“Au na Qai Vakayacora me Vu ni Kaukauwa na Veika Malumalumu”
Ni da vakayalomalumalumutaki keda ka vakabauti Jisu Karisito tikoga, na loloma soliwale i Karisito kei na Nona veisorovaki sa vakavuna rawa tu na veisau.
A wasea o Peresitedi Thomas S. Monson e dua na talanoa ni vakatawa ni valeniveivesu o Clinton Duffy. “Donuya na 1940 kei na 1950, a kilai tani tu o [Vakatawa Duffy] ena nona itavi ni vakacokotaki ira na turaga ena nona valeniveivesu. A kaya e dua na dauveivakadiloi, “Sa dodonu mo kila ni sega ni rawa ni veisautaka na rokana na leopate?”
“Sauma o Vakatawa Duffy, “Sa dodonu mo kila niu sega ni cakacaka vata kei ira na leopate. Au cakacaka vata kei ira na tamata, ka ra veisau e veisiga na tamata.’”1
Dua na lasu levu duadua i Setani oya ni ra sega ni rawa ni veisau na turaga kei na marama. Sa tukuni ka tukuni tale na tawadina oqo ena vuqa na sala duidui ni kaya o vuravura ni da sega ni rawa ni veisau—se ca sara, ni sega ni dodonu meda veisau. Eda sa vakatavulici ni sa vakatakilai keda na keda ituvaki. Sa dodonu meda “taura matua o cei dina o keda,” e kaya na vuravura, “ka vakadeitaki tu ki na keda ituvaki dina.”
Eda Rawa ni Veisau
Ni sa vinaka vakaidina meda vakadeitaki tu, sa dodonu meda vakadeitaki tu ki na keda ituvaki dina sara vaka luve ni Kalou ena bula vakalou kei na icavacava meda vakataki Koya.2 Ke sa noda takete meda vakadeitaki tu ki na bula vakalou kei na icavacava oqo, sa na gadrevi tu meda veisau taucoko. Na vosa ni volanikalou ni veisau na veivutuni. “Vuqa sara na tamata,” e vakavulica o Peresitedi Russell M. Nelson, “e raica na veivutuni me itotogi—e dua na ka me levei vakavo ga ena veituvaki bibi sara. … Ni sa kerea o Jisu me daru ‘veivutuni,’ sa veisureti tiko o Koya me daru veisau.”3
iTuvaki ni Kalou
Era vakayagataka na daubuli gacagaca ni kompiuta na itukutuku tuvaki eso me tukuna ki na kompiuta na ka me caka. Era vakatokai tu eso na gauna oqo me itukutuku ke-qai. Vaka ena, ke x e dina, qai cakava na y.
E dau cakacaka talega na Turaga ena ituvaki: ituvak ni vakabauta, ituvaki ni buladodonu, ituvaki ni veivutuni. Sa vuqa tu na ivakaraitaki ni tukutuku ni tuvaki mai vua na Kalou vaka na:
“Kevaka ko sa muria na noqu ivakaro ka vosota me yacova na ivakataotioti ko na [qai] rawata na bula tawamudu, na isolisoli uasivi duadua vei ira na isolisoli taucoko ni Kalou.”4
Se “kevaka dou sa kerea ena yalodina, ena lomamudou taucoko, ka vakabauta na Karisito, ena [qaivakatakila vei kemudou ko koya ena kaukauwa ni Yalo Tabu ni sa dina.”5
Na loloma ni Kalou, dina ni sa tawayalani ka vinaka sara, sa vakatautaki talega ki na ituvaki eso.6 Me ivakaraitaki:
“Kevaka dou sa talairawarawa ki na noqu vunau, dou na [qai] tiko ga ena noqu loloma; me vaka kau sa talairawarawa ki na vunau nei Tamaqu, ka tiko ga ena nona loloma.”7
A vakamatatataka o Elder D. Todd Christofferson na dina ni kosipeli oqo ni vakavulica: “Eso sa matau ni kaya, ‘Sa lomani au me vakai au ga na iVakabula,’ ka sa dina sara oya. Ia ena sega ni kauta o Koya e dua vei keda ki na Nona matanitu ena keda ituvaki oqo, “ni sa sega na ka tawasavasava sa tiko rawa kina, se tiko rawa e matana.” [Mosese 6:57]. Sa dodonu me wali rawa na noda cakacala.”8
Sa Rawa ni Vu ni Kaukauwa na Veika Malumalumu
Na veivakalougatataki ni ciqoma na kaukauwa ni Kalou me vukea noda veisau sa yalani talega. Na iVakabula, ni vosa tiko vua na parofita o Moronai ena iVola i Momani, a kaya: “Kevaka era na lako mai vei au ko ira na tamata au na vakaraitaka vei ira na nodra malumalumu. Au sa solia vei ira na tamata na malumalumu me ra vakayalomalumalumutaki ira kina; ia sa rauti ira vinaka na tamata kecega era sa vakayalomalumalumutaki ira vei au na noqu loloma soli wale; ni kevaka era sa vakayalomalumalumutaki ira vei au, ka vakabauti au, au na qai vakayacora me vu ni nodra kaukauwa na veika malumalumu.”9
Ni raici voleka sara na ka e vakavulici keda kina eke na Turaga, e kaya eliu ni sa solia vei keda na malumalumu, e dua ga, ka sa tiki ni noda bula vakayago vaka tamata druka se domodomoqa. Sa yaco meda turaga ka marama vakavuravura ena vuku ni Lutu i Atama. Ena veisorovaki i Jisu Karisito, sa rawa ni da lakosivita na noda malumalumu, se noda bula druka.
Sa kaya o Koya ni sa veiganiti na Nona loloma ia kevaka eda na vakamalumalumutaki keda ka vakabauti Koya, na qai cakava o Koya “me vu ni kaukauwa kivei [keda] na veika [levu] malumalumu.” Ena vosa eso, ni da veisautaka eliu na noda ituvaki druka, noda malumalumu, eda na qai rawa ni veisautaka na noda itovo, noda malumalumu eso.
Veika e Gadrevi ena Veisau
Meda railesuva na veika e gadrevi ki na veisau me vaka na ituvatuva ni Turaga:
iMatai, meda na vakayalomalumalumutaki keda. Na ituvaki ni veisau ni Turaga na yalomalumalumu. “Kevaka era sa vakayalomalumalumutaki ira vei au,”10 kaya o Koya. Na veibasai ni yalomalumalumu na dokadoka. E tiko na dokadoka ena gauna eda nanuma ni da kila vinaka cake—ni ka eda vakasamataka se nanuma e sa bibi cake mai na ka e vakasamataka se nanuma na Kalou .
A vakatavulica o Penijamini na Tui “ni sa meca ni Kalou na tamata vakavuravura, ka na vaka tu kina me sega ni mudu, vakavo ni sa … biuta tani na tamata vakavuravura ka yaco me yalododonu ena vuku ni veisorovaki i Karisito na Turaga, ka yaco me vaka na gone lailai, me talairawarawa, yalomalua, [kei na] yalomalumalumu.”11
Me rawati na veisau, sa gadrevi meda biuta tani na tamata vakavuravura ka yalomalumalumu ka talairawarawa tu. Meda sa yalomalumalumu sara ni muria na parofita bula. Yalomalumalumu sara ni cakava ka mararoya na veiyalayalati ni valetabu. Yalomalumalumu sara ni veivutuni e veisiga. Meda sa yalomalumalumu sara ni vinakata na veisau, ni “solia na [lomada] kivua na Kalou.”12
iKarua, meda sa vakabauti Jisu Karisito. Na vosa tale ni iVakabula: “Kevaka era sa vakayalomalumalumutaki ira vei au, ka vakabauti au,”13 ena solia vei keda na kaukauwa o Koya meda lakosivita na noda malumalumu. Na semati na yalomalumalumu ki na vakabauti Jisu Karisito, ena vakatarai keda ni rawata na kaukauwa veivakauqeti ni Nona loloma kei na taucoko ni veivakalougatataki e rawa mai na Nona Veisorovaki.
A vakatavulica o Peresitedi Nelson ni “veivutuni dina sa tekivu ena vakabauta ni sa tiko vei Jisu Karisito na kaukauwa me veivakasavasavataki, veivakabulai, ka vaqaqacotaki keda. … Na noda vakabauta sa tadolava na kaukauwa ni Kalou ena noda bula.”14
iKatolu, mai na Nona loloma soliwale sa rawa ni cakava kina na veika malumalumu me vu ni kaukauwa. Kevaka eda vakamalumalumutaki keda ka vakabauti Jisu Karisito, ena qai vakauqeti keda na Nona loloma soliwale meda veisau Ena vosa eso, Ena vakaukauwataki keda o Koya meda veisau. Sa rawa oqo baleta, ni a kaya, “sa rauti ira vinaka na tamata kecega na Noqu loloma soliwale.”15 Na Nona loloma soliwale veivakaukauwataki ka veivakauqeti sa solia vei keda na kaukauwa meda lakosivita na dredre taucoko , bolebole taucoko , kei na malumalumu taucoko ni da qara na veisau.
Na noda malumalumu levu duadua sa rawa ni vu ni noda kaukauwa levu duadua. Sa rawa ni da veisautaki ka “yaco me tamata vou.”16 Na veika malumalumu sa rawa dina ni “vu ni [noda] kaukauwa.”17
A cakacakataka na iVakabula na Nona Veisorovaki tawamudu me rawa vakaidina ni da veisau, veivutuni, ka vinaka cake. Sa rawa sara ni da sucu tale. Sa rawa ni da lakosivita na itovo, veivakatotogani, vakakina na “gagadre me kitaka na ka ca.”18 Vaka na luvena e dua na Tamada mai Lomalagi dauloloma, sa tiko vei keda na kaukauwa meda veisau.
iVakaraitaki ni Veisau
Sa sinai tu na ivolanikalou ena ivakaraitaki ni turaga kei na marama ka veisau tu.
Saula, e dua na Farisi ka dauveivakarusai ena gauna makawa ni lotu va-Karisito,19 sa o Paula, na Apositolo ni Turaga o Jisu Karisito.
Alama a dua tu na bete ena mataveilewai ni Tui ca o Noa. A rogoca o koya na vosa i Apinatai, veivutuni vakaoti, ka yaco tu me dua na daukaulotu levu ena iVola i Momani.
Na luvena o Alama a vakayagataka na nona gauna vakacauravou me vakarusa na Lotu. A leweni ira tu “na tamata sa ivalavala ca sara”20 ni qai yaco vua e dua na veisau ni yalo ka dua tu na daukaulotu kaukauwa ena nona dodonu.
A susugi Mosese na matavuvale i Fero ka vakamareqeti vaka na ravouvou ni Ijipita. Ia na gauna sa mai kilai koya vakai koya dina kina ka vulica na nona icavacava vakalou, sa veisau ka yaco me parofita dausoli lawa levu ni Veiyalayalati Makawa.21
Na tukai watiqu o James B. Keysor e dau vakauqeti au tu ena veisau levu ni lomana vakai koya.22 Sucu tu vei ira na ivuvu yalodina ni Yalododonu Edaidai ena buca o Salt Lake ena 1906, a leqa o tinana ni se gone voli ka sotava tu na dredre vakacauravou. Na nona veiyabaki ni cauravou kei na qase cake a vakayagataki tani tu mai na Lotu ka mani mai coko tu ena gauna oya ena itovo ca eso. Ia, a sotava ka vakamautaka o koya e dua na marama yalodina ka rau susuga vata e lima na gone.
Ena 1943, salamuria na veiyabaki dredre ni Leqa Levu Vakailavo kei na Karua ni Valu Levu, o Bud, ka kacivi kina vei ira na itokani kei na matavuvale, a biuti Utah ka gole ki Los Angeles, California, me qara cakacaka. Donuya na gauna tani oqo mai vale, a tiko o koya vei gagena kei na watina, ka a veiqaravi voli vaka bisopi ni nodrau tabanalevu.
Ena loloma kei na veivakayarayarataki i ganena kei tavalena, sa tekivu me vakabulabulataka na nona maleleta na Lotu ka tekivu wilika na iVola i Momani ena veibogi ni bera ni moce.
Dua na bogi, ni wilika tiko na Alama wase 34, a tarai na lomana ni wilika tu na veivosa oqo:
“Io, au gadreva mo ni lako mai ka kakua ni vakaukauwataka tiko na lomamuni.
“Ia raica, na bula oqo sai koya na gauna me vakarautaki koya kina na tamata me sota kei na Kalou; io, raica na veisiga ena bula oqo me vakayacora kina na tamata na nona cakacaka kecega.”23
Ni wiliki tiko na veitikina oqo, a tarai koya vakaukauwa e dua na yalo ka kila tu ni sa dodonu me na veisau, me veivutuni, ka sa kila na ka me na cakava. A duri cake mai na nona loga o koya ka tekiduru ka tekivu me masu, kerea tu vua na Turaga me vosoti koya ka me solia vua na kaukauwa e gadreva tu me caka veisau kina ena nona bula. A saumi na nona masu, ia mai na gauna oya, a sega tale ni qai rai muri. A yaco tu me veiqaravi ena Lotu o Bud ka vakadeitaki koya me dua na Yalododonu Edaidai yalodina ki na icavacava ni nona bula. A veisautaki o koya ena sala kecega. Na yalona, na lomana, nona cakacaka, na nona bula kece sa veisautaki.
Kemuni na taciqu kei na ganequ, na noda icavacava vakalou kei na inaki oya meda na qai vakataka tu na Tamada Vakalomalagi kei na iVakabula o Jisu Karisito. Eda cavaka oqo ni da veisau ka veivutuni. Eda sa “ucuya [na iVakabula] ena [keda] irairai.”24 Sa yaco meda ka vou, savasava, duatani, ka da tomana ni cakacakataka tiko ena veisiga. So na gauna ena rairai vaka e rua na ikalawa eliu ka dua emuri, ia eda tomana ni toso vakamalua ki liu ena vakabauta.
Ia ni da vakayalomalumalumutaki keda ka vakabauti Jisu Karisito tikoga, na loloma soliwale i Karisito kei na Nona veisorovaki sa vakavuna rawa tu na veisau.
Au ivakadinadina ka vakadinadinataka ni sai Jisu Karisito vakaidina na noda iVakabula ka Dauveivueti. Sa veiganiti vakaidina na Nona loloma. Sai Koya na “sala, kei na vu ni dina, kei na vu ni bula.”25 Ena yacai Jisu Karisito, emeni.