Wase 1

Na Tamada mai Lomalagi

“Au gadreva meu vakadreti kemuni ena ivakarau ni bula kei na yalololoma e tu vua na Kalou, me rawa mo ni qaravi koya kina vakayalo kei na yalodina ka rawata na veivakalougatataki kece sara ni nona kosipeli.”

Na Bula nei Joseph Fielding Smith

O Peresitedi Joseph Fielding Smith a qoroqoro ena toso ki liu ni tekinoloji ni gauna oqo. “Na toso vakaitamera sa vakayacori tiko ena sere misini, kenadau ni wainimate, vuniwai, dauniveisele, kei na veika tale e so,” a kaya. “Era sa bulia na tamata na ivakadodorairai vakaitamera ka sa vakaraitaka mai me laurai na veika kece era vunitaki tu. E tu vei ira, mai na veivuke ni misini vakalevutaki ka, kunei kina na iwiliwili levu ni maikorooqanism e vuravura. … Era sa kunea na ivakarau me vukea na kena lewai na tauvimate. … Era sa kunea na misini ririkotaki sara vakalevu mai na kena tarai vakatamata, e rawa me rai vakayawa cake sara mai na mata vakatamata. Era sa lewa na veigacagaca ka cakava na misini me rawa ni tosoya na ulunivanua, kei na vuqa na veika tale eso era sa cakava ka sega ni wiliki rawa ni sa rui levu ni kena iwiliwili. “Io, oqo e dua na gauna qoroi ni da se bula.” Ia, a lomaleqataka me baleta e dua na igolegole a raica ena vuravura. A rarawataka: “Na veika kece e kunei ka mataitaki e sega ni kauti ira mai na tamata vakavoleka vua na Kalou! Oqo tale ga e sega ni bulia na yaloraramusumusu kei na yalo ni veivuvutni e lomadra na tamata, ia ena kena veibasai, ki na nodra veivakacalai. … E sega ni vakalevutaki na vakabauta e vuravura, e sega tale ga na bula dodonu, e sega tale ga na talairawarawa vua na Kalou.¹

Me vakatauvatani ki na tubu ni sega ni caka vinaka se caka ca e vuravura kivua na Kalou, a vakaraitaka o Peresitedi Smith nona voleka sara kivua na Tamana mai Lomalagi. A nanuma lesu e dua na makubuna tagane: “O tinaqu e dua na dauvakasaqa totoka, kei na tukaqu e levu na gauna e dau kana ena neitou vale. Vakawasoma nona dau sureti koya o tamaqu me masulaka na veivakalougatataki ni kakana. Ena veigauna na nona masu e dau vaka sara ga ki vua ga e dua na tamata— me vaka beka e vosa tiko vua e dua nona itokani.”²

iVakavuvuli nei Joseph Fielding Smith

Vakatekivu mai na i Matai ni Raivotu nei Josefa Simici, na kila ka dina ni Kalou e sa vakalesuimai ena noda gauna.

Au vakavinavinakataka vakalevu na imatai ni raivotu, o koya rau a rairai kina na Tamana kei na Luvena kivua na parofita itabagone ka qai vakalesuya mai na kila ka dina me baleta na Kalou kivei ira na tamata.³

Mai na iMatai ni Raivotu nei Josefa Simici, “na kila ka dina ni Kalou” a vakalesuimai.

O ikeda vakayadua e dodonu meda nanuma tiko ni vuravura va-Karisito e vuravura raraba a vakayalia na ivunau dina ni Kalou ena 1820. Na dina rawarawa ka kilai tu mai vakamatata mai vei ira na iapositolo kei ira na yalododonu ena gauna e liu a mai yali ena kena vunitaki ena dua na vuravura ni vukitani. O ira kece na parofita ni gauna e liu kei ira na iapositolo i Jisu Karisito e matata vinaka tu nodra kila ni rau duidui tamata na Tamana kei na Luvena, me vaka e vakatavulica vakamatata vei keda na ivolanikalou. Na kila ka oqo sa yali mai na vukitani. … A yaco na Kalou me dua na ka vuni, kei rau na Tamana kei na Luvena e rau vakasamataki me dua ga na tamata e vakayalo ka ra sega ni kila vakaidina na tamata, e sega na yagona, se tiki ni yagona, se gagadre. Na lako mai nei Tamana kei na Luvena a vakarautaka e dua na ivakadinadina vakalou ka rawata ena kila me vakalesuya ki vuravura na ituvaki dina ni Kalou.⁴

Na [imatai] ni raivotu i Josefa Simici a vakamatatataka ni Tamana kei na Luvena e rau duidui tamata, e rau vakayago ka malumu me vaka na yago ni tamata. A toso na kena vakatakilai vua ni Yalo Tabu e dua na ituvaki vakatamata ni Yalotabu, kilai tani ka duidui mai na vakatamata nei Tamana kei na Luvena [raica na V &V 130:22]. Na bibi duadua ni dina oqo e vakatatabalebaletaka na vuravura; ia, ena gauna eda vakasamataka kina na ivakamacala matata ni volavola vakalou , e sa dua dina na ka veivakurabuitaki duadua ka veivakidacalataki ni tamata e rawa me lakosese tu vakayawa. A kaya na i Vakabula, “Sa uasivi cake mai vei au ko Tamaqu;” [Joni 14:28] ka sureti ira nona tisaipeli, ni oti nona tucaketale, me tauri koya ka raica ni sa ikoya, me baleta, kaya o koya, “Ni sa sega ni vakalewena se vakasuina na yalo, me vaka dou sa raica vei au.” [Luke 24:39.] E matata vinaka nodra kila na iapositolo na kilai tani ni vakatamata nei Tamana, Luvena, kei na Yalo Tabu, ka ra vagolea vagauna ena nodra ivola; ka tukuna o Paula vei ira na kai Koronica na dina ni gauna e vagolei kina na veika kece kivei Tamana, “ena qai vakamalumalumutaki tale ga na Luvena vei koya sa vakamalumalumutaka na ka kece ga vei koya, me sa lewa duadua ga na Kalou ena ka kece ga.” [1 Koronica 15:28.]

O Josefa Simici a raica na Tamana kei na Luvena; o koya gona e rawa me vakadinadinataka vata kei na kila ka vakatamata ni dina na ivolanikalou ena gauna eda wilika kina: “A sa bulia na tamata na Kalou me itovo vata kei koya; e na itovo ni Kalou sa buli koya ko koya; na tagane kei na yalewa sa buli rau ko koya.” [Nai Vakatekivu 1:27.] Oqo e dodonu me kilai vakaivola, ka sega ena so na vakabauta vakayalo se vosa vakaibalebale.⁵

Ena cakacakataki ni vakabauta na Kalou ka qaravi Koya, sa dodonu meda kila vinaka tu na Nona itovo.

E dua noda ivakatakila e tukuna vei keda ni kevaka meda vakalagilagia na Karisito, me vaka o koya vei Tamana, e dodonu me macala vei keda ka kila ruarua noda qarava vakacava kei na cava eda qarava. (Raica na V&V 93:19–20.)

Au gadreva meu vakadreti kemuni ena ivakarau ni bula kei na yalololoma e tu vua na Kalou, me rawa kina mo ni qaravi koya vakayalo kei na dina ka rawata kina na veivakalougatataki kece sara ni nona kosipeli.

Eda kila ni Kalou e kilai wale ga mai na ivakatakila, e rawa wale ga meda kila Nona ituvaki mai na veika sa vakatakilai kivei keda, ka sega tale ni dua na kena sala. E dodonu meda vakasaqara na isaunitaro mai na wiliki ni ivolanikalou — e sega kivei ira na dau ni vaqaqai ka se tamata vuku—kevaka eda vulica na dina me baleta na Vakalou. E dina, na parofisai cecere nei Joni me baleta na vakalesuitalemai ni kosipeli mai vua e dua na agilosi e dodonu me vuka ena veimama kei lomalagi e kaya ni sa dodonu me yaco me rawa kina vei ira na tamata me ra lako mai ki na kila ka ni Kalou dina ka vakatavulici ena: “Dou rerevaka na Kalou, ka vakarokoroko vei koya … ia dou vakarokoroko vei koya ka buli lomalagi, kei vuravura, kei na wasawasa, kei na veivurevure ni wai.” (Ai Vakatakila 14:7.) Ena dua tale na vosa, tekivu vata kei na vakalesuimai ni kosipeli ena itabagauna oqo, era na kacvi tale na tamata me ra sokalou ka qarava nodra Dauniveibuli mai na nanuma lasu Vakalou e kaukauwa tu e vuravura.

Ena veiyabaki o ira na parofita ni Turaga era sa kacivi me ra tovolea me ra vakalailaitaka na sokalou vakailasu ka kacivaka yani na dina me baleta na Kalou. O Isireli ena gauna e liu eso na tamata era sokalou ena kalou matakau ka sega ni vakalou, qai taroga o Aisea: “Ia dou na qai vakatautauvatataka na Kalou kei cei? se dou na vakatauvatani koya kei na cava?

“Ko sa sega beka ni kila? ko sa sega ni rogoca, ko koya sa Kalou ka tawamudu, ko Jiova, ko koya a bulia na iyalayala kei vuravura, ena sega ni malumalumu ko koya, ena sega ni oca? sa sega ni dikevi rawa na nona vuku.” (Aisea. 40:18, 28.)

E vuqa na tamata ena vuravura nikua e sega ni tu vei ira na kila ka ni Kalou oqo, kei na loma mada ga [ni Lotu] era tu eso e sega ni vakataucokotaka nodra kila na lagilagi vakatamata o ya sa ikoya na Tamada Tawamudu. Kivei ira era sega tu ni kila na ka oqo e rawa meda kaya: “Na cava na vuna o yalana kina na lagilagi ni Kalou? Se cava na vuna e dodonu me nanuma kina ni sa lailai sobu o koya mai vei koya? O sa sega beka ni kila? Ko sa sega ni rogoca, ko koya sa Kalou ka tawamudu, ko Jiova, ko koya a bulia na iyalayala kei vuravura, sa tawa yalani ka tawamudu; na nona kaukauwa, na nona lagilagi, na nona matanitu kece ga; e kila na veika kece ga, kei na veika kecega era sa tu e matana?”

Ena wase 20 ni Vunau kei na Veiyalayalati, a dusimaki na Parofita o Josefa Simici me tauyavutaka tale na Lotu ena itabagauna oqo, e vakatakilai vei keda e dua na ivakaleka ni so na yavutaki ni vunau ni veivakabulai. Ena Vakalou e kaya na ivakatakila: “… sa bula tiko mai lomalagi na Kalou, na Kalou sa sega ni yalani na nona gauna, sa bula tu ga me tawamudu; raica sa ikoyakoya tiko ga; sa i Koya sa bulia na lomalagi kei na vuravura kei na veika kece ga sa tu kina.” (V&V 20:17.) …

Na Kalou sa ikoya na Tamada; sa ikoya a buli kina na tamata me tautauvata kaya. Sa vakalewena ka vakasuina ka sa vakayago me vaka na tamata (V&V 130:22), ka sa ikoya na tama dina ka vakatamata ni yalo ni tamata kece ga. E sa kaukauwa duadua ga ka kila na veika kece ; sa tu vua na kaukauwa kece kei na vuku; e sa taucoko o koya baleta ni tu vua na kila ka kece, na vakabauta kece se kaukauwa, na dodonu kece, na vakatulewa kece, loloma veivueti kece, na dina kece, kei na taucoko ni ivakarau kece vakalou. … Kevaka meda taukena na taucoko ni vakabauta o ya meda rawata kina na bula tawamudu, e dodonu meda vakadinata na Kalou ni taukena tu na taucoko ni veivakarau kece oqo kei na ivakarau. Au kaya tale ga ni o koya e tamata tawa yalani ka tawamudu, ka vaka e dua na tamata sega ni veisau rawa, e taukena na kaukauwa uasivi kei na ivakarau mai na tawa oti rawa ki na tawa oti rawa, ka kena ibalebale mai na tawamudu ki na tawamudu.⁶

Eda kila ni Tamada Vakalomalagi e dua na tamata lagilagi, vakalou ka tu vua na kaukauwa kece, igu kece, kei na matanitu kece, ka ni kila na veika kece sara. Eda vakadinadinataka ni o koya mai na Luvena e Duabauga, sa ikoya na Dauniveibuli ena vanua oqo kei na veivuravura e sega ni wiliki rawa.⁷

Na Kalou e dua na tamata vakayago ka Tama ni yaloda.

O keda eda sa luvena vakayalo na Kalou na Tamada Vakalomalagi. … Eda sa lewe ni nona matavuvale. … Eda bula vata kei koya ena dua na gauna balavu. … A tauyavutaka e dua na yavu ni gugumatua kei na veivakabulai meda rawata kina, kevaka eda vakabauta ka dina ena veisala kece, meda toso ki liu ka gugumatua me yacova ni da sa ucui koya.⁸

Eda a vakatavulici ena iVolanikalou ni Kalou ni Kalou e volai vakaivola, ka sega ni buli wale tu ga, e Tamada tawamudu sara ga. Na vosa a tukuna na noda Dauveivueti kivei Meri volekata na ibulubulu ka tucaketale mai kina ka sereka na ivau ni mate, era sa cecere duadua ka vakasinaiti vata kei na lagilagi vakaibalebale: “Kakua ni tarai au; niu sa bera ni lako cake vei Tamaqu: ia mo lako vei ira na wekaqu, ka kaya vei ira, Au sa lako cake vei koya sa Tamaqu, ka Tamamudou; vei koya sa noqu Kalou, ka nomudou Kalou.” [Joni 20:17.] Ena vosa oqo na dina ni Tamanigone ni Kalou e tukuni vakaukauwa mai vua na Luvena e Duabauga, ka vakaraitaka ni o koya na Tacida ka ni duavata ga na Tamada tawamudu.⁹

Au vakavinavinakataka ni kila ka ni Kalou kei na nona lawa era sa vakalesui mai ena noda gauna ka ni o keda na lewe ni Lotu eda kila ni bula tiko ka sega, me vaka na lewe ni vakabauta vakalotu tale eso era kaya, “e dua na ituvatuva[veibiuyaki vakaca] ni lawa era ciri tu me vaka e dua na kabu ni vuravura kei lomalagi.” Au vakavinavinakataka ni da kila ni o koya na Tamada mai lomalagi, na Tama ni yaloda, ka bulia na lawa me rawa kina meda toso ki liu ka gugumatua me yacova ni da sa vakataki koya. Kau vakavinavinakataka noda kila ni o koya e sega ni vakaiyalayala ka tawamudu nona bula ka kila na veika kece ka sa tu vua na kaukauwa kece kei na nona gugumatua e tiko kina e sega me rawata kina e levu cake na kila ka se kaukauwa, e sega ni tosoya na vakataucokotaki ni nona ivakarau vakalou, ia ena kena vakarabailevutaki kei na kena vakalevutaki na nona veimatanitu.¹⁰

E lomani keda na Tamada Vakalomalagi ka taleitaki keda vakayadua sara.

Au vakasamataka e dua na ivakamacala ena Mataniciva Talei, ena raivotu nei Mosese, ka soli ena dua na gauna a kau cake kina o Mosese ki na dua na ulunivanua cecere sara ka veirai ena matanavotu vata kei na Kalou ka rau veivosaki sara. A vakaraitaka na Turaga vei Mosese na “cakacaka ni ligaqu,” sa qai raica na vuravura o Mosese, kei ira kece ga na luve ni tamata ki na itabagauna oqo. [Raica na Mosese 1:1–8, 27–29.]

A qai kaya na Turaga vei Mosese:

“Raica e vuqa na vuravura era sa takali yani me vaka na noqu lewa. Ia e vuqa tale era tu oqo, ka ra sa sega ni wilika rawa na tamata; raica au sa kilai ira kece ga, ni ra sa noqu.

“A sa vosa ko Mosese vua na Turaga ka kaya: Oi kemuni na Kalou, mo ni lomani au mai na nomuni tamata; io mo ni tukuna vei au na veika e baleta na vuravura oqo kei ira na lewena, kei na veika tale ga ni lomalagi; io ena qai vakacegu na nomuni tamata.

“A sa vosa vei Mosese na Turaga na Kalou ka kaya: Sa vuqa tu na lomalagi, ka ra sa sega ni wilika rawa na tamata; ia au sa kilai ira kece ga, ni ra sa noqu.” [Mosese 1:35–37.]

… Au vakasamataka ni dina ga na vuqa ni vuravura kei na levu ni kedra ibulibuli e vuqa vei ira, era sa iyaragi me vukea e dua na inaki, e sega ni inaki wale ga. Na Tamada e bulia tiko na veivuravura ena kena inaki me vakauti ira na tamata me ra lai bula kina—vakatikori ira kina na luvena tagane kei na luvena yalewa. E tukuna vei keda na Vunau kei na Veiyalayalati wase 76, ni mai na Luve ni Kalou, “sa lesi me bulia na vuravura; io ena vukuna ga era sa yaco kina na lewe ivuravura me ra luve ni Kalou.” [V&V 76:24.]

Eda vulica mai na veivolanikalou oqo au a wilika mai kina kei na so tale na ivakatakila mai vua na Turaga, ni tamata sa ikoya e bibi duadua mai na ibulibuli kece nei Tamada. Ena raivotu vata ga a soli kivei Mosese, a kaya na Tamada:”Ia ni sa takali yani e dua na vuravura kei na lomalagi, ena vakaisosomitaki tale mai; raica ena sega ni mudu na noqu cakacaka kei na noqu lewa. “Raica, oqo na inaki kei na lagilagi ni noqu cakacaka—io me ra tucake tale mai na mate na tamata kece ga ka rawata na bula tawamudu.” [Mosese 1: 38—39.]

Mai na kena oqo, kei na so tale na tiki ni ivolanikalou, au kaya, eda vulica ni cakacaka cecere nei Tamada sa ikoya me vakabulai ira na luvena ka solia ki na tamata yadua na icocovi o ya ni yaga ki na tamata yadua me vaka na nona digidigi. Au vakadeitaka ni Tamada mai lomalagi e taleitaka vakalevu cake sara e dua na yalo —ni dua na luvena—mai na kena rawa vua e dua na tama vakavuravura me tiko vua e dua na luvena. E levu cake sara nona lomani keda o koya vakatauvatani kei na loloma ni dua na itubutubu vakavuravura vei ira na nona isolisoli.¹¹

O Mosese, a tabaka eke nona raica tu na vanua yalataki, ciqoma e dua na raivotu ka vulica mai kina na cakacaka kei na lagilagi ni Kalou.

Na Tamada Vakalomalagi e tagicaki ira na luvena era talaidredre.

E tukuni vei keda ni gauna e vosa kina na Turaga vei Inoke ka vakaraitaka vei koya na veimatanitu e vuravura ka vakamacalataka vei koya na ivakarau ni totogi era na sotava ena vuku ni nodra talaidredre ki na nona ivunau, ni na tagi na Turaga ka vakaraitaka nona rarawa ena wainimatana me baleta nodra talaidredre. Ena vuku ni ka oqo, a qoroqoro kina o Inoke ka nanuma ni sa rui duatani na Turaga ni rawa me tagi.

Oqo na itukutuku:

“A sa raici ira na vo ni tamata e vuravura na Kalou mai lomalagi ka tagicaki ira; a sa tukuna na ka oqo ko Inoke ka kaya: A cava sa tagi kina ko lomalagi, ka drodro na wai ni matana me vaka na uca ena veiulunivanua?

“A sa kaya ko Inoke vua na Turaga: Raica ko ni sa savasava sara ka sa tawamudu na nomuni gauna; ia ko ni sa tagi ena vuku ni cava?

“Ia kevaka sa rawa vua na tamata me kila na veika sa buli kina na vuravura, io me vica vata na milioni na vuravura vakaoqo, ena sega ni kila rawa na levu ni veika ko ni sa bulia; raica ko ni sa ubia na ka kece ga; io ko ni sa tiko ena ka kece ga ka curuma na ka kece ga; raica ko ni sa sinai ena loloma kei na dina kei na dodonu ka tawamudu. [Raica na Mosese 7:28–30.]

A qai sauma na Turaga: “… Ena vukudra na wekamu; raica au sa buli ira koi au, kau vakavulica vei ira na ka dina ena siga kau a buli ira kina. Ia au sa solia na galala vua na tamata mai na were ko Iteni, me lewa kina na ka me kitaka;

“Ia au sa kaya vei ira na wekamu, ka vakarota tale ga vei ira me ra veilomani ka qaravi au na Tamadra; ia era sa sega ni veilomani, ka ra sa veicudruvi vakai ira.” [Mosese 7:32–33.]

Sa ikoya oqo na vuna a tagi kina na Turaga kei na vuna a tagi kina o lomalagi.

Ena dua na gauna a tarogi au kina e dua na taciqu kevaka e dua na tamata e rawa me taucoko nona marau ena matanitu vakasilesitieli kevaka e dua vei ira na luvena e sega ni vakatarai me curu kina. Au kaya vua noqu nanuma ni sa ka ni rarawa vua e dua na tamata me dua vei ira na luvena e tarovi mai na matanitu vakasilesitieli me na, e dina, vakila na rarawa ni ituvaki oqori; ka sa ikoya sara ga oqori na itutu e tu kina na Tamada mai lomalagi. E sega ni o ira kece na luvena era kilikili ena lagilagi vakasilesitieli, ka vuqa era sa vakasaurarataki ena cudru ni Kalou me baleta nodra ivalavala ca, ka vakavuna oqo na rarawa kei na tagi nei Tamada kei ira kece mai lomalagi. Na Turaga e cakacaka me vaka na lawa vakatamata. Na tamata e dodonu me vueti me vaka na lawa kei na nona icocovi e dodonu me yavutaki ena lawa ni lewa dodonu. Me baleta na ka oqo na Turaga ena sega ni solia vua na tamata na veika e sega ni kilikili, ia ena vakaicocovitaki ira na tamata kece ga me veirauti vata kei na nodra cakacaka.

… Au sa vakacegu ni Tamada mai lomalagi ena, kevaka e rawa, me vakabulai ira kece ga na tamata ka solia vei ira na lagilagi vakasilesitieli, sa ikoya na taucoko ni bula vakalou. Ia, sa solia o koya vua na tamata na nona galala ka sa dodonu vua na tamata me talairawarawa ena dina me vaka sa vakatakilai me rawati kina na vakalou ni bula savasava.]¹²

Sa vakarautaka na Tamada Vakalomalagi na sala me rawati kina na vakabulai me rawa ni da lesu tale mai ki na Nona iserau.

Ena nona a tiko o Atama ena Were o Iteni e a tu ena iserau ni Kalou, na Tamada. … Ni oti nona biu tani mai na Were o Iteni sa veisau na irairai. A vakasavi tani o Atama baleta na nona ivalavala ca mai na iserau nei Tamada. E kaya na ivolanikalou ni a yaco me mate vakayalo—sa ikoya, ni a vakatikitikitaki mai na iserau ni Kalou.¹³

Au kila ni Luve ni Kalou o Jisu Karisito ka ni a ciqoma mai vua na Tamana na kaukauwa me vakabulai ira na tamata mai na mate vakayalo ka vakayago a kau mai ki vuravura mai na lutu nei Atama.¹⁴

E dua wale ga na sala ni veivakabulai, e dua na sala ni veisosomitaki e rawa me caka ka cokoti vata tale na yago ki na yalo; o ya e dua na veisorovaki sega ni vakaiyalayala, ka dodonu me caka mai na dua na tamata sega ni vakaiyalayala, e dua na tamata se sega ni mate rawa ka dua na tamata e tu vua na kaukauwa me mate ka tu tale ga vua na kaukauwa me vorata na mate. O koya gona, na Tamada mai lomalagi a tala mai na Luvena, o Jisu Karisito, ki vuravura vata kei na bula vaka ikoya. Me baleta ga ni o [Jisu Karisito] a tiko e dua na tinana ka tu na dra ena nona ua, a tu vua na kaukauwa me mate. A rawa ni solia na yagona me mate ka qai kauta tale. Meu wilika mada nona vosa: “A ka oqo sa lomani au kina ko Tamaqu, niu sa solia na noqu bula, meu kauta tale.

“Sa sega e dua sa kovea oqo mai vei au, ia kau sa solia vakaiau ga. Au sa rawata meu solia, ia kau sa rawata meu kauta tale. A ivunau oqo sa solia mai vei au ko Tamaqu.” (Joni 10:17–18.)¹⁵

E sega vakadua ni inaki nei Tamada mai lomalagi me lavi ira na tamata me ra vakayayamo ka vakila nodra ilakolako ena butobuto ka ra cakava o ya ni sega na cina me dusimaki ira, ka namaka ena ituvaki oqori me ra vakasaqara nodra gaunisala lesu tale ki na nona matanitu kei na nona iserau tabu. Oqori e sega ni gaunisala ni Turaga. Ena veiyabaki kece sara mai na kena itekitekivu na Tamada mai lomalagi e vakaraitaka nona loloma me baleti ira na luvena kei na nona yalogu me solia vei ira na veidusimaki. Mai na ivakatekivu kei vuravura sa dola tu kina na lomalagi, na Turaga a talai ira mai na italai mai na nona iserau kivei ira na dauveiqaravi vakailesilesi vakalou, o ira na turaga lewe ni matabete ena ilesilesi me ra vakavulica na ivakavuvuli ni Kosipeli, me ra vakasalataki ira na tamata ka vakavulica vei ira na bula savasava; kei ira na tamata oqo era sa ciqoma na kila ka oqo, na veivakauqeti oqo kei na veidusimaki mai vei ira na italai mai na iserau ni Kalou. Oqo e dina ena noda itabagauna vakai keda. E sega ni gadrevi vei ira na tamata me ra bobo ka vakila ni sega na rarama ka rawa wale ga me ra vakararavi ena nodra iulubale, baleta ni Turaga e veigauna kece sara e yalogu me liutaka ka dusimaka ka vakaraitaka na gaunisala. Me vaka au kaya, e sa talai ira mai nona italai mai na nona iserau. E sa vakauta mai na ivakatakila. E sa vakarota me volai na nona vosa, me tabaki, me rawa kina ni ra kila na tamata kece ga.¹⁶

Au kaya vei kemuni, kei na Lotu taucoko, ka, me baleta na ka oqori, ki vuravura taucoko, ni Tamada yalo loloma ka dau loloma ena iotioti ni gauna oqo a vosa tale mai lomalagi kivei ira nona italai na parofita.

Na nona itukutuku e sa dua na veisureti kivei ira kece ga na tamata me ra lako mai vua na Luvena Lomani, mai vuli vua, vakayagataka nona caka vinaka, vakataqara vei kemudou na noqu ivua, ka kitaka vakakina na cakacaka dou sa bula sara kina mai na talairawarawa ki na lawa ni nona kosipeli. Na domona e sa dua na lagilagi ka rokovi, ena vakacegu ni bula oqo, kei na bula tawamudu ena vuravura e se bera mai.¹⁷

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taro

Na cava o nanuma ni liutaka e dua na tamata me rawa ni masu vua na Kalou “me vaka e vosa tiko vua e dua na itokani”? (“Na Bula nei Joseph Fielding Smith”). Vakasamataka na sala e rawa mo vaqaqacotaka kina nomudrau veiwekani vata kei na Tamamu Vakalomalagi.
O Peresitedi Smith e vakamacalataka nona vakavinavinaka baleta na iMatai ni Raivotu nei Josefa Simici, ka vakalesuya mai “na kila ka dina ni Kalou” (wasewase 1). Na dina cava soti o kila me baleta na Kalou na Tamada kei Jisu Karisito me baleta na iMatai ni Raivotu?
Mai na ivakarau ni Kalou a tukuna o Peresitedi Smith ena wasewase 2, na cava e vakaibalebale vakalevu cake sara kivei iko? Na cava na vuna? Ena nomu cakacakataka na vakabauta na Tamamu Vakalomalagi, e vukei iko vakacava mo kila na Nona ivakarau?
A vakadinadinataka o Peresitedi Smith: “Eda sa luvena vakayalo na Kalou na Tamada Vakalomalagi. … Eda sa lewe ni nona matavuvale” (wasewase 3). E sa vakayarayarataki iko vakacava na dina oqo?
Ena wasewase 4 kei na 5, na ivakaraitaki cava e vukei iko nomu vakila na loloma nei Tamamu Vakalomalagi me baleti iko? Na cava na vuna e bibi kina meda kila ni Kalou e lomani keda ka taleitaki keda vakayadudua? E rawa vakacava meda vukei ira na lewe ni matavuvale kei ira na itokani me ra vakila na Nona loloma?
Vakasamataka me baleta na ka sa cakava na Tamada Vakalomalagi me vukea nomu lesutale ki na Nona iserau (raica na wasewase 6). Na cava soti o vakila ena nomu vakasamataka me baleta na Tamada Vakalomalagi ena nona tala na Luvena Lomani? Ena sala cava soti sa vakauta mai kina na Tamada Vakalomalagi na “rarama me dusimaki [iko]”?

iVolanikalou Veisemati

Joni 3:16; 17:3; 1 Nifai 11:17; Alama 30:44

Veivuke ni Veivakavulici

“E dua na tiki ni veivakavulici e caka ena Lotu e caka sara vakaukauwa, e vaka na vunau ka sega ni lesoni. Keimami sega ni rogoca vinaka sara na vunau ena loma ni valenivuli. Keimami cakava ena soqoni ni sakaramede kei na veikoniferedi, ia na veivakavulici e rawa me rua na kena sala me rawa kina ni o taroga eso na taro. E rawa mo taroga vakarawarawa na veitaro ena dua na kalasi” (Boyd K. Packer, “Principles of Teaching and Learning,” Ensign, June 2007, 87).