Kapitulo 3

Tibuok Kinabuhi nga Pagkakabig: Pagpadayon sa Pag-uswag diha sa mga Baruganan sa Kamatuoran

“Ang atong relihiyon kinahanglan nga ipatuhop sa atong kaugalingon, usa ka bahin sa atong pagkatawo nga dili mahimong isalikway.”

Gikan sa Kinabuhi ni Lorenzo Snow

Si Lorenzo Snow nabunyagan ug nakumpirmahan niadtong Hunyo 1836. Nahinumdom sa iyang naglambo nga pagpamatuod, siya sa kaulahian miingon: “Ako mituo nga sila [ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw] aduna sa tinuod nga relihiyon, ug mipasakop ko sa Simbahan. Nianang higayona ang akong pagkakabig tungod lamang sa pangatarungan.”¹ Siya nahinumdom, “Hingpit gayud ako nga natagbaw nga akong nabuhat ang unsay maalamon alang kanako nga angayang buhaton ubos niana nga mga kahimtang.”² Bisan tuod nga nakontento siya sulod niana nga panahon uban niini nga panabut, sa wala madugay nangandoy siya alang sa espesyal nga pagpakita sa gahum sa Espiritu Santo. Siya miingon, “Wala ako makadawat og pagpakita sa gahum, apan nagpaabut ako.” ³

“Kini nga pagpakita sa gahum wala dayon mosunod human sa akong bunyag, sama sa akong gilauman,” siya nahinumdom. “Apan, bisan kon wala dayon kini moabut, sa dihang nadawat ko kini, ang kasayuran mas hingpit, lig-on ug talagsaon labaw pa sa akong labing gilauman. Usa ka adlaw samtang naghimo sa akong mga pagtuon, mga duha o tulo ka semana human nga ako nabunyagan, nagsugod ko sa paghunahuna sa kamatuoran nga ako wala makaangkon og kahibalo sa kamatuoran sa buhat—nga wala nako maangkon ang katumanan sa saad: ‘Siya nga nagbuhat sa akong kabubut-on, mahibalo sa gitudlo;’ [tan-awa sa Juan 7:17] ug mibati ko og kahigwaos.

“Akong gihipos ang akong mga basahon, mibiya sa balay ug nagsuroy-suroy sa nataran ubos sa grabeng impluwensya sa magul-anon, walay kalipay nga pagbati, samtang ang dili mahulagway nga panganod sa kangitngit daw mitabon kanako. Naandan na nako, nga inigkahuman sa adlaw, moadto sa usa ka kakahoyan aron pribadong mag-ampo, duol-duol og gamay sa akong pinuy-anan, apan niining higayuna wala koy tinguha nga buhaton kini.

“Ang diwa sa pag-ampo nawala, ug daw gisirad-an ko sa kalangitan. Sa katapusan, nakaamgo nga ang sagad nga oras sa pribadong pag-ampo miabut, nakaingon ko nga dili nako ihunong ang akong tulumanon sa kagabhion, ug, ingon sa naandan, miluhod sama sa akong naandan nga buhaton, ug didto sa akong naandang dapit nga ampoanan, apan wala mobati sa sagad nakong gibati.

“Mao pa lang ang pag-abli sa akong ba-ba aron mag-ampo, sa dihang nakadungog ko og kanaas, ibabaw sa akong ulohan, sama sa nagkayab-kayab nga mga kupo, ug diha-diha dayon ang Espiritu sa Dios mikunsad kanako, hingpit nga nanuot-suot sa akong kaugalingon, mipuno kanako gikan sa alimpulo sa akong ulo hangtud sa lapa-lapa sa akong mga tiil, ug O, kamaya ug kalipay ang akong gibati! Walay pulong nga makahulagway sa kalit nga kausaban gikan sa baga nga panganod sa panghunahuna ug espirituhanong kangitngit ngadto sa hilabihan nga kahayag ug kahibalo, ingon nga kini nianang higayuna miabut sa akong panabut. Dayon akong nadawat ang hingpit nga kahibalo nga ang Dios buhi, nga si Jesukristo mao ang Anak sa Dios, ug ang mahitungod sa pagpahiuli sa Balaan nga Priesthood, ug sa kahingpitan sa ebanghelyo.

“Kadto usa ka hingpit nga bunyag—usa ka pisikal nga pagpaunlod diha sa langitnong baruganan o elemento, nga mao ang Espiritu Santo; ug gani mas tinuod ug pisikal ang epekto niini ngari sa matag bahin sa akong lawas kay sa pagpaunlod sa tubig; nawala sa hingpit, kutob sa katarungan ug mahinumduman, ang tanang posibilidad sa pagduhaduha o kahadlok kalabut sa kamatuoran nga makasaysayanong gihatag ngari kanato, nga ang ‘Bata sa Betlehem’ mao gayud ang Anak sa Dios; usab ang kamatuoran nga Siya karon gipadayag ngadto sa anak sa mga tawo, ug naghatag og kahibalo, sama sa panahon sa mga apostol. Natagbaw gayud ako, sama nga ako maingon gayud, tungod kay ang akong mga gilauman labaw pa kay sa natuman, tingali ako moingon, diha sa walay kinutuban nga ang-ang.

“Dili ko makasulti kon unsa kadugay nga anaa ako sa impluwensya niining langitnong kalipay ug balaanong paglamdag, apan mikabat kadto og pipila ka minuto sa wala pa ang celestial nga pagbati, nga milukop ug milibut kanako, hinayhinay nga nawala. Sa akong pagbarug gikan sa akong pagluhod, uban sa akong kasingkasing nga puno sa pasalamat sa Dios nga lapas pa sa akong gahum sa pagpadayag, gibati nako—ako nasayud nga siya mihatag kanako sa unsay mahatag lamang sa Labing Gamhanan—kanang labaw ka mahinungdanon kay sa tanang kabtangan ug mga pasidungog nga mahatag sa kalibutan.” ⁴

Si Lorenzo Snow nagpabiling matinud-anon sa pagsaksi nga iyang nadawat nianang adlawa, ug makugihon siyang mitrabaho aron mapalambo ang iyang espirituhanong kahibalo ug mitabang sa uban nga mobuhat sa ingon. “Sukad nianang higayuna,” siya miingon, “naningkamot ko nga magpuyo sa paagi nga dili mawala ang Iyang Balaang Espiritu, apan padayon nga magiyahan niini, naningkamot sa pagwagtang sa akong pagkahakog ug bisan unsang sayop nga ambisyon, ug naningkamot sa pagbuhat sa Iyang katuyoan.”⁵.” “Siya namahayag, “Hangtud nga ang panumduman nagpabilin pa ug ang pangatarungan madumala pa, dili gayud ako makatugot nga ang gamhanang pagpamatuod ug kahibalo nga gihatag ngari kanako magpabiling dili masulti.”⁶ [Tan-awa sa sugyot 1 sa pahina 80.]

Mga Pagtulun-an ni Lorenzo Snow

Ang pagbaton og pagpamatuod usa ka maayong sinugdanan alang sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw.

Ang pundasyon nga diin kita mibutang sa atong hugot nga pagtuo talagsaon ug mahimayaon. Ako nasayud niini sa akong kaugalingon. Bag-o pa lamang ako niini nga Simbahan sa dihang milampus ko sa pag-angkon sa labing hingpit nga kahibalo nga adunay usa ka Dios, adunay usa ka Anak, si Jesukristo, ug nga si Joseph Smith giila sa Dios isip Iyang propeta. Kini usa ka kahibalo nga dili mahatag sa tawo. Nagagikan kini sa usa ka pagpadayag gikan sa Labawng Makagagahum. Kana mao ang labing maanindot nga sinugdanan alang sa Santos sa Ulahing mga Adlaw, ug kini usa ka butang nga kinahanglanon sa matag tawo, nga aduna gayuy tinguha sa pagpadayon niini nga dalan, niini nga panahon o sa laing panahon. Moabut siya sa mga kahimtang nga natural kaayo nga siya manginahanglan og kalig-on, ug kana nga kalig-on magagikan sa kahibalo sa kamatuoran nga ang dalan nga iyang gisubay modala kaniya ngadto sa pag-angkon sa iyang kinatas-an ug labing dako nga mga tinguha. ⁷

Mga kaigsoonan, adunay pipila ka butang nga kinahanglan gayud ninyo ug nako nga hunahunaon. Miabut na ang panahon nga gikinahanglan gayud sa matag lalaki ug babaye nga masayud sa ilang kaugalingon kalabut sa pundasyon nga ilang gibarugan. Kitang tanan kinahanglan nga maningkamot nga mas mapaduol og gamay ngadto sa Dios. Kinahanglan nga kita mopadayon og hinay-hinay ug batunan ang hingpit nga kahibalo niadto nga mga butang nga kinahanglan natong mas masabtan sa hingpit. Kini ang pribilehiyo sa matag Santos sa Ulahing mga Adlaw.⁸ [Tan-awa sa sugyot 2 sa pahina 80.]

Kita makapalambo sa atong pagtuo ug espirituhanong kahibalo.

Ang mga lalaki ug mga babaye makapalambo sa ilang espirituhanong kahibalo; sila mahimong mouswag sa pagpanglabay sa mga katuigan. ⁹

Gibati nako nga ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nag-uswag; nga sila nagadawat og edukasyon. Nag-anam kita og kalambo. Nag-uswag kita ngadto sa mas taas nga kahimtang ug luna ug ngadto sa mas taas nga ang-ang, ug kita nagadawat og ingon nga edukasyon nga ang kaalam sa kalibutan uban sa tanan niining mga nakab-ot ug sayop nga mga doktrina ug mga baruganan, walay epekto sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, kay sila milapas ibabaw sa mga teyoriya ug tagna-tagna sa mga inimbento sa tawo ug mipatigbabaw sa mga butang sa kamatuoran nga nagpalambo sa hunahuna, nagbayaw sa panabut, ug nagtukod sa ilang kaugalingon og anam-anam sa kahingpitan diha sa tinuod nga mga baruganan sa kinabuhi ug himaya. Napuno ang atong mga kasingkasing niini nga mga kamatuoran ug dili kita makasulti sa adlaw o oras diin ang atong pagtuo milambo, apan atong mabati, kon kita motan-aw og balik sa miaging semana, bulan o tuig, nga kita milambo diha sa pagtuo ug diha sa kahibalo sa pagtuo ug sa gahum sa Dios; atong masayran nga kita mas napaduol sa atong Dios ug atong bation nga kita suod sa Dios nga atong Amahan.¹⁰ [Tan-awa sa sugyot 3 sa pahina 80.]

Kon kita nagtinguha nga molambo diha sa atong pagtuo ug espirituhanong kahibalo, kinahanglan nga maningkamot kita.

Ang matag tawo kinahanglan nga makat-on sa pagbarug sa iyang kaugalingong kahibalo; dili siya mahimong magsalig sa iyang silingan; matag tawo kinahanglan nga dili magsalig; kinahanglan nga mosalig siya sa iyang Dios sa iyang kaugalingon lamang. Nagdepende kini sa iyang kaugalingon sa pagpamatuod kon siya makigbatok ba sa problema ug mobuntog sa mga babag nga anaa sa agianan sa kinabuhi nga mopugong sa iyang pag-uswag. Ang tawo makakuha sa impormasyon pinaagi sa paglihok sa Balaang Espiritu, ug siya magkaduol sa Dios ug magkalambo diha sa iyang pagtuo tugbang sa iyang pagkamakugihon. ¹¹

Imposible nga mouswag diha sa mga baruganan sa kamatuoran, molambo diha sa langitnong kahibalo, [gawas kon] atong gamiton ang atong abilidad sa pagpangatarungan ug maningkamot sa atong kaugalingon diha sa saktong pamaagi. Kita adunay panghitabo nga girekord diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad mahitungod sa sayop nga pagsabut ni Oliver Cowdery, kalabut niini nga baruganan. Ang Ginoo misaad kaniya sa gasa sa paghubad sa karaan nga mga rekord. Sama sa kadaghanan kanato karon, sayop ang iyang pagsabut kalabut sa paggamit sa gasa. Nagtuo siya nga ang kinahanglan lamang niyang buhaton, ingon nga kini nga gasa gisaad sa Dios kaniya, mao ang pagtugot sa iyang hunahuna nga maghulat nga nagpuyo lang nga walay pagpaningkamot, hangtud nga kini molihok diha-diha dayon. Apan sa dihang kadto nga mga rekord anaa na sa iyang atubangan, ang kahibalo wala gihatag, nagpabilin kining sinilyohan, sama sa gihapon, tungod kay walay gahum sa paghubad ang miabut kaniya.

Bisan kon ang gahum sa paghubad gihatag, dili niya masugdan ang buhat, tungod kay napakyas siya sa pagpaningkamot sa iyang kaugalingon atubangan sa Dios uban sa panglantaw sa pagpalambo sa gasa nga anaa kaniya; ug hilabihan ang iyang kasagmuyo, ug ang Ginoo, sa iyang kaayo ug kalooy, mipahibalo kaniya sa iyang sayop, gamit ang mosunod nga mga pulong—

“Tan-awa, ikaw wala makasabut; ikaw nagdahum nga Ako mohatag niini nganha kanimo samtang ikaw wala maghunahuna, gawas sa pagpangutana kanako; apan, tan-awa, Ako moingon nganha kanimo, nga ikaw kinahanglan gayud nga magtuon niini diha sa imong hunahuna; unya ikaw kinahanglan nga mangutana kanako kon kini husto, ug kon kini husto Ako mohimo sa imong dughan nga moinit diha sulod kanimo,” ubp. [Tan-awa sa D&P 9.]

Ingon usab niini ngari kanato, kalabut sa mga butang nga atong gipaningkamutan. Kon kita nagpaabut nga molambo, mouswag sa buhat nga atong giatubang, ug sa katapusan makaangkon niadto nga mga gasa ug mga himaya, dayon kanang kahimayaan nga atong gipaabut, kinahanglan kitang maghunahuna ug mamalandong, kinahanglan kitang maningkamot sa atong kaugalingon, ug usab kutob sa atong mahimo. ¹²

Kinahanglan nga atong … maangkon ang Espiritu sa atong kaugalingon, ug dili makontento lamang sa paglakaw diha sa kahayag sa uban; kita kinahanglan nga molambigit niini sa atong kaugalingong mga espiritu. …

Ang usa ka tawo nga naningkamot nga makat-on sa pagtugtog og plawta [flute] sa sinugdanan maglisud sa pagpatingog sa mga nota, ug aron matugtog ang tuno sa saktong paagi gikinahanglan ang dakong kakugi ug pasensya. Kinahanglan siyang mopadayon, mohunong og kadali, mobalik ug mosugod og balik, apan human niana siya, pinaagi sa daghang mga paningkamot, mahanas niana nga tuno. Kon tawagon sa pagtugtog niana nga tuno human niana, dili na kinahanglan nga hinumduman kon asa ibutang ang mga tudlo, apan siya sayon na lamang nga motugtog niini. Dili kini sayon sa sinugdanan; nagkinahanglan kini og dakong pasensya ug paghago, sa dili pa kini mahimong sayon nga tugtugon ang tono.

Ingon usab niini ang kabahin sa mga butang nga may kalabutan sa mga butang sa Dios. Kita kinahanglan nga maningkamot sa atong kaugalingon ug mopadayon diha sa grasya ug dugang pa nga grasya, molambigit sa balaod sa buhat diha sa atong kaugalingon, nga mahimong sayon na lamang ang pagbuhat niadtong mga butang nga gikinahanglan kanato.¹³ [Tan-awa sa sugyot 4 sa pahina 81.]

Sa atong pagtuon sa mga butang sa Dios ug pagpabiling matinud-anon, ang atong relihiyon mahimo nang kabahin sa atong pagkatawo.

Adunay kakuyaw sa atong pagkakontento lamang sa taphaw nga pag-uswag, nga daw nag-uswag kon tan-awon. Naghisgut kita kalabut sa paglakaw diha sa kahayag sa Espiritu ug pagbati niini ngari kanato, apan naghimo ba kita niini nga mga butang? Kita kinahanglan nga magtuon sa mga butang sa Dios, mobutang sa atong pundasyon ibabaw sa bato, hangtud moabut kita niana nga tubig nga mamahimong walay katapusang tinubdan sa kinabuhing dayon diha kanato. ¹⁴

Adunay mga tawo taliwala kanato diin ang Espiritu sa Labawng Makagagahum nga kaniadto diha kanila sa hilabihan kakusog, kansang mga tinguha nga kaniadto maayo ug lunsay sama sa mga anghel, ug kinsa mihimo og mga pakigsaad sa Dios nga sila moserbisyo Kaniya ug mosunod sa Iyang mga sugo ubos sa tanang mga kahimtang. … Apan naunsa na karon ang pipila niadto nga mga Elder? Sila wala na mobati niana karon. Ang ilang mga pagbati nabaling na nganha sa mga butang niini nga kalibutan nga gitugot sa Ginoo nga ilang maangkon, nga sila maghulat karon hangtud nga sila pagatawgon, ug sa kasagaran kon sila tawagon na, mosunod sila tungod lamang sa tinguha nga mapabilin ang ilang dungog ug posisyon, kay sa tinuod nga pagbati og gugma sa paghago kon diin sila gitawag.

Ingon niini ang kahimtang sa tanang mga tawo, bisan unsa kamaayo ang ilang pagsugod, nga nagtugot sa ilang mga hunahuna ug mga pagbati nga mosunod sa kalibutan ug sa mga paagi niini, ug kini klaro ug dili malalis nga kamatuoran nga kon ingon niini ang mga tawo sila nahigugma sa kalibutan labaw pa sa ilang paghigugma sa Ginoo ug sa Iyang buhat dinhi sa yuta. Nakadawat sa kahayag sa walay katapusang Ebanghelyo, ug nakaambit sa maayo nga mga butang sa gingharian, ug nahilakip sa kaliwatan ni Israel ug mga manununod sa mahinungdanon ug mahimayaon nga mga saad, kita kinahanglan nga maghago uban sa kamaunungon ug kamakugihon aron matuman ang unsay giplano sa Dios pinaagi kanato; kita kinahanglan mahimong mga lalaki ug mga babaye sa hugot nga pagtuo ug gahum ingon man usab maayo nga mga binuhatan, ug kon atong mamatikdan ang atong kaugalingon nga wala magmatngon o wala kaayo magpakabana, igo na nga atong masayran aron atong makorihian ang atong mga binuhatan ug mobalik ngadto sa dalan sa katungdanan. ¹⁵

Walay mas labaw ka binuang kay sa ideya sa tawo nga mosalikway sa iyang relihiyon sama sa usa ka kupo o sinina. Walay sama niana nga ang tawo mosalikway sa iyang relihiyon gawas kon siya mosalikway sa iyang kaugalingon. Ang atong relihiyon kinahanglan nga ipatuhop sa atong kaugalingon, usa ka bahin sa atong pagkatawo nga dili mahimong isalikway. Kon aduna man gani usa ka butang nga sama sa tawo nga mosalikway sa iyang relihiyon, sa higayon nga siya mohimo niini siya anaa sa dapit nga wala niya masayri, siya nagtugyan sa iyang kaugalingon ngadto sa gahum sa kangitngit, wala siya sa iyang kaugalingong dapit, siya walay mahimo didto. Ang ideya sa mga Elder sa Israel nga mamalikas, mamakak ug maghubog-hubog ubos kaayo alang kanila; kinahanglan nga sila anaa ibabaw niana nga mga butang. Atong isalikway ang tanan nga mga dautan ug mopuyo sa matag pulong nga mogawas gikan sa ba-ba sa Dios [tan-awa sa D&P 98:11]. Atong huptan ang matag katungdanan nga gihatag kanato uban sa pangandoy ug paningkamot nga kita unta makabaton sa espiritu sa atong Dios, sa kahayag sa kamatuoran ug sa mga pagpadayag ni Jesukristo ngari kanato sa kanunay. ¹⁶

Pabilin diha sa barko sa Zion. Kon ang mga sakayan mopidpid sa kilid, mopakita og nindot nga mga kolor ug mohimo og nindot nga mga saad, ayawg kanaog sa barko aron moadto sa baybayon nga mosakay sa bisan unsa nga laing sakayan; apan pagpabilin diha sa barko. Kon kamo gigamit sa dili maayo nga paagi ni bisan kinsa nga anaa diha sa barko, kinsa wala makaangkon sa tukma nga espiritu, hinumdumi nga ang barko mismo maayo ra. Dili nato tugutan ang atong mga hunahuna nga masuko tungod sa bisan unsa nga butang nga gihimo sa mga tawo diha sa barko ngari kanato; ang barko maayo ra, ug ang mga nagdumala maayo ra, ug kita mahimong maayo ra kon kita magpabilin sa barko. ¹⁷

Mopakita ko og pananglitan kalabut sa pagkuha ug pag-angkon niini nga espiritu ngari kanato, ug magmapasaligon gayud aron nga kita sa panahon sa bagyo, dili mapaling. Pagbutang og usa ka pipino diha sa sudlanan sa suka ug adunay gamay ra kaayo nga epekto nga nahimo niini sa unang oras, ni sa unang 12 ka oras. Susiha kini ug inyong makita nga ang epekto nga nahimo anaa ra sa panit, tungod kay nagkinahanglan og mas taas nga panahon sa paggamos niini. Ang pagbunyag sa usa ka tawo dinhi sa simbahan adunay epekto kaniya, apan dili ingon nga ang epekto makatuhop dayon kaniya. Dili kini makatukod og balaod sa katungod ug katungdanan diha kaniya atol sa unang 12 o 24 ka oras; siya kinahanglang magpabilin sa simbahan, sama sa pipino diha sa suka, hangtud nga motuhop kaniya ang tukma nga espiritu, hangtud nga makagamot siya sa ‘Mormonismo,’ diha sa balaod sa Dios; kinahanglan nga kadto nga mga butang atong ipatuhop sa atong kaugalingon.

… Mga kaigsoonan, akong … ibilin ang hilisgutan nganha sa inyong mainampingong pagtagad, paghunahuna ug pamalandong, mag-ampo sa Ginoong Dios sa atong mga amahan sa pagbu-bu sa Iyang Espiritu nganha sa Iyang katawhan. Kamo mao kadtong gipili sa Ginoo aron sa paghimaya Kaniya didto sa Iyang presensya, ug unta ang Ginoo mopanalangin kaninyo ug mopuno kaninyo sa Iyang Espiritu, ug unta ang inyong mga mata makaklaro sa pag-ila sa mga butang nga may kalabutan sa inyong kaluwasan. Ug kon adunay bisan kinsa nga lalaki o babaye nga wala pa kaayo mahigmata, unta sa dili madugay moabut ang panahon nga ang Espiritu ug gahum sa Espiritu Santo maanaa unta kanila, aron kini motudlo unta kanila sa mga butang nga nangagi, karon ug sa umaabut, ug pinaagi sa tabang sa Ginoo, mopugas sa pagkamatarung ug baruganan sa kamatuoran nganha sa ilang kaugalingon, aron sila unta maandam sa mga bagyo nga moabut.¹⁸ [Tan-awa sa sugyot 5 sa pahina 81.]

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo

Hunahunaa kini nga mga ideya samtang ikaw nagtuon sa kapitulo o samtang ikaw nangandam sa pagtudlo. Alang sa dugang nga tabang, tan-awa sa mga pahina v–viii.

Ribyuha ang kasinatian ni Lorenzo Snow nga girekord sa mga pahina 69, 71–73. Sa unsang paagi nga ang imong pagpamatuod nahimong tinuod alang kanimo? Hunahunaa ang pagpakigbahin sa imong kasinatian nganha sa usa ka sakop sa imong pamilya o sa usa ka higala, sama sa usa ka tawo nga imong giserbisyohan isip home teacher o visiting teacher.
Si Presidente Snow miingon nga ang pagbaton og pagpamatuod “mao ang labing maanindot nga sinugdanan alang sa Santos sa Ulahing mga Adlaw” (pahina 73). Ngano nga ang pagpamatuod usa lamang ka sinugdanan —dili katapusan nga destinasyon?
Diha sa seksyon nga nagsugod sa pahina 74, si Presidente Snow mitandi sa edukasyon sa kalibutan diha sa “mas taas” nga edukasyon nga mahatag sa Ginoo. Sa unsang paagi nga kita makapadayon niining “mas taas nga edukasyon”? Unsa nga mga panalangin nga miabut kanimo sa imong pagbuhat niini?
Basaha ang seksyon nga nagsugod sa pahina 75. Kanus-a nimo kinahanglanon ang “pagbarug sa [imong] kaugalingong kahibalo”? Unsa ang mahimo sa mga ginikanan ug mga magtutudlo aron matabangan ang mga anak ug mga kabatan-onan sa pagbarug sa ilang kaugalingong kahibalo?
Ribyuha ang tambag ni Presidente Snow diha sa katapusan nga seksyon sa kapitulo (mga pahina 79–80). Unsa sa imong hunahuna ang ipasabut sa “pagtuon sa mga butang sa Dios”? Unsa sa imong hunahuna ang ipasabut nga ang atong relihiyon kinahanglan nga “ipatuhop sa atong kaugalingon”?

May Kalabutan nga mga Kasulatan: 2 Nephi 31:20; Mosiah 5:1–4, 15; Alma 12:9–10; 3 Nephi 9:20; Moroni 10:5; D&P 50:24

Tabang sa pagtudlo: “Daghan sa mga pagtudlo nga gihimo sa Simbahan gihimo sa istrikto nga paagi, lektyur na kini. Dili kaayo kita ganahan og mga lektyur sulod sa mga klasehanan. Gibuhat nato kini sa sakrament miting ug sa mga komperensya, apan ang pagtudlo mahimong magtubag-tubag aron makapangutana kamo. Sayon ka nga makadasig og mga pangutana sulod sa klase” (Boyd K. Packer, “Mga Baruganan sa Pagtudlo ug Pagkat-on,” Liahona, Hunyo 2007, 87).

“Kita kinahanglan nga magtuon sa mga butang sa Dios, mobutang sa atong pundasyon ibabaw sa bato, hangtud moabut kita niana nga tubig nga mamahimong walay katapusang tinubdan sa kinabuhing dayon diha kanato.”

Wala madugay human nabunyagan ug nakumpirmahan, si Lorenzo Snow nakadawat og hilum, makapausab sa kinabuhi nga pagbati sa Espiritu Santo.

“Ang mga lalaki ug mga babaye makapalambo sa ilang espirituhanong kahibalo; sila mahimong mouswag sa pagpanglabay sa mga katuigan.”