ការផ្សះផ្សាប្រទេសដ៏ជាទីស្រឡាញ់ ៖ សេចក្តីជំនឿរបស់ ជូលៀ ម៉ាវីមបេឡា
ជីវិតរបស់ ជូលៀ ម៉ាវីមបេឡា បានផ្លាស់ប្តូរមួយរំពេចនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៥៥ ពេលស្វាមីរបស់គាត់ ចន បានស្លាប់ដោយសារគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ។ ភស្តុតាងនៅកន្លែងកើតហេតុ ចង្អុលបង្ហាញថាបុរសស្បែក-សម្នាក់ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រោះថ្នាក់នោះ បានបើកចូលមកក្នុងផ្លូវរបស់ចន ។ ប៉ុន្តែបុរសនោះពុំត្រូវបានសម្រេចថាមានទោសឡើយ ។ ផ្ទុយទៅវិញ មន្ត្រីប៉ូលីសស្បែក-សទាំងនោះនិយាយថា ពួកស្បែកខ្មៅជាអ្នកបើកឡានមិនល្អ ដូច្នេះ ចនត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះគ្រោះថ្នាក់បុកគ្នានោះ ។១
ជូលៀ អាយុ ៣៧ ឆ្នាំ មានកូនបួននាក់ ហើយកំពុងតែពរពោះកូនមួយទៀត ។ គេថានាងជាអ្នកខុស ដោយសារតែការប្រកាន់ពូជសាសន៍ ដោយសារតែប៉ូលីស និងប្រព័ន្ធតុលាការ ។ ប៉ុន្តែទីបំផុតគាត់បានរៀនថា មិនត្រូវបណ្តែតបណ្តោយខ្លួនទៅក្នុងភាពល្វីងជូរចត់ឡើយ ផ្ទុយទៅវិញ គាត់បានចំណាយពេលក្នុងជីវិតគាត់ ព្យាយាមឲ្យបានជាសះស្បើយ ហើយផ្សះផ្សាប្រទេសជាទីស្រឡាញ់របស់គាត់តាមរយៈការបម្រើដូចជាព្រះគ្រីស្ទ ។ ដោយសារតែសេចក្តីស្រឡាញ់របស់គាត់ចំពោះទឹកដី សេចក្តីជំនឿរបស់គាត់លើព្រះ និងភក្តីភាពរបស់គាត់ ដើម្បីរស់នៅតាម គោលការណ៍នៃសេចក្តីជំនឿរបស់គាត់ ទើបធ្វើឲ្យរឿងនេះអាចកើតឡើងបាន ។
ជូលៀ បានកើតនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩១៧ ជាកូនពៅគេក្នុងចំណោមកូនទាំងប្រាំនាក់ ។ ឪពុកគាត់បានចែកឋានទៅកាល ជូលៀ អាយុប្រាំឆ្នាំ ។ ដោយបន្សល់ទុកឲ្យម្តាយរបស់គាត់ចិញ្ចឹមកូនៗដោយខ្លួនឯង ដោយធ្វើការជាអ្នកបោកខោអាវ និងអ្នកធ្វើការបម្រើតាមផ្ទះ ។
ម្តាយរបស់ ជូលៀ គឺជាស្ត្រីកាន់សាសនាដែលបានបង្រៀនព្រះគម្ពីរប៊ីបដល់កូនៗរបស់គាត់ ។ ជូលៀ បាននិយាយថា « ម្តាយរបស់ខ្ញុំបានបង្រៀនខ្ញុំឲ្យពុះពារតស៊ូចំពោះរឿងរ៉ាវល្វីងជូរចត់ដែលមានក្នុងជីវិត ហើយបានលើកទឹកចិត្តខ្ញុំកុំឲ្យក្រឡេកមើលអតីតកាលឡើយ ប៉ុន្តែត្រូវសម្លឹងឆ្ពោះទៅអនាគតវិញ » ។ ម្តាយរបស់ ជូលៀ ក៏បានយល់អំពីសារៈសំខាន់នៃការអប់រំផងដែរ ហើយគាត់បានខំខ្នះខ្នែងអស់ពីសមត្ថភាពរបស់គាត់ ដើម្បីឃើញថាកូនៗរបស់គាត់ទទួលបានការអប់រំជាផ្លូវការ ។
រូបថតដែលទទួលបានសិទ្ធិអនុញ្ញាតជាផ្លូវការពី ថូបា អេលីស្សាបែត ម៉ាវីមបេឡា
ជូលៀ បានទទួលការបំពាក់បំប៉ន និងការអប់រំកាន់តែច្រើនឡើង ហើយបានធ្វើជាគ្រូបង្រៀន និងនាយកសាលា រហូតដល់គាត់បានជួប និងរៀបការជាមួយ ចន ម៉ាវីមបេឡា ក្នុងឆ្នាំ ១៩៤៦ ។ ចន មានហាងលក់គ្រឿងទេស និងលក់សាច់ ។ ជូលៀ បានបោះបង់ការងាររបស់គាត់ដើម្បីទៅធ្វើការនៅទីនោះ ។ ពួកគេបានសាងសង់ផ្ទះ ហើយមានកូនចៅ ។ ថ្វីបើមានភាពតឹងរឹងដោយសារតែការបំបែកពូជសាសន៍ក្តី ក៏ពួកគេមានជីវភាពល្អផងដែរ ។ ប៉ុន្តែអ្វីៗទាំងអស់បានផ្លាស់ប្តូរបន្ទាប់ពី ចន បានចែកឋានទៅ ។
នៅលើផ្នូររបស់ស្វាមីគាត់ ជូលៀ បានសរសេរពាក្យទាំងនេះ ៖
ក្នុងការចងចាំដល់សេចក្តីស្រឡាញ់របស់
ចន ហ្វីលីព ខរលី ម៉ាវីមបេឡា ។
តាមរយៈភរិយា និងសាច់ញាតិរបស់គាត់ ។
ប៉ុន្តែភាពល្វីងជូរចត់នៅតែដក់ជាប់ក្នុងចិត្ត ។
សូមឲ្យវិញ្ញាណក្ខន្ធបងបានទៅដល់សុខគតិភព ។
ដោយពិពណ៌អំពីបន្ទាត់ទីបួននោះ ជូលៀ បាននិយាយថា « នៅពេលសរសេរពាក្យទាំងនេះ ភាពស្មុគស្មាញដែលនៅមាននោះគឺជាការស្អប់ខ្ពើម និងភាពល្វីងជូរចត់ — ចំពោះមនុស្សដែលបង្កអោយមានគ្រោះថ្នាក់ ចំពោះប៉ូលីសដែលកុហក [ និង ] ចំពោះតុលាការដែលបានជឿថាស្វាមីរបស់ខ្ញុំត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះគ្រោះថ្នាក់ ដែលបានឆក់យកជីវិតគាត់នោះ » ។២ ការសាកល្បងដ៏ធំធេងបំផុតរបស់គាត់នោះ គឺត្រូវយកឈ្នះលើភាពល្វីងជូរចត់ និងកំហឹងនេះ ។
មិនយូរប៉ុន្មានបន្ទាប់ពីស្វាមីគាត់បានចែកឋានទៅ នាពេលយប់មួយដែល « ដេករសាប់រសល់ » នោះ ជូលៀបានសុបិនថា ចន បានបង្ហាញខ្លួនឲ្យគាត់ឃើញ ហើយបានហុចខោអៀមមួយចំនួនឲ្យគាត់ ហើយនិយាយថា « ចូរទៅធ្វើការចុះ » ។ ដោយរៀបរាប់ពីលទ្ធផលនៃសុបិននោះ គាត់បាននិយាយថា « ខ្ញុំបានរកឃើញរបៀបមួយដើម្បីដកខ្លួនខ្ញុំចេញពីកង្វល់នៃអំឡុងឆ្នាំទាំងនោះ ហើយថាខ្ញុំត្រូវចុះប្រឡូកក្នុងកិច្ចការសហគមន៍ » ។
ម្ភៃឆ្នាំក្រោយមក នៅពាក់កណ្តាលទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៧០ ប្រតិកម្មរបស់ពួកស្បែកខ្មៅទៅនឹងច្បាប់បំបែកពូជសាសន៍ បានប្រែពីការតវ៉ាដោយសន្តិភាពទៅជាការផ្ទុះនូវអំពើហិង្សា ។ កន្លែងមួយដែលអំពើហិង្សានោះកើតមានឡើងគឺនៅទីក្រុងសូវ៉េតូ ជាកន្លែងដែល ជូលៀ រស់នៅ ។ គាត់និយាយថា « សូវ៉េតូ បានក្លាយជាកន្លែងមួយដែលយើងមិនធ្លាប់ស្គាល់ឡើយ — វាបានក្លាយ ដូចជាសមរភូមិប្រយុទ្ធគ្នា » ។
ជូលៀ បារម្ភថា របួសនៃភាពល្វីងជូរចត់របស់គាត់នឹងរើរឡើងវិញ ៖ « វាមានរយៈពេលជាង ២០ ឆ្នាំ ហើយតាំងពី ចន ចែកឋានទៅ ប៉ុន្តែខ្ញុំនៅតែមានអារម្មណ៍ឈឺចាប់អំពីគ្រានោះដដែល » ។ នៅក្នុងកិច្ចខិតខំស្វែងរកការជាសះស្បើយ ទាំងសម្រាប់ខ្លួនគាត់ និងប្រជាជនរបស់គាត់ ជូលៀ បានគិតថា « ប្រហែលខ្ញុំអាចបង្រៀនក្មេងៗឲ្យស្រឡាញ់ការងារដាំដុះ នោះអ្វីៗទាំងអស់នឹងពុំបាត់បង់ឡើយ » ។ គាត់បានបង្កើតសួនដំណាំសហគមន៍មួយ ដែលជានិមិត្តរូបនៃសេចក្តីសង្ឃឹមដល់មនុស្សដែលស្គាល់តែភាពភ័យខ្លាច និងកំហឹង ។
នៅពេលគាត់ធ្វើការជាមួយក្មេងៗនៅក្នុងសួនដំណាំសហគមន៍របស់គាត់ គាត់បានបង្រៀនពួកគេថា ៖ « ចូរយើងជីកយកដីនៃភាពល្វីងជូរចត់ចេញ ហើយបោះគ្រាប់ពូជនៃសេចក្តីស្រឡាញ់ ហើយមើលថាតើវានឹងផ្តល់ផ្លែអ្វីដល់យើង ។ … សេចក្តីស្រឡាញ់នឹងពុំអាចកើតមានឡើងដោយគ្មានការអភ័យទោសដល់អ្នកដទៃឡើយ ។
គាត់និយាយថា « ខ្ញុំដឹងដោយអស់ពីចិត្តខ្ញុំថា ខ្ញុំបានបំបែកដីនៃភាពល្វីងជូរចត់របស់ខ្ញុំ នៅពេលខ្ញុំបានអភ័យទោសដល់អ្នកដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំឈឺចាប់ » ។ ភាពល្វីងជូរចត់ដែលនៅដក់ជាប់ក្នុងចិត្ត បន្ទាប់ពីមរណភាពរបស់ ចន នោះចាប់ផ្តើមរសាយបាត់ទៅ ។
នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៨១ ជូលៀ ត្រូវបានណែនាំឲ្យស្គាល់សាសនាចក្រ ។ អ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនា ធ្វើការបម្រើនៅក្នុងសហគមន៍នៅក្នុងទីក្រុង សូវ៉េតូ បានឃើញថាមជ្ឈមណ្ឌលមួយរបស់ក្មេងប្រុសស្ថិតនៅក្នុងភាពទ្រុឌទ្រោម ដែលចាំបាច់ត្រូវតែជួសជុល ។ អស់បួនប្រាំសប្តាហ៍ពួកគេបានសម្អាតបរិវេណមជ្ឈមណ្ឌលនោះ ។៣
ថ្ងៃមួយ ជូលៀ បានសូមទៅបម្រើនៅមជ្ឈមណ្ឌលក្មេងៗនោះដែរ ។ ពេលគាត់ទៅដល់ទីនោះ គាត់មានការភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំងដោយឃើញ « យុវជនស្បែក-សពីរនាក់កំពុងប្រើប៉ែលជីកដីក្រម៉ៅនោះ » ។ អ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាបានសួរ ប្រសិនបើពួកគេអាចទៅផ្ទះរបស់គាត់ ហើយចែកចាយសារលិខិតដល់គាត់ ។ បីថ្ងៃក្រោយមក អែលឌើរ ដាវីឌ ម៉ាកខូមស៍ និង អែលឌើរ ជូអែល ហៀតុន បានទៅផ្ទះគាត់ ដោយស្លៀកពាក់ឯកសណ្ឋានអ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនា និងពាក់ស្លាកឈ្មោះ ។
ជូលៀ និយាយថា មេរៀនពីរដំបូងរបស់អ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនា « បានចូលតាមត្រចៀកម្ខាង ហើយចេញតាមត្រចៀកម្ខាងទៀត » ។ ប៉ុន្តែនៅពេលជួបលើកទីបី អ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាបានសួរអំពីរូបថតរបស់ ជូលៀ និង ចន ដែលព្យួរនៅលើជញ្ជាំង ។ គាត់បាននិយាយថា ស្វាមីរបស់គាត់បានចែកឋានហើយ អ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាបានទទួលការបំផុសគំនិតឲ្យប្រាប់គាត់អំពីផែនការនៃសេចក្តីសង្គ្រោះ និងបុណ្យជ្រមុជទឹកដល់មរណជន ។ គាត់បាននិយាយថា « ក្រោយមកខ្ញុំបានចាប់ផ្តើមផ្ទៀងត្រចៀកស្តាប់ គឺស្តាប់ដោយស្មោះអស់ពីចិត្តរបស់ខ្ញុំ ។ … នៅពេលអ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាបានបង្រៀនខ្ញុំ អំពីគោលការណ៍នៃទំនាក់ទំនងអស់លក្បជានិច្ច នោះខ្ញុំបានមានអារម្មណ៍ថានេះគឺជារបៀបដើម្បីនៅជាមួយឪពុកម្តាយ និងស្វាមីរបស់ខ្ញុំ » ។ ប្រាំខែក្រោយមក ជូលៀ បានទទួលបុណ្យជ្រមុជទឹក ។
មួយខែក្រោយពីបុណ្យជ្រមុជទឹក ជូលៀ បាននិយាយនៅក្នុងសន្និសីទស្ដេក ។ គាត់បាននិយាយថា « នៅពេលខ្ញុំបានដើរទៅកាន់វេទិកា ខ្ញុំគិតថាមនុស្សគ្រប់គ្នាបានភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង ។ វាគឺជាលើកដំបូងរបស់ពួកគេ ដែលឃើញមនុស្សស្បែកខ្មៅ និយាយនៅក្នុងសន្និសីទ — ប្រហែលវាជាលើកដំបូងសម្រាប់មនុស្សមួយចំនួន ដែលស្តាប់ឮមនុស្សស្បែកខ្មៅថ្លែងទៅកាន់អ្នកស្តាប់ទាំងនោះ » ។ គាត់ទទួលអារម្មណ៍បំផុសគំនិត ឲ្យនិយាយអំពីមរណភាពរបស់ស្វាមីគាត់ និងការលំបាកដែលគាត់មានរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំនោះ ។ គាត់បានពិពណ៌នាអំពីភាពល្វីងជូរចត់របស់គាត់ និងរបៀបដែលគាត់ « បានរកឃើញសាសនាចក្រ ដែលបានបង្រៀនគាត់ឲ្យចេះអភ័យទោសយ៉ាងពិតប្រាកដ » ។
ប៉ុន្តែ ការពុះពាររបស់គាត់ទាំងការយល់ខុស និង គំនិតប្រកាន់ ពុំបានចប់ឡើយ ទោះបីជាបន្ទាប់ពីការបំបែកពូជសាសន៍នោះត្រូវបានបញ្ចប់នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៤ ក្តី ។
អែលឌើរ ឌេល ជី រេនឡាន់ ក្នុងកូរ៉ុមនៃពួកសាវកដប់ពីរនាក់ នៅក្នុងសុន្ទរកថាសន្និសីទទូទៅខែមេសា ឆ្នាំ ២០១៥ ដែលមានចំណងជើងថា « ពួកបរិសុទ្ធថ្ងៃចុងក្រោយបន្តការព្យាយាមជានិច្ច » បានប្រាប់អំពីភាពចៃដន្យដែល ជូលៀ និងកូនស្រីរបស់គាត់ ថូបា បានជួបនៅពេលពួកគេ « ត្រូវបានពួកសមាជិកស្បែក-សមួយចំនួនបានប្រព្រឹត្តដាក់ដោយពុំសប្បុរស » ។ ថូបា បានត្អូញត្អែរអំពីការព្យាបាលនោះ ។ ជាអ្វីដែលងាយនឹងក្លាយជារឿងដោះសារដើម្បីចាកចេញពីព្រះវិហារ បានក្លាយជាឱកាសបង្រៀនដែលពុំអាចកាត់ថ្លៃបាន ។ ជូលៀ បានតបថា « ឱ កូន ថូបា អើយសាសនាចក្រគឺដូចជាមន្ទីរពេទ្យធំមួយ ហើយយើងទាំងអស់គ្នាជាអ្នកជំងឺផ្សេងៗគ្នា ។ យើងទៅព្រះវិហារដើម្បីបានជំនួយ » ។៤
ខាងស្តាំ ៖ ជូលៀ ស្លៀកសម្លៀកបំពាក់តាមប្រពៃណីស្ស៊ូលូ ហើយបម្រើនៅក្នុងព្រះវិហារបរិសុទ្ធ យ៉ូហាណែស្បើក អាហ្វ្រិកខាងត្បូង ។
រូបថតដែលទទួលបានសិទ្ធិអនុញ្ញាតជាផ្លូវការពីបណ្ណាល័យប្រវត្តិសាស្ត្រសាសនាចក្រ
ជូលៀ បានឃើញថា ការព្យាបាលអាចកើតមានឡើងតាមរយៈ ដំណឹងល្អនៃព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ពុំគ្រាន់តែកើតឡើងចំពោះខ្លួនគាត់ប៉ុណ្ណោះឡើយ តែក៏សម្រាប់ប្រជាជាតិរបស់គាត់ផងដែរ ។ ការបម្រើរបស់គាត់នៅក្នុងព្រះវិហារបរិសុទ្ធ យ៉ូហាណែស្បើក អាហ្វ្រិកខាងត្បូង បានបង្រៀនគាត់ថា នៅក្នុងព្រះវិហារបរិសុទ្ធ « គ្មានការប្រកាន់ពូជសាសន៍ឡើយ ។ គ្មានភាពខុសគ្នាដោយសារតែការនិយាយភាសាអង់គ្លេសឡើយ ។ គ្មានភាពខុសគ្នាដោយសារតែការនិយាយភាសាស៊ីទូ និង ស្សូលូ ឡើយ ។ អ្នកស្គាល់ពីអារម្មណ៍នៃសាមគ្គីភាពនោះ » ។
ជូលៀ ម៉ាវីមបេឡា បានទទួលមរណភាពនៅថ្ងៃទី ១៦ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ ២០០០ ។