Mga Pagtulon-an sa mga Presidente
Hugna 1: Ang Pangalagad ni Brigham Young


Hugna 1

Ang Pangalagad ni Brigham Young

Si Brigham Young mao ang ikaduhang Presidente sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, ang nag-una ug nagtukod sa grupo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa Kasadpang Amerika, ug usa ka maunungon nga bana ug amahan. Siya usa ka matinudanon nga tinun-an ug Apostol ni Ginoong Jesukristo. “Si Jesus mao ang atong kapitan ug lider,” siya mipamatuod (DNW, 24 sa Mayo 1871, 5). “Ang akong hugot nga pagtuo anaa diha ni Ginoong Jesukristo, ug ang akong kahibalo akong nadawat gikan kaniya,” siya mipamatuod (DNW, 21 sa Nob. 1855, 2). Ang iyang kinabuhi gisentro sa pagtukod ug sa pagpadayon sa gingharian ni Ginoong Jesukristo dinhi sa yuta.

Mga Kasinatian gikan sa Kinabuhi ni Brigham Young

Pagkat-on pinaagi sa pagpaningkamot og trabaho.

Si Brigham Young natawo sa Vermont niadtong 1801, ang ikasiyam sa 11 ka mga anak nila ni John ug Abigail Howe Young. Nagtubo siya ngadto sa pagkahingkod didto sa mabagang kakahoyan sa kayutaan sa tunga-tungang estado sa New York, diin ang panimalay sa iyang pamilya ug ang palibut maoy nahimo niyang eskwelahan (tan-awa sa DNW, 22 sa Abril. 1857, 4). Ang iyang mga ginikanan pobre, siya sa kadugayan miingon. “Kami wala gayuy kahigayunan sa pormal nga edukasyon sa among pagkabatan-on, apan kami dihay kahigayunan sa pagpangguna, pagpamutol og mga kahoy, pagpaligid og mga troso, ug pagpananom, ug pagkasamad-samad sa among mga bitiis, tiil ug mga kumagko” (DNW, 12 sa Ago. 1857, 4). Ang batan-ong si Brigham mitrabaho pag-ayo sa paghawan sa yuta, miuma niini, ug mitabang sa buluhaton sa panimalay. Wala gayud siya makalimot sa estrikto nga pagtudlo sa iyang amahan kalabut sa moral o giunsa sa iyang inahan “pagtudlo ang iyang mga anak sa tanang higayon sa pagtahud sa pangalan sa Amahan ug sa Anak, ug sa pagtahud sa [Biblia]; miingon siya, Basaha kini, sunda ang mga lagda niini, ug gamita kini sa inyong mga kinabuhi kutob sa inyong mahimo; buhata ang tanan nga maayo; ayaw paghimo niana nga dautan; ug kon kamo makakita og bisan kinsa nga tawo nga anaa sa kalisdanan, tabangi sila sa ilang mga panginahanglan” (MSS, 1853, 55). Ang inahan ni Brigham namatay sa dihang nag-edad siya og 14 anyos.

Sa edad nga 16 si Brigham nagbansay sa pagka-panday, tigkulit og kahoy, pintor, ug glazier. Mapasigarbuhon siya sa iyang trabaho ug miingon nga siya naghunahuna nga ang “matinuoron, kasaligan nga trabaho, molungtad, alang niadtong kinsa mopatrabaho kanako” nga “kabahin sa akong relihiyon” (Brigham Young ngadto ni George Hickox, 19 sa Peb. 1876, BYP).

Sa edad nga 23 nangasawa siya ni Miriam Angeline Works. Duha ka anak nga babaye ang natawo sa batan-ong magtiayon. Gibuhi ni Brigham ang iyang pamilya pinaagi sa paghimo ug pag-ayo og mga lingkuranan, mga lamesa, ug aparador ug pagtaod og mga bintana, pultahan, hagdanan, ug mga estante sa fireplace. Sa uma sa iyang amahan sa Mendon, New York, nagtukod siya og balay ug pandayan sa kahoy tupad sa usa ka gamay nga suba, migamit sa ruyda sa tubig nga mopaandar sa iyang makinarya sa pandayan.

Sa dihang si Miriam nasakit og tuberculosis, si Brigham maoy mibuhat sa iyang trabaho dugang sa iyang kaugalingong trabahoon. Sa dihang nagpadayon nga dili na makabangon ang iyang asawa, kanunay na siyang magluto og pamahaw alang sa pamilya, mag-ilis sa iyang mga anak nga babaye, maglimpyo sa balay, ug “mag-alsa sa iyang asawa ngadto sa rocking chair duol sa fireplace ug biyaan siya diha hangtud nga makauli siya sa gabii,” aron sa pagluto sa panihapon, pagpakatulog sa iyang pamilya, ug paghuman sa mga buluhaton sa balay (LSBY, 5). Ang iyang kasinatian sa iyang kabatan-on ug sayo nga kaminyoon sa pag-atiman sa mga anak ug pagdumala sa panimalay nagtudlo kaniya mahitungod sa pagtinabangay sa pamilya ug pag-atiman sa balay. Paglabay sa pipila ka tuig iyang gitambagan ang mga Santos mahitungod niini nga mga hilisgutan ug nangomedya nga iyang mapilde ang “kadaghanan sa mga babaye [diha] sa komunidad sa pag-atiman sa balay” (DNW, 12 sa Ago. 1857, 4).

Pag-angkon og pagsaksi sa Espiritu.

Si Brigham ug si Miriam mipasakop sa Methodist Church sa tuig nga sila nagminyo, apan si Brigham nagpadayon sa pagpakigbisog sa relihiyoso nga mga pangutana. Nangita siya sa simbahan nga gi-organisar sumala sa sumbanan nga gitukod ni Jesus, subay sa sumbanan sa Bag-ong Tugon nga adunay “sistema sa mga ordinansa” (DNW, 19 sa Hulyo 1866, 3) ug sa tanang mga gasa sa ebanghelyo. Tungod sa misyonaryo nga mga paningkamot sa igsoon ni Joseph Smith nga si Samuel, ang pamilya ni Brigham Young nakaangkon og duha ka mga kopya sa Basahon ni Mormon niadtong Abril 1830, usa ka bulan lamang human namantala ang basahon. Ang ubang mga igsoon ni Brigham mibasa niini ug mipahayag sa kamaturoan niini, apan si Brigham mismo wala dayon modawat niini (tan-awa sa LL, 33). “ ‘Ayaw pagdali,’ miingon ako. … ‘Paghulat og kadiyot, unsa man ang doktrina sa basahon, ug ang mga pagpadayag nga gihatag sa Ginoo? Hunahunaon pa nako kini.’ … Akong gitun-an pag-ayo kining butanga, sulod sa duha ka tuig, sa wala pa ako mihukom sa pagdawat niana nga basahon. Nasayud ako nga kini tinuod, ingon nga ako nasayud nga ako makakita gamit ang akong mga mata, o makabati pinaagi sa paghikap sa akong mga tudlo, o makahibalo sa bisan unsa nga pagbati. Kon dili pa kini mao, wala gayud unta ako modawat niini hangtud niining adlawa” (MSS, 15:45).

Kinahanglang mahibaloan gayud mismo ni Brigham Young. Sa kadugayan siya mitudlo sa mga Santos nga dili tuyo sa Dios nga sila “hingpit nga giyahan pinaagi sa laing tawo, pugngan ang ilang kaugalingong pagsabut, ug isalig ang ilang pagtuo sa laing tawo” (DNW, 24 sa Ago. 1854, 1). “Katungdanan nako nga masayud sa hunahuna sa Ginoo mahitungod sa akong kaugalingon,” siya miingon kanila (DNW, 22 sa Sept. 1875, 4). “Kini ang inyong pribilehiyo ug katungdanan sa pagpakabuhi aron kamo makahibalo kanus-a ang pulong sa Ginoo gipamulong nganha kaninyo ug kanus-a ang hunahuna sa Ginoo gipadayag nganha kaninyo” (DNW, 22 sa Sept. 1875, 4).

Ang mga misyonaryo gikan sa usa ka branch sa Simbahan sa Colombia, Pennsylvania, miagi sa Mendon niadtong 1831, nagsangyaw nga ang kalangitan gibuksan ug ang ebanghelyo ug ang balaang priesthood gipahiuli pinaagi ni Joseph Smith. Human makabisita si Brigham ug ang ubang mga sakop sa pamilya ug mga higala sa Columbia Branch, siya mituo nga iyang nakit-an ang relihiyon nga dugay na niyang gipangita, apan nakigbisog siya sa paghukom kon siya makasakripisyo ba sa tanan alang niini. Dayon, sa dihang mipamatuod ang usa sa mga misyonaryo, “ang Espiritu Santo nga gikan niana nga tawo midan-ag sa akong panabut, ug ang kahayag, himaya, ug imortalidad anaa sa akong atubangan,” nahinumdom siya. Miingon siya nga siya gilibutan ug napuno niini, ug siya mismo nasayud nga ang pagpamatuod sa tawo tinuod (DNW, 9 sa Peb. 1854, 4). Niadtong 15 sa Abril 1832, usa ka adlaw nga mabugnaw ug nag-snow, si Brigham Young nabunyagan diha sa iyang kaugalingon nga sapa, gikumpirmahan, ug gi-ordinahan nga usa ka elder (tanawa sa DNW, 2 sa Abr. 1862, 1). “Sumala sa mga pulong sa Manluluwas, gibati nako ang pagpaubos, sama sa diwa sa usa ka bata, nagsaksi ngari kanako nga ang akong mga sala gipasaylo,” siya nahinumdom (MHBY-1, 3). Si Miriam nagpabunyag mga tulo ka semana human niana (MHBY-1, 3). Ang tanang duol nga mga sakop sa pamilya ni Brigham Young nabunyagan, ug sila nagpabilin nga matinud-anon nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw.

Sa ulahing bahin sa ting-init niadtong 1832, human mopauli gikan sa misyonaryo nga pagbiyahe sa duol nga mga dapit, giatiman ni Brigham si Miriam sa katapusan nga mga semana sa iyang pagkasakit sa tuberculosis. Namatay siya niadtong Septyembre 1832.

Pagsakripisyo sa pagtukod ug pagpanalipod sa gingharian sa Dios.

Gihatag ni Brigham Young ang iyang hingpit nga pagtagad ug kusog ngadto sa Simbahan. Matinguhaon nga makigkita ni Propeta Joseph Smith, mibiyahe siya dayon paingon sa Kirtland, Ohio, uban sa iyang igsoon nga si Joseph ug suod nga higala nga si Heber C. Kimball. Ilang nakit-an si Joseph Smith nga nagbugha og kahoy uban sa iyang mga igsoong lalaki. Si Brigham “napuno sa hingpit nga kalipay sa pribilehiyo sa pagpakiglamano sa Propeta sa Dios” ug pagdawat “sa tinuod nga pagpamatuod, pinaagi sa Espiritu sa panagna, nga siya mao ang hingpit nga tawo nga si bisan kinsa motuo nga siya mao, isip usa ka tinuod nga Propeta” (MHBY-14). Kini nagtimaan sa sinugdanan sa usa sa labing importante nga mga relasyon ni Brigham Young. Sa dihang mibalik siya sa New York, iyang gipanghatag ang iyang daghang mga kabtangan ug gipaminusan ang iyang negosyo aron makahatag siya og dugang panahon ngadto sa Simbahan. Nakasiguro nga si Vilate Kimball, ang asawa ni Heber, moatiman sa iyang mga anak nga babaye, siya miserbisyo og sunod-sunod nga mga misyon. Nagpahigayon siya og mga miting ug nagbunyag diha sa lungsod libut sa Mendon. Mibiyahe usab siya sa amihanang New York ug Ontario, Canada, aron pagsangyaw sa ebanghelyo ug pagsaksi nga si Joseph Smith usa ka propeta sa Dios.

Nagtinguha sa pagsunod sa tambag sa Propeta sa pagpundok uban sa mga Santos, niadtong Septyembre 1833 gibalhin ni Brigham Young ang iyang pamilya gikan sa Mendon ngadto sa Kirtland. Didto, si Brigham “adunay kahigayunan sa pagpaminaw sa mga pagtulun-an sa Propeta ug nalingaw sa pagpakig-uban sa mga Santos, nagtrabaho pag-ayo sa [iyang] kanhi pangita” (MHBY-1,7). Mitabang siya sa pagtukod og mga balay, sa Templo sa Kirtland, ug daghan nga pampubliko nga mga bilding.

Niadtong 18 sa Pebrero 1834, nangasawa siya ni Mary Ann Angell; sulod sa sunod nga 10 ka tuig, unom ka mga anak ang natawo sa ilang pamilya. Si Mary Ann, sa gitala ni Brigham, “matinud-anong naningkamot alang sa kaayohan sa akong pamilya ug sa gingharian” (MHBY-1, 8).

Sa iyang mga katuigan sa Kirtland (1833–38), si Brigham nakakat-on nga ang pagtukod sa gingharian sa Dios nagkinahanglan og pagkamasulundon ug pagsakripisyo. Niadtong tingpamulak sa 1834, miboluntaryo siya sa pagmartsa uban sa Kampo sa Zion, usa ka grupo sa 205 ka mga tawo nga gipatawag ni Joseph Smith sa pagdala og tabang ug mga kinahanglanon ngadto sa mga Santos kinsa gipugos sa pagpahawa gikan sa ilang mga panimalay sa Jackson County, Missouri. “Naglakaw kami og duha ka libo ka mga milya,” nahinumdom si Brigham (DNW, 8 sa Okt. 1856, 2). Iyang nahinumduman nga tungod sa hilabihang kalisud ug sakit “dihay mga nagbagulbol niana nga kampo.” Ang mga tawo kinahanglan nga tudloan sa pagpailub ug kooperasyon ug mao nga, miingon si Brigham Young, “si Joseph [Smith] nangulo, mitambag ug migiya sa grupo,” ilabi na sa mga tawo nga adunay “balisa, badlongon ug walay kalipay nga mga espiritu” (DNW, 3 sa Dis. 1862, 1). Ang malisud nga biyahe nakapalig-on sa kamaunungon ni Brigham ngadto ni Joseph Smith ug nakahatag og bililhon nga kasinatian sa pagsunod sa Dios ug sa Iyang mga propeta (tan-awa sa DNW, 3 sa Ago. 1854, 2).

Siyam ka mga beterano sa Kampo sa Zion, lakip ni Brigham Young, napili nga mga sakop sa unang Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles sa usa ka linain nga komperensya niadtong 14 sa Pebrero 1835 (tan-awa sa D&P 18:26–32). Si Brigham Young naordinahan pinaagi sa pagpandong sa mga kamot ug gipanalanginan “nga siya magpadayon ug mopundok sa pinili, agig pagpangandam sa mahinungdanong adlaw sa pag-anhi sa Ginoo.” Siya ug ang ubang mga sakop sa korum, “gitawag sa pagsangyaw sa Ebanghelyo sa Anak sa Dios ngadto sa mga nasud sa yuta” (HC, 2:196), mibiya niadtong Mayo 1835 alang sa upat ka bulan nga misyon ngadto sa silangang mga estado. Mibalik siya ngadto sa silangang mga estado isip usa ka misyonaryo panahon sa ting-init niadtong 1836 ug 1837.

Si Elder Young midumala sa pagpamintal ug pagritoki sa Templo sa Kirtland. Diha siya sa dihang gitudlo ni Joseph Smith ang unang mga ordinansa didto, ug mitambong siya sa pagpahinungod nga tulumanon niadtong Marso 1836 uban sa gatusan ka mga Santos nga mihimo og dakong sakripisyo sa pagtukod sa unang templo niini nga dispensasyon (tan-awa sa MHBY-1, 12; HC, 2:428).

Sa wala pa mahingpit ang pagtagamtam ni Elder Young sa panaghiusa nga milambo tungod sa maong mga kasinatian, daghan nga mga masinupakon ang tataw sa ilang pagpakigbatok sa Propeta nga sila mipugos sa pag-ilog gikan kaniya sa pagpangulo sa Simbahan. Niadtong Enero 1838 si Elder Young nakigharong niining mga mibiya sa kamatuoran didto sa Templo sa Kirtland: “Mibarug ako, ug sa yano ug maisugon nga paagi misulti kanila nga si Joseph usa ka Propeta, ug ako nasayud niini, ug nga sila mahimong mobagulbol ug mopakaulaw kaniya kutob sa ilang gusto, sila dili makalaglag sa pagkatudlo sa Propeta sa Dios, sila makaguba lamang sa ilang kaugalingong awtoridad, makaputol sa nagbugkos kanila ngadto sa Propeta ug ngadto sa Dios ug makaunlod sa ilang mga kaugalingon ngadto sa impyerno” (MHBY-1, 16).

Pag-abaga sa responsibilidad.

Si Brigham Young nahinumdom nga naghulat ni Joseph Smith og “daghan ug daghan nga mga gabii nga andam sa pagdawat sa mga manggugubot nga panon nga nagtinguha sa kinabuhi [sa Propeta]” (DNSW, 15 sa Mayo 1877, 1). Hugot kaayo ang iyang suporta sa Propeta nga ang mga mibiya sa kamaturoan, siya nahinumdom, “mihulga sa pagpatay kanako” (MHBY-1, 23–24). Mibiya siya sa Kirtland ug miadto sa kasadpang Missouri, nakiguban ni Joseph Smith ug sa ubang mga lider sa Simbahan kansang mga kinabuhi gihulga. Apan samtang daghang mga Santos ang nagpadayon sa pagbalhin ngadto sa kasadpang Missouri, ang ubang mga nanimuyo naalarma, nahadlok nga mohari ang mga Santos sa politika ug ekonomiya. Ang kagubot miulbo sa ting-init ug sa tinglarag niadtong 1838 ug misangko sa mando sa gobernador sa kasundalohan sa estado sa pagpuo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw o pag-abug kanila gikan sa estado. Ang pagkapriso ni Joseph Smith ug sa ubang dagko nga mga lider ug ang pagbiya sa kamatuoran o kamatayon sa daghang mga sakop sa Korum sa Napulog Duha naghatag og bag-ong mga responsibilidad diha kang Brigham Young, nga karon Presidente sa Korum. Siya ug si Apostol Heber C. Kimball mao lamang ang mga miyembro sa nagdumalang korum sa Simbahan nga makagiya ug makatabang sa mga Santos sa ilang malisud nga pagbaktas sa tingtugnaw gikan sa Missouri. Ubos sa ilang direksyon, ang mga Santos nakigsaad sa pagtabang sa kabus, sa pagpagawas sa matag Santos sa Ulahing mga Adlaw gikan sa estado, ug sa pagpangandam sa pagpundok pag-usab.

Ang gihinginlan nga mga Santos mitukod og bag-ong siyudad sa Commerce, Illinois, nga ilang ginganlan sa wala madugay og Nauvoo. Si Presidente Young nagpabilin lamang didto og pipila ka mga bulan, bisan pa niana, tungod kay si Propeta Joseph nakadawat og pagpadayag sa pagtawag sa Korum sa Napulog Duha sa pagmisyon ngadto sa England. Niadtong tinglarag sa 1839, si Presidente Young mibiya sa Illinois nga determinado nga modawat sa bag-ong responsibilidad bisan pa sa sakit nga giantus niya ug sa iyang pamilya. Sa kaulahian iyang nahinumduman nga siya dili makalakaw og layo nga walay motabang ug nga ang iyang igsoong babaye nga si Fanny nagpakilooy nga dili siya molakaw. Siya mitubag: “ ‘Sister Fanny, wala gayud sukad ako mobati og mas maayo sa akong kinabuhi.’ Dili siya kasarangan nga babaye ug, nagtan-aw kanako, nga adunay mga luha ang iyang mga mata, miingon siya ‘namakak ka.’ Wala ako motubag, apan determinado ako nga moadto sa England o mamatay sa pagpaningkamot. Ang akong lig-on nga desisyon mao nga ako mobuhat unsay gikinahanglan nga buhaton sa Ebanghelyo sa kinabuhi ug kaluwasan, o ako mamatay sa pagpaningkamot sa pagbuhat niini” (DNSW, 2 sa Ago. 1870, 1).

Walo ka mga sakop sa Korum sa Napulog Duha ang nagserbisyo og mga misyon sa British Isles niadtong 1840 ug 1841, ug si Brigham Young, isip Presidente sa Korum, migiya sa ilang trabaho. Atol niining mahinungdanong tuig ang Napulog Duha nakakab-ot og talagsaong kalampusan. Samtang nangandam si Presidente Young sa pagbiya sa Liverpool niadtong Abril 1841, namalandong siya uban ang pagpasalamat sa Dios “sa pagpakigsandurot uban kanako ug sa akong mga kaigsoonan sa Napulog Duha sa miaging tuig sa akong kinabuhi. … Kini tinuod gayud nga ingon og milagro sa pagtan-aw sa kalainan tali sa among pag-abut ug pagbiya gikan sa Liverpool. Miabut kami niadtong tingpamulak sa 1840, isip mga langyaw sa usa ka langyaw nga yuta ug walay kwarta, apan pinaagi sa kalooy sa Dios nakaangkon kami og daghang mga higala, mitukod og mga Simbahan sa hapit tanang inila nga lungsod ug siyudad didto sa gingharian sa Great Britain, mibunyag og pito ngadto sa walo ka libo, mi-imprinta og 5,000 ka Basahon ni Mormon, 3,000 ka mga Libro sa Himno, 2,500 ka volume sa Millennial Star, ug 50,000 ka mga pamplet, ug mipabalhin og 1,000 ka mga kalag ngadto sa Zion, … ug mibiya nga gitanum diha sa mga kasingkasing sa liboan ang mga liso sa mahangturong kamatuoran, nga makahatag og bunga sa pagtahud ug paghimaya sa Dios, ug gani wala kami makulangi og makaon, mainom o ikasul-ob; sa tanan niini nga mga butang akong pasalamatan ang kamot sa Dios” (MHBY-1, 96–97).

Pinaagi sa kinasingkasing nga pagdawat sa bag-ong mga responsibilidad, si Presidente Young ug ang iyang isig ka mga Apostoles mipalapad dili lamang sa ilang personal nga mga kapasidad apan ang kapasidad sa korum nga maghiusa ug epektibo nga motrabaho alang sa Simbahan. Si Joseph Smith misalig sa ilang “nagkahiusa nga kaalam” ug mipahibalo didto sa Nauvoo niadtong Agosto 1841 “nga ang panahon miabut na nga ang Napulog Duha kinahanglang pagatawagon sa pagbarug sa ilang dapit sunod sa Unang Kapangulohan” (HC, 4:403). Ang Napulog Duha gihatagan og mas dako nga mga responsibilidad, lakip sa pagsangyaw sa ebanghelyo, pagpahimutang sa mga milalin, pagpamalit og mga yuta, ug pagtukod sa Templo sa Nauvoo.

Sa wala pa mahuman ang templo, pribadong gitudlo ni Joseph Smith ngadto ni Brigham Young ug sa ubang mga sakop sa Napulog Duha ang mga ordinansa sa Templo, lakip ang bunyag alang sa mga patay, ang temple endowment, ug pagbugkos sa pamilya, naglantaw nga ang Napulog Duha motudlo niining mga ordinansa ngadto sa mga miyembro sa Simbahan. Ang Propeta nakigkita sa Napulog Duha sa tingpamulak niadtog 1844 sa pagtugyan ngadto kanila sa tanang mga yawe ug awtoridad nga gikinahanglan sa pagpadayon sa buhat sa gingharian. “Akong ibalhin ang sagubangunon ug responsibilidad sa pagpangulo niini nga Simbahan gikan sa akong mga abaga nganha sa inyoha,” pamahayag sa Propeta. “Karon, dawata kini ug barug sama sa responsable nga mga tawo; kay ang Ginoo mopapahulay kanako sa makadiyot” (walay petsa nga Sertipiko sa Napulog Duha, BYP).

Sulod sa tulo ka bulan namatay si Propeta Joseph Smith. Samtang si Presidente Young nagserbisyo og misyon sa ting-init didto sa Boston, iyang nahibaloan nga si Joseph ug si Hyrum gipatay sa manggugubot nga panon didto sa Carthage, Illinois. Sa pagkadungog sa balita, iyang gipangutana ang iyang kaugalingon “kon gidala ba ni Joseph ang mga yawe sa gingharian uban kaniya gikan sa yuta,” apan siya diha-diha mibati og kasiguroan nga ang mga yawe sa gingharian anaa sa Napulog Duha (MHBY-1, 171). Daling mipauli ngadto sa Nauvoo, iyang nahibaloan nga ang Unang Magtatambag ni Joseph, nga si Sidney Rigdon, mitanyag nga mopuli sa pagpangulo sa Simbahan, ug usa ka dakong katiguman sa mga Santos ang gipatawag na aron sa pagpaluyo og bag-ong lider. Si Presidente Young namulong ngadto sa pundok sa mga Santos sa gamhanang kayano:

“Sa unang higayon sa akong kinabuhi, sa unang higayon sa inyong mga kinabuhi, sa unang higayon sa gingharian sa Dios sa ika-19 nga siglo, nga walay Propeta nga nangulo kanato, ako mopakita nga mobuhat sa akong calling kalabut sa Korum sa Napulog Duha, isip Apostol ni Jesukristo ngadto niini nga henerasyon—mga Apostoles nga gitawag sa Dios pinaagi sa pagpadayag ngadto ni Propeta Joseph, kinsa gi-ordinahan ug gidihogan sa pagdala sa mga yawe sa gingharian sa tibuok kalibutan.

“ … Karon, kon kamo gusto ni Sidney Rigdon o William Law nga mangulo kaninyo, o ni bisan kinsa, anaa ra kaninyo; apan ako mosulti kaninyo, sa pangalan sa Ginoo nga walay tawo nga makabutang og lain tali sa Napulog Duha ug ni Propeta Joseph. Ngano man? Tungod kay si Joseph mao ang ilang pangulo, ug iyang gitugyan ngadto sa ilang mga kamot ang mga yawe sa gingharian niining katapusang dispensasyon, alang sa tibuok kalibutan” (HC, 7:232, 235).

Daghang mga saksi ang nakakita nga ang hitsura ug tingog ni Brigham Young mao ra og si Propeta Joseph samtang siya namulong, usa ka gamhanang pagpakita sa balaan nga pagtugot. Ang dul-an sa 5,000 ka mga Santos nga nagpundok mipaluyo sa Napulog Duha isip maoy tigdumalang korum sa Simbahan. Tulo ka adlaw human ang miting diin si Presidente Young misulti sa mga Santos nga siya “buot nga mohilak ug magbangutan sulod sa dili mominus sa traynta ka adlaw” (HC, 7:232), hilum niyang gipadayag ang iyang kaguol: “Panahon kini sa pagbangutan [sukad] sa adlaw nga si Joseph ug Hyrum gidala gikan sa Carthage ngadto sa [Nauvoo]. Gihukman sa kadaghanan sa gawas ug sa sulod sa simbahan nga dihay sobra sa lima ka baril sa mga luha nga gipaagas. Dili ako makaantus sa paghunahuna niini” (MHBY-1, 177).

Sa panahon sa dul-an sa usa ka dekada sa pagserbisyo isip usa ka Apostol ni Jesukristo, si Brigham Young nakakat-on sa mga pamaagi sa Ginoo. Ang iyang pagkaandam sa pagtrabaho pag-ayo, pagsunod, pagsakripisyo, ug pagdawat og responsibilidad ug ang iyang kapasidad sa pagdawat ug pagsunod sa mga pag-aghat sa Espiritu nag-andam kaniya sa pagdumala sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, una isip Presidente sa Korum sa Napulog Duha ug pagkahuman sa Disyembre 1847 isip Presidente sa Simbahan. Ubos sa iyang talagsaong pagpangulo, nga milungtad og 33 ka tuig, iyang gitudloan ang mga Santos unsaon sa pagtukod sa Zion sa Kasadpang Amerika ug diha sa ilang kaugalingong mga kasingkasing, mga pamilya, ug mga ward. “Si Brother Joseph, ang Propeta, mipahimutang sa pundasyon alang sa mas importante nga trabaho, ug kita motukod diha niini,” siya misaad sa mga Santos niadtong Agosto 1844. “Kita makatukod og usa ka gingharian ingon nga wala pa sukad matukod dinhi sa kalibutan” (HC, 7:234). Ang iyang dili matarug nga hugot nga pagtuo sa Dios; ang iyang kakugi, kasinatian, ug kamaayo og buot, ang iyang gugma alang sa doktrina ug mga ordinansa sa ebanghelyo; ug ang iyang pagsabut sa kapunongan sa priesthood ug organisasyon sa Simbahan nakapahimo kaniya sa pagpalihok sa mga Santos ngadto sa panaghiusa sa kasingkasing ug hunahuna.

Pagpundok sa mga Santos aron sa pagtukod sa gingharian sa Dios.

Si Presidente Brigham Young nangulo sa pagbiya sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw gikan sa Nauvoo ngadto sa Salt Lake Valley sa Rocky Mountains. Kini nakapahimo sa mga Santos sa pagpundok nga wala mahimo didto sa Ohio, Missouri, o sa Illinois. Sa dihang gitan-aw ni Brigham Young ang walog sa Great Salt Lake niadtong 24 sa Hulyo 1847, nakasiguro siya nga iyang nakit-an ang dangpanan nga nakita ni Joseph Smith alang sa mga Santos diha sa Kasadpan ug nga siya mismo nakakita sa panan-awon nga mao ang husto nga dapit. “Ang espiritu sa kahayag midan-ag ngari kanako ug milabay-labay sa walog, ug akong gibati nga dinhi ang mga Santos makakita og panalipod ug kaluwasan,” misulat si Brigham Young (MHBY-2, 564). Dinhi ang mga Santos makakita og panahon ug luna nga gikinahanglan sa pagpahimutang sa ilang mga kaugalingon isip katawhan nga lahi sa kalibutan.

Ang panagpundok sa Kasadpan, nga nagsugod sa pag-abut ni Presidente Young ug sa pundok sa mga pioneer niadtong Hulyo 1847, nagpadayon sulod sa mga dekada. Otsenta ka libo ka mga Santos ang miagi sa malisud nga biyahe padulong sa kasadpan sa wala pa ang 1869 sa dihang ang riles mas nakapasayon sa pagbiyahe. Bisan human niana, ang mga Santos nagpadayon sa pagbiya sa ilang mga panimalay ug sa kasagaran ang ilang pamilya aron magpundok ngadto sa Zion. Ang ilang hiyograpikanhong pagbalhin nagsimbolo og espirituhanong pagpalayo gikan sa kalibutan. Si Presidente Young mipahayag nga ang Dios mitawag sa mga Santos sa “pagpundok gikan sa labing hilit nga mga bahin sa yuta … Aron mahimong usa sa kasingkasing ug usa sa hunahuna sa tanang mga palakaw ug mga paningkamot aron sa pagtukod sa espirituhanon ug temporal nga gingharian ni Kristo dinhi sa yuta, aron sa pag-andam sa pag-anhi sa Anak sa Tawo diha sa gahum ug sa dakong himaya” (DNSW, 21 sa Ene. 1868, 2). Nagpaabut ug nanginahanglan Siya og daghan kaayo sa iyang mga katawhan nga motabang sa pagtukod sa Zion sa temporal ug sa espirituhanong paagi. Dili lamang sila mobiyahe ngadto sa ibabaw sa mga kabukiran apan usab mohatag sa ilang kabtangan aron sa pagtabang sa ubang mga Santos nga mosunod kanila sa pagpundok.

Ubos sa direksyon ni Presidente Young, ang mga Santos mibiya sa Salt Lake Valley aron sa pagpahimutang sa gibanabana nga 400 ka mga panimuyo sa Kasadpang Amerika. Nagtrabaho sila aron sila makakaon, naghimo sa ilang kaugalingong sinina, ug mitukod og lokal nga mga industriya aron sila sa ekonomikanhong paagi makabarug. Nakakat-on sila sa pagsalig sa Ginoo ug sa usag usa.

Dili ang tanang ekonomikanhong kalihokan nga ubos sa direksyon ni Brigham Young nga buhaton sa mga Santos nagmalampuson. Ang ekonomikanhong kalampusan, hinoon, dili mao ang iyang labing importante nga atimanonon. Sa katapusan wala kaayo siya mabalaka kabahin sa pagpananom ug sa kwarta kay sa iyang pagtabang sa iyang mga katawhan nga mahimong balaan nga nasud. Nasayud siya gikan sa kasinatian nga sila motubo pinaagi sa pagpaningkamot sa pagtrabaho ug pagdawat og responsibilidad. “Kini usa ka maayong dapit sa paghimo og mga Santos,” iyang gisultihan ang katiguman sa mga miyembro sa Siyudad sa Salt Lake niadtong 1856 (DNW, 10 sa Sep. 1856, 5).

Sulod sa daghang katuigan, si Brigham Young nagserbisyo sa dapit nga ginganlan og Deseret (sa wala madugay nahimong estado sa Utah) isip gobernador sa teritoryo ug superintendente sa mga kalihokan sa mga Indian. Sa pag-abut sa panahon siya gipulihan sa mga gitudlo sa federal nga panggobyerno. Milungtad og mga katuigan ang iyang paninguha sa pagsulbad sa kasungian tali sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw ug sa gobyerno sa Estados Unidos kabahin sa tinguha sa mga Santos alang sa politikanhong kagawasan. Nag-antus siya sa pagsaway ug pagtamay gikan sa mga ministro, mga manunulat, mga tigreporma, ug mga politiko nga miataki kaniya ug sa iyang mga katawhan tungod sa ilang relihiyoso nga mga pagtuo ug sa ilang sosyal, ekonomikanhon, ug politikanhong mga binuhatan. Apan ang mao nga mga hagit wala makapausab sa iyang tataw nga pagsabut sa panginahanglan sa “paghimo og mga Santos” ug sa ingon makatukod og Zion. Mipahayag si Presidente Young: “Akong nakita ang komunidad sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw diha sa panan-awon, ug nakakita kanila nga na-organisar isip usa ka dakong pamilya sa langit; ang matag tawo naghimo sa iyang daghang mga katungdanan sa linya sa iyang trabaho, nagtrabaho alang sa kaayohan sa kinatibuk-an labaw kay sa pagpauswag sa indibidwal; ug niini akong nakita ang labing maanindot nga kapunongan nga mahunahuna sa tawo, ug ang pinakanindot nga mga resulta alang sa pagtukod sa gingharian sa Dios ug ang pagkaylap sa pagkamatarung dinhi sa yuta” (DNSW, 21 sa Ene. 1868, 2).

Pagtukod sa Zion pinaagi sa mga ordinansa ug organisasyon sa priesthood.

Si Presidente Young nakahibalo nga ang Zion dili matukod pinaagi lamang sa pagtrabaho. Ang Zion kinahanglang giyahan sa priesthood, nga iyang nahibaloan nga Panggobyerno sa Anak sa Dios” (DNW, 10 sa Ago. 1864, 2). Nasayud siya nga ang mga Santos “mahimong usa sa kasingkasing ug usa sa hunahuna sa tanang … mga kalihokan ug mga paningkamot” (DNSW, 21 sa Ene. 1868, 2), sumala lamang sa “putli ug balaan nga matang sa panggobyerno” (DNSW, 8 sa Nob. 1870, 3). Siya mitudlo nga ang mga miyembro sa Simbahan mabalaan lamang pinaagi sa pag-apil sa mga ordinansa sa priesthood; sa ingon, ang mga ordinansa ug organisasyon sa priesthood mao ang punoan sa iyang mga pagtulun-an ug pagpangulo.

Gikan sa 1844 hangtud sa 1846, si Presidente Young ug ang Napulog Duha mihimo nga dinalian nga prayoridad ang paghuman sa Templo sa Nauvoo. Ang mga endowment ug mga sealing gipahigayon didto bisan wala pa mahuman ang pagtukod. “Ang ingon mao ang tinguha nga gipakita sa mga Santos nga makadawat sa mga ordinansa, ug ang ingon mao ang among tinguha sa pagpangalagad ngadto kanila; nga akong gihatag ang akong kaugalingon sa hingpit ngadto sa buhat sa Ginoo diha sa Templo gabii ug adlaw, nga dili matulog sobra sa upat ka oras, sa kasagaran, matag adlaw, ug mopauli makausa sa usa ka semana,” na-rekord ni Presidente Young sa iyang diary (MHBY-2, 10). Sa tunga-tunga sa 10 sa Disyembre 1845 ug sa 7 sa Pebrero 1846, mga 5,615 ka mga Santos ang nakadawat sa ordinansa sa endowment ug daghang mga pamilya ang na-sealed. Paglabay sa kapin sa usa ka tuig sa wala madugay, tulo ka mga adlaw human moabut sa Salt Lake Valley, si Presidente Young mitudlo sa luna diin pagatukuron ang Templo sa Salt Lake. Kini kinahanglang anaa sa taliwala sa siyudad ug taliwala sa mga kinabuhi sa mga Santos. Ang dakong templo, nga milungtad og 40 ka tuig sa pagtukod, wala mahuman hangtud human sa kamatayon ni Presidente Young, apan siya mitudlo og laing sagrado nga mga dapit diin ipahigayon ang mga temple endowment ug mga sealing alang sa buhi samtang maghulat nga mahuman ang templo. Sa pagpahinungod sa ubos nga andana sa Templo sa St. George niadtong 1 sa Enero 1877, pipila ka mga bulan sa wala pa ang iyang kamatayon, si Presidente Young madasigong namulong mahitungod sa pagsugod na usab sa buhat alang sa mga patay: “Kon ako maghunahuna niini nga hilisgutan, ako gusto nga ang tingog sa pito ka dalugdog mopukaw sa katawhan. Maluwas ba ang mga amahan kon wala kita? Dili. Maluwas ba kita kon wala sila? Dili” (MS, 39:119).

Ang mga ordinansa sa templo importante sa pagbugkos sa mga henerasyon ug sa pagpasa sa sagrado nga mga kamatuoran gikan sa usa ka henerasyon ngadto sa lain. Ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nga natawo o nakabig sa katapusang katunga sa ika-disenwebe nga siglo dili makasinati sa mga pagpanggukod sa Missouri o personal nga mahinumdom ni Propeta Joseph Smith. Sa paglabay sa panahon, mas gamay na lang kanila ang malambigit sa mga kasinatian sa nag-una ug sa pagpahimutang og panimuyo, apan sila usab kinahanglang makakat-on sa sagrado nga mga kamatuoran mahitungod sa pagtukod sa Zion. Si Presidente Young miawhag sa pagpaningkamot sa pagtudlo sa ebanghelyo ngadto sa kabatan-onan sa Simbahan ug maninguha sa paghashas sa organisasyon sa Simbahan, nagpahayag og tinguha sa “pagpasanay og henerasyon sa mga lalaki ug mga babaye nga mahigugma ug mopadayon sa kamatuoran ug pagkamatarung dinhi sa yuta” (MFP, 2:288). Ang mga Ward Sunday School alang sa mga bata, nga unang natukod niadtong 1849, nagsugod sa hiniusang paglihok ubos sa central board niadtong 1867. Sa hangyo ni Presidente Young, ug sugod sa iyang kaugalingong mga anak nga babaye, mga asosasyon giorganisar niadtong 1869 sa pagpalig-on sa batan-ong mga babaye sa ilang pagsabut ug pasalig sa ebanghelyo sa maalamong pagpuyo. Niadtong 1875, susama nga mga asosasyon ang naporma aron sa pagtudlo sa batan-ong mga lalaki ug paghatag kanila og kasinatian sa pagpangulo.

Nakahibalo nga ang Zion dili matukod kon walay mga sister, si Presidente Young mitukod pag-usab sa Relief Society niadtong 1867 ingon nga kini naorganisar didto sa Nauvoo pinaagi ni Propeta Joseph Smith. Ang mga babaye mitabang sa mga bishop sa paghatag og kahupayan ngadto sa mga kabus ug nasakit, sa pag-awhag sa mga pamilya sa paghimo diha sa panimalay og bisan unsa nga ilang gikinahanglan, pagtudlo sa usag usa sa ebanghelyo, ug pagdumala sa pagtudlo sa batan-ong mga babaye ug mga bata.

Sa panahon sa katapusang tuig sa iyang kinabuhi, si Presidente Young mipahimutang sa mga korum sa priesthood sa hustong han-ay. Iyang gibahin ug gi-organisar pag-usab ang mga stake, gipatubo ang gidaghanon sa mga stake gikan sa otso ngadto sa diseotso. Iyang gigiyahan ang organisasyon sa mga korum sa mga elder ug mitudlo sa mga elder sa ilang temporal ug espirituhanong mga responsibilidad. Iyang gipasabut nga ang ward mao ang unang lokal nga yunit sa kalihokan sa Simbahan ug gipalapad ang buluhaton sa bishop isip pangulo sa ward. Ang mga miyembro sa Korum sa Napulog Duha kinsa nagdumala sa lokal nga mga yunit girelease gikan sa maong mga katungdanan aron sila makabuhat sa ilang mga calling isip linain nga mga saksi ni Jesukristo ngadto sa mga kanasuran. Sa panahon sa iyang kamatayon niadtong 29 sa Agosto 1877, ang Simbahan na-organisar sama sa nahibaloan sa kadaghanan sa mga Santos karon.

Ang pasalig ni Presidente Young sa pagtukod sa Zion pinaagi sa pagpahimutang og panimuyo, ekonomikanhong mga kalihokan, sagrado nga mga ordinansa sa templo, ug organisasyon sa priesthood makita diha sa tanan niyang mga sermon. Walay usa ka sermon ang makatugkad sa iyang pananawon. “Naghisgot lamang ako og gamay sa mahinungdanong Sermon sa Ebanghelyo,” mipahayag siya sa katapusan sa usa ka diskurso (MSS, 15:49). Ang kahingpitan sa ebanghelyo, siya nagtuo, matudlo lamang sa ginagmay, sa hinay-hinay. “Ang ebanghelyo sa Anak sa Dios,” siya miingon, “ … gikan sa kahangturan hangtud sa kahangturan. Kon ang panan-awon sa hunahuna mabukas, kamo makakita sa dakong bahin niini, apan makita ninyo kini sama sa usa ka mamumulong nga makakita sa mga nawong sa kongregasyon. Ang pagtan-aw, ug ang lain-lain nga pagpakigsulti sa matag indibidwal, ug sa paghunahuna nga mahimong hingpit nga makaila kanila, nga mogahin lamang og lima ka minuto sa usag usa makausik og daghang panahon, dili kini sayon himoon. Mao usab ang mga panan-awon sa kahangturan; makita nato ug masabtan, apan lisud ang pagsulti” (DNW, 26 sa Okt. 1854, 2). Pinaagi sa iyang pagtulun-an ug sa iyang pagpangulo, si Presidente Brigham Young sa kanunay naningkamot sa pagtabang sa mga Santos nga makakita ug makasabut sa mahangturong mga kamatuoran sa ebanghelyo.

Ang kinabuhi ni Brigham Young gisentro sa pagtudlo sa ebanghelyo ug sa pagtukod ug sa pagpadayon sa gingharian sa Dios. “Ang Gingharian sa langit mao ang labing importante kanato,” siya miingon sa mga Santos (DNW, 27 sa Hulyo 1864, 2).

Tingali ang pagpangulo nga gihatag ni Presidente Young labing maayo nga pagkahulagway sa mga Apostoles nga nagserbisyo sa panahon sa dihang siya namatay: “Sulod sa trayntay tres ka tuig nga siya nagdumala sa Simbahan, sukad sa pagkamartir ni Propeta Joseph, ang iyang mga tuhod wala gayud mangurog, ang iyang mga kamot wala gayud maghawoy, siya wala gayud magduhaduha o magduda. Bisan unsa pa nga pagpanghulga diha sa palibut o sa mga kahigayunan, siya wala gayud mahadlok, apan niadtong mga higayuna nagpakita siya og malinawon nga pagsalig ug hugot nga pagtuo, ug namulong og mga pulong sa pag-awhag, aron sa paghupay ug pagpaluyo sa tanang mga katawhan, ug sa pagsangpit sa ilang gugma ug pagdayeg. Ang Ginoo, tungod niana, wala lamang mopanalangin kaniya og kaisug, apan Siya mituga kaniya og dakong kaalam. Ang Iyang mga tambag, kon sundon, makahatag og kaluwasan, ug isip tig-organisar ug tigpangalagad dili siya mapahitas-on …

“Ang iyang mga kahago gipurongpurongan sa Ginoo og labing talagsaong kalampusan, ang iyang mga pulong iyang gitahud ug gituman, ug kadtong misunod sa iyang tambag iyang gipanalanginan ug gituboy. Ang panahon moabut unya nga ang iyang pagpangulo sa Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw ikasulti nga panahon sa talagsaong mga butang nga nahitabo” (MFP, 2:298).

Mga Sugyot alang sa Pagtuon

  • Sa unsa nga paagi nga si Brigham Young nasayud nga ang Simbahan tinuod?

  • Sa unsa nga paagi nga ang pagkaandam ni Brigham Young sa pagsunod ug paghimo og sakripisyo nakatabang kaniya sa pagtukod ug sa pagpanalipod sa gingharian sa Dios?

  • Unsay makat-unan sa mga miyembro sa Simbahan karon gikan sa makanunayong suporta ni Brigham Young kang Propeta Joseph Smith?

  • Unsa ang pipila ka mga hitabo sa kinabuhi ni Brigham Young nga nakapaandam kaniya sa pagdumala sa Simbahan? Sa unsa nga paagi kita giandam sa Ginoo sa pagserbisyo sa gingharian sa Dios?

  • Unsa ang gisulti ni Brigham Young nga mao ang piho nga katuyoan sa pagpundok sa mga Santos? Sa unsang paagiha gitukod ni Brigham Young ang gingharian sa Dios?

  • Unsa ang gisulti ni Presidente Brigham Young nga mao ang “Panggobyerno sa Anak sa Dios? Giunsa pagpalambo ni Presidente Young ang iyang priesthood?

  • Unsa ang gikinahanglan sa “pagpasanay og usa ka kaliwatan sa mga lalaki ug mga babaye nga mahigugma ug mopadayon sa kamatuoran ug pagkamatarung dinhi sa yuta”? Unsa ang gibuhat ni Brigham Young sa pagtuman niini? Ngano nga importante man kaayo kini karon?

  • Giunsa ni Presidente Young pagtabang ang mga Santos aron makakita ug makasabut sa mahangturong mga kamatuoran sa ebanghelyo? Ngano nga inyong gibati nga makaayo ang pagtuon ug pagpamalandong sa mga pagtulun-an ni Brigham Young sa misunod nga duha ka tuig?

President Brigham Young

Si Presidente Young sa mga 1847–50. “Gusto nakong ipalanog ug ipadahunog ang ebanghelyo ngadto sa mga kanasuran. Mituhop kini sa akong kabukugan sama sa kalayo. … Walay makatagbaw kanako kondili ang pagsangyaw ngadto sa kalibutan unsa ang gibuhat sa Ginoo sa ulahing mga adlaw” (DNW, 24 sa Ago. 1854, 1).

pioneers crossing river

Gihulagway sa usa ka artist ang mga Santos nga mitabok sa nabagtok nga Suba sa Mississippi atol sa exodo gikan sa Nauvoo, Illinois, niadtong Pebrero 1846.