Chʼol 13
Li tijonelil
Kʼaʼru li tijonelil
Li tijonelil aʼan lix junelikil wankil li Dios, ut li wankilal naxkʼe. Rikʼin li tijonelil aʼan kixyoʼobʼtesi ut naxjolomi li choxa ut li ruchichʼochʼ. Rikʼin li wankilal aʼin nakʼuulaman chi tzʼaqal tuqtu li choxa chʼochʼ. Rikʼin li wankilal aʼin, Aʼan naxbʼaanu lix kʼanjel ut lix loqʼal: aʼan “xkʼeebʼal chi uxmank lix kolbʼal chiru li kamk ut lix yuʼam chi junelik li winq” (Moises 1:39).
Li qaChoxahil Yuwaʼ naxkʼe xwankil lix tijonelil rehebʼ li winq saʼ li Iglees li kʼulubʼejebʼ. Rikʼin li tijonelil ebʼ aʼan nekeʼru chi kʼanjelak saʼ lix kʼabʼaʼ li Dios, choqʼ re xkolbʼal lix junkabʼalebʼ li winq. Rikʼin aʼan naru nekeʼkʼeheʼ xwankil chixjultikankil li evangelio, chixkʼanjelankil li kʼojobʼanbʼil kʼanjel re li kolbʼa-ibʼ, ut chixjolominkil lix awaʼbʼejihom li Dios saʼ li ruchichʼochʼ.
-
Kʼoxla kʼaʼut naq nim xwankil naq li Dios naxkanabʼebʼ li winq ut li al li kʼulubʼejebʼ, chixkʼulbʼal lix tijonelil.Kʼut naq aajel ru choqʼ qe li tijonelil saʼ li ruchichʼochʼ?
Tento taawanq qikʼin lix wankil li tijonelil re tooruuq chi kʼanjelak saʼ lix kʼabʼaʼ li Dios naq yooko chixbʼaanunkil li loqʼlaj kʼojobʼanbʼil kʼanjel re li evangelio, joʼ li kubʼihaʼ, li kʼojobʼank saʼ li Iglees, rosobʼtesinkil li loqʼlaj waʼak, ut li sumlaak saʼ li santil ochoch. Wi junaq winq maakʼaʼ li tijonelil rikʼin, us ta anchal lix chʼool, li Qaawaʼ inkʼaʼ tixkʼulubʼa li kʼojobʼanbʼil kʼanjel naxbʼaanu (chiʼilmanq Mateo 7:21–23; Ebʼ lix Raqalil li Paabʼaal 1:5). Ebʼ li xninqal ru kʼojobʼanbʼil kʼanjel aʼin tento naq teʼbʼaanuuq saʼ li ruchichʼochʼ xbʼaanebʼ li winq li nekeʼkʼamok re li tijonelil.
Ebʼ li winq tento teʼxkʼul li tijonelil re teʼjolominq saʼ Lix Iglees li Jesukristo rehebʼ laj Santil Paabʼanel saʼ Rosoʼjikebʼ li Kutan, ut re teʼxbʼeresi lix kʼanjel li Iglees saʼ li jar paay chi naʼajej saʼ li ruchichʼochʼ. Naq kiwan li Kristo saʼ li ruchichʼochʼ, Aʼan kixsikʼebʼ ru lix Apostol ut kixkʼojobʼebʼ re teʼruuq chixjolominkil lix Iglees. Aʼan kixkʼe rehebʼ lix wankil li tijonelil re teʼkʼanjelaq saʼ lix kʼabʼaʼ. (Chiʼilmanq Markos 3:13–15; Jwan 15:16.)
Jun chik ajom li aajel wiʼ ru li tijonelil saʼ li ruchichʼochʼ, aʼan re naq tooruuq chixtawbʼal ru li rajom xchʼool li Qaawaʼ ut chixbʼaanunkil lix kʼanjel. Li Dios naxkʼutbʼesi li rajom chiru li winq li kʼeebʼil xwankil saʼ li tijonelil joʼ aj bʼaanunel ruuchil arin saʼ li ruchichʼochʼ, aʼan li profeet. Li profeet, li wan choqʼ Awaʼbʼej re li Iglees, nakʼanjelak joʼ aj yehol re li raatin li Dios choqʼ rehebʼ chixjunil li komon re li Iglees ut chixjunilebʼ li tenamit saʼ li ruchichʼochʼ.
-
Kʼaʼut naq aajel ru naq junaq winq ak xkʼul tzʼaqal li wankilal naq naxkʼanjela junaq kʼojobʼanbʼil kʼanjel?
Chan ru naq ebʼ li winq nekeʼxkʼul li tijonelil?
Li Qaawaʼ kixkʼuubʼ chanru naq taakʼeemanq li tijonelil chi tuqtu rehebʼ li ralal saʼ li ruchichʼochʼ. Junaq winq komon saʼ li Iglees li kʼulubʼej, naxkʼul li tijonelil “rikʼin xkʼeebʼal li uqʼej xbʼaanebʼ li kʼeebʼilebʼ xwankil, re tixjultika li Evangelio ut tixkʼanjela li kʼojobʼanbʼil kʼanjel li wan chi saʼ” (Ebʼ lix Raqalil li Paabʼaal 1:5).
Joʼkaʼin naq ebʼ li winq keʼxkʼul li tijonelil najter, joʼ saʼ xkutankil laj Moises: “Ut maaʼani naru tixchap li loqʼlaj kʼanjel aʼin choqʼ re xjunes ribʼ, kaʼaj bʼan wiʼ li bʼoqbʼil xbʼaan li Dios joʼ laj Aaron” (Hebreos 5:4). Laj Aaron kixkʼul li tijonelil rikʼin laj Moises, aʼan lix jolominel saʼ li tijonelil (chiʼilmanq Exodo 28:1). Kaʼajebʼ wiʼ li ani nekeʼkʼamok re li tijonelil nekeʼru chixkʼojobʼankil jalanebʼ chik, ut kaʼajwiʼ nekeʼru chixbʼaanunkil wi bʼeresinbʼilebʼ xbʼaanebʼ li nakeʼkʼamok re lix lawil li kʼojobʼank aʼan (chiʼilmanq li chʼol 14 saʼ li hu aʼin).
Ebʼ li winq inkʼaʼ nekeʼru chixloqʼbʼal ut chixkʼayinkil lix wankil li tijonelil. Inkʼaʼ ajwiʼ nekeʼru chixkʼulbʼal li tijonelil saʼ xbʼeenebʼ xjunesebʼ ribʼ. Saʼ li Akʼ Chaqʼrabʼ naqil resil jun li winq aj Simon xkʼabʼaʼ, li kiwan naq ebʼ lix Apostol li Kristo keʼxjolomi li Iglees. Laj Simon kijaleʼ xchʼool ut kikubʼe xhaʼ saʼ li Iglees. Rikʼin naq aʼan kʼaʼjoʼ xseebʼal joʼ aj qʼe, ebʼ li tenamit keʼxkʼoxla naq wan lix wankil li Dios rikʼin. Aʼut maakʼaʼ li tijonelil rikʼin laj Simon, ut aʼan kixnaw naq maakʼaʼ.
Laj Simon kixnaw naq ebʼ li Apostol ut ebʼ laj jolominel re li tijonelil saʼ li Iglees wan tzʼaqal lix wankil li Dios rikʼinebʼ. Kirilebʼ chiroksinkil li tijonelil saʼ xbʼaanunkil lix kʼanjel li Qaawaʼ, ut kiraj raj xkʼulbʼal li wankilal aʼin choqʼ re xjunes. Aʼan kixpatzʼ xloqʼbʼal li tijonelil. (Chiʼilmanq Hechos 8:9–19.) Aʼbʼan laj Pedro, li xbʼeenil Apostol, kixye: “Chiʼosoʼq laa tumin aawochbʼeen, xbʼaan naq xakʼoxla naq lix simaatan li Dios naloqʼman rikʼin tumin” (Hechos 8:20).
-
Kʼaʼut naq aajel ru naq “maaʼani naru tixchap li loqʼlaj [tijonelil] choqʼ re xjunes ribʼ”?
Chan ru naq ebʼ li winq nekeʼroksi chi us li tijonelil?
Tento taaʼoksimanq li tijonelil re rosobʼtesinkil lix yuʼamebʼ li ralal xkʼajol li qaChoxahil Yuwaʼ arin saʼ li ruchichʼochʼ. Ebʼ li nekeʼkʼamok re li tijonelil tento teʼjolominq rikʼin rahok ut chaabʼil chʼoolej. Inkʼaʼ us naq teʼxminebʼ ru lix junkabʼal malaj anihaq chik chi abʼink chiruhebʼ. Li Qaawaʼ xye qe naq lix wankil li tijonelil inkʼaʼ naru chi bʼeresimanq, kaʼajwiʼ rikʼin li tiikilal (chiʼilmanq Tz. ut S. 121:36). Wi naqayal roksinkil li tijonelil re xkʼulbʼal qabʼihomal malaj re xnimankil qibʼ, malaj chi yalaq chan ru li moko tiik ta, “kʼehomaq reetal, li choxa narisi ribʼ; narahoʼ xchʼool lix Musiqʼ li Qaawaʼ; ut naq isinbʼil chaq aʼan, osoʼjenaq li tijonelil malaj li wankilal re li winq aʼan” (Tz. ut S. 121:37).
Naq junaq winq naroksi li tijonelil “rikʼin li qʼunbʼesink chʼoolej, rikʼin li najtil oybʼenink, rikʼin li qʼunal chʼoolej ut li tuulanil, ut rikʼin li rahok chi moko pakʼbʼil ta” (Tz. ut S. 121:41), maakʼaʼjoʼ li chaqʼal ru kʼanjel naru cixbʼaanunkil choqʼ re lix junkabʼal ut jalanebʼ chik. Naru chi kubʼsink haʼ, chi kʼojobʼank saʼ li Iglees, ut chixkʼanjelankil li loqʼlaj waʼak naq kʼeebʼil xwankil xbʼaanebʼ li nekeʼkʼamok re lix lawilebʼ li kʼojobʼanbʼil kʼanjel aʼan. Naru chirosobʼtesinkilebʼ li yaj. Rikʼin li tijonelil naru chirosobʼtesinkilebʼ li komon saʼ lix junkabʼal re xwaklesinkil xchʼoolebʼ ut xtenqʼankilebʼ naq nekeʼraj xtenqʼankil. Naru chixtenqʼankil jalanebʼ kabʼal rikʼin li kʼojobʼanbʼil kʼanjel ut osobʼtesink aʼin, naq patzʼbʼil re xbʼaanunkil.
Ebʼ li winq nekeʼroksi xwankil li tijonelil re jolomink saʼ li Iglees naq nekeʼkʼanjelak saʼ li jar paay chi xboqʼabʼalebʼ joʼ li wank choqʼ awaʼbʼej re jun uqʼej, choqʼ obiisp, choqʼ awaʼbʼej re li jun molam, choqʼ awaʼbʼej re jun oqech, ut choqʼ awaʼbʼej re li mision. Ebʼ li winq ut li ixq li nekeʼkʼanjelak saʼ li Iglees joʼ aj kʼanjel ut aj kʼutunel, nekeʼkʼanjelak chi bʼeresinbʼil xbʼaanebʼ laj jolominel saʼ li tijonelil, ut chi kʼambʼilebʼ xbʼe xbʼaan li Santil Musiqʼej.
Kʼaʼru li osobʼtesink naqakʼul rikʼin roksinkil li tijonelil chi tiik?
Li Qaawaʼ xyeechiʼi ninqi osobʼtesink rehebʼ li ani tiikebʼ xchʼool li nekeʼkʼamok re li tijonelil, ut li nekeʼoksink re li tijonelil re rosobʼtesinkil li ras riitzʼinebʼ.
“Tojaʼ ut naq taanimanq xmetzʼew lix kawilal aachʼool chiru li Dios, ut li tzolʼlebʼ re li tijonelil taanaq chiru laa waam chanchan li kʼajobʼ chalen chaq saʼ choxa.
“Li Santil Musiqʼej taaʼochbʼeeninq aawe rajlal, ut laa xuqʼ aʼanaq jun xuqʼ re tiikilal ut yaal li inkʼaʼ naxjal ribʼ; ut laa awaʼbʼejil aʼanaq jun awaʼbʼejil li junelik nakana, ut chi moko minbʼil ta taanumeʼq aawikʼin chi junelik qʼe kutan” (Tz. ut S. 121:45–46).
Li Awaʼbʼej David O. McKay kixye re li junjunq chi winq li taʼoksinq re li tijonelil saʼ tiikilal, naq “tixtaw naq kiʼ chik lix yuʼam, seebʼ chik lix tzʼilom rix re xnawbʼal saʼ junpaat bʼar wan li us ut li inkʼaʼ us, qʼun chik xchʼool ut aj toqʼobʼanel-u, aʼut kawaq ut xaqxooq lix musiqʼ saʼ xkolbʼal rix li kʼaʼru us; taaril naq li tijonelil maajoʼqʼe tixkanabʼ wank choqʼ sahil chʼoolejil—jun yoʼlebʼaal re yoʼyookil haʼ li nabʼululnak toj saʼ li junelik yuʼam” (Enseñanzas de los Presidentes de la Iglesia: David O. McKay 2004, perel 127).
-
Kʼaʼru junjunq li usilal xakʼul rikʼin li tijonelil?
Ebʼ li loqʼlaj hu
-
Tz. ut S. 84; 107 (kʼutbʼesinbʼil naʼlebʼ chirix li tijonelil, joʼ li xaqabʼanbʼil aatin ut sumwank re li tijonelil saʼ Tz. ut S. 84:33–40)
-
Tz. utS. 20:38–67 (nachʼolobʼaman li tenebʼanbʼil saʼ li tijonelil)