K’a’ chi winqil tento naq texwanq?

Xb’aan li Elder Donald L. Hallstrom

re li Awa’b’ejil reheb’ laj Setenta

K’a’ru li jalok li tento sa’ qab’een re naq laa’aqo li winq li tento raj naq toowanq?

Naq naqil chi ilmank li ch’utam a’in sa’ chixjunil li ruchich’och’, naqak’e reetal naq maab’ar wan xkomon a’in. Lix k’anjel li ch’utam re tijonelil sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’ a’an xk’utb’al chiqu jo’ aj k’amol re li tijonelil k’a’ chi winqil tento naq toowanq (chi’ilmanq 3 Nefi 27:27), ut re xk’eeb’al qach’ool chi wank chi jo’kan.

Naq xinwan jo’ aj k’amol re li tijonelil re Aaron sa’ Hawai’i mero cient chihab’ chaq anajwan, ut jo’kan ajwi’ jo’ misioneer sa’ Inglaterra, nokoch’utla chaq sa’eb’ li ch’utleb’aal, ut chi rachisa’ naqab’i li ch’utam re tijonelil, k’ulb’il chiru xk’aamal li xukub’. Chirix chik a’an, eb’ li satelite neke’xk’am li puktesinb’il aatin reheb’ li ch’utleb’aal b’ar wan wi’ li mama’ sek’ li na’ajman re rab’inkil ut rilb’al li ch’utam. Kisach li qach’ool rik’in li k’anjeleb’aal a’an. Maajoq’e kiqak’oxla li kutan naq yalaq ani li wan xxukub’ malaj x’ulul ch’iich’ taaruuq chixk’ulb’al li ch’utam a’in sa’ 95 chi aatinob’aal.

A’b’anan, us ta k’a’jo’ wi’chik naru chiqu xk’ulb’al lix yaab’ xkuxeb’ lix moos li Qaawa’, li juntaq’eet rik’in xyaab’ xkux li Qaawa’ (chi’ilmanq D. y C. 1:38), maak’a’ na’ok wi’ qe wi maak’a’ qach’ool chixk’ulb’al li aatin (chi’ilmanq D. y C. 11:21) ut chixtaaqenkil. Sa’ jalan chik aatin, lix k’anjel li ch’utam a’in ka’ajwi’ taauxmanq wi wan qach’ool chi k’anjelak—wi wan qach’ool chixjalb’al qib’.

Naab’al chihab’ chaq anajwan xink’anjelak jo’ ob’iisp. Chiru k’iila kutan xin’aatinak rik’in jun li winq sa’ li teep li naab’al chihab’ chik xyu’am chiwu laa’in. Li komon a’in wan xch’a’ajkilal rik’in li rixaqil, ut ink’a’ chik narileb’ lix kok’al. Ch’a’aj chiru kanaak sa’ jun trab’aaj, maak’a’eb’ li ramiig, ut ink’a’ nawulak chiru wank rik’ineb’ li komon, jo’kan naq ink’a’ kiraj k’anjelak sa’ li Iglees. Sa’ jun kutan naq yooko chi aatinak chirix li ch’a’ajkilal sa’ lix yu’am, a’an xye we, “Qawa’ obiisp, josq’in laa’in; yal kama’an wankin!”

Li aatin a’an xsach inch’ool, ut xkana sa’ inna’leb’ chalen chaq a’an. Naq li winq a’in kixk’e xch’ool—naq yalaq ani qe naxk’e xch’ool—naq “yal kama’an wankin”, na’oso’ li qawankil chixjalb’al qib’. A’an chanchan naq sa’ pleet naqakub’si li qapuub’, naqakanab’ pleetik, ut naqaq’axtesi qib’ chiru li xik’ na’ilok qe. Us ta naab’al sa’ qayanq neke’xk’oxla naq ink’a’ neke’xb’aanu chi jo’kan, maare chiqajunqal wan jun malaj wiib’ li ink’a’ us aj na’leb’ k’aynaqo wi’, li naxk’ut xyaalal naq “yal kama’an wankin.”

Wanko sa’ li ch’utam a’in re tijonelil, xb’aan naq li wanko wi’ laa’o maawa’ li tooruuq raj chi wank wi’. Ch’utch’uuko arin sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo. Nokoch’utla chi wan sa’ qach’ool naq lix tojb’al rix li maak xb’aan a’an naxk’e qe, naq us ta wan qamajelal ut li maa’usilal k’aynaqo wi’, nokoru chixjalb’al qib’. Nokoch’utla sa’ xyo’oninkil naq sa’ li toj taachalq, us ta ink’a’ us li wanjenaqo wi’, tooruuq chi usaak.

Wi wanko sa’ li ch’utam a’in chi tiik li qajom chixjalb’al qib’ (Moroni 10:4), li Musiq’ej naru na’ok sa’ li qach’ool ut li qak’a’uxl. Jo’ kixk’utb’esi li Qaawa’ chiru li profeet aj Jose, “Ut taak’ulmanq, naq a’ yaal jo’ chanru naq...neke’xk’anjela li paab’aal chiwix,” ut chijultiko’q eere naq rik’in li paab’aal wan li wankilal ut li k’anjel, “laa’in tinhoy lin Musiq’ sa’ xb’eeneb’ sa’ li kutan naq te’xch’utub’ rib’” (Tz ut S 44:2),). A’an li kutan a’in!

Wi nakak’oxla naq ink’a’ naru xq’axb’al ru li ch’a’ajkilal wankat wi, inyehaq resil jun winq xinnaw ru sa’ jun li k’aleb’aal chixk’atq Hyderabad, India sa’ 2006. Li winq a’an kixk’ut naq wan xch’ool chixjalb’al rib’. Laj Appa Rao Nulu kiyo’la sa’ k’aleb’aal sa’ li India. Naq oxib’ chihab’ xyu’am, kiyajer ut yeq roq xkana. Sa’ lix tenamit, xyeeman re naq maak’a’ taaruuq chixb’aanunkil. A’b’anan naq xwinqilo’, kixnaweb’ ru li misioneer. Eb’ a’an ke’xk’ut chiru li taaruuq raj chi wulak wi’, sa’ li yu’am a’in jo’ ajwi’ sa’ li junelik yu’am. A’an kikub’e xha’ ut ki’ok choq’ komon sa’ li Iglees. Chi jalb’il lix na’leb’, a’an kixk’e xch’ool chixk’ulb’al li Tijonelil re Melkisedek, ut chi k’anjelak jo’ misionero. Sa’ 1986 kik’ojob’aak jo’ elder, ut kib’oqe’ chi k’anjelak sa’ India.Us ta ch’a’aj li b’eek chiru—naxb’aanu rik’in wiib’ lix xuq’, ut nat’ane’ chi kok’ aj xsa’—a’b’an maajo’q’e kixkanab’ xk’anjel. Kixk’e chaq xch’ool naq tixchoy chi chaab’il lix mision, ut jo’kan kixb’aanu.

Naq xqanaw ru li Hermano Nulo, junmay chihab’ chik chirix lix mision, a’an xoxk’ul sa’ xraqiq jun li b’e ut xk’am qab’e chiru jun ruq’ b’e toj sa’ li ch’ina ochoch li wan wi’ a’an rik’in li rixaqil ut oxib’ lix kok’al. Mas tiiq li kutan a’an. Toj ch’a’aj chiru li b’eek, a’b’anan maak’a’ xrahil xch’ool. Xb’aan naq xyal xq’e, a’an ak x’ok choq’ aj tzolonel, ut naxtzoleb’ li kok’al sa’ lix k’aleb’aal. Naq xoo’ok sa’ li rochoch, a’an xko’o sa’ jun xuk ut xrisi jun kaxon, wan wi’ li k’a’ru k’uulanb’il xb’aan. Xraj naq tinwil jun ch’ina hu. Chiru li hu tz’iib’anb’il, “Nintz’aama usilal sa’ xb’een li Elder Nulu, jun misioneer li kaw ut sa xch’ool, sa’ 25 Junio 1987” ut k’eeb’il xjuch’ laj Boyd K. Packer. Sa’ li kutan a’an, naq li Elder Packer kiwulak India ut kiraatinaheb’ li misioneer, kixjultika re li Elder Nulo naq wan xwankil chi usaak. Li hermano Nulo yoo chaq chixyeeb’al we sa’ li kutan a’an sa’ 2006 naq li evangelio kixjal chaq xyu’am, chi junajwa.

Naq xoowulak sa’ rochocheb’ laj Nulo, xwulak chiqix li awa’b’ej re li mision. Wan aran re xb’aanunkil entrevistar li Hermano Nulo, li rixaqil, ut eb’ li ralal, re naq te’xk’ul li loq’laj tiqib’ank ut re te’tz’ape’q sa’ junajil li ralal xk’ajol rik’in xna’ xyuwa’eb’. Jo’kan ajwi’ xqak’ut chiru lix junkab’al naq ak k’uub’anb’il xb’eenikeb’ toj sa’ li santil ochoch re Hong Kong, China, re te’xk’ul li k’ojob’anb’il k’anjel a’an. Ke’yaab’ak xb’aan xsahileb’ xch’ool naq ke’ril naq taa’uxmanq li xe’royb’eni chaq chiru naab’al chihab’.

K’a’ru chi k’anjel teneb’anb’il sa’ xb’een laj k’amol re lix tijonelil li Dios? K’a’ru li jalok li tento sa’ qab’een re naq laa’aqo li winq li tento raj naq toowanq? Tinyeechi’i oxib’ chi na’leb:

Tento toowanq choq’ winq re li tijonelil. Maak’a’ naxye ma saajo sa’ li Tijonelil re Aaron malaj winqo sa’ li Tijonelil re Melkisedek, tento naq laa’aqo winq re li tijonelil, chi xaqxo li qamusiq’ rik’in naq wan li sumwank xo’ok wi’. Jo’ kixye laj Pablo, “Naq toj ch’ina’alin chaq, nin’aatinak jo’ li ch’ina’al, nink’oxlak jo’ li ch’ina’al ut ninna’leb’ak jo’ li ch’ina’al. A’b’an naq xinwinqilo’k xintz’eq chirix lin ch’ool chixjunil li k’a’aq re ru re li ka’ch’inal” (1 Korintios 13: ). Tento naq jalanaqo sa’ xk’ab’a’ naq naqak’am li tijonelil—moko rik’in ta q’etq’etil ut b’ach’b’ach’il, chi tuulan b’an qach’ool. Tento naq li xk’ulb’al li tijonelil taawanq xwankil choq’ qe. Maawa’ yal li na’uxman qe naq xoowulak sa’ xchihab’il, a’an b’an jun sumwnak li noko’ok wi’ chi tiik qak’a’uxl. Tento raj taawanq xnimal li b’antioxink sa’ qach’ool li taak’utmanq rik’in jo’ k’ihal naqab’aanu. Wi ink’a’ mas naqak’oxla li tijonelil, tento taqajal qib’.
Tento took’anjelaq! Li aajel ru sa’ xk’amb’al li tijonelil, a’an xnimob’resinkil li qab’oqb’al (chi’ilmanq Tz ut S 84:33) rik’in k’anjelak chiru qas qiitz’in. Wi ink’a’ nokok’anjelak chiru li qixaqil ut li qakok’al, wi ink’a’ naqak’ul malaj wi ink’a’ naqab’aanu qak’anjel sa’ li Iglees, malaj wi ink’a’ naqak’oxlaheb’ li qas qiitz’in naq ch’a’aj b’ayaq, moko us ta wanko. Li Kolonel kixye, “Taara li Qaawa’ laa Dios chi anchal laa ch’ool, chi anchal laa waam ut chi anchal laa k’a’uxl” (Mateo 22:37), ut moqon kixye, “Wi nikinaara, tatk’anjelaq chiwu” (Tz ut S 42:29) Li q’etq’etil moko naxk’am ta rib’ rik’in li tijonelil, ut wi wan sa’ qach’ool, tento taqajal qib’.
Tento toowanq chi k’ulub’ej. Moko jo’kin tana’ ta li Elder Jeffrey R. Holland, naq xye sa’ li ch’utam re tijonelil junxil naq taa’iloq sa’ eerilob’aal rik’in xxamlel re taak’atq b’ayaq rismal eeru (“We Are All Enlisted,” Liahona, Nov. 2011, 45); a’b’anan tento taqak’e reetal chan ru naq li k’a’ru k’ulub’anb’il sa’ li ruchich’och’ naxyatz’ li qawankil sa’ li tijonelil. Wi naqak’oxla naq naru taqil b’ayaq li pornografia malaj taqab’aanu b’ayaq li yib’ ru aj na’leb’ ut li tik’ti’ik, ut maak’a’ taqak’ul laa’o ut li qajunkab’al, b’alaq’inb’ilo. Laj Moroni kixye, “Cheril...naq teeb’aanu chixjunil li k’a’aq re ru chi k’ulub’ej” (Moroni 9:29). Li Qaawa’ kixye rik’in kawil aatin, “Ut anajwan nink’e eere jun taqlahom naq teek’e reetal cherix, re tex’ab’inq chi yalb’il eeq’e chiru li aatin re li junelik yu’am” (Tz ut S 84:43). Wi toj wan li maak qik’in li naxram li k’ulub’ejil chiqu, tento taqajl qib’.

Jun ajwi’ xsumenkil li kixpatz’ li Jesukristo naq kixye, “K’a’ chi winqil tento naq texwanq laa’ex?” A’an tz’aqal li kixye ajwi’ a’an: “Jo’ chanru ajwi’ laa’in” (3 Nefi 27:27). Naq b’oqb’ilo rik’in li aatin “Chalqex rik’in li Kristo, ut chitz’aqloq eere eeru rik’in” (Moroni 10:32) natawman ru naq tento taqajal qib’. Xb’aan li ruxtaan, a’an ink’a’ xoxkanab’ qajunes. “Ut wi te’chalq li winq wik’in tink’ut chiruheb’ lix q’unaleb’ xmetz’ew...chirix a’an tink’e li k’a’ru q’un xmetz’ew choq’ kawilal chiruheb” (12:27). Ninnaw naq yaal a’in. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.