Kapitulo 16
Doktrina ug mga Pakigsaad 42
Pasiuna ug Timeline
Ang Ginoo misugo sa mga Santos nga nagpuyo didto sa New York sa pagbalhin ngadto sa Ohio ug misaad nga makadawat sila sa Iyang balaod didto (tan-awa sa D&P 37:3; 38:32). Pagka-Pebrero 9, 1831, wala madugay human miabut si Joseph Smith sa Kirtland, 12 ka elder sa Simbahan ang nagpundok ug naghiusa sa pag-ampo, sigun sa gisugo sa Ginoo kanila (tan-awa sa D&P 41:2–3). Samtang kining mga lider sa Simbahan nagtinguha sa direksyon sa Ginoo kalabut sa nagkadako nga Simbahan, nakadawat si Propeta Joseph Smith og pagpadayag nga narekord diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42:1–72. Duha ka semana human niana, pagka-Pebrero 23, 1831, nagtinguha ang Propeta og dugang nga instruksyon gikan sa Ginoo; ang dugang nga direksyon nga iyang nadawat narekord diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42:74–93. Ang dugang nga mga detalye nga narekord diha sa bersikulo 73 gidugang sa Propeta sa wala madugay sa panahon nga ang Doktrina ug mga Pakigsaad gimantala. Gihiusa, kining mga pagpadayag nailhan isip “ang balaod sa Simbahan” (D&P 42, ulohan sa seksyon). Niini nga mga pagpadayag gipaila sa Ginoo ang espiritwal ug temporal nga mga balaod nga nagsugo sa mga miyembro sa Simbahan sa pagtabang sa mga kabus, sa paggasto sa nagkadaiyang mga buluhaton sa Simbahan, ug sa pag-abag sa ubang mga Santos nga moadto sa Ohio. Kining mga balaod naghatag usab og direksyon ngadto sa bag-o pa nga Simbahan ug miandam kanila nga mahimong katawhan sa Zion.
-
Enero 2, 1831Ang mga Santos sa New York gisaaran nga makadawat sila sa balaod sa Ginoo kon magpundok sila sa Ohio (tan-awa sa D&P 38).
-
Sayong bahin sa Pebrero 1831Sila si Joseph ug Emma Smith miabut sa Kirtland, Ohio.
-
Pebrero 4, 1831Si Edward Partridge gitawag nga unang bishop sa gipahiuli nga Simbahan (tan-awa sa D&P 41).
-
Pebrero 9 ug 23, 1831Ang Doktrina ug mga Pakigsaad 42 nadawat.
Doktrina ug mga Pakigsaad 42: Dugang nga Makasaysayanong Background
Sa dihang miabut si Propeta Joseph Smith sa Kirtland, Ohio, sa pagsugod sa Pebrero 1831, iyang nadiskubrihan nga kon wala ang propetikanhong giya, ang mga Santos didto wala gayud hingpit nga makasabut sa doktrina ug mga polisiya sa Simbahan. Duna silay daghang pangutana ug sayop nga mga gituohan kalabut sa espiritwal nga mga pagpakita, kon unsaon pagpuyo nga magkauban isip usa ka komunidad sa mga Santos, pagpangulo sa Simbahan, ug sa unsang paagi mahitabo ang pagpundok sa mga Santos.
Sa wala pa mahibalo bahin sa gipahiuli nga ebanghelyo, ang uban sa bag-ong nabunyagan nga mga miyembro sa Simbahan didto sa Kirtland nahisakop sa usa ka komunal nga grupo nga nailhan isip “ang pamilya.” Kini nga grupo mibase sa ilang mga gipangbuhat diha sa mga gihulagway sa Bag-ong Tugon bahin sa nag-unang mga Santos nga Kristiyano nga “gipanag-usahan sa pag-ambit ang tanang mga butang” (tan-awa sa Mga Buhat 2:44–45; 4:32). Human mahimong mga miyembro sa gipahiuli nga Simbahan, daghan niining bag-ong mga kinabig ang nagpadayon sa pagbuhat sa ilang sistema sa komunal nga pagpuyo. Ang usa sa maong grupo nagpuyo sa umahan ni Isaac Morley, sa gawas sa balangay sa Kirtland. “Sa dihang miabut si John Whitmer gikan sa New York sa tunga-tunga sa Enero [1831], iyang nahinumduman nga kon unsay ilang gipangbuhat nakamugna og daghang problema. Pananglitan, gikuha ni Heman Bassett ang usa ka relo nga madala-dala nga gipanag-iya ni Levi Hancock ug gibaligya kini. Sa dihang gipangutana kon ngano, mitubag si Heman, ‘Ah, naghunahuna ko nga iya kini sa tibuok pamilya.’ Mitubag si Levi nga dili siya ganahan sa maong ‘binuhatan sa pamilya’ ug dili na gayud makaantus pa niini [Levi W. Hancock, ‘Levi Hancock Journal,’ Church History Library, Siyudad sa Salt Lake, 81]” (Church History in the Fulness of Times Student Manual, 2nd ed. [manwal sa Church Educational System, 2003], 95).
Sa pag-abut sa Kirtland, nahibaloan ni Propeta Joseph Smith ang bahin niining problemado nga ekonomikanhong sistema. Nasayud siya nga daghan sa miyembro sa Simbahan gikan sa New York ang nagsakripisyo og dako sa pagbiya sa ilang mga panimalay ug moapil sa mga Santos didto sa Ohio. Nasayud usab siya nga ang Simbahan magkinahanglan og kwarta, mga butang, ug kabtangan aron sa pagtabang sa mga kabus ug sa pag-abag sa mga emigrante nga nagpundok sa Ohio. Nagsugod sa pagplano si Joseph alang niini nga pagdagsa sa mga Santos gikan sa Silangan ug alang sa pag-establisar sa Zion didto sa Missouri “diha sa mga utlanan sa mga Lamanite” (D&P 28:9).
Agig pagsunod sa direksyon sa Ginoo nga narekord diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 41:2–3, si Propeta Joseph Smith ug 12 ka elder nagpundok niadtong Pebrero 9, 1831, ug dungang nag-ampo, nga nangamuyo sa Ginoo sa pagpakita sa Iyang balaod. Kining mga kaigsoonan nangutana sa Ginoo mahitungod sa lima ka butang nga mao ang: (1) kon ang nagkadaiyang mga komunidad sa mga Santos kinahanglan bang magpuyo sa usa ka dapit o magpabilin nga maglahi lang una, (2) kon unsa ang balaod sa Ginoo alang sa pagdumala ug pag-regulate sa Simbahan, (3) kon unsaon nila pag-atiman ang mga pamilya niadtong gitawag isip mga misyonaryo, (4) kon unsaon sa mga Santos nga nagpuyo ubos sa mga baruganan sa pagpahinungod pagpakiglambigit sa dili mga miyembro, ug (5) unsa nga mga pagpangandam ang kinahanglang himoon aron sa pag-atiman alang sa mga Santos nga moabut gikan sa Silangan (tan-awa sa The Joseph Smith Papers, Documents, Volume 1: July 1828–June 1831, ed. Michael Hubbard MacKay ug uban pa [2013], 246–47, note 42). Agig tubag, nadawat sa Propeta ang pagpadayag nga narekord diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42:1–72, nga gilangkuban sa gipadayag nga mga tubag nga gihatag sa Ginoo niining mga kaigsoonan agig tubag sa unang tulo ka pangutana. Ang gipadayag nga mga tubag sa nahibiling mga pangutana wala mamantala isip kabahin sa Doktrina ug mga Pakigsaad.
Duha ka semana human niana, pagka-Pebrero 23, 1831, si Joseph Smith ug pito ka elder ang miduol sa Ginoo uban sa dugang nga mga pangutana kalabut sa pag-implementar sa balaod sa Simbahan. Ang Ginoo mihatag niining kalalakin-an og dugang nga direksyon. Kini nga direksyon gidugang ngadto sa Pebrero 9 nga pagpadayag ug narekord karon diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42:74–93. Ang dugang mga detalye nga narekord diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42:73 gidugang sa Propeta sa wala madugay sa panahon nga ang Doktrina ug mga Pakigsaad giandam pa alang sa pagmantala. Importante nga hinumduman nga si Propeta Joseph Smith mohimo panagsa og mga kausaban o mga dugang sa narekord na nga mga pagpadayag sa una aron sa pagklaro o pagpamalandong sa dugang nga panabut nga gipadayag sa Ginoo. Kining dinasig nga mga kausaban naghulagway sa padayon nga kinaiyahan sa pagpadayag ug usa ka ehemplo sa katungod ug awtoridad sa Ginoo ug sa Iyang propeta sa pag-usab o pagklaro sa miaging pagpadayag.
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:1–29
Gitawag sa Ginoo ang mga elder sa pagsangyaw sa ebanghelyo, naghatag kanila og instruksyon bahin sa pagtudlo sa ebanghelyo, ug mipadayag og mga balaod ug mga sugo alang sa mga Santos
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:1–3. “Patalinghug ug paminaw ug pagsunod sa balaod”
Si Propeta Joseph Smith mipasabut ngadto sa mga pagpadayag nga narekord sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42 isip “ang balaod sa Simbahan” (D&P 42, ulohan sa seksyon). Kining mga pagpadayag mituman sa nag-unang saad sa Ginoo nga ihatag sa mga Santos ang Iyang balaod kon si Joseph Smith ug ang mga Santos nga nagpuyo didto sa New York mosunod sa sugo nga mamalhin ngadto sa Ohio. Nalakip niini nga balaod mao ang mga pagtulun-an sa Ginoo sa nagkadaiyang mga isyu agig tubag sa mga petisyon sa Propeta ug sa 12 ka elder nga nagpundok aron modawat sa balaod. Namahayag ang Ginoo nga ang mga kamatuoran nga Iyang ipadayag mao ang “[Iyang] balaod sa pagdumala sa [Iyang] simbahan” (D&P 42:59), ug gisugo Niya ang mga Santos nga “[mo]patalinghug ug [m]aminaw ug [mo]sunod [niining] balaod” (D&P 42:2).
Si Presidente George Q. Cannon (1827–1901) sa Unang Kapangulohan nagtudlo sa mosunod mahitungod sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42: “Sa tanan-tanan mao kini ang labing importante nga pagpadayag. Nagdan-ag kini og dakong kahayag diha sa daghang nagkadaiyang mga hilisgutan ug misulbad og daghang importante nga mga pangutana. Ang matinud-anong mga lalaki ug babaye hilabihan gayud kalipay nga nahimong mga miyembro sa usa ka Simbahan nga giila sa Ginoo isip Iyang kaugalingon, ug diin Iyang gipadangat ang Iyang pulong pinaagi sa iyang dinasig nga Propeta sama sa iyang gibuhat niining panahona” (Life of Joseph Smith the Prophet [1958], 109).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:4–9. Ang Ginoo mihatag og mga instruksyon mahitungod sa pagpundok sa mga Santos
Human gisugo ang mga miyembro sa Simbahan didto sa New York nga mamalhin ngadto sa Ohio, ang mga lider sa Simbahan naghunahuna kon kadtong anaa sa laing nagkadako nga mga kongregasyon sa amihanang-silangan sa Ohio kinahanglan ba usab nga mobalhin ngadto sa Kirtland. Gipasabut sa Ginoo nga moabut ang panahon nga ang mga Santos “mapundok sa usa” sa “dakbayan sa Bag-ong Jerusalem,” apan wala pa moabut ang panahon (D&P 42:9). Apan kon moabut na ang panahon, pinaagi sa pagpundok ngadto sa Bag-ong Jerusalem matuman sa mga Santos ang saad ngadto sa karaang Israel nga sila “mahimo nga mga katawhan [sa Dios]” ug Siya “ang [ilang] Dios” (D&P 42:9; tan-awa usab sa Exodo 6:7; 19:5–6; Pinadayag 21:2–3).
Aron mapahigayon kining pagpundok ang mga elder kinahanglang molakaw gikan sa Kirtland, nga “magsangyaw sa ebanghelyo, sa tinagurha” (D&P 42:6) ug sa pagtukod sa Simbahan bisan asa nga dunay makit-an nga mga tumutuo (tan-awa sa D&P 42:8). Kadtong misangyaw sa ebanghelyo kinahanglang “manglakaw pinaagi sa gahum sa Espiritu” ug “diha sa ngalan [ni Jesukristo], … magpahayag sa [Iyang] pulong nga sama ngadto sa mga anghel sa Dios” (D&P 42:6). Ang mga misyonaryo ug mga anghel nagpahigayon sa susama nga buhat; gipasabut sa propeta nga si Mormon nga ang pagpangalagad sa mga anghel “mao ang pagtawag sa mga tawo ngadto sa paghinulsol … pinaagi sa pagpadayag sa pulong ni Kristo,” sa ingon nag-andam sa mga anak sa Dios nga “makabaton sa hugot nga pagtuo diha kang Kristo” (Moroni 7:31–32).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:11. “Nahibaloan sa simbahan nga siya adunay pagtugot”
Human makabiya sa Ohio sila si Oliver Cowdery, Parley P. Pratt, ug uban pang mga misyonaryo, ang bag-ong mga kinabig sa dapit sa Kirtland nabiyaan nga walay lig-on nga mga lider sa Simbahan. Ang pipila niining bag-ong mga miyembro misunod sa mga tradisyon nga naggikan sa laing mga tinuohan o mga kultura ug miapil sa sobra ra kaayo ug binuang nga mga relihiyusong gipangbuhat. Si Presidente George A. Smith sa Unang Kapangulohan sa wala madugay misaysay nga nianang panahona ang pipila ka miyembro sa Simbahan nangangkon nga “makakita sila og mga anghel, ug dunay mga mensahe nga moabut gikan sa langit, … ug sila makasinati og … dili natural nga mga kausaban” (“Historical Discourse, Deseret News, Dis. 21, 1864, 90).
Sa dihang miabut si Propeta Joseph Smith didto sa Kirtland, nakaobserbar siya nga “pipila ka katingalahan nga mga ideya ug dili tinuod nga mga espiritu mikatap taliwala kanila [sa mga Santos sa Ohio]” (sa History of the Church, 1:146). Sama sa narekord diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42:11, gidid-an sa Ginoo kadtong kinsa wala Niya matawag ug matudlo sa pag-asumir sa mga tahas isip mga magtutudlo, mga lider, o mga tigpadayag diha sa Simbahan. Giklaro Niya nga kadtong awtorisado sa pagsangyaw sa Iyang ebanghelyo ug sa pagtukod sa Iyang Simbahan mao kadtong kinsa “nahibaloan sa Simbahan” ug “na-orden pinaagi sa mga pangulo sa simbahan” (D&P 42:11). Si Presidente Boyd K. Packer (1924–2015) sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipasabut:
“Adunay katuyoan diha sa mga miyembro sa Simbahan bisan asa sa kalibutan nga makaila sa kinatibuk-an ug sa lokal nga mga awtoridad sa Simbahan. Niana nga paagi ilang mahibaloan gikan ni kinsa sila nakakat-on. …
“Adunay daghan na kaayong mga ngalan nga napresentar, daghan na kaayong mapaluyuhong mga boto nga nakuha, daghan na kaayong mga ordinasyon ug mga pagset-apart nga gipahigayon sa atubangan sa daghan na kaayong mga saksi; adunay daghan na kaayong mga rekord nga gitipigan, daghan na kaayong mga certificate nga naandam, ug daghan na kaayong mga hulagway nga namantala sa daghan na kaayong mga dapit alang sa usa ka tawo nga malingla kon si kinsa ang naghupot og tukmang awtoridad” (“From Such Turn Away,” Ensign, Mayo 1985, 34).
“Kita kanunay nga masayud kon si kinsa ang tawagon o motudlo ug adunay oportunidad sa pag-sustain o sa pagsupak sa aksyon. Kini wala moabut ingon nga inimbento sa tawo apan gipasabut diha sa mga pinadayag [D&P 42:11]. … Niining paagiha, ang Simbahan giproteksyunan gikan ni bisan kinsa nga impostor kinsa gustong mokontrolar sa usa ka korum, usa ka ward, usa ka stake, o sa Simbahan” (“Ang Huyang ug ang Yano sa Simbahan,” Liahona, Nob. 2007, 6).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:12–15. “[Itudlo ang] mga baruganan sa akong ebanghelyo, nga anaa sa Biblia ug sa Basahon ni Mormon”
Ang Ginoo namahayag nga kadtong kinsa gitawag sa pagtudlo sa Iyang ebanghelyo kinahanglang “magtudlo sa mga baruganan sa [Iyang] ebanghelyo” sama sa makita diha sa mga kasulatan (D&P 42:12). Atol nianang panahona nga kining pagpadayag nahatag, ang Biblia ug ang Basahon ni Mormon, kauban sa nagkadaghang mga pagpadayag sa ulahing mga adlaw, mao lamang ang mga kasulatan nga anaa alang sa mga miyembro sa Simbahan. Sa katapusan, daghan sa mga kasulatan sa Dios ang ihatag, lakip na sa Doktrina ug mga Pakigsaad, ang Perlas nga Labing Bililhon, ang dinasig nga paghubad ni Joseph Smith sa Biblia (tan-awa sa D&P 42:15, 56–58). Sa atong panahon, ang mga tinubdan sa kasulatan nga kuhaan nato sa atong itudlo gitawag nga sumbanang mga basahon.
Si Presidente Gordon B. Hinckley (1910–2008) mipasabut nganong ang mga kasulatan gitawag nga sumbanan nga mga basahon: “‘Ang Sumbanan nga mga Basahon’ … mao ang pundohanan sa atong doktrina diin nagdagayday ang katubigan sa kahayag sa ebanghelyo. Naghatag kini og sumbanan diin ang tanang doktrina sa ebanghelyo gisukod. Ang ubang mga libro, mga manwal, ug mga kurso nga tun-anan kinahanglang magagikan sa pulong sa Ginoo sigun sa gitakda niining mga volume” (“Cornerstones of Responsibility” [pakigpulong nga gihatag atol sa seminar sa mga Regional Representative, Abr. 5, 1991], 1).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:14. “Ang Espiritu ihatag nganha kaninyo pinaagi sa pag-ampo diha sa hugot nga pagtuo”
Ang dinasig ug epektibong pagtudlo makatabang sa mga anak sa Dios nga mahimong lig-on ug makabig ngadto sa ebanghelyo ni Jesukristo. Ang Ginoo misaad nga ang Iyang Espiritu “ihatag … pinaagi sa pag-ampo diha sa hugot nga pagtuo” ngadto niadtong gitawag sa pagtudlo, ug Iyang gihatagan og gibug-aton nga kadtong kinsa wala makabaton sa Espiritu “dili motudlo” (D&P 42:14). Sa laing pagkasulti, ang tinuod nga pagkat-on sa ebanghelyo dili mahitabo gawas kon anaa ang Espiritu, bisan kon ang magtutudlo naggamit og epektibong mga pamaagi sa pagtudlo. Si Elder L. Tom Perry (1922–2015) sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles namahayag, “Ato kining pribilehiyo nga makabaton sa Espiritu Santo, usa ka sakop sa Dios nga Kapangulohan, isip atong kanunay nga kauban, sa paglig-on ug pagdasig kanato sa atong pagpangandam isip mga magtutudlo. Kinahanglan natong andamon ang atong kaugalingon pinaagi sa pagkamasulundon ngadto sa mga sugo sa Dios, nga ang atong pagsalig magmalig-on kon motawag kita sa Ginoo, nga ang Iyang Espiritu mopalambo kanato samtang magtudlo kita. Kon anaa kanato ang Espiritu aron mogiya kanato, makahimo kita sa pagtudlo uban sa dakong gahum” (“Teach Them the Word of God with All Diligence,” Ensign, Mayo 1999, 8).
Si Elder Dallin H. Oaks sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles nagtudlo:
“Kon anaa kanato ang Espiritu sa Ginoo aron mogiya kanato, makatudlo kita ni bisan kinsang tawhana, bisan unsa pa ka edukado, sa bisan unsang lugar sa kalibutan. Mas nasayud ang Ginoo kay ni bisan kinsa kanato, ug kon iya kitang mga sulugoon, nga maglihok ubos sa iyang Espiritu, makapadala siya sa iyang mensahe bahin sa kaluwasan sa matag kalag.
“Si Presidente Joseph Fielding Smith nagtudlo: ‘Ang Espiritu sa Dios nga mamulong sa espiritu sa tawo adunay gahum sa paghatag sa kamatuoran uban ang dakong epekto ug panabut kay sa kamatuoran nga mahatag pinaagi sa personal nga pakigkontak bisan sa langitnong mga binuhat. Pinaagi sa Espiritu Santo ang kamatuoran morag hilo nga natahi sa matag parte sa lawas nga dili na kini makalimtan’ (Doctrines of Salvation, comp. Bruce R. McConkie, 3 vols. [1954–56], 1:47–48)” (“Teaching and Learning by the Spirit,” Ensign, Mar. 1997, 7).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:18–29. “Ang akong mga balaod … gihatag diha sa akong mga kasulatan”
Sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42:18–29 gibalik sa Ginoo ang daghang mga sugo o mga balaod nga Iyang gihatag sa Israel, nga anaa sa Biblia ug sa Basahon ni Mormon. Iyang gipahinumduman ang mga Santos nga kadtong nahigugma Kaniya kinahanglan gayud nga moserbisyo Kaniya ug motuman sa Iyang mga sugo (tan-awa sa D&P 42:29).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:18. “Walay kapasayloan dinhi sa kalibutan, ni sa kalibutan nga moabut”
Usa ka balaod nga gihatag og balik sa Ginoo sa atong panahon mao ang sugo nga “Kamo dili magpatay” (D&P 42:18). Kadtong mopaagas og dugo sa walay sala, nga buot ipasabut nga sila nakahimo sa pagpatay, “walay kapasayloan dinhi sa kalibutan, ni sa kalibutan nga moabut” (D&P 42:18). Dugang pa, kinahanglan silang “itugyan ug pahamtangan sumala sa mga balaod sa yuta” (D&P 42:79).
Si Presidente Joseph Fielding Smith (1876–1972) mipasabut sa pasidaan sa Ginoo nga kadtong kinsa mopatay dili mapasaylo: “Miingon si Juan nga adunay duha ka matang sa mga sala [tan-awa sa 1 Juan 5:16–17]. Ang usa ka matang nga mapasaylo; ang laing matang sa sala makamatay, diin walay kapasayloan. Ang pagpatay usa ka matang sa naulahi. Mahitabo kana kon asa ang usa ka tawo tinuyo nga mopaagas og dugo sa walay sala. … Ang kalooy sa Labawng Makagagahum, pinaagi sa pag-ula ni Jesukristo, motabang ug mohangup sa matag kalag nga mosalikway sa iyang mga sala, gawas niadtong kinabubut-ong nagpakasala, sama sa giingon ni Juan, ‘makamatay’” (The Restoration of All Things [1945], 204–5).
Ang Handbook 2: Administering the Church naghatag sa mosunod nga tambag bahin sa duha ka isyu nga may kalabutan niini nga sugo nga mahimong gihunahuna sa uban:
“Sigun sa unsay gipadayag, ang usa ka tawo mahimong maghinulsol ug mapasaylo alang sa sala sa aborsyon” ([2010], 21.4.1).
“Sayop ang pagkalas og kinabuhi, lakip na ang kaugalingong kinabuhi. Hinoon, ang tawo nga naghikog mahimong dili responsable alang sa iyang mga lihok. Ang Dios lamang ang makahukom nianang butanga” (21.4.14).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:22. Ang mga kapikas kinahanglang “[mo]unong ngadto [sa usag usa] ug wala nay lain”
Si Elder L. Whitney Clayton sa Seventy mipasabut: “Sa pinakamalipayong kaminyoon akong nakita ang kamasulundon diha sa usa sa makalipay nga kasugoan—nga kita ‘maghiusa sa gugma’ [D&P 42:45]. Ngadto sa mga bana, ang Ginoo misugo, ‘Higugmaa ang inyong asawa sa inyong tibuok nga kasingkasing, ug unong ngadto kaniya ug wala nay lain” [D&P 42:22]. Ang handbook sa Simbahan nagtudlo: ‘Ang pulong nga unong nagpasabut sa hingpit nga kamaunungon ngadto sa usa ka tawo. Ang kinasal nga magtiayon kinahanglang mounong sa Dios ug sa usag usa pinaagi sa pagserbisyo ug paghigugmaay ug pagtuman sa pakigsaad sa hingpit nga kaligdong sa usag usa ug sa Dios.’ [Ang bana ug asawa] mobiya sa ilang nag-inusarang kinabuhi ug magminyo isip ilang unang prayoridad. … Dili motugot nga malabwan sa ubang tawo o butang ang ilang prayoridad … kay sa pagtuman sa mga pakigsaad nga ilang gihimo uban sa Dios ug sa usag usa’ [Handbook 2: Administering the Church [2010], 1.3.1]. Tan-awa ug pagkat-on: ang malampusong magtiayon maghigugmaay uban sa hingpit nga debosyon” (“Kaminyoon: Tan-awa ug Pagkat-on,”Liahona, Mayo 2013, 84–85).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:23. Ang mga sangputanan sa kahigal
Sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42:23, ang “nga may kahigal ngadto” nagpasabut sa pagbaton og dili matarung nga sekswal nga mga tinguha ngadto sa laing tawo. Giklaro sa mga kasulatan nga kon ang tawo motan-aw sa lain nga may kahigal ngadto kaniya, kini sama ra nga siya “nakapanapaw … na kaniya diha sa sulod sa iyang kaugalingong kasingkasing” (Mateo 5:28; tan-awa usab sa 3 Nephi 12:28; D&P 63:16). Ang dili putli nga mga hunahuna, mga pulong, o kinaiya dili lamang moresulta sa pagkawala sa Espiritu apan sa katapusan moresulta nga ang tawo “[mo]limud sa tinuohan” (D&P 42:23; 63:16). Gamiton ni Satanas ang sekswal nga kahigal aron mokunhod ang espiritwal nga kalig-on sa mga anak sa Dios ug mogiya kanila ngadto sa kalaglagan.
Si Elder L. Whitney Clayton mipasidaan:
“Adunay espiritwal nga lit-ag karon nga gitawag og pornograpiya ug daghan, ang nadani sa mahagiton nga mga mensahe niini, mosulod niining makamatay nga laang. Sama sa bisan unsa nga laang, sayon ang pagsulod apan lisud nga mogawas. Ang uban mangatarungan nga sila mahimong makatan-aw og pornograpiya nga dili mag-antus sa makadaot nga mga epekto niini. Sila makaingon sa una nga, ‘Dili man kaayo ni dautan,’ o, ‘Kinsay magtagad? Wala may mahimong kalainan niini,’ o, ‘Kuryuso lang ko.’ Apan nasayop sila. Ang Ginoo mipahimangno, ‘Ug siya nga magtan-aw sa babaye nga may kahigal ngadto kaniya naglimud sa tinuohan, ug dili makaangkon sa Espiritu; ug kon siya dili maghinulsol siya isalikway’ (D&P 42:23). …
“Uban sa pagkawala sa Espiritu, ang mogamit og pornograpiya mawad-an usab og panan-awon ug husto nga panghukom. … Nagtinguha sila sa pagtago sa ilang sala, nakalimot nga walay matago gikan sa Ginoo (tan-awa sa 2 Nephi 27:27). Ang tinuod nga mga sangputanan magsugod sa pagkadaghan ingon nga ang pagtamud sa kaugalingon magkawala, ang matam-is nga mga relasyon magkaaslom, mga kaminyoon madaut, ug inosente nga mga biktima magkadaghan. Makita nga ang ilang gitan-aw dili na makatagbaw, sila mosulay og mas labaw pa ka grabe nga mga imahe. Hinay hinay sila nga naadik bisan og wala sila mahibalo niini o ila kining gilimud, ug … ang ilang kinaiya nagkakunhod samtang ang ilang moral nga sumbanan mawala” (“Bulahan Ang Tanang Putli og Kasingkasing,” Liahona, Nob. 2007, 52).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:24–26. “Dili kamo manapaw”
Ang sekswal nga mga relasyon tali sa bana ug asawa sagrado nga pagpahayag sa gugma ug pagpakita sa kinatas-ang gahum nga gitugyan sa Dios ngadto sa Iyang mga anak—ang gahum sa paglalang og kinabuhi. Ang tukmang paggamit niini nga gahum mahinungdanon sa plano sa Langitnong Amahan bahin sa kaluwasan, ug mihatag Siya og higpit nga mga sugo sa pagdumala sa paggamit niini. Si Elder David A. Bednar sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipasabut:
“Ang kaminyoon tali sa lalaki ug babaye mao ang gitugutang paagi diin ang mga espiritu didto sa kalibutan sa wala pa dinhi sa yuta makaanhi sa kalibutan. Ang kaputli sa wala pa ang kaminyoon ug hingpit nga pagkamaunungon diha sa kaminyoon makaprotekta niining sagrado nga paagi.
“Ang gahum sa pagpasanay mahinungdanon sa espiritwal nga paagi. Ang sayop nga paggamit niining gahum makapugong sa mga katuyoan sa plano sa Amahan ug sa atong pagkamortal. Ang atong Langitnong Amahan ug ang Iyang Pinalanggang Anak mga tiglalang ug gisaligan kita og bahin sa Ilang gahum sa paglalang. Ang pihong mga sumbanan sa saktong paggamit sa abilidad sa paglalang og kinabuhi mahinungdanong mga elemento sa plano sa Amahan. Ang atong pagbati ug paggamit niining langitnong gahum motino pag-ayo sa atong kalipay dinhi sa mortalidad ug sa atong kapalaran sa kahangturan. …
“Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw may usa lang, dili mausab nga sumbanan sa sekswal nga moralidad: ang sobra ka suod o intimate nga relasyon tali sa lalaki ug babaye angay lang kon sila minyo sumala sa plano sa Dios. Kini nga relasyon dili pagahimoon tungod lang sa kakuryuso nga buot diskobrehon, gana nga buot tagbawon, o matang sa paglingaw-lingaw nga hinakog nga buhaton. Kini dili usa ka pagpangbuntog nga kinahanglan himoon o lihok nga yano lang buhaton. Hinoon, kini anaa sa mortalidad isip usa sa dakong pagpahayag sa atong balaanong kinaiya ug potensyal ug paagi sa paglig-on sa emosyonal ug espiritwal nga kasuod sa bana ug asawa” (“Kita Nagtuo sa Pagkaputli,” Liahona, Mayo 2013, 42).
Ang sala sa pagpanapaw kasagaran magsugod sa dili putli o puno sa kahigal nga mga hunahuna. Si Presidente Howard W. Hunter (1907–1995) mihatag sa mosunod nga pasidaan:
“Gidili sa Ginoo ug gipanghimaraut sa iyang simbahan ang bisan unsa ug matag suod kaayo nga relasyon nga gawas sa kaminyoon. Ang pagluib sa usa ka bana mosamad sa kasingkasing sa iyang asawa ug mowagtang sa iyang pagsalig ug sa pagsalig sa iyang mga anak (tan-awa sa Jacob 2:35).
“Pagmatinud-anon sa inyong mga pakigsaad sa kaminyoon sa hunahuna, sa pulong, ug sa buhat. Ang pornograpiya, mga pag-ibid-ibid, ug ngil-ad nga mga imahinasyon mokutkot sa kinaiya sa tawo ug mohuyang sa pundasyon sa usa ka malipayong kaminyoon. Ang panaghiusa ug pagsalig sulod sa kaminyoon niana maguba. Ang usa ka tawo kinsa dili magpugong sa iyang mga hunahuna ug sa ingon makasala og panapaw diha sa iyang kasingkasing, kon siya dili maghinulsol, dili makaangkon sa Espiritu, apan maglimud sa tinuohan ug isalikway (tan-awa sa D&P 42:23; 63:16)” (Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Howard W. Hunter [2015], 245).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:30–55
Gihatag sa Ginoo ang mga baruganan sa balaod sa pagpahinungod ug gitambagan ang mga Santos kalabut sa kamatayon ug pag-ayo
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:30–39. Ang balaod sa pagpahinungod
Niadtong Enero 2, 1831, atol sa katapusang komperensya sa Simbahan nga gipahigayon didto sa New York, ang Ginoo nagtudlo, “Himoa nga ang matag tawo motamud sa iyang igsoon sama sa iyang kaugalingon” (D&P 38:24). Nahibaloan kini nga usa ka mahinungdanong baruganan sa pag-andam sa mga Santos sa pag-establisar sa Zion sa ulahing mga adlaw. Niadtong Pebrero 4, 1831, human sa pag-abut ni Propeta Joseph Smith didto sa Kirtland, Ohio, gisugo siya sa Ginoo nga tawagon si Edward Partridge isip ang unang bishop sa Simbahan, “sa pagbantay sa tanan nga mga butang ingon nga kini itudlo ngadto kaniya sa akong mga balaod sa panahon nga Ako mohatag kanila” (D&P 41:10). Lima ka adlaw human niana, niadtong Pebrero 9, gipadayag sa Ginoo kang Joseph ang mahinungdanong mga baruganan bahin sa balaod sa pagpahinungod, milatid sa Iyang plano sa pag-atiman sa kabus ug timawa, sa pagtukod sa Iyang Simbahan, ug pag-andam sa Iyang katawhan sa pagtukod og Zion (tan-awa sa D&P 42:30–39).
Ang mopahinungod nagpasabut nga mohimong balaan, mopadaplin ug moggahin ngadto sa usa ka sagrado nga katuyoan. Ang pagpahinugod mao ang buhat sa paggahin sa atong mga kabtangan, panahon, ug mga kapanguhaan ngadto sa Dios ug andam nga mohatag niini ngadto Kaniya. Pinaagi sa pagpahinungod, ang tinuod nga mga disipulo ni Jesukristo makaatiman sa kabus ug timawa ug makatabang sa pagtukod sa gingharian sa Dios dinhi sa yuta. Ang pagpahinungod gibase sa baruganan nga “matag tawo nagtinguha sa kaayohan sa iyang silingan, ug nagbuhat sa tanan nga mga butang uban sa usa ka bug-os nga tinguha ngadto sa himaya sa Dios” (D&P 82:19; tan-awa usab sa D&P 38:24–25). Si Presidente Spencer W. Kimball (1895–1985) mipasabut:
“Ang pagpahinungod mao ang paghatag sa panahon, mga talento, ug mga pamaagi sa pag-atiman niadtong nanginahanglan—sa espiritwal o sa temporal nga paagi—ug sa pagtukod sa gingharian sa Ginoo. …
“Ang Zion mao ang ngalan nga gihatag sa Ginoo ngadto sa iyang katawhan sa pakigsaad, kinsa nailhan sa pagkaputli og kasingkasing ug pagkamatinud-anon sa pag-atiman sa kabus, timawa, ug sa nagkalisud. (Tan-awa sa D&P 97:21.) …
“Kining kinatas-ang han-ay sa katilingban sa priesthood gitukod diha sa mga doktrina sa gugma, pagserbisyo, trabaho, pagbarug sa kaugalingon, ug pagkatinugyanan, tanan niini nalangkob sa pakigsaad sa pagpahinungod” (“Welfare Services: The Gospel in Action,” Ensign, Nob. 1977, 78).
Diha sa pagpadayag nga nailhan isip ang balaod sa Simbahan, nga narekord diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42, gisugo sa Ginoo ang mga miyembro sa Simbahan sa pagtabang sa mga kabus pinaagi sa pagpahinungod sa ilang mga kabtangan “uban sa pakigsaad ug sa buhat nga dili malapas” (D&P 42:30). Si Presidente J. Reuben Clark Jr. (1871–1961) sa Unang Kapangulohan mipasabut kon ngano nga ang katawhan sa Ginoo kinahanglang andam nga mohimo sa maong sakripisyo: “Ang sukaranang baruganan sa tanang pagpadayag bahin sa [balaod sa pagpahinungod] mao nga ang tanan nga anaa nato gipanag-iya sa Ginoo; busa, ang Ginoo mahimong manawagan alang sa bisan unsa ug sa tanan natong kabtangan, tungod kay Siya ang nanag-iya niini. … (D. & P. 104:14–17, 54–57)” (sa Conference Report, Okt. 1942, 55).
Ang balaod sa pagpahinungod mao ang gipasabut kanunay diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad (tan-awa sa D&P 38; 42; 44; 48; 51; 54; 56; 58; 70; 72; 78; 82–85; 92; 96–97; 104–6; 119–20; 136). Daghan sa mga tudling naglakip sa mga instruksyon sa pagtabang sa mga Santos nga maimplementar kini nga balaod. Samtang ang mga baruganan sa balaod sa pagpahinungod nagpabilin nga mao ra gihapon, ang mga pamaagi usahay giusab aron matubag ang lain-laing mga kahimtang ug mga panginahanglan. Si Presidente Gordon B. Hinckley miingon, “Ang balaod sa pagsakripisyo ug ang balaod sa pagpahinungod wala kuhaa ug epektibo lang gihapon” (Teachings of Gordon B. Hinckley [1997], 639). Karon, ang matinud-anong mga Santos nagtuman sa balaod sa pagpahinungod kon maningkamot sila sa paghigugma sa Dios ug sa pagpahinungod sa ilang kwarta, panahon, ug uban pang mga kapanguhaan aron sa pagtukod sa gingharian sa Dios ug sa pagtabang nga mahupay ang pag-antus sa kabus ug timawa. Si Elder Bruce R. McConkie (1915–1985) sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles nagtudlo:
“Nahisulat kini: ‘Siya kinsa dili makahimo sa pagsunod sa balaod sa celestial nga gingharian dili makalahutay sa celestial nga himaya.’ (D&P 88:22.) Ang balaod sa pagsakripisyo usa ka celestial nga balaod; mao usab ang balaod sa pagpahinungod. Mao nga aron makaangkon nianang celestial nga ganti nga gitinguha gayud nato, kinahanglan gayud kita nga makahimo sa pagtuman niining duha ka balaod. …
“Wala kita gitawag kanunay nga motuman sa tibuok balaod sa pagpahinungod ug mohatag sa tanan natong panahon, mga talento, ug mga pamaagi ngadto sa pagtukod sa gingharian sa Ginoo dinhi sa yuta. …
“Apan unsay gipasabut sa istorya sa kasulatan mao nga aron makaangkon og celestial nga kaluwasan kinahanglan gayud kita nga makahimo sa pagtuman niining mga balaod sa hingpit kon tawagon kita sa pagbuhat sa ingon. Nagpasabut kini nga kinahanglan gayud kitang motuman niini sigun sa unsay gipabuhat kanato” (“Obedience, Consecration, and Sacrifice,” Ensign, Mayo 1975, 50).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:32–33. Pagkatinugyanan
Ang Ginoo naglatid og usa ka sumbanan alang sa pag-implementar sa balaod sa pagpahinungod sa nag-unang mga adlaw sa Simbahan. Gisugo ang mga pamilya sa pagpahinungod sa ilang kwarta ug kabtangan ngadto sa Simbahan pinaagi sa paghatag niining mga kapanguhaan ngadto “sa obispo [bishop] sa simbahan ug sa iyang mga magtatambag” (D&P 42:31). Ang bishop, nga nagserbisyo isip ang representante sa Ginoo, mao dayon ang motudlo og bahin sa yuta ug mga butang sa matag pamilya base sa “mga kahimtang ug … mga tinguha ug sa mga panginahanglan” (D&P 51:3; tan-awa usab sa D&P 42:32–33). Kining bahina gitawag og “pagkatinugyanan” (D&P 42:72). Sa ingon, ang matag pamilya gisaligan og kabtangan ug mga kapanguhaan, nga pribadong gipanag-iya sa mga miyembro niini ug kinahanglang dumalaon gamit ang ilang kabubut-on. Isip mga tinugyanan sa mga kapanguhaan sa Ginoo, dunay tulubagon ang mga pamilya ngadto Kaniya ug hingpit nga responsable alang sa unsay Iyang gisalig ngadto kanila. Ang bisan unsang sobra sa mga panginahanglan ug gusto sa pamilya magpabilin sa bishop aron gamiton “sa pagpangalagad niadto kinsa wala” (D&P 42:33).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:34–35, 55. Ang balay tipiganan sa Ginoo
Diha sa sumbanan nga gilatid sa Ginoo, ang bisan unsa nga “nahibilin,” o sobra, sa gipahinungod nga kwarta o mga kabtangan hipuson diha sa balay tipiganan (D&P 42:34; tan-awa usab sa bersikulo 55). Ang bishop mogamit dayon niining mga kapanguhaan “sa pagpangalagad ngadto sa kabus ug timawa” (D&P 42:34) ug sa pagtuman sa uban pang mga tumong, sama sa pagpalit og kabtangan alang sa Simbahan, pagtukod og mga balay alampoanan, ug “sa pagtukod … sa Bag-ong Jerusalem” (D&P 42:35). Karon, ang balay tipiganan gitino isip “usa ka dapit diin ang usa ka obispo nagdawat, naghupot diha sa pagsalig, ug nagtugyan ngadto sa mga kabus sa gipahinungod nga mga halad sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Matag balay tipiganan mahimo nga dako o gamay sumala sa gitugot sa higayon. Ang matinud-anon nga mga Santos mohatag sa mga talagsaon nga kahibalo [talento], kahanas, mga butang, ug mga salapi ngadto sa obispo aron sa pag-amuma sa mga kabus sa panahon sa ilang panginahanglan. Busa, ang balay tipiganan molakip og lista sa mga pangalagad nga anaa, salapi, pagkaon, o uban pa nga mga kagamitan. Ang obispo mao ang tinugyanan sa balay tipiganan ug mao ang tig-apud-apod sa mga butang ug mga pag-alagad sumala sa panginahanglan ug ingon sa gisugo pinaagi sa Espiritu sa Ginoo (D&P 42:29–36; 82:14–19)” (Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Balay Tipiganan,” scriptures.lds.org).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:40–41. “Dili kamo magmapagarbuhon diha sa inyong kasingkasing”
Ang propeta sa Basahon ni Mormon nga si Moroni namulong bahin sa espiritwal nga mga hagit nga atubangon sa mga anak sa Dios sa katapusang mga adlaw. Lakip niining mga hagit mao ang garbo nga mapakita pinaagi “sa pagsul-ob sa mahalon nga sinina” samtang misalikway “sa mga kabus, ug sa mga timawa, sa mga masakiton ug sa mga sinakit” (Mormon 8:36–37). Sa nag-unang mga adlaw sa gipahiuli nga Simbahan, ang Ginoo misugo, “Dili kamo magmapagarbuhon diha sa inyong kasingkasing” ug gisultihan ang mga Santos nga ang ilang “mga saput [kinahanglang] yano” (D&P 42:40). Kini nga instruksyon mahimong magpasabut nga isip miyembro sa Simbahan, kinahanglan natong likayan ang sobra o mahal kaayo sa atong sinul-oban.
Si Elder Jeffrey R. Holland sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles nagtudlo sa mosunod mahitungod sa atong pagpili kalabut sa sininaan ug pamustura: “Aron ikaw hingpit nga makapangangkon sa mga panalangin ug panalipod sa Langitnong Amahan, mohangyo kami kaninyo nga magpabiling matinuoron sa mga sumbanan sa ebanghelyo ni Jesukristo ug dili mosunod sa mausab-usab nga mga panglantaw kalabut sa unsay mga gikabuangan ug sa mga uso. Ang Simbahan dili gayud mokuha sa inyong moral nga kabubut-on kalabut kon unsa gayud ang kinahanglan ninyong isul-ob ug sa unsa gayud kamo ka angayang tan-awon. Pero ang Simbahan kanunay gayud nga mamahayag sa mga sumbanan ug kanunay gayud nga motudlo og mga baruganan” (“Ngadto sa mga Batan-ong Babaye,” Liahona, Nob. 2005, 28–29).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:42. “Dili kamo magtinapulan”
Gisugo sa Dios ang Iyang mga anak nga magtrabaho ug maghago (tan-awa sa D&P 52:39; 56:17; Moises 4:25). Kadtong kinsa taspukan sad-an sa pagkatapulan, nga gipanghimaraut sa Ginoo. Si Presidente Gordon B. Hinckley mipamatuod sa kaimportante sa baruganan sa ebanghelyo bahin sa trabaho:
“Walay butang ubos sa kalangitan nga makapuli sa mabungahon nga trabaho. Mao kini ang proseso nga makapatinuod sa mga pangandoy. Mao kini ang proseso nga ang tinapulan nga mga panglantaw mahimong nindot nga mga kalampusan.
“Kasagaran nato dunay katapul. Mas ganahan kita nga magdula kay sa magtrabaho. Mas ganahan kita nga maglaag-laag kay sa magtrabaho. Ang gamay nga dula ug ang gamay nga lingaw-lingaw maayo. Apan ang trabaho mao ang makahatag og kalahian diha sa kinabuhi sa usa ka lalaki ug usa ka babaye. Ang pagpalambo sa atong panghunahuna ug paggamit sa mga kahanas sa atong mga kamot mao ang mopataas kanato gikan sa pagkahimo lamang nga kasarangan. Ang trabaho mao ang makasangkap sa pagkaon nga atong gikaon, sa sinina nga atong gisul-ob, sa mga panimalay diin kita nagpuyo. Dili kita makalimud sa panginahanglan sa trabaho nga nagkinahanglan og hanas nga mga kamot ug edukado nga mga hunahuna kon kita gustong molambo ug mouswag sa tagsa-tagsa ug aron ang atong nasud mobarug nga mapagarbuhon sa atubangan sa kalibutan.
“Dihang gipapahawa si Adan ug si Eva sa tanaman, mamahayag si Jehova: ‘Sa singot sa imong nawong magakaon ikaw sa tinapay, hangtud nga mopauli ka sa yuta.’ (Gen. 3:19.)” (“I Believe,” Ensign, Ago. 1992, 4).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:44, 48. “Siya nga … wala ikatakda ngadto sa kamatayon, paga-ayohon”
Ang kadugayon sa mortal nga kinabuhi sa usa ka tawo anaa ubos sa pagkontrol sa Dios. Ang Doktrina ug mga Pakigsaad 42:44, 48 nagpakita nga ang usa ka tawo nga nagkinahanglan nga ayuhon ug kinsa dunay igo nga pagtuo ug “wala ikatakda ngadto sa kamatayon” (bersikulo 48) paga-ayuhon. Si Elder Lance B. Wickman sa Seventy mipasabut: “Kasagaran atong mataligam-an ang hugpong sa mga pulong nga nagbutang og kondisyon nga ‘ug wala ikatakda ngadto sa kamatayon’ (‘o,’ mahimong atong dugangan, ‘ngadto sa balatian o kakulangan’). Palihug ayaw pagpakawala og paglaum kon nahalad na ang tim-os nga mga pag-ampo ug gihimo na ang mga panalangin sa priesthood ug ang imong minahal wala mamaayo o gani namatay. Hupaya ang kaugalingon sa kasayuran nga imo nang gibuhat ang tanan mong mahimo. Ang maong hugot nga pagtuo, pagpuasa, ug panalangin dili makawang! Nga ang imong anak wala maayo bisan sa tanan nga gibuhat mahimong ug kinahanglan nga maoy basehanan sa kalinaw ug lig-on nga kasigurohan sa tanan nga nahigugma kaniya! Ang Ginoo—kinsa nagdasig sa mga panalangin ug kinsa nakadungog sa matag tim-os nga pag-ampo—human niining tanan mitawag kaniya pauli. Ang tanang mga kasinatian sa pag-ampo, pagpuasa, ug hugot nga pagtuo mahimong labaw ka mapuslanon sa atong kaayohan kay sa kaniya” (“Apan kon Ugaling Dili,” Liahona, Nob. 2002, 30–31).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:45–48. “Kadtong namatay tungod kanako dili makatilaw og kamatayon”
Alang niadtong matinud-anon ug molahutay hangtud sa katapusan, ang kamatayon “matam-is ngadto kanila,” samtang ang masinupakon ug dili mahinulsulon makabantay nga ang “ilang kamatayon mapait” (D&P 42:46–47). Wala kini magpasabut nga ang matarung dili mag-antus og pisikal nga sakit; kondili, mahimo silang gawasnon sa espiritwal nga kasakit nga masinati sa dautan kon sila mamatay. Si Elder Robert D. Hales sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mihulagway niini nga baruganan:
“Pipila ka bulan ang milabay ako dunay oportunidad sa pagbisita og tawo nga na-diagnose nga dunay grabe na kaayo nga sakit. Isip usa ka mapahinunguron nga naghupot sa priesthood, nagsagubang siya sa mga kamatuoran sa mortalidad. Hinoon, nakakita siya og kalig-on sa ehemplo sa Manluluwas, kinsa miingon, diha sa Pag-ampo sa Ginoo, ‘Busa pag-ampo kamo sa ingon niini nga paagi: … Pagabuhaton unta ang imong kabubut-on dinhi sa yuta, maingon sa langit’ (Mat. 6:9–10). …
“Nadawat sa akong higala ang mga pulong nga ‘Pagabuhaton unta ang imong kabubut-on’ samtang giatubang niya ang iyang kaugalingong masakit nga mga pagsulay ug mga kalisdanan. …
“… Gihisgutan namo kon giunsa niya paggahin ang iyang kinabuhi sa pagpaningkamot nga mahimong matinud-anon, sa pagbuhat kon unsay gipangayo sa Dios kaniya, nga mahimong matinuoron sa iyang pakigrelasyon sa iyang isigkatawo ug sa uban pa, sa pag-atiman ug sa paghigugma sa iyang pamilya. Dili ba mao man kana ang gipasabut sa molahutay hangtud sa katapusan? Naghisgot mi kon unsay mahitabo inighuman dayon sa kamatayon, mahitungod sa gitudlo sa Dios kanato bahin sa kalibutan sa mga espiritu. Usa kini ka dapit sa paraiso ug kalipay alang niadtong kinsa nagpuyo og matarung nga kinabuhi. Dili kini butang nga angayang kahadlukan.
“Human sa among panag-istoryahanay, gitawag niya og dungan ang iyang asawa ug ang kaparyentihan—mga anak ug mga apo—aron sa pagtudlo kanila pag-usab sa doktrina sa Pag-ula nga ang tanan mabanhaw. Ang tanan nakasabut sama sa giingon sa Ginoo, samtang dunay pagbangutan atol sa temporaryo nga panagbulag, walay kasubo alang niadtong mamatay diha sa Ginoo (tan-awa sa Pin. 14:13; D&P 42:46). … Namatay siya pagkasunod hapon nga malinawon, uban sa iyang pamilya diha sa iyang kiliran. Kini ang kalinaw ug kahupayan nga moabut ngari kanato kon makasabut kita sa plano sa ebanghelyo ug masayud nga ang mga pamilya magkauban sa kahangturan” (“The Eternal Family,” Ensign, Nob. 1996, 66).
Sama sa kamatayon, ang pagbangutan alang niadtong mamatay usa ka parte sa mortalidad. Bisan kon makasinati kita og gamhanang mga pagbati sa gugma alang sa pamilya ug mga higala, mahimo usab kitang mobati og grabe nga kaguol ug kasakit kon usa ka tawo nga atong gimahal mamatay. Si Presidente Russell M. Nelson sa Unang Kapangulohan mipasabut nga kini natural ug angay nga magbangutan sa namatay nga minahal:
“Bisan unsa pay pangidaron, magbangutan kita alang niadtong minahal ug namatay. Ang pagbangutan usa sa labing lawom nga pagpahayag sa putli nga gugma. Usa kini ka natural nga tubag sa hingpit nga pagkahiuyon sa balaanong sugo: ‘Kamo magpuyo nga maghiusa sa gugma, sa ingon nga kamo magbakho tungod sa pagkawala kanila nga namatay.’ (D&P 42:45.)
“Dugang pa, dili kaayo nato mahatagan og bili ang malipayong panagkita pag-usab sa umaabut kon wala ang mga panagbulag karon nga inubanan sa luha. Ang bugtong paagi aron mawala ang kasub-anan diha sa kamatayon mao ang pagwagtang sa gugma niini nga kinabuhi” (“Doors of Death,” Ensign, Mayo 1992, 72).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:56–93
Gihatagan sa Ginoo ang mga Santos og dugang nga mga balaod ug gitudloan sila kon unsaon pag-implementar ang Iyang balaod
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:56–58. “Kamo mangayo, ug ang akong mga kasulatan ihatag”
Human makaplastar sa dapit sa Kirtland, sila si Propeta Joseph Smith ug Sidney Rigdon nagpadayon sa buhat bahin sa dinasig nga pag-usab o “paghubad” sa Biblia. Sama sa gipasabut diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42:56, wala magsunod ang Propeta og tradisyunal nga proseso sa paghubad diin ang mga pulong sa usa ka pinulongan ibalhin ngadto sa mga pulong sa lain. Kondili, nagtinguha si Joseph sa giya sa Ginoo pinaagi sa pag-ampo, ug ang Ginoo misugo kaniya sa tukmang paagi.
Miingon usab ang Ginoo nga kon ang mga Santos “makadawat kanila [Iyang mga kasulatan] sa hingpit” kinahanglan sila nga “motudlo kanila ngadto sa tanan nga mga tawo” (D&P 42:57–58; tan-awa usab sa D&P 42:15). Sa usa ka sulat gikan nila ni Propeta Joseph Smith, Sidney Rigdon, ug Frederick G. Williams ngadto sa mga lider sa Simbahan sa Missouri niadtong Hulyo 2, 1833, sila misulat, “Kami nahuman niining adlawa sa paghubad sa mga Kasulatan, tungod niini ibalik namo ang pasalamat ngadto sa atong Langitnong Amahan” (sa History of the Church, 1:368). Sugod niadtong 1979, ang Latter-day Saint nga edisyon sa King James nga Biblia naglakip sa gatusan ka mga tudling gikan sa Hubad ni Joseph Smith sa Biblia diha sa mga tabang sa pagtuon niini. Sukad nianang panahona, ang mga seleksyon gikan sa Hubad ni Joseph Smith sa Biblia gihimo usab nga magamit sa mga miyembro sa Simbahan sa daghang pinulongan diha sa mga tabang sa pagtuon sa kasulatan, nga magtabang nga matuman ang sugo sa Ginoo sa pagtudlo kanila “ngadto sa tanan nga mga kanasuran, mga kaliwatan, mga pinulongan ug mga katawhan” (D&P 42:58).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:60–62, 65. “Kamo makadawat og pagpadayag ug dugang nga pagpadayag.”
Misaad ang Ginoo nga kadtong motuman sa Iyang balaod makadawat og magkadaghan nga balaanong pagpadayag ug kahibalo—gani ngadto sa “[pagka]sayud sa mga misteryo” (D&P 42:61). Si Elder David A. Bednar nagtudlo:
“Ang espiritu sa pagpadayag anaa sa matag tawo kinsa nagdawat pinaagi sa tukma nga awtoridad sa priesthood sa makaluwas nga mga ordinansa sa bunyag pinaagi sa pagpaunlod alang sa kapasayloan sa mga sala ug sa pagpandong sa mga kamot alang sa gasa sa Espiritu Santo—ug kinsa naglihok diha sa hugot nga pagtuo sa pagtuman sa priesthood nga sugo sa ‘pagdawat sa Espiritu Santo.’ Kini nga panalangin dili ra kutob sa kapangulohan nga mga awtoridad sa Simbahan; hinoon, kini gipanag-iya ug kinahanglan nga maglihok diha sa kinabuhi sa matag lalaki, babaye, ug bata kinsa moabut sa panuigon sa pagkamay-tulubagon ug mosulod ngadto sa sagrado nga mga pakigsaad. Ang sinsero nga tinguha ug pagkatakus nagdapit sa espiritu sa pagpadayag nganhi sa atong mga kinabuhi. …
“… Labing kasagaran, ang pagpadayag motubo nga hinay-hinay sa pagdagan sa panahon ug ihatag sumala sa atong tinguha, katakus, ug pagpangandam. Ang ingon nga komunikasyon gikan sa Langitnong Amahan sa hinay-hinay ug sa kalumo ‘motuhop diha sa [atong mga kalag] ingon sa mga yamog nga gikan sa langit’ (D&P 121:45). …
“Ang kasaysayan sa Simbahan ug ang atong personal nga kinabuhi puno sa mga ehemplo sa sundanan sa Ginoo alang sa pagdawat og pagpadayag “pagtulun-an human sa usa ka pagtulun-an, lagda human sa usa ka lagda’ [2 Nephi 28:30]. Sama pananglit, ang sukaranan nga mga kamatuoran sa gipahiuli nga ebanghelyo wala gihatag ngadto ni Joseph Smith diha-diha dayon sa Sagradong Kakahoyan. Kining bililhon nga mga bahandi gipadayag sigon sa gikinahanglan sa mga kahigayunan ug sigon sa husto nga panahon” (“Ang Espiritu sa Pagpadayag,”Liahona, Mayo 2011, 87–88).
Si Elder Dallin H. Oaks nagtudlo nga sa atong pagpangita sa padayon nga pagpadayag, kinahanglan nga masabtan gayud nato nga dunay kalainan tali sa nagpadayong pagpadayag ug makanunayong pagpadayag:
“Kita kinahanglang moila nga ang Ginoo mopadayag kanato pinaagi sa Espiritu sa Iyang kaugalingong panahon ug sa Iyang kaugalingong paagi. …
“… Kita padayong mag-ampo alang sa giya, apan kita dili magdahum og makanunayong pagpadayag. Kita maglaum og nagpadayong pagpadayag, nga mao ang padayon nga kasigurohan sa pagpadayag kon kita nagtinguha og giya ug ang atong mga kahimtang ingon nga ang usa ka maalamon ug mahigugmaong Ginoo nagpili nga mohatag niini kanato” (“Sa Iyang Kaugalingong Panahon, sa Iyang Kaugalingong Paagi,” Liahona, Ago. 2013, 24, 29).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:74–93. Ang balaod sa Ginoo mao ang nagdumala sa Iyang Simbahan
Human nadawat ang pagpadayag nga narekord diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42:1–72, ang mga lider sa Simbahan dunay dugang nga mga pangutana kon unsay buhaton ngadto sa mga miyembro sa Simbahan nga nakalapas sa balaod sa Dios. Duha ka semana human niana, niadtong Pebrero 23, 1831, ang pagpadayag nga narekord diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42:74–93 nadawat. Ang Ginoo namahayag nga ang “balaod” sa Simbahan, sigun sa makita diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 42, nagpasabut og “pagdumala sa [Iyang] simbahan” (D&P 42:59). Dugang pa, ang mga miyembro sa Simbahan kinahanglang “nagtuman sa paghupot sa tanan nga mga sugo ug sa mga pakigsaad sa simbahan” (D&P 42:78).
Doktrina ug mga Pakigsaad 42:88. “Kon ang inyong igsoon nga lalaki o babaye makapasakit kaninyo”
Si Elder David A. Bednar mipasabut kon unsay atong buhaton kon dunay tawo nga makapasilo kanato:
“Sa laing paagi ug panahon, adunay tawo niini nga Simbahan mohimo o mosulti og dili maayo. Ang ingon niana nga panghitabo mahitabo gayud sa matag usa kanato—ug mahitabo kini dili lang kay kausa lamang. Bisan og ang mga tawo walay tuyo nga mopasakit o mosilo kanato, sila bisan pa niana mahimong walay paghunahuna o walay kaugdang.
“Kamo ug ako dili makapugong sa intensyon o batasan sa ubang mga tawo. Apan, kita ang modeterminar kon unsaon nato paglihok. Palihug hinumdumi nga kamo ug ako mga tinugyanan nga gihatagan og moral nga kabubut-on, ug makapili kita nga dili masilo. …
“Ang nakanindot, ang pahimangno nga ‘kamo kinahanglan magmahingpit’ [Mateo 5:48] giunhan sa tambag kabahin unsay angay natong lihok agig tubag sa sayop ug makapasilo nga binuhatan [tan-awa sa Mateo 5:43–44, 46]. Tataw nga, ang hugot nga mga kinahanglanon nga modangat sa paghingpit sa mga Santos naglakip sa mga buluhaton nga mosulay ug mohagit kanato. Kon ang usa ka tawo para nato mosulti o mobuhat og makapasilo nga butang, ang atong unang obligasyon mao ang pagbalibad nga masilo ug dayon isulti kini sa pribado, matinuoron, ug direkta sa mao nga tawo. Ang ingon nga paagi makadapit og inspirasyon gikan sa Espiritu Santo ug motugot sa mga sayop nga pagtan-aw nga maklaro ug ang tinuod nga tuyo masabtan” (“Ug Walay Makapasilo Kanila,”Liahona, Nob. 2006, 91–92).