Altijd moe?

In aflevering 30 van ‘De kast van Mormon’ heeft David Geens een interview met dr. Kris van Kerckhoven. Hij is lid van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen en huisarts van beroep. Daarnaast is hij controlearts en komt veel met patiënten in contact die last hebben van ziekten zoals het chronisch vermoeidheidssyndroom. Vanuit zijn ervaringen en het wetenschappelijk onderzoek wat hij heeft gedaan schreef hij een boek: ‘Altijd moe en chronische pijn?’ Dit boek geeft heel veel inzichten en tips om mensen die hieraan lijden, te helpen zichzelf te genezen.

Wat was de aanleiding om dit boek te schrijven? Ik heb vanaf het begin van mijn carrière een voeling met chronische patiënten. Ik ben lang controlearts bij een ziekenfonds geweest en vaak hoorde ik mijn patiënten met een burn-out zeggen: ‘Dokter, eindelijk iemand die mij begrijpt. Zou ik niet bij u mogen komen voor een behandeling?’ Ik kon dat als controlearts niet doen en uiteindelijk heb ik besloten om als huisarts verder te gaan. In de loop der jaren ben ik in contact gekomen met enkele alternatieve wijzen van aanpak van vermoeidheidsziekten. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een aanpak die emotioneel gericht is, waarbij ik mensen helemaal zag genezen van ziekten die in de klassieke geneeswijze als ongeneeslijk worden bestempeld. Ik was echter zo lang met een patiënt bezig dat ik na enkele jaren uit financiële overweging weer controlearts werd. Maar via een blog op het internet zette ik mijn werk voor vermoeidheidsziekten voort. Deze blog werd uiteindelijk meer dan 60.000 keer bezocht. Ik kwam tot het schrijven van mijn boek omdat ik na het lezen van een boek van President Gordon B. Hinckley heel sterk voelde dat ik dat moest doen. De dag daarop ontving ik een mail van een patiënt die mij vertelde dat hij door de oefeningen, die hij via de blog van mij had gekregen, van zijn chronische ziekte was genezen. Hij vertelde dat hij journalist en redacteur was en hij wilde graag dat ik een boek hierover schreef en hij zou mij daarbij begeleiden. Ik verzamelde toen alle informatie van mijn blog en de redacteur heeft daar een verhaal uit gecreëerd, wat ik met extra wetenschappelijk onderzoek heb onderbouwd en wat uiteindelijk heeft geleid tot een boek.

In het boek schrijf je dat je jezelf van deze chronische ziekten kunt genezen. De klassieke geneeskunde kijkt naar de symptomen van chronische ziekten en geeft dan aan dat ze dat niet kunnen oplossen of genezen. Uiteindelijk is er geen enkele arts die iemand kan genezen want het lichaam geneest zich bij juiste behandeling altijd zelf. Ook bij chronische ziekten kunnen wij als arts zorgen voor een gunstig terrein en als het zelf-genezend vermogen actief is, dan herstelt het lichaam zichzelf. Zo simpel is het eigenlijk. Wij zijn in onze klassieke geneeskunde totaal verleerd om aandacht te geven aan ons zelf-genezend vermogen.

Waardoor worden deze vermoeidheidsziekten veroorzaakt? Wij zijn wat blind geworden voor de oorzaak van fysieke klachten. Voor het aanspannen van onze spieren heeft het lichaam voldoende cortisol nodig. Maar als wij bijvoorbeeld constante spierpijn hebben (ook wel fibromyalgie genoemd), dan worden de spieren zo sterk aangespannen zodat ze constant in de stressmodus verkeren. Stress is een probleem in ons lichaam en zorgt op lange termijn voor ziekten. Als we ons stresssysteem en onze spierspanning chronisch activeren door ons lichaam te veel te belasten, fysiek of emotioneel, dan krijgen wij uiteindelijk uitputtingsverschijnselen omdat ons lichaam niet meer voldoende cortisol aanmaakt. Dan komen pijn en vermoeidheid als eerste klachten. Dus kort samengevat: chronische ziekten worden veroorzaakt door chronische stress. Als we in deze situatie zijn, gaat vermoeidheid niet weg door te stoppen met het overbelasten van ons lichaam en thuis te gaan zitten. Stress wordt namelijk niet alleen veroorzaakt door ‘te veel’ maar ook door ‘te weinig’, zoals: ik voel mij nutteloos, ik kom te weinig buiten, ik heb te weinig passie, ik doe te weinig nieuwe, spannende of creatieve dingen, enzovoort. We leven eigenlijk alleen nog maar vanuit ons hoofd en hebben het contact met ons lichaam verloren. De oefeningen die in het boek zijn beschreven, zijn bedoeld om het contact tussen het hoofd en het voelen met ons lichaam te herstellen. We moeten denken aan de dingen die een kind graag doet. Als een kind speelt, dan is het lichamelijk actief.

Het boek staat vol met praktische tips waarmee je aan de slag kunt gaan. Ja, je kunt het boek lezen maar dat alleen helpt je als chronische patiënt geen meter vooruit als je de oefeningen niet doet. Zojuist zei ik iets over spelende kinderen die lichamelijk actief zijn. Eigenlijk klopt dat niet meer, want wij hebben nu kinderen die veel zitten en met een scherm bezig zijn. Wij moeten ons daar serieuze vragen bij stellen en luisteren naar President Nelson, die ons vraagt te zorgen dat de virtuele wereld niet de wereld van onze kinderen wordt. Ik weet waarover ik spreek, want ik heb ook tieners en weet hoe slecht dit voor de gezondheid van kinderen is. De intellectuele ontwikkeling op school gedijt het beste op een goede fysieke en emotionele basis. Het grote probleem van deze tijd is dat we als ouders te veel nadruk leggen op de intellectuele stimulering, wat ten koste gaat van de lichamelijke en emotionele basis. Het is mede hierdoor dat we zoveel problemen in de kinderleeftijd krijgen en kinderen medicatie moeten nemen.

Kunnen we nu nog iets doen om dit tij te keren? Ik probeer zoveel mogelijk te onderwijzen dat mensen buiten komen, iets sportiefs doen. We moeten door veelvuldige herhaling vooruitgang maken en dat is iets wat de virtuele wereld ons niet kan bieden. Als mensen bij mij komen met klachten zoals hoofdpijn dan is het omdat zij hun balans kwijt zijn en dan moeten ze hun games laten liggen en gaan sporten.

Waarom is de wetenschap hier niet meer mee bezig? Zolang we de oorzaak van stress niet zoeken op het fysieke-emotionele vlak, dan missen we de essentie van het probleem. En dan doet de wetenschap het af dat het een chronische ziekte is geworden die niet te genezen is.

In hoeverre heeft je geloof je geholpen om tot deze inzichten te komen? De Heer heeft mij geleid tot deze inzichten. In mijn patriarchale zegen staat dat ik altijd mijn medische kennis met mijn evangelische wijsheid moet combineren.

Het boek ‘Altijd moe en chronische pijn?’ is via internet of bij de boekhandel verkrijgbaar.