Na Veika sa Baleta na iValavala Dodonu
Sa dodonu vei keda na itubutubu kei na iliuliu meda raici ira na noda lewenilotu kei na matavuvale ka vukei ira me ra lako tani mai na veika oqori ni sa rawa me muataki ira ki na mate vakayalo.
E tukuna vei keda na Vunau kei na Veiyalayalati ni oti na nodra ivakadinadina na italai ni Kalou, ena qai muri mai na ivakadinadina mai na uneune ka na tarava mai na veisiga tale eso. “Raica ena yavavala na ka kecega; io ena malumalumu mai na yalodra na tamata kecega ni sa kani ira na rere” (V&V 88:91; raica talega na tikina 88–90).
Au lewe ni Mataveiliutaki ni iWasewase o Caribbean, au ivakadinadina kivei ira na Yalododonu yalodina ena kena vakadeitaki ni vakabauta mai na rere. Na lesoni a vulici mai Haiti e rawa ni semati ki na veiivakaraitaki ena iVola i Momani.
Na ituvaki ni vakacaca vakadomobula oqo e kauta lesu mai vei au na vosa e tiko ena wase 28 ni Alama: “A sa yaco na tagi kei na tagiyaso … ena nodra vanua taucoko” (Alama 28:4).
E vasagavulu karua na lewenilotu era mate kina. Ia o ira na nodra matavuvale kei na wekadra “era tagicaka na nodra mate na wekadra, ia era sa reki ni ra sa kila era na vakabulai na wekadra ka tiko ena liga i matau ni Kalou ka tawamudu, me vaka sa yalataka na Turaga” (Alama 28:12).
A totolo sara na nona veivuke na Lotu vei ira na lewenilotu kei ira na sega ni lewenilotu ka ra liutaka na veivuke oqo o ira na iliuliu ni matabete kei na iSoqosoqo ni Veivukei e kea. Era a sega walega ni ciqoma na veiqaravi vakavuniwai, kakana, wai kei na iyaya tale eso, ia era a vakasalataki, dusimaki, ka karoni talega mai vei ira na nodra iliuliu. Era sa tokoni vakakina mai vei ira na lewe ni Lotu e vuravura taucoko era “tagi vata kei ira sa tagi, ka vakacegui ira sa rarawa” (Mosaia 18:9).
Era sa vakasalataki keda oti na parofita eso ni veitabagauna yadudua me baleta e dua tale na leqa e dau vakawaleni tu ga ia e ka bibi ka “raica era na muduki tani, ni ra sa tawa savasava; ia era na sega ni rawata na matanitu ni Kalou, ni sa sega na ka tawa savasava sa tiko kina” (Alama 40:26).
A vakavulica o Nifai na ivakavuvuli oqo vei iratou na tacina ka tukuna vei iratou ni o ira era “mate ena nodra ivalavala ca … era na muduki tani, mai na veika sa vakarautaki vei ira sa ivalavala dodonu” (1 Nifai 15:33).
A vakavulica o Samuela na parofita ni Leimani ni “ko koya yadua sa sega ni veivutuni, ena muduki tani ka biu ki na bukawaqa; ia ena yaco tale vei ira na mate vakayalo, io na ikarua ni mate ka ra sa muduki tani kina mai na veika sa vakarautaki me nodra na yalododonu” (Ilamani 14:18).
Na vakaloloma ni mate me baleta na veika sa vakayalo sa rui ka bibi sara vei ira “kecega sa vakararamataki ira na Yalo ni Turaga, ka ra kila na ivakavuvuli dina ka ra qai talaidredre kina, sa butobuto sara na yalodra[;] io era sa qai ca matua sara, ka vinaka cake me ra a sega ni kila na dina” (Alama 24:30).
Sa dodonu vei keda na itubutubu kei na iliuliu meda raici ira na noda lewenilotu kei na matavuvale, ka vukei ira me ra lako tani mai na veika oqori ni sa rawa me muataki ira ki na mate vakayalo. Eda na vueti ira talega era sa mate tu ki na veika sa vakayalo ka vukei ira me ra “sucu tale vua na Kalou; ka saumaki mai na nodra ivalavala vakayago kei na ivalavala ca me ra ivalavala dodonu, a sa vakabulai ira na Kalou, ka sa yaco me ra luvena” (Mosaia 27:25).
Na nodra vakabulai vakayalo o ira era sa mate tu ena veika sa baleta na ivalavala dodonu ena yaco mai ena kaukauwa ni Veisorovaki, saumaki ki na dina, ka vakayacora na ivakavuvuli ni ivalavala dodonu.
Sa ka bibi kina na nodra vakavulici na lewenilotu kei na noda matavuvale ena veika sa baleta na ivalavala dodonu me na rawati kina na gugumatua ni bula saumaki ni sa rawa me kauti ira yani me ra kila kina vakadodonu na ivakaro ni Turaga, na ivakavuvuli kei na, ivunau ni kosipeli kei na veika e lavaki kina kei na cakacaka vakalotu meda vakayacora me rawati kina na veivakabulai ena matanitu ni Turaga.
E vuqa na ivakaraitaki era tiko ena ivolanikalou e vakadeitaka na bibi ni kena vakavulici na “veika sa baleta na ivalavala dodonu” me vukea na bula saumaki gugumatua. Ena itukutuku ni nodratou kaulotu o Amoni kei iratou na tacina vei ira na Leimani, eda wilika: “A sa vunau ko Amoni vei ira na tamata i Lamonai na tui; a sa vakatavulica vei ira na veika kecega sa dodonu.” (Alama 21:23).
Eda raica rawa na vua ni vakavulici vagumatua ni veika kecega sa baleta na ivalavala dodonu ni da wilika tiko na itukutuku ena wase 23, ka vakaoqo, “Sa lewe vuqa sara era sa vakabauta ka kila na ivakavuvuli dina … ka saumaki mai vua na Turaga, era sa tudei [ka] sega ni vuki tani tale” (Alama 23:6).
Ena gauna a tauyavutaka kina o Alama Qase na Lotu, a vakatabuya o koya eso na tagane kilikili me ra bete ka ivakavuvuli me ra “qaravi ira kina na nodra tamata, ka vakavulica vei ira na veika vinaka kecega” (Mosaia 23:18).
Sa nodra itavi bibi na itubutubu me ra vukei ira na luvedra me ra kila vakavinaka na veika sa baleta na ivalavala dodonu. Ena iVola i Momani eda raica kina ni o Alama Lailai, a rarawataka na ivalavala ca, na veivaluvaluti, kei na veivakacacani ka lomaleqataka na nodra yalokaukauwa na nona tamata, ka “sa kacivi iratou yadua mai na luvena ka vunauci iratou [me baleta na veika ni ivalavala dodonu]” (Alama 35:16; vakamatatataki).
E ka talei ni da raica ni a vakavulica ka solia yadudua vei iratou na luvena na nodratou dui ilesilesi, ka vunauca vakadodonu na luvena yadua, me veiraurau ki na gagadre nei luvena o ya. A cavuta na nona ivakadinadina ka vakavulici iratou ena vunau kei na ivakavuvuli, ka vakarautaki iratou me ratou vunautaka vakakina vei ira na tani.
Ena gauna sa dau valuti kina na matavuvale mai na veika butobuto ka yacovi keda na veituvaki ni bula e sega ni duidui mai na kena a sotava o Alama, eratou sa mai vakarautaka kina na Mataveiliutaki Taumada kei na Kuoramu ni Le Tinikarua “Na Matavuvale: Ai Vakaro ki Vuravura Raraba” ni “sa nodrau itavi bibi na itubutubu me rau susugi ira cake na luvedrau ena loloma kei na bula dodonu.” (Liaona , Okot. 2004, 49).
Oqo e oka kina na veisusu, tokona ka vakavulici ira na gone ena veika kecega e baleta na ivalavala dodonu me ra tudei rawa kina, ka vauca e tolodra na lomadina ka “tu e [lomaseredra] na isasabai ni yalododonu, ka vakaivava na [yavadra] ena cakacaka ni itukutuku vinaka ni veivinakati” (V&V 27:16).
Me vaka ga na gauna nei Alama, me ra raici ira talega na lewe ni Lotu na nona iliuliu ka susugi ira ena veika me baleta na ivalavala dodonu. Ena vukei keda na veika oqori me rawati kina na bula saumaki vagumatua. Ena ivola “Veika e Bibi ena Veituberi ni Veiliutaki,” ka vakavoui ena ika 10 ni Tiseba 2009, eratou sa kerea tiko kina na Mataveiliutaki Taumada kei na Kuoramu ni Le Tinikarua vei ira na iliuliu ni matabete kei na veimataisoqosoqo me ra “vakauqeti ira na lewe yadua ni veimatavuvale, na itubutubu kei ira na gone, me ra vulica na ivolanikalou, dau masu wasoma, ka bulataka na kosipeli i Jisu Karisito.” (iVola mai na Mataveiliutaki Taumada, 15 ni Tiseba, 2009).
Na vulici ni ivolanikalou, masu ena veigauna, ka bulataka tiko na kosipeli i Jisu Karisito era sa cakacaka ni ivalavala dodonu, ka sa vakatakila mai na Turaga na yalayala totoka oqo ni: “Ko koya sa vakayacora tiko vakadodonu na nona itavi, ena rawata vakaidina na kena isau, io ena kune vakacegu ena bula oqo, ka rawata na bula tawamudu ena bula sa bera mai” (V&V 59:23).
Ni gadrevi me vuavuai vinaka na vakavulici ni veika sa baleta na ivalavala dodonu, sa ka bibi me kilai tiko ni gauna sa tukuni tiko kina na itukutuku, e dodonu me yaco talega mai na ivakatakila. Ni vakayacori oqo, ena vakila o koya e vakavulici tiko na gagadre me kila vakaikoya na ivakavuvuli oqo.
A vakatakila vakaoqo na Turaga vei Hyrum Smith, mai vei Parofita Josefa Simici, na tacina:
“Au sa solia vei iko na noqu Yalo Tabu, ia ena vakavukui iko ko Koya ka vakasinaiti iko ena marau.
“A ka oqo ko na kila kina, ni na soli vei iko na veika vinaka kecega ko sa kerea ena vakabauta” (V&V 11:13–14).
Meu tinia, sa vakaroti keda tiko na ivolanikalou ena kena rerevaki meda mate ena veika e baleta na ivalavala dodonu kei na veika ca ena yaco vei ira era a vakararamataki taumada ena Yalo ni Turaga, ka qai caka cala ka ivalavala ca.
Sa ka bibi na kena vakavulici na veika me baleta na ivalavala dodonu me ra vukei na tamata me ra kila kina na dina, saumaki mai, ka tudei tikoga ena vakabauta na Karisito ki na ivakataotioti.
Sa nodrau itavi bibi na itubutubu me rau vakavulici ira na luvedrau ena veika sa baleta na ivalavala dodonu. Sa nodra itavi na iliuliu kei na qasenivuli me ra raica ka susugi ira na lewenilotu, ka vakavulici ira vagumatua ena veika kecega sa baleta na ivalavala dodonu.
Ena rawati vakavinaka cake na ka oqo ke vakayacori na veivakavulici ena ivakatakila sa soli mai, ka yaco me bucini na yalo e gadreva me vakararamataki ena Yalo ni Kalou. Kei na gauna era bula kina ena vakabauta, sa na qai vakatakila kina vei ira na Yalo na veika sa baleta na ivalavala dodonu. Au sa vakadinadinataka ni dina na veika oqo ena yaca i Jisu Karisito, emeni.