Na Sere e Lagati kei na kena e sega ni Lagati
Au vakamasuti keda yadua meda tiko deivaki ena yalodina ena matasere.
“Rarama na yaloqu ga,” e vola o Eliza E. Hewitt, “uasivita na vuravura kecega sai Jisu ga koya.”1 Ena reki e tu ena kabakaba ni sere, na sere ni lotu totoka oqo, kau kila eda na matadredre voli ena gauna eda na lagata kina. Io nikua au via lavetaka ga mai e dua na qaqani sere oqo ka rawa ni vukei keda ena so na siga ni na via dredre toka na noda lagata se meda matadredre kei na “gauna talei taki dina tu” e sega ni vakaraitaki koya mai. Kevaka e dua na gauna o sega ni rawa ni rogoca na rorogo ni marau era rogoca tiko na tani, au kerea vei iko mo taura matua na qaqani sere oqo, “Ena rogoca o Jisu na sere ni lomaqu.”2
Ena maliwa ni veika eda sotava o keda nida luveni Kalou ena dua na vuravura druka, ena so na siga ena vakatovolei ka bolei tu kina na noda vakabauta. Na veidredre oqo ena rawa ni lako mai ena veika eda malumalumu kina, kei ira talega na tani, se eso ga na ka e sega ena noda bula, ia na cava ga e vuna, eda raica ni butakoca vei keda eso na sere ka dau vakararamataka tu na buto ni yalayala “tovure ni yaloqu”3 ka marautaka tiko o Eliza Hewitt ena qaqani nona sere.
Ia na cava eda na cakava ena veigauna vakaoqo? Dua na ka meda ciqoma na nona vakasala na iApositolo o Paula “eda sa nuitaka na ka [eda] sega ni raica … [kei na] vosata ga meda waraka tiko.”4 Ena so na gauna vakaoqo, ni lutu na memela ni sere ena ruku ni noda kaukauwa ni rawa ni vakaraitaka na veika eda vakila, ena gadrevi me da tu vakadua ka vakanomodi vakalailai ka rogoci ira na tani, me rawa ni da kauta mai na kaukauwa ena rorogo ni vakatagi talei e wavoliti keda. E levu vei keda na “sega so ni kila na veika ni ivakatagi” eda na vakayaloqaqataki meda na duri volekata voli e dua e kaukauwa na domona me rawa ni vakavinakataka na noda domoni sere. Na kena dina ni vakamuria na ilagalaga ni sere ena tawamudu, e dodonu me da na tu volekata sara ena noda ituvaki vakatamata na noda iVakabula ka Dauveivueti ni vuravura—o koya sa taucoko sara na domona. Eda taura mai na noda qaqa mai na Nona rawa ni rogoca na noda vakanomodi ka da nuidei mai na Nona memela vaka Mesaia me curu mai ena vukuda. E dina oqo “na gauna e tu volekati keda kina na Kalou” na “ruve ni vakacegu ena lagasere voli mai e lomaqu [kei na] senikau ni nona loloma ena rairai mai.”5
Ena so na siga eda dau vakila ni sega ni curu donu tiko na domoda, ka via duidui vakalailai mai na veika eda raica ka rogoca mai vei ira eso, au kerea vei keda, vakabibi vei kemuni na itabagone ena Lotu, mo ni nanuma tiko ni sa ituvatuva vakalou me duidui na rorogo ni domo kece ena nona matasere na Kalou. Ena gadrevi na veimataqali—saparano kei na alato, tena kei na beisi—me rawa ni buli kina na sere totoka. Me vakayagataki na malanivosa mai vei rau e rua na marama ni Yalododonu Edaidai, “O ira kece na luveni Kalou e tiko na nodra tikinaena matasere.”6 Gauna eda biuti keda sobu kina me rawa ni vakamuria na nodra vakanananu na tani—ena vakasama ni veivakaduiduitaki ka muataki tu ena itovo kilai levu ni veivoli ka kilai raraba ena mataveilawa ni veimaliwai—sa da vakayalia kina na momona ni rorogo kei na memela e a tuvanaka na Kalou ena Nona a bulia na vuravura rabailevu.
Oqo e sega ni kena ibalebale ni o keda kece e rawa ni da dui lagata na noda dui qaqani sere vakalou ena kena ilagalaga e vinakata ga o koya! Na duidui e rabailevu e sega ni o koya na rorogo levu ka sega ni vakaibalebale, na matasere e gadrevi kina na bula vakaivakarau—me baleta na noda inaki nikua, e rawa beka niu kaya na bula vakatisaipeli—ia ena gauna ga eda ciqoma kina na qaqani sere e vakatakilai mai vakalou ka tuvai tu mai ni se bera na vuravura, e marautaka na Tamada Vakalomalagi ni da lagasere ena dui domoda, ka sega ena domona tale e dua. Vakabauti iko, ka vakabauti Koya talega. Kua ni biuti iko sobu, ka vakawale taka na veika eso o cau kina. Kena iusutu, kakua ni biuta vakasauri na nomu itavi ena matasere. Na cava na vuna? Baleta o ni sega ni tautauvata kei dua tale; ka o sega ni rawa ni sosomitaki. Na yali madaga ni dua na domo e vakarogolailaitaka na noda matasere vakatamata, era wili talega kina o ira era vakila ni ra tu ena beleni itikotiko raraba se na Lotu.
Ia au vakayaloqaqataki kemuni kece mo ni vakabauta ena vuku ni sere ena via dredre na kena lagati, au vakadinadinataka e vuqa na inaki eda sotava kina na dredre ena vuqa na sere e dodonu me vakakina—ka se bera ni—lagati.
Niu raica na kena veilecayaki na bula vakailavo e vuravura, au vakila niu lomabibi ena noqu lagata kei Eliza Hewitt ena kena “vakalougatataki au na marau mai kea.”7 Na sere oqo ena sega ni rawa ni lagati vakataucoko ena yalodina yacova ni da sa nanumi ira na dravudravua. Na bula dravudravua vakailavo e dua na cudru eda vuki cudruvi kina, ena veiyabaki kei na veitabatamata mai muri. E vakacacana na yago, vakamavoataki na yalo, vakaleqa na vuvale, ka vakaseretaka na tatadra. Kevaka eda rawa ni vueta na dravudravua, me vaka na nona dau vakarota vakawasoma vei keda o Jisu, ena rawa beka vei ira era sotava na dredre e vuravura ena rawa ni mai lagata na qaqana “Rarama na Yaloqu ga sa Uasivita” ena matai ni gauna ena nodra bula.
E dau dredre talega vei au meu lagata na sere oqo ena delani yalo mamarau niu kila ni levu era wavoliti keda era vesuki tu ka vakaleqai na nodra vakasama kei na vuqa na veidredre ni tiko bulabula. E kani rarawa ni colacola oqo e muri ira tu na vakaitavi tu ena nodra veiqaravi. Au masu me ra kune vakacegu na luveni Kalou era tagi lo tu me ra vakatabui vakayalo vei Koya me ra na rogoca na sere era sega ni lagata.
Ia, dua na siga ena dua na matasere e vuravura raraba ena lagata vakataucoko ka na takosova na veimata tamata kei na itovo, ka na kailavaka ni dakai kei na vosa sakasaka, na itovo kaukauwa kei na vakalelewa e sega ni sala me muri ena kena wali na duidui vakatamata. Era na tagici keda na ivunau mai lomalagi; ni sala vinaka duadua me muri me wali kina na veidredre vakatamata sa ikoya o ya meda lomana na Kalou ka muria na Nona ivakaro, ena tadola kina na katuba meda veilomani kina vakaveiwekani. Na parofita o Ica e tukuna vei keda me da “nuidei tu ena dua na vuravura vinaka”. Ni qai mai wiliki tiko ni oti e udolu na yabaki imuri, na ivalu- kei na vakarau kaukauwa ka cauraka o Moronai ena “levu na sala vinakacake sara” e vuravura, sai koya na kosipeli i Jisu Karisito.8
Eda vakavinavinaka tiko, ena maliwa ni veika dredre eda sotava, ena veigauna, e duatani saraga na sere eda raica ni sega ni rawa ni da lagata, ia e duatani na kena inaki. Na veika oqo e titobu vei keda yadua, ka lagilagi, e sa dodonu me ra kakua ni wasei—me vaka na nona loloma o Cordelia vei tamana, e a kaya kina o koya, “Au sega ni vakamacalataka rawa na levu ni noqu loloma. … Me vakatautauvatataki, au sega ni rawa ni wasea vakavosa na veika au vakila.”9 E lako mai vei keda me vaka edua na ka lagilagi, na veika oqo eda vakila ni dua na ka vakalou—vakayalo—ka vaka na nona masu o Jisu vei ira na luvei Nifai. O ira era vakadinadinataka na veika a yaco oya era kaya:
“Sa sega mada ni bau raica na mata se rogoca na daliga … na veika levu ka veivakurabuitaki keimami a raica ka rogoca ena nona vosa ko Jisu vua na Tamada;
“… Ia sa sega na yame me vosataka rawa, ka sega na yalo e bucina rawa, ka sega e dua me vola rawa na veika lelevu ka totoka keimami a raica ka rogoca ena masu i Jisu.”10
Na veigauna vakatabui vakaoqo ena sega ni wasei se vakamacalataki, kevaka madaga a rawa, ena vakawaletaki.
Kemuni na taciqu kei na ganequ vakayalo, eda bula tu ena vuravura vakatamata, ka levu na sere eda sega ni kila se sega ni lagata rawa. Ia au kerekere vakabibi vei keda meda tiko deivaki ena yalodina ena matasere oqo, ka meda lagata na sere vakamareqeti mai vei ira na veisere e tu—“na sere ni nona loloma levu.”11 E kani marau ni sega ni caka rawa na wiliwili ni dabedabe e tu. E tu na vanua vei ira era dui vosavosa, ka ra na marautaka na veiwaki ni tovo, era na tu ena veivanua vou. E tu na vanua vei ira na sega ni vakawati, kei ira era sa vakawati, vuvale lelevu, kei ira na sega ni vakaluveni rawa. E tu na vanua vei ira era dau taroga voli tu baleta na nodra vakabauta kei ira era se taroga voli tu ga oqo. E tu na vanua me baleti ira na duidui na nodra dodomo. Ka me vakalekalekataki e tu na vanua vei ira kece na lomana ka doka na Kalou kei na nona ivakaro ka rawa ni na vakatakilataka rawa kina na nomu ivalavala. E bibi na loloma kei na vakabauta ena veika lagilagi, na veivutuni kei na yalololoma, na dina kei na veivosoti, e tu na vanua ena matasere vei ira kece era vinakata tu meda tu kina.12 “Mo toro vua vakai iko,” na Tamada dau loloma e kaya vakayadua vei keda, a qai tomana “Kua ni nanuma mo na tu ga vakai iko.” Eda na matadredre ka nanuma na Kalou ena vinakata me da yaco me rawa ni rawata e levu cake mai na veika eda nanuma ni da na rawata.
Koya ena saga meda laveti cake mai ena vanua eda sa yacova tu. Ena matasere vinaka oqo e Nona ituvatuva ni noda vakacerecerei, meda muria na Nona kabakaba ka muria tiko na nona sere eda sega ni lagata, yacova ni da rawa ni soliya “sere vua na [noda] Tui.”13 Ena qai dua na siga, me vaka e tukuna na noda serenilotu:
Tou sere ka kaila kei ira mai lagi,
Osana, Osana vua na Kalou!
Ka sobu mai ko Jisu ena Nona qiqi serau!”14
Au vakadinadinataka ni yaco mai na siga oya, Na Kalou na Tamada Vakalomalagi ni na tala tale mai na Luvena Duabau Ga ki vuravura, na gauna qo me na mai liutaki keda me vaka o koya na Tui ni Tui me tawamudu. Au vakadinadinataka na nona Lotu Vakalesuimai ka dewadewa ni kena vakayacori na cakacaka vakalotu ni veivakabulai ena Nona kosipeli vei ira kece na luveni tamata. Ni sa “tara yani na veimatanitu ka sikova na veidraki,”15 na Nona itukutuku; ena qai “[vakaraitaka] na matadredre o Jisu,”16 Ena qai tawamudu na rarama ni yaloda ena siga oya. Me na yaco mai na auwa yalataki oqo au sa masuta ena nanamaki, ena yaca i Jisu Karisito, emeni.