​2010–2019
ພາບ​ນິ​ມິດ​ກ່ຽວ​ກັບ​ການໄຖ່ຄົນຕາຍ
ເດືອນ​ຕຸລາ 2018


2:3

ພາບ​ນິ​ມິດ​ກ່ຽວ​ກັບ​ການໄຖ່ຄົນຕາຍ

ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ເປັນ​ພະ​ຍານ​ວ່າ ພາບ​ນິ​ມິດ​ທີ່​ປະ​ທານໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ສະ​ມິດ ໄດ້​ຮັບ ເປັນ​ຄວາມ​ຈິງ. ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ເປັນ​ພະ​ຍານ​ວ່າ ທຸກ​ຄົນ​ສາ​ມາດ​ຮູ້​ຈັກ​ວ່າ ມັນ​ເປັນ​ຄວາມ​ຈິງ.

ອ້າຍ​ເອື້ອຍ​ນ້ອງ​ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ, ຄຳ​ປາ​ໄສ​ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ ໄດ້​ຖືກ​ກະ​ກຽມ ກ່ອນ ບາ​ບາ​ຣາ ພັນ​ລະ​ຍາ​ທີ່​ຮັກ​ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ໄດ້​ເສຍ​ຊີ​ວິດໄປ. ຄອບ​ຄົວ ແລະ ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ ຂໍ​ຂອບ​ໃຈ​ທ່ານ ສຳ​ລັບ​ຄວາມ​ຮັກ ແລະ ຄວາມ​ເມດ​ຕາ​ກະ​ລຸ​ນາ ທີ່​ທ່ານ​ມີ​ຕໍ່​ພວກ​ເຮົາ. ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ອະ​ທິ​ຖານ​ວ່າ ພຣະ​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ​ຈະ​ອວຍ​ພອນ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ ຂະ​ນະ​ທີ່​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ກ່າວ​ກັບ​ທ່ານ ​ໃນ​ເຊົ້າ​ມື້ນີ້.

ໃນ​ເດືອນ​ຕຸ​ລາ ປີ 1918, 100 ປີ​ຜ່ານ​ມາ​ແລ້ວ, ປະ​ທານ​ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ສະ​ມິດ ໄດ້​ຮັບ​ພາບ​ນິ​ມິດ​ທີ່ຮຸ່​ງ​ເຫລື້ອມ. ຫລັງ​ຈາກ​ເກືອບ​ເຖິງ 65 ປີ ທີ່​ໄດ້​ອຸ​ທິດ​ຕົນ ໃນ​ການ​ຮັບ​ໃຊ້​ພຣະ​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ ໃນ​ສາດ​ສະ​ໜາ​ຈັກ​ຂອງ​ພຣະ​ເຢ​ຊູ​ຄຣິດ​ແຫ່ງ​ໄພ່​ພົນ​ຍຸກ​ສຸດ​ທ້າຍ ແລະ ພຽງ​ແຕ່​ສອງ​ສາມ​ອາ​ທິດ ກ່ອນ​ການ​ຕາຍ​ຂອງ​ເພິ່ນ ໃນ​ວັນ​ທີ 19 ເດືອນ​ພະ​ຈິກ, 1918, ເພິ່ນ​ໄດ້​ນັ່ງ​ຢູ່​ໃນ​ຫ້ອງ ກຳ​ລັງ​ໄຕ່​ຕອງ​ກ່ຽວ​ກັບ​ການ​ເສຍ​ສະ​ລະ​ຊົດ​ໃຊ້​ຂອງ​ພຣະ​ຄຣິດ ແລະ ກຳ​ລັງ​ອ່ານ​ຂໍ້​ຄວາມ​ທີ່​ອັກ​ຄະ​ສາ​ວົກ ເປ​ໂຕ ໄດ້​ບັນ​ຍາຍ​ເຖິງ​ການ​ປະ​ຕິ​ບັດ​ສາດ​ສະ​ໜາ​ກິດ​ຂອງ​ພຣະ​ຜູ້​ຊ່ວຍ​ໃຫ້​ລອດ ໃນ​ໂລກວິນ​ຍານ​ຫລັງ​ຈາກ​ການ​ຄຶງ​ຂອງ​ພຣະ​ອົງ.

ເພິ່ນ​ໄດ້​ບັນ​ທຶກວ່າ ໃນ​ຂະ​ນະ​ທີ່​ເພິ່ນ​ອ່ານ ເພິ່ນ​ປະ​ທັບ​ໃຈ​ຫລາຍ. … ໃນ​ຂະ​ນະ​ທີ່​ເພິ່ນ​ໄດ້​ໄຕ່​ຕອງ​ເຖິງ​ເລື່ອງ​ເຫລົ່າ​ນີ້ … , ດວງ​ຕາ​ແຫ່ງ​ຄວາມ​ເຂົ້າ​ໃຈ​ຂອງ​ເພິ່ນ​ໄດ້​ເປີດ​ອອກ, ແລະ ພຣະ​ວິນ​ຍານ​ຂອງ​ພຣະ​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ​ໄດ້​ມາ​ສະ​ຖິດ​ຢູ່​ເທິງ​ເພິ່ນ, ແລະ ເພິ່ນ​ໄດ້​ເຫັນ​ໝູ່​ຄົນ​ຕາຍ, ທັງ​ຜູ້​ນ້ອຍ ແລະ ຜູ້​ໃຫຍ່.1 ພາບ​ນິ​ມິດ​ທັງ​ໝົດ​ໄດ້​ຖືກ​ບັນ​ທຶກ​ໄວ້ ຢູ່ໃນ Doctrine and Covenants section 138.

ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ຂໍ​ກ່າວ​ເຖິງ​ເບື້ອງ​ຫລັງ​ບາງ​ຢ່າງ ເພື່ອ​ວ່າ​ເຮົາ​ຈະປາບ​ປື້ມ​ກັບ ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ທີ່​ໄດ້​ກະ​ກຽມເປັນ​ເວ​ລາ​ດົນ​ນານ ເພື່ອ​ຮັບ​ເອົາ​ການ​ເປີດ​ເຜີຍ​ທີ່​ໜ້າ​ອັດ​ສະ​ຈັນ​ໃຈ​ນີ້.

ໂຈ​ເຊັບ ແລະ ໄຮ​ຣຳ ສະ​ມິດ ຢູ່​ເທິງ​ມ້າ

ຕອນ​ເພິ່ນ​ເປັນ​ປະ​ທານ​ຂອງ​ສາດ​ສະ​ໜາ​ຈັກ, ເພິ່ນ​ໄດ້​ໄປ​ຢ້ຽມ​ຢາມ​ເມືອງ​ນາ​ວູ ໃນ​ປີ 1906 ແລະ ໄດ້​ຄິດ​ເຖິງ​ອະ​ດີດ​ຕອນ​ທີ່​ເພິ່ນ​ມີ​ອາ​ຍຸ​ໄດ້​ຫ້າ​ປີ. ເພິ່ນ​ໄດ້​ກ່າວ​ວ່າ: “ນີ້​ແມ່ນ​ບ່ອນ​ທີ່​ຂ້ອຍໄດ້​ຢືນ​ຢູ່ ຕອນ [ໂຈ​ເຊັບ ອາວ​ຂອງ​ຂ້ອຍ ແລະ ໄຮ​ຣຳ ພໍ່​ຂອງຂ້ອຍ] ຂີ່​ມ້າ​ຜ່ານ​ກາຍ​ມາ ເພື່ອ​ໄປ​ຫາ​ເມືອງ​ຄາດ​ເທດ. ໂດຍ​ທີ່ບໍ່​ໄດ້​ລົງຈາກ​ມ້າ ພໍ່​ໄດ້​ເນີ້ງ​ຕົວ​ລົງ​ມາ ແລະ ​ຍົກ​ຂ້ອຍຂຶ້ນ​ຈາກ​ດິນ. ເພິ່ນ​ໄດ້​ຈູບສັ່ງ​ລາ​ຂ້ອຍ ແລະ ໄດ້​ວາງ​ຂ້ອຍ​ລົງ​ອີກ ແລ້ວ​ຂ້ອຍ​ກໍ​ເຫັນ​ເພິ່ນ​ຂີ່​ມ້າ​ໄປ.”2

ເທື່ອ​ຕໍ່​ມາ​ເມື່ອ ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ໄດ້​ເຫັນພວກ​ເພິ່ນ, ນາງແມ​ຣີ ຟຽວ​ດິງ ແມ່​ຂອງ​ເພິ່ນ, ໄດ້​ຍົກ​ເພິ່ນ​ຂຶ້ນ​ເບິ່ງ​ພໍ່ ແລະ ອາວ ທີ່​ຖືກວາງ​ຮຽງ​ກັນ​ໄວ້ ຜູ້​ຖືກຂ້າຍ້ອນ​ຄວາມ​ເຊື່ອ ຢູ່​ໃນ​ຄຸກ​ຄາດ​ເທດ ເມື່ອ​ວັນ​ທີ 27 ເດືອນ​ມິ​ຖຸ​ນາ, 1844.

ສອງ​ປີ​ຈາກນັ້ນ, ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ, ພ້ອມ​ດ້ວຍ​ຄອບ​ຄົວ​ຂອງ​ເພິ່ນ ແລະ ແມ່​ທີ່​ຊື່​ສັດ ແມ​ຣີ ຟຽວ​ດິງ ສະ​ມິດ, ໄດ້​ປະ​ເຮືອນ​ຊານ​ຢູ່​ໃນ​ເມືອງ​ນາ​ວູ ເພື່ອ​ໄປ​ຫາ​ເມືອງ ວິນ​ເຕີ ຄວດ​ເຕີ. ເຖິງ​ແມ່ນ​ວ່າ​ເພິ່ນ​ຍັງ​ບໍ່​ເຖິງແປດປີເທື່ອ, ແຕ່ ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ໄດ້​ຂັບ​ກວຽນ​ຈາກ​ເມືອງ ມອນ​ທະ​ໂລດ, ​ລັດ ໄອ​ໂອ​ວາ, ໄປ​ຫາເມືອງ ວິນ​ເຕີ ຄວດ​ເຕີ ແລະ ຕໍ່​ມາ​ໄປ​ຫາ​ຫ່ອມ​ພູ ເຊົາ​ເລັກ, ໄປ​ຮອດ​ຕອນ​ເພິ່ນ​ເກືອບ​ມີ​ອາ​ຍຸ​ໄດ້ 10 ປີ. ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ຫວັງ​ວ່າ ເດັກ​ນ້ອຍ​ຜູ້​ຊາຍ ແລະ ຊາຍ​ໜຸ່ມ ​ກຳ​ລັງ​ຟັງ​ຢູ່​ຕອນ​ນີ້ ແລະ ຈະຮັບ​ຮູ້​ເຖິງ​ໜ້າ​ທີ່​ຮັບ​ຜິດ​ຊອບ ແລະ ສິ່ງ​ທີ່​​ຄາດຫວັງ​ຈາກ ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ຕອນ​ເພິ່ນ​ຍັງ​ນ້ອຍ.

ພຽງ​ແຕ່​ສີ່​ປີ​ຈາກນັ້ນ, ໃນ​ປີ 1852, ຕອນ​ເພິ່ນ​ມີ​ອາ​ຍຸ​ໄດ້ 13 ປີ, ແມ່​ທີ່​ຮັກ​ຂອງ​ເພິ່ນ​ໄດ້​ເສຍ​ຊີ​ວິດ​ໄປ—​ໄດ້​ປະ​ເພິ່ນ ກັບ​ອ້າຍ​ເອື້ອຍ​ໃຫ້​ກາຍ​ເປັນ​ລູກ​ກຳ​ພອຍ.3

ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ໄດ້​ຖືກ​ເອີ້ນ​ໃຫ້​ໄປ​ສອນ​ສາດ​ສະ​ໜາ​ຢູ່​ລັດ​ຮາ​ວາຍ ໃນ​ປີ 1854 ຕອນ​ເພິ່ນ​ມີ​ອາ​ຍຸ​ໄດ້ 15 ປີ. ການ​ເຜີຍ​ແຜ່ນີ້, ຊຶ່ງ​ເປັນ​ເວ​ລາ​ສາມ​ປີ, ໄດ້​ເລີ່ມ​ຕົ້ນ​ຊີ​ວິດ​ແຫ່ງ​ການ​ຮັບ​ໃຊ້​ຂອງ​ເພິ່ນ ໃນ​ສາດ​ສະ​ໜາ​ຈັກ.

ເມື່ອ​ເພິ່ນ​ໄດ້​ກັບ​ໄປ​ລັດ​ຢູ​ທາ, ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ໄດ້​ແຕ່ງ​ງານ ໃນ​ປີ 1859.4 ໃນ​ໄລ​ຍະ​​ສາມສີ່​ປີ​ຈາກນັ້ນ, ຊີ​ວິດ​ຂອງ​ເພິ່ນ​ກໍ​ເຕັມ​ໄປ​ດ້ວຍ​ວຽກ​ງານ, ​ການດູ​ແລ​ຄອບ​ຄົວ, ແລະ ໄດ້​ໄປ​ເຜີຍ​ແຜ່​ອີກ​ສອງ​ເທື່ອ. ໃນ​ວັນ​ທີ 1 ເດືອນ​ກໍລະ​ກົດ, 1866, ຕອນ​ອາ​ຍຸ​ໄດ້ 27 ປີ, ຊີ​ວິດ​ຂອງ ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ໄດ້​ປ່ຽນ​ໄປ​ຕະ​ຫລອດ​ການ ເມື່ອ​ເພິ່ນ​ໄດ້​ຖືກ​ແຕ່ງ​ຕັ້ງ​ເປັນ​ອັກ​ຄະ​ສາ​ວົກ ໂດຍ​ບຣິ​ກຳ ຢັງ. ໃນ​ເດືອນ​ຕຸ​ລາ ຂອງ​ປີ​ຕໍ່​ມາ, ເພິ່ນ​ໄດ້​ຮັບ​ເອົາ​ຕຳ​ແໜ່ງວ່າງ ຢູ່​ໃນກຸ່ມ​ອັກ​ຄະ​ສາ​ວົກ​ສິບ​ສອງ.5 ເພິ່ນ​ໄດ້​ຮັບ​ໃຊ້​ເປັນ​ທີ່​ປຶກ​ສາ​ຂອງປະ​ທານບ​ຣິ​ກຳ ຢັງ, ຈອນ ເທ​ເລີ, ວິວ​ເຝີດ ວູດດຣັບ, ແລະ ໂລ​ເຣັນ​ໂຊ ສະ​ໂນ ກ່ອນ​ເພິ່ນ​ໄດ້​ກາຍ​ເປັນ​ປະ​ທານ​ຂອງ​ສາດ​ສະ​ໜາ​ຈັກ ໃນ​ປີ 1901.6

ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ແລະ ນາງ ຈູ​ລີ​ນາ ພັນ​ລະ​ຍາ​ຂອງ​ເພິ່ນ ໄດ້​ຮັບ​ຕ້ອນລູກ​ສາວຄົນ​ທຳ​ອິດ ຊື່ ເມີ​ຊີ ໂຈ​ເຊັບ​ຟີນ, ເຂົ້າ​ສູ່​ຄອບ​ຄົວ.7 ນາງ​ມີ​ອາ​ຍຸ​ໄດ້​ພຽງ​ແຕ່ ສອງ​ປີ​ເຄິ່ງ ຕອນ​ນາງ​ໄດ້​ເສຍ​ຊີ​ວິດ​ໄປ. ບໍ່​ດົນ​ຈາກນັ້ນ, ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ໄດ້​ບັນ​ທຶກວ່າ: “ມື້​ວານນີ້ ເປັນ​ວັນ​ຄົບ​ຮອບ ໜຶ່ງ​ເດືອນ ທີ່ … ນາງ ໂຈ​ເຊັບ​ຟີນ ລູກ​ສາວ​ທີ່​ຮັກ​ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ໄດ້​ເສຍ​ຊີ​ວິດ​ໄປ. ໂອ້! ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ຢາກ​ສາ​ມາດ​ໂຜດ​ນາງ​ໃຫ້​ມີ​ຊີ​ວິດ​ຕໍ່ ຈົນ​ເປັນ​ຜູ້​ໃຫຍ່​ເດ້. ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ຄິດ​ຮອດ​ນາງ​ທຸກມື້ ແລະ ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ກໍອ້າງວ້າງ. … ຂໍ​ໃຫ້​ພຣະ​ເຈົ້າ ຈົ່ງ​ອະ​ໄພ​ໃຫ້​ແກ່​ຄວາມ​ອ່ອນ​ແອ​ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ດ້ວຍ​ເຖີ້ນ ຖ້າ​ຫາກ​ມັນ​ເປັນ​ສິ່ງ​ຜິດ ທີ່​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ຮັກ​ລູກໆ ເພາະ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ ກໍຮັກ​ພວກ​ເຂົາ​ແທ້ໆ.”8

ໃນ​ຊີ​ວິດ​ຂອງ​ເພິ່ນ, ປະ​ທານ​ສະ​ມິດ ໄດ້​ສູນ​ເສຍພໍ່, ແມ່, ອ້າຍ​ຄົນ​ໜຶ່ງ, ເອື້ອຍ​ສອງ​ຄົນ, ພັນ​ລະ​ຍາ​ສອງ​ຄົນ, ແລະ ລູກ ສິບ​ສາມ ຄົນ. ເພິ່ນ​ຮູ້​ຈັກ​ຄວາມ​ໂສກ​ເສົ້າ​ດີ ແລະ ໄດ້​ສູນ​ເສຍ​ຄົນ​ທີ່​ເພິ່ນ​ຮັກ​ໄປ​ຫລາຍ​ຄົນ.

ຕອນທ້າວ ອາວ​ເບີດ ເຈ​ຊີ ລູກ​ຊາຍ​ຂອງ​ເພິ່ນ​ໄດ້​ເສຍ​ຊີ​ວິດ​ໄປ, ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ໄດ້​ຂຽນ​ຈົດ​ໝາຍ​ເຖິງ ມາ​ທາ ແອນ ນ້ອງ​ສາວຂອງ​ເພິ່ນ​ວ່າ ເພິ່ນ​ໄດ້​ອ້ອນວອນ​ຂໍ​ໃຫ້​ພຣະ​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ​ໂຜດ​ຊີ​ວິດ​ລູກ​ຊາຍ​ຂອງ​ເພິ່ນ ແລະ ໄດ້​ທູນ​ຖາມ​ວ່າ, “ເປັນ​ຫຍັງຈຶ່ງ​ເປັນ​ແນວນີ້? ໂອ້ ພຣະ​ອົງ​ເຈົ້າ ເປັນ​ຫຍັງ​ຈຶ່ງ​ຕ້ອງ​ເປັນ​ແນວນີ້?”9

ເຖິງ​ແມ່ນ​ເພິ່ນ​ໄດ້​ອ້ອນວອນ, ແຕ່ ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ກໍ​ບໍ່​ໄດ້​ຮັບ​ຄຳ​ຕອບ ກ່ຽວ​ກັບ​ເລື່ອງນີ້​ເລີຍ.10 ເພິ່ນ​ໄດ້​ບອກ​ນາງມາ​ທາ ແອນ ວ່າ “[ເບິ່ງ​ຄື​ວ່າ] ສະ​ຫວັນ​ມິດ​ໄປ” ກ່ຽວ​ກັບ​ເລື່ອງ​ການ​ຕາຍ ແລະ ໂລກວິນ​ຍານ. ເຖິງ​ຢ່າງ​ໃດ​ກໍ​ຕາມ, ສັດ​ທາ​ຂອງ​ເພິ່ນ​ໃນ​ຄຳ​ສັນ​ຍາ​ນິ​ລັນ​ດອນ​ຂອງ​ພຣະ​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ ຍັງໝັ້ນ​ຄົງ ແລະ ແນ່ວ​ແນ່​ຢູ່.

ເມື່ອ​ເຖິງ​ເວ​ລາ​ຂອງ​ພຣະ​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ, ຄຳ​ຕອບ​ເພີ່ມ​ເຕີມ, ການ​ປອບ​ໂຍນ, ແລະ ຄວາມ​ເຂົ້າ​ໃຈ​ກ່ຽວ​ກັບ​ໂລກວິນ​ຍານ ໄດ້​ມາ​ເຖິງປະ​ທານ​ສະ​ມິດ ໃນ​ພາບ​ນິ​ມິດ​ທີ່​ມະ​ຫັດ​ສະ​ຈັນ ຊຶ່ງ​ເພິ່ນ​ໄດ້​ຮັບ​ໃນ​ເດືອນ​ຕຸ​ລາ ປີ 1918.

ປີນັ້ນ​ເປັນ​ປີ​ທີ່​ເຈັບ​ປວດ​ຫລາຍ​ສຳ​ລັບ​ເພິ່ນ. ເພິ່ນ​ໄດ້​ໂສກ​ເສົ້າ​ຫລາຍ​ກັບ​ການ​ຕາຍ​ຢູ່​ໃນ​ສົງ​ຄາມ​ໂລກ​ຄັ້ງ​ທີ​​ໜຶ່ງ ທີ່​ຄືບ​ໜ້າ​ຂຶ້ນ ຈົນ​ຜູ້​ຄົນ​ຫລາຍກວ່າ 20 ລ້ານ​ຄົນ ຖືກ​ຂ້າ​ຕາຍ. ນອກ​ເໜືອ​ຈາກນີ້, ໄຂ້​ຫວັດໃຫຍ່​ກໍ​ລາມ​ໄປ​ທົ່ວ​ໂລກ, ແລະ ຜູ້​ຄົນ​ຫລາຍກວ່າ 100 ລ້ານ​ຄົນ ໄດ້​ຕາຍ​ໄປ.

ແອວ​ເດີ ໄຮ​ຣຳ ແມັກ ສະ​ມິດ

ໃນ​ລະ​ຫວ່າງ​ປີນັ້ນ, ປະ​ທານ​ສະ​ມິດ ໄດ້​ສູນ​ເສຍ​ຄົນ​ໃນ​ຄອບ​ຄົວໄປ​ຕື່ມ​ອີກ ສາມ​ຄົນ. ແອວ​ເດີ ໄຮ​ຣຳ ແມັກ ສະ​ມິດ ແຫ່ງ​ກຸ່ມ​ອັກ​ຄະ​ສາ​ວົກ​ສິບ​ສອງ ຜູ້​ເປັນລູກ​ຊາຍ​​ຄົນ​ທຳ​ອິດຂອງ​ເພິ່ນ ແລະ ເປັນພໍ່​ຕູ້​ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ ​ກໍໄດ້​ເສຍ​ຊີ​ວິດ​ໄປ​ຢ່າງ​ກະ​ທັນ​ຫັນ ເນື່ອງ​ດ້ວຍ​ໃສ້​ຕິ່ງ​ແຕກ.

ປະ​ທານ​ສະ​ມິດ ໄດ້​ຂຽນ​ວ່າ: “ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ເວົ້າ​ບໍ່​ອອກ—[ເຢັນ​ຊາ] ເຕັມໄປດ້ວຍ​ຄວາມ​ໂສກ​ເສົ້າທີ່​ສຸດ! … ຫົວ​ໃຈ​ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ແຕກ​ສະ​ຫລາຍ; ແລະ ບໍ່​ມີ​ກະ​ຈິດ​ກະ​ໃຈ! … ໂອ້! ຂ້າພະເຈົ້າຮັກ​ລາວ​ຫລາຍ! … ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ຈະ​ຮັກ​ລາວ​ຕະ​ຫລອດ​ໄປ. ແລະ ມັນ​ກໍ​ຈະ​ເປັນ​ແບບນັ້ນ ກັບ​ລູກ​ຄົນ​ອື່ນໆ​ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ, ແຕ່ນີ້​ແມ່ນ​ລູກ​ຊາຍ​ຄົນ​ທຳ​ອິດ, ເປັນ​ຄົນ​ທຳ​ອິດ​ທີ່​ໄດ້​ນຳ​ຄວາມຊື່ນ​ຊົມ ແລະ ຄວາມ​ຫວັງທີ່ບໍ່​ສິ້ນ​ສຸດ, ຊື່​ທີ່​ມີ​ກຽດ​ໃນ​ທ່າມ​ກາງ​ມະ​ນຸດ ມາ​ໃຫ້​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ. ຈາກ​ສ່ວນ​ເລິກ​ຂອງ​ຈິດ​ວິນ​ຍານ​ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ, ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ຂໍ​ຂອບ​ພຣະ​ໄທ​ພຣະ​ເຈົ້າ​ສຳ​ລັບ​ລາວ! ແຕ່ … ໂອ້! ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ຕ້ອງ​ການ​ລາວ! ເຮົາ​ທຸກ​ຄົນຕ້ອງ​ການ​ລາວ! ລາວ​ເປັນ​ຜູ້​ໜຶ່ງ​ທີ່​ເປັນ​ປະ​ໂຫຍດ​ຫລາຍ​ທີ່​ສຸດ​ຕໍ່​ສາດ​ສະ​ໜາ​ຈັກ. … ແລະ ບັດ​ນີ້, … ໂອ້! ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ຈະ​ເຮັດ​ແນວ​ໃດ! … ໂອ້! ພຣະ​ອົງ​ເຈົ້າ ຈົ່ງ​ຊ່ວຍ​ຂ້າ​ນ້ອຍ​ແດ່​ທ້ອນ!”11

ເດືອນ​ຕໍ່​ມາ, ທ້າວ ອາ​ລອນ​ໂຊ ເຄ​ສະ​ເລີ ລູກ​ເຂີຍ​ຂອງ​ປະ​ທານ​ສະ​ມິດ ໄດ້​ເສຍ​ຊີ​ວິດ​ໄປ ໃນ​ອຸ​ປະ​ຕິເຫດ​ທີ່​ໜ້າໂສກ​ເສົ້າ.12 ປະ​ທານ​ສະ​ມິດ ໄດ້​ຂຽນ​ໃສ່​ໃນ​ປຶ້ມ​ບັນ​ທຶກ​ສ່ວນ​ຕົວ​ວ່າ, “ອຸ​ປະ​ຕິ​ເຫດ​ທີ່​ຮ້າຍ​ແຮງ ແລະ ໜ້າ​ໂສກ​ເສົ້າ​ນີ້, ໄດ້​ເຮັດ​ໃຫ້​ຄອບ​ຄົວ​ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ໂສກ​ເສົ້າ​ຫລາຍ​ທີ່​ສຸດ.”13

ເຈັດ​ເດືອນ​ຈາກນັ້ນ, ໃນ​ເດືອນ​ກັນ​ຍາ ປີ 1918, ລູກ​ໄພ້ຂອງ​ປະ​ທານ​ສະ​ມິດ ຜູ້​ທີ່​ເປັນແມ່​ຕູ້​ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ ຊື່ ໄອ​ດາ ໂບ​ແມນ ສະ​ມິດ, ໄດ້​ເສຍ​ຊີ​ວິດ​ໄປ ຫລັງ​ຈາກ​ໄດ້​ຄອດ​ລູກ​ຄົນ​ທີ​ຫ້າ, ອາວ​ໄຮ​ຣຳ ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ.14

ແລະ ສະ​ນັ້ນ​ແລ້ວ ໃນ​ວັນ​ທີ 3 ເດືອນ​ຕຸ​ລາ, 1918, ໂດຍ​ທີ່​ໄດ້​ປະ​ສົບ​ກັບ​ຄວາມ​ໂສກ​ເສົ້າ​ຫລາຍ​ທີ່​ສຸດ ເພາະ​ຫລາຍ​ລ້ານ​ຄົນຢູ່​ໃນ​ໂລກ ໄດ້​ຕາຍ​ໄປ ແລະ ພະ​ຍາດ​ກໍ​ໄດ້​ນຳ​ຄວາມ​ຕາຍ​ມາ​ສູ່​ຄົນ​ໃນ​ຄອບ​ຄົວ​ຂອງ​ເພິ່ນ​ຫລາຍ​ຄົນ, ປະ​ທານ​ສະ​ມິດ ຈຶ່ງ​ໄດ້​ຮັບ​ການ​ເປີດ​ເຜີຍຈາກ​ສະ​ຫວັນ ທີ່​ຮູ້​ຈັກ​ກັນ​ວ່າ “ພາບ​ນິ​ມິດ​ກ່ຽວ​ກັບ​ການ​ໄຖ່​ຄົນ​ຕາຍ.”

ປະ​ທານໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ສະ​ມິດ

ເພິ່ນ​ໄດ້​ອ້າງ​ເຖິງ​ການ​ເປີດ​ເຜີຍ ໃນ​ມື້​ຕໍ່​ມາ ຢູ່​ໃນ​ພາກ​ທຳ​ອິດ​ຂອງກອງ​ປະ​ຊຸມ​ໃຫຍ່​ສາ​ມັນ ໃນ​ເດືອນ​ຕຸ​ລາ. ສຸ​ຂະ​ພາບ​ຂອງ​ປະ​ທານ​ສະ​ມິດ ກໍ​ອ່ອນ​ເພຍ​ລົງ​ຫລາຍ, ແຕ່ເພິ່ນ​ກໍຍັງ​ໄດ້​ກ່າວໜ້ອຍ​ໜຶ່ງວ່າ: “ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ຈະ​ບໍ່​ເວົ້າ​ຫລາຍ​ກ່ຽວ​ກັບ​ສິ່ງ​ທີ່​ຢູ່​ໃນ​ໃຈ ໃນ​ເຊົ້າ​ມື້​​ນີ້, ແລະ ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ຈະ​ເກັບ​ມັນ​ໄວ້ກ່າວ​ໃນ​ພາຍ​ຫລັງ, ຕາມ​ທີ່​ພຣະ​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ​ປະ​ສົງ, ເພື່ອບອກ​ທ່ານ​ກ່ຽວ​ກັບ​ສິ່ງ​ທີ່​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​​ມີ​ຢູ່ໃນ​ໃຈ. ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ບໍ່ໄດ້​ຢູ່​ຕາມ​ລຳ​ພັງ ລະ​ຫວ່າງ​ຫ້າ​ເດືອນ​ [ຜ່ານ​ມານີ້]. ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ໄດ້​ຢູ່​ໃນ​ວິນ​ຍານ​ແຫ່ງ​ການ​ອະ​ທິ​ຖານ, ແຫ່ງ​ການ​ອ້ອນວອນ, ດ້ວຍ​ສັດ​ທາ ແລະ ດ້ວຍ​ຄວາມ​ຕັ້ງ​ໃຈ, ແລະ ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ໄດ້​ສົນ​ທະ​ນາ​ກັບ​ພຣະ​ວິນ​ຍານ​ຂອງ​ພຣະ​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ​ຕະ​ຫລອດເວ​ລາ.”15

ການ​ເປີດ​ເຜີຍ​ທີ່​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ໄດ້​ຮັບ​ໃນ​ວັນ​ທີ 3 ເດືອນ​ຕຸ​ລາ ໄດ້​ປອບ​​ໃຈ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ ແລະ ໄດ້​ຕອບ​ຄຳ​ຖາມ​ຫລາຍ​ຢ່າງ​ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ. ເຮົາ​ກໍ​ຄື​ກັນ ສາມາດ​ໄດ້​ຮັບ​ການ​ປອບ​ໂຍນ ແລະ ຮຽນ​ຮູ້​ຫລາຍ​ຂຶ້ນ ກ່ຽວ​ກັບ​ອະ​ນາ​ຄົດ​ຂອງ​ເຮົາ ເມື່ອ​ເຮົາ ແລະ ຄົນ​ທີ່​ເຮົາ​ຮັກຕາຍ ແລະ ໄປ​ຫາ​ໂລກວິນ​ຍານ ໂດຍ​ການ​ສຶກ​ສາກ່ຽວ​ກັບ​ການ​ເປີດ​ເຜີຍນີ້ ແລະ ໄຕ່​ຕອງ​ເຖິງ​ຄວາມ​ສຳ​ຄັນ​ຂອງ​ມັນ ໃນ​ວິ​ທີ​ທີ່ເຮົາ​ດຳ​ລົງ​ຊີ​ວິດ ໃນ​ແຕ່​ລະ​ວັນ.

ໃນ​ບັນ​ດາ​ຫລາຍ​ຢ່າງ​ທີ່​ປະ​ທານ​ສະ​ມິດ ​ໄດ້​ເຫັນ ຄື​ການ​ຢ້ຽມ​ຢາມ​ຂອງ​ພຣະ​ຜູ້​ຊ່ວຍ​ໃຫ້​ລອດ ຕໍ່ຜູ້​ທີ່​ຊື່​ສັດ​ຢູ່​ໃນ​ໂລກວິນ​ຍານ ຫລັງ​ຈາກ​ພຣະ​ອົງ​ໄດ້​ສິ້ນ​ພຣະ​ຊົນ ຢູ່​ເທິງ​ໄມ້​ກາງ​ແຂນ. ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ຂໍ​ອ້າງ​ເຖິງ​ພາບ​ນິ​ມິດນັ້ນ:

ຈາກ​ບັນ​ດາ​ຄົນ​ຊອບ​ທຳ, ພຣະ​ອົງ​ໄດ້​ຈັດ​ຕັ້ງ​ກຳ​ລັງ​ຄົນ​ຂອງ​ພຣະ​ອົງ ແລະ ໄດ້​ກຳ​ນົດ​ຜູ້​ສົ່ງ​ຂ່າວ, ຫຸ້ມ​ຫໍ່​ດ້ວຍ​ອຳ​ນາດ ແລະ ສິດ​ອຳ​ນາດ, ແລະ ໄດ້​ມອບ​ໝາຍ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ໃຫ້​ອອກ​ໄປ ແລະ ນຳ​ຄວາມ​ສະ​ຫວ່າງ​ແຫ່ງ​ພຣະ​ກິດ​ຕິ​ຄຸນ​ໄປ​ໃຫ້​ຄົນ​ເຫລົ່າ​ນັ້ນ​ທີ່​ຢູ່​ໃນ​ຄວາມ​ມືດ, ແມ່ນ​ແຕ່​ວິນ​ຍານ​ທັງ​ປວງ​ຂອງ​ຜູ້​ຊາຍ ແລະ ຜູ້​ຍິງ;16 ແລະ ພຣະ​ກິດ​ຕິ​ຄຸນ​ໄດ້​ຖືກ​ສັ່ງ​ສອນ​ໃຫ້​ແກ່​ຄົນ​ຕາຍ​ດັ່ງ​ນັ້ນ. …

ຄົນ​ເຫລົ່າ​ນັ້ນ​ໄດ້​ຖືກ​ສິດ​ສອນ​ເຖິງ​ສັດ​ທາ​ໃນ​ພຣະ​ເຈົ້າ, ການ​ກັບ​ໃຈ​ຈາກ​ບາບ, ການ​ບັບ​ຕິ​ສະ​ມາ​ແທນ ເພື່ອ​ການ​ປົດ​ບາບ, ຂອງ​ປະ​ທານ​ແຫ່ງ​ພຣະ​ວິນ​ຍານ​ບໍ​ລິ​ສຸດ​ໂດຍ​ການ​ວາງ​ມື,

ແລະ ຫລັກ​ທຳ​ອື່ນໆ​ຂອງ​ພຣະ​ກິດ​ຕິ​ຄຸນ​ທີ່​ພວກ​ເຂົາ​ຈຳ​ເປັນ​ຕ້ອງ​ຮູ້ ເພື່ອ​ເຮັດ​ໃຫ້​ຕົນ​ເອງ​ມີ​ຄຸນ​ຄ່າ​ພໍ​ທີ່​ຈະ​ໄດ້​ຮັບ​ການ​ພິ​ພາກ​ສາ​ຕາມ​ມະ​ນຸດ​ໃນ​ເນື້ອ​ໜັງ, ແຕ່​ດຳ​ເນີນ​ຊີ​ວິດ​ຕາມ​ພຣະ​ເຈົ້າ​ໃນ​ວິນ​ຍານ. …

ເພາະ​ເນື່ອງ​ດ້ວຍຄົນ​ຕາຍໄດ້​ຄິດ​ວ່າ​ການ​ແຍກ​ຂອງວິນ​ຍານ ແລະ ຮ່າງ​ກາຍຂອງ​ພວກ​ເຂົາ​ເປັນ​ເວ​ລາ​ດົນ​ນານ ເປັນການ​ຈ່ອງ​ຈຳ.

ຄົນ​ເຫລົ່າ​ນີ້​ພຣະ​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ​ໄດ້​ສິດ​ສອນ, ແລະ ໄດ້​ມອບ​ອຳ​ນາດ​ໃຫ້​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ອອກ​ມາ, ຫລັງ​ຈາກ​ການ​ຟື້ນ​ຄືນ​ພຣະ​ຊົນ​ຈາກ​ຄວາມ​ຕາຍ​ຂອງ​ພຣະ​ອົງ, ເພື່ອ​ເຂົ້າ​ໄປ​ໃນ​ອາ​ນາ​ຈັກ​ຂອງ​ພຣະ​ບິ​ດາ​ຂອງ​ພຣະ​ອົງ, ຢູ່​ທີ່ນັ້ນ​ເພື່ອ​ຮັບ​ການ​ສວມ​ມົງ​ກຸດ​ດ້ວຍ​ຄວາມ​ເປັນ​ອະ​ມະ​ຕະ ແລະ ຊີ​ວິດ​ນິ​ລັນ​ດອນ,

ແລະ ນັບ​ຈາກນັ້ນ​ເປັນ​ຕົ້ນ​ໄປ​ພວກ​ເຂົາ​ຈະ​ທຳ​ງານ​ຕໍ່​ໄປ​ດັ່ງ​ທີ່​ສັນ​ຍາ​ໄວ້​ໂດຍ​ພຣະ​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ, ແລະ ເປັນ​ຜູ້​ຮັບ​ສ່ວນ​ໃນ​ພອນ​ທັງ​ປວງ​ຊຶ່ງ​ຖືກ​ເກັບ​ໄວ້​ສຳ​ລັບ​ຄົນ​ທີ່​ຮັກ​ພຣະ​ອົງ.17

ຮູບ​ປັ້ນ​ຂອງໂຈ​ເຊັບ ແລະ ໄຮ​ຣຳ ສະ​ມິດ

ຢູ່​ໃນ​ພາບ​ນິ​ມິດ, ປະ​ທານ​ສະ​ມິດ ໄດ້​ເຫັນ ໄຮ​ຣຳ ພໍ່​ຂອງ​ເພິ່ນ, ແລະ ສາດ​ສະ​ດາ​ໂຈ​ເຊັບ ສະ​ມິດ. ມັນ​ເປັນ​ເວ​ລາ 74 ປີ ຜ່ານ​ມາ​ແລ້ວ ນັບ​ຕັ້ງ​ແຕ່​ເພິ່ນ​ໄດ້​ເຫັນ​ພວກ​ເພິ່ນ​ເປັນ​ເທື່ອ​ສຸດ​ທ້າຍ ຕອນ​ເພິ່ນ​ຍັງ​ນ້ອຍ ຢູ່​ໃນ​ເມືອງ​ນາ​ວູ. ເພິ່ນ​ຄົງ​ດີ​ໃຈ​ຫລາຍ​ທີ່​ສຸດ ທີ່​ໄດ້​ເຫັນ​ພໍ່ ແລະ ອາວ ທີ່​ເພິ່ນ​ຮັກ. ເພິ່ນ​ຄົງ​ໄດ້​ຮັບ​ການ​ດົນ​ໃຈ ແລະ ການ​ປອບ​ໂຍນ ທີ່​ຮູ້ວ່າ ວິນ​ຍານ​ທຸກດວງ ມີ​ຮູບ​ຮ່າງ​ລັກ​ສະ​ນະ​ເໝືອນ​ຕອນ​ທີ່​ມີ​ຊີ​ວິດ​ຢູ່ ແລະ ພວກ​ເພິ່ນ​ກໍ​​ລໍຖ້າຢ່າງກະ​ຕື​ລື​ລົ້ນ ສຳ​ລັບ​ວັນ​ທີ່​ຈະ​ໄດ້​ຟື້ນ​ຄືນ​ຊີ​ວິດ ຕາມ​ທີ່​ສັນ​ຍາ. ພາບ​ນິ​ມິດ​ໄດ້​ເປີດ​ເຜີຍ​ຢ່າງກວ້າງ​ຂວາງ​ກ່ຽວ​ກັບ​ແຜນ​ຂອງ​ພຣະ​ບິ​ດາ​ເທິງ​ສະ​ຫວັນ ສຳ​ລັບ​ລູກໆ​ຂອງ​ພຣະ​ອົງ ແລະ ​ຄວາມ​ຮັກ​ແຫ່ງ​ການ​ໄຖ່ ແລະ ພະ​ລັງ​ແຫ່ງ​ການ​ຊົດ​ໃຊ້ ອັນ​ຫາ​ທີ່​ປຽບ​ບໍ່​ໄດ້​ຂອງ​ພຣະ​ຄຣິດ.18

ໃນ​ວັນພິ​ເສດນີ້ ຊຶ່ງ​ຄົບ​ຮອບ 100 ປີ, ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ຂໍ​ເຊື້ອ​ເຊີນ​ທ່ານ​ໃຫ້​ອ່ານ​ພາບ​ນິ​ມິດນີ້ ຢ່າງ​ລະ​ອຽດ ແລະ ດ້ວຍ​ຄວາມ​ພິ​ຈາ​ລະ​ນາ. ເມື່ອ​ທ່ານ​ເຮັດ​ເຊັ່ນ​ນັ້ນ, ຂໍ​ໃຫ້​ພຣະ​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ​ຈົ່ງ​ອວຍ​ພອນ​ທ່ານ ໃຫ້​ເຂົ້າ​ໃຈ​ຫລາຍ​ຂຶ້ນ ແລະ ຮູ້​ບຸນ​ຄຸນ​ຕໍ່​ຄວາມ​ຮັກ​ຂອງ​ພຣະ​ເຈົ້າ ແລະ ຕໍ່​ແຜນ​ແຫ່ງ​ຄວາມ​ລອດ ແລະ ແຜນ​ແຫ່ງຄວາມ​ສຸກ​ຂອງ​ພຣະ​ອົງ ສຳ​ລັບ​ລູກໆ​ຂອງ​ພຣະ​ອົງ.

ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ເປັນ​ພະ​ຍານ​ວ່າ ພາບ​ນິ​ມິດ​ທີ່​ປະ​ທານໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ສະ​ມິດ ໄດ້​ຮັບ ເປັນ​ຄວາມ​ຈິງ. ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ເປັນ​ພະ​ຍານ​ວ່າ ທຸກ​ຄົນ​ສາ​ມາດ​ອ່ານ​ມັນ ແລະ ຮູ້​ຈັກ​ວ່າ ມັນ​ເປັນ​ຄວາມ​ຈິງ. ຜູ້​ທີ່ບໍ່​ໄດ້​ຮັບ​ຄວາມ​ຮູ້​ໃນ​ຊີ​ວິດນີ້ ຈະຮູ້​ຈັກ​ຄວາມ​ຈິງ​ແທ້​ຂອງ​ເລື່ອງນີ້​ຢ່າງ​ແນ່ນອນ ເມື່ອ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ໄປ​ເຖິງ​ໂລກວິນ​ຍານ. ຢູ່​ທີ່ນັ້ນ, ທຸກ​ຄົນ​ຈະ​ຮັກ ແລະ ສັນ​ລະ​ເສີນ​ພຣະ​ເຈົ້າ ແລະ ອົງ​ພຣະ​ເຢ​ຊູ​ຄຣິດເຈົ້າ ສຳ​ລັບ​ແຜນ​ແຫ່ງ​ຄວາມ​ລອດ ແລະ ພອນທີ່​ສັນ​ຍາ​ໄວ້​ເລື່ອງ​ການ​ຟື້ນ​ຄືນ​ຊີ​ວິດ ເມື່ອ​ຮ່າງ​ກາຍ ແລະ ວິນ​ຍານ​ຈະ​ຮ່ວມ​ເຂົ້າ​ກັນ ແລະ ຈະ​ບໍ່​ຖືກ​ແຍກ​ອອກ​ຈາກ​ກັນ​ອີກ.19

ຊິດ​ສະ​ເຕີ ບາ​ບາ​ຣາ ບາເລີດ

ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ມີ​ຄວາມ​ກະຕັນ​ຍູ​ຫລາຍ ທີ່​ຮູ້​ວ່າ ບາ​ບາ​ຣາ ທີ່​ປະ​ເສີດ​ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ​ຢູ່​ໃສ​ໃນ​ເວ​ລານີ້ ແລະ ວ່າ​ພວກ​ເຮົາ​ຈະ​ໄດ້​ຢູ່​ນຳ​ກັນ​ອີກ, ກັບ​ຄອບ​ຄົວ​ຂອງ​ພວກ​ເຮົາ, ຕະ​ຫລອດ​ຊົ່ວ​ນິ​ລັນ​ດອນ. ຂໍໃຫ້ສັນ​ຕິ​ສຸກ​ຂອງ​ພຣະ​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ ຈົ່ງ​ຄ້ຳ​ຊູ​ເຮົາ​ໃນ​ເວ​ລານີ້ ແລະ ຕະ​ຫລອດ​ໄປ ຄື​ຄຳ​ອະ​ທິ​ຖານ​ທີ່​ຖ່ອມ​ຕົວ​ຂອງ​ຂ້າ​ພະ​ເຈົ້າ ໃນ​ພຣະ​ນາມ​ຂອງ​ພຣະ​ເຢ​ຊູ​ຄ​ຣິດ, ອາແມນ.

ແຫລ່ງ​ອ້າງ​ອີງ

  1. ເບິ່ງ Doctrine and Covenants 138:6, 11.

  2. Joseph F. Smith, in Preston Nibley, The Presidents of the Church (1959), 228.

  3. ເບິ່ງ Joseph Fielding Smith, Life of Joseph F. Smith (1938), 13.

  4. ເພິ່ນ​ໄດ້​ແຕ່ງ​ງານ​ກັບ ເລ​ວີ​ຣາ ຄະ​ລາກ ໃນ​ປີ 1859, ຈູ​ລີ​ນາ ແລມ​ສັນ ໃນ​ປີ 1866, ຊາ​ຣາ ຣິ​ເຈີດສ໌ ໃນ​ປີ 1868, ເອດ​ນາ ແລມ​ສັນ ໃນ​ປີ 1871, ອາ​ລີສ໌ ຄິມ​ໂບ ໃນ​ປີ 1883, ແລະ ແມ​ຣີ ສະ​ຫວາດຊ໌ ໃນ​ປີ 1884.

  5. ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ສະ​ມິດ ໄດ້​ຖືກ​ເອີ້ນ​ໃຫ້​ເປັນ​ທີ່​ປຶກ​ສາເພີ່ມ​ເຕີມ ໃນ​ຝ່າຍ​ປະ​ທານ​ສູງ​ສຸດ (ບຣິກຳ ຢັງ, ຮີ​ເບີ ຊີ ຄິມ​ໂບ ແລະ ແດນ​ໂຍ ເອັຈ ແວວສ໌). ເພິ່ນ​ກໍ​ໄດ້​ຮັບ​ໃຊ້​ເປັນ​ທີ່​ປຶກ​ສາ​ທີ​ສອງ​ໃນ​ຝ່າຍ​ປະ​ທານ​ສູງ​ສຸດ​ນຳ​ອີກ ໃຫ້ປະ​ທານ​ຂອງ​ສາດ​ສະ​ໜາ​ຈັກ​ສາມທ່ານ, ຮ່ວມ​ທັງ​ປະ​ທານ​ຈອນ ເທ​ເລີ, ວິວ​ຝອດ ວູດດຣັບ, ແລະ ໂລ​ເຣັນ​ໂຊ ສະ​ໂນ.

  6. ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ສະ​ມິດ ໄດ້​ຮັບ​ໃຊ້​ເປັນ​ທີ່​ປຶກ​ສາຂອງຝ່າຍ​ປະ​ທານ​ສູງ​ສຸດ ລະ​ຫວ່າງ​ການບໍ​ລິ​ຫານ​ງານ​ຂອງບ​ຣິ​ກຳ ຢັງ ແລະ ໄດ້​ຮັບ​ໃຊ້​ເປັນ​ທີ່​ປຶກ​ສາ​ທີ​ສອງ​ໃນ​ຝ່າຍ​ປະ​ທານ​ສູງ​ສຸດ​ລະ​ຫວ່າງ​ການ​ບໍ​ລິ​ຫານ​ງານ​ຂອງ ຈອນ ເທ​ເລີ, ວິວ​ຝອດ ວູດດ​ຣັບ, ແລະ ໂລ​ເຣັນ​ໂຊ ສະ​ໂນ. ເພິ່ນເປັນ​ປະ​ທານ​ຂອງ​ສາດ​ສະ​ໜາ​ຈັກ​ຄົນ​ທຳ​ອິດ ທີ່​ໄດ້​ຮັບ​ໃຊ້​ຢູ່​ໃນ​ຝ່າຍ​ປະ​ທານ​ສູງ​ສຸດ ກ່ອນ​ກາຍ​ເປັນ​ປະ​ທານ.

  7. ເມີ​ຊີ ໂຈ​ເຊັບຟີນ, ລູກ​ກົກ​ຂອງ​ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ, ເກີດ​ເມື່ອ​ວັນ​ທີ 14 ເດືອນ​ສິງ​ຫາ, 1867, ແລະ ເສຍ​ຊີ​ວິດ ເມື່ອ​ວັນ​ທີ 6 ເດືອນມິ​ຖຸ​ນາ, 1870.

  8. ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ສະ​ມິດ, ປຶ້ມ​ບັນ​ທຶກ​ສ່ວນ​ຕົວ, ວັນ​ທີ 7 ເດືອນ​ກໍ​ລະ​ກົດ, 1870, ຫໍ​ສະ​ໝຸດ​ປະ​ຫວັດ​ສາດ​ຂອງ​ສາດ​ສະ​ໜາ​ຈັກ, ສາດ​ສະ​ໜາ​ຈັກ​ຂອງ​ພຣະ​ເຢ​ຊູ​ຄຣິດ​ແຫ່ງ​ໄພ່​ພົນ​ຍຸກ​ສຸດ​ທ້າຍ, ເມືອງ​ເຊົາ​ເລັກ, ລັດ​ຢູ​ທາ.

  9. ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ສະ​ມິດ ເຖິງ ມາ​ທາ ແອນ ສະ​ມິດ ແຮ​ຣິສ໌, ວັນ​ທີ 26 ເດືອນ​ສິງ​ຫາ, 1883, ຫໍ​ສະ​ໝຸດ​ປະ​ຫວັດ​ສາດ​ຂອງ​ສາດ​ສະ​ໜາ​ຈັກ; ເບິ່ງ Richard Neitzel Holzapfel and David M. Whitchurch, My Dear Sister: The Letters between Joseph F. Smith and His Sister Martha Ann (2018), 290–91.

  10. ໃນ​ຫລາຍເທື່ອ, ພຣະ​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ​ໄດ້​ຊີ້​ນຳ​ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ສະ​ມິດ ໃນ​ຊີ​ວິດ​ສ່ວນ​ຕົວ​ຂອງ​ເພິ່ນ ແລະ ໃນ​ການ​ປະ​ຕິ​ບັດ​ສາດ​ສະ​ໜາ​ກິດ​ຂອງ​ເພິ່ນ ໃນ​ຖາ​ນະ​ອັກ​ຄະ​ສາ​ວົກ ແລະ ປະ​ທານ​ຂອງ​ສາດ​ສະ​ໜາ​ຈັກ ຜ່ານ​ທາງ​ຄວາມ​ຝັນ, ການ​ເປີດ​ເຜີຍ, ແລະ ພາບ​ນິ​ມິດ ທີ່​ດົນ​ໃຈ. ສ່ວນ​ຫລາຍ​ແລ້ວ ຂອງ​ປະ​ທານ​ທີ່​ມີ​ຄ່າ​ເຫລົ່າ​ນີ້ຈາກ​ພຣະ​ຜູ້​ເປັນ​ເຈົ້າ ໄດ້​ຖືກ​ບັນ​ທຶກ​ໄວ້​ຢູ່​ໃນ​ປຶ້ມ​ບັນ​ທຶກ​ສ່ວນ​ຕົວຂອງ​ເພິ່ນ, ການ​ເທດ​ສະ​ໜາ, ຄວາມ​ຊົງ​ຈຳ, ແລະ ໃນບັນ​ທຶກ​ທາງ​ການ​ຂອງ​ສາດ​ສະ​ໜາ​ຈັກ.

  11. ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ສະ​ມິດ, ປຶ້ມ​ບັນ​ທຶກ​ສ່ວນ​ຕົວ, ວັນ​ທີ 23 ເດືອນ​ມັງ​ກອນ, 1918, ຫໍ​ສະ​ໝຸດ​ປະ​ຫວັດ​ສາດ​ຂອງ​ສາດ​ສະ​ໜາ​ຈັກ; ການ​ສະ​ກົດ ແລະ ຕົວ​ອັກ​ສອນ​ໃຫຍ່ ຕາມ​ສະ​ໄໝ​ປະ​ຈຸ​ບັນ; ເບິ່ງ Joseph Fielding Smith, Life of Joseph F. Smith, 473–74.

  12. ເບິ່ງ “A. [P.] Kesler Is Killed in Fall from a Building,” Ogden Standard, Feb. 5, 1918, 5.

  13. ໂຈ​ເຊັບ ແອັຟ ສະ​ມິດ, ປຶ້ມ​ບັນ​ທຶກ​ສ່ວນ​ຕົວ, ວັນ​ທີ 4 ເດືອນ​ກຸມ​ພາ, 1918, ຫໍສະ​ໝຸດ​ປະ​ຫວັດ​ສາດ​ຂອງ​ສາດ​ສະ​ໜາ​ຈັກ.

  14. ເບິ່ງ “Ida Bowman Smith,” Salt Lake Herald-Republican, Sept. 26, 1918, 4.

  15. Joseph F. Smith, in Conference Report, Oct. 1918, 2.

  16. ເບິ່ງ ຂໍ້​ອ້າງ​ອີງ​ຕໍ່ “ມານ​ດາເອ​ວາ​ຜູ້​ປະ​ເສີດ​ຂອງພວກ​ເຮົາ” ແລະ “ທິ​ດາ​ທີ່​ຊື່​ສັດ … ທີ່​ໄດ້​ນະ​ມັດ​ສະ​ການ​ພຣະ​ເຈົ້າ​ອົງ​ທ່ຽງ​ແທ້ ແລະ ຊົງ​ພຣະ​ຊົນ​ຢູ່” (ເບິ່ງ Doctrine and Covenants 138:39).

  17. ເບິ່ງ Doctrine and Covenants 138:30, 33–34, 50–52.

  18. ບົດ​ຄວາມ​ຂອງ​ພາບ​ທີ່ມາ​ໃຫ້​ເຫັນ ປະ​ກົດ​ເປັນ​ຄັ້ງ​ທຳ​ອິດ ຢູ່​ໃນ​ໜັງ​ສື​ພິມ Deseret News, ສະບັບ​ລົງ​ວັນ​ທີ 30 ເດືອນ​ພະ​ຈິກ, 1918, 11 ມື້ ຫລັງ​ຈາກ​ການ​ຕາຍ​ຂອງ​ປະ​ທານ​ສະ​ມິດ, ໃນ​ວັນ​ທີ 19 ເດືອນ​ພະ​ຈິກ. ມັນ​ໄດ້​ຖືກ​ຈັດ​ພິມ​ໃນ​ເດືອນ​ທັນ​ວາ ໃນ​ວາ​ລະ​ສານ Improvement Era ແລະ ໃນ​ເດືອນ​ມັງ​ກອນ 1919 ໃນ​ວາ​ລະ​ສານ Relief Society Magazine, the Utah Genealogical and Historical Magazine, the Young Woman’s Journal, ແລະ the Millennial Star.

  19. ເຖິງ​ແມ່ນ​ວ່າ ບຸດ​ແຫ່ງ​ຄວາມ​ຈິບ​ຫາຍ ຈະ​ຟື້ນ​ຄືນ​ຊີ​ວິດ, ແຕ່​ພວກ​ເຂົາ​ຈະ​ບໍ່​ມີ​ຄວາມ​ຮັກ ແລະ ບໍ່​ສັນ​ລະ​ເສີນ​ພຣະ​ບິ​ດາ​ເທິງ​ສະ​ຫວັນ ແລະ ພຣະ​ເຢ​ຊູ​ຄຣິດ ຄື​ກັນ​ກັບ​ຜູ້​ທີ່​ໄດ້​ຮັບ​ອາ​ນາ​ຈັກ​ແຫ່ງ​ລັດ​ສະ​ໝີ​ພາບ. ເບິ່ງ ແອວ​ມາ 11:41; Doctrine and Covenants 88:32–35.