O Vavega o le Faamalologa: Auaunaga Atu i le Toatasi

Saunia e Elder William K. Jackson

O le Fitugafulu

O le a se mea e mafai ona tatou aoao mai le faamalologa e Iesu o le fafine na i ai se faafitauli o le puna toto ma le fafine sa lē mafai ona tu a’e o ia lava i luga?

O Iesu o loo savavali faatasi ma isi a o aapa atu le fafine e pa’i atu i le tuupao o Lona ofu talaloa

O nisi o mea e sili ona faafiafiaina ma musuia i le soifuaga o Iesu le Nasareta na aofia ai le tele o vavega sa Ia faia. O ana galuega faavavega na oo mai i mamanu, tetelē, ma tulaga uma.

Sa latou faamalosia i taimi uma le faatuatua i loto talitonu ma faamanuiaina olaga o tagata moni. Ona o o latou taunuuga ofoofogia, o nei vavega—na faamatalaina i faaliliuga eseese faatusi paia o ni faailoga, mea ofoofogia, mana, ma galuega maoae—sa i ai le gafatia e faateleina ai ma faalautele ai aafiaga faaleagaga o aoaoga a Keriso. Sa latou faatinoina Lana galuega i se mea ofoofogia ma e tele lava ina lē teenaina. Sa latou tuu atu ai le faatuatuaga i Ana galuega.

Ae o le faamoemoega o vavega a Iesu na sili mamao atu nai lo le faagauai atu ma faaofo o tagata (e ui ina latou faataunuuina moni lena mea). O le Keriso e le o se tagata faaalialia, e le’i faia foi e Ia se suafa mo Ia lava. Tatou te le’i faitau lava i Lona auina atu muamua o ni faalauiloaga, muai faatulaga se faamasinoga i le malumalu, po o le faia o ni faiga faalialia o le mana. I le isi itu, o Ana vavega sa i ai se faamoemoega sili atu ona faaeaina. Sa na ona Ia faia o le finagalo o le Tama.

O Le Faamaloloina “o se Fafine sa i ai se Faafitauli o le Punatoto”

I le avea ai ma se fomai, e masani ona ou fiafia i tala o faamalologa a le Faaola. O se tasi o ia vavega na tupu o se vaega o le tala ofoofogia o le fafine na i ai se faatitauli o le puna toto (tagai Mataio 9:20–22; Mareko 5:25–34; Luka 8:43–48). O lana tala o se tala faanoanoa. Mo le 12 tausaga sa mafatia ai o ia i lenei faigata ma le tele o ona taunuuga.

E ui i le faaaluina o lona taimi atoa ma taleni (ma sekeli!) e su’e ai se fofo, ae sa leai se fofo na maua e fomai o ona aso. Atonu sa mafatia o ia i le punatoto, o se tulaga o gasegase tau tamaitai ua faailogaina i le malosi ma le faaumiumi o le palapala alu. O lenei mea e tele ona mafuaaga—e aofia ai le le paleni o mone, faafitauli o le toto to’a e pei o le faama’i o le von Willebrand, vaivai o seletoto faato’a [platelets], tulaga e le masani ona i ai le to’ala fanau, ma le kanesa—ma e masani ona o mai faatasi ma le tiga tele ma le tiga tutui. I le mavae ai o le 12 tausaga o le malosi o le punatoto, o lenei tamaitai lē laki atonu foi na oo i vaivaiga, lelavā, ma le toto vaivai.

Ae o lona faaletonu faaletino sa na o le afa lea o le faafitauli! I la le tulafono, o le punatoto semanu e faavasegaina ai o ia e “lē mama”—o lona uiga semanu e faamalosia o ia e nofo ese mai isi a o puapuagatia o ia. E foliga mai o le uiga o lenei mea o le aveesea mai i se tane po o se fanau pe afai e i ai. Semanu e le mafai ona ia faatasi ma i latou pe tausia i latou. O nisi tapulaa semanu e taofia ai o ia mai le tapuai i le malumalu po o le asiasi atu i le sunako. E lē gata i lea, soo se tasi na ia pa’i i ai, pe pa’i atu ia te ia, o le a ta’ua foi e “lē mama.”

E ui lava i nei faafitauli faaletulafono ma faaleagafesootai, ae sa alu atu pea lenei tamaitai faatuatua i le Faaola, atonu e mai i tua ma i le lotolotoi o se motu o tagata toatele, faatasi ai ma le faamoemoe faamaoni lea e oo lava i le pa’i atu i Ona laei o le a fesoasoani ia te ia e ausia ai le manao o lona loto. Ua ta’u mai e le mau ia i tatou e faapea, ina ua pa’i atu i le ofu o Iesu, sa ia lagonaina se suiga vave i lona tino, o se malosiaga o le mana, lea na molimauina ia te ia ua ia mulimuli ane “faamaloloina” (tagai Mareko 5:28–29).

Atonu ona o le tulaga faasāina sa i ai muamua, sa ia taumafai ai e aluese atu faalilolilo, ae sa silafia e le Keriso mamana lona pa’i atu—ma lona loto ma lona faamoemoega. I lana saunoaga mo le manuia o i latou na siomia o Ia, sa Ia fesili ai, “O ai ea ua na pa’i mai ia te a’u?” ona faaopoopo mai lea, “Na pa’i mai lava se tasi ia te a’u: aua ua ou iloa ua alu atu le mana mai ia te a’u” (Luka 8:45, 46).

O lenei tamaitai lelei, i lona talitonuina, na sau i luma ma faailoa atu, ma aioi atu i lona tulaga ma faasoa atu le tala i lona manuia. O le pa’i “lē mama” atu a se isi, semanu e sili atu nai lo se solitulafono faatauvaa, ae faatasi ai ma le mea ou te mafaufauina o le alofa tele i Lona loto, sa faamafanafanaina ai e Iesu le fafine, ma faamautinoa atu ia te ia o loo lelei mea uma, o lona faatuatua na faamaloloina ai o ia, ma e mafai ona ia alu ese atu i le filemu, saoloto mai lona mala sa i ai muamua. Sa maofa i latou uma na i ai.

Na tupu lenei mea a o faananati atu Iesu, Ona soo, ma se taitai o le sunako i le lotoifale, e igoa ia Iairo i lona fale e vaai i lona afafine na ma’i tigaina. Sa utiuti lo latou taimi ma fetaomi atu e tuli le taimi—ae, o le teineitiiti, sa oo “i le tulaga o le oti” (Mareko 5:23)—ae peitai sa faaalu e le Faaola le taimi e auauna atu ai i le toatasi, i se tagata sa manaomia le fesoasoani. Oka se lesona i le auaunaga! O le faatuai, e pei o le a outou ta’ua ai, na i’u ai ina latou tuai taunuu atu i le fale o Iairo—ina ua maliu lona afafine faapelepele. O le faatuai sa atili maoae ai le faamalologa lea na sosoo ai o le teineitiiti.

E le’i valaauliaina, ae sa matauina e le Faaola lenei fafine mafatia. Sa Ia taofia le mea sa Ia faia, faatali le motu o tagata, ma auauna atu i le toatasi.

O le Fafine sa i ai se Ma’i i le Sefuluvalu Tausaga, saunia e James Tissot, © Brooklyn Museum / faatauina e ala i lesitala faalauaitele / Bridgeman Images

Faamaloloina o se Fafine O Lē “E Le Mafaia Ona Faatu o Ia i Luga”

O se isi mea tulaga ese na tupu i le galuega a le Faaola na aofia ai se “afafine lona lua o Aperaamo” ma se mafatiaga ua leva (tagai Luka 13:11–16). Tatou te faafetai mo le faamaumauina e Luka o lenei mea na tupu, o ia o se fomai ma se soo o Keriso.

I se tasi aso Sapati, sa aoao atu ai e Iesu se faapotopotoga toatele e le masalomia i se sunako. I totonu o le motu o tagata sa i ai se fafine sa tigaina i se tulaga pagatia mo le 18 tausaga lea na mafua ai ona faano’uno’u ma ua lē mafai ai ona ia faasa’oina le pito i luga o lona tino. E tele tulaga e mafai ona mafua ai se faaletonu faapena. O nisi o i latou atonu na i ai mai le fananau mai ma e foliga mai e le o le tulaga lea i le vaaiga lea, talu ai o lē na aafia o se tamaitai ua matua. O isi, e faalagolago i le pito o le ivitu sa faaletonu po o le vaega sa faaletonu, atonu na afaina tele ai o ia i le ogaoga o le gugu, manuaga tuga o le papatua, gugu e fulafula ai sooga o ivi o le tuasivi, faama’i o le tuasivi pi’o [Scheuermann], po o le faateteleina o le vaivai o sooga o ponaivi. O nei tulaga o le a tiga uma ma matautia (taumafai e punou atu i le 90 tikeri mo se taimi umi lava; e faavaivai tagata ma, mulimuli ane, e tiga tele).

E le’i valaauliaina, ae sa matauina e le Faaola lenei fafine mafatia. E pei ona sa Ia faia ina ua mavae le faamalologa o le fafine sa i ai le faafitauli o le punatoto, sa Ia taofia le mea sa Ia faia, faatali le motu o tagata, ma auauna atu i le tasi. Na valaau atu ia te ia e alu atu ma tuu Ona aao i ona luga, sa Ia fetalai atu ai, “Funa e, ua tatalaina lou vaivai” (Luka 13:12). O le taunuuga o Ana afioga sa vave ona oo mai. Sa tu sa’o o ia—ma, e mafai ona tatou manatu, ua leai se tiga—mo le taimi muamua i le toeitiiti lua sefulu tausaga. O ia (ma atonu ma le toatele o isi na auai) na vivii a’e i le Atua ma avatu le faafetai.

I le isi itu, sa tiga le pule o le sunako i lenei “galuega” na faia i le Sapati. Mo le manuia o le a’oa’o ma isi e pei o ia, sa tuu atu ai e Iesu se lauga le faagaloina e uiga i le aso Sapati; o le vavega na muamua atu na tuuina atu ai le suiga lē faalavelaveina.

Aisea e Tutupu ai Vavega?

E ala i nei mea ma isi tulaga, ua ou matauina ai vavega a Keriso:

Sa avea i taimi uma o se auala e faamanuia ai.
Na tuuina mai ai se faamaoniga o Lona alofa ma le faamemelo mo Ona uso ma tuafafine. O i latou o se faamaoniga o le tāua o le toatasi i le Faaola. Ina ua Ia auauna atu i tagata, sa seāseā ona ia faia nisi galuega; ae, sa ia tuuina atu ia i latou Lana gauai atoatoa ma le lē faatuāoia.
Na tuuina atu se lesona e maoae le tāua o agaga. Sa Ia silafia lelei tagata uma, o latou tulaga, ma o latou manaoga.
Na faaalia Lona mana ma le atamai i elemene tonu i se auala e le o malamalama i ai i le taimi nei. Sa mulimuli o Ia i tulafono uma, ma sa usitai mea uma ia te Ia.
Sa masani ona muai tupu i taimi maoae faafaiaoga, ma faatulaga ai le tulaga mo Lana faamalamalamaga i upumoni paia o le talalelei. Sa latou gauai atu i le mea o le a tupu.
Sa auauna atu o se molimau ia i latou na aafia patino, faapea foi i le au maimoa, o Iesu o le Mesia folafolaina o valoaga ma sa i ai o Ia iina i le galuega a Lona Tama.
Na faaalia mai o le faamalologa faaletino ma le faaleagaga e oo mai e ala i le mana o loo faatinoina ma le loto i ai e Keriso, ae le o mea maneta po o laki, ma o nei vavega (e pei o le tulaga o le fafine sa mafatia i le punatoto) e mafai ona aumaia i nisi taimi e ala i le faatuatua o le tagata talosaga.¹

E ui i le mea moni e faapea, o vavega e le o taimi uma o ni faamaoniga e le mafaafitia o galuega taulima a le lagi (mo se faataitaiga, tagai Esoto 7:11; Mataio 7:22–23; Mareko 3:22; Faaaliga 16:13–14), O Ana vavega o galuega lava ia o le amiotonu ma le agaalofa. Latou te faamanuia i taimi uma. Ma e aofia ai le vavega aupito tulaga ese o vavega uma, o se tasi o vavega aoao ma e lē i’u, na faataunuuina i Ketesemane, i Kolokota, ma i le tuugamau. O lenei vavega e faamautinoa ai e i ai se aso, e mafai ai e ma’i faaletino ma faaleagaga uma ona faamaloloina ma faatoilaloina.

O Ana vavega ua aofia ai se faamoemoega paia ma faaeaina—ma e tāua tele i e loto mama ma e talitonu, i aso ua leva ma aso nei! Latou te molimau mai o Ia, e moni lava, o le Keriso. Ma faalogo atu i ai! Ua fautuaina i tatou e Peresitene Russell M. Nelson ia saili pea ma faamoemoe i vavega a o ia valoia o faaaliga silisili o le mana o le Faaola o le a oo mai i tausaga o i luma atu.²