2015
Ang mga Babaye diha sa Ebanghelyo ni Juan
Marso 2015


Ang Pagtahud sa Manluluwas para sa mga Babaye

Ang mga tagsulat nagpuyo sa Utah, USA.

Pinaagi sa pagtuon sa mga inter-aksyon ni Kristo sa mga babaye diha sa basahon ni Juan, kita mas makasabut sa atong potensyal nga relasyon ngadto Kaniya.

Sa panahon diin ang kababayen-an kasagaran gitratar nga ubos, ang Ebanghelyo ni Juan mopakita nga gitratar ni Jesukristo ang mga babaye uban sa kalooy ug pagtahud ug, sama sa gipahayag ni Elder James E. Talmage (1862–1933) sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles nga “ang pinakabantugan nga manlalaban sa kalibutan alang sa mga babaye ug sa pagkababaye mao si Jesukristo.”1

Kini nga artikulo nagtutok sa mosunod nga mga babaye diha sa Ebanghelyo ni Juan: (1) Maria, ang inahan ni Jesus (tan-awa sa Juan 2:1–11; 19:25–27); (2) ang Samarianhon nga babaye diha sa atabay (tan-awa sa Juan 4:4–30, 39–42); (3) ang babaye nga nasakpang nakapanapaw (tan-awa sa Juan 8:1–11); ug (4) Maria Magdalena (tan-awa sa Juan 20:1–18). Bisan tuod ang kinabuhi niining mga babaye managlahi gayud, gihatagan og gibug-aton ni Juan ang pagsabut sa Manluluwas sa nagkalahi-lahing mga sirkumstansya sa ilang kinabuhi, ug iyang girekord ang mga panalangin nga ilang nadawat tungod sa ilang hugot nga pagtuo ni Jesukristo.

Ang Hugot nga Pagtuo ni Maria Nakapahimo sa Unang Milagro sa Publiko

illustration of a biblical man and woman

Gipaila ni Juan si Maria sa mga magbabasa sa sayo nga bahin sa iyang Ebanghelyo. Ang iyang saysay sa unang publiko nga milagro ni Jesukristo sa kasal sa Cana naglangkob og pasidungog sa hugot nga pagtuo ni Maria.

Si Maria ingon og may responsibilidad diha sa kasal.2 Sa dihang ang mga bisita “[gusto og bino], ang inahan ni Jesus miingon kaniya, Wala na silay bino” (Juan 2:3). Kini nga bersikulo nagsugyot nga sa dihang si Maria miduol kang Jesukristo para mangayo og tabang, posible nga nagdahum siya og usa ka milagro.3

Sa pagtubag, si Jesukristo miingon “Babaye, unsay imong labut kanako? ang akong takna wala pa moabut” (Juan 2:4). Sa dinasig nga paghubad ni Joseph Smith niining bersikulo, ang Manluluwas nangutana unsay gusto ni Maria nga Iyang buhaton ug nagsaad nga buhaton kini.4 Ang titulo nga babaye daw walay pagtahud paminawon para sa magbabasa karon; apan, ang pagkagamit niini dinhi sa Manluluwas nagpasabut sa katugbang nga kahulugan niini.5 Usa ka eskolar nagpasabut, ang “‘Babaye,’ sa pinulungang Griyego maoy usa ka titulo sa pagtahud, gani gigamit sa pagtawag sa mga reyna.”6 Sama ra nga Iyang gisultihan ang Iyang inahan, “Babaye, bisan unsay imong pangayuon uban sa hugot nga pagtuo, ako kining ihatag kanimo.” Kini nga saysay nagpakita nga ang Manluluwas nasayud sa balik-balik nga palas-anon nga giatubang sa mga babaye. Gipasidunggan ni Jesukristo ang Iyang inahan pinaagi sa pagtanyag og tabang niya sa iyang mga palas-anon ug responsibilidad.

Ang saysay dayon nagrekord sa padayon nga pagtuo ni Maria samtang iyang gisugo ang mga sulugoon sa pagsunod ni Jesukristo: “Unsa ganiy iyang isugo kaninyo, buhata ninyo” (Juan 2:5). Ang mga tadyaw gipuno og tubig, ug gihimo sa Manluluwas ang tubig og bino isip tubag sa hangyo ni Maria aron ihatag kini sa mga bisita diha sa kasal. Pagkanindot nga leksyon nga atong nakat-unan gikan kang Maria: kon nanginahanglan, pangayo og tabang ug salig ni Jesukristo, kinsa aduna sa tanang gahum. Sama kang Maria, ang mga babaye nga Santos sa Ulahing mga Adlaw karon makasalig ni Jesukristo uban sa hugot nga pagtuo kon sila mabug-aton pag-ayo sa ilang mga responsibilidad.

Kining mubo nga saysay wala lang magtudlo sa gahum sa hugot nga pagtuo ni Maria apan nagpamatuod usab sa tinuod nga pagkatawo ni Jesukristo isip Anak sa Dios pinaagi sa Iyang unang milagro sa publiko. Ang sunod nga babaye nga gipaila ni Juan sa mga magbabasa mao ang babaye sa Samaria.

Si Jesukristo Mitahud sa usa ka Babaye gikan sa Samaria

illustration of biblical woman with jug

Ang saysay nga anaa sa Juan 4 nagmatuod sa pagtahud ni Jesus sa tanang babaye, dili igsapayan sa ilang nasyonalidad o tinuohan. Pipila sa mga Judeo naghunahuna sa mga taga-Samaria nga “mas makasasala kaysa Hentil o sa uban pang nasyonalidad”7 ug dili makig-interact kanila. Wala lang gibaliwala ni Jesukristo ang mga tradisyon nianang panahona, apan giila usab ni Elder M. Russell Ballard sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles ang pasidungog sa Manluluwas niini nga babaye: “Ang unang higayon nga giila sa Ginoo nga Siya ang Kristo, ngadto sa Samarianhon nga babaye sa atabay ni Jacob.”8

Human og lakaw sa init nga adlaw, si Jesukristo mihunong aron mopahulay ug mokuha og tubig. Gisugdan sa Manluluwas ang pag-istorya sa Samarianhon nga babaye sa atabay pinaagi sa pagpangayo og tubig nga imnon. Hinay-hinay, pinaagi sa pag-istoryahanay, siya nakabaton og pagpamatuod sa Iyang kabalaan. Si Juan mirekord nga una niyang gitawag si Jesus isip “Judeo,” dayon “Senyor,” dayon “propeta,” ug katapusan isip “ang Kristo” (tan-awa sa Juan 4:9–29). Ang iyang nagkaanam kamatinahuron nga gigamit nga titulo nagpasabut nga siya nakapalambo og pagtuo ni Jesukristo ug nakabig.

Ang Manluluwas mitudlo kaniya nga Siya adunay “buhi nga tubig” (Juan 4:10) ug kadtong moinom niini dili na gayud pagauhawon. Naglibog, ang babaye nagpadayon sa pagpangutana. Gipadayag ni Jesukristo ngadto sa Samarianhong babaye ang kaagi ug kasamtangang makasasala nga relasyon sa babaye. Bisan tuod mibati siya nga naulawan, tingali mibati usab siya nga si Jesukristo namulong nga may pagtahud, tungod kay siya manggihunahunaong mitubag, “Senyor, naila ko nga ikaw usa ka propeta” (Juan 4:19). Ang iyang mga sala nasayran na, nga wala nay angay nga itago, ang babaye migamit og hugot nga pagtuo diha ni Jesukristo samtang Siya nagtudlo kaniya. Usa sa Iyang mga tubag mahinungdanon sa pagbaton og kaluwasan: “Babaye, tuohi ako” (Juan 4:21).

Tungod sa iyang pagtuo, ang Samarianhon nga babaye nakadawat og pagsaksi gikan sa Espiritu ug nagtinguha sa pagpamatuod nga si Jesus mao ang Kristo, ang gisaad nga Mesiyas. Gibiyaan ang iyang banga (simbolo sa iyang kalibutanong mga butang), siya miadto sa siyudad ug mipahibalo, “Umari kamo, tan-awa ninyo ang usa ka tawo nga mitug-an kanako sa tanang nabuhat nako: mao ba kaha kini ang Kristo?” (Juan 4:29). Nahimong instrumento sa mga kamot sa Dios, ang hugot nga pagtuo ug misyonaryong kadasig sa Samarianhong babaye nakapahumok sa mga kasingkasing sa uban aron dawaton si Jesukristo.

Pinaagi sa paglatid niini nga kasinatian, si Juan nagpakita nga ang Manluluwas nakaila sa mga babaye ug nasayud sa detalye sa ilang kinabuhi. Dugang pa, Iyang gitahud ang mga babaye dili igsapayan sa ilang background. Para sa mga babaye kinsa wala mobati nga sila may relasyon ni Kristo o mibati nga sinalikway sa ilang katilingban, kini nga saysay nagpakita nga si Jesukristo nasayud sa mga hagit sa matag babaye ug makadawat ug makabayaw kaniya. Ang Ebanghelyo ni Juan naghatag og gibug-aton niini nga punto pinaagi sa pagtudlo kabahin sa kalooy ni Kristo ngadto sa babaye nga nasakpang nanapaw.

Si Jesukristo Nagpakita og Kalooy sa Babaye nga Nasakpang Nanapaw

illustration of woman in red biblical dress

Ang Juan 8 nagkomparar sa walay kalooy nga pagtagad sa mga Pariseo sa babaye ngadto sa malumong pagtahud ug kalooy nga gipakita ni Jesukristo kaniya. Tingali sa pagsulay sa pagpaamgo ug pagpahunong sa mga Pariseo sa ilang bangis nga pagtratar sa babaye, ang Manluluwas “mitikubo, ug nagsulat sa yuta pinaagi sa iyang tudlo, [nga daw wala kadungog nila]” (Juan 8:6). Ang “pagsulat sa yuta usa ka aksyon nga may simbolo nga nailhan sa karaan, nga nagpasabut nga dili gustong makigsabut sa kasamtangang isyu.”9

Bisan pa niana, ang mga escriba ug Pariseo nagpadayon sa pagsamok-samok ni Jesukristo ug gipakaulawan ang babaye. Tungod sa kalooy sa babaye, si Jesus “mitul-id, ug miingon kanila, Kinsa kaninyo ang walay sala maoy paunahag labay kaniyag bato. Ug unya miusab siya pagtikubo, ug mipadayon sa pagsulat sa yuta” (Juan 8:7–8). Nagbarug nga nabantang ug gipanghimaraut ang kaugalingon, ang mga namasangil tagsa-tagsang milakaw nga naulaw, gibiyaan ang babaye nga nanapaw aron atubangon si Jesus.

Dalaygon, nga ang babaye nagpabilin sa kiliran ni Jesukristo imbis nga mopahawa. Tingali mibati siya nga gibayaw ug nalig-on tungod sa pagtahud nga gipakita ni Jesus kaniya. Siya nangutana, “Babaye, hain na sila? wala bay mihukom nimog silot? Siya mitubag, Wala, Senyor. Ug si Jesus miingon kaniya, Dili usab ako mohukom kanimog silot: lumakaw ka, ug ayaw na pagpakasala” (Juan 8:10–11).10

Usab, ang Ebanghelyo ni Juan nagpamatuod nga gitratar ni Jesukristo ang mga babaye nga may kalooy ug pagtahud, dili igsapayan sa ilang mga sala. Ingon nga ang tanan makasala, kita makaangkon og paglaum gikan sa ehemplo niining babaye kinsa migamit og hugot nga pagtuo diha kang Jesukristo. Sama sa gipakitang pagbati sa Manluluwas niining babaye kinsa anaa sa makalibog ug makasagmuyo nga mga sirkumstansya, Iyang gihupay si Maria Magdalena kinsa Iyang nakaplagan nga naghilak diha sa may lubnganan.

Si Maria Magdalena Napili nga Saksi sa Nabanhaw nga Kristo

illustration of Mary at the tomb

Si Juan mao lang ang tagsulat sa Ebanghelyo kinsa nagpaila sa unang tawo nga nakakita sa nabanhaw nga Ginoo, nagpakita nga ang maisugon ug makahimo nga mga babaye makadawat og talagsaong espiritwal nga mga pagpakita. Si Juan mirekord, “Sa nahaunang adlaw sa semana si Maria Magdalena miadto sa lubnganan sayo sa kaadlawon, samtang mangitngit pa, ug iyang nakita nga ang bato nakuha na gikan sa lubnganan” (Juan 20:1). Nakakita nga ang bato nakuha na, si Maria midagan aron mangayo og tabang ug sa pagpahibalo sa mga Apostoles nga wala na ang lawas ni Jesus. Iyang nakit-an silang Pedro ug Juan, kinsa midagan padulong sa lubnganan ug ang sinina nga panglubong na lang ang nakit-an. Dayon mibiya ang duha ka Apostoles, gibiyaan si Maria nga nag-inusara diha sa lubnganan.

Si Maria naghilak diha tungod sa lubnganan: ang paghunahuna nga wala masayud unsay nahitabo sa lawas sa Ginoo mahimong nakapaguol kaayo niya. Bisan tuod ang Manluluwas nagpakita ug nakig-istorya niya, wala siya dayon makaila Niya. Dayon si “Jesus miingon kaniya, Maria” (Juan 20:16). Adunay usa ka butang nga nakapasayud niya nga kini ang Manluluwas. “Ang pag-ila diha-diha dayon. Ang iyang paghilak nahimong dako nga kalipay. Siya kini; siya nabanhaw; siya buhi.”11 Human og saksi sa nabanhaw nga Ginoo, si Maria gihangyo sa pagpamatuod ngadto sa mga Apostoles nga Siya buhi.

Bisan ang mga disipulo sa sinugdanan nagduha-duha (tan-awa sa Lucas 24:11), ang pagsaksi ni Maria adunay epekto. Sa wala madugay, ang mga disipulo nagpundok sa paghisgot kabahin sa nahitabo nianang adlawa, tingali namalandong sa pagpamatuod ni Maria, sa dihang si Jesus “mitindog sa ilang taliwala, ug miingon kanila, ang Kalinaw magauban kaninyo” (Juan 20:19).

Kini nga kasinatian naghatag og gibug-aton sa taas nga pagtahud ni Jesukristo ngadto sa mga babaye, tungod kay si Maria Magdalena mao ang gipili nga unang tawo nga mosaksi ug dayon gimandoan sa pagpamatuod sa nabanhaw nga Manluluwas. Ang Ginoo nagpadayon sa pagsalig sa mga babaye sa atong panahon sa pagbarug isip mga saksi Kaniya. Si Elder M. Russell Ballard mideklarar, “Adunay dalaygong mga babaye sa atong dispensasyon karon. Daghang babaye gikan sa matag kontinente ug kahimtang sa kinabuhi nakahimo og dakong kontribusyon sa kawsa ni Kristo. … Ang akong pangutana kini, ‘Mahimo ba kamo nga usa niining mga babaye? Ug kamong mga lalaki nga naghupot sa priesthood mosanong ba sa samang panawagan?’”12

Kita Makasunod sa Ilang Ehemplo.

Pinaagi sa hugot nga pagtuo kang Jesukristo, kita makasunod sa ehemplo niining mga babaye diha sa mga sinulat ni Juan. Kita makasalig nga ang Manluluwas makasabut sa naandan nga palas-anon sa atong mga kinabuhi ug motabang sa pagpagaan sa atong mga palas-anon. Kita makatuo nga si Jesukristo mobayaw kanato bisan pa sa atong mga kalapasan. Agig dugang, kita masayud nga si Kristo makatabang kanato sa atong grabe nga mga kaguol, pag-antus, ug kasakit.

Mubo nga mga Sulat

  1. James E. Talmage, Jesus the Christ, 3rd ed. (1916), 475.

  2. Tan-awa sa Bruce R. McConkie, Doctrinal New Testament Commentary, 3 vols. (1965–73), 1:135.

  3. Tan-awa sa James E. Talmage, Jesus the Christ, 145.

  4. Tan-awa sa Joseph Smith Translation, John 2:4 (sa John 2:4, footnote a).

  5. Tan-awa sa James E. Talmage, Jesus the Christ, 144–145.

  6. Sa J. R. Dummelow, ed., A Commentary on the Holy Bible (1909), 778.

  7. James E. Talmage, Jesus the Christ, 172.

  8. M. Russell Ballard, “Women of Righteousness,” Liahona, Dis. 2002, 34.

  9. Sa Dummelow, ed., Commentary, 788–89.

  10. Ang Joseph Smith Translation nagdugang nga sukad niadtong hitaboa, ang babaye mihimaya sa Dios ug mituo Kaniya (tan-awa sa Joseph Smith Translation, John 8:11).

  11. Bruce R. McConkie, The Mortal Messiah, 4 vols. (1979–81), 4:263.

  12. M. Russell Ballard, Liahona, Dis. 2002, 38–39.