Ko e Ngaahi Tāpuaki ʻo e Moʻui Fakafalala Pē Kiate Kitá
ʻOku Tupulaki ʻa e Pisinisí
Fakamālō ki he meʻa naʻá ne ako he ngaahi kalasi moʻui fakafalala pē kiate kitá, ʻi he taimi ne tāpuni ai ha matapā ʻe taha kia Teti Leiasí, ne fakaava mai ha matapā ʻe taha.
FAITAAʻI ʻE Raul Sandoval
Ko e 4 hengihengi ia ʻi Sanitō Tomingiko, ko e Lepupelika ʻo Tominiká, pea kuo ʻosi ʻā mo ngāue ʻa Teti Leiasi. ʻOku lahi ha ngaahi meʻa ke ne fai he ʻahó ni ke tauhi e tuʻunga ʻo ʻene pisinisi ʻoku tupulakí. ʻOkú ne kamata tofitofi ʻa e tematá mo e maá. ʻOkú ne ngaohi leva ʻene kiʻi soosi makehé.
ʻI he hoko ʻa e 6 pongipongi, ʻoku aʻu mai leva ha ongoua ngāue ke tokoni kiate ia, pea ʻoku vave ʻenau teuteú. ʻI he hoko ʻa e 8 pongipongi, kuo nau ʻosi ngaohi ha foʻi sanuisi ʻe 300, ʻosi kofu ʻaki ha kofukofu milemila pea faʻo ʻi ha fanga kiʻi kato. ʻOku toe aʻu mai ha kau ngāue ʻe toko ono, pea ʻalu atu leva e kau ngāué kotoa ke fakahoko hono fakatau atú.
ʻI he hoko ʻa e 9 pongipongí, kuo ʻosi fakatau kotoa e sanuisí, tukukehe pē ha foʻi sanuisi ʻe tolu pe fā ʻe tuku ʻe Teti ke kai ʻe heʻene kau ngāué.
ʻOku lele lelei e pisinisí kia Teti. Ka naʻe teʻeki ha taimi ʻe faingofua ai e ngaahi meʻá. Ko hono moʻoní, ʻi he taʻu ʻe nima kuo hilí, naʻe teʻeki ke ne maʻu ha ngāue tuʻu maʻu ʻi he tafaʻaki ngāue naʻá ne filí—ko ha loea.
Naʻe fēfē leva hono fakahoko ʻe Teti ʻa e liliu mei hono faleʻi e kakaí ki he fakatau sanuisí? Ko e moʻoni naʻe pau ke ngāue mālohi, ka naʻe kau foki ai ʻene fakaʻaongaʻi lelei e ngaahi tefitoʻi moʻoni naʻá ne ako he ngaahi kalasi ne fakahoko ʻe he Siasí ki he moʻui fakafalala pē kiate kitá.
Ko e Mole ʻEne Ngāué
ʻI he taʻu ʻe nima kuohilí, ne ngali fakaofo e moʻuí kia Teti. Naʻá ne maʻu ha ngāue lelei ko ha loea, naʻá ne toki mali, peá ne ʻosi papitaiso hono uaifí. Naʻá ne pehē, “Ka ne ma foua ha ngaahi faingataʻa pea mole ai ʻeku ngāué.”
ʻI he taʻu ʻe fā ne hokó naʻe faingataʻa kia Teti hono kumi ha ngāué. “Naʻe lahi e ngāue ne mei lava ke u fai, ka naʻe ʻikai fie totongi au ia ʻe ha taha. Ne u feinga kamataʻi ha ngaahi ngāue kehekehe ʻiate au pē, ka naʻe ʻikai ola lelei ia.”
Naʻe maʻu ʻe hono uaifi ko Sitefinií ha ngāue lelei, ka naʻe ʻikai lava ʻe heʻene vahé tokotaha pē ʻo totongi e ngaahi moʻuá. Naʻe ʻikai fuoloa kuo ʻi ai ha pēpē ʻa e ongomātuʻá. Ne na fiefia, ka naʻe toe feʻamokaki ange ʻena ngaahi meʻa fakapaʻangá. Ne mole hona falé, pau ke fakatau ʻena kaá, mo fakaʻaongaʻi kotoa e sēniti kuó na fakahū he pangikeé. Naʻe faifai pea pau ke na ʻunu ki ha kiʻi fale siʻisiʻi e faʻē ʻa Sitefinií.
Ka naʻe ʻikai tuka ai e feinga ʻa Tetí. Hili ha taimi siʻi ne na aʻusia ha faingamālie taʻeʻamanekina.
Ko e Mālohi ʻo e Moʻui Fakafalala pē Kiate Kitá
Hili ha ngaahi taʻu ʻo ʻena faingataʻaʻiá, naʻe ʻilo ʻe Teti kuo taimi ke fai ha liliu.
ʻOkú ne pehē, “ne u fili ke toʻo e ngaahi kalasi moʻui fakafalala pē kiate kita ʻa e Siasí.” “Ne u ʻosi fanongo pē ai ka ne u fakakaukau maʻu pē ʻoku ʻikai maʻaku ia. Ne u pehē naʻe fekauʻaki ia mo hono fai ha ngaahi meʻa ʻiate kita peé. Naʻe fakaofo e ngaahi kalasí.”
ʻUluakí, naʻe kau ʻa Teti ʻi ha kulupu Fakapaʻanga Fakataautahá. Naʻá ne kau leva ʻi ha kulupu ki hono Kamataʻi mo Fakatupulaki ʻEku Pisinisí. Naʻe tokoni e ngaahi kalasí kia Teti mo ʻene ʻilo fakapisinisí pea toe tokoni pē foki ke fakatupulaki fakalaumālie ia.
ʻOkú ne pehē, “Naʻe liliu e meʻa kotoa pē ʻi heʻeku toʻo e ngaahi kalasi ko ʻení.” Ne u pehē ke fai e meʻa kotoa pē ne nau akoʻí. Naʻe liliu leva ʻeku tuʻunga fakapaʻangá. Naʻe kamata ke totongi kakato ʻeku vahehongofulú, lotu maʻu pē, ako e folofolá, mo fakaʻaongaʻi ʻeku tuí. Pea naʻe liliu e ngaahi meʻá—Naʻe kamata ke u fakahū ha paʻanga pea ke tauhi e Sāpaté ke māʻoniʻoni. Naʻe tāpuekina au ʻe he foʻi tefitoʻi moʻoni kotoa pē.”
Naʻe ako ʻe Teti ʻi heʻene kulupu Ko Hono Kamataʻi mo Fakatupulaki ʻEku Pisinisí, ʻa e founga ke ʻilo ai ha faʻahinga koloa ʻe ala ʻaonga ki he kakai ʻi he feituʻu ʻoku nofo aí. ʻI heʻene sivisiviʻi e ngaahi meʻa ne kumi ʻe he kakaí, naʻe kamata ke ne maʻu ha fakakaukau. ʻOku saiʻia e kakai ʻi hono feituʻú he sanuisi foʻoú, ka ʻoku nau saiʻia foki hono ngaohi ia ke nau ʻota—mo tiliva angé.
ʻOku pehē ʻe Teti, “ʻOku lahi ha ngaahi falekai ʻoku nau ngaohi ha soosi makehe ʻoku tupu ai e ʻiloa ʻenau meʻakaí.” “Ko ia ne u ngaohi ai ha soosi makehe ki heʻeku sanuisí!”
Ko Hono Fakatupulaki ʻEne Pisinisí
Naʻe ngaohi ʻe Teti ha foʻi sanuisi ʻe 30 ʻi he ʻaho naʻe fokotuʻu ai ʻene pisinisí.
ʻOkú ne pehē, “Hili ha miniti ʻe 30, kuó u osi foki au ki ʻapi.” “Naʻe kamata hohaʻa hoku uaifí ʻi heʻene haʻu ʻoku ou tangutu atu he seá. Naʻá ne ʻeke mai pe ko e hā ʻoku ou foki vave ange ai ki ʻapí—ʻikai ʻoku totonu ke u ʻalu ʻo fakatau e sanuisí? Kuó u ʻosi fakatau kotoa atu kinautolu!”
ʻI he ngaahi uike hokó, naʻe fetuʻutaki ʻa Teti ki he ngaahi pisinisi mo e ngaahi ʻapiako fakalotofonuá. Naʻe fiefia ha niʻihi tokolahi ke fakatau ʻene sanuisí, pea naʻe kamata ke tupulaki ʻene pisinisí. Naʻe vave ʻene ako e founga ke tokangaʻi ai e vesitapolo foʻoú ke tolongá. Naʻá ne ʻilo foki e fuoloa ʻo e taimi ʻe kei sai ai pē ʻene soosi makehé. ʻOkú ne ʻota mo ʻomi e maá he efiafi kotoa pē. ʻOkú ne fakatau e vesitapolo maʻamaʻá he ngaahi ʻaho Tokonakí, ʻa ia ʻoku maʻamaʻa ange ka ʻe kei sai pē ki he Mōnité.
Ne ʻikai fuoloa mei ai kuó ne maʻu ha ngaahi ʻota ki ha kalasi pau ʻo e sanuisí, naʻa mo ha ngaahi ʻota lahi ki he ngaahi polokalama makehé. Naʻá ne fie maʻu tokoni pea kamata leva ke ne totongi ha kau ngāue.
ʻI hono fokotuʻu ʻe Teti ha ngaahi vā fetuʻutaki lelei mo e ngaahi ʻapiako mo e ngaahi pisinisi fakalotofonuá, naʻá ne maʻu ai ha kau kasitomā lelei mo tuʻu pau. ʻI loto ʻi ha māhina ʻe fā, naʻá ne maʻu ha kau ngāue ʻe toko 8 mo fakatau atu ha foʻi sanuisi ʻe 300 he ʻaho kotoa pē, ʻi ha ʻaho ʻe nima he uike takitaha. Naʻe fuʻu lelei ʻaupito ʻene timi tuʻuaki fakataú ʻi heʻenau fakatau atu e foʻi sanuisi kotoa pē, naʻa mo e faʻahitaʻu māfaná ʻi he taimi ʻoku tutuku ai e akó. Kuo mateuteu ʻeni ʻa Teti ke toe fakalahi ʻene pisinisí.
Koeʻuhí naʻá ne toʻo e ngaahi kalasi moʻui fakafalala pē kiate kitá, naʻe ueʻi ai ia ke ne maʻu e foʻi fakakaukau ʻo e pisinisi sanuisí. ʻOkú ne pehē, “Koeʻuhí ko e fakahinohino mei he Siasí pea mo e ngaahi tāpuaki kuó u maʻú, ʻoku ou maʻu ai ha fakamoʻoni mālohi ki he Siasi ʻo Sīsū Kalaisí.”