Wase 21

Lomana Vakalevu Cake na Kalou Mai na Noda Lomani Vuravura

“Sa dodonu talega meda yacova yani … e dua na kena veta e cake; ka dodonu meda lomana vakalevu cake na Kalou mai na noda lomani vuravura.”

Mai na Bula nei Lorenzo Snow

Ni oti toka ga na nona papitaiso ka vakadeitaki o Lorenzo Snow mai Kirtland, e Ohio, era a saqati Parofita Josefa Simici eso na Yalododonu Edaidai, oka kina eso na iliuliu ni Lotu. Me vaka a kaya o Lorenzo Snow, na vukitani oqo a vure mai na vakanananu vakatani, se, dua tale na kena itukutukuni, o ya na caka bisinisi vakaveitalia me rawati kina vakatotolo na vutuniyau. Ni ra sa vakamatabokotaki ena nodra gadreva na veika vakayago ni vuravura oqo, era sa gole tani na tamata mai na veivakalougatataki ni kosipeli.

Ni oti e 50 na yabaki, a vosa o Peresitedi Snow, na Peresitedi ni Kuoramu ni iApositolo ni Le Tinikarua ki na dua na ilawalawa Yalododonu Edaidai mai Logan, e Utah. A tukuna vei ira na veika rarawa a sotava mai Kirtland ka vakaroti ira ni ra na sotava talega na veivakatovolei vakaoya ena dua na gauna lekaleka mai oqo. “Sa yaco totolo tiko mai na veika eso ena vakatovolei kemuni, ka ko ni se bera beka ni sotava vakadua e liu,” a kaya. “Ia, na ka ga, e dodonu meda na cakava ena gauna oqo o ya meda raica na vanua e tiko kina na noda cala se malumalumu, ke tiko e dua. Kevaka eda a sega ni yalodina beka e liu, meda sa qai vakavouia na noda veiyalayalati kei na Kalou ka vakadeitaka, ena noda masu ka lolo, me rawa ni vosoti na noda ivalavala ca, me rawa ni sobuti keda na Yalo ni Kalou sa Cecere Sara, de na rawa beka meda drotani mai na veitemaki kaukauwa sa roro tiko mai. Sa kumukumuni tiko mai na o loaloa. Ko ni sa raica na veika sa yaco mai Kirtland ena vuku ni yalo ni vakanananu vakatani. O koya gona, mo ni qaqarauni.”¹

Ena vuku ga ni sa baleti ira talega na Yalododonu Edaidai nikua na ivakaro nei Peresitedi Snow, e vuqa sara na nona vunau vei ira na Yalododonu Edaidai mai Logan era tiko ena wase oqo. A kaya kina, “De rairai mena vica beka na malanivosa me baleta na keimami ituvaki ena gauna o ya [mai Kirtland] ena rawa me vukei keda ena veisiga ni mataka—me solia vei keda na lesoni yaga eso.”² [Raica na vakatutu 1 ena tabana e 281.]

iVakavuvuli nei Lorenzo Snow

Na gauna era vakatara kina na tamata na veika vakavuravura me vakatawana na nodra vakasama kei na yalodra, era sa vakanadakuya kina na ivakavuvuli tawamudu.

Au nanuma vakavinaka tiko oqo na veigauna voravora a sotavi mai Kirtland … , na vanua e vakaitikotiko kina na Parofita ni Kalou, na vanua a rairai mai kina na Kalou Vakataki Koya, o Jisu Karisito, na Luve ni Kalou, ka vakatakilai Koya mai ena Nona lagilagi. Sa tucake tu ena lalaga ni itutu ni vunau ena Valetabu, sa tara ena ivakaro. Sa tu e ruku ni yavana na salatu caka ena koula dina, ka sa dromodromoa na kena roka. Ka sa vulavula vaka na uca cevata dina na drau ni uluna. Ka sa makualiliva na matana me vaka na matanisiga sa serau vakaukauwa. Na domona sa vaka na vadugu ni wai levu. [Raica na V&V 125.] A yaco na veivakaraitaki totoka oqo ena valetabu ka a tara me rokovi kina o Koya. Ena gauna o ya au a tiko kina mai Kirtland, ka keimami sotava kina na veika eso, kau nanuma, ni sa tekivu yaco tale tiko. Na ituvaki ni bula era a kovuti tu kina na Yalododonu Edaidai ena gauna o ya, a duatani sara; ni sa rawa mada ga, me bau duatani toka na kedra ituvaki na tamata. … Ena gauna o ya a curuma na nodra vakasama na tamata ena vanua oqo na vakanananu vakatani. E levu sara na vakanananu vakatani ni ilavo, vakanananu vakatani ni baqe, vakanananu vakatani ni qele, vakanananu vakatani ni qele ena siti, kei na vakanananu vakatani e veimuayaki ki na veika tale eso. E vakatubura mai ko vuravura na vakananau vakatani oqo, ka ra kuitaki kina na yalodra na Yalododonu me vakataka e dua na uwa vakaitamera se kui kaukauwa ni wai, ka vuqa era a lutu kina, ka vukitani kina.³

Eso vei ira [na Yalododonu e Kirtland] era sa tekivu vakanananu vakatani; era sa guilecava na nodra lotu, era sa guilecava na ivakavuvuli a vakatakilai vei ira, ka vuqa vei ira era a lutu sara ki na yalo ni ivakavuvuli ni gauna o ya ka kuitaki yani ena vakanananu vakatani. Sa tubu na veika dredre—ena veivuvutaki kei na veisaqasaqa—ka sa cudruvi ira kina, na Turaga, ka kauta yani na veivakarusai ena kedra maliwa ka yaco mera tatawase kina vaka-itikotiko vagalala.⁴

Ni se bera ni yaco na vukitani levu oqo a sovaraka taumada na Turaga na veivakalougatataki totoka vei ira na tamata oqo. A sovaraki kina na isolisoli ni Kosipeli ena kena ivakatagedegede sara e cake—na iyau ni veigauna tawamudu. Era a rairai vei ira na agilosi. Me vaka au sa tukuna oti, ni a veivosaki na Luve ni Kalou kei ira na Nona italai. Ena gauna sa vakatabui kina na Valetabu e totoka vakaoti na veivakalougatataki era a ciqoma na tamata. Ena gauna sautu ni nona a veivakunevinakataki tiko kina na Kalou, au a tiko sara ga, ena vica na soqoni a vakayacori ena Valetabu. Keimami a tiko ena soqoni ni masumasu, soqoni ni soli ivakadinadina, ka totoka dina na ivakadinadina era cauraka rawa mai na turaga kei na marama. Era parofisai, ka ra cavuta na duivosavosa eso, ka ra vakadewataka na duivosavosa oqori ena kena ivakatagedegede e cecere sara. Na veivakalougatataki oqo sa vaka me yaco raraba vei ira na tamata e Kirtland. Era sa dina e lomadra; era sa vakila ni sa rawa mera solibula ena veika cava ga era taukena tu. Era vakila ni ra sa voleka ni tiko sara ga ena serau ni Kalou, ka sa yaco me nodra ivakarau me tiko e lomadra na yalo ni veivakauqeti totoka vakaoqo.

Na veivakalougatataki kece oqo, kei na vuqa tale eso ka sega na gauna meu vakamacalataki ira, era a marautaka na Yalododonu Edaidai ni bera toka na gauna a tekivu kina me teteva na yalodra na tamata na vakanananu vakatani. E rawa e dua me raitayaloyalotaka ni oti na kena ciqomi na veika totoka sa yaco era na sega ni temaki rawa o ira na Yalododonu. Ia era a temaki, ka ra veiseyaki kina, me vaka e liu, ki na matanicagi vava.

Mai na ituvaki ga oqo, sa teteva yani na yalo ni vakanananu vakatani oqo na kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua kei na kuoramu ni Peresitedi e Vitu ni Visagavulu; sa dina sara, ni sega ni dua vei ira na kuoramu ena Lotu me a sega sara ga ni tarai ena yalo ni vakanananu vakatani oqo. Ni sa tubu cake na yalo oqo, sa muria sara mai na duiyaloyalo. Era sa tekivu mera veivakasewasewani ka veivala vakai ira, baleta ni sa duidui na veika era gadreva.

Ena yaco beka oqo kivei ira na Yalododonu Edaidai au vosa tiko vei ira? Au rerevaka ni sa yaco tiko mai, ia na kena kaukauwa ena rawa me yacovi kemuni au na sega ni vosa kina. Ko ni na kila na ka mo ni cakava, ia; ka rairai vinaka sara mo ni vakayacora vakakina.

… E veimama vei ira na lewe ni kuoramu ni iApositolo, ena gauna o ya mai Kirtland, e a lutuki ira na veivakauqeti ni yalo butobuto oqo. Mai na vakanananu vakatani oqo, o ya na domona na koula—na kalou ni vuravura oqo—a vure mai kina na veika vakaloloma oqo. Kevaka ni sa mai yaco dina vei ira era taura tu na matabete cecere e vuravura, sa na qai vakacava beka na kena rawa ni rawai keda, ni rairai, sega tu vei keda na kila, na itukutuku kei na veika era bula sotava o ira na iliuliu oqori? …

Qo, o ni sa tamata vinaka. … E lomani kemuni na Kalou. E taleitaka o Koya na nomuni valavala dodonu tiko, ka sega ni vinakata me raica me vakayacori tale na ka a vakayacori … mai Kirtland. E sega ni vinakati. Sa tu ena qeteqete ni ligada na kaukauwa meda maroroi keda mai na veika vaka oya ka a tawasei ira na Yalododonu mai Kirtland ka rawai kina e veimama na Le Tinikarua. E sega ni vinakata na Turaga, ena iotioti ni gauna oqo, mena lasika cake tale mai na veika oqo.⁵

Sa dodonu sara vei ira na Yalododonu Edaidai me sa tiko sara e cake na nodra vuku kei na kila mera kakua ni coriti ena ivadi ni mataqali yalo vakaoqo. E sega na betena. Ena sega na bula vua e dua na tamata e vakanadakuya na ivakavuvuli lagilagi oqo kei na veika sa ciqomi mai na vuravura ni veigauna tawamudu—ka meda vakanadakuya na veika oqo ka veilecayaki ka moica na yaloda ki na veika tawa yaga kei vuravura. Eda na sega ni bula kina. Se cava ga na veitemaki ena yaco mai vei keda se na veika eda sa voliti tu kina e dodonu meda vakarorogo ki na itukutuku ni veigauna makawa ka me kakua ni da rawai kina, de da na qai kune rarawa kina.⁶ [Raica na vakatutu 2 ena tabana e 281.]

Eda sa veiyalayalatitaka oti meda tawasei keda mai na bula vakavuravura ka meda sa yalodina ga ki na matanitu ni Kalou.

Na kalou ni vuravura oqo na koula kei na siliva. Na vuravura oqo e qarava tiko na kalou oqo. Sa ka kaukauwa sara vei ira, e dina ga ni ra sega ni vinakata mera vakaraitaka mai. Io, sa mai tuvanaki oqo, ena idusivakalou ni Kalou, me na vakaraitaki mai vei ira na Yalododonu Edaidai na ivakatagedegede cava ni kila era sa yacova, ena vuku kei na kaukauwa ni Kalou ni ra na sega ni rawa ni rawai mai vei koya na kalou ni vuravura oqo. E dodonu meda na yacova na vanua oqo. Sa dodonu talega meda yacova yani e dua tale na ivakatagedegede, e dua na kena veta e cake; ka dodonu meda lomana vakalevu cake na Kalou mai na noda lomani vuravura, vakalevu cake mai na noda lomana na koula kei na siliva, ka lomani ira na wekada me vakataki keda.⁷

Kevaka eda sa … guce meda maroroya na veiyalayalati eda a vakayacora, o ya, meda vakayagataka na noda gauna, taledi kei na rawati ni qaravi itavi ena kena tarai cake na matanitu ni Kalou e vuravura, meda na qai namaka rawa vakacava meda lamata rawa mai ena mataka ni matai ni tucaketale, sa vakatakilakilataki kei na cakacaka cecere ni veivueti? Kevaka, meda sa qai vakatotomuria … na vuravura oqo, ena noda ivalavala, ena noda itovo kei na veicakacaka kecega, ka da sa laki veikilai kina kei vuravura, o ni nanuma beka kina kemuni na veitacini, ni na vakatikora vei keda na Kalou na veivakalougatataki eda sa gadreva tu meda taukena? Au tukuna vei kemuni e sega, ena sega ni cakava o Koya! … E dodomu meda tarai keda cake ena ivalavala dodonu kei lomalagi ka teivaka e yaloda na valavala dodonu ni Kalou. A kaya vakaoqo na Turaga, vua na parofita o Jeremaia, “Kau na tugana na noqu vunau ki na lomadra, kau na vola talega ki na yalodra; ia kau na yaco meu nodra Kalou, ka ra na yaco ko ira mera noqu tamata.” Jeremaia 31:33.] Oqo na veika sa saga tiko na Turaga me vakayacora, ka na vakayacora rawa oqo o Koya kivei keda kevaka meda na vakamuria na Nona lewa.⁸

Au vakavinavinakataka na Kalou ni loma ni gauna ni cakacaka vakailoa kei na valavala butobuto e vuravura, era sa maliwai keda tu o ira na tagane kei na yalewa ivalavala dodonu era rawa ni solia na nodra taledi cecere sa vakatikora vei ira na Kalou me vakacaucautaki ka vakalagilagi kina o Koya. Meu na tomana tale kina, ni ra udolu tu na tagane kei na yalewa bula dodonu ka dokai, sa vakasokomuni ira vata mai na Turaga mai na veimatanitu, ka sa lomadra talega mera solia na nodra gauna kei na taledi me veivuke ki na kena vakayacori rawa na cakacaka ni Kalou mera kune vinaka kina o ira na Luvena.⁹ [Raica na vakatutu 3 ena tabana e 281.]

Eda sa muria tiko na ivakaraitaki ni iVakabula ena gauna eda cata kina meda volitaka na lagilagi ni veigauna tawamudu me baleta na iyau kei vuravura.

Ena rawa mo namaka … mo sotava na veivakataotaki ena salatu ni bula oqo, ka na rawa mo vakayagataka kina na kena iwali vinaka duadua, ka na so vei kemuni ena temaki mo ni vuki mai na salatu ni dina kei na veika dokai, ka me vakataki Isoa, e vinakata me solia yani na lagilagi ni veigauna tawamudu ka me baleta ga e dua na gauna lekaleka ni vakacegu kei na marau [raica na Nai Vakatekivu 25:29–34]; ka … mo ni kukube sara ki na madigi mo ni vakatotomuria na ivakaraitaki ni iVakabula ena gauna a soli kina vua na lagilagi ni vuravura oqo, kevaka me na cakava mada e dua na ka lialia; a qai sauma yani vei nona dauveitemaki, “Mo lako ki dakuqu, Setani!” [Raica na Luke 4:5–8.]¹⁰

Au raica ena veika ni bula oqo, ni lekaleka sara na vuravura oqo ni vakatauvatani kei na veigauna tawamudu; ni noda kila, na veika vakalou sa tu e lomada, sa ka tudei tikoga, a sega ni buli, ka na tiko ga ki na veigauna tawamudu [raica na V&V 93:29]. Me baleta na veika dina oqo, eda sa yaco kina meda tamata kila-ka, meda kila kina ni na oti tiko na bula oqo ena vica na siga mai oqo, ka tadu mai na bula sa tawamudu; ka me vaka ni da sa maroroya na vunau eda sa qai vinaka cake mai vei ira era a sega ni vakayacora rawa na veivakatorocaketaki o ya.¹¹

Na kosipeli sa mai vauca vata na yalodra o ira sa dautokona, e sega ni dua na kena duidui, e sega ni kila ke vutuniyau se dravudravua; eda sa vauci vata me dua ga na tamata meda vakayacora na itavi sa vakacolati tu kina. … Ia meu taroga mada, O cei e taukena tiko e dua na ka, e rawa me vakatoka vakaidina sara e dua na iyau ni vuravura oqo me nona? Au sega ni nanuma ni vakakina, au mai vakatawa ni vica walega na ka, ia au na soli tukutuku tiko vua na Kalou ena kena vakayagataki kei na kena ituvaki. Era sa mai ciqoma na Yalododonu Edaidai na lawa ni kosipeli mai na ivakatakila ni Kalou, ka sa volai tu vakamatata mera na kila vakavinaka kina na tamata kecega. Kevaka meda kila vakavinaka ka vakasamataka donu na noda ilesilesi eda sa mai taura ni da vakayacora na kena veiyalayalati ena papaitaiso me bokoci kina na ivalavala ca, e dodonu me da kilai yaloda tiko ni sa gadrevi tu ena lawa meda vakasaqara taumada na matanitu ni Kalou, ka taura na noda gauna, taledi kei na gugumatua me rawati kina na inaki oqori [raica na Maciu 6:33; 3 Nifai 13:33]. Kevaka e sega ni vakakina, meda na qai namaka vakacava e muri, ni na yaco na vuravura oqo me tiko kina na Kalou kei na Luvena, meda rawata na bula tawamudu ka bula ka veiliutaki vata kei Koya?

O cei ena kaya ni na rawa vei ira na vutuniyau, se o ira era taukena e levu na taledi, era sa nuitaki vakalevu cake se rawata rawa mera taukena na veivakalougatataki oqo mai vei ira na dravudravua, se o ira sa dua ga na nodra taledi? Ena ka au kila, na tagane e cakacaka tiko ena sitoa, e dauculacula, dautara vale, daucaka ivava se dua tale na tabana ni cakaiyaya, ka bula voli ena lawa ni Kosipeli, ka caka dodonu ka yalodina ena nona veikacivi, na tagane oqo sa vakadonui me ciqoma me vakataka na tamata kecega na veika oqo kei na veivakalougatataki taucoko ni Veiyalayalati Vou ka Tawayalani; mai na nona yalodina oqo ena taukena kina na itutu vakatui eso, itutu cecere kei na kaukauwa, ka yaco o ira na luvena mera lewelevu vaka na kalokalo kei lomalagi se na matani nuku e matasawa. O cei, meu taroga mada, e levu cake na nona veiyau ni mataka mai na kena oqo?¹² [Raica na vakatutu 3 kei na 4 e ra].

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taurivaka na veivakasama oqo ni ko vulica na wase ni ivola oqo se ni ko vakavakarau mo veivakavulici. Me ikuri ni veivuke, raica na tabana e v–vii.

Taurivaka na itukutuku e tiko ena tabana e 273. Na cava e tiko ena veika vakavuravura e muataki ira tiko kina na tamata mera guilecava na nodra lotu? Meda na qarava vakacava na gagadre ni bula vakayago ka kakua ni rawai ena veika vakavuravura?
Vakasamataka vakatitobu na tikina e tekivu tiko ena tabana e 275. Ena vukei keda vakacava na noda lomana tiko na Kalou meda drotani mai na veirawai ni veika vakavuravura?
E vakavulica o Peresitedi Snow ni da sa veiyalayalatitaka meda “vakayagataka na noda gauna, taledi, kei na gugumatua me tarai cake kina na matanitu ni Kalou ena vuravura oqo” (tabana e 277). Vakasamataka mada na cava o rawa ni cakava mo maroroya tiko kina na veiyalayalati oqo.
Raicalesu na iotioti ni tikina ena wase oqo. Ena sala cava ena vukei keda kina na veika dina oqo meda maroroya tiko na noda veiyalayalati? “Ni lekaleka sara na vuravura oqo ni vakatauvatani kei na veigauna tawamudu.” E sega ni rawa vua e dua “me vakatoka vakaidina sara e dua na iyau ni vuravura oqo me nona.”

iVolanikalou Veisemati: Maciu 6:19–24; Joni 17:15; 1 Joni 2:15–17; Jekope 2:13–19; Momani 8:35–39; V&V 38:39; 63:47–48; 104:13–18

Veivuke ena Veivakavulici: Ni vakayacori na veivosaki vakailawalawa ena “soli na galala me ra vakaitavi mai e na lesoni e lewe levu na tamata. E so na lewenikalasi era dau lomalomarua na vakaitavi, era na rairai vakaitavi e na iwasewase lalai ka madua se rere mera vakamacalataki ira e matadra na lewelevu” (Veituberi, Me iLutua ni Noda Bula, 220).

Ena gauna mada ga sa yaco kina na vakatakilakila cecere eso ena Valetabu e Kirtland, e vuqa vei ira na Yalododonu mai Kirtland era a lutu ka ra vukitani.

Me vakataki koya na cauravou vutuniyau ka rau a veivosaki kei na iVakabula (raica na Maciu 19:16–22), eso na tamata era sa temaki mera gole tani mai vei ira sa vakaleqai tu.