Vakabulai Ira na Tauvimate

Mai vei Elder Dallin H. Oaks

Ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua

E tu vei keda na kaukauwa ni matabete oqo, ka dodonu me da sa tu vakarau tu me da vakayagataka vakavinaka.

Ena gauna oqo ni dredre na bula e vuravura raraba, sa toso cake tikoga na tamata era goleva na Turaga me ra vakalougatataki ena veivakacegui kei na veivakabulai. Au gadreva meu na vosa ena gauna oqo ki na ivavakoso ni matabete oqo me baleta na nodra vakabulai na tauvimate—ena kila ka vakavuniwai, ena masu ni vakabauta, kei na veivakalougatataki ni matabete.

I.

O ira na Yalododonu Edaidai era vakabauta na kena vakayagataki na kila ka uasivi duadua ni vakadidike kei na kena iwalewale. Eda kania na kakana bulabula, na vakaukauwa yago, kei na veika tale eso me vakabulabulataki tiko kina na yago ka da vakayagataka na nodra veivuke na kenadau me vakataki ira na vuniwai kei na dauveisele, me ra vakalesuya mai na bula.

Na vakayagataki ni kila ka vakavuniwai e sega ni veisaqasaqa kei na noda masu ni vakabauta kei na noda vakararavi ki na veivakalougatataki ni matabete. Ni dua e kerea e dua na veivakalougatataki ni matabete, ena taroga vakaoqo o Brigham Young, “O sa bau tovolea mada mo vakayagataka eso na wainimate?” Vei ira era dau kaya ni sega baleta ni “keimami gadreva me ra tabaka na ului keimami na italatala qase, ka keimami vakabauta ni keimami na vakabulai,” ena sauma vakaoqo o Peresitedi Young: “Sa duatani sara oqori mai na veika au vakabauta. Kevaka eda sa tauvimate, ka da kerea na Turaga me vakabulai keda, ka cakava vei keda na veika kece sara e dodonu me caka vei keda, me vaka na veika au kila me baleta na Kosipeli ni veivakabulai, sa tautauvata ga niu kerea tiko vua na Turaga me vakatubura na noqu witi kei na noqu sila, kau sega mada ga ni siviyarataka na logana ka buluta ki na qele na sorena. E kena irairai vei au ni ganita meu vakayagataka na veika kece sara e votu mai vei au, kau [qai] kerea vei Tamada mai Lomalagi … me vakasavasavataka na veika oqo me vakabulai kina na yagoqu.”¹

Io, eda sega ni waraka me sa oti kece na veika eda rawa ni cakava me qai cabo na masu ni vakabauta kei na veivakalougatataki ni matabete me baleta na noda vakabulai. Ena veigauna ni leqa vakasauri, me na liu taumada na masu kei na veivakalougatataki. E vakavuqa ni da dau cakava ena duavata ga na gauna na veisasaga kece oqo. Oqo e muria na ivakavuvuli vakaivolanikalou ni dodonu me da dau “masu tikoga” (V&V 90:24) ka me vakayacori vakadodonu na veika oqo ena yalomatua.²

II.

Eda kila ni masu ni vakabauta, ka talaucaki taudua ena noda veivale se ena noda veivanua ni sokalou, e rawa ni mana sara me ra vakabulai kina na tauvimate. E vuqa na ivolanikalou era tukuna na kaukauwa ni vakabauta ena nona vakabulai e dua na tamata. E vakavuvulitaka na iApositolo o Jemesa ni dodonu me da dau “veimasulaki mo dou vakabulai kina,” ka vakuria, “sa yaga vakalevu na nona masu vagumatua na tamata yalododonu” (Jemesa 5:16). Ni sa vakabulai na marama a tara na bele ni isulu nei Jisu, a kaya vua ko Koya, “Sa vakabulai iko na nomu vakabauta” (Maciu 9:22).³ E tautauvata na kena vakavuvulitaki ena iVola i Momani ni kaukauwa ni Kalou “sa dau cakacaka vei ira na luve ni tamata me vaka na nodra vakabauta.” (Moronai 10:7).

E dua na vakadidike ena dua na gauna lekaleka se qai oti oqo e kunei kina ni voleka ni 8 mai na 10 na kai Amerika era “vakabauta ni se yaco tikoga nikua na cakamana [me vaka]ena veigauna makawa sa oti.” E dua na ikatolu mai vei ira na vakatarogi oqori era tukuna ni ra sa “sotava oti e dua na veivakabulai vakalou.”⁴ E vuqa na Yalododonu Edaidai era sa vakila oti na kaukauwa ni vakabauta ena nodra vakabulai na tauvimate. Ka da sa rogoca oti talega eso na ivakaraitaki ni veika oqo ena kedra maliwa na tamata vakabauta ena veimatalotu tale eso. E dua na dau ni niusipepa mai Texas e vakamacalataka vakaoqo e dua na cakamana. Ni vakasauri na nona sa ceguoca mai ka katakata e dua na goneyalewa yabaki lima, erau cicivaki koya ki valenibula na nona itubutubu. Ni yaco yani sa tasogo na nona ivi kei na yatevuso, sa 107 na dikiri na nona katakata, ka sa damudamu kata mai na yagona ka lokaloka eso na vanua. Era kaya na vuniwai ni sa na mate ena mate ni gaga e vakasauri ka sega ni kilai na vuna. Ni tete yani na kena itukutuku vei ira na lewe ni matavuvale kei na itokani, sa tekivu me ra masulaki koya na tamata dau rerevaka na Kalou, ka vakayacori ena vukuna e dua na soqoni ni masumasu ena ivavakoso vaka-Protestant mai Waco e Texas. E veivakurabuitaki, na nona laki bula mai ni sa voleka sara ni mate ka vakasukai mai valenibula ni oti ga vakalailai e dua na macawa. A vola kina vakaoqo o tukana, “Sa ivakadinadina bula o koya ni dau sauma na masu ka dau cakacaka mana na Kalou.”⁵

E dina sara, me vaka e vakavuvulitaka na iVola i Momani, ni Kalou sa dau “vakaraitaki Koya ena kaukauwa ni Yalo Tabu ki vei ira kece era sa vakabauti Koya; io ki vei ira na veimatanitu, veimataqali, duivosavosa kei ira na tamata, a sa kitaka na cakacaka mana e vuqa … ena kedra maliwa na luve ni tamata me vaka na nodra vakabauta” (2 Nifai 26:13).

III.

Me baleta na ivavakoso oqo— kemuni na uabula ena Matabete i Melikiseteki kei na cauravou ko ni sa vakarau ciqoma na kaukauwa oqo—Ena vakatabakidua toka ga na noqu vosa ena veivakalougatataki ni veivakabulai ka vakaitavi kina na kaukauwa ni matabete. E tu vei keda na kaukauwa ni matabete oqo, ka dodonu me da sa tu vakarau tu me da vakayagataka vakavinaka. Sa tukuna tiko na kena sa tubu cake tikoga na leqa ka vu mai na veika eda sega ni lewa kei na leqa ni veika vakailavo ni da na gadreva vakalevu cake tikoga na kaukauwa oqo ena veigauna sa bera mai ni vakatauvatani ki na veigauna sa oti.

E vuqa na ivolanikalou era vakavuvulitaka ni o ira na italai ni Turaga “era na tabaki ira talega sa tauvimate ena ligadra era na bula kina”⁶ (Marika 16:18). Ena yaco na cakamana ni vakayagataki na dodonu ni matabete me ra vakalougatataki kina na tauvimate. Au sa sotava oti na cakamana vakaoqo. Niu se gonetagane ka vakakina niu sa tamata bula au sa raica kina na veivakabulai cakamana me vaka ga na kena era volai tu ena ivolanikalou, e vakakina e vuqa vei kemuni.

E lima na iwasewase ni kena vakayagataki na dodonu ni matabete me ra vakalougatataki kina na tauvimate: (1) na veilumuti, (2) na vauci ni veilumuti, (3) na vakabauta, (4) na vosa ni veivakalougatataki, kei na (5) loma ni Turaga.

Veilumuti

E dau vakamacalataka vakawasoma na Veiyalayalati Makawa, ni veilumuti ena waiwai e tiki ni veivakalougatataki era dau solia na matabete.⁷ Na veilumuti a lewai me baleta na veivakasavasavataki⁸ka sa rawa talega ni okati me ivakatakarakara ni veivakalougatataki ka na sovaraki mai lomalagi me vua ni ivalavala tabu oqo.

Ena Veiyalayalati Vou eda wilika kina ni o ira na iApositolo nei Jisu era “walia ena waiwai ka vakabula” (Marika 6:13). E vakavuvulitaki ena ivola i Jemesa na itavi ni veilumuti ena kena isema ki na veitiki tale eso ni veivakalougatataki ni veivakabulai ena dodonu ni matabete:

“Kevaka e dua vei kemudou sa tauvimate, me kacivi ira na qase ni isoqosoqo lewe ni lotu, ia me ra masulaki koya ka walia ena waiwai ena yaca ni Turaga:

“Ia na masu ni vakabauta ena vakabulai koya sa tauvimate, ka na vakabulai koya na Turaga” (Jemesa 5:14–15).

Vauci ni Veilumuti

Ni sa lumuti e dua ena dodonu ni Matabete i Melikiseteki, ena vauci na veilumuti ena dodonu vata ga o ya. Me vauci e dua na ka e kena ibalebale me vakadeitaki, me vauca vata ena kena inaki. Ni ra lumuta e dua na tauvimate na italatala qase ka vauca na veilumuti, era sa dolava na katubaleka ni lomalagi me sovaraka mai na Turaga na veivakalougatataki e nanuma ko Koya me nona na tamata e tauvimate.

E vakavuvulitaka kina o Peresitedi Brigham Young: “Niu veitabaki vei ira na tauvimate, au namaka me drodro mai vei au na kaukauwa veivakabulai ni Kalou, me laki vakabulai kina na tauvimate; me soro kina na mate… . Ke da vakarautaki keda vinaka, ni da liganicakacaka savasava ni Turaga, ena drodrova kina na yagoi koya ka veimasulaki na kaukauwa vakayalo nei Koya sa Kaukauwa Sara, me tarai koya yani na tauvimate, me vakabula sara kina na tauvimate.”⁹

E dina ni da kila e vuqa na gauna sa yaco kina na veika oqo, o ira era sa vakalougatataki ena lewa ni matabete era sa vakabulai ka dredre meda dau tukuna na veivakabulai vakaoqo ena soqoni raraba ni lewe levu baleta ni vakatakila ni gauna oqo e vakasalataki keda me da kakua ni dau “dokadokataka na [noda] rawata na veika oqo, io me [da] kua talega ni tukutukuni [keda] kina; raica sa soli vei [keda] na veika oqo, me yaga vei [keda] ka me [da] bula kina” (V&V 84:73).

Vakabauta

Sa ka bibi na vakabauta ena veivakabulai ena kaukauwa mai lomalagi. E veivakavulici sara ga na iVola i Momani ni “sa sega ni kitaka na Kalou e dua na cakacaka mana vei ira na luve ni tamata, kevaka era sa sega ni vakabauta” (Ica 12:12).¹⁰ Ena dua na vosa kilai me baleta na nodra vakalougatataki na tauvimate, e kaya kina o Peresitedi Spencer W. Kimball: “E vakavuqa ni dau vakawaleni na kena gadrevi na vakabauta. E vakavuqa ni ratou sa dau vakararavi ga vakatabakidua o koya e tauvimate kei ira na lewe ni matavuvale ena kaukauwa ni matabete kei na isolisoli ni veivakabulai ka ratou nuitaka ni tu vua na turaga ena veivakalougatataki, na itavi cecere cake e nona o koya ena vakalougatataki… . Na tikina bibi ka levu duadua sai koya na nona vakabauta o koya na tamata o ya kevaka e kilai yalona vinaka tu. Sa dau cavuta wasoma na iVakavuvuli ni ‘Sa vakabulai iko na nomu vakabauta’ (Maciu 9:22) ka sa yaco me vaka na italetale.”¹¹

E vakatura sara tale mada ga o Peresitedi Kimball “ena vuqa na gauna sa dau ivakaraitaki ni lailai ni vakabauta na kena kerei na veivakalougatataki se ena nona via laiva o koya e tauvimate me nodra itavi na italatala qase na vakabauta ka sega ni o koya.”A tukuna me baleta e dua na marama yalodina ka a soli vua e dua na veivakalougatataki ni matabete. Ni tarogi ena siga ka tarava kevaka e gadreva me vakalougatataki tale, a sauma: “Sega, au sa lumuti ka vakalougatataki oti. Sa qaravi oti na cakacaka vakalotu. Sa qai vakatau vei au oqo meu rawata na noqu kalougata ena noqu vakabauta.”¹²

Na Vosa ni Veivakalougatataki

E dua tale na tiki ni veivakalougatataki ni matabete na vosa ni veivakalougatataki e cavuta na italatala qase ni sa vauca oti na veilumuti. E rawa ni ra sa ka bibi sara na veimalanivosa oqo ia na lewena e sega ni gadrevi ka na sega ni volaitukutukutaki ena ivolaitukutuku ni Lotu. Ena so na veivakalougatataki ni matabete—me vaka na veivakalougatataki vakapeteriaki—na vosa e cavuti sai koya sara ga na veivakalougatataki. Ia ena veivakalougatataki ni veivakabulai na tiki tale eso ni veivakalougatataki —na veilumuti, na kena vauci, na vakabauta, kei na loma ni Turaga—sai koya era na veivakalougatataki.

Na kena dina, o koya na italatala qase e vakayacora me na tiko vata kaya na Yalo ni Turaga me na kila kina ka tukuna na loma ni Turaga ena vosa ni veivakalougatataki. A vakavuvulitaka vei ira na matabete o Brigham Young, “Sa nomu isolisoli ka nomu itavi, mo kila sara ni o rogoca na vosa ni Turaga, ka vakatakila talega vei iko na loma ni Turaga.”¹³ Ni sa yaco oqori, sa na vakayacori kina ena vosa kei na cakamana ni veivakalougatataki a cavuti. Ena so na gauna digitaki au sa dau vakila kina na dei ni veivakauqeti ena dua na veivakalougatataki ni veivakabulai kau sa kila kina ni ka au vakavoqataka sa loma ni Turaga. Ia, me vakataki ira e vuqa era dau cabora na veivakalougatataki ni veivakabulai, au dau vakila na kena dredre niu sega ni vakadeitaka rawa na vosa meu cavuta. E duidui tu na vuna, era duidui kina na italatala qase ena noda rawa ni kidava me vakalevu se lailai na veivakauqeti ni Yalo. Na veitalatala qase yadua e solia e dua na veivakalougatataki e rawa ni vakayarayarataki ena ka ga e gadreva, me baleti koya e tauvimate. Na veika oqo kei na veimalumalumu vakatamata tale eso e rawa ni vakavuna na vosa eda cavuta.

Ia, na malanivosa e cavuti ena dua na veivakalougatataki sega ni vakatau kina na revurevu ni kena veivakabulai. Kevaka sa veirauti na vakabauta ka sa vakakina na loma ni Turaga, ena vakabulai se vakalougatataki ga na tamata vakaleqai oqori se a cavuta na veivosa oqori o koya e veivakalougatataki se sega. Na kena veibasai, kevaka ena mani rawai o koya e veivakalougatataki tiko ena nona gagadre ga vakataki koya se ena nona lecaika ka cavuta kina na ivakaro se malanivosa ni veivakalougatataki ka sivia na veika e lewa na Turaga me solia me vaka na nona vakabauta na tamata oqo, ena sega ni mana na veimalanivosa oqori. Me kakua kina ni dua na italatala qase e vakataratutu me vakaitavi ena dua na veivakalougatataki ni veivakabulai baleta ni rerevaka de na sega ni kila na ka me tukuna. Na veimalanivosa e cavuti ena dua na veivakalougatataki ni veivakabulai e rawa ni vakalevutaka ka vakaukauwataka na nona vakabauta o koya e rogoca, ia na mana ni veivakalougatataki ena vakatau ga ena vakabauta kei na lomana na Turaga, ka sega ena vosa e cavuta o koya na italatala qase e veivakalougatataki.

Loma ni Turaga

Kemuni na cauravou kei kemuni na tamata bula, ni yalovinaka ka vakarogoca vinaka sara ka vola na veika au na tukuna oqo. Ni da vakayagataka na kaukauwa sega ni vakataratututaki ni matabete ni Kalou ka da vakamareqeta na Nona yalayala ni na dau rogoca ka sauma na masu ni vakabauta, me da dau nanuma tikoga ni vakabauta kei na kaukauwa veivakabulai ni matabete ena sega ni rawa ni rawata na vua ka veisaqasaqa kei na nona lewa o Koya e nona na matabete oqo. Na ivakavuvuli oqo e vakavuvulitaki ena ivakatakila ka dusimaki kina me ra dau tabaka na uludra na tauvimate o ira na italatala qase. Na nona yalayala kina na Turaga sai koya “Ia ko koya sa vakabauta niu na vakabulai koya, ka sa sega ni lewai me mate, ena bula ga” (V&V 42:48; vakaikuritaki). E tautauvata, kei na dua tale na ivakatakila ni gauna oqo e tukuna kina na Turaga ni “ko koya sa kerekere ena veivakauqeti ni Yalo Tabu, sa muria na loma ni Kalou … ena rawata vakaidina na ka sa kerea” (V&V 46:30).¹⁴

Mai na veika kece oqo eda sa vulica kina ni o ira sara mada ga na italai ni Turaga, era vakayagataka tiko na Nona kaukauwa vakalou ena dua na gauna ka tu kina na vakabauta e rauta me vakayacori kina na veivakabulai, era na sega ni rawa ni solia e dua na veivakalougatataki ni matabete ka na vakavuna na nona bula e dua na tamata kevaka e sega ni loma ni Turaga na veivakabulai oqori.

Ni da luvena na Kalou, ka da kila tu na Nona loloma cecere ka vakakina ni kila tu o Koya na veika me da tiko vinaka tawamudu kina, eda vakabauti Koya. Na imatai ni ivakavuvuli ni kosipeli sai koya na vakabauta na Turaga ko Jisu Karisito, na vakabauta e kena ibalebale na vakanuinui. Au vakila na vakanuinui oqori ena vosa a cavuta e dua na tavalequ ena nona lotu ni veibulu e dua na goneyalewa yabaki tinivakacaca ka a mate ena dua na tauvimate bibi. A cavuta na veivosa oqo kau a kurabui taumada kina oti au qai vakacegui: “Au kila ni sa nona lewa na Turaga me mate. A qaravi sara vakavinaka ena veiqaravi vakavuniwai. A soli vua na veivakalougatataki ni matabete. A biu na yacana ena yaca masulaki ni valetabu. A dau cavuti na yacana ena vica na drau na qaqa ni masu me vakabulai. Kau kila ni sa tu na vakabauta ena matavuvale oqo me a vakabulai kina, vakavo ga kevaka sa loma ni Turaga me sa kauti koya lesu ena gauna oqo.” Au vakila na vakanuinui vata oqori ena nona malanivosa na tamana e dua na goneyalewa digitaki ka se qai mate walega oqo ena kenisa ni se qai yabaki tinivakacaca. E kaya kina, “Na vakabauta ni neitou matavuvale e tu vei Jisu Karisito ka sega ni keitou vakararavi ki na veika e yaco.” E dina vei au na rorogo ni veivakavuvuli oqo. Eda vakayacora na veika kece sara eda rawata me baleta na nona vakabulai e dua na noda daulomani, oti eda qai vakararavi vua na Turaga me baleta na veika ena yaco.

Au vakadinadinataka na kaukauwa ni matabete ni Kalou, na kaukauwa ni masu ni vakabauta, kei na kedra dina na ivakavuvuli oqo. Ia e levu duadua na noqu vakadinadinataka na Turaga o Jisu Karisito, o koya eda sa nona italai, ka sa vakarautaka na nona Tucaketale na veivakadeitaki ni noda na tawa mate rawa, ka vakarautaka vakakina vei keda na nona Veisorovaki na noda na rawa ni laki bula tawamudu, ka sa ka cecere duadua ena isolisoli taucoko ni Kalou. Ena yacai Jisu Karisito, emeni.