Institute
Kapitulo 3: Doktrina ug mga Pakigsaad 3; 10


Kapitulo 3

Doktrina ug mga Pakigsaad 310

Pasiuna ug Timeline

Sa ting-init niadtong 1828, mibiya si Martin Harris sa Harmony, Pennsylvania, dala ang 116 ka pahina sa manuskrito sa Basahon ni Mormon aron ipakita sa mga sakop sa iyang pamilya nga nagpuyo sa Palmyra, New York. Sa dihang wala na mobalik si Martin ngadto sa Harmony sa gitakda nga panahon, mibiyahe si Joseph Smith ngadto sa panimalay sa iyang mga ginikanan didto sa Manchester, New York, diin iyang nahibaloan nga nawala ni Martin ang mga pahina sa manuskrito. Nahasol si Joseph ug mipauli pagkasunod adlaw ngadto sa Harmony. Pag-abut niya niadtong Hulyo 1828, nadawat niya ang pagpadayag nga narekord sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3. Niini nga pagpadayag gikasab-an si Joseph sa Ginoo ug misulti kaniya nga nawala ang iyang pribilehiyo sa mubo nga panahon, apan ang Ginoo mihatag og kasiguroan kaniya, nag-ingon, “Ikaw gihapon pinili, ug ikaw gitawag pag-usab ngadto sa buhat” (D&P 3:10). Dugang pa, ang Ginoo mipasabut sa Iyang katuyoan sa pagdala sa Basahon ni Mormon ug mipahayag nga ang Iyang buhat mopatigbabaw bisan pa sa pagkadautan sa mga tawo.

Human si Joseph Smith nakasinati sa “mubo nga panahon” sa paghinulsol (D&P 3:14), ang mga palid sa Basahon ni Mormon, nga gikuha ni Moroni gikan kaniya sa dihang nawala ang manuskrito, gibalik ngadto kaniya ug gihatagan siya sa gasa sa paghubad. Mga Abril 1829, human makasugod pag-usab sa paghubad, nakadawat si Joseph og pagpadayag nga narekord sa Doktrina ug mga Pakigsaad 10 (ang mga porsyon niini nga pagpadayag tingali nadawat sa sayo pa sa ting-init sa 1828). Niini nga pagpadayag, ang Ginoo misugo nga dili hubaron pag-usab ni Joseph ang nawala nga mga pahina sa manuskrito. Nahibaloan sa Propeta nga ang dinasig nga mga pagpangandam gihimo sa karaan aron ipuli sa nawala nga manuskristo ug ipreserbar ang mensahe sa Basahon ni Mormon.

Hunyo 14, 1828Gidala ni Martin Harris ang 116 ka pahina sa manuskrito sa Basahon ni Mormon gikan sa Harmony, Pennsylvania, ngadto sa Palmyra, New York.

Hulyo 1828Mibiyahe si Joseph Smith ngadto sa Manchester, New York, ug nakahibalo nga ang manuskristo nawala.

Hulyo 1828Miuli si Joseph Smith ngadto sa Harmony, Pennsylvania, ug nadawat ang Doktrina ug mga Pakigsaad 3.

Septyembre 22, 1828Kay nawala ang bulawan nga mga palid ug ang Urim ug Thummim human sa iyang kalapasan sa manuskrito, nadawat kini pag-usab ni Joseph Smith gikan ni Moroni.

Abril 1829Miabut si Oliver Cowdery sa Harmony aron sa pagtabang sa paghubad sa Basahon ni Mormon.

Abril 1829Ang Doktrina ug mga Pakigsaad 10 nadawat (ang mga porsyon tingali nadawat sa sayo pa sa ting-init sa 1828).

Doktrina ug mga Pakigsaad 3: Dugang nga Makasaysayanong Background

Nakuha ni Propeta Joseph Smith ang bulawan nga mga palid niadtong Septyembre 1827 samtang siya ug ang iyang asawa, nga si Emma Hale Smith, nagpuyo sa balay sa iyang mga ginikanan duol sa Palmyra, New York. Niadtong Disyembre 1827, ang nagkadugang nga pagpanggukod, lakip sa mga pagsulay sa pagkawat sa mga palid, nakapahukom ni Joseph ug Emma nga mobalhin ngadto sa Harmony, Pennsylvania, diin magpuyo ang mga ginikanan ni Emma. Si Martin Harris, usa ka malamboon nga mag-uuma ug negosyante sa Palmyra, mao ang unang tigsuporta sa Propeta ug mihatag og kwarta aron sa pagtabang sa pagbalhin.

Niadtong Pebrero 1828, mibiyahe si Martin Harris ngadto sa Harmony ug nakadawat og pipila ka karaang mga karakter nga gisulat ni Joseph gikan sa bulawan nga mga palid uban sa hubad sa Propeta sa mga karakter. Miadto si Martin sa Siyudad sa New York aron sa paghimamat sa mga eskolar nga si Propesor Charles Anthon ug Dr. Samuel Mitchell (o Mitchill), kinsa adunay kahibalo sa karaang mga pinulongan ug mga sibilisasyon (tan-awa sa Joseph Smith—Kasaysayan 1:63–65). Dayon si Martin nahimong tigsulat alang sa Propeta gikan sa Abril hangtud Hunyo 1828 samtang gihubad ni Joseph ang unang porsyon sa Basahon ni Mormon. Niining higayuna ang asawa ni Martin, si Lucy, nagduda na sa suporta sa iyang bana ni Joseph ug sa tinguha ug tabang pinansyal ni Martin sa buhat sa paghubad sa mga palid. Aron sa pagpakalma sa mga kabalaka sa asawa, mihangyo si Martin nga mohangyo si Joseph sa pagtugot sa Ginoo nga dad-on ang 116 ka pahina sa nahubad nga manuskrito aron ipakita sa iyang asawa ug sa ubang mga sakop sa pamilya isip ebidensya.

Giistorya ni Propeta Joseph Smith ang mosunod: “Nangutana ako, ug ang tubag mao nga dili mahimo. Bisan pa niana wala siya matagbaw niini nga tubag, ug nagtinguha nga mangutana ako pag-usab. Gibuhat nako, ug ang tubag mao lang gihapon. Sa gihapon wala siya makontento, pero miinsister nga ako mangutana sa makausa pa. Human sa pagsige og hangyo nangutana na usab ako sa Ginoo, ug ang pagtugot gihatag kaniya nga madala ang mga sinulat sa piho nga mga kondisyon” (Manuscript History of the Church, vol. A-1, page 9, josephsmithpapers.org). Gipasaad ni Joseph si Martin nga ipakita lang niya ang manuskristo ngadto sa iyang asawa; sa iyang igsoong lalaki, si Preserved Harris; sa iyang mga ginikanan nga sila si Nathan ug Rhoda Harris; ug sa igsoon nga babaye sa iyang asawa, si Mary Harris Cobb (tan-awa sa The Joseph Smith Papers, Documents, Volume 1: July 1828–June 1831, ed. Michael Hubbard MacKay ug uban pa [2013], 6, footnote 25).

Miuli si Martin Harris ngadto sa Palmyra, New York, dala ang 116 ka pahina nga manuskrito. Sa adlaw nga mibiya si Martin, si Emma Smith nanganak og batang lalaki, nga namatay sa wala madugay. Hapit usab mamatay si Emma, ug si Joseph nagpabilin diha sa iyang kiliran sulod sa pipila ka semana. Sa sayong bahin sa Hulyo 1828, tulo ka semana na nakalakaw si Martin ug wala na sila makadungog kaniya. Si Emma, nga hinay nang naulian miaghat ni Joseph sa pag-adto sa New York ug susihon nganong wala may balita si Martin. Mibiyahe si Joseph paingon sa balay sa iyang mga ginikanan ug gipaadto si Martin.

lapida sa masusong anak ni Joseph ug Emma Smith

Ang masusong anak nila ni Joseph ug Emma Smith gilubong sa McKune Cemetary, duol sa ilang balay sa Harmony, Pennsylvania, niadtong Hunyo 1828 (litrato mga 1897–1927).

Sa Maayong Kabubut-on sa Church History Library and Archives

Si Lucy Mack Smith, ang inahan ni Propeta Joseph Smith, misulat nga, nagpaabut nga moabut si Martin alang sa pamahaw, giandam sa pamilya ang lamesa ug naghulat, apan milabay ang tibuok buntag una siya moabut. Sa dihang miabut na siya sa balay, milingkod siya sa may lamesa ug “gikuha ang kutsilyo ug tinidor aron gamiton kini apan nahulog kini gikan sa iyang mga kamot.” Sa dihang gipangutana kon ok ra ba siya, si Martin Harris “midangoyngoy sa tono sa kasubo, ‘Oh! Nawala na ang akong kalag. Nawala na ang akong kalag.’

“Si Joseph, nga mibaliwala sa iyang mga kahadlok hangtud karon, kalit nga mibarug gikan sa lamesa, nakatuaw, ‘Oh! Martin, nawala ba nimo ang manuskrito! Gilapas ba nimo ang imong saad ug nagdala og panghimaraut kanako, ingon man usab diha kanimo?’

“‘Oo; nawala kini,’ mitubag si Martin, ‘ug wala ko kahibalo kon asa.’”

Nanglipaghong sa kahadlok ug panghimaraut sa kaugalingon, mituaw si Joseph, “‘Ang tanan nawala! Ang [tanan] nawala! Unsay akong buhaton? Ako nakasala. Ako ang mitintal sa kasuko sa Ginoo sa paghangyo kaniya nianang butang nga wala akoy katungod nga mohangyo, kay lahi ang gisugo nako sa anghel’—ug mihilak siya ug miagulo, ug milakaw nga pabalik-balik.

“Sa katapusan iyang giingnan si Martin sa pagbalik sa iyang balay ug pangitaon kini pag-usab.

“‘Dili,’ miingon si Mr. Harris, ‘kawang lang ang tanan, kay gipangita na nako ang tibuok dapit sa balay. Gipanglangkat pa gani nako ang mga katre ug mga unlan, [nangita sa manuskrito], ug nasayud ko nga wala kini didto.’

“‘Nan kinahanglan ba nga ako,’ miingon si Joseph, ‘mobalik ngadto sa akong asawa sa istorya nga ingon niini? Dili ko makabuhat niini … , ug unsaon nako pag-atubang sa Ginoo? Sa unsa nga kasaba ako dili angayan gikan sa … Anghel sa Labing Halangdon?” (“Lucy Mack Smith, History, 1844–1845,” book 7, pages 5–6, josephsmithpapers.org; punctuation, capitalization, spelling, ug paragraphing gihimong standard).

Human makauli ngadto sa iyang balay sa Harmony, Pennsylvania, nga wala ang mga pahina nga manuskrito, gibu-bu ni Joseph Smith ang iyang kalag ngadto sa Dios alang sa kapasayloan. Ang langitnong mensahero nga si Moroni nagpakita ngadto ni Joseph ug gihatag kaniya ang ighuhubad, o ang Urim ug Thummim, nga gigamit ni Joseph samtang naghubad. Ang Urim ug Thummim gikuha gikan ni Joseph tungod kay “gikapoy ang Ginoo sa paghangyo og pribilehiyo sa pagtugot ni Martin Harris sa pagdala sa mga sinulat” (sa Manuscript History of the Church, vol. A-1, pahina 10, josephsmithpapers.org). Human sa pagpakita ni Moroni ug pagbalik sa Urim ug Thummim, nadawat ni Joseph ang pagpadayag nga narekord sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3.

Mapa 3: Amihanang Silangang Estados Unidos
Mapa 4: Palmyra-Manchester, New York, 1820–31

Doktrina ug mga Pakigsaad 3

Ang Ginoo nagpahayag nga ang Iyang buhat dili makawang ug nagbadlong ni Joseph Smith

Doktrina ug mga Pakigsaad 3:1–3. “Ang katuyoan sa Dios dili makawang”

Tingali giisip ni Joseph nga ang pagkawala sa 116 ka pahina nga manuskristo usa ka dakong babag sa plano sa Ginoo sa pagpagawas sa Basahon ni Mormon. Bisan pa niana, ang Ginoo mihatag og kasiguroan sa Iyang propeta nga walay makakawang o makalaglag sa mga katuyoan ug buhat sa Dios. Usa ka importante nga hiyas sa kinaiya sa Dios mao ang Iyang walay kinutuban nga kahibalo, lakip sa Iyang pagkahibalo nang daan. Walay mabuhat ang tawo o si Satanas nga makasurprisa sa Dios o mopugong Kaniya sa pagtuman sa Iyang mga katuyoan. Nasayud Siya sa tanang mga butang tungod kay ang tanang butang anaa sa Iyang atubangan, lakip sa “kaniadto, karon, ug umaabut” (D&P 130:7; tan-awa usab sa D&P 38:2; 88:41). Si Elder Neal A. Maxwell (1926–2004) sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mitudlo ngano nga ang buhat sa Dios dili makawang: “Ang mga kalampusan ug mga kapakyasan sa tawo nahibaloan na sa Ginoo gikan sa sinugdanan ug Iyang giapil sa pagpahayag sa Iyang plano sa kaluwasan. (Tan-awa sa 1 Ne. 9:6.) Ang Iyang mga katuyoan hingpit nga makab-ot” (“Shine as Lights in the World,” Ensign, Mayo 1983, 11).

Doktrina ug mga Pakigsaad 3:2. “ Kay ang Dios dili molakaw sa hiwi nga mga dalan” ug “ang iyang tumong usa ka walay katapusan nga nagsunod-sunod nga buhat”

Sa pagpatin-aw ngano nga “ang katuyoan sa Dios dili makawang, ni sila mahimo nga makawang” (D&P 3:1), ang Ginoo mihatag og importante nga mga detalye mahitungod sa Iyang kinaiya. Ang dalan nga gisubay sa Dios dili hiwi. Tul-id kini, nagpasabut nga Siya dili mausabon ug ang Iyang tumong kanunay sa tanang higayon. Tungod kay ang Dios dili mag-usab-usab “ngadto sa tuo nga dapit ni ngadto sa wala” (D&P 3:2), makasalig kita Kaniya ug sa Iyang mga pulong ug sa Iyang mga saad.

Si Elder Bruce R. McConkie (1915–1985) sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles miklaro unsay gipasabut sa tumong sa Dios nga “usa ka walay katapusan nga nagsunod-sunod nga buhat” (D&P 3:2): “Ang Dios nagdumala pinaagi sa balaod—sa tibuok, sa hingpit, dili mausab, ug sa kanunay. Iyang gi-orden nga ang pareho nga mga resulta kanunay naggikan sa samang mga hinungdan. Wala siyay gipalabi nga mga tawo, ug siya ang Binuhat ‘nga walay pagkausab, ni anino sa pag-usab.’ (Jas. 1:17; D. & P. 3:1–2.) Mao nga, ang ‘tumong sa Dios usa ka walay katapusan nga nagsunod-sunod nga buhat, sama karon ingon sa kagahapon, ug sa kahangturan.’ (D. & P. 35:1)” (Mormon Doctrine, 2nd ed. [1966], 545–46).

litrato ni Martin Harris

Nagserbisyo si Martin Harris isip usa ka tigsulat atol sa paghubad sa Basahon ni Mormon sa usa ka higayon.

Sa Maayong Kabubut-on sa Church History Library and Archives

Doktrina ug mga Pakigsaad 3:4–8, 15. “Kay, tan-awa, ikaw wala unta mahadlok sa tawo labaw pa kay sa Dios”

Si Joseph Smith tingali naglisud nga ibaliwala ang kanunay nga hangyo ni Martin Harris sa pagtugot nga dad-on ang mga pahina nga manuskrito sa hubad sa Basahon ni Mormon. Si Martin labaw og 20 ka tuig sa edad kay ni Joseph ug mao ang usa sa unang mituo kaniya ug nagtinguha sa pagtabang sa buhat. Pinansyal niyang gisuportahan ang Propeta ug mihatag sa iyang daghang panahon sa pagtabang sa buhat sa paghubad. Bisan pa niana, ang Ginoo mibadlong ni Joseph sa pag-uyon sa mga pangdani ni Martin ug mipasabut nga mas nahadlok unta siya sa Dios ug misalig sa Iyang gahum alang sa suporta. Si Elder D. Todd Christofferson sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipasabut unsay kahulugan nga mahadlok sa Dios:

“Adunay daghang mga dapit sa mga kasulatan nga nagtambag sa mga tawo nga mahadlok sa Dios. Sa atong panahon sa kasagaran gihubad nato ang pulong nga kahadlok nga ‘pagtahud’ o ‘balaang pagtahud’ o ‘gugma’; mao kana, ang kahadlok sa Dios nagpasabut sa gugma sa Dios o pagtahud Kaniya ug sa Iyang balaod. Kana kanunay tingaling sakto nga pagbasa, apan naghunahuna ko kon usahay ang kahadlok wala magpasabut nga kahadlok, sa dihang ang mga propeta naghisgot nga mahadlok nga masilo ang Dios pinaagi sa pagsupak sa Iyang mga sugo. …

“Mosugyot ko nga ang kahadlok sa Ginoo, o unsay gitawag ni Pablo nga ‘diosnong kahadlok’ (Mga Hebreohanon 12:28), kinahanglan nga kabahin sa atong balaang pagtahud Kaniya. Kinahanglan kitang mahigugma ug magbalaan sa pagtahud Kaniya nga mahadlok kita sa paghimo og bisan unsa nga sayop sa Iyang panan-aw, bisan unsa pa ang mga opinyon o pamugos sa uban” (“A Sense of the Sacred” [Brigham Young University fireside, Nov. 7, 2004], 8; speeches.byu.edu).

Doktrina ug mga Pakigsaad 3:9–11. “Ang Ginoo maloloy-on; busa, paghinulsol niana nga imong nabuhat”

Ang inahan sa Propeta, si Lucy Mack Smith, misulat nga gibasol ni Joseph ang iyang kaugalingon sa dihang iyang nahibaloan nga nawala ni Martin Harris ang manuskrito. Gihulagway niya ang pag-antus ni Joseph: “Naghilak siya ug nag-agulo, ug naglakaw nga pabalik-balik. … Ang pagbakho ug pag-agulo, ug ang labing pait nga pagbangutan mipuno sa balay. Mas nahasol si Joseph kay sa uban kay nasayud gayud siya ug pinaagi sa masulub-ong kasinatian sa sangputanan nga alang sa uban dili kaayo importante nga pagbaliwala sa katungdanan. Nagpadayon siya sa paglakaw og balik-balik, nagbakho ug naguol sama sa usa ka masuso hangtud sa pagsalop sa adlaw. Gitambagan namo siya nga mopahulay” (“Lucy Mack Smith, History, 1844–1845,” book 7, pages 6–7, josephsmithpapers.org).

Nagpadayon ang pagkawala sa paglaum ni Joseph Smith hangtud mibisita si Moroni kaniya didto sa Harmony, Pennsylvania, ug nadawat ni Joseph ang mosunod nga pagpadayag gikan sa Ginoo: “Hinumdumi, ang Ginoo maloloy-on; busa, paghinulsol niana nga imong nabuhat … ug ikaw sa gihapon pinili, ug ikaw gitawag pag-usab ngadto sa buhat;” (D&P 3:10).

kopya sa mga karakter sa Basahon ni Mormon

Mga karakter nga gikopya gikan sa mga palid sa Basahon ni Mormon

Si Elder Lynn G. Robbins sa Seventy mihatag sa mosunod nga deskripsyon sa kasinatian ni Joseph:

“Ang batan-ong Joseph Smith gidisiplina sulod sa upat ka tuig nga pagsulay sa wala pa madawat ang bulawan nga mga palid, ‘tungod kay wala nimo sunda ang mga sugo sa Ginoo’ [in The Joseph Smith Papers, Volume 1: Joseph Smith Histories, 1832–1844, ed. Karen Lynn Davidson ug uban pa (2012), 83]. Wala madugay, dihang nawala ni Joseph ang 116 ka mga pahina nga manuskrito, gidisiplina na usab siya. Bisan og naghinulsol si Joseph, gibawi gihapon sa Ginoo ang iyang mga pribilehiyo sa mubo nga panahon, tungod kay “kadto nga Ako naghigugma Ako usab nagpanton aron ang ilang mga sala mapasaylo” (D&P 95:1).

“Miingon si Joseph, ‘Nalipay ang anghel sa dihang iyang gibalik pag-usab ang Urim ug Thummim ug miingon nga ang Dios nahimuot sa akong pagkamatinud-anon ug pagkamapainubsanon, ug nahigugma kanako tungod sa akong paghinulsol ug makugihon nga pag-ampo’ [Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Joseph Smith (2007), 84]. Tungod kay ang Ginoo gustong motudlo ni Joseph og makausab sa kasingkasing nga leksyon, Iyang gikinahanglan ang sakit nga sakripisyo kaniya—sakripisyo isip importanting bahin sa pagdisiplina” (“Ang Matarung nga Maghuhukom,” Liahona, Nob. 2016, 97).

Adunay daghang mga ehemplo sa moderno nga pagpadayag sa Ginoo nga nagpanton sa mga indibidwal o nagtawag nila nga maghinulsol (tan-awa sa D&P 19:13–15; 30:1–3; 64:15–17; 112:1–3, 10–16.) Ang tudling sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3:6–11 mao ang ebidensya nga si Propeta Joseph Smith apil nga gikorihian sa Ginoo tungod sa iyang mga sayop ug mga kahuyang. Bisan pa niana, tungod kay siya naghinulsol, gitawag gihapon si Joseph Smith sa Ginoo sa paghimo sa Iyang buhat.

litrato ni Charles Anthon

Charles H. Anthon, sa Columbia University, New York, misusi sa mga karakter nga gikopya gikan sa mga palid sa Basahon ni Mormon.

Si Elder M. Russell Ballard sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipahinumdom kanato nga ang mga lider sa Simbahan dili perpekto, apan makasalig kita nga sila dinasig ug nga ang Ginoo makahimo sa buhat pinaagi kanila:

“Ang Simbahan ni Jesukristo kanunayng gipangulohan sa buhing mga propeta ug mga apostoles. Bisan mortal ug ubos sa tawhanong imperpeksyon, ang mga sulugoon sa Ginoo gidasig sa pagtabang nato nga malikay sa mga kalisdanan nga makapameligro sa espirituhanong kinabuhi ug motabang nato nga luwas nga makaagi sa mortalidad padulong sa atong kinatas-an, langitnong destinasyon.

“Sa hapit 40 ka tuig nakong suod nga pakig-uban, nahimo ko nga usa ka personal nga saksi sa hilum nga inspirasyon ug lawom nga pagpadayag nga nagpalihok sa mga propeta ug mga apostoles, mga General Authority, ug mga lider sa auxiliary. Bisan dili perpekto ni dili masayop, kining maayong mga tawo hingpit nga mapahinunguron sa paggiya nga mapadayon ang buluhaton sa Ginoo sa paagi nga Iyang gitudlo. …

“Daghan kaayong mga tawo nagtuo nga ang mga lider ug mga miyembro sa Simbahan kinahanglang perpekto o duol sa pagkaperpekto. Nakalimot sila nga ang grasya sa Ginoo igo na kaayo sa pagpatuman sa Iyang buhat pinaagi sa mga tawo. …

Ang pag-focus kon giunsa sa pagdasig sa Ginoo ang Iyang pinili nga mga lider ug kon giunsa Niya sa pagpalihok ang mga Santos nga mohimo og talagsaon ug dili ordinaryong mga butang bisan sa ilang pagkatawhanon maoy usa ka paagi nga atong mahuptan ang ebanghelyo ni Jesukristo” (“Dios ang Nagtimon,” Liahona, Nob. 2015, 24–25).

Doktrina ug mga Pakigsaad 3:12–13. “Ang mga kamot sa dautan nga tawo”

Ang paglapas ni Martin Harris sa pakigsaad nga iyang gihimo sa pagpakita lamang sa manuskristo ngadto sa lima ka piho nga mga indibidwal maoy nakaingon sa grabe nga kasaba gikan sa Ginoo, kinsa mihingalan ni Martin nga “usa ka dautan nga tawo” (D&P 3:12). Tungod kay mipili si Martin sa pagsalig sa iyang kaugalingong kaalam ug paghukom, nawala niya ang mga pahina nga manuskrito sa Basahon ni Mormon ug nawad-an si Joseph Smith sa pribilehiyo sa paghubad “sulod sa mubo nga panahon” (D&P 3:14). Si Presidente Joseph Fielding Smith (1876–1972) mitudlo nga ang “pagkadautan ni Martin mao ang iyang hakog nga tinguha sa pagtagbaw sa iyang kaugalingong tinguha nga supak sa kabubut-on sa Ginoo, human balibari kini nga hangyo sa wala pa kini itugot” (Church History and Modern Revelation [1953], 1:28).

Doktrina ug mga Pakigsaad 3:16–20. “Ug tungod niini nga mahinungdanon nga katuyoan kini nga mga palid gitipigan”

Ang mga propeta sa Basahon ni Mormon, sama nila ni Nephi, Jacob, ug Moroni, naghulagway sa mga katuyoan sa Ginoo sa pagpagawas niining sagrado nga rekord (tan-awa sa ulohan nga pahina sa Basahon ni Mormon; 2 Nephi 33:4–5; Jacob 4:3–4; Ether 8:26). Wala pa makahubad si Propeta Joseph Smith sa bisan hain niini nga mga tudling sa dihang nadawat niya ang pagpadayag nga narekord sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3, ug mga bersikulo 16–20 nakapalapad sa iyang pagsabut sa mga katuyoan ug kapalaran sa Basahon ni Mormon.

Doktrina ug mga Pakigsaad 10: Dugang nga Makasaysayanong Background

Si Propeta Joseph Smith nakadawat sa pagpadayag nga narekord sa Doktrina ug mga Pakigsaad 10 didto sa Harmony, Pennsylvania, apan wala mahibaloi kon kanus-a gyud. Tingali nadawat og sayo sa Propeta ang mga porsyon niini nga pagpadayag niadtong sayo sa Hulyo 1828, human ang pagpadayag narekord sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3 nadawat. Hinoon, ang mga pagpadayag ingon og narekord sa misunod nga tingpamulak, niadtong Abril 1829 (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 10, ulohan nga seksyon).

Pagkataud-taod human sa pagkawala sa 116 ka pahina nga manuskrito, ang bulawan nga mga palid ug ang Urim ug Thummim gibalik ngadto sa Propeta, uban sa kasiguroan sa Ginoo nga ang gasa sa paghubad “karon gipahiuli nganha [kaniya] pag-usab” (D&P 10:3). Pagka-Marso 1829, gibalikan sa paghubad sa Propeta ang Basahon ni Mormon, nga ang iyang asawa, si Emma, motabang usahay isip iyang tigsulat, apan hinay ang paghubad hangtud nga si Oliver Cowdery miabut niadtong Abril 5 ug nagsugod sa pagserbisyo isip tigsulat ni Joseph pagkasunod adlaw.

Uban sa tabang ni Oliver, tataw nga nasugdan ni Joseph ang paghubad sa basahon ni Mosiah, diin maoy iyang gihubad sa wala pa mawala ang manuskrito. Samtang hapit na nga mahuman ang paghubad sa Basahon ni Mormon, naghunahuna si Joseph kon mobalik ba siya sa sinugdanan sa rekord ug hubaron pag-usab ang porsyon nga nawala. Agig tubag, ang Ginoo mitudlo sa Propeta sa taktika ni Satanas sa paglaglag sa buhat sa Dios ug misulti kaniya nga dili hubaron pag-usab kana nga porsyon sa mga palid apan sa paghubad sa gagmay nga mga palid ni Nephi hinoon. (Tan-awa sa The Joseph Smith Papers, Documents, Volume 1: July 1828–June 1831, 38–39.) Ang gagmay nga mga palid mga espirituhanong mga rekord, nagtutok sa pagsangyaw, pagpadayag, ug panagna, (tan-awa sa Jacob 1:4). Mipasabut ang Ginoo nga ang gagmay nga mga palid naglakip sa samang panahon sa nawala nga porsyon apan sa daghang mga paagi “naghatag og dako nga katin-awan” sa Iyang ebanghelyo (D&P 10:45).

Doktrina ug mga Pakigsaad 10:1–29

Gipadayag sa Ginoo ang plano ni Satanas sa paglaglag ni Joseph Smith ug sa buhat sa Dios

Doktrina ug mga Pakigsaad 10:1–4. “Ayaw pagdagan og labaw pa ka tulin o pagbuhat og labaw ka daghan kay sa imong kusog”

Hangtud sa mga Marso 1829, tungod kay ang 116 ka pahina nga manuskrito nawala, si Propeta Joseph Smith wala nay bisan unsa nga nasulat nga mga pahina sa pagpakita sa kalamboan sa paghubad sa Basahon ni Mormon, bisan og gihatag kaniya ang mga palid niadtong Septyembre 1827. Bisan og ang paghubad sa Basahon ni Mormon usa ka buluhaton nga pinakaimportante, ang Ginoo wala magsugo sa Propeta sa pagtrabaho labaw sa kusog ug kapanguhaan nga gihatag sa Dios kaniya. Si Elder Neal A. Maxwell mipasabut kon unsaon sa mortal nga mga sulugoon sa Ginoo paghimo sa trabaho:

“Ang Ginoo gusto nga kita magmakugihon apan mabinantayon. Dili nato kaliton pag-alsa ang atong krus aron lang makita nga makaalsa kita niini ug dayon ibutang ra—kinahanglang pas-anon nato kini sa pagbalanse sa atong kinabuhi. Ang gilay-on sa lakang importante kaayo. …

“Ang pagdagan labaw pa sa atong kusog ‘wala kinahanglana.’ Ang paghimo sa mga butang nga makugihon apan diha ‘sa kaalam ug kahusay’ gani, gikinahanglan aron ang usa ka tawo ‘makadaug sa ganti.” [Mosiah 4:27.] Kini nga pagbalanse tali sa gilay-on sa lakang ug kakugi usa ka taas ug malisud nga paggamit sa atong panahon, talento, ug kabubut-on. …

“… Kon ang gilay-on sa atong lakang molabaw sa atong kusog ug kapanguhaan, ang resulta mao ang kakapoy imbis sa padayon nga mahalaron. Ang mga direksyon sa maong mga butang mahimo ug ihatag kanato pinaagi sa proseso sa pribado nga inspirasyon. …

“Ang gilay-on sa lakang, nga nagkinahanglan og kakugi, padayon nga paningkamot, dili sa paagi niadtong mohasmag lang dayon sa usa ka buluhaton ug dayon dali rang mapul-an ug, busa dili na makatabang sa dugay-dugay nga panahon” (Notwithstanding My Weakness [1981], 4, 6–7).

Doktrina ug mga Pakigsaad 10:5. “Pag-ampo kanunay, … nga ikaw makabuntog ni Satanas”

Ang pait nga kasinatian sa pagkawala sa mga pahina nga manuskrito nakagiya ni Propeta Joseph Smith nga mas mosalig pa sa giya ug direksyon nga iyang nadawat gikan sa Dios. Gipahinumduman siya sa “pag-ampo kanunay” aron makalingkawas sa makalaglag nga impluwensya ni Satanas ug sa iyang mga sulugoon (D&P 10:5). Si Presidente Henry B. Eyring sa Unang Kapangulohan mihatag og gibug-aton sa usa ka rason ngano nga ang Ginoo mihatag sa sugo sa pag-ampo kanunay:

“Tingali naghunahuna ka, sama nga naghunahuna ko, nganong gigamit Niya ang pulong kanunay, base sa matang sa pagka-mortal nga kanunay nga naghatag og kabalaka. Nakahibalo mo gikan sa kasinatian kon unsa ka lisud ang paghunahuna og bisan unsa sa tanang higayon. Bisan sa pagserbisyo sa Dios, dili kamo makaampo kanunay. Busa ngano nga ang Agalon nag-awhag nato sa ‘pag-ampo kanunay’?

“Dili ako maalamon nga makahibalo sa tanan Niyang mga katuyoan sa paghatag kanato og pakigsaad sa paghinumdom Kaniya kanunay ug sa pagpasidaan kanato sa pag-ampo kanunay basin og kita mabuntog. Apan duna akoy nasayran. Tungod kay nasayud Siya sa hingpit sa gamhanang gahum nga nag-impluwensya kanato ug usab unsay gipasabut nga mahimong usa ka tawo. …

“… Nasayud Siya kon unsa ang adunay mga problema sa kinabuhi nga naghasol kanato. … Ug nasayud Siya nga ang mga pagsulay nga atong giatubang ug ang atong tawhanong gahum sa pag-atubang niini adunay mga kausaban.

“Nasayud Siya sa sayop nga dali natong mahimo: sa pagbaliwala sa mga gahum nga nagdani kanato ug sa pagsalig og maayo sa atong tawhanong mga gahum. Ug mao nga nagtanyag Siya kanato sa pakigsaad sa ‘kanunay mohinumdom Kaniya’ ug sa pagpasidaan sa ‘pag-ampo kanunay’ aron nga atong ibutang ang atong pagsalig Kaniya, ang atong bugtong kasiguroan. Dili lisud nga makahibalo unsay buhaton. Ang kalisud pag-ayo sa paghinumdom kanunay ug pag-ampo kanunay usa ka gikinahanglan nga kadasig sa pagsulay pa og dugang. Ang kakuyaw anaa sa paglangay-langay” (“Always,” Ensign, Oct. 1999, 8-9).

Si Presidente Eyring dugang nga mipasabut sa usa ka paagi nga kita makaampo kanunay sa atong tibuok adlaw: “Ang Ginoo maminaw sa mga pag-ampo sa imong kasingkasing. Ang mga pagbati sa imong kasingkasing sa gugma alang sa atong Langitnong Amahan ug alang sa Iyang Hinigugma nga Anak mahimong kanunay aron ang imong mga pag-ampo mokayab kanunay” (“Always,” 12).

Doktrina ug mga Pakigsaad 10:6–19. “Ug, sa niini nga paagi, ang yawa nagtinguha sa pagbutang sa maliputon nga laraw, nga siya molaglag niini nga buhat”

Si Satanas nagtinguha sa pagpugong sa buhat sa Ginoo (tan-awa sa Mateo 4:1–11; Moises 1:12–23; 4:6; Joseph Smith—Kasaysayan 1:15). Ang pagkawala sa mga pahina nga manuskrito sa Basahon ni Mormon ug sa plano sa dautang mga tawo sa paglit-ag ni Propeta Joseph Smith kon usbon niya sa paghubad ang sama nga materyal mao ang pipila sa daghang mga paningkamot ni Satanas sa pagpugong nga mogawas ang Basahon ni Mormon. (Alang sa summary sa unsay nakat-unan ni Joseph Smith mahitungod sa plano ni Satanas alang sa nawala nga 116 ka pahina nga manuskrito, basaha ang ulohan sa Doktrina ug mga Pakigsaad 10.)

Si Elder Richard G. Scott (1928–2015) sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mitudlo sa mosunod mahitungod ni Satanas ug sa iyang pinakatumong: “Si Satanas … adunay plano. Usa kini ka maliputon ug malinglahon nga plano sa kalaglagan. Tumong niya sa pagbihag sa mga anak sa Amahan sa Langit ug sa matag posible nga pamaagi nga maguba ang mahinungdanong plano sa kalipay” (“The Joy of Living the Great Plan of Happiness,” Ensign, Nob. 1996, 73).

Doktrina ug mga Pakigsaad 10:20–29. “Siya mikutaw sa ilang mga kasingkasing sa pagkasuko batok niini nga buhat”

Si Satanas moimpluwensya sa dili matinuorong mga tawo sa paggukod ni Propeta Joseph Smith ug maningkamot sa paglaglag sa Basahon ni Mormon. Siya moilad ug moulog-ulog sa dautan ug mosulti kanila nga “dili sala ang pagpamakak” ug molaglag niana nga maayo (D&P 10:25). Si Propeta Joseph Smith (1805–1844) mitudlo, “Ang yawa adunay dakong gahum sa paglimbong; iyang mapausab ang mga butang nga moyanghag ngadto niadtong kinsa nagbuhat sa kabubut-on sa Dios” (Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Joseph Smith [2007], 85).

Adunay nagpadayon karon kinsa mokutaw sila ngadto sa kasuko sa pagbatok sa buhat sa Dios. Si Elder Neil L. Andersen sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipasidaan sa mga miyembro sa Simbahan:

“Walay usa kanato ang dili apektado sa mga impluwensya sa kalibutan. Ang tambag sa Ginoo nakahimo kanato nga kanunayng mabinantayon. …

“Sa atong pagsunod sa Manluluwas, walay pangutana adunay mga hagit nga moabut kanato. Atubangon uban sa hugot nga pagtuo, kining makapalig-on nga mga kasinatian moresulta sa mas lawom nga pagkakabig sa katinuod sa Manluluwas. Atubangon sa kalibutanon nga paagi, kining sama nga mga kasinatian makapahanap sa atong panan-aw ug makapahuyang sa atong desisyon. Ang pipila nga atong gimahal ug gipangga nawala sa tul-id ug pig-ot nga dalan, ug wala na ‘[managpanglakaw] uban kaniya’ [Juan 6:66]. …

“Kita ba matingala usahay nga makita ang kasuko sa pipila ngadto sa Simbahan sa Ginoo ug sa ilang mga paningkamot sa pagpaubos sa nanlimbasug nga hugot nga pagtuo sa mahuyang? Oo. Apan kini dili makapugong sa kalamboan o kapaingnan sa Simbahan, ni makapahunong sa espirituhanong pag-uswag sa matag usa kanato isip mga disipulo ni Ginoong Jesukristo” (“Ayaw Gayud Pagbiya Kaniya,” Liahona, Nob. 2010, 39, 41).

Doktrina ug mga Pakigsaad 10:30–70

Nahibaloan ni Joseph Smith ang mga paningkamot ni Satanas sa pagtuis sa plano sa Dios sa paglaglag sa buhat

Doktrina ug mga Pakigsaad 10:30–37. “Ikaw dili maghubad pag-usab niadto nga mga pulong”

Nasayud ang Ginoo nga ang dautang mga indibidwal nagtinguha sa pagmantala sa bersyon sa gikawat nga manuskrito nga dunay giusab nga pinulongan. Kana nga bersyon mosukwahi sa unsay imantala ni Propeta Joseph Smith kon hubaron niya pag-usab ang nawala nga bahin. Busa, ang Ginoo misugo nga dili hubaron pag-usab ni Joseph kana nga bahin sa mga palid. Ang mga kaaway sa Propeta wala gayud momantala sa 116 ka pahina sa manuskrito ug ang mga pahina wala gayud makit-i. Dayon, sa dihang ang unang edisyon sa Basahon ni Mormon gimantala, gilakip ni Joseph Smith ang pasiuna diin iyang gikutlo ang porsyon sa Doktrina ug mga Pakigsaad 10 ug giyagyag sa publiko ang plano sa dautan sa pagmantala sa mga pulong nga “mabasa nga lahi gikan niana nga si [Joseph] mihubad ug misulat” (D&P 10:11).

kabahin sa pahina sa orihinal nga manuskrito sa Basahon ni Mormon

Kabahin sa pahina sa orihinal nga manuskrito sa Basahon ni Mormon

Doktrina ug mga Pakigsaad 10:38–45. “Ang akong kaalam labaw pa ka gamhanan kay sa kaigmat sa yawa”

Ang nawala nga 116 ka pahina sa manuskrito sa Basahon ni Mormon gikan sa hubad ni Propeta Joseph Smith sa dagko nga mga palid ni Nephi ug gilakip ang basahon ni Lehi (tan-awa sa 1 Nephi 1:16; 19:1) ug posible ang unang bahin sa basahon ni Mosiah. Human mawala ang manuskrito, ang Propeta wala mohubad pag-usab niini nga mga bahin sa mga palid apan nagpadayon sa paghubad sa nahibilin sa minubo ni Mormon sa dagko nga mga palid. Ang Ginoo, hinoon, misugo ni Joseph sa paghubad sa mga kinulit nga diha sa gagmay nga mga palid ni Nephi nga naglakip sa samang panahon sa basahon ni Lehi (tan-awa sa D&P 10:41).

Sa dihang ang propeta sa Basahon ni Mormon nga si Nephi mihulagway sa sugo sa Ginoo alang kaniya sa paghimo og ikaduhang hut-ong sa mga palid, misulat siya nga kini “alang sa usa ka maalamon nga katuyoan diha kaniya, diin nga katuyoan ako wala masayud. Apan ang Ginoo nasayud sa tanan nga mga butang gikan sa sinugdanan; busa, siya nag-andam og usa ka paagi sa pagtuman sa iyang mga buhat” (1 Nephi 9:5–6; tan-awa usab sa 1 Nephi 19:1–5; 2 Nephi 5:29–33; Mga Pulong ni Mormon 1:6–7).

Si Elder Jeffrey R. Holland sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipasabut kon sa unsa nga paagi nga ang ikaduhang rekord ni Nephi usa ka ehemplo sa walay katapusan nga kaalam sa Dios ug sa unsa nga paagi kini mipanalangin kanato karon:

“Dili mominus kaunom ka higayon diha sa Basahon ni Mormon, ang mga pulong nga ‘alang sa usa ka maalamon nga katuyoan’ gigamit nga pakisayran sa paghimo, pagsulat, ug pagpreserbar sa gagmay nga mga palid ni Nephi (tan-awa sa 1 Ne. 9:5; [Mga Pulong ni Mormon] 1:7; Alma 37:2, 12, 14, 18). Nasayud kita sa maong maalamong katuyoan—ang labing klaro—mao ang pagpuli sa umaabut nga pagkawala sa 116 ka pahina sa manuskrito nga gihubad ni Propeta Joseph Smith gikan sa unang bahin sa Basahon ni Mormon (tan-awa sa D&P 310).

“Apan akong nasabtan nga adunay ‘mas maalamong katuyoan’ kay sa niana, o tingali mas sakto, usa ka ‘mas maalamon nga katuyoan’ kay sa niana. Ang importante sa maong sugyot anaa sa D&P 10:45. Samtang ang Ginoo mitudlo ni Joseph Smith sa proseso sa paghubad ug pagsukip sa materyal gikan sa gagmay nga mga palid ngadto sa unsay nasugdan isip tubag sa gimubo nga dagko nga mga palid, miingon siya, ‘Tan-awa, adunay daghan nga mga butang nga nakulit diha sa [gagmay] nga mga palid ni Nephi nga naghatag og dako nga katin-awan sa akong ebanghelyo’ (empasis gidugang).

“Mao nga klaro nga kini dili usa ka quid pro quo [usa ka butang nga gihimo alang sa laing butang] sa kalamboan sa produkto nga Basahon ni Mormon. Dili kini ilis alang niana—116 ka pahina sa manuskrito alang sa 142 ka pahina sa naimprinta nga teksto. Dili kaayo. Nakuha nato ang mas daghan pa kay sa nawala. Ug kini nahibaloan gikan sa sinugdanan nga kini mao gayud. Wala gayud kita masayud unsay nawala nato sa 116 ka pahina, apan nasayud kita nga unsay atong nadawat sa gagmay nga mga palid mao ang personal nga pamahayag sa tulo ka bantugang mga saksi [Nephi, Jacob, ug Isaias], ang tulo ka bantugang mga tingog sa Basahon ni Mormon, nagpamatuod nga si Jesus mao ang Kristo” (“For a Wise Purpose,” Ensign, Ene. 1996, 13–14).

Doktrina ug mga Pakigsaad 10:46–52. Pagtubag sa mga pag-ampo sa Nephite nga mga disipulo

Pipila sa mga Nephite nga propeta ug mga disipulo nag-ampo nga ang ilang rekord mapreserbar ug nga pinaagi niini ang ebanghelyo sa katapusan maadto sa mga Lamanite ug sa ilang kaliwatan (tan-awa sa 2 Nephi 26:15; Enos 1:13, 16–17; Mosiah 12:8; 3 Nephi 5:14; Mormon 8:25–26; 9:34–37). Ang mga pag-ampo niini nga mga propeta natubag pinaagi sa pag-abut sa Basahon ni Mormon sa ulahing mga adlaw.

Doktrina ug mga Pakigsaad 10:53–56, 67. “Akong simbahan”

Ang Doktrina ug mga Pakigsaad 10:53–56 naglakip sa labing sayong timailhan gikan sa Ginoo nga Siya nag-andam sa pag-establisar sa Iyang Simbahan sa makausa dinhi sa yuta (tan-awa usab sa D&P 5:14; 6:1; 11:16). Ang Ginoo misaad nga kadtong nahisakop sa Iyang Simbahan “kinahanglan dili mahadlok, kay ang ingon makapanunod sa gingharian sa langit” (D&P 10:55). Ang uban nagtuo nga ang pagkamiyembro sa gipahiuli nga Simbahan sa Ginoo naggarantiya sa kaluwasan. Aron masabtan ang doktrina sa Ginoo niini nga punto, kinahanglan kitang makasabut unsay gipasabut sa pagkamiyembro sa Simbahan sa Ginoo. Ang Ginoo mipahayag nga kadtong kinsa miyembro sa Simbahan dili lang kadtong kinsa nabunyagan ug ang ilang mga ngalan anaa sa mga rekord sa Simbahan apan kadtong kinsa “maghinulsol ug moduol ngari kanako” (D&P 10:67). Ang Ginoo midugang usab nga kadtong mga miyembro sa Iyang Simbahan kinsa molahutay hangtud sa katapusan makabuntog batok sa ganghaan sa impyerno (tan-awa sa D&P 10:69).

Doktrina ug mga Pakigsaad 10:57–70. “Modala ngadto sa kahayag sa tinuod nga mga katuyoan sa akong doktrina”

Pinaagi sa pagpadayag nga narekord sa Doktrina ug mga Pakigsaad 10, nagpamatuod si Jesukristo sa Iyang pagkabalaan isip Anak sa Dios, ang atong Ginoo, ug ang Manunubos sa Kalibutan (tan-awa sa D&P 10:57, 70). Pinaagi sa pag-abut sa Basahon ni Mormon ug sa Pagpahiuli sa Simbahan ni Jesukristo, ang Ginoo misaad nga “ang tinuod nga mga katuyoan sa [Iyang] doktrina” dad-on ngadto sa kahayag (D&P 10:62). Usa sa Iyang mga katuyoan sa pagpadayag sa Iyang doktrina pinaagi sa Basahon ni Mormon mao ang pagtabang sa mga anak sa Dios nga klarong makasabut sa Iyang pulong aron sila makalikay sa panagbingkil ug sa kalagmitan nga motuis” o mousab sa Iyang pulong ug dili sakto nga mohubad sa mga kasulatan (tan-awa sa D&P 10:63).

Ang pamahayag sa Ginoo nga ang Basahon ni Mormon “modala ngadto sa kahayag sa tinuod nga mga katuyoan sa [Iyang] doktrina” (D&P 10:62) ug mobuntog sa panagbingkil mao ang katumanan sa panagna nga gihatag ni Jose sa Ehipto mahitungod sa mga sinulat sa bunga sa iyang mga bat-ang nga moabut sa ulahing mga adlaw (tan-awa sa 2 Nephi 3:12). Atol sa Dakong Apostasiya, ang priesthood gikuha gikan sa yuta ug daghang yano ug bililhong mga kamatuoran gikuha o gitipigan gikan sa Biblia (tan-awa sa 1 Nephi 13:26–29). Ang sangputanan, ang kalibutan nawad-an sa kahingpitan sa kamatuoran ug sa balaang pagpadayag nga gikinahanglan aron masabtan ug magamit ang pulong sa Dios. Kining kakulang sa kahayag ug kamatuoran misangpot ngadto sa panagsungi ug panagbingkil kabahin sa mga doktrina sa Dios ug mitugot kang Satanas sa pagkutaw og panagbingkil sa mga kasingkasing sa mga tawo. Ang pag-abut sa Basahon ni Mormon niining katapusang mga adlaw miestablisar pag-usab, miklaro, ug misaksi og usab sa kahingpitan sa kamatuoran sa Dios.