Li xnawom ch’oolej

Xb’aan li awa’b’ej Boyd K. Packer

Awa’b’ej re lix Molameb’ li Kab’laju chi Apostol

Nawaj xwotzb’al eerik’in eb’ li yaal li jwal nim xtz’aq xnawb’al.

Lix hoonalil li pleetik malaj li sachk wan xyaalalil chanru naq naxb’oq li qab’ihom sa’ li k’a’aq re ru li tz’aqal aajel ru.

Li xkab’il Pleetik sa’ li Ruchich’och’ a’an jun li hoonal re li nimla sachk sa’ musiq’ej choq’ we. Xinkanab’ li wochoch aran Brigham City, Utah, EE.UU. naq toj b’ab’ay li xnawom lin ch’ool, ut kiweek’a’ naq toj wan li k’a’ru aajel ru. Kinxaqli sa’ li yamyookil ch’och’ re Iwo Jima, sa’ xnim li saq’e re Okinawa, Japon, kinyal inq’e rik’in li wiib’ank ch’oolej ut li sachk. Kiwaj jun xnawon inch’ool chirix li Evangelio. Kiwaj xnawb’al!

Chiru jun li q’ojyin re yo’lek kinkanab’ lin warib’aal ut kin’ok sa’ jun li ramleb’ yiib’anb’il rik’in li xna’aj li gasoliin re 190 litr nujenaq chi samayi’ ut tusb’il ru chi tiik, jun sa’ x’been li jun, b’ar wi’ na’el jun li ramleb’. Maak’a’ lix b’een, xinkilk’osi wib’ chi sa’, ut kiwil li choxa nujenaq chi chahim ut kinwiq’ib wib’ re tijok.

Sa’ xyi lin tij kik’ulman. Moko tinruuq ta xch’olob’ankil li xk’ulman us ta taawaj raj. Naxq’ax ru li nintaw ru ut li naru ninye, ab’an anajwan tz’aqal yaal a’an jo’ ajwi’ sa’ li q’ojyin a’an, xnume’ chaq 65 chihab’. Kinnaw naq a’an jun li k’utb’esink choq’ we. Tojo’ re naq kinnaw injunes. Laa’in kinnaw chi tz’aqal, xb’aan naq kik’ehe’ we. Junpaat kinwan chaq aran ut kin’el sa’ li ramleb’ a’an ut kinb’eek, malaj kinjukuki wib’, sa’ lin warib’aal. Kinnumsi li q’ojyin chi sa ut chi sachso inch’ool.

Moko xink’oxla ta naq laa’in junaq aajel wu, kink’oxla naq wi xink’ul laa’in, naru naxk’ul anihaq chik komon. Toj ninpaab’ a’an. Chiru li chihab’ ak xe’nume’ xinwulak xtawb’al ru naq jun li nanumsiman kama’an, jo’kan ajwi’, a’an jun li saqen tintaaqe ut jun li iiq tink’ulub’an.

Nawaj xwotzb’al eerik’in eb’ li yaal li jwal nim xtz’aq xnawb’al, li k’a’aq re ru xintzol ut xinnumsi chiru lin 90 chihab’ re lin yu’am ut numenaq 50 chihab’ jo’ aj Jolominel aj B’eresinel. Naab’al reheb’ li k’aru ninnaw na’ok sa’ xyanqeb’ li k’a’ru ink’a’ naru xk’utb’al, ab’an naru xtzolb’al.

Jo’ chixjunil li k’a’aq re ru nim xtz’aq, li nawom wan xtz’aq chi junelik nachal ka’ajwi’ rik’in li tijok ut xtz’ilb’al rix. A’in, rik’in li kuyuk sa’ ut xtz’olb’al xsa’ li Loq’laj Hu, naxk’am chaq li eek’ahom, k’utb’esinb’il na’leb’ ut li xhasb’ li Santil Musiq’ej. A’an naxk’ut chiqu chanru xb’aanunkil naq yooko xtzolb’al chi junjunqil li na’leb’.

Li k’utb’esinb’il na’leb’ naxyeechi’i naq “Yalaq tasal li wankilal chi k’oxlak li naqataw xk’ulb’al sa’ li yu’am a’in, taawakliiq a’an qochb’een sa’ li wakliik chi yo’yo” ut naq li nawom ut li wankil chi k’oxlak [nak’ule’k] xb’aan yalok q’e ut xb’aan ab’ink. (D. y C. 130:18–19).

Jun li yaal chi junelik xinwulak xnawb’al a’an naq li Dios yo’yo. A’an li qaYuwa’. Laa’o li ralal xk’ajol. “Laa’o naqapaab’ li Dios li Junelik Yuwa’b’ej, ut li Jesukristo, li Ralal, ut li Santil Musiq’ej” (Articulos de Fe 1:1).

Re chixjunil li k’ab’a’ej li kiru roksinkil, A’an kixsik’ ru naq taayeemanq re “Yuwa’b’ej”. Li Kolonel kixtaqla: “Jo’ka’in naq textijoq laa’ex: At qaYuwa’ li wankat sa’ choxa” (3 Nefi 13:9; chi’ilmank ajwi’ Mateo 6:9). Li roksinkil li xk’a’b’a “Yuwa’b’ej” a’an jun k’utum choq’ qe naq noko’ok chixtawb’al ru li k’a’ru jwal aajel ru sa’ li yu’am a’in.

Li yuwa’b’ejil a’an jwal nim xloq’al ut, a’ yaal jo’ chanru li tiikilal, naq naru a’anaq jun li osob’tesinkil chi junelik. Lix yaalalil chixjunil li k’anjel sa’ li Iglees a’an naq li winq, li rixaqil ut eb’ lix kok’al te’ wanq chi sa’eb’ xch’ool sa’ li rochocheb’.

Eb’ li ani ink’a’ sumsuukeb’ malaj ink’a’ naru neke’wan xkok’al moko ramb’ileb’ ta chixk’ulbal li osob’tesiik a’in li neke’xsik’ ab’an, anajwan, toj maji’ naru neke’xtaw. Moko junelik ta naqanaw chanru malaj jo’q’e nawulak li osob’tesiik, ab’an li yeechi’ihom maak’a’ roso’jik moko taarame’q ta chiru junaq li kristiaan tiik xch’ool li kixb’aanu ut kixk’uula li loq’laj sumwank.

Lee tz’aam sa’ muqmu ut lix ya’al lee ru re patz’ok tixtoch’ li raam li Yuwa’b’ej jo’ ajwi’ li Alalb’ej. A’aneb’ texk’e’ chenaw naq lee yu’am chaab’ilaq ut naq maajun li osob’tesiik aajel ru taatz’eqe’q choq’ eere.

Jo’ xmoos li Qaawa’, ut sa’ li opiis xink’ojob’aak wi’, nink’e’ reheb’ li ani wankeb’ sa’ li na’leb’ a’an li yeechi’ihom naq maak’a’ junaq li k’aru aajel ru re li kolb’a-ib’ ut li taqenaqil loq’al li ink’a’ taraj taak’eemanq sa’ xhoonalil. Li tel maak’a’ xsa’ anajwan taanujaq ut eb’ li aamej ra wankeb’ anajwan xb’aan li k’a’ru ink’a’ neke’xru xb’aanunkil taak’iraaq.

Jun chik li yaal li xinwulak xnawb’al a’an naq li Santil Musiq’ej tz’aqal yaal. A’an roxil li komon sa’ li Roxichal. Li xk’anjel a’an xjultikankil xyaalal li yaal ut li tiikilal. A’an naxk’utb’esi rib’ chi naab’al xyaalal, li eek’ahom re tuqtuukilal ut sahil wank. A’an naru, jo’ ajwi’, xk’eeb’al li sahil ch’oolej, k’amok b’e ut xk’utb’al li us wi aajel ru. Li Santil Musiq’ej taa’ochb’eeni qe chiru chixjunil li qayu’am wi tiik li qu.

Li maatan re li Santil Musiq’ej nak’eeman rik’in jun k’ojob’anb’il k’anjel re li Evangelio. Jun li komon rik’in li wankilal naxk’e li ruq’ sa’ xb’een li xjolom junaq li ak’ komon sa’ li Iglees ut naxye li aatin a’in: “Chak’ul li Santil Musiq’ej”.

Li k’ojob’anb’il k’anjel a’in nokoxjal chi tz’aqal, ab’an wi naqab’i ut naqataaqe li qeek’ahom, taaqak’ul li rosob’tesihom li Santil Musiq’ej. Chixjunil lix teelom ut rab’in li qaChoxahil Yuwa’ naru nawulak xnawb’al chi tz’aqal lix yeechi’ihom laj Moroni: “ut rik’in lix wankil li Santil Musiq’ej naru teenaw li yaalchirix chixjunil li k’a’aq re ru” (Moroni 10:5; tz’iib salso).

Jun li choxahil yaal li xintaw chiru lin yu’am a’an li xnawom inch’ool chirix li Qaawa’ Jesukristo.

Chiru chixjunil ut x’xaqab’ankil chixjunil li naqab’aanu, xchapb’al qib sa’ xtiklajik ut sa’ xraqik rik’in li k’utb’esinb’il na’leb’, wan li xk’ab’a’ li Qaawa’, a’an li wankilal li nokok’anjelak wi’ sa’ li Iglees. Chixjunil li tij k’eeb’il, jo’ choq’ reheb’ li kok’al, na’oso’ sa’ xkab’a’ li Jesukristo. Chixjunil li osob’tesiik, chixjunil li k’ojob’anb’il k’anjel, chixjunil li k’anjel nab’aanuman sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo. A’in lix Iglees ut naxk’am lix k’ab’a’—Lix Iglees li Jesukristo Reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan (taail’liiq sa’ D. y C. 115:4).

Kiwan jun li nimla seraq’ sa’ lix Hu laj Mormon, naq eb’ aj Nefita “ke’patz’ok re li Yuwa’b’ej [sa’ xk’ab’a’ li Qaawa’]. Li Qaawa’ kixk’ut rib’ chiruheb’ ut kixpatz’:

“K’a’ru teeraj naq tink’e eere?

“Ut eb’ a’an ke’xye re: Qaawa’, naqaj naq taaye qe li k’ab’a’ej taqak’e chi k’ab’a’iik wi’ li iglees a’in, xb’aan naq wan li wech’ink-ib’ sa’ xyanq li tenamit chirix li na’leb’ a’in.

“Ut li Qaawa’ kixye reheb’: Chi yaal, chi yaal, ninye eere, k’a’ut naq te’aatinaq ut te’wech’oq li tenamit xb’aan li na’leb’ a’in?

“Ma ink’a’ xe’rileb’ ru li loq’laj hu, li nak’ehe’ re naq tento teek’ul sa’ eeb’een lix k’ab’a’ li Kristo, a’an ink’ab’a’ laa’in? Xb’aan naq rik’in li k’ab’a’ej a’in texb’oqe’q sa’ roso’jik li kutan;

“Ut ani nak’uluk re lin k’ab’a’ sa’ xb’een, ut nakuyuk toj sa’ roso’jik, a’an ajwi’ taakole’q…

“Jo’kan ut, yalaq k’a’ru nekeb’aanu, teeb’aanu sa’ lin k’ab’a’; jo’kan naq teek’e chi k’ab’a’iik li iglees sa’ lin k’ab’a’; ut teepatz’ xk’ab’a’ li Yuwa’b’ej sa’ lin k’ab’a’ re naq a’an taarosob’tesi li iglees choq’ we” (3 Nefi 27:2–7).

A’an lix k’ab’a’, Jesukristo, ”xb’aan naq maak’a’ chik junaq k’ab’a’ej rub’el choxa k’eeb’il qe choq’ aj Kolonel” (Hechos 4:12).

Sa’ li Iglees naqanaw ani a’an: Jesukristo, li Ralal li Dios. A’an li junaj yo’lajenaq chiru li Yuwa’b’ej. A’an li kikamsiik ut li kiyo’la wi’chik. A’an aj aatinanel chiqix chiru li Yuwa’b’ej. “…chijultiko’q eere naq a’ sa’ xb’een lix saqoonaq laj tojol qix, a’an li Kristo, li Ralal li Dios, naq tento teek’e eek’ojob’ankil…” (Helaman 5:12). A’an li xaqleb’ nachapok qe ut naxkol qix ut ajwi’ li qajunkab’al chiru li rahilal nanume’ sa’ li qayu’am.

Rajlal Domink chiru chixjunil li ruchich’och’, aran naq neke’xch’utub’ rib’ eb’ a’ yaal ajb’ar malaj li raatinob’aal, li Loq’laj Wa’ak na’osob’tesiman rik’in jun chi aatin. Naqak’ul sa’ qab’een li xk’ab’a’ li Kristo ut naqayeechi’i xjultikankil junelik. A’an kanab’anb’il sa’qach’ool.

Li profeta Nefi kixye: “Ut noko’aatinak chirix li Kristo, nasaho’ sa’ qach’ool rik’in li Kristo, nokojultikan chirix li Kristo, naqaye profeetil aatin chirix li Kristo, ut nokotz’iib’ak jo’ chanru li qaprofeetil aatin, re naq eb’ li qalal qak’ajol te’ruuq chixnawb’al b’ar taaruuq te’iloq re te’isiiq lix maakeb’ ” (2 Nefi 25:26).

Chiqajunjunqal tento tixsik’ li xnawon xch’ool chirix li Qaawa’ Jesukristo. Jo’kan ut taqawotz li nawom ch’oolej a’an rik’ineb’ li qajunkab’al ut li qakomon.

Sa’ li xsik’b’al a’an, taajultiko’q qe naq wan jun li ani naxsik’ xramb’al xb’aanunkil xk’anjel li Qaawa’. Laa’o tento taqasik’ ani taqataaqe. Li qak’aak’alenkil moko ch’a’aj ta xsik’b’al jo chanru naq naqasik’ xtaaqenkil li Kolonel, naqaye xyaalal naa toowanq chi tiik chixk’atq.

Sa’ li Ak’ Chaq’rab’, laj Juan kixtz’iib’a naq wankeb’ junjunq li ink’a’ xe’raj xb’aanunkil xk’anjel li Kolonel ut li xk’utum, ut “chalen utan naab’aleb’ li xtzolom ke’sutq’iik chirixeb’ ut ink’a’ chik ke’rochb’eeni.

“Toja’ naq li Jesus kixye reheb’ li Kab’laju: Ma teeraj ajwi’ xik laa’ex?

“Kichaq’ok laj Simón Pedro ut kixye: Qaawa’, ani aj-ik’in tooxik? Aawik’in wank li aatin nak’ehok li junelik yu’am.

“Laa’o naqapaab’ ut naqanaw naq laa’at li Kristo, li Ralal li yo’yookil Dios” (Juan 6:66–69).

Laj Pedro kixtzol li k’a’ru aajel ru tixtzol jun aj taaqenel re li Kolonel: Wan chi tiik chi k’anjelak rik’in li Jesukristo. Naqak’ulub’an jo’ aj Tojol qix ut naqab’aanu li k’a’ru nokoru re xb’aanunkil li xk’utum.

Chirix chixjunil li chihab’ ak xinnumsi, xink’ut ut xink’anjelak, chirix li naab’al millón chi millas li xinb’eeni sa’ chixjunil li ruchich’och’, rik’in chixjunil li ak xink’ul sa’ inyu’am, wan jun xnimal li yaal li tinwotz. A’an li xnawon lin ch’ool chirix laj Kolonel li Jesukristo.

Laj Jose Smith ut aj Sidney Rigdon ke’xtz’iib’a a’in chirix jun li loq’laj k’ulahom:

“Ut anajwan, chirix li k’iila ch’olob’ank xyaalal li k’eeb’il chaq chirix a’an, a’in li ch’olob’ank xyaalal, xraqikeb’ chixjunil, li naqak’e chirix: naq yo’yo!

“Xb’aan naq kiqil…” (D. y C. 76:22–23).

Li raatineb’ a’an li waatin.

Laa’in ninpaab’ ut ninnaw chi tz’aqal naq li Jesus a’an li Kristo, li ralal li yo’yookil Dios. A’an yo’yo. A’an li junaj yo’lajenaq chiru li Yuwa’b’ej, ut “…naq xb’aan a’an, ut rik’in a’an, ut sa’ xk’ab’a’ a’an, neke’yiib’aman ut ke’yiib’aman chaq li ruchich’och’, ut li ani wankeb’ chi sa’ yo’lajenaqeb’ choq’ alalb’ej ut rab’inb’ej chiru li Dios” (D. y C. 76:24)

Ninye xnawon lin ch’ool naq li Kolonel yo’yo. Laa’in ninnaw ru li Qaawa’. Laa’in lix yehol nawom. Ninnaw chirix lix nimla mayej ut lix junelik rahom choq’ reheb’ chixjunil li ralal xk’ajol li Choxahil Yuwa’b’ej. Ninwotz li xchaq’al ru xnawom lin ch’ool rik’in tuulanil, ab’an chi tz’aqal yaal; sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo. Amen.