Uoua Rinanin te Onimaki
Iroun Unimwane Wilford W. Andersen
Man te Itingaun
Man te taetae n te taromauri, “Te Onimaki n Tai,” e kanakoaki n te Brigham Young Iuniwetiri–Idaho n Maati 17, 2015.
Te onimaki iroun Iesu Kristo ao Ana Mwakuri ni Kamaiu bon te onimaki n tai. Bon te onimaki ni mwaakana, tiaki mai iroum.
The Golden Harvest, iroun David Merril, bwaintangira man te Miutiem n Rongorongon te Ekaretia
Kristo Ngke e Tataro n te Onaroka i Ketetemwane, iroun Hermann Clementz
Riaai ao ana utu a mena n te rereua tao inanon tabebong ngke e tuangnga te Uea bwa e na kaokiia natina mwaane nako Ierutarem ni karekei bwaatua aika buraati mai iroun Raban. Ti aki wawaekoa n taekina raoiroia natin Riaai ake uoman ake aki ongotaeka, Reimwan ao Remuera, ma a bon tangiria ni kan nako. Iai aia onimaki ae e tau are a anga bwa a na kataia.
Reimwan, ao imwina Remuera ma tarina, a bubutia Raban ibukin te bwaatua. Taari aikai e bua kaubwaia aia utu ao e kuri naba ni bua mauiia inanon aia tai ni iangoa rekena. N te tai anne, e a bua aia onimaki Reimwan ao Remuera, ao a tauraoi n oki. Nibwaai ni kaitaran aio, e tokanikai iaon te kaangaanga ao te bwaranano:
“Ngkai e maiu te Uea, ao ngkai ti maiu, ti na aki oki nakon tamara n te rereua ni karokoa ae ti tia ni kakoroa bukin te bwai are e a tia n tuatua te Uea bwa ti na karaoia.
“Mangaia ae, ti riai ni kakaonimaki ni kaawakin ana tua te Uea” (1 Nibwaai 3:15–16).
Nibwaai e kamwakura ana onimaki ae e korakora, e karekea ana bwaatua Raban, ao e oki rikaaki ma tarina nakon tamaia n te rereua.
E taraa n ae e teretere bwa uoua rinanin te onimaki. Te moan rinan bon te onimaki ni kakatai, te onimaki ni karini ara biti ni koro wiita ibuakoni uiita. Te kauoua n rinan bon te onimaki ni mwakuri. E riaon riki te onimaki ae karinakin te biti ni koro wiita—bon te onimaki n tai.
Reimwan ao Remuera iai aia onimaki ni kataia, ma Nibwaai iai ana onimaki ni karaoia. Reimwan ao Remuera iai aia onimaki ae e bon tau ni karina aia biti ni koro wiita, ma Nibwaai iai ana onimaki n tai.
Te kona ni kunea te kakaokoro imarenan te onimaki n karina te biti ni koro wiita ao te onimaki n tai e kona ni kariki bitaki inanon maium. Ni manga maeka ma Tamara are i Karawa ao ni maiuakina te maiu ae e uaana ma ni kakukurei iaon te aba, ti riai ni karikirakea te onimaki n tai.
Ti a tia ni karekei kakabwaia aika korakora mai iroun te Uea—berita ni kakukurei ao ni kimwareirei n te maiu aei ao te maiu n akea tokina n te maiu are e na roko. Ma te kakatai ao kaangaanga ni katoa bongin maiura a kataia n urua ara kantaninga. Abara ni berita e a taraa n rangi n raroa, e a aki taraa ni bwai, ao are tia moana n nanououa.
“E a bon aki kona ni koro bukin te kouru anne ke ni karekea te kakabwaia anne,” ti iangoia. “N teina, te Uea e iangoa temana te aomata ngke E taekina te berita akanne.”
E aki, E bon iango ibukim ao ngai. Ti bon ti kainnanoa te onimaki ae e tau ni karekean kakabwaiara—te onimaki ae e rangi ni korakora are e na kona ni bitii kakabwaia ibukin taai aika a na roko n onikaki bwa kakabwaia aika a na namakinaki n te tai aei. Ti kainnanoa te onimaki n tai.
Tera raoi te aeka n onimaki aei, ao ti na kanga ni karikirakea?
Onimakina Iesu Kristo
Te moan, ae tiaki aron te onimaki ni karinakin te biti ni koro wiita, te onimaki n tai bon tiaki onimakinam i bon iroum. Bon tiaki aekan onimakinan oin korakoram ke te anua ae tamaroa. Bon tiaki naba onimakinan am utu ke raoraom—aikai ni kabane a bon raraoi. Te onimaki ni kakoroa nanon are e tangiria te Atua bon te onimaki iroun Iesu Kristo ao Ana Mwakuri ni Kamaiu. Bon te onimaki ni mwaakana, tiaki mai iroum.
Ngke I weteaki bwa te beretitenti n te titeiki i Mesa Arizona Maricopa Titeiki, Unimwaane W. Mack Lawrence, ngke n te tai anne te Mataniwi ni Kabuta n te Itingaun, e kaoai ma kainnabau nakon ana aobiti te titeiki beretitenti ao e anganai te wewete. I a butimwaia ma te nano ae e tauraoi. Ngkane e a kairiira bwa ti na rin n aia ruu kauntira aika rietaata ao n tataroakiniia mwaane ake a na riki bwa au kauntira. Ngke I rin n te ruu, I noorii tamneia ni kabane taian beretitenti n te titeiki ake a tia ni beku n te titeiki man te tai are e moan kateaki, ao e a rootai te rawawata. Bon taan kairiiri aika korakora n te Ekaretia ao n te kawa.
I taraa kainnabau ao I taku, “Kathleen, I taku bwa I aki kona ni karaoia. I bon aki tau n aekakiia.”
E taku,“Eng, tai tuangai anne. Ko riai n taetae nakon Unimwaane Lawrence.”
I kubanako bwa, ngke I tuangnga ae I taku bwa I aki kona ni karaoa te wewete, e kaeka Unimwaane Lawrence, “Eng, I taku bwa ko bon koaua.”
Ma e a manga taku, “Ko aki kona ni karaoia, Te Tari Andersen, ma te Uea e kona. Iai mwakana ni karaoa Ana mwakuri, ao ngkana ko kakororaoiko ao ni mwakuri korakora, E na karaoia. Ko na bon nooria.”
Ao E karaoia!.
Te onimaki ae karinakin te biti ni koro wiita bon te onimaki ni kakatai. Bon onimakinam i bon iroum, ao e maunanako n te tai are koa rootaki iai n te kaangaanga. Ao ngkanne ti a moana n nanououa. Ma te onimaki n tai bon te onimaki iroun te Uea Iesu Kristo. E aki kona ni kamwaingaki.
Kaeta Nanom ma Nanon te Atua
Ni kamwakuran te onimaki n tai, ti na riai ni koaua raoi bwa nanora ao ara kantaninga a na boraoi ma ana kantaninga te Atua. Tiaki kona ni kamwakura te onimaki n tai ngkana e aki kariaia te Atua ma te ikoikoti. Ni karekean ana ibuobuoki, ti riai ni katiteuana nanora ma ngaia.
Ibukina bwa te burabeti Nibwaai n ana boki Ereman bon te mwaane ae e etieti ao n onimaki, e tuanga te Uea, “N na kakabwaiako n aki toki; ao N na kakorakorako n am taetae ao n am waaki, n te onimaki ao n te mwakuri; eng, n te aro bwa bwaai ni kabane a na karaoaki nakoim n aron am taeka.” Anne bon te berita ae e kororaoi. Ao e reitia te Uea, “Bwa ko na bon aki tuatua te bwai ae e aki boraoi ma nanou” (Ereman 10:5).
Ao Moronaai e tuangiira aei; “Ao e a tia n taku Kristo: Ngkana iai onimakinau iroumi ao e na reke iroumi te mwaaka ni karaoa te bwai are kam tangiria iroou” (Moronaai 7:33).
Kaetan ara iango nakon nanon te Uea bon te bwai ae e na kaman iai imwain te onimaki n tai.
Ngke a uarereke natiu mwaane, a kaina te tiim n takakaro ae te bwatiketiboro n te koraki ake a uarereke n te kauarinan ao manga n te kauarinan irouia ake a ikawai. N te tai anne aki toki ni kakaraoa te tataro n te tiim imwain moanakin te takakaro. N au tai ni mataku man aia tabo taan mataku, I aki toki ni iangoia bwa tera ae a tataro ibukina. Ngkana a tataro ibukin ae a na moanna, aia tataro e kaota mamaaran te onimaki n tai. Aio e bon oti koauana ni mwaitin konaakiia n aia takakaro. E teretere bwa te Uea e aki ira nanoia are a na riai n tokanikai n aia takakaro ni kabane.
N taekana teuana, te Atua e na buokiira ni bon tii taian kouru ake a raoiroi ibukira. Aio i boni bukin ae E tangiriira, ao E ataa ae e tamaroa riki ibukira nakon are ti ataia. Ao tao ti na bon karabwarabwa ibukin anne. Ti riai n tataro ni katoa bong bwa e na kakabwaiaira Tamara are i Karawa ma naano aika itiaki ni kabooraoa nanora ma Nanona. Ti riai n reiakinna n tataro n aron are e karaoia te Uea n te Onaroka are i Ketetemwane bwa nanon te Atua, tiaki nanora e na iraki (taraa Ruka 22:42). Ao mai ikanne ti a kona ni kamwakura te onimaki n tai.
Naako mwakuri
Te katenua ni bwai ae e na kaman iai imwain te onimaki n tai bon te mwakuri. Te Abotoro are Iakobo e kamataata bwa te onimaki ae aki mwakuri e bon mate. Te onimaki ae karinakin te biti ni koro wiita e kainnanoa te koaua, ma te onimaki n tai e kainnanoa riki ae iaon te koaua. Ma teuare e buakaka naba e kakoaua, e koroboki Iakobo, ao e ruru (taraa Iakobo 2:17, 19).
I ongo te karaki ibukin te karo ae e noora natina te aine ae e uarereke bwa e katorobubua irarikin ana kainiwene, n tataro nakon Tamana are i Karawa bwa E na kamanoaia manikiba aika a uarereke bwa a na aki rin n te bwai ni kamwane ibukiia manikiba are e a tia ni karaoia mwanena ao e katikua i tinaniku. Imwina n te bong anne, e a moan n aki rau nanon te karo. E ataia bwa e bon rangi n nakoraoi te bwai ni kamwane. E a bon tia ni buoka natina te mwaane ni karaoia.
“I ongo bwa n te ingabong aei ko tataro nakon Tamam are i Karawa bwa e na kamanoia manikiba ake a uarereke man ana bwai ni kamwane mwanem,” e taku nakon natina te aine. “Ma n tabetai a kona n riki bwaai aika a kananokawaki e ngae ngke ti tataro bwa a na aki riki.”
E kaeka, “I ataia bwa e na bon aki reke konana manikiba, Tamau.”
“I kamoamoako n am onimaki, natiu,” e taku te karo. “Ma ngkana tao e reke konana manikiba, Au iango bwa e na aki rootaki am onimaki.”
“E na bon aki reke konana, Tamau,” e taku. “I ataia e na bon aki.”
E titiraki tamana, “E kanga n iai am onimaki ae e korakora anne?”
“Ibukina bwa imwin au tataro,” e kaeka natina te aine, “I otinako tinaniku ao I urubekea ana bwai ni kamwane ni kamaenakoa.”
E raoiroi te tataro nakon Tamara are i Karawa ibukin kakabwaia. Ma imwin ae ti taekina amen, ti na riai n nako ni karaoa te mwakuri. Ti na aki kantaninga te Uea bwa e na kairi kawaira ngkana tiaki tauraoi n tabeki waera. Ke n tuangnga bwa E na karaoa te bwai ibukira are ti bon kona ao ae ti bon riai ni karaoia i bon iroura.
Ti na riai ni mwakuri ni kakoroa nanon ara kouru aika a raraoi, ao ni mwakuri korakora ni kawakin taian tua. Te korakora ni koaua inanon ara berita ao inanon ara onimaki n tai tiaki tii man ataakina ni koaua bwa te Atua E na kakoroa nanon ana berita ma ti na taraia bwa e bane raoi ara iango iaon kawakinan ara berita. Te koaua ae e korakora anne bon ngaia ae e na bitii berita ake a katauaki ibukin taai aika a na roko bwa a na namakinaki iroura ngkai. Ti riai ni mwakuri.
E na aki bwara nanom n am aki konabwai ke am kairua, ma teimatoa n am kekeiaki, ao kakaea riki are iaona. Te onimaki n tai e aki kainnanoa te kororaoi, ma e bon kainnanoa te botumwaaka.
I kaoko bwa ko na karikirakea te onimaki n tai. Katuka am onimaki ae matoa iaon te tia Kamaiu, Iesu Kristo, ao Ana Mwakuri ni Kamaiu. Taraia bwa nanom e na boraoi ma n eti ma Ana kantaninga. Ngkanne nako beku ma nanom, marurungim, am iango, ao korakoram, ma te kantaninga ae e nene ao te botumwaka. Bon akea te kakatai, kangaanga, akea te totoko are e na katoka te onimaki ibukin te tai.