Eb’ li hu ut li tzolok
Chʼol 22: Ebʼ li maatan naxkʼe li Musiqʼej


Chʼol 22

Ebʼ li maatan naxkʼe li Musiqʼej

Jalam-uuch
Two elder missionaries in Korea talking to a young man. They are standing on a sidewalk.

Ebʼ li maatan naxkʼe li Musiqʼej

  • Kʼaʼruhebʼ li musiqʼejil maatan naxkʼe qe li Qaawaʼ?

Chirix naq kikubʼe li qahaʼ, chiqajunqal xkʼeheʼ li uqʼej saʼ xbʼeen li qajolom re xkʼulbal li maatan re li Santil Musiqʼej. Wi tiiko chi paabʼank, lix wankil Aʼan rajlal naru taawanq qikʼin. Saʼ xkʼabʼaʼ li Santil Musiqʼej, chiqajunqal naru nokoʼosobʼtesiik rikʼin xkʼulbʼal junjunq li musiqʼejil wankilal, aʼanebʼ li maatan naxkʼe li Musiqʼej nayeeman re. Ebʼ li maatan aʼin nekeʼkʼeheʼ rehebʼ li ani tiikebʼ chixpaabʼankil li Kristo. “Chixjunilebʼ li maatan aʼin nekeʼchal chaq rikʼin li Dios, choqʼ re xchaabʼilobʼresinkilebʼ li ralal xkʼajol li Dios” (Tz. ut S. 46:26). Nokoeʼxtenqʼa chixnawbʼal ut chixkʼutbʼal li yaalil naʼlebʼ re li evangelio. Tooheʼxtenqʼa chirosobʼtesinkilebʼ li qas qiitzʼin. Teʼxkʼam li qabʼe chi sutqʼiik rikʼin li qaChoxahil Yuwaʼ. Re roksinkil chi tiik ebʼ li maatan aʼin, naʼajman ru naq taqanaw kʼaʼruhebʼ li maatan, chanru nokoru chixkʼanjelankil, ut chan ru xnawbʼalebʼ ru li bʼalaqʼil maatan re laj Satanas.

Ebʼ li loqʼlaj hu nekeʼaatinak chirix kʼiila maatan re li Musiqʼej. Yalaq joʼqʼe naq wanjenaq li tzʼaqal Iglees saʼ li ruchichʼochʼ, ebʼ li maatan aʼin nekeʼkʼeeman rehebʼ lix komon (chiʼilmanq Markos 16:16–18). Aʼanebʼ aʼin xkomonebʼ li maatan naxkʼe li musiqʼej:

Li maatan re aatinak rikʼin jalanil aatinobʼaal (Tz. ut S. 46:24)

Wan naq naʼajman ru xyeebʼal li evangelio saʼ junaq aatinobʼaal li moko nawbʼil ta qabʼaan. Naq nakʼulman aʼin, li Qaawaʼ naru nokorosobʼtesi rikʼin li qaseebʼal chi aatinak saʼ li aatinobʼaal aʼan. Wankebʼ naabʼal aj kʼamol aatin li xeʼkʼuluk re li maatan re aatinak rikʼin jalanil aatinobʼaal (chiʼilmanq li jalam-uuch saʼ li jun chʼol aʼin). Qayehaq, li Elder Alonzo A. Hinckley aʼan chaq jun aj kʼamol aatin saʼ li tenamit Holanda, ut kaʼchʼin ajwiʼ li aatinobʼaal aʼan naxnaw, us ta yoo chi tijok ut chi tzolok chi anchal xchʼool. Naq kisutqʼi saʼ rokebʼaal jun li ochoch li ak xrulaʼani chaq junxil, jun li ixq kixte li okebʼaal, ut kiʼok chixchʼiilankil rikʼin josqʼil saʼ li aatinobʼaal Holandes. Kisach xchʼool chixkʼeebʼal reetal naq naru chixtawbʼal ru li junjunq chi aatin. Kireekʼa chi anchal xchʼool naq kiraj xchʼolobʼankil xyaalal lix nawom xchʼool chirix li yaal re li ixq aʼan saʼ li aatinobʼaal aʼan. Kiʼok chi aatinak, ut kiʼel li aatin chi tzʼaqal tzʼaqal saʼ Holandes. Aʼut moqon naq kisutqʼi rikʼin li awaʼbʼej re li mision re xkʼutbʼal chiru naq naru chik chi aatinak saʼ Holandes, maakʼaʼ chik xseebʼal chixbʼaanunkil. Wankebʼ naabʼal li komon li tiikebʼ chi paabʼank, li keʼosobʼtesiik rikʼin xkʼulbʼal li maatan re aatinak rikʼin jalanil aatinobʼaal. (Chiʼilmanq Joseph Fielding Smith, Answers to Gospel Questions, kʼuubʼanbʼil xbʼaan laj Joseph Fielding Smith Alalbʼej, 5 tasal chi hu, 1957–66, 2:32–33.)

Li maatan re xkʼutbʼal xyaalalil li jalanil aatinobʼaal (Tz. ut S. 46:25)

Wan naq nakʼeeman qe li maatan aʼin naq inkʼaʼ naqataw ru junaq aatinobʼaal, ut naʼajman ru naq taqakʼul junaq xnimal ru naʼlebʼ rikʼin li Dios. Qayehaq, li Awaʼbʼej David O. McKay kʼaʼjoʼ naq kiraj raatinankilebʼ laj Santil Paabʼanel saʼ li chʼochʼ Nueva Zelanda, chi maakʼaʼ junaq aj jalol ru aatin. Aʼan kixye rehebʼ naq kiraj naq li Qaawaʼ tarosobʼtesihebʼ re teʼxtaw ru li raatin. Kiʼaatinak saʼ Ingles. Chiru tanaʼ 40 kʼasal yoo chaq chi aatinak. Naq yoo chi aatinak, rikʼin rilbʼaal li rilobʼaalebʼ ut lix yaʼalebʼ ru kixkʼe reetal naq yookebʼ chixkʼulbʼal li aatin naxye. (Chiʼilmanq Answers to Gospel Questions, 2:30–31.)

Li maatan re jaltesink ru aatin (Tz. ut S. 5:4)

Wi nokobʼoqeʼ xbʼaanebʼ laj jolominel re li Iglees re xjaltesinkil ru li raatin li Qaawaʼ, naru taqakʼul jun li maatan re xjaltesinkil ru li aatin chi chaabʼil wiʼchik chiru li kiru raj chiqu. Joʼ chanru naʼux rikʼin chixjunilebʼ li maatan, tento toowanq chi tiik qachʼool, tootzoloq chi kaw, ut tootijoq re xkʼulbʼal. Naq naqabʼaanu aʼin, li Qaawaʼ naxkʼe chi xamnak qachʼool naq chaabʼil li aatin xqajaltesi ru (chiʼilmanq Tz. ut S. 9:8–9). Laj Jose Smith kiwan rikʼin li maatan re jaltesink ru aatin naq kixjaltesi ru lix Hu laj Mormon. Kaʼajwiʼ nachal li maatan aʼin rikʼin laj Jose naq wan chi eekʼasinbʼil xbʼaan li Musiqʼej.

Li maatan re chaabʼil naʼlebʼ (Tz. ut S. 46:17)

Wankebʼ ani qe li osobʼtesinbʼilebʼ rikʼin li wankilal chixtawbʼal ruhebʼ xchʼool li ras riitzʼinebʼ, ut chixtawʼbal ru li jar raqal re li evangelio joʼ chanru naq nekeʼkʼanjelak saʼ li qayuʼam. Aʼin li yeebʼil qe:

“Wi wank junaq eere yoo chi majeloʼk xnaʼlebʼ, chixtzʼaamaq re li Dios, ut taakʼeheʼq re, xbʼaan naq li Dios nakʼehok chi anchal xchʼool ut chi chaabʼil rehebʼ chixjunilebʼ.

“Aʼbʼanan chixtzʼaamaq rikʼin xpaabʼaal, chi inkʼaʼ taachʼinanq xchʼool, xbʼaan naq li ani nawibʼank xchʼool, aʼan chanchan xkaw oq li palaw eekʼasinbʼil xbʼaan li iqʼ ut nakʼameʼk yalaq bʼar.

“Junaq winq joʼ aʼan maakʼaʼ truuq troybʼeni rikʼin li Qaawaʼ” (Santiago 1:5–7).

Li Qaawaʼ kixye: “Meesikʼ li bʼihomal; xchaabʼilal bʼan eenaʼlebʼ chesikʼ, ut kʼehomaq reetal, lix muqmuukil naʼlebʼ li Dios taateeliiq cheru” (Tz. ut S. 6:7).

Li maatan re li nawom (Tz. ut S. 46:18)

Chixjunilebʼ li nekeʼwulak joʼ chanru li qaChoxahil Yuwaʼ saʼ junaq kutan teʼxnaw chixjunil li kʼaʼaq re ru. Li nawom chirix li Dios ut chirixebʼ lix taqlahom nakʼutbʼesiik xbʼaan li Santil Musiqʼej (chiʼilmanq Tz. ut S. 121:26). Inkʼaʼ naru tookoleʼq wi maakʼaʼ qanawom chirixebʼ li taqlahom aʼin (chiʼilmanq Tz. ut S. 131:6).

Li Qaawaʼ kixkʼutbʼesi: “Wi ani junaq naxtaw naabʼal chik lix nawom ut lix wankil chi kʼoxlak saʼ li yuʼam aʼin xbʼaan xyalbʼal xqʼe ut xbʼaan abʼink chiru li chaqʼrabʼ chiru jalan chik, kʼaʼjoʼ wiʼchik li chaabʼilal tixtaw chiru li jun saʼ li ruchichʼochʼ chalel” (Tz. ut S. 130:19). Li Qaawaʼ kixtaqla naq taqatzol joʼ kʼihal li naru chiqu chirix lix kʼanjel. Aʼan naraj naq tootzoloq chirix li choxa, li ruchichʼochʼ, li kʼaʼru ak xkʼulman ut li toj taakʼulmanq, li kʼaʼru wan saʼ li chʼochʼ li nokowan wiʼ ut saʼebʼ li jalanil chʼochʼ (chiʼilmanq Tz. ut S. 88:78–79). Aʼbʼanan wankebʼ li nekeʼxyal xtawbʼal xnawomebʼ yal rikʼin tzolok xjunesebʼ ribʼ. Inkʼaʼ nekeʼxpatzʼ xtenqʼankil xbʼaan li Santil Musiqʼej. Aʼanebʼ aʼin li junelik yookebʼ chi tzolok, aʼut maajoʼqʼe nekeʼwulak saʼ li li yaal (chiʼilmanq 2 Timoteo 3:7). Naq naqakʼul li qanawom chi kʼutbʼesinbʼil xbʼaan li Santil Musiqʼej, lix Musiqʼ Aʼan naraatina li qakʼaʼuxl ut li qachʼool (chiʼilmanq Tz. ut S. 6:15, 22–24; 8:2; 9:7–9).

Li maatan re xkʼutbʼal li chaabʼil naʼlebʼ ut li nawom (Moroni 10:9–10)

Wankebʼ li kʼeebʼilebʼ xseebʼal chixchʼolobʼankil ut chixkʼutbʼal xyaalalebʼ li yaalil naʼlebʼ re li evangelio. Naru naʼoksiman li maatan aʼin naq nokokʼutuk saʼ li tzolebʼaal. Ebʼ li naʼbʼej yuwaʼbʼej nekeʼru chiroksinkil re xtzolbʼalebʼ lix kokʼal. Li maatan aʼin nokoxtenqʼa ajwiʼ chixkʼeebʼalebʼ xnaʼlebʼ li qas qiitzʼin re teʼxtaw ru li evangelio.

Li maatan re xnawbʼal naq li Jesukristo aʼan li Ralal li Dios (Tz. ut S. 46:13)

Aʼin li maatan kʼeebʼil rehebʼ li profeet ut li apostol li bʼoqbʼilebʼ choqʼ sikʼbʼil ru aj yehol nawom chirix li Jesukristo. Aʼut wankebʼ chik li ani kʼeebʼil rehebʼ li maatan aʼin. Li junjunq naru chi wank xnawom xchʼool chirix li yaal xbʼaan li kʼaʼru hasbʼanbʼil re xbʼaan li Santil Musiqʼej. Li Awaʼbʼej David O. McKay kixye: “Kʼeebʼil re junjunq, chan li Qaawaʼ saʼ li Tzolʼlebʼ ut Sumwank, xnawbʼal xbʼaan li Santil Musiqʼej naq li Jesus aʼan li Ralal li Dios, ut naq kikʼeheʼ chiru krus choqʼ re lix maak li ruchichʼochʼ [chiʼilmanq Tz. ut S. 46:13]. “Aʼanebʼ aʼin li ninye li nekeʼxaqli chi kaw saʼ xbʼeen li saqoonaq re li kʼutbʼesinbʼil naʼlebʼ, naq nekeʼxchʼolobʼ li yaal chiru li ruchichʼochʼ” (Enseñanzas de los Presidentes de la Iglesia: David O. McKay 2004, perel 182).

Li maatan re xpaabʼankil li yaal chʼolobʼanbʼil xbʼaan jalanebʼ chik (Tz. ut S. 46:14)

Rikʼin lix wankil li Santil Musiqʼej naru taqanaw li yaal chirix chixjunil li kʼaʼaq re ru. Wi naqaj xnawbʼal ma yaal li yoo chixyeebʼal jalan chik, tento taqapatzʼ re li Dios rikʼin paabʼaal. Wi yaal li naʼlebʼ li yooko chi tijok chirix, li Qaawaʼ tixye tuqtuukilal re li qakʼaʼuxl (chiʼilmanq Tz. ut S. 6:22–23). Chi joʼkan naru taqanaw naq anihaq chik, maare li profeet ajwiʼ, xkʼul li naʼlebʼ chi kʼutbʼesinbʼil. Laj Nefi kixtzʼaama chiru li Qaawaʼ naq tixkanabʼ chirilbʼal, chireekʼankil, ut chixnawbʼal naq yaal lix matkʼ lix yuwaʼ (chiʼilmanq 1 Nefi 10:17–19).

Li maatan re aatinak joʼ profeet (Tz. ut S. 46:22)

Ebʼ li nekeʼkʼuluk re li yaalil kʼutbʼesinbʼil naʼlebʼ chirix li kʼaʼru ak xkʼulman, li yoo chi kʼulmanq anajwan, ut li toj taakʼulmanq, wan rikʼinebʼ li maatan re aatinak joʼ profeet. Ebʼ li profeet nekeʼxkʼul li maatan aʼin, aʼut laaʼo ajwiʼ naru taqakʼul re qatenqʼankil saʼ xbʼeresinkil li qayuʼam (chiʼilmanq 1 Korintios 14:39). Naru naqakʼul li naʼlebʼ kʼutʼbesinbʼil xbʼaan li Dios choqʼ qe laaʼo ut li choqʼ re li kʼanjel bʼoqbʼilo wiʼ, aʼbʼanan maajoʼqʼe choqʼ re li Iglees malaj li ani nekeʼjolomink re. Moko naxkʼam ta ribʼ rikʼin lix kʼanjelil li choxa naq junaq komon tixkʼul li kʼutbʼesinbʼil naʼlebʼ choqʼ re ani chik li moko jolominbʼil ta xbʼaan. Wi chi yaal wan qikʼin li maatan re aatinak joʼ profeet, maajun kʼutbʼesinbʼil naʼlebʼ taqakʼul li inkʼaʼ naxkʼam ribʼ rikʼin li ak yeebʼil xbʼaan li Qaawaʼ saʼebʼ li loqʼlaj hu.

Li maatan re kʼirtesink (Tz. ut S. 46:19–20)

Wankebʼ li wankebʼ xpaabʼaal re kʼirtesink, ut wankebʼ li wankebʼ xpaabʼaal re teʼkʼirtesiiq. Chiqajunil naru naqakʼanjela li paabʼaal re kʼirtesiik naq wanko chi yaj (chiʼilmanq Tz. ut S. 42:48). Wankebʼ naabʼal li nekeʼkʼamok re li tijonelil li wan rikʼinebʼ li maatan re xkʼirtesinkilebʼ li yaj. Wankebʼ ajwiʼ li nekeʼkʼeheʼ xnawom chirix chanru xbʼanbʼalebʼ li yajel.

Li maatan re xkʼanjelankil li sachbʼa-chʼoolej (Tz. ut S. 46:21)

Li Qaawaʼ kʼiila sut kirosobʼtesi lix tenamit rikʼin sachbʼa-chʼoolejil kʼanjel. Naq ebʼ laj pahol bʼe saʼ li chʼochʼ Utah keʼraw xbʼeen wa li rawimqebʼ, kichal jun tuubʼ chi aj saakʼ re raj xsachbʼal. Ebʼ li komon keʼtijok re naq li Qaawaʼ tixkolebʼ li awimq, ut Aʼan kixtaqlahebʼ li gaviota re xkʼuxbʼalebʼ li chiliʼ. Naq naqaj qatenqʼankil ut nokotzʼaamank rikʼin paabʼaal, wi aʼan choqʼ re li qachaabʼilal li Qaawaʼ tixkʼanjela li sachbʼa-chʼoolej choqʼ qe (chiʼilmanq Mateo 17:20; Tz. ut S. 24:13–14).

Li maatan re paabʼaal (Moroni 10:11)

Li ras laj Jared kiwan xnimal xpaabʼaal. Saʼ xkʼabʼaʼ lix paabʼaal, wankebʼ chik li maatan kixkʼul. Kʼaʼjoʼ xnimal lix paabʼaal, joʼkan naq li Kolonel kixkʼut ribʼ chiru (chiʼilmanq Eter 3:9–15). Wi maakʼaʼ paabʼaal, maajun chik maatan naru nakʼeeman. Laj Moroni kixye: “Ani napaabʼank re li Kristo, chi maakʼaʼ kʼaʼru nawibʼan wiʼ xchʼool, yalaq kʼaʼru tixtzʼaama chiru li Yuwaʼbʼej saʼ lix kʼabʼaʼ li Kristo, aʼan taakʼeemanq re” (Mormon 9:21). Tento naq taqasikʼ xtamresinkil li qapaabʼaal, taqataw kʼaʼruhebʼ li qamaatan, ut taqoksihebʼ li maatan aʼan.

Wankebʼ li maakʼaʼebʼ paabʼaal, ut nekeʼxkʼoxla naq maakʼaʼebʼ li maatan re li Musiqʼej. Laj Moroni kixye rehebʼ aʼan:

“Ut joʼkan wiʼchik, nekexwaatina laaʼex li nekextzʼeqtaanank xyaalal lix kʼutbʼesihom li Dios, ut nekeye naq osoʼjenaq chik, naq maakʼaʼ kʼaʼru kʼutbʼesinbʼil, chi moko profeetil aatin, chi moko li maatan, chi moko li kʼirtesink, chi moko li aatinak rikʼin jalan aatinobʼaal, ut xkʼutbʼal xyaalalil li jalanil aatinobʼaal;

“Kʼehomaq reetal ninye eere, ani natzʼeqtaanan xyaalal li kʼaʼaq re ru aʼin moko naxnaw ta lix evangelio li Kristo; relik chi yaal, moko xril ta ruhebʼ li loqʼlaj hu; wi ut xril ru, moko naxtaw ta ru” (Mormon 9:7–8).

  • Kʼaʼut naq li Qaawaʼ naxkʼe qe li musiqʼejil maatan?

Tooruuq chixchaabʼilobʼresinkil li maatan xqakʼul

  • Chanru naru “taqasikʼ chi anchal qachʼool ebʼ li maatan qʼaxal chaabʼil”? (D&C 46:8).

Li Qaawaʼ kixye: “Xbʼaan naq moko chixjunil ta kʼeebʼil li junjunq chi maatan re; xbʼaan naq kʼiila maatan wan, ut re li junjunq chi winq kʼeebʼil jun maatan xbʼaan xMusiqʼ li Dios. Re junjunq kʼeebʼil li jun, ut re junjunq chik kʼeebʼil li jun chik, re naq chixjunilebʼ teʼchaabʼilobʼresiiq rikʼin” (Tz. ut S. 46:11–12).

Re xchaabʼilobʼresinkil li qamaatan, tento xbʼeen wa taqakʼe reetal kʼaʼruhebʼ li maatan xqakʼul. Naqabʼaanu aʼin rikʼin li tijok ut li kuyuk saʼ. Aajel ru naq taqasikʼebʼ li maatan qʼaxal chaabʼil (chiʼilmanq Tz. ut S. 46:8). Wan naq li rosobʼtesihom li yuwaʼbʼejil aj kʼanjel toxtenqʼa chixnawbʼal kʼaʼruhebʼ li maatan li kʼeebʼil qe.

Tento naq toʼabʼinq chiru li chaqʼrabʼ ut naq tiikaqo chi paabʼank re taakʼeemanq qe li qamaatan. Chirix aʼan, tento naq taqoksi li maatan aʼan chixbʼaanunkil lix kʼanjel li Qaawaʼ. Moko kʼeebʼilebʼ ta yal re xsahilankil qakʼaʼuxl malaj re xkʼutbʼal xyaalal junaq naʼlebʼ li namajeloʼ wiʼ li qapaabʼaal. Chirixebʼ li musiqʼejil maatan, li Qaawaʼ kixye: “Kʼeebʼilebʼ choqʼ re xchaabʼilalebʼ li ani nekeʼrahok we ut nekeʼpaabʼank re chixjunil lin taqlahom, ut li ani nasikʼok xbʼaanunkil chi joʼkan” (Tz. ut S. 46:9).

  • Kʼoxla kʼaʼruhebʼ li musiqʼejil maatan li teʼxkʼe raj aakawilal, malaj tateʼxtenqʼa raj chi kʼanjelak chiru li Qaawaʼ ut chiruhebʼ laa was aawiitzʼin. Kʼaʼru taabʼaanu re xsikʼbʼalebʼ li maatan aʼin?

Laj Satanas naxkʼut li bʼalaqʼil maatan chanchan re li Musiqʼej

  • Chan ru naru taqatzʼil rix kʼaʼruhebʼ li tzʼaqal maatan naxkʼe li Musiqʼej chiru li bʼalaqʼil maatan re laj Satanas?

Laj Satanas naru chixkʼutbʼal li bʼalaqʼil maatan chanchan re li jalanil aatinobʼaal, li profeetil aatin, li kʼutbʼesinbʼil matkʼ, li kʼirtesink, ut xkomonebʼ chik li sachbʼa-chʼoolej. Laj Moises kixyal ru rikʼinebʼ li bʼalaqʼil maatan re laj Satanas saʼ rochoch laj Farahon (chiʼilmanq Exodo 7:8–22). Laj Satanas naraj naq taqapaabʼebʼ lix bʼalaqʼil profeet, lix bʼalaqʼil aj kʼirtesinel, ut lix bʼalaqʼil aj bʼaanuhom sachbʼa-chʼoolej. Wan naq tzʼaqal tzʼaqal nekeʼkʼutun chiqu li maatan aʼin, toj reetal naq kaʼajwiʼ naru taqanaw xyaalal rikʼin xpatzʼbʼal re li Dios naq tixkʼe qe li maatan re li tzʼilok ix.. Laj tza ajwiʼ naru chixkʼutbʼal ribʼ chanchan jun anjel re saqen (chiʼlimanq 2 Nefi 9:9).

Laj Satanas naraj qamutzʼobʼresinkil chirix li yaal, ut naraj qarambʼal chixsikʼbʼalebʼ li tzʼaqal maatan naxkʼe li musiqʼej. Ebʼ laj qʼe, laj eekʼ ut laj tuul eekʼasinbʼilebʼ xbʼaan laj Satanas, us ta wan naq nekeʼxye naq nekeʼxtaaqe li Dios. Lix kʼanjelebʼ aʼan tzʼeqbʼeetalil saʼ rilobʼaal li Dios (chiʼlmanq Isaias 47:12–14; Deuteronomio 18:9–10). Tento naq inkʼaʼ taqakʼulubʼa rochbʼeeninkil lix wankilal laj Satanas chi yalaq chan ru.

Tento taqakʼoxla chan ru taqoksi li qamaatan re li Musiqʼej

  • Chan ru naru taqakʼuula xsantilalebʼ li musiqʼejil maatan?

Li Qaawaʼ kixye: “Jun taqlahom ninkʼe rehebʼ, naq inkʼaʼ teʼxnima ribʼ chirix li kʼaʼaq re ru aʼin, chi moko teʼxye chiru li ruchichʼochʼ, xbʼaan naq li kʼaʼaq re ru aʼin kʼeebʼil eere choqʼ re eechaabʼilobʼresinkil ut choqʼ re li kolbʼa-ibʼ” (Tz. ut S. 84:73). Tento taajultikoʼq qe naq loqʼebʼ li musiqʼejil maatan (chiʼilmanq Tz. ut S. 6:10).

Choqʼ reeqaj li maatan naxkʼe qe, li Qaawaʼ naxtzʼaama naq “texbʼantioxinq chiru li Dios saʼ li Musiqʼej xbʼaan yalaq kʼaʼru chi osobʼtesink li nekexʼosobʼtesiik wiʼ” (Tz. ut S. 46:32).

Ebʼ li loqʼlaj hu

Isi reetalil