Ba Def nib Gel ko tin ni bayi Yib nga Mm’on
Napan e tin ba’aray e duw nibayi yib, ninge yoeg ningad fil ko e fel’ rogon ko Salt Lake Temple ningad fel’ rogon daed.
Chep ni mornga’agen fare Temple u Salt Lake
Suled nga tomur ko re rran ney ko July 24, 1847 bang aray ko 2:00 ni mithigyal’. Nike gaman 111 e rran ngay nibe milekag 148 gathon gidii’en e Galasia ni yaed e tin somm’on e gidii’ nra baed ko bani ngael, Brigham Young, migid ngay e President ko fare Quorum ko fare Ragag nge L’agruwi Apotles, tin nib m’ar nge tin ndakriy gelingin, nra baed ngalan farngi Luway u Salt Lake.
L’agruw e rran nga tomuren, nibe gol ko m’ar rok, me fek Brigham Young in ni gathon fare ulung ko fare Quorum ko fare Ragag nge L’aguwi Apostles nge ku boech e gidii’ ningar milekag niged e gin niyaed bay riy. Yoloey William Clayton ngalan e babyor: “gonpa’an ke gaman reb e mile nga leel’oech ko fa gin ni gamaed be camp riy, magmaed yib nga dakean bangi but’ ni rib fel’ ya’an, nta’ab rogon tolngin e but’ riy nibe yaen nga but’ nib sor ko ngael.”1
Ma napan niyaed be guy farngi but’, me rugoey Brigham Young fare sug rok nga dakean e but’, me ga’ar, “Irraray e gin nra suwon e Temple rok Got riy.” Bay bee’ nibe un ngak ni kanoeg i Elder Wilford Woodruff ngak, ni yoeg e biney “ni woed ni yib nga fithik’ i [dow] ba ’uluuch,” me fek pa’ i gek’iy nga yon’ nga luwan fa gin nike rugoey President Young fare sug rok ngay. Aningeg i ragag e akers nin mel’eg nifan fare temple, min dugliy ni fare binaew e ngan fal’ag e but’ riy ni “rib fal’ ga’ngin nib square ko Leel’oech & Yumuch, ngeak & ngael” ninge par ni fare temple e bay u lukungun.2
General conference ko April 1851, gidii’en gathon e Galasia era mel’eged ningan toey e temple “ni fithingan Somoel e bay riy.”3 L’agruw e duw nga tomuren, ko February 14, 1853, me madnom nag Heber C. Kimball nib mu’un e gidii’ ngay ni bo’or, min ker fare but’ ni gin nra mang def ko fare temple. In e pul nga tomuren, ko April 6, ma nib ni tay fapi malang ko fare temple nga but’ min madnom nag nib mu’un e gidii’ ngay nib chuw ngamad nta’ab rogon ram’en ma yibe tining e flak ngalang ma yibe yib nib yiram nib mm’on e tiyugang’ ko Galasia ko fare tabernacle i yib nge mada’ ko gin nibay fare temple riy, ni irraram e gin nin meybil riy min yibliy fare aningeg i malang.4
Ko gin ni yibe madnom nag fare but’ ko temple riy, me yoeg President Young ni lik’aynag fargi but’ nra sak’iygaed u dakean, nibe yoeg, “Mug nang ni [chingiyael’nem], ni ku woed ni gu manang e chiney, ni irraray e gin ningan suwonnag e temple riy—ko gin nikan ndag ngog.”5
Ragag e duw nga tomuren, me yoeg Brigham Young ko general conference ko October 1863 e tin ba’aray e thin ko profet nib thothup: “Gu ba’adag ni ngguy [fare] temple ningan toey nra lubeeg nga mada’ ko fare millennium. Gathi kemus ni irraray e temple ni gadaed ra toey; bo’or nra pag e ra’ay uringin nran toey nifan ngak Somoel. Biney e temple e yira nang ni irraray e bin somm’on e temple nran toey gidii’en Got ko tin Tomur e Rran nga thilthilin fa yungi burey. … Gu ba’adag ninge par ere temple ney … nib sak’iy ni pow ko mich, athamgil nge murwel nib gel ko fapi gidii’en Got u thilthilin fa yungi burey.”6
Biney e chep ni archiga’angin e ke ga’ owcheg ngay ngak Brigham Young—ni somm’on riy, e micheg, nrayag ningan rrin’, nibe fanay e tin talne murwel nibay ko ngiyal’ nem nge tin nrayag ningan pir’eg, ni fare temple nu Salt Lake e ngan toey nra lubeeg nga mada’ ko fare millennium, ma migid e, profesay nag e temple nra yo’or u dakean ga’angin yang u fayleng, nibe yoeg nra pag e ra’ay urngin.
Fare Temple u Salt Lake ni yibe Ngongliy Biyay
Woed i Brigham Young, fapi profet rodaed e daba’ e ma ayuweg fare Temple u Salt Lake nge ku boech niyaed be chathawliy. Urngin e duw nike thumur, fare Bin Somm’on e Presidency e —gubin ngiyal’—ma be yoeg ngak fapi Presiding Bisofric ningar guyed fare def ko fare Temple u Salt Lake ni kab gel. Napan ni ug pigpig ko Presiding Bisofric, napan ni yib e mulwol ko fare Bin Somm’on e Presidency, magmaed yan ngguyed fare Temple u Salt Lake, ni gamaed be guy rogon e murwel riy ni fa’anra ke yib e duru’ nge rogon nikan toey.
“Rogon nikan toey nge ya’an fare Temple u Salt Lake, e ni mel’eg e gidii’ ntha’abi salap ko motoey na’un, gidii’ ni fani fel’ e murwel roraed, tin ntha’abi fel’ ni yima fanay ko na’un, nge ku boech banan ntha’abi felel’ e ni fanay ko biney e dumow. Napan nin madnom nag ko 1893, ke par ere temple ney nib sek’iy nib gel ni’ir e pow [nge] athap nge tamilang ngak e gidii’. Bagel e murwel ni yima tay ni ngan ayuweg, min kiliin nag, ninge par nib fel’ fare temple. Fare rumoeg nibay u langgin nge wuru’ nib peth nga ta’abang e kab gel. Kan pir’eg ni giney nike dugliy Brigham Young nifan fare temple e bay e but’ riy ni rib yungo’ol ma rib fel’ ko dumow.”8
Mornga’agen fare temple e be dag nib tu’uf ningan ngongliy biyay, nib mu’un e tin nu waen ngay nge yuyung u dakean e but’, tigil’ e gamig, nge gin ni yima tawfe riy. Machane, kan guy ni kab tu’uf ningan ngongliy rogon fare temple ni yib ko def riy nge mada’ ngalang.
Fare Def ko fare Temple
Woed rogon ni gamanang, President Brigham Young e uni toey fare def ko fare temple, nike ayuweg fare temple nike par nib sak’iy u napan nikan mu’ i toey nike gaman 127 e duw ngay kafram. Biney nran ngongliy biyay ko fare temple era ayuweg fare temple ni fa’anra ke yib e duru’, ni biney e dan guy napan ni yibe toey ere temple ney ko yin somm’on. Biney e fanin ngongliy ni kab be’ech, nikan ngongliy ninge ayuwegney ko duru’.
Biney e technology, a fin sungmeg, ni tabab ko def ko re temple ney, ninge ayuweg ndabi kireb e def ko re temple ney u napan ni bayi yib e duru’. Ni woed, ni nge pii’ gelingin fare temple ninge par ndabi kireb, ndariy fan ni fare fayleng nge but’ e be rurur ni bachan e duru’.
Fare temple ningan fal’ag rogon biyay nra yus nag ere technology ney e weliy fare Bin Somm’on e Presidency ko bin ba’aray e duw nike thumur. U tan pa’ e Presiding Bisofric ma kan tabab i ngongliy e ran’ey nike gaman in e pul ngay, January 2020. Be m’ug nran mu’nag nag ni gonpa’an aningeg e duw ngay.
Michegnag fare Def Rom Nifan Ngom
Napan ni gura lemnag ere aningeg i duw ney ko gin’ey nib fel’ ya’an, ma biyang nib ga’fan, mab tolang, nga re Temple ney u Salt Lake ni rib mangil, ma gube sapngay ni woed ni irraray e ngiyal ko be’echnag ma gathi ngiyal’ ningan ning! Ni woed nib chuchgur, ni gadaed ra fithed gadaed, “Uw rogon e biney e Temple nu Salt Lake ni yibe ngongliy biyay e ta’ab rogon ko tin nib thothup rodaed ningan be’echnag, min toey biyay, min sunmeg biyay, min fal’ag biyay, min fulweg yarmen?”
Ma krayag ni ngaed sapgaed ngay ko biney ni kab tu’uf ningaed fal’eged rogondaed ko tin nib tu’uf ningan ngongliy e chiney, ni fa’anra ke yib e duru’! Rayag ningaed tababgaed ni ngaed fithed:
Mang ya’an e birog e def?
“Mang e kan ngongliy ko fapi rungrung, nge rumoeg, nge fapi malang ko tirog e def, ni’ir e bay e mich rog riy?”
“Mang e tin nib tu’uf ko def rog nifan ko thothup rog nge ngongol rog nra ayuwgneg nge gathon e tabinaew rog ni nggu pired ni gamaed be mithmith u fithik’ e pi murwel nib mangil, ndariy fan nike yib e duru’ fa mit e gagow nu fayleng nike yib ngalan e yafos rodaed?”
Tin nima buch ni woed e duru’ ab mo’maw rogon ningan dugliy ko wi’in e ra yib ma mayib nib thilthil gelingin—demuturug ko be marwar e tafney rom, fa gabe mo’war, fa gabe gay rogon ningan ayuwegnem ko fapi kireb nib gel nibe ayuwegnem e tiyugang’ ko Galasia, fapi gidii’en e galasia, fa machib, fa motochiyel. Fare bin tha’abi fel’ e ayuw ko tiney e baen e ir fare def ko thothup rodaed.
Mang fapi malang nib thothup ulane yafos rodaed nge gathon e tabinaew rodaed? Tiney e rayag ni woed nib mom, rogon, ni woed fapi yalen ko fare gospel ni yibe fol riy—meybil ulane tabinaew, yaen nga temple, fare Babyor ko Mormon, nge fare gospel ni yibe fil mornga’agen ko Come, Follow Me nge mo’olung u tabinaew. Boech ayuw nra ayuwgnem nge gelnag fare def ko thothup rom e krayag ni woed fapi Article of Faith, fa fare family proclamation, nge “Fare Kristus nib Fos.”
Gag rog, fapi yalen nikan uneg ni biyang ko fare temple recommend ningan thapeg e ke par ni’r biyang nib gel ko fare def nib thothup—nib ga’ ni fare aningeg i somm’on ko fapi duwer. Gube guy e tiney ni woed fapi malang.
Gadaed, e gadaed manang, e pi duwer ney, ni woed rogon ni be’eg President Russell M. Nelson ngodaed ni tata’areb ko fare bin ba’aray e general conference nike thumur.
-
Bay e mich rom ni mornga’agen Got, ni Chitamangiy nib Manechubog; Faak, ni Yesus Kristus; nge fare Kan ni Thothup?
-
Bay e mich rom ni mornga’agen fare Bayul rok Kristus nge murwel Rok’ ni’ir fare Tabiyul rom ma Cha’an nima Tathapegdaed?
-
Bay e mich rom ni mornga’agen fare gospel nikan Fulweg ko fare gospel rok Yesus Kristus?
-
Gama tay fare President ko Fare Galasia ku Yesus Kristus ni fan ko gidii’en Got ko tin Tomur e Rran ni’ir fare profet, tathogthog, nge ta yi’iy ni kemus ni ir e cha’an u dakean e fayleng nibay rok mat’won ninge murwel ko gubin fare kiy ko priesthood?9
Gabe guy rogon nib ga’fan e pi duwer ney ko def rom ninge ayuwegnem ningam toey fam ngongliy rogon? Paul e fil ngak fapi Efesus ko galasia nikan “toy nga daken fare def nike toy e pi apostel nge pi profet, fare malang ni ir e ba th’abi ga’ fan ko re def nem e aram Kristus Yesus; ba naun nib thothup ni naun ni fan ngak Somol.”10
Reb e banan ni rigub falfalaen’ ngay e kug mada’nag pi gidii’en e Galasia u dakean e fayleng ni yaed be par ni yaed be fol ma bay e mich roraed ngak Yesus Kristus nge fare gospel Rok. Kar toeyed fare def roraed nibe ayuwegraed ko pi duru’ nibe gafgow nag e yafos roraed ma yaed be nangfan, ma yaed be par u fithik’ e falfalaen’.
Ra ngan weliy e biney ni woed ninge milfan ngom, dawri n’uw napan ngay ni kug non ko ba magawon rok bee’ nib fel’ ya’an, bee’ nib fel’ e ngongol rok, ni bani bpin ni mitin ni chitingin ba tabinaew (bee’ ni gamaed manang u tabinaew). Re bpin ney e bee’ nima un ko bin th’abi tolang e soccer u college napan ni le’ngiy figirngin nib bani mo’on ni kama yaen nga sukul ko togta nima kiliin nag ngoweley. Kan tawa’athnag row ko reb, e buliyol ni rib pidorang. Ke gaman nel’ e duw ngay nike yib e m’ar ko cancer ngak. Amarrogon gelingin e amith nibe tay ma be thamiy, pagaen’ ngak e Chitamangin nibay u Tharmiy ma baga’ nima yoeg ko social media e bin ba’aray e thin nri ba’adag: “Got e bay ko gubin yang riy.”
Bang ko fare yol rok ko social media e yoloey nibay bee’ nike fith ngak, “Uw rogon ni kabay e mich rom ni gubin banan nib kirbaen’ e be yilegnem?” Me fulweg ni ba’aray rogon e thin rok nde simnguy: “Bachane mich e ir e n’en nibe ayuwegneg ko pi rran ney nib lumor. Michuwaen’uy e gathi be yip fan ndariy banan nib kireb nra buch. Michuwaen’uy e ir e be pi’ fare mich ngog nibay fare tamilang biyay. Ma re tamilang nem e ra ga’ ram’en ni bachane ug moey u fithik e lumor. Arram urngin e talmor ni kul guy nib bo’or e duw, ma ka’aram rogon ni bo’or e tamilang ni ku guy ko lumor. Kug guy e ma’ang’ang. Ma mug thamiy fapi angel. Ma kugnang ni bay e Chitamangig nibay u Tharmiy nibe fekeg. Dariy reb e pin’ey nra buch ni fa’anra fare yafos ab mom. Tin nga mm’on ko yafos e dan gunang, machane mich rog e gathi arrogon. Fa’anra kemus ni kug mel’eg ndariy e mich rog ma woed ni kug mel’eg ni nggu waen u fithik e lumor. Ni bachane fa’anra dariy e mich, ma kemus ni lumor e ke aw nibay.”11
Mich rok ni rib gel ngak Somoel ni Yesus Kristus—ko rogon e thin rok nge ngongol rok—e be pii’ e athamgil ngak boech e gidii’. Ni arram rogon ndariy fan ni dogur rok ab waer, ke ayuweg boech e gidii’ ningar gelgaed.
Woed ere bpin ney, gube tafney nag boech pi gidii’en fare Galasia, ni woed e salthaw ni woed ere bpin ney, nibe yaen ni gubin e rran u fithik’ e mich, niyaed be gay rogon ningar pired ni woed pi gachalpen fare Tathapeg, i Yesus Kristus. Yaed be fil rok Kristus. Yaed be michib rok Kristus. Yaed be gay rogon ni ngar boeded Ir. Ndemuturug rogon fapi rran roraed ko ba ayal u but’ fa be rurur, ya yaed manang ni fare def roraed ab gel ma dabi mithmith.
Yaed fapi ya’el nib michaen’ ni yaedma nang fan fare thin ko tang “How firm a foundation, ye Saints of the Lord” nge “who unto the Savior for refuge have fled.”12 Ri gub falfalaen’ ngay ni rib gel nge pag rogon ngak e pi gidii’ nikar fal’eged rogon fare def ko thothup roraed niyaed be’ech mayaed be fek nga dakean raed niyaed pi Gidii’en Got ma yaed ba gel ndabi thikiy raed fapi gafgow ko yafos.
Dagur lemnag nrayag ningan weliy nge pag rogon e ran’ey nib ga’fan ni mornga’agen fare def ulane yafor rodaed. Kumus ko bitir ni kab achig, bitir ko Primary e kan fil ngoraed e tiney nib riyul:
The wise man built his house upon the rock,
And the rainscame tumbling down
The rainscame down, and the floodscame up,
And the house on the rockstood still.13
Thin nib thothup e kube micheg e biney e yalen e def. Fare Tathapeg e fil ngak fapi gidii’ nu Mariken:
“Ma faʼanra gubin e ngiyalʼ ni gimed be rinʼ e pinnʼey ma ra felʼ waʼathmed, ya kam dumow gaed nga dakean e war rog.
“Machane piʼin bay u fithikʼmed ni yaedra rinʼ nib yoʼor ara balich ko tiney e darur dumow gaed nga dakean e war rog, ya yaed be dumow nga dakean e dayif ni yigoʼ yanʼ; ma napʼan nra awe nʼuw, me yib e day, me thow e nifeng, nge aw ngoraed, ma yaedra thig nga butʼ, ma fare garog nu infierno e ba mab nge paer nibe soen ni nge fekraed.”14
Irraray e n’en nibe athapeg fapi tiyugang’ ko Galasia nira Temple ney u Salt Lake ningan ngongliy biyay ere yaen u rogon fare thin rok Brigham Young ninge “nguy fare temple ningan toey nra lubeeg nga mada’ ko fare millennium.” Napan e tin ba’aray e duw nibayi yib, meybil rog ni pin’ey ningan ngongliy nge fel’ ko fare Temple nu Salt Lake era thogthog nag ngodaed, fan ngodaed nge gathon e tabinaew rodaed—bugi fanethin—ningan toey nra lubeeg nga mada’ ko fare millennium.”
Gamaed ra rrin’ ni woed rogon ni’i weliy Apostle Paul Mornga’agen ningar “[kunuyed] e fla’ab ni fan [ngorad] ni ir e bay mang def ngorad nib gel ni fan ngorad e chiney i yan ngaram, Ma arram e rayag [ngodaed] e yafos ni ir e bin riyul’ e yafos.”15 Irraray e meybil rog ni fare def nib thothup rodaed era mang, ni’ir fare mich rodaed ko fare Tabayul rok Yesus Kristus nge fapi murwel rok ni’ir fare Tathapeg rodaed nge Tabayul rodaed nifan ngodaed ni’ir fare malang ko mich rodaed.