Kan Reireinaki
Man kan reireinara ao ai aron ae ti kamwakura te korakora ke te mwaaka ae bwanin ao kakabwaia man te mwakuri ni kamaiu nako nanon maiura.
Ana reirei ni koaua te Mataniwi a kai reireinaki. E anganira Aberaam te kona n noori baika a nano bwa bukin tera ngkai e rangi ni kakabwaiaki. E maeka inanon te maiu “… ni kan karekei kaetieti, ao ni kan kawakin ana tua nako te Atua.”1 Tangiran kani karekean kaetieti irouna e korakora riki nakon kukurein nanona ni kan ongora. [Bwa] ngkana ti tangira kani karekean te mwaaka ae korakora riki nakon mweraoira n tiku n arora ae ngkai, ao ti bon kan reireinaki.
E taku ana reirei beretitenti Buringam Iang, bwa “ara beku ae moan te kakawaki [bon] te ukeukera te Uea ni karokoa ae e kona ni kauka kawain te itoman i maren te Atua ao ngaira.”2 N te tai ae kimototo imwiin matena, ao te Burabeti ae Iotebwa Timiti e kaoti n te mii nakon Buringam Iang ma n tuangnga: “… Tuangia aomata bwa a na taotaon nanoia ao ma ni kakaonimaki, ao ni kakoaua raoi bwa a kaawakina Tamnein te Uea ao e na kairiia raoi. Taratara raoi ao tai kanakoa te bwana ae maraara n rau; e na reireinia bwa tera ae a na karaoia ao te tabo raa ae a na nako iai; e na karikirakea uaan Uean te Atua… .”3
Ti na kanga ni kakiaa mwaakan ana reirei te Atua nako nanoni maiura aei? Te moan, ti riai ni moanna man kukurein nanora ni kan reireinaki. Ngkai e mwaiti ae baki ma n taka ni kani karekea te raoiroi, tabeman a kairoroaki bwa a na nanorinano.4 Tabeman mai buakora a tangira riki kan onean tuua nakon irakin kaetieti ke bitakin maiuia. E tangiria Naaman bwa e na katoka reberan rabwatana, ma e nako ma un nanona ngke e tuangaki iroun ana tia uorongorongo te Burabeti bwa e na ti nako n tebokia itiua te tai n te Karaanga ae Ioretan. E aki angaraoi te bwai ae uarereke aei nakoina, ao e iangoia bwa karaanga n ana tabo a raoiroi riki nakon te karanga ae Ioretan. Ma, e toki reberana ngke e ongo irouia ana toro, e bita ana iango, ao e karaoia “ni kaeti nakon ana taeka ana aomata te Atua.”5 E kaotaki nakoina bwa iai te burabeti ao te Atua iaon Iteraera. Ti riai naba ngaira n ataia bwa iai ana tua ni kaeti te Atua6 ao wanawanana e korakora riki nakon wanawanara. E nooria naba Mote, imwiin nooran mimitongin te Atua ma Ana mwakuri, “Te aomata bon te akea, ae bon te bwai ae I tuai man iangoia ke ni kakoaua.”7
Te kauoua, ti tangiria ni karikirakea te aroaro ao te iango ae raoiroi inanora. E kona n reke aei man te tataro ae iangoaki raoi ao te mwakuri ma te tamnei.8 Te mwakuri aei bon te mwakuri ni koaua. E rin iai kawai aika omwaaka ibukin te ukeuke, te ongora ao te oangotaeka ao reiakinan koroboki aika tabu. Ngkana ti nanorinano ma ni kanakoa mairoura te kainikatonga, a na kabebeteaki nanora ao ngkai ti kona ni kaeineti nanora nakon taeka ni ibuobuoki mai karawa. Taman Ramoni, are uean Reimanaite ae moan te mwaaka, e bita ana kaantaninga nakon taeka ni ibuobuoki ao kaetieti mai karawa, tiaki ti ngaia ma e bwaka ni borababa iaon tano ma ni kaota ana anga nano ae korakora ibukin ataan te Atua irouna. E katanoata ma n taku: “N na kanakoi au bure ni kabane ibukin ataakim, n te aro bwa N na kateirakeaki man te mate, ma ni kamaiuaki n te kabanea ni bong.”9
Te kateniua, ti riai n ongeaaba nakon te kaetieti are ti karekea. E taku Aramwa, “Noora raoiroin au taeka, ao kamwakura mwakoron te onimaki ae uarereke.”10 E taku Nibwaai: “N na nako ni karaoia.”11 Ai kamiira aron te nanorinano ao te ongeaaba aei ngke e kariaia ana taeka tamana bwa e na nako ni karekei taian bwatua buraati, n tuangana bwa e na kaeman iaa ao ni kabaan te kaibuke.12 N aron baikai n tatabeua nako e waaki ma ni karaoi baikai ma te onimaki, ni waakirake “n aki ataia mai mwaaina”13 bwa e riai ni karaoia ke e na tangira tian te mwakuri. Ma ibukina ngkai ngaira ana itabon aika a inaomata, e kona te maiu n taai tabetai n riki bwa te mwananga ae kangaanga ibukin kabonganaan nanora ao ara iango nakon ana koaua te Atua. E ngae n anne, ma n aron are taekinna Beretitenti Taomwati S. Montin, “E kantaningai ara iango te Uea. E kaantaningai ara iango. E kaantaningai mwakuri, E kaantaningai ara beku.”14
Te kan reireiaki bon te aeka ni waaki n reirei are te rain iaon te rain. Inanon te waaki aei ti kona iai n onei ara iango ao ara namakin nakon karaoan mwakuri. Ma tera te kaniwanga ae korakora ibukin te mwakuri n onimaki aei bwa ti kauka iai kawain te reitaki ma te Uea. E taku te Uea, “A na kakabwaiaaki te koraki ake a ongeaaba nakon au tua, ao n anga taningaia nakon au taeka n reirei, bwa a na ataa te wanawana.”15 Ao E taku naba, “Ni. kabane ake a ongotaeka nakon ana taeka te Tamnei a na roko nakon te Atua, are bon te Tama.”16
Tabeua te ririki n nako ao I uringa bubutian ai tamau, ae te mwaane are e a tia n riki bwa te bitiobi i nanon te tai ae maan, e aki toki n uouota te kaate ae uarereke ae teniua te inti abwakina ao teniua te inti rababanaa n ana bokete. E taku ana kaeka bwa iai taai ake e namakina iai rotakina n te kukurei ao ni kani karaoan te mwakuri. Mangaia are e tangiria ni kan buuta te kaate arei ao ni koroi namakin ake a roko nakoina. Ao imwiina e kataia ni karaoi baike a tangiraki ibukiia, n te tai ae waetata. E karika te kan nanorinano iangoakin te bwana ae maraara bwa e bon mena n taainako ikekei ibukira bwa e na reireiniira bwa tera ae ti na karaoia ao te tabo raa ae ti na nako iai. E tuangira te Uea bwa ngkana ti iri taian wirikiriki, ake ti anganaki ni mwaitin te tai, ao a na mwaiti riki aika ti na anganaki. Ngkana tiaki iri baike ti tuangaki, ao e na mauna nako ma ni bua te wirikiriki.
N aron mwiin te kan reireinaki ti na kona ni karekei ara koaua aika korakora riki ibukin ana tararua Tamara are i Karawa. Ti karekea otangara ao ara koaua bwa kawaira ni maiura bwa e kaeineti nakon Ana kaantaninga.17 Tiaki ti ngaia ma bon iai naba bukin kan karaoiroara, ao iai bukin bitakin kateira. Man kan reireinara ao ai aron ae ti kamwakura te korakora ke te mwaaka ae bwanin ao kakabwaia man te mwakuri ni kamaiu nako nanon maiura. Ti kona ni kai namakina ana wirikiriki te Tamnei ae Tabu bwa aonga tuua aika a raoiroi n reiakinaki mairouia burabeti ao taian koaua mai iaon te aba e kona ni kamaekaa te Kristo inanon maiura.18 Ti riki bwa a na reirei ngaira ni koaua.
Bon man tangiran koaua aikai ma nanora ni kabane e kona ni kaniira riki nakon te tabo are e Raanga mai iai Ana koaua, “Bwa mwaakan te ataibwai e nim nakon mwaakan te ataibwai; te wanawana e karekea te wanawana; te koaua e otabwaniniaki n te koaua; ao te raoiroi e tangira te raoiroi.”19 Ma mwiina ti na kunea bwa bwaai aika moan te manena aika ti rangi ni kakaaitau iai, bon bwaai ake ti tia n reireinaki iai mairoun te Uea.
I kakoauaa bwa rinanon te Burabeti ae Iotebwa Timiti ti a konaa iai ni karekei kaotioti ibukin koaua aika a aki kona ni warekaki mwaitia, ma ni kakoaua ana karea ni kamaiu Iesu Kristo ibukira. Ngkana iai te kan reireinaki iroura ao ti na kona n noraaba raoi riki, n ongora raoi riki ao n ongeaaba nakon taian kaotioti akanne ake a waaki i nanon boong aikai mairouia ara abotoro aika maiu, burabeti, taan mamata ao taani karekei ao n taekin kaotioti. N aran Iesu Kristo, amen.