Wase 18

Veiqaravi e na lotu

Eda taleitaka kece na cakacaka levu ni Kalou e na gauna edaidai, ka sa dodonu kina me da veivuketaka na cakacaka oqo.¹

Na Bula nei John Taylor

Mai na gauna ni nona veisau, e a soli koya kei na nona gauna taucoko ko John Taylor ki na cakacaka ni Turaga. E na nona vakanananu lesu e na nona veikacivi e na 1837 me iApositolo, e a wasea kina e so na vakasama oqo: “E rairai levu na cakacaka, na itavi e dredre ka bibi. Au vakila na noqu malumalumu kei na noqu somidi; ia au vakila na noqu gu, ni vukei au tiko na Turaga, me’u tovolea me’u vakalevutaka. Ni’u se qai curuma na ivakavuvuli vakamomani, au kitaka ni tadola tu na mataqu. Au wilika na kena isau. Au raica me vaka e dua na cakacaka ni bula taucoko, ka’u vakasamataka ni’u sega ni curu walega me baleta na gauna oqo, me baleta talega na tawamudu, ka’u sega ni vinakata me’u tarova oqo, dina ga ni’u vakila na noqu tawa yaga.”²

Na “cakacaka ni bula taucoko” oqo ka vakarautaka e a qai yaco dina. E na itabagauna ni nona veiqaravi, e a biuta na nona veivakadinati kece ko John Taylor vua na Turaga, e na nona kila ni kevaka e vakaitavi e na yalododonu, ena tokoni koya na Turaga ka vakavuna me rawata na Nona inaki. E dua na ivakaraitaki ni Nona dau tokoni ira na dau qaravi Koya na Turaga sa ikoya e na gauna e a vunautaka tiko kina na kosipeli ko Elder Taylor mai na Isle of Man, e dua na yanuyanu volekati Igiladi. E a veivosakitaka na tabaki ni so na ivola lalai ni Lotu ka vola me sauma kina na veibeitaki vakailasu baleta na Lotu kei na Parofita Joseph Smith. Ia na dautaba ivola e bese ni solia mai na ivola me yacova ni sa saumi taucoko. E na nona vinakata me veisoliyaki na ivola e na kena gauna totolo duadua, e a masuta kina na Turaga ko Elder Taylor ka kerea na nona veivuke, ka a soli mai e na dua na gauna lekaleka.

“Ni oti ga e vica na miniti na nona masu e a lako mai ki na katuba e dua na cauravou, e na nona sureti me curu mai e a solia vei Elder Taylor e dua na waqanivola ka curu tale ki tuba. E sega ni kila ni cauravou ko ya o koya. E a tiko e na waqanivola e so na ilavo kei na dua na tiki ni pepa ka volai koto kina: “The labourer is worthy of his hire,’ ‘Na daucakacaka sa kilikili e na nona vakacakacakataki,’ ka qai sega tu ni sainitaki. Ni oti ga e vica tale na miniti sa lako yani ki vale e dua na marama dravudravua ka dau volitaki ika ka via mai solia e dua na ilavo lailai me vukei koya e na nona cakacaka vaka dauvunau. E a tukuna vua ni levu tu na ilavo e na vuravura ka sega ni gadreva me taura na nona ilavo. E a cikeva na marama ni na vakalougatataki koya vakalevu na Turaga ka na vakamarautaki koya talega ke ciqoma na ilavo ko ya, sa mani taura na isolisoli, e ka ni kidacala ni isolisoli ni marama dravudravua oqo, ni soqoni vata kei na ka e solia na cauravou, e rauta vinaka na veika e vo tiko me saumi vua na dautaba ivola.³

iVakavuvuli nei John Taylor

E sa tu na noda dui itavi yadua me da veiqaravi e na Lotu ka vakalevutaka na noda veikacivi.

E sega ni dodonu me da nanuma ni itavi taucoko ni cakacakataki ni matanitu oqo e nodra na le tinikarua, se na Veiliutaki Taumada, me vaka na kena icakacaka beka, se vei ira na peresitedi ni iteki, se vei ira na bisopi se vei ira na veiliutaki tale e so e na lotu kei na matanitu ni Kalou, me kena veibasai, ko ikeda kece e dui tu e vuqa na itavi me da vakayacora. E rawa ni’u tosoya sara ki na nodra itavi na tagane, ka vakakina vei ira na yalewa; e tu kece na nodra itavi me ra kitaka vua na Kalou. Na isoqosoqo ni lotu oqo kei na matanitu e kena inaki taudua me biuti ira na tamata e na nodra itutu, ka qai nuitaki ni tamata kece e na itutu oqori me ra vakarabailevutaka na nodra veikacivi kei na itutu.⁴

Ke ko sega ni vakarabailevutaka na nona veikacivi, ena lewai iko na Kalou me baleti ira ko a rawa ni vakabula ke ko a kitaka na nomu itavi.⁵

Na cava na kena ibalebale mo yaco mo Yalododonu? E vakacava na noqu yawa? E vakacva na yawa ni nomu vakayacora tiko na nomu yalayala ka soli mai vei keda me vaka ni da Yalododonu ni Kalou, ni da Qase kei Isireli, ni da tama ni vuvale ka tina ni vuvale? Me da tarogi keda e na veitaro oqo. Eda vakayacora tiko li na noda dui itavi e na tarai cake ni matanitu ni Kalou, e na kena qiqi yani na nona cakacaka e na dela ni vuravura? Na cava eda kitaka tiko me kauta mai na lagilagi ni gauna edai? Na noda cakacaka cava e malele e na ka oqo? E so li vei ira, se ko ira kece? Na cava mada na noda itutu? Oqo na veika e dodonu me da vakarautaka na kena bibi, vakasamataka ka kila na itavi dina ka taqa tu vei keda.⁶

E sega ni sa rauta ga…ni da sa papitaiso ka tabaki na uluda e na isolisoli ni Yalo Tabu. E sega mada ga ni rauta ni sa lako sara ka taura na noda [cakacaka tabu ena vale tabu], ia e na veisiga veiaua kei na veigauna kece me da bulataka na noda lotu, teivaka na Yalo ni Kalou ka me tu ga e lomada e na veigauna kece me vaka e dua na vure ni wai ka tubu tiko ga ki na bula tawamudu,’ [raica na Joni 4:14] tevuraki, vakatoroicaketaki, vakarabailevutaki na inaki kei na veika e vinakata vei keda na Kalou, de na qai rawa kina vei keda me da lako e na kilikili ena itavi bibi eda sa kacivi kina, me vaka ni da luve ni Kalou. … E na kunei dredre e dua na tamata me tu vakataki koya me caka dodonu, vakasama dododnu, vosa dodonu, ka vakayacora na inaki kei na lawa ni Kalou e na vuravura, ka sa ikoya na kena yaga na isoqosoqo ni lotu kei na matanitu ni Kalou e na vuravura, na kena vakarautaki vinaka ni matabete, na gaunisala dodonu, na bai, lawa kei na matanitu ka kauta mai na Tamada Cecere ki na nona lotu kei na matanitu, me baleta na tuberi, vakavulici, taqomaki, nanumi, taraicake kei na toso ki liu ni nona lotu kei na matanitu e na vuravura. …

… E vaka na taba ni vunikau, kei na waka kei na tolo ni dua na vunikau. Na taba ni kau era bula vinaka e na tolo ni kau bulabula, keina dua na tabana lalai e tautuba, ka ra bula kina e so na drauna drokadroka kei na vuana, e vuavua vinaka, totoka ka matalau ni da raica, ia oqori e dua walega na tiki ni vunikau, e sega ni vunikau taucoko. E kauta mai vei na veika e vakabulabulataka? Mai na wakana se tolona se tabana lalai, ka vakacuruma na veitabana ka bula e na vunikau. …

Ni vaka ni da yalododonu eda kaya, “Au kila ni’u kila vinaka na noqu itavi ka’u sa vakayacora tiko vakavinaka.” De dina beka oqori. Ko raica na tabana lailai; e drokadroka, e bulabula ka sa iyaloyalo sara ga ni bula, e taura na nona tikina kei na kena ivotavota e na vunikau, ka semavata kei na veitabana lalai tale e so, tabana lelevu kei na wakana; ia e rawa li ni bula na vunikau ni sega na tabana lailai ko ya? Io, e rawa. Me kua ni dokadoka ikoya ka laveti koya cake, ka kaya, “raica na kequ drokadroka kei na kequ bulabula, kei na itutu vinaka au toka kina, na noqu cakacaka toka vakavinaka ka’u toka dodonu toka ka cakacaka vakadodonu.” Ia e rawa li ni ko bula ke sega na waka? E sega; ko rawata na nomu itutu dina kei na tikimu e na vunikau. E vakakina ko ira na tamata oqo. …

Oqo e dua na ivakatautauvata vinaka ni lotu kei na matanitu ni Kalou. Eda sa simedetaki vata, vauci e na ivesu ni dua na veiyalayalati kilai levu. Eda tiki ka lewe ni lotu kei na matanitu ni Kalou ka tea na Turaga e na vuravura e na iotioti ni gauna me vakayacori rawa kina na nona inaki kei na tauyavutaki ni nona matanitu, me yaco kina na veika kecega era a vosataka na veiparofita tabu mai na itekivu kei vuravura. Eda tu e na noda itutu dina.

Ni da gumatuataka na noda veikacivi eda vakaraitaka na noda doka na noda Kalou. Ni da gumatuataka na noda veikacivi eda taukena e dua na iwasewase ni Yalo ni Kalou; ni da gumatuataka na noda veikacivi eda taukena vakadua na vunikau; ni da gumatuataka na noda veikacivi e na drodro vakavinaka na Yalo ni Kalou e na gaunisala dodonu ka da ciqoma kina na veivakabulabulataki dodonu, ka vakavulici e na veika me baleta na noda tiko vinaka, marau kei na kila me baleta na vuravura oqo kei na vuravura se bera mai.⁷

Na cakacaka ni Kalou sa tubu ka levu, ka na vaka tiko oqori me yacova ni sa vakayacori na vosa ni parofita ka kaya, “Ko koya sa lailai e na yaco me le dua na udolu, kei koya sa lailai me matanitu kaukauwa: ko iau na Turaga ka’u na vakusarawataka e na kena gauna” [Aisea 60:22] ia e namaki keda kece e na noda itutu me da gumatuataka na noda veikacivi ka doka na Kalou. Ni tu na ca …, e vuqa sara na levu ni vinaka. ivalavala savasava, vakatatabu, kei na gagadre levu ni kitaka na loma ni Kalou ka vakaya- cora na Nona inaki. Ka sa noda itavi kece na tagane kei na yalewa me da kitaka na noda itavi.⁸

E na noda vakaitavi e na Lotu, me da muria na vosa, na lewa, kei na lawa ni Kalou.

Eda tiko eke me vaka na nona a tiko eke ko Jisu, sega ni mai yaco na noda lewa, ia na lewa ga ni Tamada ka talai keda mai [raica na Joni 5:30]. E a biuti keda mai ki ke; e tiko edua na cakacaka me da kitaka e na noda gauna kei na itabatamata; ka sa sega ni dua na ka bibi me vauca e dua vei keda vakavo ga ni da veimaliwai kei na Kalou kei na Nona cakacaka, se o koya na Peresitedi ni Lotu, na le Tinikarua na iApositolo, na Peresitedi ni vei iTeki, na Bisopi, se dua tale, ka na rawa walega ni da veiqaravi ni da biuti keda e na dua na itutu me da cakacaka me vaka e tukuna vei keda na Kalou; e na Nona vakatulewa ka tara na veika me baleta na Nona Lotu me baleta na nodra tiko vinaka na tamata, e na vukudra na bula kei na mate, e na vukuna na vuravura ka da bula tiko kina, kei na vukudra na bula taumada mai vei keda kei ira era na bula ni oti ko ikeda. E sega ni rawa ni dua vei keda e kitaka e dua na ka vakavo ga ni da vukei, vakasalataki ka dusimaki mai vua na Turaga. …

… E dodonu me da yadra ka biuta vakadodonu na noda veivale kei na yaloda; e dodonu me da muria na vosa, na lewa, kei na lawa ni Kalou; e dodonu me da laiva na Kalou me vakatulewa e Saioni, me laivi na Nona lawa me volai e na utoda, ka me da vakila na itavi ni cakacaka vakaitamera eda sa kacivi me da vakayacora. E dodonu me da raica ni yagoda kei na yaloda e savasava, ka ra galala mai na dukadukali cava ga. Eda tu eke me da tara cake na Saioni ni Kalou, e na vuku ni ka oqo me da solia kina na yagoda kei na yaloda ki na lawa, ki na vosa kei na lewa ni Kalou. Na noda tu oqo e Saioni eda via raica na ka ko ya ka tukuna ko Jisu vei ira na Nona tisaipeli me ra masulaka me na yaco. “Me yaco mai na Nomuni matanitu. Me caka na lomamuni e vuravura, me vaka sa caka mai lomalagi.” [Raica na Maciu 6:10.] E a caka vakacava mai lomalagi? E a vosa na Kalou ka buli na vuravura e na Nona vosa. E a tukuna na Kalou me tou kitaka oqo, ko koya ko ya kei na so tale, ka sa vakakina. E dua li e a tiko mai lomalagi me veisaqasaqa ka kaya, “E sega li ni vinaka mo vakasamataka mada ka biuta mada vakatikitiki vakalailai. E sega li ni oqo e sala vinaka cake?” Io, e a tukuna vakakina na tevoro ka se tukuna tiko ga, ka ra dau rogoci koya e na so na gauna na tamata ivalavala ca ka so na gauna ko ira na yalododonu; ka ni da yaco me da dau veiqaravi vei ira eda talairawarawa kina [raica na V&V 29:45]. …

… Na lawa ni Kalou sa ikoya ka vukica na yalo [raica na Same 19:7], ka me da liutaki mai na lawa ka kitaka, se me da na lewai mai vua na Turaga na Kalou e na sala eda muria, se e na noda vakaweleweletaka na noda vakayacora na noda itavi. Oqo na sala au raica kina na veika oqo, ia ke sega ni o koya oqo na kena icakacaka, na cava e soli kina vei keda na veilawa oqo? Era lawa li ni Kalou? Eda kila vakakina. Ia me da vakayacora na noda itavi ka qara me da qacoya na noda veikacivi me rawa ni da vakadonui ka vakadinati mai vua na Turaga. …

Ni tucake mai, na Qase kei Isireli—kemuni na Bete, iVakavuvuli kei na Dikoni, kemuni na Peresitedi ni iTeki, Bisopi kei na Lewe ni Matabose e cake, kemuni na iApositolo kei na Mataveiliutaki Taumada, kei keda kece sara—Tucake! me da la’ki cakacaka e na makutu ka kitaka na lewa ni Turaga e na vuravura me vaka sa caka tiko mai lomalagi; ni kevaka me caka, e na tekivu e vei, ko nanuma, kevaka e sega ni tekivu eke e na keda maliwa? E namaka na Kalou e ligada. Eda sinai e na malumalumu kei na leqa, ko ikeda kece; ia eda via vulica na vosa, na lewa, kei na lawa ni Kalou, ka muria na vosa ko ya kei na lewa kei na lawa. Biuta na lawa ko ya me volai e na utoda. Me da vaqara me da qacoya na nona veikacivi ka doka na noda Kalou, ka na qai nona na kena vo na Turaga. … Eda na qai … biuta na noda veivakadinati e na Kalou bula, ka cakacakataka e dua na sala e yalomatua, mamaroroi ka vuku. Eda na sega ni qoroqoroi keda, ia e na Turaga ni Lewevuqa ga.⁹

Eda gadreva na liga ni veitokoni nona na Turaga Cecere Sara ni da veiqaravi tiko.

E sega ni rai vaka na tamata na Kalou; e sega ni vakasama vaka na tamata. E dina ga ni rawa me da vakasamataka vakatikina na noda itavi yadua, eda sega ni kila na lewai ni lotu ni Kalou. E gadreva na kena isoqosoqo ga kei na Yalo Tabu me vakaraitaka na sala dodonu.¹⁰

Eda cakacaka vata tiko kei na Turaga Cecere, kei na iApositolo kei na parofita kei ira na tamata ni Kalou ka ra a bula e na veitabagauna ni vuravura, me vakayacori kina na porokaramu levu ka vakasamataka tu na Kalou me baleta na vuvale vakatamata ni bera ni buli na vuravura, ka na yaco dina me vaka ni bula na Kalou. Eda vakila, e na gauna vata, ni da solegi e na malumalumu ni yago, malumalumu vakayalo/vakayago, veika e caca kei na malumalumu ni leqa vakatamata kei na vuqa na gauna e dau cala na noda lewa, ka da dau gadreva na liga ni veitokoni ni Turaga Cecere Sara, na veituberi kei na veidusimaki ni Nona Yalo Tabu, kei na ivakasala ni Nona matabete me rawa kina ni da liutaki ka maroroi e na sala ka lako ki na bula tawamudu.¹¹

Eda tukuna ni da Yalododonu ni Kalou, ia o ikeda dina. … Eda a vakabauta ka vakabauta tiko ga ni sa vosa oti na Kalou, ni ra a rairai mai na agilosi ka sa dolava na Kalou na veivosaki e na kedrau maliwa na lomalagi kei na vuravura. Oqo e dua na tiki ni neimami vakabauta kei na nanuma. Keimami kila ni na veisautaka vakadua na vuravura na Kalou, me vaksavasavataki kina mai na ivalavala ca kecega ka vakatekivuna na dodonu kecega, me yacova ni sa soli kece mai na mileniumi levu. Keimami vakabauta tale ga, ni sa tekivutaka tikoga ka vakatakila na nona lewa vei ira na nona matabete, na nona lotu kei na matanitu e vuravura, ia e na kedra maliwa na nona tamata e na laurai na ivalavala savasava, na dina, ka vakalou, yalododonu, yalodina, yalomatua kei na kila na Kalou.¹²

Au vakila ni’u curu ki na ivalu, ka na lako tikoga e na gauna oqo, kei na tawamudu taucoko; kevaka au tamata ni Kalou, au tiko e ruku ni veidusimaki nodra na tamata ni Kalou, ko ira e digitaki ira ko koya me ra tuberi ka vakasalataki au e na vakatakila mai vei koya, e nodra dodonu me ra vakaro ka lewai au e na loma ni veika kece me baleti ira ka duavata kei na matanitu ni Kalou; ka’u vakila talega ni veika kece se vakayalo se vakayago, me salavata kei na matanitu ni Kalou. Noqu vakila ni gole vaka ko ya e sega ni levu na kena duidui vei au e gole e vei na ka oqo; e sega ni taura e dua na gauna levu se ra taura na yasana ko ya, yasana oqo, se yasana ka dua, se sukusukura se dravia na sala, e tu ga na kena iyalayala, ka’u na yacova talega na noqu iyalayala, ia na ka levu taaudua vei au, na noqu tatauri vakaevei ki na noqu vakabauta, ka taukena tu ga na noqu dina, ka doka na noqu veikacivi, ka raica sara, me’u na laurai ni’u yalodina me yacova na iotioti ni gauna sega ni bula ga oqo, ia e na veivuravura ka sega ni mudu; ka toso tikoga na tubu e na vuku kecega, kila ka, vakabauta, vosota, kaukauwa kei na bula vakalou.¹³

E dodonu me da tokoni ira na lewenilotu tale e so e na nodra veikacivi.

O ira kece ka vakaitutu e na Lotu era kacivi taumada e na ivakatakila, se ko ira e tu ve ira na kaukauwa, vakatau mai na ituvaki ni kisi, ka ra sa qai lave ligataki mai vei ira na tamata era na veiqaravi kina. E tu yadua vei ira na kaukauwa ka vakatau mai na itutu era tawana; ka sa nuitaki ni tamata kece ka okati eke era na doka na nona lewa kei na lomana.¹⁴

Eda laveta na ligada imatau ni da veitokoni e mata ni Kalou ni da na tokoni koya eda lave ligataka. Kevaka eda vakila ni da sega ni rawa ni tokoni ira, e sega ni dodonu me da laveta na ligada, baleta ni da kitaka vaka kina eda sa veivakaisini. …

Na cava na ibalebale ni veitokoni vua e dua? Eda kila li? E ka rawarawa sara vei au, au sega ni kila se vakacava vei iko. Me vakaoqo, ke dua me qasenivuli, ka lave ligataka ni’u na tokoni koya e na nona itutu, e na gauna e sikovi au kina e na nona itutu au na kidavaki koya ka qaravi koya e na veikauwaitaki, loloma, kei na veidokai. Ke’u gadreva na ivakasala, au na kerea e ligana, ka’u na kitaka na veika kece au rawa ni kitaka me’u tokoni koya kina. Ko ya e dodonu ka ni ivakavuvuli ni bula savasava. Au na sega ni tukuna e dua na ka lolovira me baleti koya. Ke sega ni dodonu oqori, me’u na vuli tale mada vakavinaka. Ia kevaka e dua e tu e kea me vakasolokakanataka e dua na ka me baleti koya, veivakacacani ki na nona bula, au na kaya, rai mada mai! o iko li e dua na Yalododonu? Io. Ko a sega li ni laveta na ligamu e na nomu tokoni koya? Io. Na cava ko sega ni qai kitaka kina? Au na rawa ni kaya ni oqori sa veitokoni vei koya. Ke dua na tamata me tovolea me vakacacana na veika e baleti koya—ni veika e baleti keda (yacada) e bibi ki na veitamata yadua—au na sabai koya e na so ga na sala.

Ni da lave ligataki ira na tamata e na sala ni vakarokoroko ka da dau kitaka, me da tudei e na noda veiyalayalati? Se me da vakacacani ira? Ke da vakacacani ira, eda sa na vakatokai na dauvoro veiyalayalati. Eda voroka na noda vakabauta e mata ni Kalou kei ira na wekada, me baleta na nodra cakacaka ko ira eda a veiyalayalatitaka ni da na tokoni ira.

Ia da kaya mada ke vakayacora e dua na ka e cala, kevaka e laaurai ni dau lasu se veivakaisini, se dau lawakitaka tiko e dua, se daubutako se dua tale na ka, se tawa savasava e na nona ivakarau? Ko na tokoni koya tikoga? E sa na noqu itavi sara ga me’u vosa vei koyaa me vaka ni’u na kitaka vua e dua tale, ka tukuna vua ni’u kila ni vaka tu ko ya e vuqa na ka, ia me baleta na veika oqo au sa na sega kina ni rawa ni tokoni koya. Ke’u kunea ni sega ni dodonu na ka e tukuni vei au, au na vakasuka na veibeitaki; ia ke sega, sa na qai noqu itavi me’u raica ni vakaycori na ka dodonu vei koya, me na kau mai ki na mataveilewai dodonu me sauma na veika e a vakayacora; ni yali na veika oqori e sgea ni dua na noqu bisinisi me’u tukuna e dua na ka baleti koya.¹⁵

Masulaki ira ka sa biuti ira na Kalou e na vei itutu e na Lotu oqo me rawa kina ni ra vakaycora e vuqa na nodra itavi. E na tokoni ira na nona tamata na Kalou ka solia vei ira na nona Yalo Tabu kei na rarama ni ivakatakila, ke ra vaqarai koya e na sala e sa digitaka, e na qai kauti ira ka kauti iko e na sala dodonu. Sa ikoya oqo na ituvatuva ni matanitu ni Kalou, me vaka au kila tu. … Sa noda itavi me da vulica na ituvatuva ko ya ka talairawarawa kina.¹⁶

Vakatutu ni Vuli kei na Veivosaki

Ko sa bau ciqoma mada e dua na veikacivi ko vakila ni ko sega ni vakarautaki iko kina? Ko vakarautaki iko vakacava ki na bolebole? (Raica talega 1 Nifai 17:50.) Eda vakarautaki keda rawa vakacava me daa qarava na Turaga e na dua ga na itavi sa soli mai?
E vakabibitaka ko Peresitedi Taylor ni ko ikeda kece e tu na noda itavi me da vakayacora e na Lotu. Na cava e bibi kina vei keda yadua me da veiqaravi?
Na sala cava e vakavinakataka kina na nomu bula na nomu veikacivi e na Lotu? Na sala cava e rawa mo veiqaravi sara kina vakavinaka?
E sa vakalougatataki vakacava na nomu vuvale se ko iko mai vua e dua na lewenilotu ka sa gumatua ki na ilesilesi? Na cava o vakila ni lako mai yalomu me baleti ira ka qarava dina na nodra itavi e na vukumu se nomu vuvale?
Na cava soti ko sa bau sotava e na nona vukei mai vua na Turaga e na gauna ni nomu veiqaravi? Na cava e rawa ni ko vakayacora mo taura kina vakavuqa na Nona veituberi e na nomu veiqaravi? Na cava e bibi kina, e na noda veiqaravi, me kua ni da qoroi keda vakaikeda, ia e na Turaga ga?
E rawa vakacava me da tokoni ira vakalevu na tani e na nodra ilesilesi? E vakaukauwataka vakacava na Lotu na noda vakaraitaka na noda veitutaki vakaikeda? Na cava e rawa ni da vakayacora e na noda itikotiko me vukea na noda vuvale e na veitokoni vei ira na nodra iliuliu ni Lotu?

iVolanikalou e Salavata: Vosa Vakaibalebale 3:5–6; Mosaia 2:17; V&V 4:2–7; 24:7; 64:33–34; 76:5

trees — E vakatautauvatana ko Peresitedi Taylor na noda lewenilotu yadua kei na itavi ki na tiki ni dua na vunikau, ka vakavulica ni “da simedetaki vata tu, vauci vata ki na ivau ni dua na veiyalayalati kilai levu.”

sustaining — “Eda laveta na ligada imatau ni da veitokini e mata ni Kalou ni da na tokoni koya eda laveligataka.”