Wase 6

Na Bibi ni Sakaramede

“Na vakayagataki ni ivakatakilakila oqo e vakadeitaka e dua na cakacaka vakalotu tabu ka rokovi sara ena Lotu.”

Na Bula nei Joseph Fielding Smith

Ena Okotova 5, 1929, ni oti e 19 na yabaki ni veiqaravi vaka-Apositolo, a tucake tu o Elder Joseph Fielding Smith ena Salt Lake Tabernacle me wasea na nona ika 39 ni vosa ena koniferedi raraba. Tukuna o koya, “E tiko e dua se rua na vakasama au gadreva meu na talaucaka ka semati ki na taro ni sakaramede, ka vakatabakidua toka me baleta na bose ka sa mai vakatikori ki na Lotu ena ivakatakila, mai na ivakaro ni Turaga, me baleta na vakayagataki ni ivakatakarakara oqo ka matataka na yago kei na dra i Jisu Karisito.” Me ivakamacala taumada ki na ulutaga oqo, a wasea o koya na lomana me baleta na sakaramede:

“Ena noqu vakatulewa na soqoni ni sakaramede esa ka tabu, ka rokovi sara, mai na veisoqoni kece vaka Lotu. Niu vakasamataka lesu na nodra a vakasoqoni vata na Turaga kei ira na nona iapositolo ena bogi tawaguilecavi oya ena nona vakatakila na sakaramede; niu vakasamataka na gauna bibi oya e vakatawani na lomaqu ena ciriyawa ni vakanananu ka sa tarai na utoqu. Au vakasamataka na vakasoqoni vata oya me dua na ka bibi duadua ka totoka me vakatekivu mai na tauyavutaki ni gauna.

“A vakatavulici iratou e kea na iVakabula me baleta na nona veisorovaki ka sa tadu tiko mai, ka ratou sega ni kinoca rawa ena nodratou nuiqawaqawa. A tukuna vakamatata vei ratou o Koya me baleta na nona mate ka na yaco me na liviraki na nona dra, ka tukuni tiko oqo ena auwa saraga ni nona yaluma ena ivalavala ca kei vuravura. Sa dua dina oya na gauna bibi sara; a tauyavutaki e kea na sakaramede, ka ra vakaroti na tisaipeli mera dau soqoni vata vakavuqa ka vakananuma na mate kei na veivakararawataki i Jisu Karisito, ni nona solibula e sa baleta na kena vueti na vuravura.

“E sa tu vakarau o Koya me taura ki vua na icolacola ni saumi dinau ka vakavotui mai ki vuravura baleta na lutu, me rawa ni ra vakabulai na tamata mai na mate kei eli. A vakatavulici ira na tamata o Koya ni na yaco me na laveti cake me rawa ni kauti ira mai kina na tamata kecega ki vua, ka ni o ira vakayadua e na veivutuni ka vakabauti koya, muria tiko na nona ivakaro, ena sega ni vakararawataki, ka ni na taura o koya ki vua na nodra ivalavala ca.”¹

Jesus Christ depicted with the Apostles at the Last Supper. The Apostles are gathered around a table. Christ is standing before them and breaking bread as He institutes the sacrament. — “Dou cakava oqo mo dou vakananumi au kina” (Luke 22:19).

iVakavuvuli nei Joseph Fielding Smith

E sa vakaroti keda na Turaga meda dau soqoni vakavuqa ni vakayagataka na sakaramede.

Na vakayagataki ni ivakatakarakara oqo [na madrai kei na wai] e vakadeitaka e dua na cakacaka vakalotu e vakatabui ka rokovi sara ena Lotu, e dua na cakacaka vakalotu ka sa sosomitaka na vakamatei kei na laukana ni lami vakatauvatani ka [vakatakarakarataka] na solibula ena kauveilatai ni noda Dauveivueti. … Mai na gauna ni lako yani mai Ijipita ki na nona lauvako na noda Dauveivueti, era sa vakaroti na Isireli mera vakananuma na lako sivia ena dua na gauna ena veiyabaki. Ena bogi bibi ni bera na nona lauvako a veisautaka na Turaga na cakacaka vakalotu oqo ka solia me kena isosomi na sakaramede. Eda sa vakaroti meda soqoni vakavuqa, sega walega ni vakadua ena veiyabaki, ka lako ki na vale ni masumasu ka qai vakananuma e kea na noda Dauveivueti ka veiyalayalati kei Koya ena vakayagataki vakawasoma ni cakacaka vakalotu rokovi oqo.²

Na tamata ka dau vakayali koya mai na soqoni ni sakaramede ena veimacawa kei na veivula, ka sega na ka e tarovi koya me dau lako mai, esa sega ni yalodina ki na ka dina. E sega ni taleitaka. Ke a vakakina, ena dau tiko o koya me vakayagataka na ivakatakarakara oqo—dua ga na tiki ni madrai lailai, dua na bilo lailai na wai. Ena via cakava ya okoya me vakaraitaka na nona taleitaka na ka dina kei na nona veiqaravi yalodina kivua na Luve ni Kalou.³

Eda sa qai kacivi meda mai vakananuma na soqo levu oqo [na Veisorovaki i Jisu Karisito] ka dau vakasamataka vakawasoma. Oqo na vuna eda sa kacivi vata kina vakadua ena veimacawa meda vakayagataka na ivakatakarakara oqo, ka vakadinadinataka ni da dau nanuma na noda Turaga, ka ni sa lomada meda taura kivei keda na yacana ka muria na nona ivakaro. Na veiyalayalati oqo eda sa kacivi kina meda vakavouia ena veimacawa, ka na sega ni rawa ni tiko vata kei keda na Yalo ni Turaga kevaka eda sega ni vakamuria vagumatua na ivakaro oqo. Kevaka eda lomana na Turaga eda na dau tiko ena soqoni oqo ena yalo ni sokalou kei na masumasu, ena nanumi ni Turaga kei na veiyalayalati meda na vakavouia ena veimacawa ena sakaramede oqo me vaka e gadreva o koya kivei keda.⁴

Eda vakayagataka na sakaramede meda vakananuma kina na Veisorovaki i Jisu Karisito.

Sa itavi ni lewe ni Lotu mera na dau lako ena yalomalumalumu kei na yalodina ena kila-ka me rawa ni ra kila deivaki na veisorovaki i Jisu Karisito. … Au vakila tiko, au vinakata me cala na noqu vakanananu ia au sega ni nanuma ni vakakina, ni levu sara na iwiliwili ni pasede ni lewe ni Lotu era sega ni vakila na cava e vakaibalebaletaki ena vakayagataki ni dua na tiki ni madrai lailai, gunuvi ni dua na bilo wai lailai me vakananumi kina na vakadavei ni dra ni noda iVakabula, o Jisu Karisito, kei na nona solibula ena kauveilatai.

Meu na vagolea na vakadirorogo ki na veivakalougatataki [ena madrai]. Au na wilika vakamalua me rawa ni da kila deivaki na cava e taukena:

“Oi kemuni na Kalou, na Tamai keimami Tawamudu; keimami sa kerei kemuni ena yaca ni Luvemuni o Jisu Karisito, mo ni vakalougatataka ka vakatabuya na madrai oqo me yaga vei ira era sa kania; ia era sa kania me ra vakananuma kina na lewe ni Luvemuni, ka vakadinadinataka vei kemuni na Kalou na Tamai keimami Tawamudu, ni ra sa yalataka me ra taura na yaca ni Luvemuni, ka daunanumi Koya ka muria na vunau sa solia vei ira, ka me tikoga kei ira na nona Yalotabu ka sega ni mudu. Emeni.” [V&V 20:77.] …

Mo kania mo vakananumi koya kina. E kena ibalebale li oya meu na vakananuma voli ni volekata na 2,000 na yabaki sa oti era a kauti koya kina na tamata ca, vakaliligi koya ki na kauveilatai, curumaka na ivako ki na ligana kei na yavana ka biuti koya tu e kea me mate? Vei au e vakaibalebaletaki vakabibi cake mai na kena oqo. Me vakananumi kina o koya—na cava a tu kina okoya ena kauveilatai? Na cava na ka yaga e kauta mai vei [au] baleta na nona tu ena kauveilatai? Na veivakatotogani cava e a lakocuruma ena kauveilatai me rawa niu vueti se vakacegui kina mai na noqu ivalavala ca?

Ena vakasamataka vakarawarawa e dua na tamata: O Koya a curumaki ki na ligana kei na yavana na ivako ka lili tu e kea me yacova ni sa mate. … Na cava tale eso na ka a vakararawataki kina? Oqo e dua na ka au nanuma ni levu vei keda e sega ni raica rawa. Au sa vakadinadinataka ni levu ni nona vakararawataki e sega ni mai na vakacurumi ni ivako ki na ligana kei na yavana ka lili tu ena kauveilatai, dina ga ni a veivakacacani ka rerevaki na veika oya. A colata tale tiko o Koya e dua na iusausa e bibi cake sara ka tarasui. A Caka Vakacava? Eda sega ni kila deivaki vakamatata, ia au raica rawa e dua na kena ivakaraitaki.⁵

Au vakabauta ni sega ni dua vei keda a sega ni cakava cala e dua na ka ka qai kere veivosoti ka nuitaka meda a kua ni cakava. Oti qai mokuti keda na noda vakanananu ka da sa mai vakaloloma sara tu kina. O sa bau lako curuma e dua na ka vakaoya? O au e vakakina. … Ia oqo e tu vei keda na Luve ni Kalou me colata na iusausa ni noqu cakacala kei na nomu cakacala. … Na nona yaluma levu duadua e sega ni ivako ena ligana kei na yavana, me vaka ni a ca dina sara, ia na yaluma ni vakasama ena so na sala ka sega ni matata vei au. Ia a colata o Koya na iusausa—noda iusausa. Au a vakuria kina e dua na ka; vakatalega kina o iko. Kei ira talega na kena vo. E taura ki vua o Koya me sauma na isau me rawa niu drotaka—me rawa ni o drotaka—na itotogi ena ivakarau ka virikotori taumada ni da na ciqoma na nona kosipeli ka dinata ka yalodina kina.

Io oya na ka au saga tiko meu vakasamataka. Oya na ka au sa nanuma tiko—na mosi e veivakacacani ena nona a tagi voli ena nona masu vei Tamana me kautani vua na bilo. E sega ni masuta tiko o Koya me vakacegui mai na ivako ka na curumaki ki na ligana se na yavana, a sotava o koya e dua na yaluma e levu cake sara mai na veika kece oya, ena so na sala kau sega ni kila deivaki saraga.⁶

Ena sega sara ni rawa vua na tamata malumalumu, eda sa malumalumu kece, me kila taucoko na inaki ni nona a vakararawataki na Luve ni Kalou. Eda na sega ni vakila rawa na isau ka mai sauma o Koya. A tukuna o Koya kivua na Parofita o Josefa Simici:

“Raica, ko i au na Kalou, au sa vosota oti na veika oqo, mera bula kina ko ira era sa veivutuni; ia kevaka era sa sega ni veivutuni, era na vakararawataki me vakataki au; raica ko i au na Kalou sa kaukauwa sara, au sa sautaninini ena mosi ni veivakararawataki ko ya, au a bunotaka na dra ka sa yaluma sara kina na yagoqu kei na yaloqu; ia au sa kerea me kautani vei au na bilo ni cudru—ia me vakarokorokotaki ga ko Tamaqu, raica au a gunuva na bilo ko ya ka vakacavara na noqu itavi ena vukudra na luve ni tamata.” [V&V 19:16–19.]

Ka se, rawa tiko ga nida taura ka kila vakakina raica rawa vakamatata tiko ni mosi veivakacacani oqo ni Nona veisorovaki e sa kauta mai vei keda na veivakalougatataki levu duadua ka rawa taumada ni soli. Me kena ikuri, sa rawa vei keda meda vakila ni veivakararawataki vakaitamera oqo—ka tawayacova na kaukauwa vakatamata ena kena sagai me rawata se vosota vakadede—a vakayacori taumada me baleta na loloma levu ka tiko vua na Tamada kei na Luvena kivei ira na kawatamata. …

… Kevaka eda sa taleitaka vakaoti na veivakalougatataki e vuqa e sa noda mai na veivueti a caka ena vukuda, ena sega na ka me na vinakata vei keda na Turaga me na sega ni rawa ni da vakadonuya vakarawarawa ni cakava.⁷

Au vakadinata ke rawa ni da raitayaloyalotaka—me vaka au sa dau tovolea ena vuqa na gauna meu cakava—na gauna bibi ni nona a sotavi iratou kina na nona iapositolo na iVakabula; kevaka eda rawa ni raica na nodratou vakasokomuni vata, na Turaga ena nona yalorarawa, vutugutaka tu na ivalavala ca kei vuravura, vutugutaka tu e dua na nona iapositolo ka na mai soli koya yani, ia ena nona veivakatavulici vei ira na tinikadua na turaga oqo ka ra lomani koya ka veiyalayalati kaya, au vakadinata ni da na vakila ena vunilomada ni da na sega ni vakanadakui koya. Ke rawa ni da raica na nodra vakasokomuni e kea ka rawa ni vakila na bibi ni icolacola ka dreketa tu na noda Turaga; ka ni oti na nodratou kana vata kei na lagati ni dua na sere, na nodratou gole yani, me sa na soli yani na Turaga, vosa vakacacataki ka vakalialiai, o ira na tisaipeli mera vakanadakui koya ena auwa bibi duadua ni nona veilewai—ke rawa ni da kila deivaki na veika kece oqo, ena kena ituvaki vakaloloma, kei na ituvaki vakaloloma me na vakakina, au vakadinata, na taciqu kei na ganequ, eda na vinakata cake vakalevu meda na lako tikoga ena rarama ni dina. Ke rawa ni da raica na iVakabula ni tamata ni kune rarawa tiko ena were ka vakakina ena kauveilatai ka rawa ni vakila vakaidina na ka taucoko e vakaibalebaletaka kivei keda, eda na gadreva meda muria na nona ivakaro ka da na lomana na Turaga na noda Kalou ena lomada taucoko, ena yaloda taucoko, vakasama kei na kaukauwa, ka na qaravi koya ena yaca i Jisu Karisito.⁸

E sa noda itavi meda vakasamataka vagumatua na veiyalayalati eda sa cakava ni da vakayagataka na sakaramede.

Au nuitaka ni na rawa meda sagai ira na lewe ni Lotu mera kila deivaki sara na veiyalayalati era cakava ni ra vakayagataka na sakaramede ena noda soqoni ni sakaramede.⁹

A woman taking the sacrament. — “Au nuitaka ni na rawa meda sagai ira na lewe ni Lotu mera kila deivaki sara na veiyalayalati era cakava ni ra vakayagataka na sakaramede.”

Au sa raica ni rau dabe vata toka e rua na lewe ni Lotu [ena soqoni ni sakaramede], ka rau tekivu veitalanoa, ka rau cegu ga ni sa dau masulaki na madrai se wai, ni bera ni rau tomana tale na nodrau veitalanoa. … Oya e ka vakidacala vei au, kau vakadinata ni na vakatalega kina vua na Turaga.¹⁰

Sa noda itavi meda na vakasamataka vakavinaka ka vakayalomatua na ituvaki ni masu [ni sakaramede] ni da rogoca ni cabori ena noda soqoni. E tiko e va na ka bibi sara eda veiyalayalati meda cakava ena gauna taucoko eda vakayagataka kina na ivakatakarakara oqo, kei na kena vakayagataki, e tiko na ivakatakilakila ka da soli keda vakaoti ki na kena veiqaravi, ka sa yaco mera vauci vei keda. Sai iratou oqo:

1. Eda kania me vakananumi kina na lewe i Jisu Karisito, ka yalataka ni da na dau nanuma na Nona vakamavoataki vakayago ka vakoti ki na kauveilatai.

2. Eda gunuva me vakananumi kina na dra ka a liviraki me baleta na ivalavala ca kei vuravura, ka sorovaki baleta na cakacala i Atama, ka sa vakagalalataki keda mai na noda ivalavala ca ena ivakarau ni noda veivutuni vakaidina.

3. Eda veiyalayalati ni da na taura vei keda na yaca ni Luvena ka dau nanumi Koya. Ena maroroi ni veiyalayalati oqo eda sa yalataka ni da na kacivi ena Yacana ka sega ni cakava e dua na ka me na kauta mai na madua se veivakacacani ki na yaca oya.

4.Ena maroroi ni veiyalayalati oqo eda sa yalataka ni da na kacivi ena Yacana ka sega ni cakava e dua na ka me na kauta mai na madua se veivakacacani ki na yaca oya. [V&V 84:44.]

Sa yalataki tu vei keda na veituberi vakaiyauyau ni Yalo Tabu kevaka eda cakava na veika oqo, ia kevaka eda na sega ni cakava na veika oqo ena sega ni noda na veituberi oya.¹¹

Au via tarogi kemuni ena vica na taro, kau vosa, vakaidina, ki na lewe ni Lotu taucoko. O ni nanuma beka ni na voroka na ivakaro ni Turaga e dua na tamata ka lako mai ki na soqoni ni sakaramede ena yalo ni masumasu, yalomalumalumu, kei na sokalou, ka qai vakayagataka na ivakatakarakara oqo ka matataka na lewe kei na dra i Jisu Karisito, mai na nona kila taumada? Kevaka e dua na turaga e vakila taucoko na ibalebale ni nona vakayagataka na sakaramede, ni sa veiyalayalatitaka me taura vei koya na yaca i Jisu Karisito ka daunanumi koya ka muria na nona ivunau, ka ni yalayala oqo ena vakavoui ena veimacawa—o nanuma beka ni dua na turaga vakaoqo ena sega ni rawata me sauma na nona ikatini? O nanuma beka ni dua na turaga vakaoqo ena voroka na siga ni Vakacecegu se vakawalena na Vosa ni Vuku? O nanuma beka ni na calata me na dau masumasu, ka na sega ni vakayacora na nona itavi vakuoramu kei na veitavi tale ena Lotu? E vaka vei au ni veivakacacani vakaoya ni veitavi kei na ivakavuvuli tabu oqo ena dredre sara me vakayacori ni sa kila e dua na tamata na kena ibalebale me cakava na yalayala vakaoya ena veimacawa vua na Turaga ka vakakina vei ira na yalododonu.¹²

Two dark-haired young men in white shirts and ties bow their heads at the sacrament table to bless the sacrament. — “Sa noda itavi meda vakasamataka vakavinaka ka vakayalomatua na ituvaki ni masu [ni sakaramede] ni da rogoca ni cabori.”

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taro

Ena “Na Bula nei Joseph Fielding Smith,” e wasea kina o Peresitedi Smith na nona nanuma me baleta na gauna a vakatekivuna kina na sakaramede na iVakabula. Na cava e bibi kina vei iko na soqo oqo?
Ni ko vulica na iwasewase e 1, vakasamataka na bibi ni noda dau tiko ena soqoni ni sakaramede ena veimacawa. O na rawa ni vakarautaki iko vakacava ki na soqoni ni sakaramede? Na cava e rawa ni ra cakava na itubutubu me vukei ira kina na luvedra mera vakavakarau?
Na cava e vakurabuitaki iko me baleta na vakanananu nei Peresitedi Smith ena nona vakayagataka na sakaramede? (Raica na iwasewase e 2.) Na cava e rawa ni da cakava meda vakananuma kina na iVakabula kei na Nona Veisorovaki ni da vakayagataka na sakaramede?
Raica kusarawa na veiyalayalati ka tuvani ena iwasewase e 3. Vakasamataka vagumatua ena vagagalu se cava na nomu nanuma me baleta na veiyalayalati oqo. E vakayarayarataka vakacava na nomu bula na veiyalayalati oqo?

iVolanikalou Veisemati

Maciu 26:26–29; 1 Koronica 11:23–29; 3 Nifai 18:1–13; Momani 9:29; Moronai 4–5; V&V 20:75–79; 59:9–12

Veivuke ni Veivakavulici

“Lesi ira era vakaitavi tiko mera wilika na taro digitaki eso e tiko ena mua ni wase (vakayadudua se vakailawalawa lalai). Kerei ira mera raica mai na ivakavuvuli e tiko ena wase e sema tiko ki na taro. Mo qai sureti ira mera wasea na nodra nanuma kei na kila ka titobu vei ira na vo ni ilawalawa” (tabana e vii ena ivola oqo).