Vakasavasavataki mai na Veivutuni
Me baleta na ituvatuva ni Kalou kei na Veisorovaki i Jisu Karisito, sa rawa kina meda savai mai na ikalawa ni veivutuni.
Ena bula vakayago eda vakarorogo ki na ivakaro ni tamata kei na ivakaro ni Kalou. Sa yaco vei au na ka sotavi yadua meu vakatulewa ena cala bibi ena ruku ni lawa ruarua oqo—e liu niu a turaganilewa ni Valeniveilewai Cecere e Utah ka oqo niu sa lewe ni Mataveiliutaki Taumada ni Lotu. Na veibasai au raica ena ivakaro ni tamata kei na ivakaro ni Kalou e sa tubu cake na noqu vakavinavinaka baleta na tikodina kei na mana ni Veisorovaki i Jisu Karisito. Ena ruku ni ivakaro ni tamata, na tamata sa cala ena na cakacala bibi dina eso e rawa ni totogitaki ki na cakacaka mate ki valeniveivesu ka sega ni rawa me sereki vakawawa. Ia e duidui ena ituvatuva ni loloma cecere ni Tamada Vakalomalagi dauloloma. Au sa vakadinadinataka ni na cakacala bibi vata ga oqo e rawa ni vosoti ena bula vakayago ena vuku ni veisorovaki solibula ni noda iVakabula ena vuku ni ivalavala ca ki “vei ira kece sa yalo raramusumusu ka yalo bibivoro” (2 Nifai 2:7). E dauveivueti na Karisito ka dina sara na Nona Veisorovaki.
Na loloma matavinaka ni noda iVakabula e vakaraitaki ena sere levu ka lagati mai na matasere.
Bau mai vei Jisu, ko na lomani,
Dina ko sa lakosese tu.
Nona loloma tuberi iko
Mai na ca kina marau.1
Na veisorovaki solibula nei Jisu Karisito e dolava na katuba “me rawa vei ira na tamata kecega [na] veivutuni ka lako mai vua” (Vunau kei na Veiyalayalati 18:11; raica talega na Marika 3:28; 1 Nifai 10:18; Alama 34:8, 16). Na ivola i Alama e tukuna ni veivutuni kei na veivosoti vei ira mada ga ka ra tamata butobuto ka dauvakadavedra (raica na Alama 25:16; 27:27, 30). Na noqu itukutuku nikua e dua ka inuinui vei keda kece, oka kina o ira ka sa vakayalia na nodra lewena na Lotu mai na muduki tani se kau tani ni yaca. Eda sa ivalavala ca kece ka rawa ni da savai mai na veivutuni. “Meda veivutuni e sega ni rawarawa,” e a vakatavulica o Elder Russell M. Nelson ena dua na koniferedi raraba eliu. “Ia e rauta na icocovi na kena isau.”2
I. Veivutuni
Na veivutuni e tekivu kei na noda iVakabula, ka sa ka ni reki, ka sega ni icolacola. Ena lotu ni Kirisimasi ena Tiseba sa oti ea vakatavulica kina o Peresitedi Russell M. Nelson: “Ni veivutuni dina e sega ni mai dua na soqo. E sa dua na igu tawayalani. E sa ka bibi ki na toso ki liu kei na rawati ni yalo vakacegu, lomavinaka, kei na reki.”3
Eso na ivakavuvuli cecere duadua ena veivutuni e tu ena vunau i Alama vei ira na lewe ni Lotu ena iVola i Momani ka vakamacalataki ira emuri ni ra a tu ena dua na ituvaki ni “sa sega ni vakatitiqa,” “sega ni laveti cake ena… viavialevu ni lomamuni,” ka sega ni vagolei “na lomamuni ki na iyau kei na veika wale ni vuravura” (Alma 7:6). Na lewe yadudua ni Lotu vakasukai mai oqo e tu e vuqa na ka me vulica mai na ivakavuvuli veivakauqeti mai vei Alama.
Eda tekivu ena vakabauti Jisu Karisito, baleta “ni sai koya ena lako vakaidina mai me bokoca na ivalavala ca ni vuravura” (Alma 5:48). E dodonu meda veivutuni baleta, ni vaka e a vakatavulica o Alama ni, “kevaka ko ni sega ni veivutuni ena sega ni rawa mo ni taukena na matanitu vakalomalagi” (Alma 5:51). Na veivutuni e dua na tiki yaga ena ituvatuva ni Kalou. Me baleta ni da na ivalavala ca kecega ena bula vakayago ka tawasei tani mai na iserau ni Kalou, e sega ni rawa “ni vakabulai” ni sega na veivutuni (Alama 5:31; raica talega na Ilamani 12:22).
Oqo e sa vakatavulici mai na ivakatekivu. E a vakaroti Atama na Turaga, “ Ia mo vakatavulica vei ira na luvemu, me ra veivutuni na tamata kecega, e veivanua kecega; kevaka e sega era na sega ni rawata na matanitu ni Kalou, ni sa sega na ka tawasavasava sa tiko rawa kina, se tiko rawa e matana” (Mosese 6:57 E dodonu meda veivutunitaka na noda ivalavala ca kecega—na noda cakacaka se vakasavuliga ka saqata na ivakaro ni Kalou. E sega ni dua me na vakuwai mai kina. E na yakavi ga ena noa ea bolei keda o Peresitedi Nelson: “Na veitacini, eda gadreva kece meda veivutuni.”4
Meda vakasavasavataki mai na noda ivalavala ca ena veivutuni, sa dodonu meda biuta laivi ka vakatusai ira vua na Turaga kei ira na Nona turaganilewa vakayago ni gadrevi (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 58:43). Ea vakatavulica talega o Alama ni dodonu meda “kauta mai na cakacaka ni yalododonu” (Alama 5:35). Ko ira kece oqo e tiki ni veisureti wasoma ni ivolanikalou me lako mai vei Karisito.
E gadrevi meda vakayagataka na sakaramede ena Siga ni vakacecegu yadudua. Ena cakacaka vakalotu oya eda veiyalayalati kina ka ciqoma na veivakalougatataki ka na vukei keda meda gumatua ki na cakacaka kei na gagano eso ka tarovi keda mai na vinaka taucoko ka sureti keda na noda iVakabula meda rawata (raica na Maciu 5:48; 3 Nifai 12:48). Ni da sa “vakuwai [keda] mai na veika kecega sa sega ni vakalou ka lomana na Kalou ena [noda] igu, vakasama, kei na nomudou kaukauwa kecega,” sa na qai rawa meda “vakataucokotaki kina ena vukui Karisito” ka da “vakatabui” mai na Nona dra sa livi ka “yaco kina meda tabu ka savasava sara” (Moronai 10:32–33). Sa dua dina na yalayala! Sa dua dina na cakamana! Sa dua dina na veivakalougatataki oqo!
II. Na Tarogi kei na Lewa Ni Bulavakayago
E dua na inaki ni ituvatuva ni Kalou ena ilakolako vakayago oqo oya me “vakatovolei” keda “me da raica se [eda] na muria se sega na veika kece sa vakarota vei [keda] na Turaga na [noda] Kalou” (Eparaama 3:25). Me tiki ni ituvatuva oqo, eda na tarogi kina vua na Kalou kei ira na Nona tamata digitaki, ia na tarogi oqori ena oka ruarua kina na lewa vakatamata kei na kena e vakalou.
E loma ni Lotu ni Turaga, na lewa vakatamata vei ira na lewena kei ira na segata me lewena e dau cakacakataki mai vei ira na iliuliu ka vakasaqara na veidusimaki vakalou. Sa nodra icolacola mera lewa na tamata ka vakasaqara tiko me lako mai vei Karisito ka ciqoma na kaukauwa ni Nona Veisorovaki ena salatu ni veiyalayalati ki na bula tawamudu. Na lewa vakayago e vakatulewataka ke sa tu vakarau e dua na tamata me papitaiso. E kilikili li e dua na tamata me curuma na valetabu? Sa veirauti beka na veivutuni ni dua na tamata ka a kau tani na yacana mai na ivolatukutuku ni Lotu ena Veisorovaki nei Jisu Karisito me vakalesui ena papitaiso?
Ni sa dua na turaganilewa ni bulavakayago sa kacivi vua na Kalou ka vakadonuya e dua na tamata me toso tale ki liu, me vaka na galala ni valetabu, e sega ni vakaraitaka tiko ni sa vinaka taucoko na tamata oya, ka sega ni vosota tiko o koya e dua na ivalavala ca. E a vakatavulica o Elder Spencer W. Kimball ni oti na ka ea vakatoka na “vagalalataki [ni] itotogi” ni bulavakayago na tamata oya “e dodonu me vakasaqara talega ka vakadeitaka mai vua na Kalou ni lomalagi e dua na iotioti ni veivutuni, ka rawa ni sereka duadua ga o koya.”5 Ia kevaka na cakacaka ca kei na gagano sega ni veivutunitaki me yacova na iOtioti ni Veilewai, na tamata tawaveivutuni ena tawasavasava tiko ga. Na itinitini ni bulatarogi, oka kina na iotioti ni cakacaka ni veivakasavasavataki ni veivutuni e tu ena kedrau maliwa na tamata yadua kei na Kalou.
III. Na Tucaketale kei na iOtioti ni Veilewai
Na veilewai ka dau cavuti wasoma ena ivolanikalou sa ikoya na iOtioti ni Veilewai ka tarava mai na Tucaketale (raica na 2 Nifai 9:15). E levu na ivolanikalou era tukuna ni “da na tu kecega ena mata ni itikotiko ni veilewai i Karisito” (Roma 14:10raica talega 2 Nifai 9:15; Mosaia 27:31) “me lewai me vaka na ka [sa] kitaka na yago oqo” (Alama 5:15; raica talega na A iVakatakila 20:12; Alma 41:3; 3 Nifai 26:4). Ena lewai kecega “ena nodra ivalavala” (3 Nephi 27:15) ka “me vaka na [gagadre] ni lomadra” (Vunau kei na Veiyalayalati 137:9; raica talega na Alama 41:6).
Na inaki ni iOtioti ni Veilewai oqo me lewa se da sa rawata na ka e a vakamacalataka o Alama ni sa dua “na veisau levu e lomada” (raica na Alama 5:14, 26), ka yaco meda sa buli vou, ka sa “sega tale kina ni tiko vei keimami e dua na gagadre me kitaka na ka ca, ia me keimami kitaka tikoga na veika vinaka” (Mosaia 5:2). Na turaganilewa eke na noda iVakabula, ko Jisu Karisito (raica na Joni 5:22; 2 Nifai 9:41). Ni tau oti na Nona lewa eda na vakatusa kecega “ni sa dodonu na nona lewa” (Mosaia 16:1; raica talega na Mosaia 27:31; Alama 12:15) baleta na Nona kila na veika kece (raica na 2 Nifai 9:15, 20) e solia Vua na kila vinaka sara ni noda cakacaka kecega kei na noda gagano, koi rau ruarua ka dodonu se veivutunitaki kei ira ka sega ni veivutunitaki se sega ni veisautaki.
Na ivolanikalou e vakamacalataka na iwalewale ni iOtioti ni Veilewai oqo. E a vakatavulica o Alama ni lewa dodonu ni Kalou e gadreva ena Tucaketale me “vakalesui na veika kece ki na kena itutu dina” (Alama 41:2). E kena ibalebale oqo ni “kevaka sa vinaka na nodra ivalavala kei na gagadre ni lomadra ena bula oqo, … era na vakalesui, ena iotioti ni siga, ki na veika e vinaka” (Alama 41:3). Ena vaka talega, “Kevaka e ca na nodra ivalavala [se na nodra gagadre], ena vakalesui [vei] ira na ca” (Alama 41:4–5; raica talega na Ilamani 14:31). E vakaoqo, na nona vakatavulica na parofita o Jekope ena iOtioti ni Veilewai “ko ira era sa ivalavala dodonu era na ivalavala dodonu tiko ga, kei ira era sa dukadukali era na dukadukali tiko ga” (2 Nifai 9:16; raica talega na Momani 9:14; 1 Nifai 15:33). Oya na kena iwalewale ena mata ni ka e vakatoka o Moronai me “itikotiko talei ni veilewai cecere i Jiova, na nodra Turaganilewa Tawamudu na bula kei ira na mate” (Moronai 10:34; raica talega na 3 Nifai 27:16).
Me dei ni da sa na savasava e mata ni Kalou e dodonu meda veivutuni ni bera na iOtioti ni Veilewai (raica na Momani 3:22). Me vaka e a tukuna o Alama vua na luvena tagane ivalavala ca, e sega ni rawa ni da vunia na noda ca e mata ni Kalou, “ka kevaka ko sa sega ni veivutuni era na tu me ivakadinadina me saqati iko ena siga mai muri” (Alama 39:8; vakaikuritaki). Na Veisorovaki i Jisu Karisito e solia vei keda na sala duadua ga me rawati kina na veivakasavasavataki gadrevi mai na veivutuni, ia na bula vakayago oqo e noda gauna meda vakayacora kina. E dina ni da vakavulici ni so na veivutuni e rawa ni yaco ena vuravura ni yalo (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 138:31, 33, 58), oya e sega soti ni vakadeitaki. E a vakatavulica o Elder Melvin J. Ballard: “E rawarawa sara vakalevu meda gumatua ka qarava na Turaga ni se duavata tu na yago kei na yalo. Oqo na gauna e se moici ka vukici rawarawa kina na tamata. … Na bula oqo sa gauna ni veivutuni.”6
Ni da veivutuni, e tu vei keda na veivakadeitaki ni Turaga ni noda ivalavala ca, oka kina na noda cakacaka kei na noda gagano, ena savai ia na noda icavacava ni turaganilewa dauloloma ena “sega ni nanuma tale na noda ivalavala ca” (Vunau kei na Veiyalayalati 58:42; raica talega na Aisea 1:18; Jeremaia 31:34; Iperiu 8:12; Alama 41:6; Ilamani 14:18–19). Ni da savai mai na veivutuni, sa rawa ni da kilikili kaya na bula tawamudu, ka a vakamacalataka ko Tui Penijamini ka “me ra tiko marau kina vata kei na Kalou me tawamudu” (Mosaia 2:41; raica talega na Vunau kei na Veiyalayalati 14:7).
Me dua tale na tiki ni “ituvatuva ni vakalesui tale” ni Kalou (Alama 41:2), na Tucaketale ena vakalesuya “na veika kece ki na kedra itutu dina” (Alama 40:23). Oqo e oka kina na vakataucokotaki na noda malumalumu kei na leqa kece vakayago ka yaco ena bula vakayago, sucu vata se ena mavoa se tauvimate.
Na veivakalesu oqo ena savai keda li mai na noda gagano se vakatotogani tawasavasava se tawarawai? Ena sega ni rawa oqo. Eda kila mai na ivakatakila vovou ni da na lewai ena noda gagano kei na noda cakacaka talega (raica na Alama 41:5; Vunau kei na Veiyalayalati 137:9) ka na noda vakanananu mada ga ena beitaki keda (raica na Alama 12:4). Meda kakua ni “lokuyarataka na siga ni [noda] veivutuni” me yacova na mate, ea vakatavulica o Amuleki (Alama 34:33, baleta na yalo vata ga ka taukena na yagoda ena bula oqo—se nona na Turaga se na tevoro—“ena tu vua na kaukauwa me taukena na yago[da] ena vuravura tawamudu ko ya” (Alama 34:34). Na noda iVakabula e tu vua na kaukauwa ka tu vakarau me savai keda mai na ca. Oqo na gauna meda vakasaqara kina Nona veivuke meda veivutunitaka noda ca se gagano baleca kei na vakanananu me savasava ka vakarau me tu e mata ni Kalou ena iOtioti ni Veilewai.
IV. Na Liga ni Loloma Veivueti
E vakaruruga tu na ituvatuva ni Kalou kei na Nona ivakaro kecega na Nona loloma vei keda yadudua, ka sa “gadrevi vakalevu duadua kina mai vei ira na ka kecega … io sa ka rekitaki duadua ki na yalo” (1 Nifai 11:22–23). Na parofita ko Aisea e vakadeitaka ni ko koya mada ga na tamata ca ni ra na “lesu mai vei Jiova … ena yalololoma vua … [ka] na gumatua ni lomana” (Aisea 55:7). E vakatavulica o Alama, “Raica, sa veisureti yani vei ira na tamata kecega, ni sa dodo tu yani vei ira na liga ni nona loloma cecere” (Alama 5:33; raica talega na 2 Nifai 26:25–33). E kaya vei ira na Nafaiti na iVakabula sa tucake, “Raica sa dodo tu yani vei kemudou na ligaqu dau loloma, ia ko koya yadua sa lako mai vei au, au na vakabula” (3 Nifai 9:14). Mai vei ira oqo kei na levu tale na ivakavuvuli vakaivolanikalou, eda mai kila ni iVakabula e sa dodoka tu yani na Ligana me ciqoma na tagane kei na yalewa kecega ena lalavaki loloma ka sa tuvana o Koya ka me marautaka na veivakalougatataki cecere ka tu vua na Kalou me baleti ira na Luvena.7
Me baleta na ituvatuva ni Kalou kei na Veisorovaki i Jisu Karisito, au vakadinadinataka ena “taucoko ni vakanuinui” ni Kalou e lomani keda ka rawa ni da savai ena ikalawa ni veivutuni. E yalataki vei keda “kevaka eda sa toso ki liu, ka kana magiti ena vosa i Karisito, ka vosota me yacova na ivakataotioti, raica, sa kaya vakaoqo na Tamada: Dou na rawata kina na bula tawamudu”(2 Nifai 31:20). Meda bau cakava kece vakakina, sa noqu kerekere kei na masu, ena yaca i Jisu Karisito, emeni.