Ti Kadakkelan a Sanikua
Nasken nga umaytayo amin ken Cristo nga addaan di naikompromiso a panagkumit iti ebangheliona.
Isarita dagiti nasantuan a kasuratan ti maysa nga nabaknang nga agtutubo nga agturay a napan ken ni Jesus, nagparintumeng iti sakaananna ket, sipupudno a nagdamag iti Apo, “Ania ti aramidek tapno matawidko ti biag nga agnanayon?” Kalpasan nga inamirisko ti atiddog a listaan ti bilbilin a tinungpal daytoy a barito, imbaga ni Jesus kenkuana nga ilako ti amin a kukuana, itedna ti naglakuanna iti napanglaw, bagkatenna ti krusna, ket sumurot Kenkuana. Ti kilalawag daytoy a bilin ti nakaigapuan ti barito nga agturay—uray pay nangina ti sapatosna— aglamiis latta ti sakana, ket pimmanaw a sililiday gapu ta kuna ti nasantuan a kasuratan, “adu ti kukuana.”1
Madlaw a, napateg daytoy nga estoria a pammallaag maipapan iti panangusar iti kinabaknang ken kasapulan dagiti napanglaw. Ngem kangrunaanna daytoy ti estoria maipapan ti naimpusuan, pudno a kinapasnek iti nadiosan a pagrebbengan. Adda wenno awan kinabaknang, nasken nga umaytayo amin ken Cristo iti kastoy met a di naikompromiso a panagkumit iti ebangheliona a ninamnama itoy a barito. Iti bernakular dagiti agtutubo ita, nasken nga ibagatayo mismo ti “datayo amin.”2
Iti kadawyan a nakallalagip a sinuratna, impapan ni C. S. Lewis nga ibagbaga ti Apo kadatayo ti kastoy: “‘Diak kayat … ti orasyo … [wenno] kuartayo … [wenno] aramidyo, [kas kaadu] ti kayatko [laeng] Kadakayo. [Dayta ti kayo a pukpukisanyo.] Diak kayat a putden ti sanga ditoy ken idiay kayatko … ti sibubukel a [banag] a mapukan. [Ken dayta a ngipen.] Diak kayat a tarimnen [daytoy], wenno [aturen]. [Kayatko] a paruten daytoy. [Kinapudnona, kayatko a yawatyo kaniak] ti sibubukel a gagangay a bagiyo. … [Ket] ikkankayto iti baro a bagiyo ketdi. Kinapudnona, itedko kadakayo ti Bagik: ti … pagayatak agbalinto a [pagayatanyo].”3
Dagiti amin nga agsarita kadatayo itoy a sapasap a komperensia isaodanto amin, iti maysa wenno sabali, no ania ti kinuna ni Cristo iti nabaknang a barito: “Umayka iti Mangisalakanmo. Umaykayo iti naan-anay ken sibubukel a puso. Bagkatenyo ti krusyo, nupay nadagsen man daytoy, ket sumurot Kenkuana.”4 Ket isaodanto daytoy nga ammoda nga iti pagarian ti Dios, awan ti di mairingpas nga aramid, awan ti mairugi ken maisardeng, awan ti agsubli. Kadagiti nagkiddaw iti pammalubos a mangitanem iti nagannak wenno agpakada iti dadduma a miembro ti pamilia, agkasapulan ken nalawag ti sungbat ni Jesus. “Ibatim dayta iti dadduma,” kinunana. “Awan tao a nagiggem iti arado, ken timmaliaw, ket saan a maitutop iti pagarian ti Dios.”5 No makiddaw dagiti narigat a banag kadatayo, uray bambanag a maisuppiat iti tarigagay ti pusotayo, laglagipen a ti loyalidad nga ikaritayo iti panggep ni Cristo ket agbalin a kadaklan a debosion iti biagtayo. Nupay impanamnama ni Isaias kadatayo a magun-od daytoy nga “awan kuarta ken awan bayadna”6—ken daytoy—nasken a nakasaganatayo, nga us-usaren ti linia ni T. S. Eliot, a gatadan daytoy iti “saan a basbassit ngem iti amin a banag.”7
Siempre, adda dagiti ugali ken pagkurangantayo amin wenno bukod a pakasaritaan a manglapped iti panangileppas iti naespirituan a pannakairarem itoy nga aramid. Ngem ti Dios ti Amatayo ken talaga a naimbag a mamakawan ken mananglipat iti basbasol nga inikkattayon, nalabit a gapu ta itedtayo kenkuana ti adu a panagsanay nga aramiden daytoy. Iti ania man a kaso, adda tulong ti Dios para iti amin kadatayo ania man nga oras a mariknatayo a balbaliwan ti ugalitayo. Inikkan ti Dios ni Saul iti “sabali a puso.”8 Inyawag ni Ezequiel iti amin ti nagkauna nga Israel nga iwagsak ti napalabasna ket “mangaramid … iti maysa a baro a puso ken maysa a baro nga espiritu.”9 Inyawag ni Alma ti “naindaklan a panagbalbaliw”10 a makaigapu tapno agrag-o ti puso, ken insuro Mismo ni Jesus a “malaksid no mayanak manen ti tao, dina makita ti pagarian ti Dios.”11 Nalawag a ti posibilidad ti panagbalbaliw ken panagbiag a nasansantuan ket kanayon a maysa a sagut ti Dios kadagiti agsapul itoy.
Gagayyem, iti agdama a kanitotayo masarakantayo ti amin a kita ti dibision ken subdibision, set ken subset, digital a tribu ken pakabigbigan iti politika, nga umad-adu ti hostilidad nga agsaknap. Madamagtayo kadi iti bagitayo no ti “nangatngato ken nasansantuan”12 a biag, segun ken ni President Nelson, ket maysa a banag a mabalintayo a sapulen? No aramidentayo, nasayaat a lagipentayo ti makatignay a panawen iti Libro ni Mormon a nakadamagan ken nakasungbatan dagiti tao iti dayta a saludsod:
“Ket napasamak nga awan ti panagririnnupir kadagiti amin a tao, kadagiti amin a pagilian … gapu iti ayat ti Dios a nagnaed iti puso dagiti umili.
“Ket awan ti innapal, wenno panagpupungtot, … wenno ania man a kita ti panaggartem; ket pudno awanen ti naragragsak a tao kadagiti amin a tao a pinarsua ti Dios.
“Awan ti tulisan, wenno mammapatay, wenno adda Lamanite, wenno uray ania a kita ti -ite; ngem nagsangsangkamaysada, dagiti annak ni Cristo, ken agtawid iti pagarian ti Dios.
Ket anian a naggasatda!13
Ania ti tulbek itoy kellaat a panagdur-as iti kontento, naragsak a panagbiag? Naipauneg daytoy iti teksto iti maysa a binatog: “Ti ayat ti Dios … nagnaed iti puso dagiti umili.”14 No ti ayat ti Dios mangipasdek iti tono para iti biagtayo, iti relasiontayo iti tunggal maysa ken kangrunaanna ti riknatayo iti amin a sangkataw-an, sa in-inut a mapukaw dagiti sigud a distinksion, limiting labels, ken artipisial a dibision ken dumur-as ti talna. Dayta ti pudno a napasamak iti pagarigantayo iti Libro ni Mormon. Awanen dagiti Lamanite, wenno Jacobite, wenno Josephite, wenno Zoramite. Awanen dagiti “-ite” a naminpinsan. Us-usaren dagiti tao ti maysa laeng a nasaysayaat a pakabigbigan. Kunana, maam-ammoda amin a kas “dagiti annak ni Cristo.”15
Siempre, ibagbagami ditoy ti umuna a naindaklan a bilin a naited iti pamilia ti tao—ayaten ti Dios a naimpusuan, nga awan reserbasion wenno kompromiso, dayta ti, iti amin a puso, kabaelan, panunot, ken pigsatayo.16 Daytoy nga ayat ti Dios ti umuna a naindaklan a bilin iti lubong. Ngem ti umuna a naindaklan a kinapudno iti lubong ket ay-ayatennatayo amin ti Dios nga eksakto a kasta—naimpusuan, nga awan reserbasion wenno kompromiso, iti amin a puso, kabaelan, panunot, ken pigsana. Ket no agkadua dagita a puersa ti pusona ken pusotayo nga awan pammilit, adda pudno a panagdur-as ti naespirituan, moral a bileg. Sa, insurat ni Teilhard de Chardin, “para [ti] maikadua a gundaway iti pakasaritaan ti lubong, lalaki ti mangtakuatto iti apuy.”17
Talaga nga iti kastoy laeng, nga epektibo a makapagtungpaltayo iti maikadua a naindaklan a bilin iti wagas a saan a narabaw wenno awan pategna. No ayatentayo ti Dios nga ikarigatan ti agbalin a naan-anay a napudno Kenkuana, ikkannatayo iti kabaelan, pagayatan, ken wagas nga ayaten ti padatayo a tao ken bagitayo. Nalabit kalpasanna a kabaelantayto nga isao manen ti, “Awanen ti naragragsak pay a tao kadagiti amin a tao a pinarsua ti Dios.”18
Kakabsat, ikararagko nga agballigitayto iti saan a naaramid ti nabaknang a barito, a bagkatentayto ti krus ni Cristo, nupay agkasapulan man daytoy, ania man ti parikut ken ania man ti gatad. Paneknekak a no agkaritayo a sumurot Kenkuana, ti dana, maysa a dalan wenno sabali, a pagnaan a nakabalangat iti siit ken nakabaklay iti nadagsen a krus ti Romano. Nabaknang man ti agtutubo nga agturaytayo, saan nga umdas ti kinabaknangna a panggatang iti dalanna a rummuar iti narigat a kasasaad kadagita a simbolo, ken kastatayo met. Para iti parabur nga aw-awaten ti kadakkelan ti amin a sanikua—ti sagut ti agnanayon a biag—umdasen tapno makiddayw nga agtalinaedtayo iti dalan a sumurot iti High Priest ti Propesiontayo, ti Bituen ti Aldaw, Mangibabaet, ken Aritayo. Paneknekak kaduak ti di unay am-ammo nga Amaleki nga aramidentayo amin, “[idaton ti sibubukel a kararua[tayo] kas daton kenkuana.”19 Iti kasta a determinado, natibker a debosion kantaentayo:
Dayawen ti bantay; Naipasdekak ditoy:
Bantay ti mangsubsubbot nga ayatmo. …
Adtoy ti pusok, O alaem ket iserram;
Iserram para iti kortem iti ngato.20
Iti sagrado a nagan ni Jesucristo, amen.