Chʼol 14
Chan ru naq tuqubʼanbʼil ru li tijonelil
Li tijonelil wan saʼ li ruchichʼochʼ anajwan
Lix Iglees li Jesukristo rehebʼ laj Santil Paabʼanel saʼ Rosoʼjikebʼ li Kutan wan chi bʼeresinbʼil xbʼaan li tijonelil. Li tijonelil, li junelik wan xnaʼaj saʼ lix kʼanjel li Dios, “nakana … saʼ lix iglees li Dios saʼ chixjunil li tasal tenamit, ut wan chi maakʼaʼ xtiklajik lix kutan chi moko rosoʼjik lix chihabʼ” (Tz. ut S. 84:17). Wan saʼ xbʼeen li ruchichʼochʼ anajwan. Ebʼ li winq li saaj joʼ ajwiʼ li tiix nekeʼkubʼe xhaʼ saʼ li Iglees, ut naq nakʼeeman reetal naq xkʼulubʼebʼ, nekeʼkʼojobʼaak saʼ li tijonelil. Nekeʼkʼeheʼ xwankil chi kʼanjelak saʼ xkʼabʼaʼ li Qaawaʼ, ut chixbʼaanunkil lix kʼanjel Aʼan saʼ li ruchichʼochʼ.
Wibʼ jachal li tijonelil
-
Chan ru naq keʼxkʼul xkʼabʼaʼ li tijonelil re Melkisedek ut re Aaron?
Li tijonelil jachbʼil ru saʼ kaʼ jachal: li Tijonelil re Melkisedek ut li Tijonelil re Aaron (chiʼilmanq Tz. ut S. 107:1). “Li Tijonelil re Melkisedek naxkʼabʼaʼin li xbʼeen … xbʼaan naq laj Melkisedek kʼaʼjoʼ xnimal ru joʼ taqenaqil aj tij.
“Chirix chaq lix kutan aʼan, kixkʼabʼaʼin li Santil Tijonelil joʼ chanru Xkʼanjelil li Ralal li Dios.
“Aʼbʼanan re xkʼeebʼal xloqʼal malaj re roxloqʼinkil lix kʼabʼaʼ li ani Qʼaxal Taqenaq Xwankil, re naq inkʼaʼ chi kokʼ aj xsaʼ taayeemanq lix kʼabʼaʼ, ebʼ aʼan, li iglees, saʼ najter kutan, keʼxkʼabʼaʼi li tijonelil aʼan joʼ chanru xkʼabʼaʼ laj Melkisedek, malaj li Tijonelil re Melkisedek” (Tz. ut S. 107:2–4; ak kʼeebʼil xkawil li aatin saʼ li hu).
Li tijonelil li kubʼenaq xwankil wan choqʼ raqalil chiru li Tijonelil re Melkisedek. Li Tijonelil re Aaron yeebʼil re, xbʼaan naq kikʼojobʼaak saʼ xbʼeen laj Aaron ut ebʼ li ralal xkʼajol, chiru joʼ kʼihal tasalebʼ li ralal xkʼajolebʼ. Ebʼ li nekeʼkʼuluk re li Tijonelil re Aaron kʼeebʼilebʼ xwankil chixkʼanjelankilebʼ li kʼojobʼanbʼil kʼanjel li kʼutkʼuukeb, joʼ li loqʼlaj waʼak ut li kubʼihaʼ. (Chiʼilmanq Tz. ut S. 20:46; 107:13–14, 20.)
Ebʼ li nekeʼkʼuluk re li Tijonelil re Melkisedek kʼeebʼilebʼ xwankil chixjolominkil li Iglees ut chixbʼeresinkil lix jultikankil li evangelio saʼebʼ li jar raqal re li ruchichʼochʼ. Ebʼ aʼan nekeʼxkʼanjela chixjunil lix musiqʼejil kʼanjel li Iglees (chiʼilmanq Tz. ut S. 84:19–22; 107:8). Nekeʼxbʼeresi li kʼanjel li nabʼaanuman saʼebʼ li santil ochoch; nekeʼjolomink saʼ xbʼeenebʼ li teep, li oqech, ut ebʼ li mision. Li profeet li sikʼbʼil ru xbʼaan li Qaawaʼ, li Awaʼbʼej re li Iglees, aʼan li taqenaqil aj tij li najolomink re li Tijonelil re Melkisedek (chiʼilmanq Tz. ut S. 107:65–67).
Lix lawil li tijonelil
-
Chan ru naq jalan wiʼ li tijonelil rikʼin lix lawil li tijonelil? Bʼarwan rehebʼ laj jolominel saʼ li tijonelil nekeʼkʼuluk re li laaw?
Li kʼojobʼaak saʼ junaq opiis saʼ li tijonelil, jalan wiʼ rikʼin xkʼulbʼal lix lawil li tijonelil. Li Awaʼbʼej Joseph F. Smith kixye:
“Li Tijonelil aʼan li wankil nakʼeeman re li winq re taakʼanjelaq saʼ xkʼabʼaʼ li Dios. Nakʼeeman li wankilal aʼin re li junjunq chi winq li nakʼojobʼaak saʼ yalaq tasal re li Tijonelil.
“Aʼut naʼajman ru naq li junjunq chi kʼanjel li nabʼaanuman rubʼel li wankilal li nakʼeeman, taabʼaanumanq tzʼaqal saʼ xhoonal ut saʼ xnaʼaj, joʼ chanru tento xbʼaanunkil, saʼ tzʼaqal lix tusam. Li wankilal re xbʼeresinkil li kʼanjel aʼin, aʼan lix lawil li tijonelil nayeeman re. Lix tzʼaqalil li laaw, kʼambʼil xbʼaan jun ajwiʼ chi winq li yoʼyo, aʼan li profeet ut awaʼbʼej re li Iglees. Aʼan naru chixjekʼinkil jun raqal re li wankilal aʼin re jalan chik, ut naq naxbʼaanu, li winq aʼan naxkʼam xlawil li jun chi kʼanjel aʼan. Chi joʼkan, li awaʼbʼej re jun li santil ochoch, li awaʼbʼej re jun li oqech, li obiisp saʼ jun teep, li awaʼbʼej re jun li mision, li awaʼbʼej re jun molam re li tijonelil, chixjunqalebʼ nekeʼkʼamok re lix lawil li kʼanjel li nabʼaanuman saʼ li jun chi chʼutam malaj naʼajej aʼan. Moko nimanbʼil ta lix tijonelil junaq winq rikʼin xkʼulbʼal lix xaqabʼankil chi joʼkan; … qayehaq, li awaʼbʼej re jun molam rehebʼ li xbʼeenil moko wan ta chik xtijonelil chiru anihaq chik chi komon saʼ li jun molam aʼan. Aʼbʼan naxkʼam li wankilal re xbʼeresinkil li kʼanjel li nabʼaanuman saʼ li … molam, malaj saʼ jalan chik aatin, lix lawil li jun jachal chi kʼanjel aʼan” (Enseñanzas de los Presidentes de la Iglesia: Joseph F. Smith 1999, perel 151; ak kʼeebʼil xkawil li aatin saʼ li hu).
-
Chan ru naq kʼaakʼalenbʼil li Iglees xbʼaan lix lawil li tijonelil?
Ebʼ li opiis ut li kʼanjel re li Tijonelil re Aaron
-
Chan ru nekeʼkʼanjelak li ani nekeʼkʼamok re li Tijonelil re Aaron?
Naq nakʼeheʼ li Tijonelil re Aaron re junaq winq malaj al, aʼan nakʼojobʼaak saʼ jun opiis saʼ li tijonelil aʼan. Ebʼ li opiis re li Tijonelil re Aaron aʼanebʼ aj tenqʼanel, aj tzolonel, aj tij, ut obiisp. Li junjunq chi opiis wan xkʼanjel ut wan kʼaʼru tenebʼanbʼil saʼ xbʼeen. Li junjunq chi molam jolominbʼil xbʼaan jun awaʼbʼej re li molam, li naxkʼut rehebʼ li komon kʼaʼru lix tenebʼankilebʼ, ut naxpatzʼ rehebʼ naq teʼxbʼaanu li junjunq chi kʼanjel kʼeebʼil.
Wankebʼ li winq li nekeʼok choqʼ komon saʼ li Iglees malaj nekeʼok chi wulak naq ak numenaq xchihabʼ chixkʼulbʼal li jar opiis re li tijonelil aʼin. Nakʼeheʼ rehebʼ jun li opiis saʼ li Tijonelil re Aaron, ut kaʼchʼin chik chirix aʼan naru nekeʼkʼojobʼaak saʼ jalanebʼ chik li opiis wi nekeʼkana chi xkʼulubʼebʼ.
Tenqʼanel
Jun li saaj winq li kubʼenaq xhaʼ ut kʼojobʼanbʼil choqʼ komon saʼ li Iglees, wi kʼulubʼej naru nakʼojobʼaak saʼ ropiis laj tenqʼanel naq kabʼlaju chihabʼ xyuʼam. Ebʼ laj tenqʼanel nekeʼkʼeheʼ choqʼ xkʼanjel xnumsinkil li loqʼlaj waʼak rehebʼ li komon saʼ li Iglees, xtuqubʼankil li chʼochʼ ut li kabʼl re li iglees, kʼanjelak joʼ aj kʼamol esil choqʼ rehebʼ laj jolominel re li tijonelil, ut xbʼaanunkil jar paay chi taqlanbʼil kʼanjel, joʼ xkʼulbʼalebʼ li mayej re li kuyuk saʼ.
Tzolonel
Jun li saaj winq li xkʼulubʼ naru chi kʼojobʼaak choqʼ aj tzolonel naq ak xket kaalaju chihabʼ xyuʼam. Ebʼ laj tzolonel nekeʼkʼuluk re chixjunil lix tenebʼankil, lix kʼulubʼil, ut lix wankil li opiis rehebʼ laj tenqʼanel, ut wan xkomon chik ajwiʼ li nekeʼxkʼul. Ebʼ laj tzolonel saʼ li Tijonelil re Aaron tento teʼxtenqʼahebʼ li komon saʼ li Iglees chixpaabʼankilebʼ li taqlahom saʼ lix yuʼamebʼ (chiʼilmanq Tz. ut S. 20:53–59). Re naq teʼruuq chixbʼaanunkil li kʼanjel aʼin, naabʼal sut nekeʼtaqlaak chi kʼanjelak joʼ aj tzolol ochochnal. Nekeʼwulak saʼ rochochebʼ li komon saʼ li Iglees, ut nekeʼxwaklesihebʼ xchʼool chixpaabʼankil li jar raqal re li evangelio saʼ lix yuʼamebʼ. Taqlanbʼil naq teʼxkʼut li yaalil naʼlebʼ re li evangelio li natawman saʼebʼ li loqʼlaj hu (chiʼilmanq Tz. ut S. 42:12). Ebʼ laj tzolonel nekeʼxkʼuubʼ ajwiʼ li kaxlan wa ut li haʼ choqʼ re li kʼanjel re li loqʼlaj waʼak.
Aj tij
Jun li saaj winq li xkʼulubʼ naru chi kʼojobʼaak choqʼ aj tij naq ak xket waqlaju chihabʼ xyuʼam. Ebʼ laj tij nekeʼkʼuluk re chixjunil lix tenebʼankil, lix kʼulubʼil, ut lix wankilebʼ li opiis rehebʼ laj tenqʼanel ut laj tzolonel, ut wan xkomon chik ajwiʼ li nekeʼxkʼul (chiʼilmanq Tz. ut S. 20:46–51). Jun aj tij naru chi kubʼsink haʼ. Naru chirosobʼtesinkil li loqʼlaj waʼak. Naru chixkʼojobʼankil jalanebʼ chik aj tij, aj tzolonel, ut aj tenqʼanel. Jun aj tij naru chixjolominkilebʼ li chʼutam naq maaʼani junaq li nakʼamok re li Tijonelil re Melkisedek. Tento tixjultika li evangelio chiruhebʼ li wankebʼ saʼ xsutam.
Obiisp
Jun obiisp nakʼojobʼaman ut naxaqabʼaman re taajolominq re li Tijonelil re Aaron saʼ jun li teep. Aʼan li awaʼbʼej re lix molamebʼ laj tij (chiʼilmanq Tz. ut S. 107:87–88). Naq yoo chi kʼanjelak saʼ li ropiis saʼ li Tijonelil re Aaron, jun obiisp mas wiʼchik nakʼanjelak rikʼin li kaʼaq re ru re li yuʼam aʼin, joʼ xkʼanjelankil li tumin ut li hu, ut xbʼeresinkil li kʼanjel choqʼ rehebʼ li nebʼaʼ ut li maakʼaʼ wankebʼ re (chiʼilmanq Tz. ut S. 107:68).
Jun obiisp kʼojobʼanbʼil ajwiʼ choqʼ xbʼeenil aj tij re taaruuq chi jolomink saʼ xbʼeen chixjunilebʼ li komon saʼ jun li teep (chiʼilmanq Tz. ut S. 107:71–73; 68:15). Jun obiisp wan choqʼ aj raqol aatin saʼ Israel (chiʼilmanq Tz. ut S. 107:74), ut naraatina li junjunq chi komon re teʼkʼeheʼq xhuhil re li santil ochoch, teʼkʼojobʼaaq saʼ li tijonelil, ut li kʼaʼaq chik re ru naʼajman xbʼaanunkil. Aʼan ak xkʼulubʼ xkʼulbʼal li maatan re tzʼilok ix.
-
Chan ru naq xat-osobʼtesiik rikʼin lix kʼanjelebʼ li nekeʼkʼamok re li Tijonelil re Aaron?
Ebʼ li opiis ut li kʼanjel re li Tijonelil re Melkisedek
-
Chan ru nekeʼkʼanjelak li ani nekeʼkʼamok re li tijonelil re Melkisedek?
Ebʼ li opiis saʼ li Tijonelil re Melkisedek aʼanebʼ xbʼeenil, taqenaqil aj tij, yuwaʼbʼejil aj kʼanjel, Setenta, ut Apostol.
Li xbʼeenil
Ebʼ li xbʼeenil bʼoqbʼilebʼ re kʼutuk, chʼolobʼank, waklesink chʼoolej, kubʼsink haʼ, ut xkʼaakʼalenkil li Iglees (chiʼilmanq Tz. ut S. 20:42). Chixjunilebʼ li nekeʼkʼamok re li Tijonelil re Melkisedek aʼanebʼ xbʼeenil. Kʼeebʼil rehebʼ li wankilal chixkʼeebʼal li maatan re li Santil Musiqʼej rikʼin xkʼeebʼal li uqʼej (chiʼilmanq Tz. ut S. 20:43). Ebʼ li xbʼeenil tento teʼxbʼeresihebʼ li chʼutam re li Iglees joʼ kʼambʼilebʼ xbʼe xbʼaan li Santil Musiqʼej (chiʼilmanq Tz. ut S. 20:45; 46:2). Ebʼ li xbʼeenil nekeʼru chirosobʼtesinkilebʼ li yaj (chiʼilmanq Tz. ut S. 42:44) ut chirosobʼtesinkilebʼ li kokʼal li kaʼchʼinebʼ xyuʼam (chiʼilmanq Tz. ut S. 20:70). Ebʼ li xbʼeenil nekeʼru chixjolominkilebʼ li chʼutam re li Iglees naq maaʼani junaq taqenaqil aj tij (Tz. ut S. 107:11).
Taqenaqil aj tij
Jun li taqenaqil aj tij kʼeebʼil xwankil chi jolomink saʼ li Iglees ut chixkʼanjelankil li musiqʼejil kʼaʼaq re ru (chiʼilmanq Tz. ut S. 107:10, 12). Naru ajwiʼ chi kʼanjelak saʼ chixjunilebʼ li opiis li kubʼenaqebʼ wiʼchik xwankil (chiʼilmanq Tz. ut S. 68:19). Ebʼ li awaʼbʼej re oqech, li awaʼbʼej re mision, laj taqenaqil chʼutam, li obiisp, ut jalanebʼ chik aj jolominel saʼ li iglees kʼojobʼanbʼilebʼ choqʼ taqenaqil aj tij.
Yuwaʼbʼejil aj kʼanjel
Ebʼ li yuwaʼbʼejil aj kʼanjel kʼojobʼanbʼilebʼ xbʼaanebʼ li jolomil aj bʼeresinel, malaj xbʼaanebʼ li awaʼbʼej re li oqech naq kʼeebʼilebʼ xwankil xbʼaan lix Chʼutamebʼ li Kabʼlaju, re teʼxkʼe li rosobʼtesihom li yuwaʼbʼejil aj kʼanjel rehebʼ li komon saʼ li Iglees. Ebʼ li osobʼtesink aʼin nekeʼxkʼe bʼayaq qanaʼlebʼ chirix li qabʼoqbʼal saʼ li ruchichʼochʼ. Aʼanebʼ li raatin li Qaawaʼ choqʼ qe laaʼo qajunes. Ebʼ li yuwaʼbʼejil aj kʼanjel kʼojobʼanbʼilebʼ ajwiʼ choqʼ taqenaqil aj tij. (Chiʼilmanq Tz. ut S. 107:39–56.)
Aj Setenta
Ebʼ laj Setenta aʼanebʼ sikʼbʼil ru aj yehol nawom chirix li Jesukristo chiru li ruchichʼochʼ, ut nekeʼtenqʼan chixwaklesinkil ut chixtuqubʼankil li Iglees, chi bʼeresinbʼil xbʼaan li Xbʼeenil Awaʼbʼejil ut lix Molamebʼ li Kabʼlaju chi Apostol (chiʼilmanq Tz. ut S. 107:25, 34, 38, 93–97).
Apostol
Jun Apostol aʼan jun sikʼbʼil ru aj yehol nawom chirix li Jesukristo saʼ chixjunil li ruchichʼochʼ (chiʼlmanq Tz. ut S. 107:23). Ebʼ li Apostol nekeʼxkʼanjela li naʼuxman saʼ li Iglees chiru chixjunil li ruchichʼochʼ. Kaʼchʼin chik ma chixjunilebʼ li kʼojobʼanbʼilebʼ saʼ ropiis li Apostol saʼ li Tijonelil re Melkisedek nekeʼxaqabʼaak ajwiʼ choqʼ komon saʼ lix Molamebʼ li Kabʼlaju chi Apostol. Nakʼeeman re li junjunq rehebʼ chixjunil lix lawil li Dios saʼ li ruchichʼochʼ, aʼut kaʼajwiʼ li xbʼeenil Apostol, li wan choqʼ Awaʼbʼej re li Iglees, naxkʼanjela chixjunilebʼ li laaw. Ebʼ li jun chʼol chik nekeʼkʼanjelak chi bʼeresinbʼil xbʼaan aʼan.
-
Chan ru naq xat-osobʼtesiik rikʼin lix kʼanjelebʼ li nekeʼkʼamok re li Tijonelil re Melkisedek?
Ebʼ li molam re li Tijonelil re Aaron
Li Qaawaʼ kixye naq teʼtusubʼaak saʼebʼ li jar molam li ani nekeʼkʼamok re li tijonelil. Jun molam aʼan jun chʼuut chi winq li juntaqʼeet ropees nekeʼxkʼam saʼ li tijonelil.
Oxibʼ li molam wan saʼ li Tijonelil re Aaron:
-
Lix molamebʼ laj tenqʼanel, li wankebʼ wiʼ toj reetal 12 chi aj tenqʼanel (chiʼilmanq Tz. ut S. 107:85). Li awaʼbʼejil re lix molamebʼ laj tenqʼanel bʼoqbʼil chaq saʼ xyanqebʼ li komon saʼ li molam xbʼaan li obiisp.
-
Lix molamebʼ laj tzolonel, li wankebʼ wiʼ toj reetal 24 chi aj tzolonel (chiʼilmanq Tz. ut S. 107:86). Li awaʼbʼejil re lix molamebʼ laj tzolonel bʼoqbʼil chaq saʼ xyanqebʼ li komon saʼ li molam xbʼaan li obiisp.
-
Lix molamebʼ laj tij, li wankebʼ wiʼ toj reetal 48 chi aj tij (chiʼilmanq Tz. ut S. 107:87–88). Aʼan jolominbʼil xbʼaan li obiisp re li jun teep li wan wiʼ li molam aʼan. Li obiisp aʼan taqenaqil aj tij, ut chi joʼkan wan choqʼ xkomon lix molamebʼ li taqenaqil aj tij.
Naq naniman li jun chʼutam toj reetal naq naqʼaxeʼ ru li joʼ kʼihal eetanbʼil choqʼ re li junjunq chi molam, naru xjachbʼal ru li jun molam aʼan.
Ebʼ li molam re li Tijonelil re Melkisedek
Saʼ xjolomil li Iglees, ebʼ li komon saʼ li Xbʼeenil Awaʼbʼejil nekeʼwan choqʼ jun molam, ut joʼkanebʼ ajwiʼ li Kabʼlaju chi Apostol. Ebʼ laj Setenta kʼuubʼanbʼilebʼ ajwiʼ saʼ li jar molam.
Saʼ li Iglees saʼ li junjunq chi naʼajej—saʼebʼ li teep ut li uqʼej ut li oqech ut li distrito—ebʼ li nekeʼkʼamok re li Tijonelil re Melkisedek wankebʼ chi kʼuubʼanbʼil saʼebʼ li jar molam aʼin:
Xmolamebʼ li xbʼeenil
Li junjunq chi molam rehebʼ li xbʼeenil “kʼojobʼanbʼil choqʼ rehebʼ li xaqxookil aj kʼanjel; aʼbʼanan nekeʼru chi bʼeek, aʼut kʼojobʼanbʼilebʼ chi wank choqʼ xaqxookil aj kʼanjel” (Tz. ut S. 124:137). Lix kʼihal lix kʼanjelebʼ nabʼaanuman nachʼ rikʼin li rochochebʼ. Saʼ li jun molam aʼin wankebʼ toj reetal 96 li xbʼeenil, li jolominbʼilebʼ xbʼaan jun li awaʼbʼejil re molam. Naq naqʼaxeʼ ru li ajl aʼin, naru najachman ru li jun molam.
Xmolamebʼ li taqenaqil aj tij
Saʼ li junjunq chi molam wankebʼ chixjunilebʼ li taqenaqil aj tij li wankebʼ saʼ xyanq lix nubʼaal jun li oqech, ut wankebʼ ajwiʼ aran li yuwaʼbʼejil aj kʼanjel ut ebʼ li obiisp. Li awaʼbʼej re li oqech ut ebʼ lix tenqʼ aj kʼehol naʼlebʼ aʼanebʼ li awaʼbʼejil saʼ xbʼeen li jun molam aʼin. Ebʼ li taqenaqil aj tij saʼ li junjunq chi teep wankebʼ chi tuqubʼanbʼil saʼ jun li chʼuut, ut wan jun aj jolominel re li chʼuut.
Lix aajelil ru li jar molam re li tijonelil
-
Chan ru naq ebʼ li jar molam saʼ li tijonelil nekeʼru chixkʼeebʼal xkawilalebʼ li komon ut li junkabʼal?
Naq jun li winq malaj al nakʼojobʼaak saʼ li tijonelil, ak wan xnaʼaj saʼ jun molam re li tijonelil. Chirix aʼan, chiru chixjunil lix yuʼam tento taawanq choqʼ komon saʼ junaq molam re li tijonelil aʼ yaal joʼ li opiis naxkʼul (chiʼilmanq Boyd K. Packer, “El quórum,” saʼ Fortalece a tus hermanos, [Guía de estudio personal del Sacerdocio de Melquisedec, número 4] perel 147-153).
Wi nekeʼkʼanjelak chi us ebʼ li molam re li tijonelil, ebʼ li komon saʼ li molam nekeʼwaklesiik xchʼool, nekeʼosobʼtesiik, nekeʼkʼuleʼ saʼ komonil, ut nekeʼtzoleʼ rikʼin li evangelio xbʼaanebʼ li ani nekeʼjolomink rehebʼ. Us ta naru junaq winq chi jaleʼk chaq saʼ lix bʼoqʼbal saʼ li Iglees, joʼ choqʼ aj kʼutunel, awaʼbʼej re jun molam, obiisp, aj taqenaqil chʼuut, malaj awaʼbʼej re oqech, inkʼaʼ naraqeʼ lix komonil saʼ lix molam. Li wank choqʼ komon saʼ jun molam re li tijonelil tento taakʼoxlamanq joʼ jun loqʼlaj usilal.
Ebʼ li kʼanjenel chʼuut rubʼel li tijonelil
-
Chan ru naq nekeʼru li jar kʼanjenel chʼuut rubʼel li tijonelil chixkʼeebʼal xkawilalebʼ li komon ut li junkabʼal?
Chixjunilebʼ li jar paay chi kʼuubʼanbʼil chʼuut saʼ li Iglees nekeʼkʼanjelak chi bʼeresinbʼil xbʼaanebʼ laj jolominel saʼ li tijonelil, ut nekeʼxtenqʼahebʼ aʼan chixbʼaanunkil lix kʼanjel li Qaawaʼ. Qayehaq, ebʼ li awaʼbʼejil re li Komonil re Tenqʼank, ebʼ li Saaj Ixq, li Saaj Winq, li Tzolebʼaal rehebʼ li Kokʼal, ut li Dominkil Tzolebʼaal saʼ jun li teep nekeʼkʼanjelak chi bʼeresinbʼilebʼ xbʼaan li obispil. Ebʼ li kʼuubʼanbʼil chʼuut aʼin, aʼanebʼ li kʼanjenel chʼuut rubʼel li tijonelil nayeeman rehebʼ.
-
Kʼaʼru naru taabʼaanu laaʼat re naq teʼusaaq li jar molam re li tijonelil joʼ ajwiʼ ebʼ li kʼanjenel chʼuut?
Ebʼ li loqʼlaj hu
-
Alma 13:1–19 (chan ru naq keʼkʼojobʼaak li winq saʼ li tijonelil)
-
Mateo 16:19; Tz. ut S. 68:12 (nakʼeeman rehebʼ li Apostol lix lawil ut lix wankil li tijonelil; li kʼaʼru nekeʼxtzʼap saʼ ruchichʼochʼ nakana chi tzʼaptzʼo saʼ choxa)
-
Tz. ut S. 20:38–67 (lix tenebʼankilebʼ li xbʼeenil, laj tij, laj tzolonel, ut laj tenqʼanel)
-
Tz. ut S. 84; 107 (ebʼ li kʼutbʼesinbʼil naʼlebʼ chirix li tijonelil)
-
1 Korintios 12:14–31 (aajelebʼ ru chixjunilebʼ li opiis saʼ li tijonelil)