Chʼol 25
Li kuyuk saʼ
Chan ru kuyuk saʼ chi tiik
-
Kʼaʼru naru taqabʼaanu re naq li kuyuk saʼ taawanq choqʼ sahil chʼoolejil?
Chalen chaq saʼ xkutankil laj Adan, ebʼ lix tenamit li Dios nekeʼxbʼaanu li kuyuk saʼ re teʼnachʼoq rikʼin Aʼan ut teʼxloqʼoni. Li Jesus kixkʼut chanru lix aajelil ru li kuyuk saʼ rikʼin tzʼaqal lix bʼaanuhom (chiʼlmanq Lukas 4:1–4). Rikʼin li naʼlebʼ kʼutbʼesinbʼil saʼ rosoʼjikebʼ li kutan, naqatzol naq li Qaawaʼ toj naraj naq ebʼ lix tenamit teʼkuyuq saʼ ut teʼtijoq chi kokʼ aj xsaʼ (chiʼilmanq Tz. ut S. 88:76).
Li kuyuk saʼ naraj naxye naq inkʼaʼ nokowaʼak chi moko nokoʼukʼak. Lix kuybʼal li qasaʼ chi kokʼ aj xsaʼ naxtentenqʼa li qajunxaqalil ut naxnima lix seebʼal li qanaʼlebʼ.
Li kolonel kixye naq li kuyuk saʼ chi tiik naraj naq moko kaʼajwiʼta taqakanabʼ waʼak ut ukʼak. Tento ajwiʼ taqabʼeresi li qakʼaʼuxl rikʼin li kʼaʼaq re ru re li musiqʼej.
Tento tootijoq naq naqakuy li qasaʼ
Aajel ru naq taawanq li tijok rochbʼeen li kuyuk saʼ. Yalaq bʼar saʼebʼ li loqʼlaj hu nayeeman resil li tijok rochbʼeen li kuyuk saʼ . Naq naqabʼaanu li kuyuk saʼ, tento ajwiʼ taaʼuxq li tijok chi anchal li qachʼool, ut tento taqatikibʼ ut taqachoy lix kuybʼal li qasaʼ rikʼin li tijok.
Us naq taawanq junaq ajom naqakuy wiʼ qasaʼ
Kʼiila ajom li naru naqakuy wiʼ li qasaʼ. Naru naqaqʼax ru lix majelal li qametzʼew malaj li qachʼaʼajkilal rikʼin li kuyuk saʼ ut li tijok. Wan naq maare taqaj xkuybʼal qasaʼ ut tijok re taatenqʼaaq malaj taabʼeresiiq junaq li qas qiitzʼin, joʼ junaq komon saʼ li qajunkabʼal li wan chi yaj ut naraj jun li rosobʼtesinkil (chiʼilmanq Mosiah 27:22–23). Rikʼin li kuyuk saʼ naru taqanaw li yaal chirix li kʼaʼaq re ru, joʼ chanru kixbʼaanu li profeet aj Alma saʼ lix Hu laj Mormon. Aʼan kixye: “Kinkuy insaʼ ut kintijok kʼiila kutan re taaruuq tinnaw injunes li kʼaʼaq re ru aʼin. Ut anajwan ninnaw injunes naq yaal; xbʼaan naq li Qaawaʼ Dios xkʼutbʼesi chiwu xbʼaan lix Santil Musiqʼ” (Alma 5:46).
Naru naqakuy li qasaʼ re naq ebʼ li qas qiitzʼin teʼxkʼulubʼa li yaal. Li kuyuk saʼ naru naxtenqʼa xkʼojobʼankil li qachʼool saʼ xkutankil li rahilal ut li rahil chʼoolejil (Alma 28:4–6). Li kuyuk saʼ naru chiqatenqʼankil re taqatuulanobʼresi qibʼ ut nachʼ wiʼchik taqeekʼa rikʼin li qaChoxahil Yuwaʼ (chiʼilmanq Helaman 3:35).
Inkʼaʼ us wi saʼ xkuybʼal li qasaʼ naqaj naq taanimaaq qu xbʼaanebʼ li qas qiitzʼin. Li Qaawaʼ kixye:
“Naq texʼayuuniq [teekuy eesaʼ], moko joʼkaqex ta ebʼ laj kaʼpakʼal u li nekeʼxpakʼ xrahilalebʼ xchʼool: nekeʼxpoʼ li rilobʼaalebʼ yal re naq taakʼutmanq chiruhebʼ li tenamit naq yookebʼ chi ayuunik.
“Relik chi yaal ninye eere naq ak xeʼxkʼul lix qʼajkamunkilebʼ.
“Aʼut laaʼat, naq tat-ayuuniq, chayul laa jolom saʼ sununkil bʼan ut chachʼaj laa wu, re naq moko chiruhebʼ ta li tenamit taakʼutunq naq yookat chi ayuunik” (Mateo 6:16–18).
Tento naq taawanq xsahil qachʼool naq naqabʼaanu li kuyuk saʼ, ut inkʼaʼ taqakʼe chi nawmanq naq yooko chixkuybʼal li qasaʼ.
-
Chan ru naq li kʼaʼru wan saʼ li qachʼool naxjal li kʼaʼru naqeekʼa naq naqakuy li qasaʼ?
Li kutan re kuyuk saʼ
Saʼ jun domingo re li po jujunq, ebʼ laj Santil Paabʼanel saʼ Rosoʼjikebʼ li Kutan nekeʼxxaqabʼ jun kutan re kuyuk saʼ. Saʼ li kutan aʼan, inkʼaʼ nokowaʼak chi moko nokoʼukʼak wibʼ sut reeqaj ribʼ. Qayehaq, wi nokowaʼak Sabado ewu, inkʼaʼ chik nokowaʼak chi moko nokoʼukʼak toj reetal Domingo ewu.
Us naq teʼxkuy xsaʼ chixjunilebʼ li komon li kawebʼ roq ruqʼ. Us naq taqawaklesihebʼ xchʼool li qakokʼal chixkuybʼal lix saʼebʼ chirix naq kubʼenaqebʼ xhaʼ, aʼbʼanan maajoʼqʼe taqaminebʼ ru. Li kutan re li kuyuk saʼ aʼan jun kutan sikʼbʼil ru re taqatuulanobʼresi qibʼ chiru li Qaawaʼ rikʼin kuyuk saʼ ut tijok. Aʼan jun kutan re tijok re xtzʼaamankil xkuybʼal li qamaak, ut re xtzʼaamankil li qawankil chi numtaak saʼ xbʼeen li qamajelal ut chixkuybʼalebʼ xmaak li qas qiitzʼin.
Saʼ li domingo re kuyuk saʼ, ebʼ li komon saʼ li Iglees nekeʼchʼutla ut nekeʼxkʼul li loqʼlaj waʼak. Saʼ li chʼutam re kuyuk saʼ ut re chʼolobʼank, nekeʼxkawobʼresi ribʼ xjunesebʼ ut chiribʼilebʼ ribʼ rikʼin xchʼolobʼankil lix nawomebʼ xchʼool chirix li yaal.
-
Chan ru naq xattenqʼaak laaʼat xbʼaan xchʼolobʼankil lix nawom aachʼool saʼ li chʼutam re kuyuk saʼ ut re chʼolobʼank? Chan ru naq xattenqʼaak xbʼaan rabʼinkilebʼ laa komon chixchʼolobʼankil lix nawomebʼ xchʼool?
Li mayej re li kuyuk saʼ
-
Kʼaʼut naq naqakʼe li mayej re li kuyuk saʼ?
Naq naqakuy li qasaʼ rajlal po, li Qaawaʼ naxpatzʼ naq taqatenqʼahebʼ li ani nekeʼraj xtenqʼankil. Jun naʼlebʼ chan ru naru taqabʼaanu aʼin, aʼan xkʼeebʼal re li ani xaqabʼanbʼil saʼ li tijonelil li tumin li xqasach raj saʼ xloqʼbʼal li wa choqʼ re li wibʼ sut. Us naq taqakʼe li joʼ nimal li naru chiqu. Rikʼin xkʼeebʼal li mayej re li kuyuk saʼ, nokoʼok choqʼ reech aj kʼanjel rikʼin li Qaawaʼ saʼ xkʼeebʼal li nakʼanjelak rehebʼ li qas qiitzʼin li wankebʼ saʼ chʼaʼajkillal.
Nokoʼosobʼtesiik naq naqakuy li qasaʼ
-
Kʼaʼru li osobʼtesink naru naqakʼul naq naqakuy li qasaʼ chi tiik?
Laj Isaias, jun li profeet saʼ li Najter Chaqʼrabʼ, kixye li kʼaʼru yeechiʼinbʼil xbʼaan li Qaawaʼ rehebʼ li nekeʼxkuy xsaʼ ut nekeʼxtenqʼahebʼ li nebʼaʼ. Nayeechiʼiman qe li tuqtuukilal, xkawilal li qoq quqʼ, ut qabʼeresinkil xbʼaan li Musiqʼej. Laj Isaias naxye resil li osobʼtesink li nachal naq naqakuy li qasaʼ: “Tojaʼ naq laa saqenk taakʼutunq joʼ naq nahikʼeʼk li kutan, ut saʼ junpaat taakʼiraaq laa tiqʼilal. Kʼamol bʼehaq chawu laa chaabʼil bʼaanuhom ut lin loqʼal taataaqenq aawe. Chi joʼkan, wi taayaabʼa lin kʼabʼaʼ, laaʼin tatinsume; wi tinaabʼoq, tinye aawe: «Weʼkin!» “ (Isaias 58:8–9).
Li kuyuk saʼ naxchaabʼilobʼresi li qayuʼam ut naxkʼe chik qametzʼew. Nokoxtenqʼa chixpaabʼankil li jar raqal chik chi naʼlebʼ re li evangelio, xbʼaan naq nokoxnachʼobʼresi rikʼin li Qaawaʼ.
Rikʼin li kuyuk saʼ naqatzol xrambʼal li rajom li tzʼejwalej
Li kuyuk saʼ nokoxtenqʼa chixtawbʼal chik xkawilal li qamusiqʼ. Naq naqakuy li qasaʼ chi tiik, naqatzol chanru xqʼaxbʼal ru li ajink u ut li ratawom li qatzʼejwal. Naniman li qametzʼew naq naqakʼe reetal naq wan qawankil chixrambʼal li rajom li tzʼejwalej. Wi naqakʼut li kuyuk saʼ chiruhebʼ li qakokʼal, ebʼ aʼan teʼxkʼul xkawilalebʼ xmusiqʼ re teʼxqʼax ru li nimla aaleek moqon saʼ lix yuʼamebʼ.
Li kuyuk saʼ naxkʼe qe li musiqʼejil wankilal
Naq naqakuy li qasaʼ rikʼin xchaabʼilal qanaʼlebʼ ut rikʼin tijok, naniman li qapaabʼaal. Rikʼin li paabʼaal aʼan, taawanq chik li qamusiqʼejil wankil. Qayehaq, laj Alma (jun profeet saʼ lix Hu laj Mormon) naxye resil naq kixkʼulebʼ wiʼchik li ralal laj Mosiah kʼiila chihabʼ chik chirix lix sachbʼa-chʼoolejil xjalikebʼ chaq xchʼool. Aʼan kireekʼa xnimal lix sahil xchʼool naq kixnaw naq keʼkawoʼ chaq xpaabʼaalebʼ ut keʼxtaw chaq xnimal li musiqʼejil wankilal. Keʼxkʼul li wankilal aʼin xbʼaan naq “keʼxkʼe ribʼ … rikʼin naabʼal li tijok ut li kuyuk saʼ, joʼkan naq kiwan rikʼinebʼ li musiqʼej re profeetil aatin, ut li musiqʼej re kʼutbʼesink” (Alma 17:3).
Ebʼ li ralal laj Mosiah keʼwan chaq chi jultikank aatin chiruhebʼ laj Lamanita chiru 14 chihabʼ. Rikʼin naq ebʼ li ralal laj Mosiah keʼxkuy xsaʼ ut keʼtijok, lix Musiqʼ li Qaawaʼ kixnimobʼresi xwankil li raatinebʼ. Rikʼin aʼin kʼaʼjoʼ naq keʼusa chaq saʼ lix kʼanjel joʼ aj kʼamol aatin. (Chiʼilmanq Alma 17:4.)
Li Kolonel kixye chirixebʼ li ani nekeʼkuyuk xsaʼ chi tiik, “Laa Yuwaʼ li naril li kʼaʼru wank saʼ muqmu, tatxqʼajkamu” (Mateo 6:18).
-
Chan ru naq li kuyuk saʼ naru chixtamresinkil li qamusiqʼejil wankil chixkolbʼal qibʼ chiru li aaleek? re xkʼulbʼal li naʼlebʼ chi kʼutbʼesinbʼil? re xbʼaanunkil li kʼaʼru tiik?
Ebʼ li loqʼlaj hu
-
Lukas 2:37; Alma 45:1 (xloqʼoninkil li Dios rikʼin li kuyuk saʼ)
-
Isaias 58:3–11 (li kuyuk saʼ chi tiik)
-
Mosiah 27:19, 23 (li kuyuk saʼ choqʼ rehebʼ li yaj)
-
3 Nefi 27:1–3; Exodo 34:27–28 (li kuyuk saʼ re xkʼulbʼal li kʼutbʼesink ut li qanawom)
-
Alma 6:6; 17:9 (li kuyuk saʼ choqʼ rehebʼ li inkʼaʼ nekeʼxnaw ru li Dios)
-
Hechos 13:2–3 (li kuyuk saʼ re xsikʼbʼalebʼ laj kʼanjel saʼ li Iglees)
-
Mosiah 4:26 (nakana qikʼin li risinkil li qamaak naq naqatenqʼahebʼ li ani nekeʼraj xtenqʼankil)