Vakadrukai Vuravura
Mai vei Elder Neil L. Andersen
Ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua
Na vakadrukai vuravura e sega ni dua na gauna vakai koya ga ena bula oqo, ia sa gauna ni bula oqo ni veigauna e vakamatatataka na bula tawamudu.
Ena vuqa na yabaki sa oti, a talanoataka kina o Peresitedi David O. McKay e dua na ka totoka a sotava ni a soko tiko yani ena waqa ki Samoa. Ni a moce lutu, a “qai raica e dua na raivotu—lagilagi ka vakaturaga. Au raica tu yani vakayawa,” a kaya, “e dua na koro levu vulavula ka totoka. … Na veivunikau kei na vuana taleitaki … kei na senikau uasivi na kedra irairai e veiyasana kecega. … [E a dua] na ibinibini tamata levu [era] lako tiko yani ki na koro levu oqo. Era daramaka tu na icurucuru yara balavu vulavula. … E gole na mataqu … vua na nodra iliuliu, ka dina ga ni rawa walega niu raica yani na ivatuka ni bulitaki ni yagona … , au kilai Koya ena gauna vata oqori ni sai Koya na noqu iVakabula! Sa … lagilagi ni da raica yani na rokana. … E koto vua e dua na vakacegu … e vakalou!”
E tomana tale o Peresitedi McKay, sa “Nona … na koro levu oqo … na Koro Levu ko Tawamudu; kei ira na tamata era muri koya tiko me ra na laki tiko vata kina ena vakacegu kei na marau tawamudu.”
E vakataroga kina o Peresitedi McKay, “O cei [beka] oqo? [O cei o ira na tamata oqo?]”
E vakamacalataka na veika a qai yaco:
“E vaka me kila mai na lomaqu na iVakabula, e qai sauma mai ena nona dusia [na vosa] iwirini veimama … basika mai buradeladra … volai tu kina ena matanivola koula … :
“‘Oqo o Ira Era Sa Vakadrukai Vuravura—
“O Ira Era sa Sucu Tale Vakaidina Sara!’”1
E sagavulu na yabaki, noqu dau nanuma tu na vosa oqo: “Oqo o ira era sa vakadruka na vuravura.”
Sa vakariseicegu na veivakalougatataki sa yalataka tu na Turaga kivei ira sa vakadruka tiko na vuravura. Era na “vakaisulu ena isulu vulavula … ka [volai] e na ivola ni bula.” Na Turaga ena “tukuna na [yacadra] e na matai Tamada, ena matadra talega na nona agilosi.”2 Era na “vakaivotavota ena imatai ni tucaketale,”3 ciqoma na bula tawamudu,4 ka “sega ni lako tani yani ki tautuba”5 mai na serau ni Kalou.
E rawa beka me vakadrukai o vuravura ka ciqoma na veivakalougatataki oqo? Io, e rawa.
Lomana na iVakabula
O ira sa vakadrukai vuravura era sa tauyavutaka e dua na loloma sa taucoko vua na noda Turaga ka iVakabula, o Jisu Karisito.
Na Nona sucu vakalou, Nona bula uasivi sara, kei na Nona Veisorovaki tawamudu mai Kecisemani kei Kolikoca, sa vakadeitaka na Tucaketale kivei keda yadua. Sa rawa duadua ga Vua, ena noda veivutuni, me vakasavasavataka noda ivalavala ca, ka rawa meda lesu ki na iserau ni Kalou. “Eda sa lomani koya ena vuku ni sa lomani keda taumada.”6
E kaya o Jisu, “Mo dou vakacegu; au sa vakamalumalumutaki vuravura.”7
E muri a qai kuria, “Au sa lewa mo dou rawai vuravura.”8
Na vakadrukai vuravura e sega ni dua na gauna vakai koya ga ena bula oqo, ia sa gauna ni bula oqo ni veigauna e vakamatatataka na bula tawamudu.
E tekivu mai na gauna sa vulica kina e dua na gone me masu ka lagata ena doka na sere “I’m trying to be like Jesus.”9 E tomana yani ni dua e vulica na bula ni iVakabula ena Veiyalayalati Vou ka tugana na kaukauwa ni Veisorovaki ni iVakabula ena iVola i Momani.
Na masu, veivutuni, muria na iVakabula, ka ciqoma na Nona loloma soliwale ena yaco meda kila na vuna eda mai tiko kina eke kei na ituvaki meda yacova.
E vakamacalataka vakaoqo o Alama: “Sa dua kina na veisau levu e lomadra, era sa vakayalomalumalumutaki ira ka vakararavi vua na Kalou dina ka bula … era sa yalodina tikoga me yacova na ivakataotioti.”10
O ira era sa vakadrukai vuravura era sa kila ni ra na soli itukutuku vua na Tamadra Vakalomalagi. Na veisau dina kei na veivutunitaki ni noda ivalavala ca sa sega tale ni dredre ia sa veisereki, ni “ka kulakula na nomudoui valavala ca … sa na [yaco] me vulavula me vaka na uca cevata.”11
iTavi Vua na Kalou
E dredre vei vuravura me raica yani na siga ni mataka tawamudu—me vaka na gone sa gunumarau e nodrau vale na nona itubutubu ni rau gole tu yani, ka mamauwe, ka sega ni via vakasamataka na revurevu ni nodrau lesu mai na itubutubu ni oti e 24 na auwa.
E kauwai ga vakalevu o vuravura ena kena vakayagataki o tamata vakayago ka sega ni vakamalumalumutaki koya.
Na vakadrukai vuravura e sega ni kabai o vuravura ia e ka vakatikitiki, valu ni tamata yadua, e gadrevi kina na veivacu kei ira na meca e lomada.
Na ibalebale ni vakadrukai vuravura tiko era sa vakamareqeta cake tikoga na ivakaro cecere duadua: “Mo lomana na Turaga na nomu Kalou ena lomamu taucoko, kei na yalomu taucoko kei na nomu nanuma kecega kei na nomu kaukauwa taucoko.”12
A vakamacalataka kina vakaoqo o C. S. Lewis na dauvolaivola va-Karisito: “E kaya na Karisito ‘Solia Kece Mai. Au sega ni vinakata vakalevu na nomu gauna kei na levu ni nomu ilavo kei na levu ni nomu cakacaka: Au vinakati Iko.’”13
Na vakadrukai vuravura o ya ni da maroroya na noda yalayala vua na Kalou—noda veiyalayalati ni papitaiso kei na valetabu, kei na noda bubului ni yalodina kivei ira na noda itokani tawamudu. Na vakadrukai vuravura ena muataki keda vakayalomalumalumu ki na teveli ni sakaramede ena veimacawa, kerea tiko meda vosoti ka yalataka meda “dau nanumi koya tiko ga, ka muria na nona ivakaro” me rawa ni “tiko ga kina kei [keda] na Yalona.”14
Na noda loloma ena Siga ni Vakacecegu e sega ni cava walega ni sa mai sogo e dakuda na katuba, ia, e dolava na katuba ki na dua na ivakarau ni vakacegu, vuli ka, masumasu, kei na dodoliga yani ki na matavuvale kei ira na tani era gadreva tu na noda gauna. Me kua walega ni ceguvi na icegu ni sa mai cava na lotu, ka vakanuinui tiko yani mo kunea rawa e dua na retioyaloyalo ni se bera ni tekivu na qito, me tiko ga na noda vakanananu vua na noda iVakabula kei na vakatabui ni Nona siga.
Sa kuitaki tikoga o vuravura ena ualuvu ni domo veirawai ka veivagarogaroi.15
Na vakadrukai vuravura sai koya na nuitaka tikoga e dua na domo ni ivakaro, vakacegu, veivakadeitaki, veivakararamataki, ka kauta mai na vakacegu e sega ni “vaka sa solia ko vuravura.”16
Sega ni Nanumi Koya ga Vakataki Koya
Na vakadrukai vuravura o ya meda vuki yani i tautuba, ka nanuma tiko na ikarua ni ivakaro17: “Ko koya sa uasivi cake vei kemudou me nomudou tamata ko koya.”18 Na marau nei watida sa bibi cake mai na noda marau vakai keda. Nodra vukei na luveda me ra lomana na Kalou ka muria na Nona ivunau e sa imatai ni veika me vakaliuci. Eda wasea na veivakalougatataki ni noda iyau ena ikatini, isolisoli ni lolo, kei na soli ka vei ira na dravudravua. Ni sa dusi tu ki lomalagi na noda iciqociqo vakayalo, ena liutaki keda na Turaga vei ira eda rawa ni vukea.
Na vuravura e tara cake ga na veika kece me baleti koya, e tukuna ena dokadoka: “Raici au ka vakatautauvatataki au vua na wekaqu! Raica oqo na noqu! Raica na noqu dokai!”
E dau totolo sara na cudru, sega ni kauwai, cikecike, domona na nodra veivakacaucautaki na lewe vuqa, o vuravura, ia na vakadrukai vuravura e kau mai na yalomalua, veikauwaitaki, yalovosota, kei na loloma uasivi vei ira era duidui mai vei iko.
Na Tataqomaki mai vei ira na Parofita
Na vakadrukai vuravura e kena ibalebale tikoga ni so na ka eda vakadinata ena vakacacana mai o vuravura. E kaya na iVakabula:
“Kevaka sa cati kemudou ko vuravura, dou sa kila ni ra sa cati au e liu, era sa cati kemudou e muri.
“Kevaka dou sa vakavuravura, ena lomana na kai nona ko vuravura.”19
E kaya na mataka nikuao Peresitedi Russell M. Nelson, “O ira na tisaipeli dina i Jisu Karisito era sa tuvakarau me ra kilai tani, tukuna na lomadra, ka duatani mai vei ira na tamata e vuravura.”20
E dua e tisaipeli i Karisito ena sega ni kidacala ke sega ni ciqoma e 1,000 na taleitaki se so na matamarau ena nona itukutuku me baleta na nona vakabauta.
Na vakadrukai vuravura e sega ni kauwai vakalevu ena noda veimaliwai ena initaneti ia e kauwai vakalevu cake ena noda veimaliwai vakalomalagi kei na Kalou.
Ena taqomaki keda na Kalou ni da muria na nodra ivakasala na Nona parofita kei na iapositolo bula.
E sa kaya o Peresitedi Thomas S. Monson: “Na vuravura e rawa ni vanua … ni bolebole. … [Ni da lako i valetabu], … meda sotava na veivakatovolei ka vakamalumalumutaka na veivakatovolei … Eda na vakavoui ka vakadeitaki.”21
Ni tubu cake tiko ga na veitemaki, veivakacalai, veiveisau, e saga o vuravura me vakatanitaki ira na yalodina ena kena kauta tani na momona ni veika vakayalo e sa sotava oti e dua, me ra nanuma ni oqori e so na veivakacalai lialia.
Na vakadrukai vuravura, sai koya noda nanuma tiko, ena gauna eda yalolailai tu kina, oqori talega na gauna eda vakila na nona loloma kei na rarama na iVakabula. E vakamacataka vakaoqo o Elder Neal A. Maxwell e dua na gauna oqori: “Au a vakalougatataki, kau kila ni kila tu na Kalou niu sa kila tiko na noqu vakalougatataki.”22 Dina ga ni da nanuma ni da guilecavi ena so na gauna, eda sega ni dau guilecava.
Na vakadrukai vuravura e sega ni kena ibalebale eda na bula sogolati tiko, taqomaki mai na ca kei na dredre ni vuravura oqo. Ia, ena dolava yani ka vakarabailevutaki vei keda na raici ni vakabauta, ka kauti keda yani vakavoleka vua na iVakabula kei na Nona yalayala.
Dina ga ni bula uasivi e sega ni taucoko ena vuravura oqo, na vakadrukai vuravura ena vakacaudreva tiko na noda inuinui me yaco na siga meda “tucake e matana; [eda] na qai raica kina na matana [na noda Dauveivueti] ena yalo marau,”23 ka rogoca na Domona: “Ni lako mai koi kemuni sa vakalougatataki vei Tamaqu, mo ni rawata na matanitu sa vakarautaki me nomuni.”24
Na iVakaraitaki nei Elder Bruce D. Porter
Enai ka 28 ni Tiseba ni yabaki sa oti, sa mai takali kina ena bula oqo na noda itokani Vakaitutu Raraba daulomani, o Elder Bruce D. Porter. E sa yabaki 64 kina.
Au a sotavi Bruce ena imatai ni gauna ni keirau a gonevuli vata e Brigham Young Univesiti. A dua vei ira na gonevuli vinaka ka vuku duadua. Ni a ciqoma oti na nona koroi vakavuniwai, ena veika raraba e Rusia, mai na Univesiti e Harvard, e a levu na vakanananu kei na veika e vola o Bruce ka kilai levu e a rawa ni vakatikitikitaki koya, ia a sega ni rawa vakadua ni vakabuwawataka na nona rai na iyau kei na veidokai vakavuravura.25 E a yalodina o koya vua na nona iVakabula, o Jisu Karisito, nona itokani tawamudu, o Susan, ira na luvena kei ira na makubuna.
A sucu vata kaya mai o Bruce na malumalumu ni ivi. A sele, ia ni toso na gauna sa ca tikoga mai na nona ivi.
Ni oti tiko ga vakalailai na nona a kacivi o Bruce me Vakaitutu Raraba ena 1995, keirau a veiqaravi vata kei na neirau matavuvale, e Frankfurt, Jamani, ka vakatabakidua na nona cakacaka e Rusia kei na Tokalau kei Iurope.
A mai veisau sara na bula nei Elder Porter ena 1997 ni sa mai malumalumu sara na nona ivi kei na nona bula. A lesu na matavuvale na Porter ki Salt Lake City.
Ena loma ni 22 na yabaki ni nona veiqaravi ena Vitusagavulu, a curu i valenibula o Bruce ena vica na gauna ka sele vaka-10. A rua na gauna era kaya kina na vuniwai vei Susan ni na sega tale ni bula ena bogi o ya o Bruce, ia a bula tale.
E sivia ni 12 na yabaki ni nona veiqaravi Vakaitutu Raraba, e a lako curuma tiko na veiqaravi vakavuniwai me vakasavasavataka na nona dra. Ena vuqa na gauna o ya, a vakasavasavataki ena lima na yakavi ena dua na macawa me va na auwa dua na veivakasavasavataki me rawa ni laki qarava na nona veikacivi ena siga ka ciqoma na ilesilesi ni koniferedi ena veimua ni macawa. Ni sa sega ni vinaka na nona bula ni masulaki oti vakavica ena matabete, sa lomatarotaro o Bruce, ia sa kila o koya o cei me sa na vakararavi kina.26
Ena 2010, a ciqoma o Bruce e dua na ivi mai vei luvena o David. Ena gauna oqo, a sega ni vakasuka mai na yagona na veisemati oqo. A veivakurabuitaki, ka kauta mai na bula vakavoui, ka rawa vua kei Susan me rau lesu ki na nona vanua lomani o Rusia ki na Mataveiliutaki ni iWasewase.
Enai ka 26 ni Tiseba, 2016, ni veitarataravi tiko nona valuta na mate oqo ena dua na valenibula mai Salt Lake City, a kerei iratou na vuniwai me ra biuta na rumu. Sa qai kaya o Bruce vei Susan “ni kila mai vua na Yalo ni sa sega tale na ka era na cakava rawa na vuniwai me na vakabulai koya rawa. E kila o koya … ni sa na kauti koya ki vale na Tamada Vakalomalagi. E a vakasinati ena vakacegu.”27
Ena ika 28 ni Tiseba, a lesu ki na nodra itikotiko vakavuvale. Ni oti e vica na auwa, ni ra wavoliti koya na nona matavuvale, a lesu ena vakacegu ki na nona vale vakalomalagi.
Vica na yabaki sa oti, e a vola na vosa oqo o Bruce vei ira na luvena:
“Na noqu ivakadinadina baleta na dina kei na loloma i Jisu Karisito sa noqu kabasi tiko ena bula oqo. … Sa [dua na] ivakadinadina, savasava ka katakata ni Yalo ni sa bula tiko o Koya, ni o Koya na noqu Dauveivueti ka iTokani ena veigauna kece ni leqa.”28
“Na noda ibolebole … o ya meda na kila [na iVakabula], ka sa mai Vua na noda rawa ni vakadruka na veivakatovolei kei na veitemaki.”29
“Meda sa qai yalodina ka dodonu tiko, ka vakararavi Vua.”30
A vakadrukai vuravura o Bruce Douglas Porter.
Meda sa qai saga vakaukauwa cake tale meda vakadrukai vuravura, sega ni vakaiulubale ena veicala lelevu ia eda sa vosota tiko na sisi kei na lutu lalai, ka maqusataka yani vakatotolo ka vukei ira na tamata ena yalololoma. Ni sa taucoko nomu vakararavi vua na iVakabula, au sa yalataka vei kemuni na veivakalougatataki cecere ena bula oqo kei na veivakadeitaki ni nomuni icavacava tawamudu, ena yaca i Jisu Karisito, emeni.