Wase 20

Na Valetabu, na Matamata ki na Bula Vakalou

Eda tiko eke me da veitauriliga vata kei na Kalou e na nodra vakabulai na bula [kei] na veivueti vei ira na mate.¹

Na Bula nei John Taylor

Me baleta na toso cake tikoga ni veivakacacani e Nauvoo, e a leqataka na Parofita Joseph Smith ni na rairai e na sega ni bula me raica na kena oti na Nauvoo Temple. E na nona vinakata me solia na ki kei na kila ka gadrevi vei ira tale na so, e a vakarautaka e dua na rumu e na itabavale e cake e na dua na sitoa mai Nauvoo me rawa ni vakayacora na cakacaka vakalotu ni valetabu vei iratou e lewe vica. Vei ira na digitaki, e dua ko John Taylor ka a taleitaka sara vakalevu na cakacaka vakalotu ni valetabu mai na gauna era a vakaraitaki kina vakadua na ivakavuvuli ko ya ki na Lotu. Mai na veika e sotava eke kei na vuqa tale, e a tekivu me vakatorocaketaka na nona kila kei na nona taleitaka na valetabu kei na veicakacaka vakalou e vakayacori kina.

E na nona a vosa tiko e na vakatabui ni vanua e na dabe kina na Logan Temple, e a wasea kina ko Peresitedi Taylor vei ira na lewe ni vavakoso na ka e vakila ni sotava e na nona sikova na St. George Utah Temple, na imatai ni valetabu me vakaoti e na Utah Teritori:

“Ni’u a sikova na Valetabu ko ya, kei ira na turaga ka ra a tikovata kei au, keimami vakila na marau tabu kei na vakasama rakorako ka titobu. Ni keimami sa curuma yani na matamata tabu, keimami vakila ni keimami sa tu e na qele tabu, ka kila, kei koya e na gauna makawa, “E dina ga sa vale ni Kalou oqo, kei na matamata-ni-koro kei lomalagi.’ [Raica na iVakatekivu 28:17.] E se ga walega ni vakatautauvatani na kena ibalebale, ia e ka dina, ni vale ko ya, ka vakakina e na vale ka na tara e na qele oqo, e na vakayacori kina na cakacaka tabu lelevu vakalotu, ka duavata kei na veika era vinakata ka marautaka na vuvale vakatamata, bula tiko kei na mate. Au vakila ni marau na yaloqu ni yacova mai oqo eda sa rawata mai vakavinaka na tara ni dua na valetabu ki na yaca ni tamada na Kalou.³

Me ikuri ni noda kila na bibi ni valetabu, e kila o Peresitedi Taylor ni na levu na valetabu kei ira era na vakaitavi kina e na tubu tikoga me vaka na kena vakayacori na inaki ni Kalou. E na nona vakaraitaka tiko na vanua e na tara kina na Salt Lake Temple vua e dua na vulagi mai na dua tale na matanitu, e a parofisaitaka ko Peresitedi Taylor ni na levu na iwiliwili ni valetabu e na vuravura. “E nuitaki ni na tara tale e drau, ka na cakacakataki vei ira na cakacaka ni Kalou.”⁴

iVakavuvuli nei John Taylor

E taleitaka na Kalou na tosoicake ni nodra bula na sa mate ka vakakina o ira era se bula.

E a dua na yavu rabailevu e a tuvalaka na Kalou cecere me baleta nona ituvatuva ni veivakabulai ki na veivuvale ni kawa tamata ka ra luvena, me vaka ni o koya na Kalou ka Tamadra na yalo ni tamata kecega. Kena ibalebale, ni o Koya e kauwai e na nodra vukei, nodra tiko sautu, nodra marau, kei na veika kece e baleta na nodra rawata na bula vakalou e na bula oqo kei na bula tawamudu sa bera mai. Me vaka ni sa kauwai, ka lailai sara na veika e baleta na kosipeli e sa vakatakilai e na veitabagauna kei na levu ni kaukauwa ni vakabutobutotaka kina na levu ni ca sa tu vei ira na tamata sa dodonu kina me caka e dua na ka baleti ira na mate kei ira sa era se bula. Na Kalou e kauwaitaki ira na mate kei ira era se bula.⁵

Eda tiko eke me da veitauriliga vata kei na Kalou e na nodra vakabulai na bula, e na nodra vueti na mate, na nodra vakalougatataki na noda qase, na sovaraki mai ni veivakalougatataki vei ira na luveda; eda tiko eke e na inaki ni veivueti kei na veivakaukauwataki e na vuravura ka da bula kina ka sa solia mai na nona lewa kei na nona ivakasala na Kalou e na vuravura oqo me baleta na inaki ko ya, me ra vulica kina na tamata me ra kitaka na lewa ni kalou e na vuravura me vaka sa caka tiko mai lomalagi. Oqo na inaki ni noda mai bula; ka sa qai noda itavi me da kila na itutu.⁶

Eda bula tiko, me vaka au a sa kaya, e na dua na siga kei na gauna bibi e na vuravura. … E maroroi keda na [Kalou] me baleta na gauna edaidai, me rawa ni da vakayacora na cakacaka ka vakarota ni se bera ni tauyavu na vuravura. Ke so na veivakalougatataki era a marautaka na tamata e na veitabagauna e liu e vuravura, era na soli talega vei kemuni, o ikemuni na Yalododonu Edaidai, ke ko bulataka na nomu Lotu ka talairawarawa ki na lawa ni Kalou. E sega ni dua na ka e vunitaki na ka ga e na vakaraitaki, sa kaya na Turaga. E vakarau tu me tevuka na veika kece; veika kece me baleta na lomalagi kei na vuravura, veika kece me baleta na tamata era a bula, era bula tiko oqo se na bula mai muri, me rawa ni da tuberi ka vakavulici e na ivakavuvuli kecega ni kila ka ka veitokoni kei na vuravura eda bula kina se kei na Kalou e na vuravura tawamudu.⁷

Eda tara valetabu me baleta na nodra vakabulai na tamata kecega.

E na gauna e rairai mai kina ko Ilaijia na parofita vei Joseph Smith, e a solia vua na ki ni itabagauna oqo, o koya gona eda sa cakacaka tiko kina e na tara valetabu. … E tu na cakacaka vakalotu ka veitaratara e daku ni veika oqo ka lesu tale ki na vuravura tawamudu, ka toso ki liu ki na vuravura tawamudu; … ka vakrautaki me baleta na tiko vinaka, na marau kei na bula vakalou ni kawa tamata, me baleti ira era bula tu kei ira era sa mate ka baleti ira ka ra na qai mai bula e muri, me baleti ira ruarua na tukada kei na noda kawa ni mataka. Sa ikoya oqori e dua na ki ka vakalesui mai.⁸

Na cava eda tara valetabu kina? Baleta ni a vakalesuya tale mai ko Ilaijia e so na ki ka taura tu vei Joseph Smith. E na gauna e tabaka kina na uludra na qase ka solia vei ira na matabete tabu, era kauta na ivakavuvuli ka solia ko Ilaijia vei Josefa vei iko vei ira tale na so. … Ni sda toso tiko na gauna ka sa tekivu me ra soqoni vata mai na Lotu, sa tekivu me da veivosakitaka na tara valetabu me tauri ka vakayacori kina na cakacaka vakalotu ka sa vakaraitaki oti vei Joseph Smith, me vaka na ka era taleitaka na bula kei na mate ka gadrevi e na noda vakabulai kei na bula vakalou e na matanitu ni noda kalou, ka vakakina vei ira eda veiqaravi kina. Eda sega ni veivosakitaka walega eda sa kitaka e vuqa vakavuqa e na yasana ko ya.⁹

E sa vakaoti oqo [na Logan Utah] Temple, ka so na tamata era taroga, na cava e caka kina? E vuqa na ka: na noda vauci kei na cakacaka vakalotu me vakayacori e na kena icakacaka me na vakadonuya na Kalou kei ira na agilosi tabu; ni veika sa vauci e vuravura me vaka na lawa ni matabete tawamudu e na vauci mai lomalagi; me rawa ni dua na isema vei ira na bula kei ira na mate, baleti ira na bula tu, ko ira kece na tamada makawa ka’u a tukuna ka ra taleitaka na tiko vinaka ni nodra kawa; me rawa ni dua na matabete vakatui, na tamata yalosavasava, tamata kilikili, tamata bula dodonu e na vuravura me vakaitavi ka veiliutaki e na veika era taleitaka na bula kei na mate; e sega ni ra qaravi ira ga, ia vua na Kalou, ni oti na cakacaka ni Kalou, ni oti na kena rawati na veika e a vakarautaka na Kalou me vakayacori e na iotioti ni gauna [raica na V&V 128:18] ni ra na duavata na veika kece, ka ra na vakavakarau me ra veiqaravi vata kei ira na matabete mai lomalagi e na veivueti ni lewe ivuravura mai na gauna iAtama ka yacova mai na gauna oqo.¹⁰

Me da kilikili me da curu ki na valetabu ni Kalou.

Ko ira era gadreva me ra lako ka tiko e na veicakacaka vakalotu e na veivale oqo, me tiko na nodra ivolatara mai vua na nodra bisopi. … Ni ra sa rawata mai na ivolatara oqo mai na bisopi, me na vola na yacana na peresitedi ni iteki. … Oqo e dua na cakacaka dredre me na vakayacora e so. Ko ira na tagane kei na yalewa ka tu dodonu tu, bula dodonu, ka bula dokai, e cakacaka rawarawa sara; e sega ni dua na dredre e nodra sala e na dua na gauna. Ia vei ira ka ra vakaweleweletaka na nodra itavi, ka gole tani mai na lawa ni Kalou, ka vakasaga, se vakacacana na cakacaka vakalotu ni kosipeli—vei ira oqori sa dua na gauna bibi.

Ia, e dua na ka e dredre sara vakalevu e se bera mai. E kena itekitekivu ga ni veika oqori. Na veika e tu mai liu e rui dredre sara me rawati. Na cava beka oqori? E na yaco mai na gauna me da na sega walega ni siviti ira na vakaitavi ka’u sa tukuna oti—me rawa na veitarogi kei na veivakadonui ni noda bisopi [kei] na peresitedi ni iteki …, ia e tukuni vei keda e na ivola oqo (Na Vunau kei na Veiyalayalati) ni dodonu me da na lako siviti ira na agilosi kei ira na Kalou. Eda a curu rawa beka mai vei ira ko ya; eda a rawata beka vakavinaka, ka pasitaki ka cakacakataki, ka so na gauna e voleka sara ni sega ni rawa. Ia e na vakacava ni da sa na yaco ki yasana ka dua, ka ra sa na tu na agilosi kei ira na Kalou me da sivita ni bera ni da curu ki na noda bula vakalou? Ke sega ni rawa ni da pasi, sa na qai cava? Sa na sega ga, sa ikoya ko ya. Ke da sa sega ni rawa, eda na rawa li ni curu ki na noda bula vakalou? Au sega ni vakabauta.¹¹

E rawa ni ko lawakitaka na bisopi, ka rawa ni ko lawakitaka na peresitedi ni iteki, ka na rawa mo lawakitaki ira na Vakaitutu Raraba e na Lotu, ia e sega ni rawa ni ko lawakitaka na Turaga ko Jisu Kairisito se na Yalo Tabu. Ko ni dui kilai kemuni vinaka mai na dua tale ia kevaka e dua na ka e sega tiko ni vinaka me baleti iko, oqo na gauna ni veivutuni ka vakavinakataki iko vua na Turaga; ia ke ko sega ni veivutuni, e na lako mai na gauna mo na vakayalomalumalumutaki, na levu ni nomu toso cake na vakaitamera ni nomu lutu.¹²

E noda icolacola me da ivakabula e na Ulunivanua ko.

Eda tiko eke me da vakavakarau ki na bula, ka me da vakavulici ira na luveda e na nodra bula ni da sa yali; ka vakavulica na vuravura e na ka vata ga ko ya, kevaka walega me ra taura. Eda kila ni yaloda e a bula vata kei na Tamada ni bera na noda lako mai ki ke. Eda kila ni da ka tawa mate rawa ka mate rawa talega, ka da a tu mai na dua na vuravura tani ka vakakina o koya oqo. Eda kila ni sinai tu na vuravura e na qito ca; ia e noda bisinisi me da lako tani mai kina, ka toso cake e na bula dodonu, tukuna na dina, yalodina kei na vakalou.

Eda tiko eke me da ivakabula. “Na cava, ivakabula?” “Io.” “Baleta? Eda nanuma ni dua ga na iVakabula.” “Io, e dina, e vuqa tu. Na cava e tukuna na ivolanikalou me baleta?” Edua vei ira na parofita makawa, ni tukuna tiko na veika oqo, e kaya ni ra na lako mai e na dela ni Ulunivanua ko Saioni [raica na Opetaia 1:21]. Ivakabula? Io. Era na vakabulai cei? E na liu taumada ko ira, tarava na nodra vuvale, qai o ira na wekadra, itokani, kei na veikilai, tarava ko ira na tukadra, ka sovaraka na veivakalougatataki vei ira nodra kawa. E vakakina? Io. …

Eda gadreva me da vakalougatataki ira na noda kawa. Eda wiliki Eparama, Aisake kei Jekope, ni bera ni ratou biuti vuravura, eratou kaciva vata mai na nodratou vuvale, ia e na ruku ni vakaraitaki ni yalo ni parofisai kei na ivakatakila me biu na ligadra e uludra ka solia na veivakalougatataki vei ira, ka dodonu me sobuti ira na nodra kawa e na veigauna kece ni nodra bula. E tu vei keda na kosipeli vata ga kei na matabete, kei na rarama vata ga kei na kila ka, ka da vaqara tiko na veivakabulai kei na bula vakalou ni noda vuvale ka na muri keda mai, me vaka kina, ka da vaqara na veivakalougatataki ni Kalou me sovaraki mai e uludra me vaka kina. Ia kevaka era a mate na tamada e na lecaika ni kosipeli, eda nanumi ira, ka da na lako yani ka papitaiso e na vukudra, me rawa ni ra bula ka laveti cake e na matanitu ni Kalou kei keda.¹³

E na lako mai nei Jisu, e a mai kitaka e dua na cakacaka tautauvata kei na kena ka da vakaitavi tiko kina oqo, ia na gauna e na oti kina na Nona cakacaka eke, e tu me iVakabula kei vuravura, kei na vuvale vakatamata. E mai vunautaka na kosipeli vei ira na dravudravua, me dolava na katuba ni valeniveivesu vei ira ka ra vesu tu, me ra galala, ka kaburaka na Nona gauna dodonu na Turaga. Oqo na cakacaka ka semati vei ira na tamata ka bula ena gauna ni ualuvu ka ra a mate ka biu ki valeniveivesu me yacova na gauna e na qai raica kina na Turaga ni sa dodonu me dodoka kina na ivakaraitaki ni Nona loloma vei ira. O koya gona, ni da wilika, “Ni a vakararawataki talega na Karisito e na vuku ni ivalavala ca, o koya na caka dodonu e na vukudra na caka cala, me kauti keda kina vua na Kalou, ni sa vakamatei na yagona, a sa vakabulai na yalona; ka lako talega kina ko Koya ka vunau vei ira na yalo era tiko e vale ni veivesu: o ira era a talaidredre e liu ni sa vosota vakadede na Kalou ka sa dau wawa e na gauna i Noa.” [Raica 1 Pita 3:18–20.] Ni sa oti na Nona cakacaka e vuravura vei ira na bula, qai lako ka kitaka na cakacaka e vukudra na mate; me vaka eda sa kila, “E a lako ka vunau vei ira na yalo era sa tiko e vale ni veivesu’; o ira era a talaidredre e na gauna i Noa.”

E sa maroroi tu vei keda me da kitaka na cakacaka me baleti ira ka ra sa lako yani ka ra talaidredre se sega ni kila na Kosipeli e na nodra gauna ni bula. Eda tiko eke me da kitaka e dua na cakacaka ka sema vata kei na veivueti vei ira na mate. E na gauna e sa vakroti kina me tara na Valetabu mai Nauvoo, ni sa oti na kena mai Kirtland, ka sa oti talega na kena vakalesui mai e vuqa na ki, ka oti talega e levu na ivakatakila, raivotu kei na veiqaravi, e a tukuni kina e na gauna ko ya ni sega ni dua na vanua e na vuravura me vakayacori kina na cakacaka vakalotu ni papitaiso e vukudra na mate, sa qai vakaroti kina ko Josefa me tara e dua na vale me baleta na inaki oqo.¹⁴

E levu vei ira ka sa lako e na daku ni ilati era sa waraki keda tiko me da vakayacora na noda itavi.

Na cakacaka eda vakaitavi kina e levu cake sara mai na kena eda raica rawa. Na noda ivalavala kei na cakacaka oqo e sema vata kei na ka sa oti, kena oqo kei na kena se bera mai. E na dua na gauna, e a kaya ko Napoleon, vei ira na nona mataivalu mai Ijipita, ni le vasagavulu na itaba tamata era raici ira sobu tiko mai. Ia na lewevuqa mai lomalagi era raici keda sobu tiko mai. Na Matabete ka sa veiliutaki tiko mai e na veitabatamata e na veitabagauna, mai na ivakatakeivu kei vuravura, era raici keda tiko mai; o ira na tuakada, ka da veikilai tu e vuravura ka ra sa tiko oqo e daku ni ilati; era raici keda tiko mai. Na vuqa vakavuqa era sa mate ka ra sa moce tu e na ibulubulu vakanomodi ka ra sega ni kila e dua na ka me baleta na kosipeli era raici keda sobu tiko mai, ka ra waraki keda tiko me da vakayacora na itavi kei na icolacola ka dodonu vei keda me da vakayacora, ka ra taleitaka tu mai.

Ko ira kece na matabete tabu—na peteriaki ni gauna makawa, na parofita kei na aipositolo kei na tamata ni Kalou ka ra bula e na veitabatamata sa oti era raici keda tiko mai ka namaka tiko me da vakayacora na itavi levu ka bibi mai vei Jiova me baleta na tiko vinaka kei na vueti ni vuravura: na nodra vakabulai na bula kei na mate. Na Kalou, na Tamada Vakalomalagi kei na luvena ko Jisu Kairisito, na noda Dauveivueti erau raici keda tale tikoga mai, ka nuitaka ni da na dina ki na nona veiyalayalati.¹⁵

Vakatutu ni Vuli kei na Veivosaki

Na cava na kena ibalebale vei iko me rawa ni “da veitauri liga vata kei na Kalou e na nodra vakabulai na bula [kei] na veivueti vei ira na mate?” Na cava o vakila ni ko taura na gauna mo vakalougatataki ira kina na nomu qase e na cakacaka ni valetabu?
Na cava na inaki nei Ilaija e na nona rairai mai vua na Parofita Joseph Smith mai na Kirtland Temple? (Raica tale ga na V&V 110:13–16.) Na veivakalougatataki cava e rawa ni noda baleta na ki ka vakalesuya mai ko Ilaija?
Na cava e sa rui bibi kina me da dina e na noda vakatarogi me baleta na noda ivolatara ni lako ki na valetabu? Na veivakalougatataki cava e yalataki vei keda ni da lako e na kilikili ki na valetabu? (Raica talega na V&V 97:15–17.) Ko sa bau vakila vakacava na veivakalougatataki oqo? Na cava e rawa ni da kitaka me da vakarautaki ira kina na gone kei na itabagone me ra kilikili me ra curu ki na valetabu?
Na sala cava so e rawa kina me da “ivakabula e Delana mai Saioni”? Na cava e sa rui bibi kina na noda itavi e na veivakabulai vei ira era sa mate?
Na cava mada o vakila ni o vakasamataka ni “ko ira na lewe ilomalagi era raici keda sobu tiko mai. … ka ra namaka tu me da vakayacora na [noda] itavi kei na icolacola’? Na cava na noda itavi kei na icolacola me baleta na valetabu kei na cakacaka ni volakawa? E rawa vakacava me da toroya cake na noda cakacaka ni valetabu kei na volakawa?
Wilika na V&V 135:3. E rawa vakacava me tosoya cake na nomu kila na tiki ni vola oqo na itavi e a vakayacora na Profita o Joseph Smith e na nona vakalesuya mai na cakacaka ni valetabu?
Na cava e gadrevi kina me da dau lako wasoma ki na valetabu? Na cava na ibalebale ni valetabu vei iko sara mada ga? E rawa vakacava me da tosoya cake na kaukauwa ni valetabu ki na noda bula kei na nodra bula na noda vuvale?

iVolanikalou me Salavata:V& 109; 124:39–41; 128:15–25; 138

Logan Temple — Na Valetabu e Logan Utah, vakatabuya ko Peresitedi Taylor e na 1884. E na veivaletabu, “na cakacaka tabu duadua ni Kalou e na vakayacori kina, ka salavata na talei kei na tiko marau ni vuvale vakatamata.”