Kapitulo 7

Pagkamatinud-anon sa mga Panahon sa Pagsulay: “Gikan sa Kangitngit ngadto sa Mahimayaong Kahayag”

“Matag lalaki ug babaye nga nagserbisyo sa Ginoo, bisan unsa pa sila ka matinud-anon, makasinati og kalisdanan; apan kon sila magpuyo sa matinud-anong paagi, ang kahayag moabut kanila ug ang kahupayan ihatag.”

Gikan sa Kinabuhi ni Lorenzo Snow

Niadtong Pebrero 1846 ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw gipugos sa pagpabiya sa ilang mga panimalay sa Nauvoo, Illinois. Samtang nangandam sila sa pagbaktas sa kasadpan ngadto sa ilang bag-ong gisaad nga yuta, sila misunod sa tambag ni Presidente Brigham Young nga magtukod og mga pinuy-anan diha sa maagian. Mipuyo sila sa temporaryo nga mga kapuy-an ug nagtanom og mga lagutmon alang sa mga Santos nga nagsunod kanila. Human sa paggahin og mubo nga panahon didto sa estado sa Iowa sa pinuy-anan nga gitawag og Garden Grove, si Lorenzo Snow ug ang iyang pamilya mibalhin ngadto sa dapit nga gitawag sa mga Santos og Mount Pisgah, sa Iowa gihapon. Kini nga pinuy-anan ginganlan nga gisunod sa ngalan sa bukid diin nakita ni propeta Moises ang gisaad nga yuta sa iyang katawhan.

Pipila ka bulan human sa ilang pag-abut sa Mount Pisgah, si Lorenzo gitawag aron sa pagdumala sa pinuy-anan. “Niining higayuna,” sa kaulahian iyang girekord, “ang mga Santos didto sa Pisgah anaa sa lisud kaayo nga kahimtang, dili lamang sa pagkaon ug sinina, apan sa pundok sa kahayupan ug mga karomata aron makapadayon sa ilang panaw. Pipila ka mga pamilya ang nahutdan na gayud og pagkaon, ug nagsalig sa kalooy sa ilang mga silingan, kinsa, kasagaran, naglisud sa paggamit niana nga hiyas. Apan, labaw sa tanan, ang mananakod nga sakit mitakboy sa pinuy-anan, sa dihang diyutay ra ang mga walay sakit nga makaatiman sa mga masakiton; ang kamatayon misunod, ug ang mga amahan, mga inahan, mga anak, igsoong mga lalaki, igsoong mga babaye ug minahal nga mga higala nabiktima sa manlalaglag, ug gipanglubong nga hapit walay seremonya, ug ang uban naglisud og tukmang ipasul-ob para sa lubong. Busa ang kaguol ug pagbangutan midugang sa kalisud.”

Si Lorenzo mismo nakahibalo niini nga mga pagsulay. Siya ug ang iyang pamilya nakasinati og sakit, mga kasagmuyo, ug kagul-anan, lakip ang kamatayon sa iyang bag-ong natawo nga si Leonora. Siya misulat, “Ang batang si Leonora nasakit ug namatay, ug sa labihan nga kasubo among gilubong ang iyang lawas sa malinawon nga kapahulayan niini, biyaang mag-inusara, layo sa iyang amahan ug inahan nga mipakatawo kaniya.”

Ubos niini nga mga kahimtang, si Lorenzo mitabang sa mga Santos sa pag-atubang sa ilang mga pagsulay uban sa hugot nga pagtuo. Ang iyang igsoong babaye nga si Eliza misulat, “Uban sa dakong paningkamot—ang praktikal nga hunahuna, ug kalig-on sa katuyoan nga dili gayud motugyan ngadto sa pagkawalay-paglaum, iyang gipamatuod sa iyang kaugalingon nga makaagwanta sa emerhensya nga makapalisang sa mga tawo nga may ordinaryong mga abilidad.” Siya nahinumdom, “Siya milihok una sa pagdasig ug paghiusa sa mga paningkamot sa mga tawo.” Iyang gi-organisar ang mga tawo ngadto sa mga grupo nga motrabaho. Ang pipila miadto sa sikbit nga mga lungsod aron makakita og kwarta alang sa ilang mga pagkaon ug sinina. Ang uban nagpabilin sa kampo, diin ilang gibantayan ang mga pamilya didto, nananom og lagutmon, ug nanghimo ug nag-ayo og mga butang nga mahimong magamit sa kasikbit nga mga pinuy-anan.

Agig dugang sa pagtabang sa mga Santos nga magtinabangay, si Lorenzo miawhag kanila sa pag-atiman sa ilang kaugalingon sa espirituhanong paagi ug sa paglingaw-lingaw og matarung nga kalingawan. “Panahon sa taas nga mga bulan sa tingtugnaw,” siya miingon, “naningkamot ko nga mapabilin ang maayo nga mga kinaiya ug ang kadasig sa mga Santos sa Pisgah, dili lamang sa pagpasiugda og mga miting alang sa relihiyosong pagsimba ug mga kalihokan, diha sa nagkalainlaing mga bahin sa pinuy-anan, apan sa pagpaningkamot usab alang sa mga pagkaon, ug pagdasig og tukmang mga kalingawan sa nagkalainlaing mga matang. …

“Isip usa ka sanglitanan, gusto kong mohulagway og usa, nga akong giayum-ayum alang sa kalingawan sa daghan kutob sa akong masulod sa akong gamayng balay sa pamilya, nga usa lamang ka andana nga building, mga kinse por treynta ka pye [mga upat ug tunga ka metros ug siyam ka metros], hinimo sa mga kahoy, yuta ang atup ug ang salog, nga makita sa pikas tumoy ang usa ka panghaw nga may igong gitas-on, hinimo sa sagbut nga gikuha gikan sa Yuta. Para lang sa okasyon among gihapinan ang salog og nipis nga limpyong straw, ug gikurtinahan ang mga bongbong og puti nga mga hapin sa higdaanan.

“Kon unsaon namo pagbutang og mga suga nga angay sa umaabut nga kalihokan usa ka dakong hunahunaon, ug usa ka butang nga nagkinahanglan og dakong kontribusyon sa among kamamugnaon. Apan milampus kami. Gikan sa lawom nga gitamnan niini, among gipili ang kinadak-an ug kinanindotan nga mga turnip—gikuha ang sulod, ug gibutangan og mugbo nga mga kandila ang sulod niini, gibutang kini libut sa mga bongbong, ang uban gibitay sa ibabaw sa kisame, nga hinimo sa yuta ug mga palwa. Kadto nga mga suga naghatag og hilabihan ka malinawon, hilum … nga impluwensya, ug ang kahayag nga midan-ag lahus niadtong panit sa mga turnip naghatag og nindot kaayo nga talan-awon.

“Atol sa mga kalihokan nianang gabhiona, pipila sa akong mga higala, sa mainitong mga pagpahayag nga mahimo, midayeg kanako ug sa akong pamilya alang sa talagsaong desinyo ug kamamugnaon nga makita niadtong talagsaon ug dili mahal nga mga dekorasyon.”

Si Lorenzo nahinumdom nga “ang mga oras napuno sa kasadya, ug malipayong milabay.” Siya ug ang iyang mga bisita milingaw sa usag usa uban sa mga pagpamulong, mga kanta, ug mga balak. Miingon siya, “Pagkahuman, ang tanan daw natagbaw gayud, ug mipauli, nga mibati nga ingon ka malipayon nga daw sila adunay mga panimalay.”¹ [Tan-awa sa sugyot 1 sa pahina 135.]

Mga Pagtulun-an ni Lorenzo Snow

Ang mga pagsulay ug mga kalisdanan makatabang kanato sa paglambo sa espirituhanong paagi ug pagpangandam alang sa celestial nga himaya.

Imposible kini alang kanato sa pagtrabaho sa atong kaluwasan ug pagtuman sa mga katuyoan sa Dios nga walay mga pagsulay o walay mga sakripisyo.²

Ang mga pagsulay ug mga kalisdanan mao ang kasinatian sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Giplano sa Dios nga kini maingon gayud niini. Nangahas ako sa pag-ingon nga didto sa [premortal] nga kalibutan sa mga espiritu, sa dihang kini gitanyag kanato nga moanhi niini nga panahon sa pagsulay, ug mosinati sa kasinatian nga karon atong nadawat, dili kadto tanan nindot ug makapahimuot; ang mga gipaabut dili gayud nindot kaayo sa tanang mga matang sama sa gitinguha. Apan walay pagduhaduha nga atong nakita ug nasabtan og klaro kana didto nga, aron matuman ang atong kahimayaan ug himaya, kini usa ka kinahanglanon nga kasinatian; ug bisan unsa pa kini ka dili nindot alang kanato, kita andam sa pag-uyon sa kabubut-on sa Dios, ug mao nga kita ania dinhi.³

Ang Ginoo mitino diha sa Iyang kasingkasing nga Siya mosulay kanato hangtud nga Siya masayud unsay Iyang mahimo kanato. Siya misulay sa Iyang Anak nga si Jesus. … Sa wala pa Siya [ang Manluluwas] mianhi sa yuta ang Amahan nakakita sa Iyang dalan ug nasayud nga Siya makasalig kaniya kon ang kaluwasan sa mga kalibutan mabutang sa peligro; ug wala Siya mapakyas. Busa ingon usab niana sa atong kaugalingon. Siya mosulay kanato, ug mopadayon sa pagsulay kanato, aron kita Iyang mabutang sa kinatas-ang mga kahimtang sa kinabuhi ug mahatag ngari kanato ang labing sagrado nga mga responsibilidad.⁴

Kon kita molampus sa paglatas sa nagsingabot nga lisud nga mga pagsulay uban sa hingpit nga kamatinuoron ug kaligdong, makalaum kita nga sa katapusan sa atong mga pagsulay, mao ang talagsaon ug daghang pagdagayday sa Espiritu ug gahum sa Dios—usa ka talagsaong gasa nganha sa tanan kinsa nagpabiling matinuoron sa ilang mga pakigsaad. …

Pipila sa atong mga kaigsoonan nangutana kon human niining kinabuhia, makabati ba sila sa ilang kaugalingon nga takus sa hingpit nga pakigdait sa mga Propeta ug sa karaan nga mga Santos, kinsa nakalahutay sa mga pagsulay ug mga pagpanggukod; ug sa mga Santos … nga nag-antus didto sa Kirtland, sa Missouri ug sa Illinois. Kini nga mga kaigsoonan nga nangutana mipahayag og mga pagmahay nga sila wala makasinati niadto nga mga panahon sa pag-antus. Kon si kinsa kanila ang ania, ako moingon, para mahupay sila, mubo ra nga panahon nga kamo maghulat ug kamo makabaton sa susama nga mga oportunidad, hangtud makontento kamo. Kamo ug ako dili mahimong hingpit gawas kon pinaagi sa pag-antus: Si Jesus dili usab [tan-awa sa Mga Hebreohanon 2:10]. Sa Iyang pag-ampo ug pag-antus didto sa Tanaman sa Getsemani, nakita na Niyang daan ang makapaputli nga proseso nga gikinahanglan sa kinabuhi niadtong kansang pangandoy mao ang nagdasig kanila sa pagbaton og himaya sa celestial nga gingharian. Walay usa ang angay mosulay sa paglingkawas pinaagi sa paghimo og bisan unsa nga makapadaot nga mga lihok.⁵

Walay laing paagi diin ang mga Santos makahimo og espirituhanong pag-uswag ug mahimong andam alang sa pagpanunod sa celestial nga gingharian kondili pinaagi sa kalisdanan. Mao kini ang proseso diin ang kahibalo molambo ug ang kalinaw sa katapusan maestablisar sa tibuok kalibutan. Kini gipamulong [na] nga kon ang tanan sa atong palibut malinawon ug malamboon karon, mahimo kitang walay pagpakabana. Kini mahimong usa ka kahimtang nga mao na lamang ang pagatinguhaon sa daghang mga tawo; dili na sila mokab-ot pa sa mga butang sa kahangturan.⁶

Sa tinagsatagsa man o sa dinaghan, kita nag-antus ug kita mag-antus og usab, ug ngano man? Tungod kay ang Ginoo nagkinahanglan niini kanato aron kita mabalaan.⁷ [Tan-awa sa sugyot 2 sa pahina 135.]

Kon kita magpabiling matinud-anon panahon sa mga pagsulay ug mga pagtintal, kita nagpakita nga atong gihigugma ang Dios labaw pa sa atong paghigugma sa kalibutan.

Apil sa atong mga pagsulay mao ang mga pagtintal, diin atong mapakita kon giunsa nato paghatag og bili ang atong relihiyon. Pamilyar kamo sa kasinatian ni Job kalabut niana. Gihatagan siya og kahibalo mahitungod sa pagkabanhaw, ug mahitungod sa Manunubos, ug nasayud siya nga bisan kon siya mamatay siya, sa ulahing mga adlaw, makakita sa iyang Manunubos dinhi sa yuta [tan-awa sa Job 19:25–26]. Ang mga pagtintal nga iyang nasinati nagpakita nga iyang gihatagan og bili kining langitnong mga konsiderasyon labaw pa sa tanang mga butang. …

… Tungod kay ang Dios atong higala kita dili mahadlok. Mahimong magpadayon kita sa pagsinati sa daghang mga kahimtang nga dili nato ganahan. Pinaagi niini atong mapakita sa mga anghel nga kita nahigugma sa mga butang sa Dios labaw pa sa mga butang sa kalibutan.⁸ [Tan-awa sa sugyot 3 sa pahina 135.]

Samtang kita magpabilin nga matinud-anon, ang Ginoo molig-on kanato sa pagbuntog sa mga pagtintal ug paglahutay sa mga pagsulay.

Daghan kaninyo tingali ang adunay grabe nga mga pagsulay, aron ang inyong pagtuo mahimong mas hingpit, ang inyong pagsalig motubo, ang inyong kahibalo kabahin sa gahum sa langit madugangan; ug kini una pa ang inyong katubsanan mahitabo. Kon ang mga problema moabut … ; kon ang mga pagsulay moabut, ug mapugos kamo sa pagsinati sa mga pagsulay; si Satanas tugutan nga mabuhian nganha uban kaninyo, uban sa iyang tanang madanihon nga mga gahum sa mga paglingla ug maliputon nga mga pagpangdani; ang grabeng pagpanggukod moabut kaninyo;—nan, diha nianang orasa, ihangad ang inyong mga ulo ug pagmaya nga kamo giilang takus sa pag-antus sama ni Jesus, sa mga Santos, ug balaang mga propeta; ug hibaloi nga ang panahon sa inyong katubsanan duol na.

Akong gibati, akong mga kaigsoonan, nga awhagon kamo uban sa kinasingkasing nga pagpahayag. Paglipay—ayaw kaguol; kay sigurado nga ang adlaw hapit na moabut nga ang inyong mga luha paughon, ang inyong mga kasingkasing pagahupayon, ug inyong matagamtam ang mga bunga sa inyong mga paningkamot. …

Magmatinuoron, magmahiyason, magmadungganon, magmaaghup ug magmapaubsanon, magmaisugon ug magmalig-on, ugmaron ang kaligdong, magmahisama sa Ginoo; hupti ang kamatuoran bisan pa og lahus sa kalayo o hinagiban, pagsakit o kamatayon.⁹

Gikan sa panahon nga atong nadawat ang Ebanghelyo hangtud karon, ang Ginoo sa matag karon ug unya mihatag kanato og mga pagsulay ug mga kasakitan, kon kita motawag niini sa ingon; ug usahay kini nga mga pagsulay ingon na niana nga matang nga lisud kaayo alang kanato nga modawat niini nga walay pagbagulbol ug pagreklamo. Apan sa ingon niana nga mga higayon ang Ginoo mipanalangin kanato ug mihatag kanato og igo sa Iyang Espiritu aron kita makabuntog sa mga pagtintal ug makalahutay sa mga pagsulay.¹⁰

Matag lalaki ug babaye nga nagserbisyo sa Ginoo, bisan unsa pa sila ka matinud-anon, makasinati og kalisdanan; apan kon sila magpuyo sa matinud-anong paagi, ang kahayag moabut kanila ug ang kahupayan ihatag.¹¹

Ang gikinahanglan lamang kanato aron sa paghimo kanatong hingpit nga luwas sa tanang mga kahimtang sa kasamok o pagpanggukod, mao ang pagbuhat sa kabubut-on sa Dios, nga magmatinuoron, matinud-anon ug ipabilin sa atong kaugalingon ang pagkamaunungon ngadto sa mga baruganan nga atong nadawat; mobuhat og matarung alang sa uban; dili mangyatak sa mga katungod sa tawo; mosunod sa matag pulong nga nagagikan sa ba-ba sa Dios ug ang Iyang Balaang Espiritu moagak ug motabang kanato ubos sa tanang mga kahimtang, ug kita makalingkawas niining tanan nga abundang mapanalanginan diha sa atong mga panimalay, atong mga pamilya, atong mga kahayupan, atong mga umahan—ug diha sa matag paagi ang Dios mopanalangin kanato. Siya mohatag kanato og kahibalo human sa usa ka kahibalo, salabutan human sa usa ka salabutan, kaalam human sa usa ka kaalam.

Unta ang Dios modugang sa iyang panalangin niining iyang katawhan. Unta kita magmatinud-anon sa atong kaugalingon, matinud-anon sa tanang baruganan nga atong nadawat, magtinguha alang sa kaayohan sa uban sa tibuok natong kasingkasing, ug ang Dios mobu-bu sa iyang Espiritu ngari kanato, ug kita mogawas nga magmadaugon sa katapusan.¹² [Tan-awa sa sugyot 3 sa pahina 135.]

Sa paghinumdom sa lisud nga mga panahon, atong makita nga ang atong mga pagsulay nakatabang kanato nga mas maduol sa Dios.

Sa higayon nga kita mamalandong sa unsay nabuhat sa Ginoo kanato sa milabayng panahon, sa atong palibut karon, ug sa umaabut nga mga butang, pagkabulahan nato nga katawhan! Usahay naghunahuna ko nga usa sa pinakanindot nga mga hiyas nga maangkon sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw mao ang pagkamapasalamaton ngadto sa atong Langitnong Amahan alang nianang Iyang gihatag kanato ug sa dalan nga Iyang gidad-an kanato. Tingali ang paglakaw niana nga dalan sa kanunay dili nindot nga kasinatian; apan sa kaulahian atong masayran nga kadto nga mga kahimtang nga dili gayud nindot mao kanunay ang maghatag og labing dako nga kaayohan ngari kanato.¹³

Matag pagsulay nga masinati sa tawo, kon siya magmatinud-anon niana nga pagsulay ug motahud sa Dios ug sa relihiyon nga iyang gipili, human niana nga pagsulay o kasakit kana nga tawo mas maduol sa Dios, mas maduol kalabut sa paglambo sa pagtuo, kaalam, kahibalo ug gahum, ug sa ingon mas masaligon sa pagtawag sa Dios alang niadtong mga butang nga iyang gitinguha. Nakaila ko og mga tawo nga mahadlok maghunahuna nga makasinati og piho nga mga pagsulay kinsa human nakasulay sa pagtintal miingon nga makaduol sila sa Ginoo nga mas masaligon ug makapangayo nianang mga panalangin nga ilang gitinguha. …

Kita aduna sa tanang katarungan nga magmaya ug mapuno sa kalipay ug katagbawan, bisan pa man sa mga kalisdanan nga naglibut kanato. Ug unsa na man kita ka layo, unsa na ka daghan ang kahibalo nga atong naangkon ug unsa ka daghan ang atong mas maagwanta karon kay sa usa, duha o lima ka tuig ang milabay, ug mas makabarug ba kita karon kay sa milabayng pipila ka katuigan? Ang Ginoo milig-on kanato ug mipalambo kanato diha sa atong pagtubo. Sama sa batang masuso, kon siya motubo dili siya mahibalo kon sa unsang paagi niya nadawat ang anam-anam nga kalig-on ug ang paagi nga siya mitubo sa gidak-on. Siya mas midako karong tuiga kay sa miagi. Ingon usab niana ang atong espirituhanong pagtubo. Kita mobati nga mas lig-on karon kay sa miaging tuig.¹⁴

Ang mga sakripisyo nga inyong nahimo, mga kalisud nga inyong nalahutay ug ang mga kasakit nga inyong giantus … makalimtan, ug kamo magmaya nga kamo nakaangkon og kasinatian nga gihatag niini. … Ang ubang mga butang atong makat-unan pinaagi nianang atong giantus, ug ang kahibalo nga makuha niana nga paagi, nga nianang higayuna tingali sakit kaayo, mahinungdanon kaayo kanato didto sa sunod nga kinabuhi. …

… Nasayud ko nga ang inyong kinabuhi dili nindot kanunay; sa walay pagduhaduha nakasinati kamo og daghang mga pagsulay, ug tingali nakasinati kamo og grabeng kalisdanan; apan pinaagi sa padayon nga kaligdong sa dili madugay mahaw-as kamo gikan sa kangitngit ngadto sa mahimayaong kahayag sa celestial nga kalibutan.¹⁵ [Tan-awa sa sugyot 4 sa pahina 135.]

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo

Hunahunaa kini nga mga ideya samtang ikaw nagtuon sa kapitulo o samtang ikaw nangandam sa pagtudlo. Alang sa dugang nga tabang, tan-awa sa mga pahina v–viii.

Pamalandonga ang asoy sa mga pahina 125–28. Sa unsang paagi nga kadaghanan sa mga Santos niini nga asoy nagmalipayon bisan pa sa ilang pag-antus? Unsa ang atong mahimo aron sa pagdasig sa mga tawo nga nakasinati og mga pagsulay?
Tun-i ang mga pagtulun-an ni Presidente Snow kabahin kon ngano nga kita adunay mga pagsulay (mga pahina 129–31). Unsa sa imong hunahuna ang ipasabut sa “mokab-ot pa sa mga butang sa kahangturan”? Sa imong hunahuna nganong daghan man nga mga tawo ang dili “mokab-ot pa sa mga butang sa kahangturan” kon walay mga pagsulay?
Sa unsang mga paagi nga kita moatubang sa mga pagsulay ug mga pagtintal? (Alang sa pipila ka mga ehemplo, tan-awa sa mga pahina 131–33.) Sa unsang paagi nga ang Ginoo motabang kanato panahon sa mga pagsulay?
Basaha ang katapusang seksyon niini nga kapitulo. Unsa ang imong naangkon gikan sa mga hagit nga imong nasinati?
Pangita og usa o duha ka mga pamahayag niini nga kapitulo nga nakahatag kanimo og paglaum. Unsa ang imong naganahan kabahin sa mga pamahayag nga imong napili? Paghunahuna og mga paagi nga imong mapakigbahin kini nga mga kamatuoran sa usa ka sakop sa pamilya o higala nga nagkinahanglan og pagdasig.

May Kalabutan nga mga Kasulatan: Deuteronomio 4:29–31; Salmo 46:1; Juan 16:33; Mga Taga-Roma 8:35–39; 2 Mga Taga-Corinto 4:17–18; Mosiah 23:21–22; 24:9–16; D&P 58:2–4

Tabang sa Pagtudlo: Hunahunaa ang pagkontak daan og pipila ka mga partisipante, mohangyo kanila sa pagpakigbahin og mga kasinatian nga may kalabutan sa kapitulo. Pananglitan, sa dili pa motudlo niini nga kapitulo, tingali makatabang kini nga mohangyo og pipila ka mga tawo sa pagpangandam sa pagpamulong mahitunogod sa unsay ilang nakat-unan gikan sa ilang mga pagsulay.

Sa dihang ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw gipalayas gikan sa ilang mga panimalay sa Nauvoo, Illinois, daghan ang nakakaplag og kalipay taliwala sa ilang pag-antus.

Usa sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nga nagpuyo sa Mount Pisgah mi-drowing niini nga sketch diha sa journal.

“Sa mga panahon sa pagsulay, makadangup kita sa atong Amahan sa Langit alang sa kahupayan ug kalig-on.”