Chʼol 46
Li raqbʼa-aatin saʼ rosoʼjik
Ebʼ lix raqbʼa-aatin li Dios
-
Kʼaʼru junjunq li raqbʼa-aatin li taaʼuxmanq chi toj majiʼ naʼux li raqbʼa-aatin saʼ rosoʼjik? Chan ru naq nekeʼkʼanjelak saʼ komonil li jar paay chi raqbʼa-aatin aʼin?
Yeebʼil chi kokʼ aj xsaʼ saʼebʼ li loqʼlaj hu naq taachalq xkutankil naq tooxaqliiq chiru li Dios ut taaraqmanq aatin chiqix. Tento taqataw ru chan ru taaʼuxmanq li raqbʼa-aatin re taaruuq toowanq chi kawresinbʼil choqʼ re aʼan.
Saʼebʼ li loqʼlaj hu, naxye naq chiqajunilo taaraqmanq aatin chiqix joʼ chanru li qabʼaanuhom: “Kiwilebʼ li kamenaq, joʼ kokʼ joʼ ninq, xaqxookebʼ chiru li nimajwal kʼojaribʼaal. Ut keʼteemank ebʼ li hu, joʼ ajwiʼ jun chik li hu, aʼ lix huhil li yuʼam. Kiraqmank aatin saʼ xbʼeenebʼ joʼ chanru tzʼiibʼanbʼil saʼebʼ li hu, aʼ yaal chanru lix bʼaanuhomebʼ“ (Apokalipsis 20:12; chiʼilmanq ajwiʼ Tz. ut S. 76:111; 1 Nefi 15:32; Abrahan 3:25–28). Joʼkan ajwiʼ taaraqmanq aatin chiqix joʼ chanru li rajom li qachʼool (Tz. ut S. 137:9; chiʼilmanq ajwiʼ Alma 41:3).
Arin saʼ li ruchichʼochʼ chi kokʼ aj xsaʼ naraqeʼ aatin chirix li qakʼulubʼejil chixkʼulbʼal li jar paay chi kʼanjel saʼ lix awaʼbʼejihom li Dios. Naq nakubʼe qahaʼ, raqbʼil aatin naq kʼulubʼejo chixkʼulbʼal li kʼojobʼanbʼil kʼanjel aʼin. Naq nokobʼoqeʼ chi kʼanjelak saʼ li Iglees malaj natzʼileʼ qix re taqakʼul junaq opiis saʼ li tijonelil malaj xhuhil li kʼulubʼaak choqʼ re li santil ochoch, naraqeʼ aatin chiqix.
Laj Alma kixye naq joʼqʼe nokokam, nakanabʼaak li qaam saʼ jun wanjik re sahil chʼoolejil malaj re rahilal (chiʼilmanq Alma 40:11–15). Aʼin jun li raqbʼa-aatin.
Taaʼoksimanq li qaatin, li qakʼanjel, ut li qakʼoxlahom re raqok aatin chiqix
-
Kʼoxla saʼ laa chʼool kʼaʼru taaweekʼa wi taaraqmanq aatin chirix chixjunil laa kʼoxlahom, laa waatin, ut laa bʼaanuhom.
Li profeet aj Alma kixye: “Li qaatin tixkʼe maak saʼ qabʼeen, relik chi yaal, chixjunil li qakʼanjel tixkʼe maak saʼ qabʼeen; … ut joʼkan ajwiʼ li qakʼoxlahom tixkʼe maak saʼ qabʼeen” (Alma 12:14).
Li Qaawaʼ kixye: “Chixjunil li aatin tixye li junjunq chi maakʼaʼ rajbʼal, toxqʼaxtesi saʼ xkutankil li raqbʼa-aatin: xbʼaan naq saʼ xkʼabʼaʼebʼ laa waatin tatyeheʼq naq tiik laa chʼool, ut xbʼaanebʼ laa waatin taatenebʼaaq rahilal saʼ aabʼeen” (Mateo 12:36–37).
Xpaabʼankil li Jesukristo nokoxtenqʼa chixkawresinkil qibʼ choqʼ re li raqbʼa-aatin saʼ rosojʼik. Wi tiiko chixpaabʼankil Aʼan ut naqajal qakʼaʼuxl chirix chixjunil li qamaak, naru taakuyeʼq li qaamaak ut taasaqobʼresiiq qu ut toosantobʼresiiq re tooruuq chi wank chiru li rilobʼaal li Dios. Naq naqajal qakʼaʼuxl chirix li qamaak ut naqakanabʼ joʼ kʼihal li kʼoxlahom ut bʼaanuhom li moko saq ta ru, li Santil Musiqʼej tixjal li qachʼool re naq maakʼaʼaq chik yal ta li qajom xbʼaanunkil li maak (chiʼilmanq Mosiah 5:2). Chi joʼkan, naq taaraqeʼq aatin chiqix, taatawmanq naq kawresinbʼilo chi ok chiru rilobʼaal li Dios.
-
Kʼoxla kʼaʼru naru taabʼaanu re xchaabʼilobʼresinkil laa kʼoxlahom, laa waatin, ut laa bʼaanuhom.
Taaraqeʼq aatin chiqix rikʼin li esil tzʼiibʼanbʼil
-
Kʼaʼru li tzʼiibʼanbʼil esil li taaraqeʼq wiʼ aatin chiqix? Ani taaraqoq aatin chiqix?
Li Profeet aj Jose Smith kixye naq taaraqeʼq aatin chirixebʼ li kamenaq rikʼinebʼ li esil li tzʼiibʼanbʼil chaq saʼ li ruchichʼochʼ. Taaraqeʼq ajwiʼ aatin chiqix rikʼin li tzʼiibʼanbʼil saʼ lix “huhil li yuʼam” li wan chi tzʼiibʼanbʼil saʼ choxa (chiʼilmanq Tz. ut S. 128:6–8).
“Li junjunq eere … tento taaxaqliiq chiru «lix raqlebʼaal aatin lix Santil Dios laj Israel; tojaʼ ut naq … tento taaraqeʼq aatin cherix joʼ chanru lix santil raqbʼa-aatin li Dios.» (2 Nefi 9:15.) Ut joʼ chanru lix kʼutbʼesinbʼil matkʼ laj Jwan, «Keʼteemank ebʼ li hu, joʼ ajwiʼ jun chik li hu, aʼ lix huhil li yuʼam. Kiraqmank aatin saʼ xbʼeenebʼ joʼ chanru tzʼiibʼanbʼil saʼebʼ li hu, aʼ yaal chanru lix bʼaanuhomebʼ.» (Apok. 20:12.) Ebʼ li «hu» li yeebʼilebʼ resil aʼanebʼ li «esil [chirix lee bʼaanuhom] li tzʼiibʼanbʼil saʼ li ruchichʼochʼ. … Lix huhil li yuʼam aʼan li esil li tzʼiibʼanbʼil chaq saʼ choxa.» (Tzolʼlebʼ ut Sumwank 128:7.)” (Enseñanzas de los Presidentes de la Iglesia: Harold B. Lee 2001, perel 251).
Wan jun chik li tzʼiibʼanbʼil esil li taaʼoksimank re raqok aatin chiqix. Li Apostol aj Pablo kixkʼut naq laaʼo ajwiʼ wanko choqʼ tzʼiibʼanbʼil esil chirix li qayuʼam (chiʼilmanq Romanos 2:15). Chi kʼuulanbʼil saʼ li qatibʼel ut qakʼaʼuxl wan resil chixjunil li joʼ kʼihal xqabʼaanu. Li Awaʼbʼej John Taylor kixkʼut li yaal aʼin: “[Li junjunq] naxye li esil xjunes ribʼ, ut naxchʼolobʼ resil tzʼaqal lix maak. … Li esil tzʼiibʼanbʼil xbʼaan ajwiʼ li winq xjunes ribʼ saʼ tzʼaqal xhuhil lix kʼaʼuxl, li tzʼiibʼanbʼil esil li inkʼaʼ naru chi tikʼtiʼik, saʼ li kutan aʼan taateemanq chiru li Dios ut ebʼ li anjel, ut ebʼ li ani teʼkʼojlaaq joʼ aj raqol aatin” (Deseret News, Mar. 8, 1865, 179).
Li Apostol aj Jwan kixkʼut naq “chi moko li Yuwaʼbʼej naraqok aatin saʼ xbʼeen anihaq, kixqʼaxtesi bʼan chixjunil li raqbʼa-aatin saʼ ruqʼ li Kʼajolbʼej” (Jwan 5:22). Joʼkan ajwiʼ li Kʼajolbʼej tixbʼoqebʼ junjunq chik chi tenqʼank saʼ li raqok aatin. Ebʼ li Kabʼlaju li keʼwan rikʼin Aʼan saʼ lix kʼanjel teʼraqoq aatin chirix li kabʼlaju xteepal laj Israel (chiʼilmanq Mateo 19:28; Lukas 22:30). Ebʼ li kabʼlaju chi tzolom aj Nefita teʼraqoq aatin chirixebʼ li tenamit aj Nefita ut aj Lamanita (chiʼilmanq 1 Nefi 12:9–10; Mormon 3:18–19).
Reechaninkil jun naʼajej saʼ jun awaʼbʼejihom re loqʼalil
-
Chan ru naq li qatiikilal chi paabʼank chiru li qayuʼam saʼ li ruchichʼochʼ toxtenqʼa saʼ li qayuʼam saʼ li junelik qʼe kutan?
Saʼ li raqbʼa-aatin saʼ rosoʼjik, taqeechani jun li qanaʼaj saʼ li jun chi awaʼbʼejihom li kawresinbʼilo wiʼ. Ebʼ li loqʼlaj hu nekeʼxkʼut naq oxibʼ li awaʼbʼejihom re loqʼalil wan—li choxahil awaʼbʼejihom, li terrestil awaʼbʼejihom, ut li teleestil awaʼbʼejihom (chiʼilmanq Tz. ut S. 88:20–32).
Saʼ Tzolʼlebʼ ut Sumwank 76, li Qaawaʼ naxchʼolobʼ xyaalal li jar paay chi bʼe naru taqasikʼ ru xkʼambʼal saʼ li qayuʼam saʼ li ruchichʼochʼ. Aʼan kixchʼolobʼ naq rikʼin li kʼaʼru naqasikʼ ru xbʼaanunkil, taakʼeemanq reetal kʼaʼru awaʼbʼejihom li kawresinbʼilo chixkʼulbʼal. Rikʼin li kʼutbʼesinbʼil naʼlebʼ aʼin naqatzol naq ebʼ li komon ajwiʼ saʼ li Iglees teʼreechani jalan jalanq li awaʼbʼejihom xbʼaan naq moko juntaqeetaq ta xtiikilalebʼ chi paabʼank ut xkawilebʼ xchʼool chi abʼink chiru li Kristo.
Aʼan aʼin paay chi yuʼamil naru naqasikʼ ru choqʼ qe, ut li awaʼbʼejihom li taqakʼul xbʼaan li kʼaʼru xqasikʼ ru xbʼaanunkil.
Choxahil
“Aʼanebʼ aʼan li keʼkʼuluk re li yaal chʼolobʼanbʼil chirix li Jesus, ut keʼpaabʼank re lix kʼabʼaʼ ut keʼkubʼe xhaʼ, … re naq rikʼin xpaabʼankilebʼ li taqlahom taaruuq teʼchʼajeʼq ut teʼchʼajobʼresiiq chirix chixjunil lix maakebʼ, ut teʼxkʼul li Loqʼlaj Musiqʼej.” Aʼanebʼ aʼin li nekeʼxqʼax ru li ruchichʼochʼ rikʼin xpaabʼaalebʼ. Aʼanebʼ li tiikebʼ xnaʼlebʼ ut tiikebʼ chi paabʼank, joʼkan naq li Santil Musiqʼej naru chixtzʼapbʼal li osobʼtesink saʼ xbʼeenebʼ. (Chiʼilmanq Tz. ut S. 76:51–53.) Ebʼ li nekeʼeechanink re li jun tasal qʼaxal taqenaq saʼ li choxahil awaʼbʼejihom, li nekeʼwulak choqʼ diosebʼ, tento ajwiʼ nak teʼwanq chi sumsu choqʼ re li junelik qʼe kutan saʼ li santil ochoch (chiʼilmanq Tz. ut S. 131:1–4). Chixjunilebʼ li teʼeechaninq re li choxahil awaʼbʼejihom teʼwanq chi junelik rikʼin li qaChoxahil Yuwaʼ ut li Jesukristo (chiʼilmanq Tz. ut S. 76:62).
Xbʼaan li kʼanjel naqabʼaanu saʼebʼ li santil ochoch, juntaqʼeetaq naq taakʼeemanq re chixjunilebʼ li wanjenaqebʼ saʼ li ruchichʼochʼ naq teʼruuq chixkʼulbʼal lix tzʼaqalil li evangelio ut ebʼ li kʼojobʼanbʼil kʼanjel re li kolbʼa-ibʼ re naq teʼruuq chireechaninkil junaq naʼajej saʼ li jun tasal qʼaxal taqenaq re li choxahil loqʼalil.
Terrestil
Aʼanebʼ aʼin li xeʼtzʼeqtaanank re li evangelio saʼ li ruchichʼochʼ, aʼut moqon keʼxkʼul saʼ li ruchichʼochʼ rehebʼ li musiqʼej. Aʼanebʼ li ani chaabʼilebʼ xchʼool re li ruchichʼochʼ li xeʼmutzʼobʼresiik ru chirix lix evangelio li Jesukristo xbʼaan xbʼalaqʼebʼ li winq. Aʼanebʼ ajwiʼ aʼin li xeʼkʼuluk re lix evangelio ut xeʼxkʼul xnawomebʼ chirix li Jesus, aʼbʼanan moko kawebʼ ta xchʼool. Ebʼ aʼan teʼulaʼaniiq xbʼaan li Jesukristo, aʼut moko xbʼaan ta li qaChoxahil Yuwaʼ. (Chiʼilmanq Tz. ut S. 76:73–79.)
Teleestil
Aʼanebʼ aʼin li inkʼaʼ keʼkʼuluk re lix evangelio malaj lix nawomebʼ chirix li Jesus saʼ li ruchichʼochʼ aʼin chi moko saʼ li ruchichʼochʼ rehebʼ li musiqʼej. Ebʼ aʼan teʼxnumsi rahilal saʼ xbʼalbʼa xbʼaan lix maakebʼ toj chirix li Jun Mil Chihabʼ, naq teʼwakliiq chi yoʼyo. “Aʼanebʼ aʼin li wankebʼ choqʼ aj tikʼtiʼ, ut aj tuul, ut aj muxul sumsu, ut aj koʼbʼeet, ut yalaq ani narahok re ut nayoobʼank re li tikʼtiʼ.” Ebʼ aʼin wan rajlankilebʼ joʼ li chahim saʼ choxa malaj joʼ li samahiʼ chire li palaw. Ebʼ aʼan teʼulaʼaniiq xbʼaan li Santil Musiqʼej, aʼbʼanan moko xbʼaan ta li Yuwaʼbʼej chi moko li Kʼajolbʼej. (Chiʼilmanq Tz. ut S. 76:81–88, 103–6, 109.)
Najtil aakʼabʼ
Aʼanebʼ aʼin li xeʼwan xnawomebʼ xchʼool chirix li Jesukristo chi kʼutbʼil xbʼaan li Santil Musiqʼej, ut xeʼxnaw ru lix wankilal li Qaawaʼ, aʼbʼanan xeʼxkanabʼ laj Satanas chi numtaak saʼ xbʼeenebʼ. Ebʼ aʼan xeʼxtzʼeqtaana li yaal ut xeʼxyal ru rikʼin lix wankilal li Qaawaʼ. Maakʼaʼ xkuybʼalebʼ xmaak aʼan, xbʼaan naq xeʼxtzʼeqtaana li Santil Musiqʼej chirix xkʼulbʼal. Ebʼ aʼan inkʼaʼ teʼxkʼul jun li awaʼbʼejihom re loqʼalil. Teʼwanq saʼ li junelikil aakʼabʼ, rahilal, ut rahil chʼoolejil rochbʼeen laj Satanas ut ebʼ lix anjel chi junelik. (Chiʼilmanq Tz. ut S. 76:28–35, 44–48.)
-
Joʼ naxye saʼ Tzolʼlebʼ ut Sumwank 76:50–53, 62–70, chan ru li ani nanumta saʼ xbʼeen li ruchichoʼchʼ rikʼin paabʼaal, ut kaw xchʼool rikʼin li yaal chʼolobʼanbʼil chirix li Jesus?
Tento taqakawresi qibʼ anajwan choqʼ re li raqbʼa-aatin
-
Kʼaʼru tento taqabʼaanu re xkawresinkil qibʼ choqʼ re li raqbʼa-aatin saʼ rosoʼjik?
Naru nayeeman chi yaal naq rajlal kutan aʼan xkutankil li raqbʼa-aatin. Nokoʼaatinak, nokokʼoxlak, ut nokokʼanjelak aʼ yaal joʼ chanru li choxahil, terrestil, malaj teleestil chaqʼrabʼ. Aʼan aʼ yaal joʼ li qapaabʼaal chirix li Jesukristo, li nakʼutun saʼ li qabʼaanuhom re wulaj wulaj, naq taanawmanq bʼarwan chi awaʼbʼejihom taqeechani.
Laaʼo xqakʼul lix evangelio li Jesukristo li kʼojobʼanbʼil wiʼchik saʼ xtzʼaqalil. Li evangelio aʼan lix chaqʼrabʼil li choxahil awaʼbʼejihom. Ak kʼutbʼesinbʼil chixjunil li jar kʼojobʼanbʼil kʼanjel re li tijonelil li nekeʼajman choqʼ re qachaabʼilobʼresinkil. Ak xooʼok saʼ xhaʼil li kubʼihaʼ, ut xqakʼuubʼ jun sumwank chi wank joʼ chanru li Kristo saʼ li qayuʼam. Wi tiiko chi paabʼank ut naqapaabʼebʼ li sumwank xqakʼuubʼ, li Qaawaʼ ak xye qe kʼaʼruhaq li raqbʼa-aatin taqakʼul. Aʼan tixye qe: “Kimqex laaʼex, osobʼtesinbʼilex xbʼaan lin Yuwaʼ! Eechanihomaq li nimajwal wankilal kawresinbʼil choqʼ eere chalen chaq saʼ xkʼojlajik li ruchichʼochʼ“ (Mateo 25:34).
Ebʼ li loqʼlaj hu
-
Romanos 2:6–9; Apokalipsis 20:12–13 (li raqbʼa-aatin)
-
Alma 11:41, 45; Mormon 7:6; 9:13–14 (taaraqmanq aatin chiqix chi ak waklijenaqo chi yoʼyo)
-
2 Nefi 29:11; 3 Nefi 27:23–26 (teʼoksimanq li hu saʼ li raqbʼa-aatin)
-
Alma 41:2–7 (taaraqmanq aatin chiqix aʼ yaal li qakʼanjel, li rajom li qachʼool, lix jalbʼal li qakʼaʼuxl, ut kuyuk qabʼaan toj saʼ rosoʼjik)
-
Mormon 3:22 (jalomaq eekʼaʼuxl ut kawresihomaq eeribʼ chi xaqliik chiru li raqlebʼaal aatin)
-
Lukas 12:47–48; Tz. ut S. 82:3 (ani naabʼal kʼeebʼil re, naabʼal tenebʼanbʼil re)
-
Tz. ut S. 88:16–33 (taqakʼul chiqajunqal li qakʼulubʼ)