Lesona 23
Ny Fifandimbiasana ao amin’ny Fiadidiana
Fampidirana
Tamin’ny faramparan’ny fiainany dia nanome ny fanalahidin’ny fisoronana an’ity fotoampitantanana ity tamin’ireo mpikambana tao amin’ny Kôlejin’ny Apôstoly Roambinifolo i Joseph Smith. Taorian’ny nahafaty maritiora an’ny Mpaminany dia nisy fivoriana natao tamin’ny 8 aogôsitra 1844, izay nahazoan’ny Olomasina maro fisehoana ara-panahy nanamafy azy ireo fa i Brigham Young, izay Filohan’ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo, no hitantana ny Fiangonana. Rehefa mahatakatra ny fitsipika mifandray amin’ny fifandimbiasana ao amin’ny Fiadidian’ny Fiangonana ireo mpianatra, dia hanana fahatokiana izy ireo fa efa nofinidy sy nomanin’ny Tompo ny olona tsirairay izay lasa Filohan’ Ny Fiangonan’i Jesoa Kristy ho an’ny Olomasin’ny Andro Farany.
Vakiteny Enti-mandalina
-
“Succession in the Presidency,” toko 3 ao amin’ny Teachings of the Living Prophets Student Manual (Boky fampianarana an’ny Departemantan’ny Fampianaran’ny Fiangonana, 2010), 28–41.
-
“The Twelve to Bear Off the Kingdom,” toko 23 ao amin’ny Church History in the Fulness of Times Student Manual, fanontana faha-2 (Boky fampianarana an’ny Departemantan’ny Fampianaran’ny Fiangonana, 2003), 286–96.
-
Brent L. Top and Lawrence R. Flake, “‘The Kingdom of God Will Roll On’: Succession in the Presidency,” Ensign, aog. 1996, 22–35.
Sosokevitra Enti-mampianatra
Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 107:33; 112:30–32
Mihazona ireo fanalahidin’ity fotoampitantanana ity ny Apôstôly
Apetraho ity fanontaniana manaraka ity:
-
Inona no mahasamihafa ny fomba fifidianana ny Filohan’ Ny Fiangonan’i Jesoa Kristy ho an’ny Olomasin’ny Andro Farany amin’ny fomba fifidianana ireo mpitarika amin’ny fikambanana hafa?
Ampahafantaro ny mpianatra fa ity lesona ity dia handinika ny famindrana ny fitarihana ny Fiangonana taorian’ny nahafatesan’ny Mpaminany Joseph Smith. Hazavao fa taona maro talohan’ny nahafatesany dia efa nandray fanambarana mikasika ny Fiadidiana Voalohany sy ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo ny Mpaminany. Asao ny mpianatra mba handalina ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 107:33 sy 112:30–32 sady hitady ny famariparitan’ny Tompo ny fahefan’ny fisoronana izay hazonin’ny mpikambana ao amin’ny Fiadidiana Voalohany sy ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo.
-
Ahoana no namariparitan’ny Tompo ny fahefan’ny Fiadidiana Voalohany sy ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo? (Ataovy izay hahatakaran’ny mpianatra ity fitsipika manaraka ity: Mihazona ireo fanalahidin’ny fisoronana an’ity fotoampitantanana ity ireo mpikambana ao amin’ny Fiadidiana Voalohany sy ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo, ary ny Roambinifololahy dia miasa eo ambany fitarihan’ny Fiadidiana Voalohany.)
Omeo tahadikan’ny taratasy zaraina izay hita any amin’ny faran’ny lesona ny mpianatra tsirairay. Hazavao fa nandany ireo volana farany izay niainany tamin’ny fivoriana matetika niaraka tamin’ireo mpikambana tao amin’ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo i Joseph Smith mba hanomana azy ireo hitarika ny Fiangonana. Asaivo mamaky mafy ny fizarana izay mitondra ny lohateny hoe “Fivoriana niaraka tamin’ireo Apôstôly Roambinifolo, martsa 1844” ao amin’ny taratasy zaraina ny mpianatra iray. Lazao ireo mpianatra fa fitantarana fohy ny fivoriana nataon’ny Mpaminany Joseph Smith niaraka tamin’ireo Apôstôly sy ny mpitarika hafa tao amin’ny Fiangonana ity, araka ny fitantarana izay nataon’i Wilford Woodruff, izay Apôstôly tamin’izany fotoana izany. Aorian’ny vakiteny, dia anontanio hoe:
-
Tamin’ny fomba ahoana no nahafahan’io fanomezana fanalahidy an’ireo mpikambana tao amin’ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo io nanampy tamin’ny fanomanana azy ireo amin’ny fotoana izay tsy hiarahan’ny Mpaminany Joseph Smith intsony amin’izy ireo? (Nahazo ireo fanalahidin’ny fisoronana nitovy tamin’ireo izay nohazonin’ny Mpaminany Joseph izy ireo.)
-
Inona no naha-zava-dehibe ny nanomezan’i Joseph Smith ireo fanalahidin’ny fisoronana ireo ho an’ireo Apôstôly talohan’ny nahafatesany? (Tamin’izany fotoana izany dia i Joseph Smith irery ihany no hany nihazona ireo fanalahidin’ny fisoronana rehetra an’ity fotoampitantanana ity. Raha tsy nanome ireo fanalahidy ireo tamin’ny hafa izy, dia tsy maintsy ho tonga ety an-tany indray ireo anjely mba hamerina izany.)
Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 124:127–28
Nandimby an’i Joseph Smith i Brigham Young ho Filohan’ny Fiangonana
Hazavao fa tamin’ny voalohany izay nananganana ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo tamin’ny 1835, dia arakaraka ny taona no namaritana ny fizokiana. I Thomas B. Marsh, izay noheverina ho be taona indrindra tamin’izany fotoana izany, no natao ho Apôstôly zokiny indrindra (fantatra taty aoriana fa i David W. Patten no be taona indrindra tamin’ireo Apôstôly).
Asao ny mpianatra iray hamaky mafy ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 124:127–28. Hazavao fa tamin’ny volana ôktôbra 1838, dia nihemotra ny Filoha Marsh ka nandao ny Fiangonana ary maty kosa i David W. Patten. I Brigham Young avy eo no lasa Apôstoly zokiny indrindra, araka ny voazava ao amin’ireo andininy ireo. Taorian’ny fifidianana voalohany ny Apôstôly ka hatramin’izao, dia ny datin’ny fanendrena no namaritana ny Apôstôly ela niasana indrindra.
Hazavao fa rehefa maty maritiora i Joseph Smith tamin’ny 27 jona 1844, dia nanao asa fitoriana tany andrefan’i Etazonia ny Roambinifololahy, ankoatra an’i John Taylor sy i Willard Richards. Tao anatin’ny telo herinandro anefa dia nahafantatra an’ilay vaovao mampalahelo avokoa ireo Apôstôly ka niverina haingana tany Nauvoo. Rehefa tonga ireo Apôstôly, dia nahita fisafotofotoana teo anivon’ny mpikambana momba ny hoe iza no hitarika ny Fiangonana. Ny mpikamban’ny Fiangonana sasany dia nino fa rariny ny tokony handraisan’ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo ny fitarihana. Tao anatin’ny volana manaraka dia lehilahy maro no nihambo fa nanana ny zo hitarihana ny Fiangonana izy ireo. Asao ny mpianatra roa hamaky mafy ny fizarana izay mitondra ny lohateny hoe “Ny Fitakian’i Sidney Rigdon” sy “Ny Fitakian’i James Strang” ao amin’ny taratasy zaraina. Eo am-pihainoan’ny mpianatra, dia asao izy ireo hieritreritra ny mety ho ahiahiny momba ireo fihamboana ireo raha toa ka tany Nauvoo izy ireo tamin’izany fotoana izany.
Tohizo izany amin’ny fanontaniana ireo mpianatra hoe:
-
Nahoana no tsy ara-drariny ny fitakiana izay nataon’ireo lehilahy ireo? (Mety ho ilainao ny manamarika fa na dia tao amin’ny Fiadidiana Voalohany aza i Sidney Rigdon dia tsy nomen’i Joseph ireo fanalahidin’ny fisoronana izy.)
Asao ny mpianatra iray hamaky mafy ny fizarana izay mitondra ny lohateny hoe “7 aogôsitra 1844” ao amin’ny taratasy zaraina. Ifanakalozy hevitra miaraka amin’ny mpianatra izao fanontaniana izao:
-
Inona no maha-zava-dehibe ny tenivavolombelon’i Brigham Young mikasika ireo fanalahidin’ny maha-Apôstôly? (Aorian’ny valintenin’ny mpianatra, dia soraty eny amin’ny solaitrabe ity fotompianarana manaraka ity: Mihazona ireo fanalahidin’ny fisoronana rehetra izay ilaina hitarihana ny Fiangonana ireo Apôstôly.)
Asao ny mpianatra iray hamaky mafy ny fizarana mitondra ny lohateny hoe: “8 aogôsitra 1844, tamin’ny 10 ora maraina” ao amin’ny taratasy zaraina.
-
Ahoana no nitahian’ny Tompo ireo Olomasina mba hahafantarany ny olona izay voatendriny hitarika ny Fiangonana?
-
Ahoana no ahafantarantsika fa voantson’ Andriamanitra ireo mpitarika ao amin’ny Fiangonana ankehitriny? (Aorian’ny valintenin’ireo mpianatra, dia soraty eny amin’ny solaitrabe ity fitsipika manaraka ity: Amin’ny alalan’ny Fanahy Masina dia afaka mandray tenivavolombelona isika fa voantson’ Andriamanitra ireo izay mitarika ny Fiangonana.)
-
Oviana no efa nahatsapanao ny Fanahy Masina nijoro ho vavolombelona taminao fa voantson’ Andriamanitra ny Filohan’ny Fiangonana ankehitriny?
Hazavao fa nandritra ny fivoriana izay natao tamin’ny 2 ora tolakandron’ny 8 aogôsitra, dia nandray fitenenana i Brigham Young sy ny Apôstôly hafa. Asaivo mamaky mafy ny fizarana izay mitondra ny lohateny hoe “8 aogôsitra 1844, tamin’ny 2 ora tolakandro” ao amin’ny taratasy zaraina ny mpianatra iray.
Hazavao fa rehefa maty i Joseph Smith, dia afaka nampiasa avy hatrany ireo fanalahidin’ny fisoronana rehetra i Brigham Young, amin’ny maha-Apôstôly ela niasana indrindra azy. Nandritra ny telo taona mahery taorian’ny nahafaty maritiora an’ny Mpaminany dia nitarika ny Fiangonana ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo, teo ambany fitarihan’i Brigham Young. Ary tamin’ny 5 desambra 1847 dia notohanana ho Filohan’ny Fiangonana i Brigham Young ary naverina narafitra ny Fiadidiana Voalohany.
Nifindra tany Pittsburgh, Pennsylvanie i Sidney Rigdon ary nanangana Fiangonan’i Kristy iray izay nisy apôstôly, mpaminany, mpisorona ary mpanjaka. Rava io fiangonana io tamin’ny 1847. Ary na dia tsy marina aza ny fihamboan’i James Strang ho ao amin’ny fiadidiana, dia nanohana azy ny telo tamin’ireo Apôstôly tany am-boalohany—i William E. McLellin sy i John E. Page ary i William Smith. Novonoin’ireo mpanara-dia nanana lolom-po taminy i Strang tamin’ny 1856.
Mba hanampiana ny mpianatra hahatakatra ny dingana amin’ny fifandimbiasana ao amin’ny Fiadidian’ny Fiangonana ankehitriny, dia asehoy ity fanambarana manaraka ntaon’ny Filoha Boyd K. Packer tao amin’ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo ity, izay miresaka momba ny zava-nitranga taorian’ny nahafatesan’ny Filoha Gordon B. Hinckley. Asao ny mpianatra iray hamaky mafy ilay fanambarana:
“Tsy nisy fanontaniana mikasika ny zavatra tokony ho natao, tsy nisy fisalalasalana. Fantatray fa ny Apôstôly ela niasana indrindra no Filohan’ny Fiangonana. Ary tamin’izany fivoriana masina izany dia i Thomas Spencer Monson no notohanan’ny Kôlejin’ny Apôstoly Roambinifolo ho Filohan’ny Fiangonana. … Ankehitriny, araka ny voalazan’ny soratra masina, dia izy no hany lehilahy eto an-tany izay manana ny zo hampiasa ny fanalahidy rehetra. Saingy mihazona izany avokoa izahay amin’ny maha-Apôstôly anay. Misy lehilahy iray eo anivonay voantso sy notendrena, ka lasa Filohan’ Ny Fiangonan’i Jesoa Kristy ho an’ny Olomasin’ny Andro Farany izy” (“The Twelve,” Ensign na Liahona, mey 2008, 83).
-
Aorian’ny fahafatesan’ny Filohan’ny Fiangonana, iza foana no lasa Filohan’ny Fiangonana manaraka? (Ny Apôstôly ela niasana indrindra, izay Filohan’ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo.)
Mety hanontany tena ireo mpianatra hoe oviana ny Filohan’ny Fiangonana no mandray ireo fanalahidy ilaina hitarihana ny Fiangonana. Hazavao fa omena ny Apôstôly ireo fanalahidy rehetra rehefa tendrena ho Apôstôly izy. Asao ny mpianatra iray hamaky mafy ity fanambarana manaraka nataon’ny Filoha Gordon B. Hinckley (1910–2008) ity:
“Fa ny fahefana hampiasa ireo fanalahidy ireo dia voafetra ho an’ny Filohan’ny Fiangonana ihany. Rehefa maty izy, dia lasa manan-kery eo am-pelatanan’ny Apôstôly ela niasana indrindra izany fahefana izany, izay antsoina sy atokana ary tendren’ny mpiara-miasa aminy ao amin’ny Filankevitry ny Roambinifololahy avy eo ho mpaminany sy Filoha” (“Come and Partake,” Ensign, mey 1986, 47).
-
Inona no fahatsapana anananao rehefa mahafantatra fa handroso hatrany ny fanjakan’ny Tompo miaraka amin’ny fiatoana kely rehefa maty ny Filohan’ny Fiangonana iray?
Azonao atao ny mamarana ity lesona ity amin’ny fijoroana ho vavolombelona fa ireo fanalahidy sy herin’ny fisoronana izay nomen’i Joseph Smith an’i Brigham Young sy ireo mpikambana tao amin’ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo ihany no hazonin’ny Filohan’ny Fiangonana sy ireo mpanolotsainy ary ireo mpikambana ao amin’ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo ankehitriny. Azonao zaraina ihany koa ny fomba nahazoanao ny fijoroanao ho vavolombelona fa voantson’ Andriamanitra ireo mpitarika ao amin’ny Fiangonana. Asao ny mpianatra hikatsaka amim-bavaka mba hahazo na hampatanjaka ny fijoroany ho vavolombelona momba ny fahamarinana izay nianarany androany.
Vakitenin’ny Mpianatra
-
Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 107:33; 112:30–32; 124:127–28.
-
Boyd K. Packer, “The Twelve,” Ensign na Liahona, mey 2008, 83–87.