Punaoa
Faatau, Faatau, Faatau
Feauauai i le faitauina o vaega nei.
FAAMATALAUPU: Manatua Kwame, le alii ma fa’i i luga o le fasi laau? Na ia maua se pisinisi na foliga mai e matuai manuia lava. Ma na iloaina o ia o se faatauoloa sili. Ma o se sootaga fetaui lelei, a ea?
Na ia faia ni meaai mama i fai ma filifili e fai se amataga vave. Na alu atu sao loa i se tulimanu e lata ane i lona aiga ma fai le mea sili. Ae leai se isi na tu ane ia te ia. O le faatele ona ia taumafai, o le tele foi lea ona le manuia, Na iu ina ia amata ona ee atu i tagata:
“Ei, o se meaai mama sili lenei! Lelei tele i le tofo! Le mea tonu e te manaomia! Ua lelei, ou te tuuina atu le lua mo le tau o le tasi! Ei. …”
Ae e lei vaai atu lava se tagata ia te ia. Na matuai loto vaivai lava o ia ma na ia alu i le fale e lei faia aiga o le aoauli. O le a le mea na sese?
Na saofai Kwame ma mafaufau. Pe o ia o se tagata toilalo? Pe o se oloa leaga ea? Ae a le alii na tuuina atu ia te ia le manatu—pe o ia o se tagata pepelo? Ona ia manatua lea o le mea na tau atu e lena alii e uiga i lana suesuega faamaketi—mea na latou mananao ai, taimi o le aso, le nofoaga, le ala na latou faatau ai ma uo—le mea na taua ia i latou! Na matuai manao lava Kwame e faatau atu lea na galo ai le mea e sili ona taua—foia se faafitauli mo tagata faatau!
Ona ia toe amataina lea mai lava i le amataga ma o le mea lenei na ia faia:
—Na ia faatalitali seia oo i le aoauli ma le afiafi pe a mananao tagata i se meaai suamalie.
—Na ia filifili se nofoaga e tele ina faaalu ai e tagata le taimi faatasi.
—Na ia filifili e tata sina musika fiafia e faatosina mai ai tagata ma na iu lava ina pese ai ma ia—lea sa tulaga ese ai lava! O le mea sili na amata ona ataata tagata.
—Na ia pasi atu ni nai faataitaiga i tamaitai na siomia e uo—ma fesili leotele atu pe a le latou tofo i ai. Na aoga lena mea!
Ao faateleina faatau, na ia filifili e taumafai se tau maualuga atu—ma e leai se isi na faitio! Ona ia faataitai lea oni tau pau pe a tele faatau, ae na ona faaitiitia ai lana tupe mama ma e lei faateleina ai faatau, o lea na ia taofia ai. Ma na ia aoao foi i le ala faigata le umi e tumau ai le le lelei o ana meaai mama i lana kula—e lei fiafia tagata faatau ini fai pagaigai!
Ina ua ia alu i le fale i lena po, na ia maua le tele o manatu eseese e uiga i pepa fou lautele o i ai se savali mo le “Tamaloa Fa’i Pese.” E mafai ona ia faia ni pati! E mafai ona ia faia ni faafiafiaga! E mafai ona ia … ia, na le mafai ona taofiofia o ia. Ae pe o e vaai i le ala na ia aoao ai e faaopoopo le tulaga faatauaina mo ana tagata faatau?
Toe foi i itulau 148
Maketi?
Filifili tofiga ma faatino le vaega lenei.
NAOMI: Ei, Maria. Na ona manao lava e tu mai ma fai atu na matou matuai fiafia lava e faatau mai fuamoa ia te oe. E faigofie lava!
MARIA: Faafetai, Naomi! O le faia ia fiafia au tagata faatau e taua ia te au.
NAOMI: O a mai le pisinisi?
MARIA: Lelei, pei a. Sa ou talanoa i tagata faatau—ma isi faipisinisi. Ma ua ou aoaoina le tele o mea. O le mea moni, na ou aoao e mafai ona ou faatau atu le susu ma au fuamoa.
NAOMI: O faapefea mai la?
MARIA: Ia, lelei a. Ae e le mafai ona ou faia ia tele atu ni tagata e o mai iinei. Pe e te manao e amata ona faatau mai ia te au?
NAOMI: E leo au! Ua ola la matou pisinisi ma ua matou matuai pisi lava. E i ai se uo na fesoasoani ia i matou i ni manatu faamaketi, ma toeitiiti lava faaluaina faatau!
MARIA: Maketi?
NAOMI: Ioe. Na matou amata i le mafaufau atili ia matou tagata faatau ma le ala e sue ai nisi tagata e pei o i latou. Ona matou faataitaia lea o ni manatu ma iloa ai le tolu e aoga moni lava. Na ona matou faaauau pea le faataitaia.
MARIA: Na ou faataitaia le tasi ala.
NAOMI: O le a lena ala?
MARIA: Na sau se alii ma taumafai e faatau ni kata pisinisi.
NAOMI: Pe na fesoasoani la?
MARIA: E lei aoga mo au, ae mautinoa lava na aoga mo lena alii na faatauina kata!
NAOMI: Faalogo, e mafai ona ou fesoasoani ia te oe e galue i ni manatu faamaketi pe a e manaomia … ae ou te le faatauina atu se mea ia te oe.
MARIA: Ia, e manaia lena!
Toe foi i itulau 152
Faamolemole Faatau se Mea!
Filifili tofiga ma faatino vaega nei.
FAAMATALAUPU: Ua sau se tagata faatau i le tulaga a Maria.
MARIA: [I lona mafaufau] Mulimuli a, ua sau se tagata faatau iinei. Faamolemole faatau se mea! Faamolemole.
SAMUEL: [I lona mafaufau] O lena fafine e mautinoa lava o loo faataupupula mai ia te au. Pe le mafai ea ona ou faatau e aunoa ma le tauvaavaaia ma le faaeteete?
MARIA: [I lona mafaufau] Faamolemole faatau na fuamoa! Ou te manaomia le tupe.
SAMUEL: [I lona mafaufau] Ua amata ona le lelei lenai mea. O le a ou alu.
MARIA: [I lona mafaufau] O le a? Leai! Sa tatau ona lelei sau tupe i lena faatau.
[I le leotele, ua ia valaau atu] E mafai ona ou fesoasoani ia te oe?
SAMUEL: Leai faafetai.
FAAMATALAUPU: Ua sau se isi tagata faatau ia Maria.
LUCIA:[I lona mafaufau] Atonu e maua i lenei nofoaga le mea o loo ou manaomia. E tatau ona ou vaai.
MARIA: [I lona mafaufau] Lelei, o le isi tagata faatau. E foliga mai e i ai ni ana tupe. Faamolemole, faamolemole faatau se mea.
[Leotele atu] E mafai ona ou fesoasoani ia te oe?
LUCIA: Lea na o le matamata lava.
MARIA: Pe e te manaomia ni fuamoa? O nei fuamoa e mai ni moa e sili ona lelei … ma o loo i ai foi ni susu fou.
[I lona mafaufau] Na te gafatia lenei tau. Atonu o le a ia faatauina uma.
LUCIA: Leai. O … a … e leo lea tonu o loo ou sailia.
MARIA: E i ai isi au susu.
LUCIA: Leai, faafeatai.
MARIA: E tatau moni lava ona e faatauina. E fou ma mama ma o le silisili lea i …
LUCIA: E le afaina. Faafetai lava; o le a ou alu.
Toe foi i itulau 154
Fesili, Faalogo, Fautua
Filifili tofiga ma faatino le vaega lenei:
MARIA: Talofa, o au o Maria. O ai lou suafa?
SILVIA: O au o Silvia.
MARIA: Ua e iinei mo le pau? Ua matou ofoina atu le tasi le fuamoa pe a e faatau le lima.
SILVIA: Ioe, faafetai lava.
MARIA: Na faapefea ona e faalogo i le pau?
SILVIA: Na tau mai e lau uo ia te au. Na ia fai mai na e tuuina atu fuamoa ma susu maua fua ananafi. Ma na ia fai mai e fou!
MARIA: Lelei. Ou te faafetai na ia fiafia i ai. O a matou oloa e fou ma manaia i taimi uma. Ia, e fia ni fuamoa e te manaomia?
SILVIA: Ou te manaomia … mm … masalo e lima
MARIA: Lelei, sei ou aumaia mo oe… Ae na ou matauina na e tau le mautonu. Pe o e mafaufau pe fia e ave?
SILVIA: Ia, ioe. O le aiga o lou tuagane o le a o mai matou te nonofo taeao. Ou te le iloa pe faapefea ona ou fafagaina tagata uma. Ae e leai se isi ana filifiliga.
MARIA: Ua ou malamalama. Ia, o le a faamanuiaina oe i le fesoasoani atu. O le a se mea o loo e kukaina?
SILVIA: Ou te leo mautinoa. Na ou mafaufau e faaaoga a matou teugatupe e faatau ai sina aano manu fasi e o faatasi ma fuamoa. Ou te matuai manaomia lava le falo i le tupe.
MARIA: Ou te malamalama. E le lava se matou tupe mo se aano o manu fasi, foi, o lea ou te faaaoga ai na o a matou fuamoa. Ou te faafefiloi sina fualaau faisua ma faaopoopo i ai sina susu. E i ai ni susu iinei ma o lau uo i le isi ituala e i ai fualaau faisua. E mafai ona e fafagaina le toatele atu i se tau e laitiiti ifo i lena auala. Pe e te manao i nai nisi fuamoa ma sina susu? E tele laitiiti atu … ae o loo laitiiti pea i lo le aano o manu fasi!
SILVIA: Ia, o se manatu lelei lena. Faafetai! Sefulutasi gutu e fafaga ai! Ioe, ou te manao i nai nisi fuamoa ma le susu.
MARIA: Mo le sefulutasi tagata, ou te fautuaina le valu … ae e te mauaina pea le tasi fuamoa maua fua!
SILVIA: Oi, masalo o le a ou toe sau taeao.
MARIA: E le afaina lena mea. O le a ou i ai pea iinei mo oe. Ae, o le a e le mauaina lena fuamoa maua fua. Pe mafai ona ou tuuina i se pepa mo oe i le taimi nei?
SILVIA:Ua lelei, e sao oe. E taua tele. Faafetai lava.
Toe foi i itulau 154