Գլուխ 40

Հայրը և Որդին

Ժամանակակից հայտնությունը ուսուցանում է մեզ մեծ, հավերժական ճշմարտություններ մեր Երկնային Հոր և Նրա Որդու Հիսուս Քրիստոսի մասին:

Ջոզեֆ Ֆ. Սմիթի կյանքից

Նախագահ Ջոզեֆ Ֆ. Սմիթը հաճախ էր զորավոր վկայություն բհրում մեր հավատքի գերագույն էակների՝ Երկնային Հոր և Նրա Որդու, Հիսուս Քրիստոսի մասին: Նա ասել է. «Ես իմ ողջ հոգով հավատում եմ Հայր Աստծուն և մեր Տեր ու Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսին»:¹ Լինելով Եկեղեցու Նախագահ, նա ձգտում էր պարզաբանել Հոր և Որդու ինքնությունը և նրանց դերը, հատկապես հաշվի առնելով, որ որոշ սուրբ գրությունների հատվածներում Հիսուս Քրիստոսին անվանում են Հայր: Ձգտելով օգնել Սրբերին ավելի լավ հասկանալ Հոր և Որդու վերաբերյալ որոշ սուրբ գրություններ, Առաջին Նախագահությունը և Տասներկուսի Քվորումը 1916թ. հունիսի 30-ին հրատարակեցին «Հայրը և Որդին» վերնագիրը կրող վարդապետական մեկնաբանությունը: Այդ հայտարարությունը հաստատում էր Հայր Աստծո և Նրա Որդու, Հիսուս Քրիստոսի միջև գոյություն ունեցող միասնությունը, և պարզաբանում էր, նրանցից յուրաքանչյուրի առանձնահատուկ դերը փրկության ծրագրում: Այն նաև մեկնաբանում էր, թե ինչու է Հայր տերմինը սուրբ գրություններում վերագրվում և մեր Երկնային Հորը և Հիսուս Քրիստոսին:

Այս գլխում բերված են մի քանի քաղվածքներ այդ մեկնաբանությունից Նախագահ Սմիթի այլ ուսմունքների հետ միասին, որը հաստատում էր, որ «Աստծո և Նրա Որդու, Հիսուս Քրիստոսի, մասին գիտելիք ձեռք բերելը … կյանքի առաջին և վերջին դասն է»:²

Ջոզեֆ Ֆ. Սմիթի ուսմունքները

Սա է հավիտենական կյանքը՝ ճանաչել Աստծուն և Հիսուս Քրիստոսին:

Աստվածաշնչյան ճշմարտություն է. սա է հավիտենական կյանքը՝ ճանաչել միակ ճշմարիտ և կենդանի Աստծուն և Հիսուս Քրիստոսին, որին դու ես ուղարկել [տես Հովհաննես ԺԷ.3]: Ես հավատում եմ, որ Վերջին Օրերի Սրբերը, սուրբ գրությունների ուսուցումների միջոցով և հայտնությունների շնորհիվ, որոնք ստացել են Մարգարե Ջոզեֆ Սմիթի ձայնով, կարող են իմանալ ճշմարիտ և կենդանի Աստծո մասին և ճանաչել Նրան, ինչպես նաև Նրա Որդուն, որին Նա ուղարկեց աշխարհ, որին ճանաչելը հավիտենական կյանք է:³

Աչ միայն անհրաժեշտ է հավատք ունենալ առ Աստված, այլ նաև առ Հիսուս Քրիստոս, Նրա Որդին, մարդկության Փրկիչը և Նոր Ուխտի Միջնորդը, ինչպես նաև առ Սուրբ Հոգին, որը վկայում է Հոր և Արդու մասին, «որոնք նույնն են բոլոր ժամանակներում և հավիտյան»:⁴

Մեր հոգիների Հայրը հավերժական Էակ է մսից ու ոսկորներից կազմված մարմնով:

Աստված ունի մսից ու ոսկորից կազմված խորան: Նա այնպիսի կազմվածք ունի, ինչպես մենք, որ այժմ գտնվում ենք մարմնում … Մենք Աստծո զավակներն ենք: Նա հավերժական էակ է, առանց օրերի սկզբի կամ տարիների վերջի: Նա միշտ եղել է, կա և միշտ կլինի:⁵

Ես չեմ հավատում ոմանց կողմից ընդունված այն վարդապետությանը, թե Աստված միայն Հոգի է, և Իր բնությամբ Նա լցնում է անծայրածիր տարածությունը, և ամենուր ներկա է, անհատապես, թե ոչ, քանզի ես չեմ կարողանում հասկանալ, թե ինչպես կարող է Աստված անձնավորություն լինել, եթե Նա լցնում է անծայրածիր տարածությունը և միևնույն ժամանակ ներկա է գտնվում ամենուր: Խելամիտ չէ ֆիզիկական և աստվածաբանական համատեղելիության առումով պատկերացնել, որ անգամ Աստված, հավերժական Հայրը, որպես անհատ, կարող է լինել երկու վայրերում միևնույն ժամանակ: Դա հնարավոր չէ: Սակայն Նրա զորությունը տարածվում է անծայրածիր տարածքում: Նրա զորությունը հասնում է իր բոլոր ստեղծագործություններին, և նրա գիտելիքը ընդգրկում է նրանց բոլորին, և Նա կառավարում է նրանց բոլորին, և Նա գիտե ամեն բան:⁶

Աստված՝ հավերժական Հայրը, որին մենք կոչում ենք երկնային «էլոհիմ» տիտղոս-անունով, մեր Տեր և Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսի և մարդկային ցեղի հոգիների Ծնողն է: Էլոհիմը Հայրն է, բոլոր իմաստներով, որոնց մեջ այդպես անվանում են նաև Հիսուս Քրիստոսին, և Նա որոշակիորեն հոգիների Հայրն է:⁷

[Մենք] աղոթում ենք Հորը մեր Տեր և Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսի անունով, որի պատկերով և նմանությամբ մենք ստեղծվել ենք կամ ծնվել ենք աշխարհում, և որի պատկերով ու նմանությամբ մենք կանք, քանի որ մենք Աստծո զավակներն ենք և հետևաբար պետք է նմանվենք Նրա Որդուն արտաքինով, ինչպես նաև հոգևոր առումով, եթե հնազանդվենք հավերժական ճշմարտության ավետարանի սկզբունքներին:⁸

Աստված՝ Հավերժական Հայրը մշտապես հոգում է ձեզ համար: Նա հոգ է տանում ամբողջ աշխարհում իր ժողովրդի համար, և Նա կվարձատրի ձեզ արդարակեցության ու ճշմարտության օրենքներին հնազանդվելիս ձեր հավատարմության համար:⁹

Աստված՝ մեր Երկնային Հայրը, Արարիչն է:

Ամենազոր Տերը աշխարհի Արարիչն է, Նա է մեր բոլոր հոգիների Հայրը: Նրա իրավունքն է թելադրել մեզ, թե ինչ պետք է մենք անենք, իսկ մեր պարտականությունն է՝ հնազանդվել և քայլել ըստ նրա պահանջների: Սա բնական է, և ամենևին էլ դժվար չէ ընկալել:¹⁰

Սուրբ գրությունները պարզորոշ և մի քանի անգամ հաստատում են, որ Աստված է երկրի, երկնքի և դրանցում գտնվող բոլոր բաների Արարիչը: Այդ իմաստով Արարիչը Կազմակերպիչ է: Աստված ստեղծեց երկիրը որպես կազմակերպված մթնոլորտ, սակայն Նա, իհարկե, երկիրը կազմող նյութերի տարրական մասնիկները նախնական գոյության իմաստով չստեղծեց, քանզի «տարրերը հավերժ են» (տես ՎևՈւ 93.33):¹¹

[Մարդը] պարտական է Ամենազոր Տիրոջը իր բանականության և այն ամենի համար, ինչ նա ունի, քանզի Տիրոջն է երկիրը և նրա լիությունը [տես Սաղմոս ԻԴ.1]: Աստված կազմակերպեց և ծրագրեց բոլոր բաները:¹²

Զգուշացեք մարդկանցից, որոնք … ստիպում են ձեզ մտածել կամ զգալ, որ Ամենազոր Տերը, որը ստեղծել է երկիրը և երկինքը, և ստեղծել է բոլոր բաները, երկրի բաների վրա իր տիրապետության մեջ սահմանափակ է մահկանացու մարդու կարողության չափով:¹³

Հիսուս Քրիստոսը Անդրանիկն է հոգու մեջ և Աստծո Միածին Որդին է մարմնի մեջ:

Էլոհիմի հոգևոր զավակների մեջ, անդրանիկը եղել է և կա Եհովան կամ Հիսուս Քրիստոսը, որի հետ համեմատած մյուսները կրտսեր (զավակներն են):¹⁴

Հիսուս Քրիստոսը հոգիների Հայրը չէ, որոնք ստացել են կամ դեռ պետք է ստանան մարմին այս երկրի վրա, քանզի նա նրանցից մեկն է: Նա Որդին է, ինչպես նրանք որդիներն ու դուստրերն են էլոհիմի:¹⁵

[Հիսուս Քրիստոսը] շատ ավելի մեծ է, քան մյուսներից որևէ մեկը, որովհետև (1) Նա է ավագը, որպես ամենամեծը կամ անդրանիկը; (2) Նա յուրահատուկ կարգավիճակ ուներ մարմնի մեջ, լինելով մահկանացու մոր և անմահ, կամ հարություն առած և փառավորված Հոր ժառանգը, (3) Նա ընտրվեց և կանխորոշվեց լինել մարդկության միակ Քավիչն ու Փրկիչը, և (4) Նա կատարելապես անմեղ էր:¹⁶

Վերջին Օրերի Սրբերի մոտ անգամ կասկած չի առաջացնում այն, որ Ամենազոր Տեր Աստվածը գոյություն ունի և անձնավորություն է, որը մեր Տեր և Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսի Հայրն է: Վերջին Օրերի Սրբերը չեն կասկածում, որ Հիսուսը Աստծո Արդին է, ծնված Հորից մարմնի մեջ:¹⁷

Հիսուս Քրիստոսը էլոհիմի Արդին է, հոգևոր ու մարմնավոր ժառանգը, այսինքն՝ էլոհիմը Հիսուս Քրիստոսի հոգու Հայրն է, ինչպես նաև մարմնի, որի մեջ Հիսուս Քրիստոսը կատարեց Իր առաքելությունը մարմնում, և այդ մարմինը մահացավ խաչի վրա, որից հետո այն վերցվեց հարությամբ, և որն այժմ մեր Տիրոջ և Փրկչի հավերժական հոգու անմահացած խորանն է:¹⁸

Հիսուս Քրիստոսը ծնվել է իր մորից՝ Մարիամից: Նա մարմնից խորան ուներ: Նա խաչվեց խաչի վրա և նրա մարմինը բարձրացավ մեռելներից: Նա քանդեց գերեզմանի կապերը և առաջ եկավ կյանքի նորոգության մեջ, որպես կենդանի հոգի, կենդանի էակ, մարդ՝ մարմնով, մարմնի մասերով և ոգով, ոգին ու մարմինը դառնալով կենդանի և անմահ հոգի:¹⁹

Հայր Աստվածը … մեր հոգիների Հայրն է, և … Հայրը մարմնի մեջ Իր Միածին Որդու՝ Հիսուս Քրիստոսի, որը միացրեց աստվածային անմահությունը մահկանացության հետ, ստեղծելով կապ Աստծո և մարդու միջև, հնարավոր դարձնելով մահկանացու հոգիների համար, որոնց վրա մահվան դատավճիռն էր դրված, ձեռք բերել հավերժական կյանք՝ հնազանդվելով Նրա օրենքներին: Ուրեմն եկեր փնտրենք ճշմարտությունը և քայլենք լույսի մեջ, ինչպես Քրիստոսն է լույսի մեջ, որպեսզի կարողանանք հաղորդակցվել Նրա հետ և միմյանց հետ, որպեսզի Նրա արյունը մաքրի մեզ բոլոր մեղքերից:²⁰

Հայրը և Որդին մեկ են:

«… Ես Հոր մեջ եմ, և Հայրը՝ իմ մեջ, և Հայրը և ես մեկ ենք» [3 Նեփի 11.27]: Ես չեմ վախենում, որ որևէ գիտակից մարդ այս խոսքերը կմեկնաբանի հետևյալ կերպ, որ Հիսուսը և նրա Հայրը մեկ անձնավորություն են: Սակայն նրանք լոկ մեկ են գիտելիքով, ճշմարտությամբ, իմաստությամբ, հասկացողությամբ և նպատակով, ճիշտ ինչպես Տեր Հիսուս ն էր հորդորում իր աշակերտներին լինել մեկ իր հետ, և լինել իրենում, որպեսզի նա լինի նրանց մեջ: Այս իմաստով եմ ես հասկանում այս ձևակերպումը, և ոչ թե ինչպես ոմանք են մեկնաբանում, որ Քրիստոսը և նրա Հայրը մեկ անձնավորություն են: Ես հայտարարում եմ ձեզ, որ նրանք մեկ անձնավորություն չեն, այլ որ նրանք երկու անձնավորություններ են, երկու մարմիններ, առանձին, անջատ և այնքան տարբեր, որքան ցանկացած հայր և որդի:²¹

[Հայրը և Որդին] մեկ են Իրենց հատկություններով: Նրանք մեկ են սիրով, գիտելիքով, ողորմածությամբ, զորությամբ և բոլոր այն բաներով, որոնք նրանց դարձնում են միասնական և հզոր, փառավոր և մեծ, որովհետև նրանցում կատարյալ է ողջ ճշմարտությունը, ողջ առաքինությունը և ողջ արդարությունը:²²

Հիսուս Քրիստոսը կոչվում է Հայր:

«Հայր» տերմինը կիրառվում է Աստվածության համար և հայտնվում է սուրբ գրվածքներում լիովին տարբեր իմաստներով:²³

Հիսուս Քրիստոսը Հայրն է երկնքի և երկրի:

Եհովան, որը Հիսուս Քրիստոսն է, էլոհիմի Որդին, կոչվում է «Հայր» և անգամ «երկնքի և երկրի հավերժական Հայր» [տես Մոսիա 15.4; 16.15; Ալմա 11.38–39; Եթեր 4.7]: Նմանատիպ իմաստով Հիսոա Քրիստոսը կոչվում է «Հավիտենականության Հայր» (Եսայիա Թ.6; համեմատեք 2 Նեփի 19.6).…

… Հիսուս Քրիստոսը, որին մենք նաև գիտենք որպես Եհովա, Հոր, էլոհիմի գործընկերն էր արարման աշխատանքում … Հիսուս Քրիստոսը, լինելով Արարիչ, նրան հետևաբար կոչում են երկնքի և երկրի Հայր … և քանի որ Նրա արարումները հավերժական բնույթ ունեն, Նրան լիիրավ կոչում են երկնքի և երկրի Հավերժական Հայր:²⁴

Հիսուս Քրիստոսը նրանց Հայրն է, ովքեր ընդունում են Իր ավետարանը:

[Մեկ այլ] ենթատեքստում, որտեղ Հիսուս Քրիստոսը համարվում է Հայր, վերաբերում է Նրա և նրանց միջև հարաբերությանը, ովքեր ընդունում են Իր Ավետարանը, և հետևաբար դառնում են հավերժական կյանքի ժառանգները …

Այն, որ հնազանդվելով Ավետարանին մարդիկ կարող են դառնալ Աստծո որդիները, ինչպես որդիները Հիսուս Քրիստոսի, այնպես էլ, Նրա միջոցով, Նրա Հոր որդիները, տրված է մեր ժամանակների շատ հայտնություններում [տես ՎևՈւ 11.28–30; 34.1–3; 35.1–2; 39.1–4; 45.7–8].…

Հավաստի բացատրությունը այս կապի, որը գոյություն ունի Հիսուս Քրիստոսի, որպես Հայր, և նրանց միջև, ովքեր կատարում են Ավետարանի պահանջները որպես Նրա զավակներ, տրվել է Աբինադիի կողմից, մեր Տիրոջ մարմնում ծնվելուց դարեր առաջ. « … Եվ ո՞վ պիտի լինի նրա սերունդը: Ահա, ես ասում եմ ձեզ, ովքեր որ լսել են մարգարեների խոսքերը … և հավատացել, որ Տերը փրկագնելու էր իր ժողովրդին, և իրենց մեղքերի թողության համար սպասել են այդ օրվան, ես ասում եմ ձեզ, որ սրա՛նք են նրա սերունդը, կամ նրանք են Աստծո արքայության ժառանգները … » (Մոսիա 15.10–13). …

Մարդիկ կարող են դառնալ Հիսուս Քրիստոսի զավակները նորովի ծնվելով՝ ծնվելով Աստծուց, ինչպես ոգեշնչված խոսքերն են հավաստում [տես Ա Հովհաննես Գ.8–10]:

Նրանք, ովքեր ծնվել են Աստծուց՝ Ավետարանին հնազանդվելու միջոցով, կարող են քաջաբար նվիրվելով արդարակեցությանը, ձեռք բերել վեհացում և անգամ հասնել Աստվածագլխի կարգավիճակին [տես ՎևՈւ 76.58; 132.17, 20, 37]. …

Նոր ծնունդով, այսինքն՝ ջրից և Հոգուց ծնվելով, մարդկությունը կարող է դառնալ Հիսուս Քրիստոսի զավակները, Նրա շնորհիվ լինելով «ծնված որդիներն ու դուստրերն Աստծո» [տես ՎևՈւ 76.24; տես նաև Ա Կորնթացիս Դ.15; ՎևՈւ 84.33–34; 93.21–22]. …

Եթե ճիշտ է Քրիստոսի որդիներ և դուստրեր անվանել նրանց, ովքեր ընդունում են Ավետարանը և ապրում են դրանով, իսկ այդ հարցում սուրբ գրությունները ճշգրիտ են և չի կարելի դրանք հակաճառել կամ չընդունել, ապա ճիշտ կլինի Հիսուս Քրիստոսին անվանել արդարների Հայր, քանի որ նրանք դարձել են Նրա զավակները, իսկ Նա դարձել է նրանց Հայրը երկրորդ ծնունդի՝ մկրտությամբ վերածնունդի միջոցով:²⁵

[Հիսուս Քրիստոսը] մեր կրոնի հիմքն է և գլխավոր անկյունաքարը: Մենք նրանն եք որդեգրման միջոցով, թաղվելով Քրիստոսի հետ մկրտությամբ, կրկին ծնվելով աշխարհում ջրից և հոգուց Քրիստոսի ավետարանի արարողությունների միջոցով, և այդպիսով, մենք Աստծո զավակներն ենք, Աստծո ժառանգներ և Հիսուս Քրիստոսի հետ ժառանգակիցներ մեր որդեգրման և հավատքի միջոցով:²⁶

Առանց ապաշխարության, մկրտության և Սուրբ Հոգին ստանալու, որը իրենից ներկայացնում է վերածնունդը, մենք Քրիստոսի ընտանիքից չենք, այլ օտարականներ, օտարված Աստծուց և նրա օրենքներից, և այդ ընկած վիճակում մենք պետք է մնանք, լինի դա մարմնում, թե հոգում, ժամանակի և հավերժության ընթացքում, եթե հնազանդություն չցուցաբերենք ծրագրի հանդեպ, որը մշակվել է երկնքում մարդկային ընտանիքի փրկագնման և փրկության համար:²⁷

Ես գիտեմ, որ կարող եմ [փրկություն] գտնել միայն հնազանդվելով Աստծո օրենքներին, պահելով պատվիրանները, արդար գործեր կատարելով, գնալով մեր ուղեցույց ղեկավարի՝ Հիսուսի, Օրինակի և ամենքի Գլխավորի հետքերով: Նա է կյանքի ճանապարհը, նա է աշխարհի լույսը, նա է Դուռը, որով մենք կարող ենք մտնել, որպեսզի կարողանանք տեղ ունենալ Նրա հետ Աստծո սելեստիալ արքայությունում:²⁸

Չկա ոչ մի ուրիշ անուն երկնքի տակ տրված, բացի այդ Հիսուս Քրիստոսից, որի միջոցով մարդ կարող է փրկվել կամ վեհացում ստանալ Աստծո Արքայությունում:²⁹

Հիսուս Քրիստոսը Հայր է Աստծո կողմից տրված իշխանուիյամբ:

Մարդկային ընտանիքի հետ Իր բոլոր գործերում Հիսուսը, Որդին, զորությամբ և իշխանությամբ ներկայացրել է և դեռևս ներկայացնում է էլոհիմին, Իր Հորը: Սա ճշմարիտ է Քրիստոսի մասին, երբ Նա Իր նախաերկրային, նախամահկանացու և մարմին չստացած վիճակում էր, երբ Նա հայտնի էր որպես Եհովա, ինչպես նաև Նա մարմնավորման ժամանակ, և մահացածների թագավորությունում որպես անմարմին հոգի Իր գործերը կատարելիս, և այդ ժամանակից հետո Իր հարություն առած վիճակում [տես Հովհաննես Ե.43; Ժ.25, 30; ԺԴ.28; ԺԷ.11, 22; 3 Նեփի 20.35; 28.10; ՎևՈւ 50.43]: Այնպես որ Հայրն Իր անունը դրել է Որդու վրա, և Հիսուս Քրիստոսը խոսում և ծառայում էր հանուն Հոր և Հոր անունով, և եթե խոսենք զորության, իշխանության և Աստվածության մասին, Նրա խոսքերն ու գործերը եղել են և կան Հոր խոսքերն ու գործերը. …

Այնուամենայնիվ այդ հասկացողություններից ոչ մեկը չի կարող փոքրագույն չափով անգամ փոխել Հայր-Որդի և էլոհիմՀիսուս Քրիստոս հարաբերությունների օրինական փաստը:³⁰

Իմ եղբայրներ և քույրեր, ես գիտեմ ապրում է Քավիչն իմ: Ես գիտեմ, ինչպես գիտեմ, որ ապրում եմ, որ նա անձնապես այցելել է մեր ժամանակի և օրերի մարդուն, որ մենք այժմ ամբողջովին կախված չենք անցյալի պատմությունից այն գիտելիքի համար, որը ունենք, որի մասին վկայություն է բերում Աստծո Հոգին, որը հորդում է բոլոր նրանց սրտերի մեջ, ովքեր Քրիստոսի ավետարանի ուխտի մեջ են մտնում: Սակայն մենք ունենք վերջերս նորացված վկայությունը և հայտնությունը երկնային տեսիլքների և, Հայր Աստծո և Որդի Քրիստոսի այցելությունը այս իրենց ոտքերի պատվանդան, և նրանք անձնապես հայտարարել են Իրենց էության, իրենց գոյության մասին, և նրանք ցույց են տվել իրենց փառքը: Նրանք մեկնել են իրենց ձեռքը, որպեսզի կատարեն իրենց աշխատանքը, Աստծո աշխատանքը, ոչ թե մարդու … . Սա իմ վկայությունն է ձեզ, իմ եղբայրներ և քույրեր, և ես բերում եմ իմ վկայությունը Տեր Հիսուս Քրիստոսի անունով:³¹

Ուսումնական առաջարկություններ

• Ինչո՞ւ մեր Երկնային Հորն ու Հիսուս Քրիստոսին ճանաչելը հավիտենական կյանք է: Ինչպե՞ս է նրանց հասկանալը ազդում նրանց հետ մեր հարաբերության վրա:

• Ինչո՞ւ է կարևոր իմանալ, որ մեր Երկնային Հայրը հավերժական էակ է փառավորված, հարություն առած մսից ու ոսկորից կազմված մարմնով:

• Ինչպե՞ս ենք մենք օրհնվում, իմանալով որ Երկնային Հայրը մեր հոգիների Հալքն է:

• Ի՞նչ է նշանակում «Արարիչը Կազմակերպիչ է»:

• Ինչո՞վ է Հիսուս Քրիստոսը առանձնահատուկ Երկնային Հոր հոգևոր զավակների մեջ: Ի՞նչ կարողացավ անել Փրկիչը, քանի որ Նա ծնվել էր երկրի վրա, որպես Հոր Միածին Որդի մարմնում:

• Ինչպե՞ս են Երկնային Հայրը և Հիսուս Քրիստոսը մեկ: Ինչպե՞ս կարող ենք մեկ լինել Հոր և Որդու հետ: (Տես նաև Հովհաննես ԺԷ.22–24:)

• Ինչո՞ւ են Հայրն ու Որդին կոչվում Արարիչ: (Տես նաև Մովսես 1.32–33:)

• Ինչպե՞ս ենք մենք դառնում Քրիստոսի որդիներն ու դուստրերը: (Տես նաև Մոսիա 5.5–8:) Ի՞նչ կարող ենք անել, որպեսզի «ապրենք Ավետարանով որպես Քրիստոսի որդիներ և դուստրեր» (Տես նաև Ա Հովհաննես Բ.3; Դ.7–8:)

• Ինչո՞ւ է Հիսուս Քրիստոսը խոսում Հոր խոսքերը, ասես Նա է Հալրը: Ի՞նչ է սա ասում Հոր և Որդու հարաբերության մասին:

Հղումներ

1. Gospel Doctrine, 5th ed. (1939), 5.

2. In Brian H. Stuy, comp., Collected Discourses Delivered by President Wilford Woodruff, His Two Counselors, the Twelve Apostles, and Others, 5 vols. (1987–92), 2:354.

3. In Conference Report, Apr. 1916, 4.

4. Gospel Doctrine, 100.

5. Gospel Doctrine, 64.

6. Gospel Doctrine, 55–56.

7. “The Father and the Son: A Doctrinal Exposition by the First Presidency and the Twelve,” Improvement Era, Aug. 1916, 934.

8. Gospel Doctrine, 57–58.

9. Gospel Doctrine, 53.

10. Gospel Doctrine, 80.

11. “The Father and the Son,” 934.

12. Gospel Doctrine, 62.

13. Gospel Doctrine, 56.

14. Gospel Doctrine, 70.

15. Gospel Doctrine, 69.

16. “The Father and the Son,” 941–42.

17. Gospel Doctrine, 4–5.

18. “The Father and the Son,” 935.

19. Gospel Doctrine, 64.

20. Gospel Doctrine, 28.

21. Gospel Doctrine, 68.

22. In Collected Discourses, 4:66.

23. “The Father and the Son,” 934.

24. “The Father and the Son,” 935.

25. “The Father and the Son,” 936–39.

26. Gospel Doctrine, 138.

27. Gospel Doctrine, 90–91.

28. Gospel Doctrine, 262.

29. Gospel Doctrine, 3.

30. “The Father and the Son,” 939–40.

31. Gospel Doctrine, 505–6.

Ապակուց խճանկար, ստեղծված 1913թ., Լոս Անջելեսի Ադամս ծխի հավաքատան համար, Կալիֆորնիա, ներկայացնում է Հայր Աստծո և Նրա Արդու, Հիսուս Քրիստոսի, հայտնվելը Ջոզեֆ Սմիթին: