Wase 22

Na Masu—Dua na iVakaro kei na Veivakalougatataki

“E vica na veika ni bula era sa ka bibi me vakataka na veitaratara kei na Kalou ena masu.”

Mai na Bula nei Joseph Fielding Smith

A vakatavulica o Peresitedi Joseph Fielding Smith ni sa dodonu meda cakava na yalo ni masu me “tiki ni noda bula saraga.” ¹ E vakaraitaka okoya na ivakaraitaki ni ivakavuvuli oqo ena itovo e bulataka kei na itovo ni nona masu—vakaikoya, vata kei na lewe ni nona matavuvale, ka vakakina e taudaku raraba.

Ni oti na mate ni imatai ni watina, o Louie, a vola okoya na vakamamasu malumu oqo ena nona ivolaniveisiga, ka vakarautaka e dua na iro ki na nona masu vakatamata: “I Tamaqu mai lomalagi, vukei au, au masuti Kemuni, meu na bula me rawa niu na ivalavala kilikili ni sotavi koya ena lagilagi tawamudu, ka semati tale ki vua, me kakua tale ni qai tawasei, ena veiyabaki tawawili ni bula tawamudu. Vukei au meu na yalomalumalumu, meu na vakadinati Kemuni. Solia vei au na yalomatua kei na kila-ka ni veika vakalomalagi me rawa ni tiko vei au na kaukauwa meu vorata kina na itovo ca kecega ka tudei tikoga ki na Nomuni dina. Kemuni na Turaga, vukei au, ni vakatara vei au na bula tawamudu ena nomuni Matanitu. Tubera na noqu ikalawa ena yalododonu, solia Taucoko vei au na Yalomuni. Vukei au meu susugi ira na luvequ taleitaki me rawa ni ra savasava ka tawaduka tikoga ena nodra bula taucoko, kei na gauna keimami sa na vakacavara kina na neimami ilakolako, kauti keimami ki na nomuni Matanitu vaka-Silesitieli, keimami masuti kemuni. Ena yaca ni noda Dauveivueti, me qai vakakina, Emeni.”²

Na luvei Peresitedi Smith tagane o Joseph Jr. a talanoataka e dua na masu ivakananumi ka a cabora o Peresitedi Smith ena nodrau ilakolako lesu ki na nodrau itikotiko e Salt Lake City ni oti e dua na igolegole ki na tokalau kei Utah. Rau a “mai ovici tu ena dua na uca cava bibi sara ka rau muria cala na gaunisala,” ka qai laki basika ena dua na vanua ka vakatokai na Indian Canyon. “A tosocake tikoga na tarabi ni cava ka soso qai sisisi sara na gaunisala, ka vakavuna me sega walega ni rerevaki ia a mai tarova talega na sasaga ni toso tale. Na vavaku ni kabu e vunia na qakilo titobu mai na sala duka vakataudua, e rau qai saga o ko na gone o Joseph Jr. kei Dr. David E. Smith ka rau pasidia tiko me rau biliga ka vakamoica na motoka ena kena rerevaki ni na rawa ni sisi sobu ki na baranisavu e ra. A tekivu me vakacowiri na taya ena soso, ka kena itinitini me mai tu vakadua na motoka. … A voqa lesu vei Joseph ni a kaya o tamana, ‘Tou sa cakava na ka kece tou rawata. Tou sa na kaci vua na Turaga.’ A vakacuvara okoya na uluna ena masu, ka kaciva na Turaga me vakarautaka na gaunisala me rawa ni na vakadodonutaka kina okoya na nona cala ka lako tani mai na vanua rerevaki oqo ka tomana na ilakolako lesu ki vale. E tukuna okoya vua na Turaga ni a tiko eso na itavi bibi ka gadrevi me na qarava okoya ena siga kadua, ka sa kena lewa mena tiko lesu tale okoya e Salt Lake City. Qai veivakurabuitaki, na malumu sobu ni cava, a liwa mai na cagi ka vakamamacataka na gaunisala ena ituvaki ka rawa kina me ratou … lesu tale vakaoti ki na gaunisala levu. Sega walega ni bera ena nodratou yacova na vanua lolovira na kena sa tocoko tale mai na cava, ka mai vakabera tu yani na veitosoyaki me vica na auwa ena vanua saraga oya. Ena nodratou muria sobu yani na Provo Canyon ka vakanaulu ki Salt Lake City, ni oti tiko e vica vata na auwa ni itosotoso, a tarovi ratou e dua na ovisa ni gaunisala levu ka taroga se evei na vanua eratou lako tiko mai kina. Ni tukuni vua ni ratou lako curuma mai na Indian Canyon a kaya na ovisa, ‘E sega ni rawa qori! Esa ripotetaki ni ikawakawa taucoko ena yasayasa oya sa ra vakacacani ena waluvu.’ A ka ni kidroa vei iratou, ena kena ripotetaki ena imatai ni draunipepa ni siga kadua ni 200 na motoka era a tao tu ena yasa ni vanua keitou a drotani mai kina.”³

Donuya na 62 na yabaki ni nona veiqaravi vakaiapositolo o Peresitedi Smith, a vuqa sara na nona ivunau kei na masu raraba e tautuba a vakasaqara kina okoya na veivakalougatataki mai lagi me baleti ira na lewe ni Lotu kei ira na tamata raraba e vuravura. Me kena ivakaraitaki, ena nona imatai ni koniferedi raraba vaka-Peresitedi ni Lotu, a kerea okoya, “Au masuta ni na tadolava na katuba kei lomalagi na Kalou na Tamada Vakalomagi ka sovaraka kivei ira na luvena e vuravura taucoko na veivakalougatataki levu ka tawamudu oya ka na vakavinakataka na kedra ituvaki vakayago ka vakayalo talega.”⁴

A vakatakila na masu nei Peresitedi Smith na titobu ni nona ivakadinadina kei na nona loloma vua na Tamana mai Lomalagi kei na nona iVakabula. A kaya o Peresitedi Boyd K. Packer, ka a kacivi me veiqaravi ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua ena gauna a Peresitedi tu kina ni Lotu o Joseph Fielding Smith, “Na rogoci ni masu nei Peresitedi Joseph Fielding Smith sa dua na ka me na sotavi. Ni sa mai sivia mada ga na ciwasagavulu ena masuta okoya me na ‘maroroya na nona veiyalayalati kei na itavi vauci ka vosota me yacova na ivakataotioti.’”⁵

iVakavuvuli nei Joseph Fielding Smith

Eda sa vakaroti meda toro voleka vua na Tamada Vakalomalagi ena masu.

E sa ivakaro mai vua na Turaga meda na dau qarai koya ena masu yalomalua. Ena gauna a tiko vata kina kei ira na nona tisaipeli na Turaga, a vakatavulici ira o koya ena masu ka qai biuta na ivakaraitaki vei ira ena masu wasoma ki vua na Tamana. Sa dodonu meda kila deivaki, me vaka ni sa ivakaro mai vua na Turaga, ni sa tiki ni bula dodonu na masu, kei na gauna eda qara kina na Turaga meda na qai vakayacora ena yalo e malumalumu ka vakarokoroko. …

… Sa itavi ni itubutubu mera vakatavulici ira na luvedra ena masu ena gauna saraga era sa tekivu yalomatua mai kina. Saga mo vakamatautaki ira mera dau veitaratara kei na Tamadra mai lomalagi, kei na kena kilai deivaki na inaki ni masumasu. Kevaka e tuvanaki na ivakarau oqo ni ra se gone, ena rawa ni tiko vata kei ira ena veiyabaki matua, kei na turaga se marama ka sa qara vagumatua na Turaga ka vakavinavinakataki koya ena veivakalougatataki, sa rawa ni namaka ni na sega ni vakanadakui ira na Turaga ena auwa ni gagadre.⁶

A mother kneeling by her young son as he prays. — “Esa itavi ni itubutubu me na vakatavulici ira na luvedra mera dau masu ena gauna era sa tekivu yalomatua mai kina.”

Au qai vakananuma ke da a tarova rawa meda vakasamataka se cava na vuna e vinakata kina vei keda na Turaga meda masu. E a tukuna beka o koya meda masu baleta ni vinakata meda cuva sobu ka qaravi koya? Oya beka na vuna levu? Au sega ni nanuma ni vakakina. O Koya na Tamada Vakalomalagi, ka da sa vakaroti meda qaravi koya ka masu vua ena yaca ni Luvena Daulomani, o Jisu Karisito. Ia na Turaga ena vakayacolomana ga veitalia kevaka eda a sega ni masu. Ena toso ga na Nona cakacaka vakatautauvata, kevaka eda masu se sega. … Na masu esa dua na ka eda gadreva, ka sega ni gadreva na Turaga. E kila sara tu ga o koya na iwalewale ni kena qaravi na veika e baleti koya kei na imoimoi ni kedra qarauni ka sega kina na noda veivuke. E sega ni inaki ni noda masu meda tukuna vua na iwalewale ni kena cicivaki na nona bisinisi. Kevaka e tiko vei keda e dua na vakanananu vakaoya, io sa na tiko vakaidina kei keda na vakanananu cala. E cabori vakalevu na noda masu ena vukuda, me tarai keda cake ka solia vei keda na kaukauwa kei na yalodei, ka vakatoroicaketaka na noda vakabauti koya.

Na masu e dua na ka e vakamalumutaka na noda bula. E vakarabailevutaka na noda kila-ka; e vakatotolotaka na noda vakasama. E toroi keda vakavoleka vua na na Tamada mai lomalagi. Eda gadreva na nona veivuke; e sega ni dua na taro me baleta oya. Eda gadreva na veituberi ni nona Yalo Tabu.. Eda gadreva meda kila se ivakavuvuli cava e sa soli vei keda me rawa ni da lesu tale kina vua. Eda gadreva mena vakatotolotaki na noda vakasama ena veivakauqeti ka lako mai vua; ka ni oqo na vuna eda masu kina vua, mena rawa ni vukei keda o koya meda bula ka me rawa ni da kila na nona dina ka lako voli ena kena rarama, me rawa ni da, mai na noda yalodina kei na talairawarawa, lesu tale ki vua.⁷

E vica na veika ni bula era sa ka bibi me vakataka na veitaratara kei na Kalou ena masu. Esa latia takoso na Turaga na noda vakasama ena dua na ilatilati ni guiguileca meda kakua kina ni nanumi koya kei na noda veimaliwai vata kei koya vaka-lewe ni nona matavuvale ena bula taumada. Na masu sa sala ni veitaratara e vakarautaka o koya vei keda meda veivosaki tale kina kei koya. Oya na vuna, e dua kina na inaki bibi ni noda bula vakawawa vakatamata na kena raici ke rawa ni da vulica ena kena tiko ga e lomada na yalo ni masumasu ka ni gauna e yaco kina me digitaka na Turaga me vosa, eda na rogoca na domona ena noda bula.⁸

Na gauna ni masumasu e tawayalani.

“Raica au sa vakarota talega (oya, vei ira na itubutubu e Saioni), ko koya sa sega ni dau masu vua na Turaga ena kena gauna, ena tarogi kina ena nodra mataveilewai na noqu tamata.” [V&V 68:33.]

Au sega ni vakabauta ni da dau wilika vakalevu na tikina oya ena iwasewase oqo, kau vakananuma ena so na gauna kevaka eda dau vakasamataka na kena bibi vakaidina na ivakaro oqo. Ena sega ni rawa ni taura tikoga na Yalo ni Turaga e dua na tamata, vakavo ke masu. E sega ni na rawata e dua na tamata na veivakauqeti ni Yalo Tabu, vakavo ke sa kune e lomana na yalo ni masumasu oqo. …

Au na via toka mada ena veiiyatu vosa oqo me dua na gauna se rua. … Cava sara mada na gauna ni masu?

Eso vei keda ena rairai nanuma ni gauna ni masumasu oya ni da yadra mai ena mataka, kei na noda sa vakarau vakacegu ena bogi ni sa oti na noda cakacaka, ka sa sega tale ni dua na gauna ni masumasu. Ia au sa tukuna vei kemuni, ka levu era duavata kei au, ni gauna ni masumasu e tawayalani. Meu na wilika mada yani vei kemuni. O kila niu dau vinakata meu vakadinadinataka na ka au tukuna; Au dau vinakata meu kauta mai na ivakadinadina me vakadeitaka na veika au sa tukuna, kau dau sega ni tukuna vei ira na tamata mera vakadonuya na veika au tukana vakavo ke sa na duavata, vakaidina, vata kei na ka esa tukuna vakadodonu na Turaga se mai vei ira na nona parofita. Eda wilika ena iVola i Momani na vosa nei [Amuleki] ki vei ira na Soramu dravudravua ka ra sa lako tani mai na dina, kei na nodra vakasavi tani mai na nodra vale ni sokalou, baleta ni ra dravudravua, ka nanuma ni ra na rawa ni masu ga vakayadua ena dua na gauna ni ra cabeta na rameumitomi, me vaka e vakatokai kina [raica na Alama 31:12–23], era sa sega ni kila na ka mera cakava. Sa qai vakatavulici ira o [Amuleki] ka vaka:

“Io, dou masuti koya me lomani kemudou, raica sa kaukauwa sara ko koya me ia na veivakabulai; ia mo dou yalomalumalumu ka dau masu tikoga vua; dou masuti koya ni dou sa tiko ena nomudou iteitei, se ni dou sa vakatawani ira na nomudou manumanu; dou masu vua ena nomudou veivale, dou daumasu vakavuvale, ena mataka, ena sigalevu, kei na yakavi; ia dou masuti koya me vakamalumalumutaki ira na nomudou meca; dou masuti koya talega me kakua ni rawai kemudou na tevoro, o koya na meca ni valavala dodonu kecega. Dou masulaka vua na nomudou iteitei, me vuavuai vinaka mai; dou masulaka vua na nomudou qele ni manumanu, mera tubu mera lewe levu mai. Ia mo dou masu vua ena nomudou loqi, na nomudou tikina vuni se ni dou sa tiko ena lekutu; ia ni sa tini na nomudou masu votu vua na Turaga, mo dou vakavinavinaka tikoga vua e lomamudou, ia mo dou ia tikoga na masu lo, dou masulaka na nomudou bula, ka masulaki ira talega na wekamudou. Oi kemudou na wekaqu lomani, au sa kaya vei kemudou, dou kakua ni nanuma ni sa ikoya ga oqori, raica kevaka dou sa kitaka rawa na veika oqo, dou qai sega ni vukei ira sa dravudravua, vakasulumi ira sa luvawale, ka sega ni vukei ira sa tauvimate ka rarawa tu, ka wasea na veika sa tu vei kemudou vei ira sa dravudravua; au sa kaya vakaidina vei kemudou, kevaka dou sa sega ni kitaka na veika oqo, sa tawayaga na nomudou masu, ia dou sa vakataki ira ga na dauveivakaisini ni ra sa cakitaka na ka dina.” [Alama 34:18–28.]

Au nanuma ni oqo na ivunau totoka vakaoti, kau wilika meu vakauqeta kina na nomuni vakasama ena gauna ni masumasu. Na gauna ni masumasu oya ena mataka ni se bera ni veitawasei na matavuvale. E dua na gauna vinaka ni masumasu oya ena nomudou dabe vata ena teveli ni se bera na katalau, ka soli na gauna mera masu yadua kina na lewe ni matavuvale. Oya na gauna ni masumasu. Na gauna ni masumasu vua na dauvolivolitaki oya ena mataka ni gole okoya ki na vanua ni nona bisinisi ka ni se bera ni tekivuna na nona cakacaka ena dua na siga, ena vuku ni nona ivoli. Na gauna ni masumasu vua na dauvakatawamanumanu, oya ena nona tiko vata kei ira na nona manumanu ka vakaraici ira voli. Na gauna ni masumasu vua na dauteitei oya ni gole vata kei na nona isiviara ki na were, me laki tea na nona sorenikau, ka qai laki kumuna vata na nona isigana. Ia kevaka mena masu e dua na tamata me vaka esa vakaroti ena tiki ni ivolanikalou kau sa wilika, sa na rawa ni kunea o koya ena veika taucoko ni muria tiko ena yalodina na ivakaro ni Turaga.⁹

Alma and Amulek in prison, with several men around them, look up as the roof is caving in. — O Amuleki, ka taba toka oqo vata kei Alama, a vakayaloqaqataki ira na tamata mera “masuta [na Turaga] me lomani kemudou, raica sa kaukauwa sara ko koya me ia na veivakabulai” (Alama 34:18).

Me na semavata tiko na veika kece eda cakava kei na veivosa ni noda masumasu.

Meda kakua ni masu walega ena tebenigusuda; ia ena veitavi kece, ena noda veivosaki, ena veika kece eda saga meda cakava, sa dodonu meda tovolea na vakamatautaki ni noda masumasu, ka me na vakalomavatataki kei na vakanananu eda tusanaka ena noda vakamamasu ni veisiga vua na Turaga.¹⁰

Sa da taukena tiko li na yalo ni masumasu? Eda sa cakava beka me dua na tiki ni noda bula saraga? Sa da veitaratara tiko beka kei na Tamada mai lomalagi ena Yalo Tabu, se sega?¹¹

Sa dodonu meda talaucaka na lomada ena vakavinavinaka ni da masu.

Sa dodonu meda dau qaqarauni ni da vakabulabulataka e dua na ivakarau ni vakavinavinaka, ena ituvatuva ni bula masumasu. Au vakabauta ni dua na ivalavala ca levu duadua ka ra vakaleqai kina na vakatawani vuravura nikua oya na ivalavala ca ni tawavakavinavinaka, na vinakati [se kena lailai] ni veivakaliuci, ena nodra yasana, na Turaga kei na nona dodonu ni vakatulewa kei na veiliutaki.¹²

Sa dodonu meda talaucaka na lomada ena vakavinavinaka ni da masu me baleta na bula kei na kena ituvaki, me baleta na isoro veivueti ni Luve ni Kalou, na kosipeli ni veivakabulai, o Josefa Simici kei na cakacaka levu ni veivakalesuimai ka a vakavuna okoya. Sa dodonu meda vakaliuca na liga ni Turaga ena ka kecega ka vakavinavinakataki koya ena ka kecega sa vakayago ka vakayalo.¹³

Sa dodonu meda vakatakekere vua na Tamada Vakalomalagi me baleta na noda gagadre dodonu kece sara.

Sa dodonu meda vakatakekere ena vakabauta vua na [Tamada Vakalomalagi] ena uasivi ni bula kei na itovo kecega vakalou, ena ravuravu kei na rawati ni nona cakacaka, ena veituberi ni nona Yalo Tabu, kei na veivakabulai ena nona matanitu. Sa dodonu meda masulaka na noda matavuvale, na watida kei na luveda, kakana, itikotiko kei na isulu, ena veika eda ogataka tu vakabisinisi, kei na noda gagadre dodonu kece sara.¹⁴

Au masuta mena tiko vata kei keda kei ira kece sara na tamata na veivakalougatataki mai lomalagi.

Me qai sovaraka sobu mada ga mai o lomalagi na dina kei na yalododonu e vuravura taucoko!

Me qai tiko mada ga vei ira kece sara na tamata e veivanua na daliga vakadirorogo, ka mera na tugana na vosa ni dina kei na rarama ka lako mai vei ira na italai ni Turaga!

Me na qai vakatotolotaki mada ga na vakataucokotaki ni inaki ni Turaga vei ira kece na tamata ena veimatanitu!

Au masuti ira na lewe ni Lotu, era sa yalododonu nei iKoya sa Ceceresara, me rawa ni ra vakaukauwataki ena nodra vakabauta, ka yaco mena vakalevutaki na gagadre dodonu ena vunilomadra, ka mera na cakacakataka na nodra vakabulai ena rere kei na sautaninini ena mata ni Turaga [raica na Filipai 2:12; Momani 9:27].

Au masulaka na vinaka kei na tudodonu ni tamata kecega, me rawa ni ra tuberi mera qara na dina, mera tokona na veiivakavuvuli dina, ka tosoya na sasaga ni tugalala kei na veisaututaki.

Ena gauna dredre ka veilecayaki oqo, au masuta mera na tuberi na tamata kecega mai na rarama oya ka vakararamataki ira vakayadua na tamata era lako mai ki vuravura [raica na Joni 1:9; V&V 93:2], ka yaco mera rawata mai kina na vuku ni vakameautaka na veidredre eso ka vesuka tu na kawatamata.

Au vakamasuta e dua na Tama dauloloma me sovaraka mai na nona veivakalougatataki kivei ira na tamata kecega, na gone kei na qase, vei ira era dau rarawa, vei ira na viakana ka vakaloloma, vei ira era vesuki tu ena so na ituvaki veilecayaki kei na draki ni bula torosobu, o ira kece ka ra gadreva na veivakacegui, kei na veivuke, na veiqaravi, kei na yalomatua, kei na veika kecega e vinaka ka levu e rawa ni solia duadua ga o koya.

Ka tautauvata kei kemuni taucoko, e tiko vei au na loloma kei na kauwai kei na veinanumi me baleta na luve ni Tamada e vuravura taucoko, ka masuta ni na vinaka cake na ituvaki ni nodra bula vakayago ka vakayalo; Au masuta ni ra na lako mai vei Karisito, ka vuli mai vua, ka vakataqara na nona ivua kivei ira, me rawa ni ra kunea na vakacegu ni yalodra, ni sa rawarawa na nona ivua ka mamada na nona icolacola [raica na Maciu 11:29–30].

Au masuta ni o ira na Yalododonu Edaidai kei ira kece era na semati vatakaya ena muri ni ivakaro ni Tamada kece sara mera na bula ka rawata na vakacegu ena bula oqo kei na bula tawamudu ena vuravura ka na lako mai [raica na V&V 59:23]—na ka taucoko oqo au kerea ena yalomalumalumu kei na vakavinavinaka, ena yaca ni Turaga o Jisu Karisito. Emeni.¹⁵

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taro

“Na Bula nei Joseph Fielding Smith” e tiko kina e va na ivakaraitaki ni masu ka a cabora o Peresitedi Smith. Na cava e rawa ni da vulica mai na ivakaraitaki yadua oqo?
Raimuria na nomu ivakarau ni masumasu vakaiiko. Na cava e rawa ni da cakava me na vukei keda kina na noda masumasu ni “toro voleka sara ki vua na Tamada mai lomalagi”? (Raica na iwasewase e 1.)
A vakatavulica o Peresitedi Smith, “Na gauna ni masumasu e tawayalani” (iwasewase e 2). Ena sala cava e rawa ni da vakamuria kina na ivakasala meda dau masu tikoga?
Na cava e kena ibalebale vei iko mo “vakayacora na ivosavosa ni noda masumasu”? (Raica na iwasewase e 3.) Vakasamataka na ka o rawa ni cakava mo vakavinakataka kina na tikina oqo.
Ena veisau vakacava na noda ivakarau ni bula ni da “talaucaka na yaloda ena vakavinavinaka” ki vua na Tamada Vakalomalagi? (Raica na iwasewase e 4.)
Ni ko vulica na masu nei Peresitedi Smith ena iwasewase e 5, dikeva mada na nomu masumasu vakaiiko. Vakasamataka vagumatua ena vagagalu na taro oqo: Na tamata kei na veika eso cava e dodonu mo na okata vakawasoma ena nomu masu?

iVolanikalou Veisemati

Maciu 7:7–8; Filipai 4:6; 1 Cesalonaika 5:17–18; Jemesa 1:5–6; 2 Nifai 32:8–9; Alama 34:38–39; 3 Nifai 18:18–21; V&V 10:5

Veivuke ni Veivakavulici

“Me vakauqeta na veivosaki, vakayagataka na veitaro ena itinitini ni wase yadua. Sa rawa tale ga mo vakarabailevutaka nomu taro vakataki iko vakabibi vei ira o vakavulica tiko” (mai na tabana e (vi) ena ivola oqo).