2019
ʻAhiʻahiʻi ha Ngaahi Tukufakaholo Foʻou ʻo e Toetuʻú
ʻEpeleli 2019


ʻAhiʻahiʻi ha Ngaahi Tukufakaholo Foʻou ʻo e Toetuʻú

ʻI he Toetuʻu ko ʻení, fakaʻaongaʻi ha kiʻi taimi ke ke fakamanatu ai e ngaahi meʻaʻofa lelei taha kuo ʻosi foakí.

ʻĪmisi
baby Jesus, Mary and Joseph

He Kuo ʻAloʻi Kiate Kitautolu ha Tamasiʻi, tā fakatātaaʻi ʻe Lynne Millman Weidinger

ʻI heʻetau talanoa ki he ngaahi ʻaho mālōloó, ko e Kilisimasí pē ʻoku lahi taha e tokanga ki aí. Ka ʻo kapau ne ʻikai e ngaahi meʻa ne hoko he fuoloá ʻa ia ʻoku tau fakamanatu he Toetuʻú, he ʻikai ʻi ai ha Kilisimasi ia.

Naʻe akoʻi ʻe Palesiteni Kōtoni B. Hingikelī (1910–2008), “He ʻikai ha Kilisimani kapau naʻe ʻikai ha Toetuʻu. Naʻe mei hoko pē valevale ko Sīsū ʻo Pētelihemá ko ha toe pēpē angamaheni pē ka ne taʻeʻoua e Kalaisi huhuʻi ʻo Ketisemani mo Kālevalé, pea mo e foʻi moʻoni fakaʻeiʻeiki ʻo e Toetuʻú.”1

Ko ha ngaahi tukufakaholo ʻeni ʻe niʻihi ʻe lava ke ke fakakaukau ki ai ʻo tānaki atu ki hoʻo ngaahi fakafiefia fakataʻú.

1. Fakahoko ha Hiva ʻi he Toetuʻú

ʻĪmisi
kids singing

Makehe mei he ngaahi tatau fakaoli ʻo e fanga tiá mo e fanga kiʻi ʻelevesi, ʻoku fekauʻaki e ngaahi hiva Kilisimasí kotoa mo Sīsū Kalaisi. Ko e Toetuʻú ʻa e taimi lelei taha ki he ngaahi hiva fekauʻaki mo e Fakamoʻuí, naʻa mo e ngaahi taimi ʻoku tau hiva ai ʻi he ngaahi matapā muʻa ʻo hotau ngaahi kaungāʻapí.

Kapau ʻokú ke fiu kumi ha ngaahi fakakaukau, vakaiʻi ʻa e konga “ngaahi tefito” ʻo e tohi himi ʻi lalo he “Toetuʻú” mo e “Fakaleleí” ki ha ngaahi hiva. Ko e hā pē ha faʻahinga hiva ʻokú ne fakamanatu ʻa Sīsū Kalaisí ʻoku lelei ia ki hono hivaʻi ʻi he Toetuʻú.

2. Fakamolemoleʻi ha Tokotaha

ʻĪmisi
girls hugging

Ko e hā hono tuʻo lahi haʻo ongoʻi houngaʻia he meʻaʻofa ʻo e fakatomalá? ʻOku ʻomi ʻe he Toetuʻú ha faingamālie ke tau fakakaukau lahi ange ai fekauʻaki mo e founga ʻoku tau fakahaaʻi ai e laumālie tatau ʻo e fakamolemolé ki he niʻihi kehé.

Naʻe akonaki ʻa Sīsū ʻo pehē: “Ko ia, ʻoku ou pehē kiate kimoutolu, ʻoku totonu ke mou fefakamolemoleʻaki. …

“Ko au, ko e ʻEikí, te u fakamolemoleʻi ʻa ia ʻoku ou loto ke fakamolemoleʻí, ka ʻoku ʻekeʻi meiate kimoutolu ʻa hoʻomou fakamolemoleʻi ʻa e kakai kotoa pē” (Tokāteline mo e Ngaahi Fuakavá 64:9–10).

Fehuʻi hifo kiate koe: Ko hai ʻokú ke kei lotomamahi ki aí? Lotua ʻa e mālohi ke fakamolemoleʻi e tokotaha ko ʻení, pea tuku ke tokoni e Fakamoʻuí ke fakatatafi atu e ngaahi ongo fakamamahi ko iá.

3. Fakahoko ha Fakaʻaliʻali, Tulama, pe Polokalama Kehe

ʻĪmisi
boy dressed up

ʻE lava ke ke fokotuʻutuʻu ha polokalama ki he Toetuʻú. Ko hono sīpinga faingofuá ko ha lau folofola ki he efiafi fakafāimlí pe ko ha koniseti hiva maʻá e koló.

4. ʻAʻahi ki he Faʻitoka ʻo Homou Ngaahi ʻOfaʻangá

ʻĪmisi
family visiting graves

Koeʻuhí ko Sīsū Kalaisi, kuo mole ʻa e huhu ʻo e maté (vakai, 1 Kolinitō 15:55). Fakaʻaongaʻi ha taimi ke ʻaʻahi ki he faʻitoka ʻo homou ngaahi ʻofaʻangá ke fakalaulauloto ki he ongoongo lelei ko ʻení.

ʻE lava foki ke ke lau leʻolahi ha niʻihi ʻo e ngaahi veesi folofola manakoa ʻoku fekauʻaki mo e Toetuʻú, ʻi hoʻo ʻaʻahi ki he ngaahi faʻitoka ko ʻení. Ko ha niʻihi ʻo e (ngaahi veesi folofola lahi) ke fakakaukau ki aí ko e 1 Kolinitō 15:20–22; ʻAlamā 11:42–44; mo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:14–16.

5. Hoko ʻo Lelei Ange

ʻĪmisi
Christ visiting the Americas

Toʻo mei he Jesus Christ Visits the Americas,by John Scott

ʻOku fakamanatu ʻe he Toetuʻú ʻa e meʻa ne hoko ʻi Ketisemaní, meʻa ne hoko ʻi he kolosí, ko e toe tuʻu ʻa e Fakamoʻuí mei he maté ʻi he ʻaho hono tolú, pea mo ʻEne ngāue fakaetauhi ʻi ha ʻaho ʻe 40 kimuʻa pea hāʻele hake ki he langí.

ʻIkai ngata aí, ne ʻikai fuoloa mei Heʻene hāʻele hake ki he langí, naʻe hā ʻa Sīsū Kalaisi ki he kakai Nīfaí mo tokoniʻi kinautolu (vakai, 3 Nīfai 11–28). Ko ha meʻa lahi ia ke fakamanatua!

Ko e hā ʻoku ʻikai fakalahi ai ho faʻahitaʻu Toetuʻú? Tuku ke toe fiefia ange ho laumālié ʻi he ngaahi mana ʻo e Toetuʻú. Feinga mālohi ke ke moʻui faka-Kalaisi ange ʻi he ʻaho ʻe 40 hili e Toetuʻú. Ki ha ueʻi fakalaumālie, ʻe lava ke ke muimui he fakaafe ʻa Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni ʻoku pehē: “Fakatapui ha konga ʻo homou taimí ʻi he uike kotoa pē ke ako ʻa e meʻa kotoa pē naʻe folofola ʻaki mo fai ʻe Sīsū ʻo hangē ko ia kuo lekooti ʻi he Fuakava Motuʻá, he ko Ia ʻa e Sihova ʻo e Fuakava Motuʻá. Ako ʻEne ngaahi fonó ʻo hangē ko ia kuo lekooti ʻi he Fuakava Foʻoú, he ko Ia hono Kalaisí. Ako ʻEne tokāteliné ʻo hangē ko ia kuo lekooti ʻi he Tohi ʻa Molomoná, he ʻoku ʻikai mo ha toe tohi folofola ʻoku fakahā mahino ange ai Hono misioná mo ʻEne ngāué. Pea ako ʻEne ngaahi folofolá ʻo hangē ko ia kuo lekooti ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakavá, he ʻoku hokohoko atu ʻEne akoʻi Hono kakaí ʻi he kuonga fakakosipeli ko ʻení.”2

ʻOku Tatali Mai Ho Ngaahi Tukufakaholó

Naʻe akonaki ʻa ʻEletā Tieta F. ʻUkitofa ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻo pehē, “Ke ʻiloʻi ʻa e ʻaho mahuʻinga taha ʻi he hisitōliá, kuo pau ke tau foki ki ha efiafi ʻi ha meimei taʻu ʻe 2,000 tupu ʻi he kuohilí he Ngoue ko Ketisemaní, ʻi he tūʻulutui ʻa Sīsū Kalaisi ʻi he lotu fakamātoato mo afeitaulalo ke foaki ʻEne moʻuí koeʻuhi ko ʻetau ngaahi angahalá.”3

ʻOku tatau e ngaahi meʻa mahuʻinga taha ʻo e hisitōliá mo hono fakaʻaongaʻi ha taimi ke fakalaulauloto ki ai he taʻu kotoa pē. ʻOku tokoni e ngaahi tukufakaholó ke tau fakahoko ia, neongo pe ko e ngaahi meʻa ʻi he lisi ko ʻení pe ko ha ngaahi meʻa pē ia ʻaʻau.

Ko e hā te ke tānaki mai he taʻu ní?

Ngaahi Fakamatalá

  1. Gordon B. Hinckley, “The Wondrous and True Story of Christmas,” Ensign, Dec. 2000, 5.

  2. Russell M. Nelson, “Kau Palōfitá, Takimuʻá, mo e Fono Faka-ʻOtuá” (fakataha lotu fakamāmani lahi maʻá e kakai lalahi kei talavoú, San. 8, 2017), broadcasts.lds.org

  3. Dieter F. Uchtdorf, “Vakai ki he Tangatá!” Liahona, Mē 2018, 108.

Paaki