Upoko 9
Ngā Poropiti
Ko wai e kōrero ana mā tō tātou Matua i te Rangi i te ao i tēnei rā, ā, e taea ana hoki te whakamōhio mai ki a tātou ngā mea e hiahiatia ana e tō tātou Matua i te Rangi kia mōhio ai, ā, kia mahi ai hoki tātou?
He tāne tētahi poropiti, ka kōrero mō tō tātou Matua i te Rangi
Ka kōwhiria e tō tātou Matua i te Rangi tētahi tangata ki te kōrero Mōna i runga i te whenua. E karangatia nei tēnei tangata he poropiti. E arohaina nuitia ana e te poropiti tō tātou Matua i te Rangi, ā, ka mahia e ia ngā mea katoa e hiahia ana tō tātou Matua i te Rangi hei mahi. Ka whakaako tō tātou Matua i te Rangi i te poropiti i ngā mea me mōhio, ā, me mahi hoki tātou. Kātahi, ka whakamōhio mai te poropiti i aua mea ki a tātou. I te wā kōrero ai te poropiti mō tō tātou Matua i te Rangi, ka kōrero ia me te mea nei ko tō tātou Matua i te Rangi tonu e kōrero ana i aua mea ki a tātou.
Ko ēnei ētahi o ngā mea ka kōrero mai te poropiti ki a tātou:
-
Ka kī mai ia ki a tātou, ko Ihu te Tama a tō tātou Matua i te Rangi, ko Ihu tō tātou Kaiwhakaora, ā, he pono ngā akoranga o Ihu.
-
Ka whakaako ia i a tātou i ngā mea kua kī mai tō tātou Matua i te Rangi, me mahi tātou.
-
Ka kī mai ia ki a tātou, kia whakamutua ai te mahi i ngā mea kino.
-
Ka whakamōhio mai ia ki a tātou i ngā mea o anamata.
Ko tō tātou Matua i te Rangi anake e taea ai te kōwhiri i tētahi poropiti. Tē taea e te tangata te kōwhiri i tētahi poropiti. Tē taea e tētahi tāne te kōwhiri i a ia anō hei poropiti. Ka tukuna e tō tātou Matua i te Rangi te mana ki te poropiti kia mahia ai Āna mahi, ā, kia kōrero anō tētahi Māna. Tē taea e te tangata te tū hei māngai mō tō tātou Matua i te Rangi mehemea kāore i a ia tēnei mana.
Mai rāno tonoa ai e tō tātou Matua i te Rangi i ngā poropiti hei āwhina i a tātou
Mai rānō arohaina ai e tō tātou Matua i te Rangi i Āna tamariki. Nō te wā tonu o Ārama, kua tonoa e Ia he poropiti hei āwhina i Āna tamariki. Ka tono Ia i ngā poropiti hei whakatūpato i ngā tāngata i ngā mōreareatanga. Ka tono Ia i a rātou, kia ārahina atu ngā tāngata i ngā raruraru. Ka tono Ia i a rātou hei āwhina i ngā tāngata ki te whakarite mō ngā kaupapa nui. Ko ēnei ētahi o ngā poropiti i tonoa e tō tātou Matua i te Rangi:
-
Noa: I whakatūpato ia i ngā tāngata, ka tono tō tātou Matua i te Rangi i tētahi waipuke hei whakangaro atu i a rātou, ki te kore rātou e whakamutua te mahi i ngā mahi kino.
-
Āperahama: I whakarongo ia ki tō tātou Matua i te Rangi, ā, i whakaako ia i āna tamariki kia whakarongo ai ki tō tātou Matua i te Rangi. I kī taurangi ai tō tātou Matua i te Rangi ka hoatungia ngā mea maha ki a Āperahama me ōna uri.
-
Mohi: I ārahi ia i te iwi o Iharaira atu i Īhipa, ki te whenua i whakaritea e tō tātou Matua i te Rangi mō rātou.
I ō tātou rā hoki, kua tono poropiti tō tātou Matua i te Rangi. Ko tētahi o ngā poropiti i ora inā tata nei, ko tētahi tāne ko Hōhepa Mete tōna īngoa. I noho ia ki Amerika. I te tau 1820, tekau mā whā tau te pakeke o Hōhepa Mete. I taua wā, he tokomaha ngā tāngata i hono atu ki ngā hāhi rerekē, ā, e kimi ana i te hāhi tūturu. I hiahia a Hōhepa kia pai Ia, ā, kia kimihia ai e ia te hāhi tūturu o tō tātou Matua i te Rangi.
I tētahi rā, i te pānui a Hōhepa i tētahi pukapuka tapu e kīa nei ko te Paipera. Ko te kī o tērā i pānuitia e ia, mehemea e kimi mōhiotanga ana koe i tētahi mea, me pātai atu ki tō tātou Matua i te Rangi, ā, ka whakamōhio atu Ia ki a koe. I tino whakapono ia ka whakamōhio atu tō tātou Matua i te Rangi ki a ia, ngā mea me mahi. I whai whakaaro ia kia tuku i tētahi inoi nō tōna ngākau ki tō tātou Matua i te Rangi.
I tētahi ata, i haere a Hōhepa ki tētahi ngahere iti ki te inoi. I a ia e inoi ana, i heke iho tētahi mārama i te rangi, i runga ake i te pīatatanga o te rā. I roto i tēnei mārama, i kite ia i tō tātou Matua i te Rangi rāua ko Ihu Karaiti. I tohu atu tō tātou Matua i te Rangi ki a Ihu, ā, i mea, “Ko Taku Tama Arohaina tēnei. Whakarongo ki a Ia!”
I whakarongo a Hōhepa ki ngā mea katoa i kōrero a Ihu ki a ia, ā, i whakarongo ia ki ngā tohutohu katoa i hoatungia ki a ia e Ihu.
Tipu ake ana a Hōhepa, ka kōwhiria ia e tō tātou Matua i te Rangi hei poropiti Māna. He tino poropiti ia. I whakaako ia i ngā tangata i ngā mea i hiahiatia e tō tātou Matua i te Rangi kia akona ai rātou.
I mate a Hōhepa Mete i te tau 1844. I muri i tōna matenga, i kōwhiri anō tō tātou Matua i te Rangi i tētahi atu tāne hei poropiti māna. I tēnei rā, kia mate ai tētahi poropiti, ka kōwhiria anōtia he tāne e tō tātou Matua i te Rangi, hei kaikōrero Māna i te ao nei.
Kua tonoa e tō tātou Matua i te Rangi he poropiti i ō tātou anō rā.
He poropiti i te ao i tēnei rā
E aroha ana tō tātou Matua i te Rangi i Āna tamariki i te ao i tēnei rā. E mōhio ana Ia he nui o tātou raruraru. Kua tonoa e Ia he poropiti hei āwhina i a tātou. Ka kōrero Ia ki te poropiti i tēnei rā, pērā ki ngā rā o mua. Ka tuku tohutohu tō tātou Matua i te Rangi ki te poropiti mō ngā tāngata katoa o te ao. Ko te poropiti anake e āhei ai te whiwhi tohutohu i tō tātou Matua i te Rangi mō te ao katoa.
He tino tangata te poropiti ora i tēnei rā. E aroha ana ia ki tō tātou Matua i te Rangi, ā, e hiahia ana ia kia whakarongo ai tātou ki a Ia. Ka whakamōhio atu tō tātou Matua i te Rangi ki te poropiti i ngā mea e hiahia ana Ia kia mōhio ai, ā, kia mahi ai tātou.
Ka āwhina tō tātou Matua i te Rangi i a tātou mehemea ka whakarongo tātou ki ngā tohutohu ka hoatungia e Ia ki te poropiti
Kua whakahau tō tātou Matua i te Rangi i a tātou, kia whakarongo ai ki Tōna poropiti i te poropiti e kōrero ana Mōna. Ki te whakarongo tātou ki ngā tohutohu e hoatungia ai e tō tātou Matua i te Rangi ki te poropiti, ka ako tātou kia meinga tonu, pērā ki tō tātou Matua i te Rangi. Ka ako tātou i ngā mea me mahi tātou. Ka taea e tātou te ako me pēhea e whakatikahia ai ngā raruraru ki te toko ake rātou. Ka āwhina tō tātou Matua i te Rangi i a tātou, ā, ka tau te rongomau ki ō tātou ngākau.