Bannan te Onimaki
Rachel Lighthall
California, USA
Nakonako ribuakon te manang ao mangen nako te kateitei n te tabo are e maeka iai Rachel, ao eng a bane bwaai nikabane ni bua. Ma i mwiin te urarake are e a urua aon Paradise, California, ko na ongora ana onimaki Rachel ngke e taekinna bwa e kanga n nora bain te Atua ni maiuna.
Richard M. Romney, te tia rawetamnei
Tia bon aki irua iai n aron te bue n te mwakoro aei, ngaia are ngke I nora te nang bwa e taraa n rangi ni bubu n te ingabong anne, I aki rang raraoma iai. Kanga I bong boou nakon te mwakoro aei, ma naake a rangi ni maan ni maeka i Paradise—nakoia riki tekoraki ake a maeka i rarikin karaabeen te tabuki—a tia ni kaman kamwaingaki mai mwaina.
Ma, n te tai aei, te ang ae baibati ngaia are e a uota te ura n te tai ae waekoa ngaia are taan mwakuri a aikoa raoi kona n ataia bwa ningai ae e na rootiira iai. Angiia ara koraki akea ara iango bwa ai tera ae ea riki nakon ara kawa aio n aron te urarake aio. Te bwai are e riki nakoira e a moanaki man “te raraoma ae tau” nakon “te kangaanga! Kitana ikai!” inanon teuana te aoa.
E mangaongao aron te kamaing—ao ni baitii. Angiia aomata a na riai ni buti ribuakon te ai n otinako man te kawa. Ngke Iabuti n otinako ma natiu, te bubu e a mena n taabo ni kabane. Te mwaakaro e a ukaki iaon ni kabane te kawa ao te urarake e a reke n tabo nako. A mwaiti aomata ake a nako ao mweengaia a urarake ke mweengaia kain rarikiia ae a urarake. I aki ataia ngkana e na uruaki mweengara ke e na aki.
Inanon butira, I a marooro ma te Atua. I tataro bwa ti na otinako n akea te kabuanibwai ao mweengara e na tiku n arona. Ai bon tibwa uoua te ririki maekara n ara auti. Ngaira n te utu, ti uaia ni mwakuri iaon katamaroa. Kainabau ao ataei a buokai ni manga onea aon te taibora ni kuuka ao aontano. Ti arana bwa “ara tabo ni kamaangang ae onoti.” I tangira mweengau, ma I kataia ni kakorakoraai ni katuka nanou nakon nanon te Atua.
Tabeua boong imwiina, ti kunea bwa ai akea mweengara. Ti a tia n rangi ni katamaroaa, ao ngkai e a tia n urarake. Ma ngkana I tanrikaaki, te tai are ni memenara inanon ara auti bon te tai ae e rangi tamaroa. I kakaitau bwa e angan ara utu te Atua te tai anne inanon te auti anne.
Teuana te bwai ae moan te tamaroan are I a tia n noria ao n ongo mai imwiin te urarake aei bon aia koaua aomata ma te bwai ae I atongnga bwa “te onimaki ae bubura.” Aomata aikai a noria bwa e kanga te Atua ni mwamwakuri n tainako inanon maiuia. “Te onimaki ae bubura” n aron aei bon te bwai ae ko aki kona ni karekea n te tai ae e waekoa. E anaa te tai ae maan kateana.
E kauringai taekan te kaikonaki iaoia kiibono ake tengaun. Ngkana ko aki katauraoa am taura ae e on, te tai n tanrikaaki nakon te Atua bon imwain te kangaanga. Ngkana te kabuanibwai n aron te urarake aio bwa e riki, anne bon tiaki te tai ni moana kanoaan ami taura. Bon ti te arona ngke ko rin n te kaa ao n tuangiia natim bwa a na kabaei roiia. Iangoa ngke tao a kangai, “I aki kainanoa te kabaebae. Ngkana I ongo bwa kam takarua, ngkane n nang tibwa kabaeai!” N tain te kabuanibwai e na bon aki reke aia tai ataei ni kabaeia.
Imwiin te urarake, I noria bwa aomata ikai ake iai “te bwaa inanon aia taura” a aki rangi n rotaki. A bon rinanon te nanokawaki, a rinanon taian kakaewenako, ma a bon teimatoa ni kakoaua bwa te Atua e tabe ibukiia ao e mwamwakuri n tainako inanon maiuia. A ataia bwa te Atua e rangi ni mwaaka bwa E kona ni karikia bwa e na aki buee mweengaia man te ai, ma a bon aki naba un ngkai aki taraa n eti bwaai. A butimwaea Nanona. Anne are I atongnga bwa “te onimaki ae bubura.”
Nikabane ake iai aia koaua iroun te Atua a tia n nora Mwaakana inanon te urarake aio. Ko bon aki kona ni kaota koauana nakon temanna bwa bon iai te Atua ibukin teuana te kakai ae e bubura, ma e a tia te Atua ni karokoi tao mirion kakai aika a uarereke ikai i Paradise. Ngkana ko kakoaua te Atua, ko kona n nora Mwaakana n taabo ni kabane. E ngae ngke e riki bwa te kakaewenako, e a bon tia naba n rang kamimi. E a tia te Atua ni buokiira n reiakina raoi te bwai ae ti riai n reiakinna.
Karekean “te onimaki ae bubura” e aki kamauriko man te nanokawai ibukin bwaai ake a bua mai iroum. Teuana te bwai ae e moan te matoatoa n aron te bwai ae e riki aei bon norakin te nanokawaki irouia ake I rangi n tangiriia. Tao I a tia n rangi n nanokawaki riki ma ngaiia nakon ae I bon nanokawaki i bon ibukiu. Eng, e a tia n riki bwa te kakaewenako nakon au utu, ao a mwaiti au utu aika bua. Ma ti karekei naba aika mwaiti.
Membwa man te titeiki tienta i Chico California a karaoa ae mwaiti ni beku nakoia ake a rotaki n te urarake. Nikabane aomata ake a roko n te titenki tienta ni bongin te kamwaing te aba iai a karekeaki aia tabo inanon tabeua te aoa irouia membwa ake tabeman man te titeiki. A kairiira nakon mweengaia ao a buokiira ni karekei bwaike ti kainanoi. I rangi ni mimi naba n taian bwai n tangira n aekaia nako ake ti karekei mai irouia Aika Itiaki ni kabutaa te aonaba. Ti a tia ni kakabwaiaaki ao ni boutokaaki, ao ti kona n namakina aia tangira. E rangi ni kakukurei te riki bwa Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira. N na takaruaa anne nakon au kabanea ni kona!
Ngke e riki te urarake, E mwaiti au tai n tataro ibukina bwa I kainanoa ae na kona n nanokawaki ao I riai n reireiniia natiu bwa a na kanga n nanokawaki. Iai tabeua baika a tamaroa ae e na reireiai te Atua. I reiakina kakawakin te “nanokawaki ae e itiaki.” Tera ae e nanonaki n aei irou bwa ko aki rinanon te bwara n nano ma nanokawakim ke ni kataua bwa ko na maaku. Ko na aki kariaia bwa ko na un ke ni maamaa. Ko nanokawaki n aron te Atua n nanokawaki. N te kawai aei, te nanokawaki e tamaroa ao e kamarurung. Kanga aron namakinan te tangira.
N te bwai ae e riki aio, te kakaewenako ae bubura bon te bwai ae e aki ataaki. E rawata riki te titiraki nakon kaekaaia ibukiia ni kabane. Ti aki ataia bwa ana baitiira manga katean kawan Paradise, ke ngkana tao e kona ni manga kateaki ibukina bwa korakoran te uruaki ao bwaai ake a akea e bon rangi ni korakora.
E a tia ni mwakuri ma ngai te Atua inanon ririki ni katauraoai nakon te bwai ae e riki aei. Iai bwaai tabeua bwaai aika “aki raraoi ” aika a tia n riki inanon maiu ae a tia ni buokai n ataia bwa te Atua e a tia ni karaua ni kairai inanon maiu.
Bon akea te bwai ae e kangaanga. Ae I rinanona ae akea iai te kantaninga ao nanona ae e kororaoi ao n tikiraoi. I a tia n ataia bwa ngkana I kariaia bwa e na reireinai te Atua, I aki toki n reirei man kataakiu. E kariaia te Atua bwa ti na rinanon kakatai aikai bwa ti aonga n Onimakinna ao n Tangiria. I ataia bwa ngkana a moana ni matoa bwaai, E aki toki ni mena ikekei.
Rachel e nori nikiran nako bwaai ake bon bwain mweengana ngkoa. “Te tai are ti kabanea inanon ara auti bon te tai ae e tamaroa,” e taku. “I kakaitau bwa e angan ara utu te Atua te tai anne inanon te auti anne.”
Kateitein ana Moan Uoote Paradise, are te tabo ngkoa n taromauri, ni kamatebwai n te euangkerio, ao waaki ni kakukurei, ngkai ai mwakoro n atiibu ae e bwarietaata. Ma e ngae n anne, membwa a namakina te boutoka mai irouia Aika Itiaki ni kabuta te aonaaba. “Ti kona n namakinna aia tangira,” e taku Rachel. “E rang tamaroa te riki bwa ngaira Aika Itiaki ni Boong aika Kairita. N na katanoata anne nakon te aonaaba!”
“Nikabane ake iai aia koaua iroun te Atua a tia n nora Ana tangiran tain te urarake aio,” e taku Rachel. “E ngae ngke e riki bwa te kakaewenako, e a bon tia naba n rangi ni kamimi. E a tia te Atua ni buokiira n reiakina raoi te bwai ae ti riai n reiakinna.”
Kaain te utu ae te Lighthall a bane n anai bwaai ake aki uruaki man aia auti are e a mannang. Aikai ake a riki bwa kauring n ana kakabwaia te Atua. N taetae iaon te urarake, e taku Rachel, “Eng, bon te kakatai, ao a mwairi ara bwai aika a tia n uruaki. Ma ti karekea naba te korakora ao te onimaki aika mwaiti.”