Wase 22

Eda Vakataucokotaki e na Veivakatovolei

Kevaka e sa dodonu me da lako sivia e so na veivakatovolei, na veileqa, kei na so na tauvimate ka sotava na tiko vakaca, na veika oqo e tu vei ira na igu me ra vakasavasavataka na kaukamea, kauta tani na kena duka ka vakarautaka ki na cakacaka ni Turaga.¹

Na bula nei John Taylor

Ea lako sivia e vuqa na veivakatovolei e na nona bula o John Taylor. E rairai dua vei ira oqori sa ikoya na nona a vesu tu e na Valeniveivesu mai Carthage. E na gauna ni veikabai ka rau a vakararawataki ka vakamatei kina na Parofita o Josefa kei na tacina ko Hyrum, e lauvana vakavica o Elder Taylor. E a mavoa sara vakaca ka sega ni rawa me lako ki Navovo, e a tiko tale mai Carthage me vica tale na siga. E na loma ni gauna oqo e a lako mai kina e dua na vuniwai itaukei me mai kauta laivi mai yavana na sicini ni dakai. Na bibi ni mavoa ka ra tu vei Elder Taylor e a yaco kina vei watina, ena nona se qai yaco ga mai, “me la’ki vakacegu ena dua tale na rumu me rawa ni la’ki masulaki koya kina ka me rawa ni soli vua na kaukauwa me lako sivita ka me bula tale ka tomani koya kei iratou na nona vuvale.” E na nona tarogi koya na vuniwai kevaka e vinakata me vesu e na gauna ni veisele, e a qai kaya o Elder Taylor me kua. E a vakayacori vua na veiqaravi ka sega ni dua na sala ni veivukei ka vakakina na veivakanunutaki.²

Ni ra sa yaco mai e so na lewe ni Lotu e Carthage me ra mai kauti Elder Taylor lesu tale ki Nauvoo, e a sa rui malumalumu sara vakalevu e na levu ni dra sa vakayalia ka sa dredre mada ga me vakasolokakana. Me vaka ni sega ni rawa ni vodo lori a mani lave kina e na dua na idavodavo ena ilakolako ki Nauvoo. Ia, “na ikalawa ni yavadra na laveti koya tiko e a vakavu mosi vakalevu tale vua. Sa mani qai kau mai kina e [dua] na qiqi ka vesuki e daku ni lori. E a biu e dua na idavodavo e na dela ni qiqi, ka rawa talega vei Sister Taylor me toka e yasana ka savata tiko na nona mavoa e na waibatabata,” e a tasiri yani vakamalua na qiqi e na dela ni veicoco wale e na sala ki Nauvoo.³

E a tomani tiko na veivakararawataki levu e Nauvoo ka ra sa biuta tiko na koro o Elder Taylor kei na drau vakadrau na Yalododonu e na Feperueri ni 1846 me ra drovaka na tubu ni veivakacacani. Ena ivolaitukutuku ni nodra sotava na veika rarawa e na nodra keba toka e na bati ni uciwai mai Nauvoo:”E na nodra davo toka, tadrava tu na draki ucauca ka batabata, dua walega na vanua lekaleka mai na nodra veivale vivinaka—voleka ni laurai toka ga mai, nodra tauni totoka kei na valetabu veivakurabuitaki! Na nodra veivale ka ra sa biuta tu mai kei na tauni ka se nodra tikoga, ni a ka totolo sara na nodra biubiu mai ni sega mada ga na gauna me ra vakagalalataka kina na nodra iyaya.⁴

E na vuqa na yabaki ka tarava, 1885, ni ra sa tauyavutaki vinaka tu na Yalododonu e Salt Lake Valley, e a sotava o Peresitedi Taylor na dredre ni galili kei na tuveiyawaki. E na nona vuni voli me ivakamalumu ni veivakacacani ki na lotu mai vei ira na veiliutaki vakamatanitu, e a sega kina ni rawa vua me raici iratou na nona daulomani, ka ratou a yadravi wanonovi tu vakamataivalu. Na nona vakavunivuni voli e a dredre sara vakalevu vua vakabibi e na nona gauna ni tauvimate ka yacova sara na nona mate o watina o Sophia. E na vuku ni veitaqomaki e a sega kina ni rawa vua me sikovi koya se tiko e na nona veibulu. E dina ga ni kavoro na yalona, ia, o Peresitedi Taylor e a “vosota tu ga na veidredre oqo e na qaqa vakarisito ka dau nona ivakarau tu e na nona bula taucoko.” ⁵ Na nona nanuma me baleta na veidredre oqo e a vakamacalataki vakavinaka e na dua na nona ivola ka vola vei iratou na nona leweni vuvale e na nona vuni voli: “E so na tamata era nanuma ni veivakacacani kei na veidredre me ra ka ni rarawa, ia, e na so na gauna vakabibi keda vakayacora tiko na loma ni turaga, ka maroroya tiko nona veivakaro, e na rawa vakaidina me da kaya ni ra veivakalougatataki vuni.⁶

Dina ga ni a bula vakatakilakilataki e na veika dredre, e a yaco me dua tikoga na dauveiqaravi yaloqaqa ka iliuliu e na kedra maliwa na Yalododonu, dau ivakaraitaki tu ga ni vakabauta, dauvosota e na gauna ni rarawa.

iVakavuvuli nei John Taylor

E kilikili me yaco na veidredre me rawa noda vakataucokotaki.

E sa gadrevi vua na tamata me vakatovolei ka vakasavasavataki, ka vakataucokotaki e na veidredre e dau sotava. Ia, eda kunea e so na tamata e na veitabagauna sa oti ni ra curuma na veidredre kei na veika rarawa e na kena veimataqali, ka ra vulica ni dodonu me ra vakabauta na Kalou ka vakabauti Koya duadua ga.⁷

Eda sa vulica e vuqa na ka mai na veika rarawa. Ka da vakatoka me veika rarawa. Au vakatoka me koronivuli ni vulici ni veika. Au a sega ni dau nuiqawaqawataka vakalevu na veika oqo. E vakakina nikua. Na cava e betedra? Na cava na vuna nodra vakatovolei na tamata vinaka? Au sa sega mada ni raica na veika oqo mai na duatale na rarama, me vaka na kedra yaco me rawa ni vakasavasavataki keda na Yalododonu ni Kalou me vaka era tukuna na vosanikalou, me vaka na siliva sa vakatovolei e na kuro qele, sa vakasavasavataki vakavitu.⁸

So na gauna eda dau vosavosataka na veidredre eda sotava. E sega ni dodonu me da dau vakayacora vakakina. Baleta ni oqo na veika ka gadrevi ena noda vakataucokotaki. So na gauna eda nanuma ni da sa sega tiko ni lewai vakadodonu, ia au nanuma ni rawa me donu oqo. Eda dau nanuma ni ra sa viri tu na dai me da coriti kina ; au nanuma ni sa dina sara na veika au nanuma. E na gauna vata oqori au nanuma ni dodonu me da kurabuitaka na veika oqori. E sega ni dodonu me da kurabuitaka na yalo ni cudrucudru kei na veivakalolovirataki. Baleta ? Baleta ni da bula tiko e na dua na siga kei na gauna ni veilecayaki e vuravura ka vakatokai me gauna sara e muri.⁹

Au kila ni vakataki ira tale na so e tu noda veidredre, veika rarawa, mosi, kei na veileqaleqa. Eda sotava na ka dredre. E dodonu me da vorati vuravura, kei na kaukauwa ni butobuto kei na veidabui vakatamata kei na veimataqali vere; ia, e na gauna vata oqori e na maliwa ni veika oqo sa dodonu me da vakataucokotaki. E sa dodonu me da kilai keda vakaikeda, na noda itutu dina kei na noda itutu e na mata ni Kalou ka kila deivaki na noda igu se veika eda kaukauwa kina kei na noda veimalumalumu; noda lecaika kei na kilaka, noda vuku kei na lialia, ka me rawa kina ni da vakavinavinakataka na ivakavuvuli dina, ka kila vinaka na bibi ni veika era dau tuvai ira mai e noda vakasama.

E dodonu me da dau kila na noda veimalumalumu, kei na nodra malumalumu na noda itokani; na noda igu se veika eda kaukauwa kina kei na nodra talega na tani; ka me da kila vinaka talega na noda itutu dina e na mata ni Kalou, agilosi, kei na tamta; me rawa kina ni da yaco me da veiqaravi e na vakarokoroko, ka kua na nanuma me levu na noda vuku se kaukauwa, se vakalailaitaka, ka vakakina na nodra na tani; ia me da nuitaka ga na noda Kalou bula ka muri koya, ka ni da sa vakararavi sara vua ka ni sa drodro mai ligana na veika ni veivakalougataki kece e da ciqoma.¹⁰

Ko Pita e na nona vosa me baleta na; [veidredre], e a kaya,”oi kemudou sa lomani, kakua ni kidacala e na vuku ni rarawa katakata, sa yaco me vakataovolei kemudou, me sa yacovi kemudou na ka tani: ia dou reki talega kina e na reki vakaidina, ni na vakaraitaki ko koya e na iukuuku.” [Pita 4:12—13]. E a dodonu beka me a sa tukuna vei iratou ni na vakakina, me vaka na kena balavu ni nona bula tiko e lomalagi na Kalou, kei na dua na tevoro e eli ka sa kilikili sara me vakakina. E sega sara na kena leqa vei au na veika oqo. Vakacava ke yaco me da sotava na veikrarawa! Eda lako mai eke e na inaki; eda lako mai e na inaki me da mai vakasavasava ka nakiti oqo me solia vei keda na kila ka vakalou, noda veimalumalumu kei na kaukauwa; kila ka ni noda na rusa, … ka me solia vei keda na kila ni bula tawamudu, ka me rawa ni da rawa na veivere ka vakalagilagia na itikotiko ni qaqa kei na lagilagi.¹¹

E kila vinaka tu na noda vakatovolei na noda iVakabula.

E a ganita me a vakayago vakataki keda o koya [Karisito], ka me rawa kina ni vakatovolei e na veimalumalumu ni yago, ka me rawa ni vakasarasarataki e matana na tevoro, ka dodonu me lewai talega me vakataki ira ga na vo ni tamata. Vakaduatale, mai Kecisimani, e a biu duadua, ka sa levu sara na nona vutugu, ka ni tukuni, na nona buno sa vaka na titiri ni dra, ka bunotaka na dra [raica Luke 22:44]. E na siga cecere ka sa vakarau kina me cabora nona bula e a kaya, “Noqu Kalou, noqu Kalou, ko ni sa biuti au e na vuku ni cava? [Maciu 27:46] E a sa lakova oti o koya na veika oqo, ia, e na nona raici iko ni ko lako sivita tiko na veika dredre kei na rarawa, e kila o koya na sala me sotavi iko kina —na sala me lomani iko kina.¹²

E ganita e na nona a bula voli na iVakabula e vuravura, me temaki e na veigacagaca ni bula me vakataki keda”, ka “me sotava na malumalumu ni yagoda [raica Iperiu 4:15] ka me rawa ni vakila na malumalumu, kaukauwa; taucoko kei na sega ni taucoko ni tamata lutu tani; ia ni sa rawata vinaka na veika ka talai mai kina me mai vakayacora, ka vakayacora e na dela ni veidabuitaki, veitemaki ca, malumalumu kei na lialia ni tamata—e na nona a mai sotava na veitemaki kei na veivakatovolei e na kedra ivukivuki taucoko, ka ravuti ira rawa, sa yaco kina me “Dua na bete levu lomadina” [Iperiu 2:17] me masulaki keda e na matanitu tawamudu nei Tamana. E kila o koya na kena tuvai, ka biuta na ivakarau dodonu ki na bula vakatamata, ni o koya, ena nona a mai bula vakataki keda, ena vuravura oqo, o koya gona mai na nona kila kei na nona a sa bulataka oti, sa rawa kina me vukei ira me vaka na tama se na tubunigone.¹³

Eda na vakalougatataki kevaka eda vosota na noda vakatovolei ena yalovosota kei na talairawarawa.

E na veika kece sara ka ra sa yaco tiko eda vakila ka vakadinadinataka na liga ni Kalou. E dua na inaki cecere cake me baleti ira taucoko, ka na qai vakamatatataki vei keda. E dua na ka e matata, era vakatovolei tiko na Yalododonu e na iwalewale ka sega ni dau kilai vei keda. Era reki na vakabauta ka ra tudei; era rere ka sautaninini ko ira na tawavakabauta. O ira sa vakawaiwai tiko na nodra tavaya ni cina ka tutuvaka tu sa yaco oqo me cina ki na yavadra ka ra sa sega ni tarabe se lutu; ko ira sa sega vei ira na cina se waiwai era tu e na veilecayaki kei na vakatitiqa; ka ra sega ni kila na ka me ra cakava. E sega li ni o koya oqo na vakataucokotaki ni vosa ni Kalou kei na nodra ivakavuvuli na nona italai? E sega beka ni ra vakavulici na Yalododonu e na veigauna taucoko, kevaka era yalodina tikoga ka vosota me yacova na ivakataotioti, e dodonu me ra bulataka tiko na nodra lotu ka talairawarawa kina veivakaro ni Kalou? E sega beka ni ra sa vakasalataki tiko vakawasoma mai na rarawa e waraki ira tu ke ra ivalavala ca? E rawa beka vei ira na dauyalewa, dautagane, veimoceri ni ra se bera ni vakamau, lasulasu, daubutako, daumateni, dau voroka na lawa ni siga ni Vakacecegu, dauvosavakacacataka na lotu, se dau ivalavala ca cava ga, me ra vosota na veivakatovolei, e dodonu me ra lako sivita mai na Yalododonu ka namaki me ra na tu rawa.

Kevaka me ‘o ira kece era vakatokai ira me ra Yalododonu Edaidai me ra dau dina vua na nodra Kalou, ki na Nona veivakaro kei na lawa tabu, ka dodonu me bula me vaka e dua na Yalododonu, era na dau tavali lo ga e yasada na veivakacacani ka sega soti ni vakacacani keda. …Ia, e ka ni rarawa ni sega soti ni vakakina. … E a kaya talega kevaka era muria na Nona lawa na Nona tamata ka talairawarawa ki na Nona veivakaro, veivakarurugi, dauveitaqomaki ka nodra uluvatu tudei, ka na sega ni rawa me dua na tamata e vakamavoataki ira, ka ni o koya e sa na nodra vale ni valu cecere. Na veivakatovolei ni noda vakabauta kei na noda tudei ka da sa sotava tiko oqo e na vakayagataki me da rawata kina na vinaka kei na tiko vinaka ni veigauna sa bera mai. E na yaco mai na gauna eda na rawa ni railesuva ka sarava na makare vata kei na matata ni nona veivakarautaki na Kalou e na veika eda sa mai vakadinadinataka oqo. Me da segata e na noda kaukauwa taucoko me da bula e na mata ni Turaga ka ni kevaka eda vakacacani, e sega ni baleta ni da caka ca ia e baleta ni da caka vinaka.¹⁴

E sega beka ni o raica rawa na yaga ni veivakatovolei kei na ka rarawa ka vakakina na veiyaloyalo ni bula e dodonu me da lako sivia? Sa ikoya na Turaga ka biuti keda e na veitutu ka cakacakataki vakalevu duadua ka rawata na ivakatagedegede vinaka duadua vei ira na nona tamata. E vakaoqo na noqu vakasama, e yawa sara mai na veika era wavoliti keda tu edaidai, era vakamavoataki keda kei na matanitu ni Kalou, era na solia kina na veilaveti cecere duadua ka ra sega vakadua ni sotava, ka sa donu kece ka na donu na ka kece kevaka eda muria tiko na ivakaro ni Kalou. Na cava sara gona li na itutu e dodonu me da tu kina—veituraga, marama kei na gone? Me da qarava na noda itavi vua na Kalou, rokovi koya ka na donu kina na veika kece. Ia me vaka na veika e se bera ni yaco, e dodonu ka na rawa kina vua na Kalou me qarauna na veika me da vinaka kina, ka vakakina na nona Lotu kei na matanitu e vuravura.

Kevaka me da lako sivita na veika rarawa, e sa daumaka. Ia, ni toso tiko na gauna, ni da mai vakaraica na vuku e na veika era tatabogobogo tu oqo vei keda, eda na raica ni Kalou, e dina ga ni dau toso e na so na sala veivakakurabuitaki me rawata kina na veika e lomana e vuravura ka vakakina nona veigagadre me okati keda yadudua, vakakina vakavuvale, sa liutaki na veika kece e na vuku mai vua na Kalou ka sa donu na veika kece ka cakacakataki me laveta na veika tawamudu ni tamada yadua vua na Kalou.¹⁵

Eda kaya vei ira kece na Yalododonu, na veivakatovolei kece eda sotava tiko oqo era na vakadinadinataki ira na Yalododonu kei ira e yacana ga na yalododonu. Ko ira era a dau qarauna tiko me vakawaiwai tiko ga na nodra cina, sa tiko oqo na cina me na liutaki ira; kei ira era a bula voli e na cina kerei, se era vakarautaki mai vei ira tale e so, era na tini e na veilecayaki ka sega ni kila na sala me ra muria. E na veidraki ni bula taucoko oqo sa dodonu me vakarautaki koya tu kina na Yalododonu. Era sa vakavulici e na yalodina ka vakasalataki me ra kakua ni vakararavi ki na tamata se ki na nodra kaukauwa me rawa ni ra tucake ka sabaya na veisiga ni veivakatovolei. E sa tukuni vei ira, “Dou kakua ni lomani vuravura, se na veika sa vakavuravura. Kevaka sa lomani vuravura e dua, sa sega e lomana na loloma vua na Tamada” [1 Joni 2:15]. E a tukuni vei ira ni sa sega e dua na tamata sa qarava rawa e lewe rua na turaga; ni sa cata e dua, ka lomani koya ka dua se na kabita e dua ka beci koya ka dua. Dou sa sega ni qarava rawa na Kalou kei na iyau [raica Luke 16:13]. O ira era sa muria na ivakavuvuli oqo, ka maroroya vakaukauwa na veivakaro e so ni Turaga, era na taukena na kaukauwa kei na vakabauta me rawa kina ni ra vosota na veivakatovolei.¹⁶

Au rekitaka na veika rarawa ni ra gadrevi e na noda vakayalomalumalumutaki ka vakadinadinataka vei keda ni na rawa me vakavurea vei keda na kila me baleta na noda veimalumalumu kei na noda lecaika; au dau marau ni’u sotavi ira baleta ni sa dau rogoca na noqu masu na Kalou; o koya gona oqo au sa dau reki tiko kina e na siga taucoko.¹⁷

Vakatutu ni Vuli kei na Veivosaki

Na cava e so na inaki ni veivakatovolei? Na cava a sega ni tarovi kina na veitemaki mai vua na tamata yalododonu.
E na duidui vakacava na nomu kevaka me a sega na veivakatovolei se na veika dredre? Na cava o sa bau vulica me baleti iko ka vakakina na Kalou mai na veika ko sotava e na nomu bula?
Railesuva na veivakatovolei o sotava ena gauna oqo. E rawa vakacava mai na nomu itovo me baleta na nomu vakatovolei me veisautaka na sala ni nomu vosota ka valuti ira? O na vakavinakataka vakacava na sala mo sotava kina na nomu veivakatovolei?
Baleta na cava e kila vakaoti tu kina na noda iVakabula na veika rarawa eda dau sotava? (raica talega Alama 7:11–12; V&V 19:16–19; 122:8) E vukei keda vakacava na noda kila na veika rarawa e a sotava na noda iVakabula me da dina tiko ni da sotava na noda veivakatovolei?
Na cava eda rawa ni vakayacora me da vakaitavi vakavinakataka cake kina na veivakacegui kei na veivakaukauwataki ka solia tu ko Jisu? (Raica talega Iperiu 4:16; 1 Pita 5:6–11.) Ko a vakakaukauwataki li vakacava mai na veivakacegui ni noda iVakabula ena gauna ni veivakatovolei.
Na cava e dau dredre kina e na so na gauna me da dau vosota na ka talairawarawa nida sotava na leqa. E rawa vakacava me da raica na leqa e na rai vakayalo ni noda Turaga.
Na cava era dau vakayacora na tani ena nodra vukei iko e na nomu veivakatovolei? E rawa vakacava mo vukea e so e na nodra vakatovolei? Na cava ko sa vulica mai na iVakavuvuli nei Peresitedi Taylor ka rawa mo wasea vua e dua ka sotava tiko e so na veidredre?

Veitikina me sala vata:Same 34:19; 2 Koronica 4:8–18; 1 Pita 4:12–13; Alama 36 :3; Ica 12:6 ; V&V 121:7–8

Saints leaving Nauvoo — Nodra biuti Nauvoo na Yalododonu ena vula o Feperueri 1846. E a vakavuvulitaka o President Taylor “ni revurevu ni veivakatovolei e rawa ni ra kilai kina o ira na Yalododonu kei ira e yacadra walega na Yalododonu.”

pocket watch — A qai bula tiko o Peresitedi Taylor me vicasagavulu tale na yabaki ni oti na kena a vakabulai koya na nona kaloko tawaitaga ena 1844, ka vakavuvulitaka kina vei ira na Yalododonu e vuqa sara na ka me baleta na inaki ni veivakatovolei.