2018
Taraia ao Ko na Maiu
January 2018


Taraia ao Ko na Maiu

Ngkana ti rairaki nakon te Atua, ti karika teimatoan te manga kaboouaki n te maiu n tamnei.

Tamnei
young man standing by broken down car

Kamataata n te tamnei iroun Paul Mann

Ngke I a ikawai, bon te tai ae a taneiai iai au utu ni buti imarenan California Meang ao Utah, USA. Tiaki te mwananga rinanon te rereua ae ti kukurei iai, bon rokora n tokin kawaira ao kimwareireira ni kawarakira irouia kaain ara utu ikekei.

N te tiamwa imwaain ae I kitanan au tabo ni mitinare, I mwananga riki tetaina ni kawariia au koraki i Utan. Ma n te tai aei Ngai ma tariu ae karimwiiu ti mwananga n tii ngaira. Ai kaka 16 ao 18 ara ririki n te tai anne. Ti a bon tia ni kakaraoa 10 te aoa n angin te tai te mwananga ma ara utu are ngaia ti bon onimakina ara konabwai bwa e na nakoraoi mwanangara.

Ti kawara ai Tamara ae Kay, ao ai Tinara ae Dianne, ao ai tarira ae Michelle. Ngkanne, inanon tikun David ni kawarakiia ara utu, N na riai n oki nako California n tii ngai ibukin au boraraoi ma te tabo ni kouwii.

E a moanna n airoo ngke I kitana Spanish Fork, Utah, ni waakina butiu n te bwakanako n tai. A nakoraoi bwaai ni kabane n te moantai. N te tai ae waekoa I kitana te kawai are are e tiki nako maiaki ao meang ao n toua are e nako maeao ao mainiku. I kaura tauran moan te kaa ao ni kabutimwakaai n toua mainikun Utah. Ni butiu inanon te maaire ao te rereua ae moanna n rotongitong, I nooria bwa e a moanna n reke au kaangaanga n aki noora te kawai. N tokin te tai, I nooria bwa au taura ake imoan te kaa a moanna ni mabubu ootaia. A mate n aki ura, e aki maiu te intin, ao te kaa e tabe ni karaurau ni buti ni karokoa are e toki.

E mate te baetere. E aki konaa ni manga butinako riki te kaa. E ngae ngke I a rang kaman taratara raoi ni kakoaua bwa e tau bwaan te kaa ao ni baireia bwa te tabo raa ae N na toki iai ni kabooa riki te bwaa, I bon aki tauraoi ni maten itin te bwaawa ni kabwaninna.

Tera te Aoteneita?

I kaikawaaki iroun tamau are e kakamoa bwa e kona n tararua aia mootokaa ara utu n tii ngaia. E reireiniira bwa e kanga aron butin taian kaa, ngaia are I ataia bwa te baetere ae tamaroa e na aki mate ngkana e buti te kaa ma tii ngkana iai te kaangaanga ma te aoteneita. Te aoteneita bon te tianaraita ae maiu n te iti are e uota korakoran te mwakaeneke nakon korakoran te iti. E kamanena te korakora ni butin te intin are e kamaekineta te korakora are e bitaki nakon te ang are n te iti ni kateimatoa n tiaatina te baetere. Aei e kariaia tauran moan te kaa, reerio, te bwai ni kamwaitoro, ao tabeua bwaai ni mwakuri aika maiu n te iti ni mwakuri n akea manga matemateia. E kateimatoa naba maiun te intin.

Ngkai iai te kaangaanga ae riki ma aoteinatan au kaa. E kainnanoa karaoakina ke onobwaiaki imwaain waakinan mwanangau.

Inanon te tai imwaain reken taian tareboon, bon tii au rinerine N na moana nakonakou. N te kabane, temwaane e a anaai ao e nikirai n te taaun are imwiina. N te tabo n tareboon are e kakabooaki I tareboonia te kaa are e kakatikii kaa. I tekateka inanon te turaki ma te turaiwa ni butira ni mwanangara ae teuana te aoa n oki nakon te kaa. Ngkanne I tekateka riki mangaia ngkai ti buti n oki nakon te taaun ma au kaa ae katikitikaki. N tokin te tai, aua te aoa imwiin kitanan au kaa, I a oki nako nanona, ni matu imoan te tabo ni karao kaa ni karokoa are e uki.

Ngke e roko te manatia, e ngareakina te iango are ana taaun ae uarereke e na kona ni karekei bwaai ake I kainnanoi. E kona ni karaoa te oota, ma e aki kona n roko inanon uabong ke tenibong te bong. Ngkanne e a nanoangaai. E tuangai bwa e kona n tiaatina au baetere inanon tao nakon teniua te aoa. E na bae n anganai te korakora ae bon tau ni buti n te kaa nakon te taau are imwiina. Tao a na bae n reke bwaai ake I kainnanoi mairouia.

Inanon tiaatinakin te baetere, I waaki nako ao n akea te bwai ae I kamaiua are e na bakataea te iti. I a roko n te taaun are imwiina, ma akea naba irouia bwaai aike I kainnanoi. E reitinako te mronron aei—teniiua te aoa taina n tiaatinaki uoua te aoa te buti man te taaun teuana nakon are imwiina. Imwiin kuneaia aomata aika akoi n taau ni kawaiu ae abwabwaki, ti roko n aia auti au karo, ni kua imwiin te mwananga ae 30 te aoa maanna ma ti roko raoi ni mweengara.

Te Manna n te Maiu n Tamnei

Iai te kabootau imarenan mwanangau ao ni mwanangaia tenaan Iteraera n te rereua n tain te O Tetemanti. Inanon 40 te ririki a kateimatoaaki tenaan Iteraera ni kamwarakeaki n te amwarake ae roko mai karawa ae arana te manna. (Taraa Te Otinako mwakoro 16 ao Warekaia Iteraera mwakoro 11.)

Tamnei
gathering of manna

Rikorikoan te Manna iroun James Tissot

Inanon ara bong ti kainnanoa naba te amwarake mai karawa, te amwarake n te tamnei. N te tekeraoi, ti kona ni karaoa te “aoteneita n te tamnei” are e na “karika teimatoan” te “manna n tamnei” are ti kainnanoia. Ngkai kainnanora n tamnei a reke rinanon ara reitaki ma Tamara are i Karawa ao Natina, Iesu Kristo, ngkanne n aron are ngke a tabe ni kabanei aia tai ni katoa bong tenaan Iteraera n rikorikoi manna n te rabwata, ngaira n te bong aei ti riai n rikoi manna n tamnei rinanon te tataro, kamatebwaia te euangkerio, ao ni kekeiaki ni kateimatoa ana iraorao te Tamnei ae Raoiroi.

A aki kukurei nanoia tenaan Iteraera n rikorikoi manna n tamnei ao “a bati n tangirii” bwaai ake a katikui imwiia (Warekaia Iteraera 11:4). Ngkana ti kariaira bwa ti kua n rikorikoi manna n tamnei, ti na kuneira n tangiri bwaai ake a tiku imwiia. N aroia Iteraera ake a rawawata, ti kabwaka ni mwanuokin oin te kantaninga ibukin maiura—n roko n te aba ni berita. Ti bae naba n iangoia ti bon aki kitana ara “Aikubuta” (taraa Warekaia Iteraera 11:5–6). N tokin te tai, ara aoteneita n tamnei e toki mwakurina, ao ti aki kona ni waakinako. Ti kuneira bwa a bae tangaroara, ti bora ni baki, ao ni kantaninga te kamaiuaki.

Noorakin te Kakai

Beretitenti Spencer W. Kimball (1895–1985) e reirei, “N tabetai taraa n ae ti kabwaka ni kakaitau n ae bati kabanei nanora iaon booki aika tabu ibukina e aki bwanin ara kakaitau ngkai a manennantin bwaai ni karekeaki, ao ti kakabwaiaaki ibukina bwa iai iroura. E taraa n ae ti rangin mweengaraoi inanon ara taneiai n te aonaaba aei ao n aki iruwa n ongoraean te euangkerio are e reiakina ibuakora are e kaangaanga iangoana iroura ngkana a aki tauraoi booki aika tabu ao e aki reiakinaki te euangkerio.”1

Ti na riai n aki kabwaka ni kainnanora ni kamatebwaian booki aika tabu ae teimatoa, te tataro, ao te ongotaeka ibukina a buokiira ni kateimatoa ana iraorao te Tamnei ae Raoiroi. Ngkana ti aki mwannanoia ni karin angira ni waaki aika karaoaki n te maiu aei, ni botu iai, ke ni kakaraoi ni katoa tai, ngkanne ara aoteneita n tamnei e na aki rang mwakuri raoi. E kona ni karaurau maiura n tamnei n akea te korakora, tao e na rangin karaurau are e a kaangaanga karekeana iroura. N aron te tai ae aron anne, tii te kawai ni kaboouaki bon te rairaki nakon Iesu Kristo ao n raira nanom. Rinanon ana Mwakuri ni Kamaiu Iesu Kristo ao te rairannano ae koaua, a kona ni manga kaboouaki bwaai ni kabane.

Taraia ao Ko na Maiu

Ngke a ngurengure tenaan Iteraera, a bua aia kakaitau ibukin kakabwaia ibukin kamwarakeakiia. N aron te karekekai, “Iehova e kanakoia naeta aika tiritiri nako buakoia aomata akekei, ao a tenaia aomata; ao a mate aomata aika bati mai buakoia Iteraera” (Warekaia Iteraera 21:6).

N te kabanea, ao a nakoni Mote aomata, ao a kangai, Ti bure, ngke ti taetae n eka nako Iehova ma ngkoe; ko na tataro nakon Iehova, ba E na uoti nako naeta aikai mai roura. Ao e tataro Mote i bukia aomata.

Ao e taku Iehova nakon Mote, Ko na karaoa am naeta ae tiritiri, ao katoka i aoni kaina: ao ngkana a noria akana tenaki, ao a na bane ni maiu.

“Ao Mote e karaoa te naeta ae te burati, ao e katoka i aoni kaina: ao ngke tao e tena te aomata te naeta temanna, ngke e tara te naeta are te burati, ao e maiu.” (Warekaia Iteraera 21:7–9).

Tamnei
brazen serpent

Rongorongo man Te Naeta ae te Burati, iroun James Tissot, the Jewish Museum, New York/Art Resource, NY

Naeta Ngkai aika Karaoaki man te Buraati

Te buraati, ke ae karaoaki man te buraati, te naeta bon kanikinaean Kristo are e tine n te kaibangaki (taraa Ioane 3:14–15). Ngkana ti tarai aia reirei burabeti n taai aikai, ti taraa Kristo ibukina bwa a kairiira n oki nakon ana babaire Tamara ao nakon taben Iesu Kristo. N aroia aomata ake a rang akoi ake anganai te kariaia ni manga tiaatina au baetere, burabeti aika maiu, taan mamata, ao taan kaotioti a kaboouira n te tamnei ni kauringiira bwa ngaira natin Tamara are i Karawa ao anne bon Ana “mwakuri ao … mimitongina—ni kakoroa bukin te aki mamate ao te maiu ae akea tokina nakoia aomata” (Moses 1:39). A tia n reireiniira n ae onoti bwa ngkai ti kakorakorai nanora n taromauri n te Tabati, ti na karikirakea ara onimaki iroun te Tama are i Karawa, n Ana babaire ae kakukurei, ao iroun Iesu Kristo ao Ana Mwakuri ni Kamaiu.

Ana Boki Moomon, ike ti tuangakai bwa “a mwaiti ake a taraia ao a maiu” (Aramwa 33:19; tarai naba kiibu 20–22). Tabeman, e ngae n anne, a rawa ni kan taraia. “Te mwakuri are a riai ni karaoia bon ti te tararake; ma ngkana e beebete te kawai, ke e aki kaangaanga, ao a mwaiti ake a mate” (1 Nibwaai 17:41). E kona n ae ngaira ae ti taekinaki bwa ti rawa n taraia burabeti ao aia reirei ibukina bwa e beebete te kawai?

“Ngkana kam kona ni kamaiuaki ti man taratarami ni matami bwa ko aonga ni kamaiuaki, tiaki bwa kam na waekoa n taraia[?] …

“… Ana taratara nako matami ao moanna ni kakoauaa natin te Atua” (Aramwa 33:21, 22).

I kakaitau ibukin kakabwaia ake a roko nakoira ngkai ti teimatoa inanon “kawaira nako karawa” ao ni kaungaia tabeman bwa a na karaoa naba aei. I kakaitau ibukin te tai, ngke ti tiotionako, rairi nanora, kanakoi katei aika buakaka, ao n okira te kawai ae riai. Akea kabotauan taian kakabwaia.

Teuana te rongorongo n ana Boki Moomon are e karakin baike a rinanona tenaan Iteraera ni motina, “Ao te mwaiti are e na tararake nakon te naeta e na bon kamaiuaki, ao ai aron naba te mwaiti are e na taraa Natin te Atua ma te onimaki, n iai irouia te nano ae raraoma, ao a na maiu, n te maiu are akea tokina” (Ereman 8:15).

N ongora n aia reirei burabeti aika ngkai a kataneiai nanora n te onimaki. E kakorakoraira n tokanikai iaon bwaai ake a tuukira inanon kawaira, ngkai I teimatoa ni waaki nako n tairikin te tiamwa inanon te rereua. I kakoaua bwa ngkana ti taraa Tamara are i Karawa ao Natina, Iesu Kristo, ti na kunea nanon ao oin bukin mwanangara.

Ko kona ni kunei iango ibukin bootakin te utu n te tairiki n te rongorongo aei n lds.org/go/11811.

Bwaai aika a na taraaki

  1. Teachings of Presidents of the Church: Spencer W. Kimball (2006), 116.

Boretiia