E Tolu na iVakasala Vei Ira na iTabagone Qase Cake

Mai vei Elder Earl C. Tingey

Ena Mataveiliutaki ni Vitusagavulu

Kemuni na noqu itokani itabagone qase cake, ko ni bula donuya tu oqo e dua na gauna ni veiyalayalati cecere. E se bera mada vakadua ena ivolatukutuku kei vuravura me levu tu vakaoqo na veika talei kei na rawa ka.

Oqo e tolu na ivakasala me nomuni ni ko ni curuma yani na vuravura oqo: mo lewenilotu gugumatua tiko ena Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, vakarautaka na bula ni mataka edaidai, ka mo ciqoma na ilesilesi ni bula vakamau.

Mo Gugumatua ena Lotu

Ni ko sa rawata vinaka na nomu vuli, mo tekivu cakacaka, ka kakavaki mo na vakamau, mo dau tuvanaka tiko na nomu itavi qaravi ena Lotu.

Na itabagone qase cake era ilawalawa dauveilakoyaki. Ko ni dau veisautaka vakalevu na nomuni itikotiko kei na naba ni talevoni. Ena neimami itutu vakailiuliu ni Lotu, keimami dau rarawa ni ko ni sa yali. Ni yaco oqo, keimami na sega ni veitaratara rawa kei kemuni mo ni sureti mo ni ciqoma e dua na ilesilesi ka wasei talega ena veivakalougatataki ni ko ni lewena na Lotu.

Keimami sa kauwai vakalevu talega ki na vuqa vei ira na itabagone qase cake era se bera ni ra vakadeitaki ira ki na dua na tabanilotu ki na dua na bisopi ka me kilai ira mada o nodra bisopi. E gadrevi ki na lewe ni Lotu yadua me na kilai tiko ka rawa ni nuitaki mai vei bisopi se peresitedi ni tabana. Na veimaliwai vakaoqo ena vakarautaka vei iko e dua na madigi mo vakaitavi ena cakacakatabu ni matabete, qaravi ena veivakatarogi, taukena e dua na ivolatara ni valetabu ena kena gauna, ka ciqoma na veikacivi eso ena Lotu.

E dodonu me savasava tiko na veimaliwai kei koya e dua e tu vua na idola ni matabete. Kevaka e rua tiko na nomu bisopi, ena okati me sega na nomu bisopi. Kevaka e sega ni tiko ena nomu tabanalevu na nomu ivolatukutuku ni lewenilotu ena kilai ni ko sega tu ni vakarau mo ciqoma e dua na veikacivi, ko na qai raica ni ko sa yali yani vakamalua mai vei ira na nomu iliuliu.

Na vakailesilesi ena Lotu sa dua vei ira na veivakalougatataki totoka o rawa ni taukena ena gauna ni nomu bula. Sa tu vei iko na veika talei mo qarava kina na tabanalevu se tabana o tiko kina. Sa ka bibi sara na nomu taledi kei na kila ka ki na Lotu sa tubu cake tikoga. Kevaka o iko e dua o sa kaulotu oti, sa rawa mo vakauqeti ira na lewenilotu tale eso ena nomu mamarau kei na ivakadinadina. Sa ka bibi talega na ilesilesi kevaka o se bera ni laki kaulotu.

Kevaka o se bera ni vakadeitaki iko ena dua na tabanalevu se tabana ka sega ni kilai iko o nomu bisopi se peresitedi ni tabana, mo na ciqoma na noqu ibolebole oqo ka mo lako ka laki vakadodonutaka na veika o ya? Mo tamata nuitaki vei ira na nomu iliuliu ni matabete. Kemuni na ganequ mo ni laki veikilai kei ira na lewe ni iSoqosoqo ni Veivukei ena nomuni yasana. Mo vakaitavitaki kemuni ki na iSoqosoqo ni Veivukei. Kemuni na cauravou, mo ni bula kilikili mo ni tomana tikoga kina na itavi ka sa levu cake tikoga ka mo ni oka ki na veiyalayalati vakalou ka sa tiki tiko ni toro cake mai na Matabete i Eroni ki na Matabete i Melikiseteki. Vakadeitaki iko ki na nomuni kuoramu ni italatala qase, ka mo gugumatua sara ena kena itavi.

Kevaka o wili tiko ena dua na tabanalevu se tabana, sa noqu ibolebole vei kemuni mo ni vakasamataki ira mada na itokani eso kei ira na icaba ena kosipeli era a sa yali tani mai vei ira na nodra matabete veiliutaki. Vakayaloqaqataki ira na itokani oqo me ra vakadeitaki ira tale ena kosipeli ka me ra lewenilotu vakaitavi ena Lotu.

Vakarautaka na Bula ni Mataka Edaidai

Na ikarua ni noqu ivakasala vei kemuni o ya mo ni vakatulewa dodonu me baleta na vakavakarau ki na nomuni veisiga ni mataka.

Au sa veimaliwai vata mai kei ira na udolu na gonevuli ni koronivuli torocake. Au sa rawa ni tukuna vakadodonu eke ni gauna ko ni na rokova kina na nomuni vuli, cakacaka, vakavakarau ki na vakamau, kei na itavi qaravi ena Lotu ena gauna ni nomuni bula oqo ena yaco mo ni tuvanaka kina na nomuni siga ni mataka.

Kevaka mo ni vakaliuca tiko na veika ni Kalou, ko ni na dauvakatulewa vakadodonu. Ena dau rawarawa me vakatulewataki eso na ka e talei sara ena gauna ga o ya ni, na yaco, ena muataki iko tani mai na matanitu ni Kalou. E sega tale ni dua na ka ena kilai ena bula tawamudu kevaka o sa sega ni kilkili kaya edaidai mo lesu rawa kina ka laki bula vata kei na Tamada Vakalomalagi kei na Luvena, o Jisu Karisito.

Ena ivolanikalou eda na raica kina e vica na tikina ka na rawa me vukei kemuni. E kaya o Jisu Karisito, “Ia dou vakasaqara taumada na matanitu ni Kalou, kei na nona yalododonu; ia ena soli me kena ikuri vei kemudou na ka kecega oqo” (Maciu 6:33).

Ena dua tale na gauna a kaya kina o Koya, “O koya sa maroroya na nona bula ena vakayalia: ia ko koya sa vakayalia na nona bula ena vukuqu, ena maroroya” (Maciu 10:39). Ko sa kila tiko li ni ko vakayalia na nomu bula ena nodra vukei na tani ena yaco mo na kilai iko dina kina ni ko sa luve ni Kalou? E dua oqo—mo na nanumi iko ga ka qai sega ni qarava na Kalou se o ira na tani—ena yaco mo ni vakayalia na nomuni bula ena vakasama tawamudu.

Ni ko vakavakarautaka tiko na nomu veisiga ni mataka, sa ka bibi duadua na nomu veiqaravi kei na nomu veimaliwai tiko ena loma ni Lotu.

Mo Rawata Vakavinaka Sara na Nomu Vuli

Keimami sa vakayaloqaqataki kemuni mo ni vuli vakavinaka ka mo ni rawata na kena kila ka mo ni rawata kina e dua na nomuni cakacaka, ka qarava kina e dua na matavuvale, ka lewe ni itikotiko dauveiqaravi.

Ena sau levu toka na vuli vakaivola kei na vuli tara. Vakavulici iko mo dau maroroi ilavo ka vakayagataka vakavuku na veika vakailavo e yaco mai vei iko. Oqo ena vakalailaitaka sobu na dinau e tu ni ko sa vakacavara na nomu vuli.

Kevaka o na vuli tiko ni ko sa vakamau, ena gadrevi kina na nomudrau vakatulewa vinaka vakaveiwatini me baleta na solibula ena vuku ni matavuvale. E gadrevi mo qarauna me kakua ni tagutuvi na gagadre ni matavuvale, na nomu cakacaka, kei na nomu vuli.

Kevaka o sa vakamau, se bera, kevaka o cakacaka tiko mo na tauyavutaka e dua na ituvatuva vakacakacaka e vinaka. Mo gugumatua; vakarabailevutaka na nomu kila vakacakacaka. Mo dau cakacaka vakadodonu. Vakasaqara mo toso cake ka me levu cake na nomu itavi. Sauma na nomu ikatini kei na isolisoli ni lolo. Mo vakabula eso na ilavo o saumi kina, ka vakaitovotaki iko ena mamaroroi ka mo bula rawati iko.

Mo Kila na Yaga ni iLavo

E dua vei ira na ibolebole ena gauna ni nomu bula oqo o ya mo kila na vakatulewataka vakayalomatua na vakayagataki ni ilavo.

E vakavulica vakaoqo o Peresitedi Brigham Young: “Kevaka o gadreva mo vutuniyau, vakabula na veika o rawata. Na tamata lialia e rawa ilavo talega; ia e taura e dua na tamata vuku me maroroya ka qai vakayagataka vakayalomatua.”¹

Sa vakaitamera na veika vakaivoli e totoka ka veisiwati era sa tu ena keda maliwa. Era solia na marau kei na veivakacegui. Era veirawai, ka vaka me ra sa ka yaga.

Ia e kaya vakaoqo na iVakabula:

“Dou kakua ni kumuna vata vei kemudou na iyau e vuravura, e dau vakacacana kina na sarasara kei na veveka, a sa ravabasuka kina na daubutako ka butakoca:

“Ia mo kumuna vata na nomudou iyau mai lomalagi, sa sega ni vakacacana kina na sarasara se veveka a sa sega ni ravabasuka kina na daubutako me butakoca:

“Ni na tiko talega na yalomudou, ena yasana sa tiko kina na nomudou iyau” (Maciu 6:19–21).

Mo qarauna mo kakua ni vakumuna mai vei iko vakaveitalia na veika tawayaga vakayago kei na iyau cala ka na sega ni yaga vei iko ena gauna ni nomu bula oqo. Kakua ni nanuma mo sa vakaiyautaki iko sara vakasauri ena veika e tautauvata erau sa rawata tu na nomu itubutubu ni ko biuti rau mai. E laurai ni taura e dua na gauna balavu vei rau na nomu itubutubu me rau rawata kina e dua na ituvaki vinaka ni itikotiko, ka na sega ni rawarawa mo ni sa rawata sara ni se qai tauyavutaki walega na nomuni matavuvale vou.

Au rawa ni vakadinadinataka eke ni so na gauna talei keirau sa sotava mai vakaveiwatini ena neitou a tiko lewe levu vakamatavuvale ena dua na vale e ka lailai ena iotioti ni yabaki ni noqu vuli loya. E a vica toka na neitou iyaya vakamareqeti. Ia keitou guilecava ni keitou tiko dravudravua baleta ni keitou dau veilomani ka vakalougatataki mai ena kosipeli. Na veivakalougatataki oqo e ubia sara ga na neitou raica na veiyau vakavuravura.

Mo Gadreva Mo Ciqoma na iLesilesi ni Bula Vakamau

Na ikatolu ni ivakasala meu solia vei kemuni—ka sema tiko ki na rua na ivakasala sa tau oti—o ya na yalo e gadreva me ciqoma na ilesilesi ni bula vakamau.

O ira na Veitacini iLiuliu ena Lotu era kauwai sara tiko vakabibi ki na nodra kila na itabagone qase cake na vunau ni Lotu me baleta na bula vakamau. Na vunau ni Lotu me baleta na matavuvale tawamudu e matata tu. Meu wiliwili mada mai na Vunau kei naVeiyalayalati:

“Raica ko koya sa vakawati ena vuravura oqo ka sega ni ia ena kaukauwa kau sa lesia ena yacova walega na mate. E dina ga ni rau na veiyalayalati; ia na vakawati oqo kei na nodrau veiyalayalati; ena kena iyalayala walega na mate; io sa na sega na kena kaukauwa ni rau sa mate ka takali yani ena vuravura oqo.

“Raica ni ra sa tucake tale mai na mate, era na sega ni vakawati se veimusumusuki me ra vakawati; ia era na vakataki ira ga na agilosi mai lomalagi; io era na lesi me ra veiqaravi vei ira sa ganiti ira na lagilagi, kei na veivakalougatataki sa cecere sara” (V&V 132:15–16).

Me vakamacalataki vakadodonu ka vakarawarawa sara, na vakamau ena gauna oqo kei na bula sa bera mai sa ka bibi sara ki na rawati na bula vakalou.

Na Bolebole Eso Ka na Rawa Me Vakaberaberataka na Vakamau

Mai na ivolanikalou o ya, meu tukuna mada eso na ka ena vakaberaberataka na vakamau.

Kivei ira eso, e rairai sega soti sara na veivakayaloqaqataki vei ira na sa kaulotu oti me ra vakamau. Kevaka e nanumi vakaoqori, e sega ni dodonu na rai oqori. E dodonu me ra vakayaloqaqataki o ira sa kaulotu oti ni ra lesu ki vale me ra gugumatua tikoga ena Lotu, vakacavari na vuli, rawata rawa eso na kila vakacakacaka, ka kakavaki yani ki na nodra kunea na nodra itokani tawamudu.
Eso vei ira na cauravou era nanuma tiko ni sega ni dua na yalewa e vinakati ira. Na ivosavosa “torocake na ua torocake na kolokolo” e dau tukuni vei ira era vakaraitaka ni ra vinaka cake mai na kena e rawa ni soli vei ira. Na veivosaki kei na veikilai ena rawa ni walia na veilecayaki oqo.
Na kena vakaliuci taumada na vuli se torocake ni cakacaka ena rawa ni vakawaleni kina na bula vakamau. E rawa ni ra salavata na bula vakamau, na vuli, kei na cakacaka. Ni sega na matavuvale ena gauna ni cakacaka, ka dodonu me sa tiko kina na matavuvale, sa tawayaga sara.
Kakua ni vakatara na nomu bula me ka ni veilasamaki se kocokoco. Na bula e cecere cake sara mai na dua na vanua ni marau. Kakua ni coriti ena vakaiyau vakavuravura. Mo tamata nuitaki.
Na raici vakatani ni bula vakamau mai na veitukutuku e wiliki se rogo wavoki se veika era sotava na matavuvale se itokani eso ena rawa me tarova na vakamau. Eso era kaya, “A cava na betena na vakamau ni sa rui sivia na veisere?” Na kena yaco raraba tiko na veisere e sega ni kena ibalebale ni na sega ni rawa me marau se vinaka na nomu bula vakamau. Me kakua ni ko vakatulewa ena vuku ni veika e yaco vei ira o ya. Vakabauta tiko ni na sega ni laki kavoro na nomu bula vakamau.
Eso era sa biuta na bula vakamau me baleta na leqa vakailavo. E sega ni vakasama vuku na kena lokuyarataki na vakamau me yacova ni sa rawati e dua na ilavo me rawa kina na bula vakaiyau. Ni yaco na ka oqo ena yali e levu na veika mai na bula vata vakaoqo—na sasaga vakaukauwa, veivakadodonutaki, kei na vulici ni vosoti tiko na ibolebole ni vuravura oqo.

Na veika vakaoqo kei na so tale na nanuma ena rawa me vakaberaberataka na vakamau. Au sega ni gadreva meu mai vakadeuca sara vakamatailalai na veika oqo me rawa ni vakacegui kemuni. Sa noqu itavi ga meu vakaraitaka na ivakavuvuli ni Lotu me baleta na bula vakamau, kau sa vakayaloqaqataki kemuni mo ni tudei ena vakabauta ka toso yani ki liu ki na vakatulewa bibi oqo ni nomuni bula.

Na Rere

Kevaka meu na digitaka e dua na vosa ka vakamacalataka vakavinaka na vuna era vakaberaberataka tiko kina na vakamau, o ya na rere—na rerevaka na veika sa tu mai liu, rerevaka ni na sega ni rawata e dua na ka, kei na so tale. E sega ni ka vakatani na rere. Ena rawa me valuti na rere ena vakavakarau kei na vakabauta.

Ena gauna eratou sa rerevaka kina na iApositolo ni sa na vakarau luvuca na nodratou waqa e dua na cava kaukauwa, na Karisito a qai “tu cake ko koya, ka vunauca na cagi, a sa kaya ki na wasawasa, Mo cegu, mo maravu mai.

“A sa kaya vei ira ko koya, Dou sa rere ena vuku ni cava? e vakaevei ni sa sega na nomudou vakabauta?” (Marika 4:39–40).

E vakavulica o Paula na iApositolo, “Ni sa sega ni solia vei keda na Kalou na yalo ni rere; a yalo ni kaukauwa ga, kei na yalololoma, kei na yalomatua” (2 Timoci 1:7).

Au sa kaya vakaidina eke ni noqu itabagauna, ni sa dau yaco mai na isa dodonu, sa yaco me ikarua ni bolebole na vuli me vakayacori ga na lewa bibi ni kena vakamautaki na isa dodonu o ya. E vuqa vei kemuni na itabagone qase cake ko ni sa vakatulewa oti ena ka oqo ka sa toso sara ki liu na nomuni bula, e dina ga ni sega ni se taucoko tu na veika e dodonu me tu taumada vei kemuni. Ia ko ni sa toso tiko ki liu ena yavu tawamudu kei na ituvatuva vakalou ka sa umani tu ena loma ni Lotu oqo me baleti ira na lewena kecega.

Matavuvale

Oi au kei Sisita Tingey e 4 na luvei keirau ka 21 na makubui keirau, ka dua na gauna keirau a vakarautaka “me ra mai moce vei keirau o ira na makubui keirau yalewa.” E lewe lima vei ira na makubui keirau yalewa, era yabaki 6 ki na 14, era a gole mai ki vale. Me ikuri ni ra veitatacini tiko, era veitokani vinaka sara.

Keimami a vakayagataka e dua na ivakayakavi vinaka ka a vakarautaka o Sisita Tingey. Eratou qai vakaraitaka na makubui keirau yalewa eso na cakacaka ni liga, ka a vakarautaka talega o Sisita Tingey. Ni oti o ya keimami a qai vakaitavi ena nodratou qito talei, oti era a qai vakaraitaka e dua na vakatasuasua ni taledi vei Tukadra kei Budra. Ena gauna ni vakatasuasua ni taledi, eratou a qai lagata eso na sere kilai levu ni Lalai ka vakaibalebaletaki tiko vei rau na qase itubutubu, ka oka kina na kena oqo:

Au marau ni yaco mai vale o [Tukaqu],
Ka sa marau dina na lomaqu;
Au vakasausau ka kaila niu marau,
Kau sa lako vua me tenei au,
Tauri koya ena ligaqu oqo,
Mokoti koya me vakaoqo,
Tavia na baluna, me u solia na cava?
E dua na iregu levu sara.2

Era a tene tu vei au e lima taucoko na makubuqu yalewa ni ratou lagata na sere oqo, era mokoti au, vakatavitavia na baluqu ka reguci au vakalevu sara.

Sai koya sara ga oqo. Oqo na matavuvale. Sai koya oqo na kosipeli. Na veika oqo ena ubia kece sara na veika vakaiyau kei na veika e rawati ena ilavo.

Ena vakavo walega ke ko kila vakavinaka na veika sa vakarautaki tu ki na nomu bula me baleta na bula ni matavuvale, ena dredre vei iko mo vakatulewa vakadodonu ena vuku ni nomu veisiga ni mataka. Na matavuvale sa ka cecere. Na matavuvale e ubia na veimaliwai kecega kei na vakatulewa.

Na Tamata Kece Ena Sega ni Vakamau

Ia oqo, au sa kila ni o ira kece era gadreva me ra na vakamau ena bula oqo ena sega ni yaco vakakina. Sa vakarautaki tu na veika oqo ena ituvatuva ni Turaga.

Na italanoa talei kei Ruci ena Veiyalayalati Makawa e italanoa ni dua na marama a mate na watina ka a qai digitaka me kakua walega ni saga na ka e baleti koya. E sa mai dawai o Ruci, ia a dodonu tikoga ki na nona matavuvale kei Koya na Kalou.

Ena gauna sa vakamasuti koya kina o Naomi na tinai watina, me laki qarava ga na nona bula, e a qai kaya o Ruci e dua na vosa e veivakayaloqaqataki: “Mo kakua ni cikevi au meu laivi iko, ka meu lesu ka kua ni muri iko: niu na lako ki na vanua ko sa lako kina, ia na vanua ko tiko kina kau na tiko talega kina: ia na kai nomu era na kai noqu, na nomu Kalou talega ena noqu Kalou” (Ruci 1:16).

Me vaka o ni sa kila, e muri erau a qai laki sota o Ruci kei Poasa, erau a qai laki vakamau ka yaco me semati ki na kawa e lako mai kina o Jisu Karisito. Na veivakalougatataki kece sa yalataki tu vei ira na tamata yalodina ni Turaga e a nona.

Na matavuvale sa iusutu ni kosipeli. Mai na matavuvale eda na toro cake yani ki na bula tawamudu. Sa qai ka yaga dina na veisasaga ki na vakamau kei na matavuvale tawamudu.

Ni yalovinaka ka tugana e lomamuni na veivakasama au sa mai wasea oqo vei kemuni. Mo ni masulaka. Mo ni kila tiko ni na vakalougatataki kemuni na Tamada Vakalomalagi ka na vukei kemuni ke o ni vosa Vua me vakaotia na nomuni rere ka vakatikora vei kemuni na yalo ni vakabauta.

Sa noqu ivakadinadina malumalumu oqo ni kevaka o ni na gugumatua tiko ena Lotu, vakavakarau vinaka ki na nomuni veisiga ni mataka, ka laki vauci vua e dua na watimuni ena bula oqo kei na bula tawamudu ena vukea mo ni raica rawa na marau ka sa yalataki tu ena kosipeli i Jisu Karisito.

Mai na dua na vosa ni yasanibuka ni iVakarau ni Vuli ni Lotu [VVL](CES) ena Ogden Utah Institute of Religion ena ika 2 ni Me, 2004.