Fare Sap ko Mich
Fa’an ni ngad mel’ig kemus bochi e ba’nen ulan fare pi thin ney, ra kireb nag e sap rodad nib thothup, ni ra tay e ga’fan nifan e gonop ko feylang.
U m’on nin Kuruth nag, Yesus e ni fek nga p’eowchen Pilate ko ggin ni yima pufthin riy. “I gur fare Pilung rok fapi Jew?” Ni be deri’iy Pilate. Jesus ke fulweg: “Gil’ilungun rog dariy u roy u fayleng. … Ni [gargel] nigeg ngaray nga falyng ni bochan e nggu weliy murung’agen e tin riyul’. En ni girdi’en e tin riyul’ e ra rung’ag e thin ni gu be yog.”
Ke fith Pilate ni ga’ar, “Mang e tin riyul’?”1
Daba’ ney e rran, fare duwer e “Mang e tin riyul’?” e rayag ni be yipfan bo’or ban’en.
Garam gay ko Google ko “Mang e tin riyul’?” ma bo’or e bbiyu’ e fulweg riy. Bay bo’or ganop riy nibay ko cell fon rodaed ngak’ urngin bakan e babyor nge naun ko babyor. Gadaed ma par u fithik e llowaen’ nge ku boech e lowaen’ nib bo’or. Nib bo’or ni be yib ngodaed u gubin yang.
Pi balayang’aen ko pi rran ney, arfan ni bo’or e gidii’ nibe rrin’ ni woed rogon fare bugi thin ni noeg gonpa’an 2,500 e duw kafram ni yoeg Protagoras ngak Socrates nib yangren: “Tin nib riyul’ ngom,” me ga’ar, “irraram e tin nib riyul’ ngom, ma n’en nib riyul’ ngog e tin nib riyul’ ngog.”2
Tin riyul’ udakaen e Gospel ku Yesus Krisus ni ke sulweg
Kan tawa’ath nag daed ni kan fulweg fare gospel rok Yesus Kristus, gadaed be yoeg ni bay boech ban’en nib polo’ mab riyul’. Tiney nib riyul’ mab gubinfen e ku ta’areb rogon ngak gubin e pi bitir rok’ Got ni pumo’on nge ppin.
Fare thin nib thothup e fil, “Tin nib riyul’ e lowaen’ ko ban’en ni arram rogon, ni ku woed somm’on, ma ku woed ni ku bayi buch.”3 Tin nib Riyul’ e ma sap nga tomur nge nga mm’on, nibe ga’ nag rogon e sap rodaed ko chi ngiyal’ ney nibay.
Yesus e ga’ar, “I gag e kanawo’, me gag e tin riyul’, me gag e yafos.”4 Tin nib riyul’ e ma dag ngodaed e kanawo’ ko yafos ni gubinfen, ni kemus ma yib rok’ fare Tathapeg, Yesus Kristus. Ma dariy reb e kanawo’ nga bayang.
Yesus Kristus be fil ngodad urogon ni ngad fasgad, nge, ufithik e Bayul nge Faskoyam’ Rok, ma pii’ nagfan ko pi denen rodad nge yafos nib machalbog tomur e yim’. Biney e tin nib riyul’
Be fil ngodad dariy fan’ ba’ e salpy fa dariy’, be salip fa danga, bay bo’or e ganop ga danga’. Ere, e fan ko yafos rodad ni ngad gelnag e mich ngak Somoel Yesus Kristus rodad, mel’iged e pi’nen nib mangil ko pi’nen kireb, nge fol e motochiyl Rok. Gadad be madnam nifan pi’nen ni bi’ech ko science nge falaay, tin nib riyul ku Got e ni rib mangil.
Bthil ko fare tin nib riyul’ ko gubinfen, gubin ngayal’ ma bay fare mo’oniyaen’ nibe palog nag fapi bitir rok’ Got ko tin nib riyul’. Fare tugthin rok Mo’oniyan dabi thilyeg. Mu motoyil pi’ney, kar yoeg 2,000 e duw kafram:
“[Gur] dabiyog ni ngam [nang] mornga’agen bogi ban’en ni damur guy. … [Ma demutrug ko mang e ra rrin’ bee’] ma de kireb.”
[Got e dar pii’ wa’atham, machane] gubin e [gidii’] ma be mon’og u rogon e llowaen’ [rok’].”5
“Binir e daray gam’ingin ni nge yib bee’ nib …Kristus … ma ir ni Fak Got.”6
“[Biney e balbalyang ko tafney romed e yib nibach fapi yalen ko pi chitamangmeed] nge [tafney] romed ko sablabalyang.”7 Biner chugur ni ta’abrogon boed daba’, fa?
Ko fare gospel nikan fulweg bayay nga fayleng, Got e ke pii’ kanawo’en ngodaed ni ngad filed magdaed nang e tin nib riyul’ nib thothup: kan fil u lan fapi babyor nib thothup, ko fapi meybil roedaed, nge u dakan fapi mulwol rok’ fapi profet nib fos nge apostles, nge u dakan fare Kan nib Thothup, nrayag ni nge ayuwegdaed ngad “nanged riy e tin nib riyul’ ni mornga’agen gubin ban’en.”8
Ba Fil e Tin nib Riyul Udakan fare Ya’el.
Rayag ni ngad nanged e tirok’ Got ban’en ni fa’an ni gadad ra gay u fithik e tin nib thothup ban’en. Ga’ar Paul, “Tirok’ Got ban’en e de nang e gidii’, kemus ni cha’en nibay fare Thothup rok’ Got rok’. [Ya] fan e yira nang ni kemus ni Kan ni Thothup e ra dag.”9
Mu sap ko re sasing ney nike achay Michael Murphy. Garam sap ngay, ma ri damu nang ni ya’an owchen bee’. Machane, nap’an ni garam sap ngay ko pi dot ney ko reb e changar nib thil, garam guy fare sasing ko fare artist ni rib fel’ ya’an.
Ku woed, ni gadaed ma guy e tin nib riyul’ rok’ Got u dakan fare changar rodaed ko mich. G’ar Paul: “Machane cha’ ndariy fare Kan ni Thothup rok e dabiyag ni nge yag ngak e pi tow’ath nma yib rok e Kan ni Thothup rok Got: Ya ri der nang fan, ma thin ko balyang u wan’, ya fan e yira nang ni kemus ni Kan ni Thothup e ra dag.”10
Fapi thin nib thothup, meybil rodaed, fapi profet daba’, nge fare tawa’ath ko fare Kan ni Thothup e ma pii’ ngodaed e sap nib thothup ko tin nib riyul’ nifan ko fare malekag u fayleng.
Fare Proclamation u Uakaen Fare Sap ko Mich
Sapgaed ko fare proclamation nifan e tabinaew u dakan e sap ko mich.
President Gordon B. Hinckley ke pii’ “The Family: A Proclamation to the World” nibay e ra bugi thin ney riy: “Nib bo’or e tin nib fal’ ya’an nike mitheg e tin nib riyul’, mab bo’or e sasaliyep ko tin nib riyul’ ban’en nge tin nib gga’fan, nge mornga’agen e pi n’en nu fayleng nibe palog nagdad nga orel, kug thamiyed ni ngan ta’ar midlan [ngom].”11
Fare proclamation e tabab: “Gubin mit e gidii’—pumo’on nge ppin—e kan sunmiy raed ni woed ya’an Got. Gubin ma ir reb e pumo’on fa ppin ni fak e galabthir rodaed nibay u tharmiy, nge, ku woed, gubin ma bay fan nga murwel rok’.”
Tiney e bugi ban’en nib riyul’ mab machalbog. Gur nge gag e gathi kaygun sunmiy duw nradiy fan.
Rug ba’dag e pi thin ney: “Nap’an ni udumed u tharmiy, pi thothup ni pumo’on nge ppin ni fak Got e ur ted fan ni’ir fare Chitamanginraed ni manemus ma kar fanayed fare tonom Rok’.”12
Kad fasgad um’on ni kan gargel nagdaed. Rogon daed e kan turuguy ni kab kafram. Ni oren e darda nanged fan, rogon ni uda pired u rom e be gagiyeg nagdaed u roy.13 Kad fanayed fare tonom Rok’ Got. Gadaed manang ni gadaed ra gafgow, min thamiy e amith, nge kirbaen’ u roy u fayleng.14 Ma gadaed manang ni ra yib fare Tathapeg ma nap’an ni gadead ra dag ni gadaed be’ech, ma gadaed ra un ko saki’iy ko fare Foskoyam’, ni “rran tay fare rir riy nga dakaen lolligan [daed] ni manemus ni manemus.”15
Fare proclamation e ta’areb i fan: “Gamaed be yoeg e rogon ni ngad sunmiy e yafos u fayleng ir thothup. Gamaed be micheg ni ngan paer ni yib be’ech ko biney e yafos e irr e ba’ag fan ko tonom rok’ Got.
Tonom rok’ e Chitamangdaed e be pii’ e athamigl ngak’ e matam nge mitin ni ngan fek e bitir nga fayleng ma be pii’ mot’won ngodaed ni ngad non gaed nifan ngak’ e pi bitir ni dawrin gargelnag.
Yalen ni Yaed ba Pethpeth nib fel’ Ya’an
Fa’an ni ngadmel’ig kemus bochi e ba’nan ulan fare pi thin ney, ra kireb nag e sap rodad nib thothup, ni ra tay e ga’fan nifan e gonop ko feylang. Rran meybil min tafneynag fapi thin ko fare proclamation u dakaen fare sap ko mich, ma gadaed ra nangfan fapi yalen ni yaed ba pethpeth,ma ayuwen ngorad, me be dag fare tonon Rok’ e Chitamangdad ni fan ngak pi fak.16
Rib tu’uf ni nge ggin owchdaed ngay nap’an nra yoeg fare profet rok’ Somol nib fos fapi gum’ing Rok’ nge, nifan bochi gidii’, ba’ pi duwer? Riyul, bochi gidii’ dar ba’adag fare lamrad pi profet nib papay.17 machane reb e gidii ra lemnag ufithik e meybil marunga’agen pi duwer rorad—pi duwer ney ra fulweg ufithik e fare sap ko mich. Fa’an e pi thin ney ke yib ko reb e ningyal’, bay bochi e duwer nifan biney, kemus bochi e duwer nib thil ko e duwer daba’. Ta’areb e fan ko pi profet ni ngar ayuweg ngodad ningad thapeg e fulweg ko pi duwer rodad.18
Umon nike mang President ko Galasia, President Russell M. Nelson e ga’ar: “Pi profets ma guy e tin nibay nga mm’on. Yad ma guy fapi mada’ad ni ke ngongliy fare mo’oniyaen’ fa bayi ta’ ngalan e kanawo’ rodaed. Pi profet e yad ma guy fal’ngin fa tin nib mangil ban’en nga mm’on nibe soen nag e pi cha’en yaed ra motoyil miyad fol.”19
Gube micheg ko tin nib riyul’ nge gelngin nib thothup ni ta’aren lungun ko Fare Bin Somm’om e Presidency nge fapi Quorum ko Ragag nge L’agruw.
Fare Fayleng ni Dani Tay Chilen
U lane yafos rog, kug guyed nike thil rogon nibe michuwan’ e fayleng ko rogon fapi yalen ni kan fil ulan fare proclamation. Nap’an ni kub fel’ yangreg ma fanug mabgol, bo’or e gidii’ nu fayleng ni dani tay chilen fare motochiyel ndam pirew be’ ni gathi figirngim fa u mm’on ko mabgol, ni biney e tha’ e kemus ni thilil e pumo’on nge ppin nikar mabgol gow. Nap’an e gub 20 iyaen ko 30, bo’or e gidii’ ni dani ayuweg e bitir ndaw rrin gargelnag, ma lii’ e bitir e ke macham. Ulan boech e duw ni dawri n’uw nap’an, bo’or e gidii’ nike chuw ko fare motochiyel rok’ Got ni mabgol e ba thothup u thilin e pumo’on nge ppin.20
Yaliy e gidii’ nib bo’or ni kar chuw gaed ko fare wo’en Somol e be pug oren ngodaed fare rran u Capernaum nap’an ni non fare Tathapeg u fithik e kirbaen’ “bo’or pi gachelpen … yaen [nga lang].”
Fare Tathapeg ke chel ngoraed ngak fare Ragag nga L’agruw: “Gimed ba’adag ni ngkum paged gag ngam marod?”
Ke fulweg Peter:
“Somol, i mini’ e gamad ra yaen ngak? ya gur e bay fapi thin rom ni ir e ma pi’ e yafos.
“Ya mich u wunmed nge gamaed manang ni gur ir Kristus, ni Fak ko fare Got ma fas.”21
Gathi Gubin Dani Moy Ulan Fare Proclamation
Ri bo’or, e gidii’ nib fel’yangren fa ke labthir, ni rib michan’ ko fapi machib rok Yesus Kristus, ndariy fan ni n’en nibe buchbuch ulan e yafos roraed e dani moy ulan fare proclamation ko tabinaew: bitir nike dar e galabithir rok; fal’yangren ni yad be gosgos nag fare motochiyel ni dam mu pirew bee’ nga mada’ ko ngiyal’ ko mabgol; ppin nge pumo’on nib sasaliyep kar pag e mabgol bachane pingin figirngin raed; pumo’on nge ppin ndabayag ni ngar fakiyew e bitir; ppin nge pumo’on ni kar mabgolgad machne dariy mich rorad ulan e gosple ni ke fulwel, ppin ndariy e figirngin fa pumo’on, ndawri yag ni nge mabgol.
Reb e fagar ni ke chugur nge gaman 20 e duw, ni rib tu’uf rog, e dawri mabgol bachan e ba’adag e gidii’ nib ta’areb rogon ngak’. Ke par nib yul’yul’ ko fapi motochiyel rok’ u tempel, ma ke ga’nag e n’en nib cheg riy, mab sobuta’en ko pi murwel rok’ u Galasia nge lane binaew rok’. Fani yoeg ngog, “Rayag ni ngu runguy e gidii’ ni woed gag ni nge me’eleg ni dabi fol ko motochiyel ni dam mu pirew bee’ nga mada’ ko ngiyal’ ko mabgol u lane fayleng ni gadaed be par riy. Machane Kristus e yoeg ngodaed ni ‘dabda manged pingin u fayleng’? Magagiyel ni wo’en Got e ba thil ko tin nu fayleng.”
Fare motochiyl rok pumo’on ba yib u wuru’ e motochiyl rok Got. Pi’in ni ba’adag nima fol ngak Got, bat’uf e mich, gum’aen, nge ul’ul 22
Ppin rog, Kathy, e gamow manang reb e ppin ni yigo irr rok, chiney e ba 40 e duw rok, nibay e tawa’ath nikan pii’ ngak’ ma be pigpig nib passig ulan fare ward rok. Nike fol fare motochiyl rok Got. Nike yol:
“Kug lika’aynag ni ra boran riy ma rran pii’ ngog reb e pumo’on nge boech e bitir. Gube soen. Machane guma gay rogon ni dab gu lemnag e tin ndariy rog mug sap ko tin nibay rog nga rogon nrayag ni nge uyweg boech e gidii’.
“Pigpig ngak gothon e tabinaew rog, ulan e ward rog, nge tempel nibe ayuwegneg. Daw rrin pagatlineg fa yigo’ gag rog, ya gadaed gubin ma gadaed mang ko, fare tabinaew nib gga’.”
Bay Ta’areb ni Manang
Boech e rayog, “Damur nangfan salpeg.” Sanagathi gag, machane ya mich rog ni bay Ta’areb ni manang.23 Bay Ta’ Bee’ manang e magawon romed ni bachan fare maligach Rok’ nin tay ko farngi malay’ nge dakan fare kuruth. Nap’an ni garam fith Ngak’ ma gabe tay chiylen fapi motochiyel Rok’, gube micheg ni ra fal’ag wa’atham me ba’ud nag fapi gafgow rom. Ma ra pii’ ngom e fagar ni manemus nge wo’en ni ngam pigpig. N’en nib ga’fan, ra suguyem ko gelngin fare Thothup rok fare Kan ni Thothup me pag ra’en fare tomilang u thamriy nge aw nge dakanem. Dariy rogon, fa reb rogon, nima dariy fan nag fare Kan ni Thothup fa pi tawa’ath ni gubinechubog nib be’ech u wun’maed.
Gumanang nibay fare Tathapeg nib fos. Gube micheg ni’ir fare tin nib riyul’ ni gubin nib ga’fan ma ra pii’ fapi tawa’ath nike micheg ngak e pi cha’en ni yaed ra fol ko fapi motochiyel Rok’. U dakean fithngan Yesus Kristus, amen.