Eb’ li hu ut li tzolok
Chʼol 33: Li kʼanjel re xjultikankil li evangelio


Chʼol 33

Li kʼanjel re xjultikankil li evangelio

The resurrected Jesus Christ standing with the apostles outside the city of Jerusalem. Christ is dressed in white robes and has His arms extended as He speaks to the eleven apostles. Christ is commanding the apostles to preach the gospel to all nations. The city Jerusalem is visible in the background.

Lix Iglees li Qaawaʼ aʼan jun li Iglees re jultikank aatin

  • Chan ru naq li kʼanjel re xjultikankil li evangelio aʼan jun raqal lix kʼuubʼanbʼil naʼlebʼ li Dios choqʼ rehebʼ li ralal xkʼajol?

Li Qaawaʼ kixkʼutbʼesi li kʼuubʼanbʼil naʼlebʼ re li evangelio chiru laj Adan: “Ut chi joʼkan kiʼok chi jultikamank li Evangelio, chalen chaq saʼ xtiklajik” (Moises 5:58). Moqon, ebʼ li ralal xkʼajol laj Adan li tiikebʼ xchʼool keʼtaqlaak chixjultikankil li evangelio: “Keʼxbʼoqebʼ chixjunil li winq, yalaq bʼar, re teʼxjal xkʼaʼuxl; ut kikʼutman li paabʼank chiruhebʼ li ralal xkʼajolebʼ li winq” (Moises 6:23).

Chixjunilebʼ li profeet keʼkʼanjelak joʼ aj kʼamol aatin. Li junjunq saʼ xkutankil kitaqlaak chixjultikankil li esil re li evangelio. Yalaq joʼqʼe naq wanjenaq li tijonelil saʼ li ruchichʼochʼ, li Qaawaʼ kixbʼoqebʼ laj kʼamol aatin re xjultikankil li jar raqal chi junelikil naʼlebʼ re li evangelio chiruhebʼ li ralal xkʼajol.

Lix Iglees li Qaawaʼ junelik wanjenaq choqʼ jun iglees re jultikank aatin. Naq kiwan li Kolonel saʼ li ruchichʼochʼ, Aʼan kixkʼojobʼebʼ li Apostol ut li Setenta, ut kixkʼe xwankilebʼ ut xtenebʼankilebʼ re teʼxjultika li evangelio. Lix kʼihal lix jultikahom kibʼaanuman rehebʼ li reech aj tenamit, aʼanebʼ laj Judio (chiʼilmanq Mateo 10:5–6). Chirix naq kiwakli li Jesus chi yoʼyo, Aʼan kixtaqlahebʼ lix Apostol rikʼinebʼ laj Gentil re teʼxjultika li evangelio chiruhebʼ. Kixtaqlahebʼ lix Apostol chi joʼkaʼin: “Ayuqex saʼ chixjunil li ruchichʼochʼ ut chepuktesi li Chaabʼil Esilal jun sut jun rubʼel choxa” (Markos 16:15).

Li Apostol aj Pablo aʼan jun xnimal ru aj kʼamol aatin li kitaqlaak rikʼinebʼ laj Gentil. Chirix naq kijaleʼ xchʼool ut kiʼok saʼ li Iglees, kixnumsi relaʼ lix yuʼam saʼ xjultikankil li evangelio chiruhebʼ. Junjunq sut chiru lix taqlanbʼil kʼanjel kirapleek, kikutiik chi pek, ut kitzʼapeʼ saʼ tzʼalam. Aʼbʼanan inkʼaʼ kixkanabʼ xjultikankil li evangelio (chiʼilmanq Hechos 23:10–12; 26).

Kitikla wiʼchik li kʼanjel re jultikank aatin naq kikʼojobʼaman wiʼchik li Iglees rikʼin li Profeet aj Jose Smith. Saʼ li kutan aʼin, aʼanebʼ li Apostol ut laj Setenta li kʼeebʼilebʼ xwankil re teʼxjultika li evangelio ut teʼril naq taajultikamanq saʼ chixjunil li ruchichʼochʼ. Li Qaawaʼ kixye re laj Jose Smith: “Taachʼolobʼ lin evangelio saʼ li junjunq chi chʼochʼ, ut saʼ li junjunq chi tenamit, relik chi yaal, saʼebʼ li naʼajej saʼ aasutam bʼar wiʼ majiʼ chʼolobʼanbʼil. … Chachʼolobʼ li yaal saʼ li junjunq chi naʼajej, chiru li junjunq tenamit” (Tz. ut S. 66:5, 7). Saʼ Junio, 1830, laj Samuel Harrison Smith, li riitzʼin li Profeet, kixtikibʼ li xbʼeen taqlanbʼil kʼanjel joʼ aj kʼamol aatin re li Iglees.

Chalen chaq saʼ li kutan aʼan, numenaq jun millon chi aj kʼamol aatin xeʼbʼoqeʼ ut xeʼtaqlaak chixjultikankil li evangelio. Li esil nekeʼxkʼam saʼ li ruchichʼochʼ aʼan naq li Jesukristo aʼan li Ralal li Dios ut qaKolonel. Nekeʼxjultika naq ak xkʼojobʼaman wiʼchik li evangelio saʼ li ruchichʼochʼ rikʼin jun lix profeet li Dios. Ebʼ laj kʼamol aatin kʼeebʼilebʼ xwankil chixjultikankil li evangelio chiru chixjunilebʼ li tenamit, chixkubʼsinkilebʼ xhaʼ, ut chixtzolbʼalebʼ re teʼxbʼaanu chixjunil li kʼaʼru xtaqla li Qaawaʼ (chiʼilmanq Mateo 28:19–20). Ebʼ laj kʼamol aatin aj Santil Paabʼanel saʼ Rosoʼjikebʼ li Kutan nekeʼxqʼaxtesi tzʼaqal lix tuminebʼ re teʼxik saʼ li jar raqal re li ruchichʼochʼ re xjultikankil resil li evangelio.

Taajultikamanq li evangelio chiru chixjunil li ruchichʼochʼ

  • Kʼaʼru junjunq li naʼlebʼ chan ru naq li Qaawaʼ xoxkawresi re xjultikankil li evangelio?

Yeebʼil qe saʼebʼ li naʼlebʼ kʼutbʼesinbʼil saʼ rosoʼjikebʼ li kutan naq tento taqakʼam li evangelio li kʼojobʼanbʼil wiʼchik rikʼin li junjunq tenamit ut teepal (chiʼilmanq Tz. ut S. 133:37). Li Qaawaʼ maajoʼqʼe naxkʼe junaq taqlahom chi inkʼaʼ tixkʼuubʼ jun li bʼe chiqu re taqabʼaanu (chiʼilmanq 1 Nefi 3:7). Li Qaawaʼ xkʼuubʼ li bʼe choqʼ qe re taajultikamanq li evangelio saʼebʼ li ninqi tenamit li xeʼwan chaq chi tzʼaptzʼo chiqu junxil. Naq yooko chi tijok ut chixkʼanjelankil li paabʼaal, li Qaawaʼ tixte jalanebʼ chik li tenamit choqʼ re li kʼanjel re xjultikankil li evangelio.

Li Qaawaʼ joʼkan ajwiʼ “yoo chixmusiqʼankil lix kʼaʼuxlebʼ li xninqal ru winq ut ixq re xyiibʼankil li kʼanjelebʼaal li nekeʼxkʼe chi waklesimank lix kʼanjel li Qaawaʼ joʼ chan ru maajun wa ilbʼil chaq” (Russel M. Nelson, saʼ “Computerized Scriptures Now Available,” Ensign, Abril 1988, perel 73). Ebʼ li perel hu, li taqlanbʼil hu, li kaxlan mu, li abʼibʼaal aatin, li puktesinel chʼiichʼ, li ulul chʼiichʼ, li internet, ut xkomonebʼ chik li kʼanjelebʼaal nekeʼtenqʼan chixkʼambʼal resil li evangelio rikʼinebʼ li tenamit chi kʼiila mil. Laaʼo li xookʼuluk re lix tzʼaqalil li evangelio tento taqoksihebʼ li kʼanjelebʼaal aʼin re xtzʼaqobʼresinkil ru lix taqlahom li Qaawaʼ: “Xbʼaan naq tento taaʼelq chaq chi yaal lix yaabʼ chalen saʼ li naʼajej aʼin toj saʼ chixjunil li ruchichʼochʼ, ut toj saʼ xnajtilebʼ lix maril li ruchichʼochʼ—tento taajultikamanq li evangelio chiru li junjunq” (Tz. ut S. 58:64).

  • Chan ru xawil naq xʼoksiman chi us li akʼil kʼanjelebʼaal re xpuktesinkil li evangelio?

Aajel ru xjultikankil li evangelio

  • Kʼaʼut naq aajel ru naq li junjunq chi winq ut ixq taarabʼi ut tixtaw ru li evangelio?

“Aʼin li xbʼeen qajom joʼ Iglees—xkolbʼalebʼ ut xtaqsinkil xloqʼal li raamebʼ li ralal xkʼajolebʼ li winq” (Ezra Taft Benson, Liahona,octubre 1974, perel 34). Naʼajman ru li kʼanjel re xjultikankil li evangelio re naq chixjunilebʼ li wankebʼ saʼ li ruchichʼochʼ teʼruuq chirabʼinkil ut chixkʼulubʼankil li evangelio. Tento teʼxtzol li yaal, teʼxsutqʼisi ribʼ rikʼin li Dios, ut teʼxkʼul xkuybʼalebʼ lix maak.

Naabʼal rehebʼ li qas qiitzʼin saʼ ruchichʼochʼ wankebʼ chi mutzʼobʼresinbʼil xbʼaan li bʼalaqʼil naʼlebʼ, ut “rambʼil li yaal chiruhebʼ yal xbʼaan naq inkʼaʼ nekeʼxnaw bʼar teʼxtaw” (Tz. ut S. 123:12). Rikʼin li kʼanjel re xjultikankil li evangelio naru naqakʼam li yaal rikʼinebʼ.

Li Qaawaʼ kixtaqla: “Chexkʼanjelaq saʼ lin awimq li jun sutaq chik—li jun sutaq chik bʼoqomaqebʼ li ani wankebʼ saʼ li ruchichʼochʼ” (Tz. ut S. 43:28). Naq naqakʼut li evangelio chiruhebʼ li qas qiitzʼin, yooko chixkawresinkil li bʼe choqʼ re li xkabʼ xkʼulunik li Kolonel (chiʼilmanq Tz. 34:6).

Chiqajunil tento toowanq choqʼ aj kʼamol aatin

  • Kʼaʼru naru taqabʼaanu re xsikʼbʼal chan ru xkʼutbʼal li evangelio chiruhebʼ li qas qiitzʼin? Chan ru naru taqakawresi qibʼ re xbʼaanunkil chi joʼkan?

Li junjunq chi komon saʼ li Iglees wan choqʼ aj kʼamol aatin. Tento tookʼanjelaq joʼ aj kʼamol aatin, us ta inkʼaʼ bʼoqbʼilo ut xaqabʼanbʼilo. Tenebʼanbʼil saʼ qabʼeen xkʼutbʼal li evangelio rikʼin li qaatin ut li qabʼaanuhom chiruhebʼ chixjunil li ralal xkʼajol li qaChoxahil Yuwaʼ. Li Qaawaʼ kixye qe: “Naʼajman ru choqʼ re li junjunq chi winq li tijbʼil naq tixtij li ras riitzʼin” (Tz. ut S. 88:81). Yeebʼil qe xbʼaan jun li profeet naq tento taqakʼut chiruhebʼ li qas qiitzʼin naq taqarahebʼ xbʼeen wa chiru naq naqatijebʼ (chʼilmanq Enseñanzas de los Presidentes de la Iglesia: Spencer W. Kimball 2006, perel 288). Tento teʼxnaw naq raabʼilebʼ ut kʼulubʼanbʼilebʼ qabʼaan.

Ebʼ li ralal laj Mosiah keʼxkʼul chi anchalebʼ xchʼool lix tenebʼankilebʼ re xjultikankil li evangelio. Naq keʼjaleʼ xchʼool chirix li Iglees, keʼnujak xchʼool rikʼin xtoqʼobʼankilebʼ ru li ras riitzʼin. Keʼraj xjultikankil li evangelio chiruhebʼ laj Lamanita, aʼanebʼ li xikʼ nekeʼilok rehebʼ, “xbʼaan naq inkʼaʼ keʼru chixkuybʼal naq taaʼosoʼq raam ani junaq chi winq; relik chi yaal, yal xkʼoxlankil naq junaq aamej tixnumsi li rahilal maakʼaʼ rosoʼjik naxkʼehebʼ chi siksotk ut chi chenchotk” (Mosiah 28:3). Naq li evangelio naʼok chixnujobʼresinkil li qayuʼam rikʼin sahil chʼoolejill, laaʼo tooʼok ajwiʼ chixraabʼal ut chixtoqʼobʼankilebʼ ru li qas qiitzʼin. Taqaj xkʼutbʼal li esil re li evangelio chiru chixjunilebʼ li teʼajoq rabʼinkil.

Kʼiila paay chan ru nokoru chixkʼutbʼal li evangelio. Aʼin junjunq li naʼlebʼ naru taqabʼaanu:

  1. Naru naqakʼut chiruhebʼ li qakomon ut li qas qiitzʼin li sahil chʼoolejil naqakʼul rikʼin xpaabʼankil li yaalil naʼlebʼ re li evangelio saʼ li qayuʼam. Chi joʼkan toowanq choqʼ saqen chiru li ruchichʼochʼ (chiʼilmanq Mateo 5:16).

  2. Naru taqaqʼax ru li qaxutaan li wan saʼ li qajunxaqalil , rikʼin xkʼulbʼalebʼ li qas qiitzʼin saʼ chaabʼilal ut rikʼin xbʼaanunkil li chaabʼil usilal choqʼ rehebʼ. Naru naqatenqʼahebʼ chixnawbʼal naq anchal li qachʼool chixtenqʼankilebʼ, ut naq inkʼaʼ yal naqasikʼ li qachaabʼilal laaʼo.

  3. Naru naqachʼolobʼ li evangelio chiruhebʼ li qas qiitzʼin li moko komonebʼ ta, ut jalanebʼ chik.

  4. Naru teʼqabʼoq li ani rehebʼ li qas qiitzʼin teʼajoq xnawbʼal chirix li evangelio saʼ li qochoch, re teʼtzoleʼq xbʼaanebʼ laj kʼamol aatin. Wi najt wankebʼ rikʼin li qochoch, naru taqapatzʼ naq teʼwulaq laj kʼamol aatin saʼ lix naʼajebʼ aʼan.

  5. Naru naqakʼut chiruhebʼ li qakokʼal naq aajel ru xkʼutbʼal li evangelio, ut naru naqakawresihebʼ saʼ musiqʼej ut rikʼin tumin re teʼruuq chi xik saʼ li taqlanbʼil kʼanjel. Naru ajwiʼ naqakawresi qibʼ chi ok choqʼ taqlanbʼil aj kʼanjel naq taanimanq li qachihabʼ.

  6. Naru naqatoj li qalajetqil ut taqakubʼsi li qatumin choqʼ xtuminal li kʼamok aatin. Li tumin aʼin nakʼanjelak re taanimanq li kʼanjel re xjultikankil li evangelio.

  7. Naru taqaqʼaxtesi li tumin choqʼ re lix tuminul li jultikank aatin re li teep, li uqʼej, malaj re chixjunil li Iglees, re xtenqʼankil rikʼin tumin ebʼ laj kʼamol aatin li maakʼaʼebʼ xtuminebʼ lix junkabʼal re xkʼeebʼal li nakʼanjelak rehebʼ.

  8. Naru taqabʼaanu li kʼanjel re xsikʼbʼal qaxeʼtoonil re naq ebʼ li qaxeʼ qatoon teʼruuq chixkʼulbʼal anchal li osobʼtesink re li evangelio.

  9. Naru naqabʼoqebʼ li moko komonebʼ ta saʼebʼ li kʼanjel, joʼ li qʼojyin re junkabʼal, li kokʼ sahil chʼoolejil saʼ li Iglees, ebʼ li chʼutubʼaj-ibʼ, ut li chʼutam.

  10. Naru naqasihebʼ li taqlanbʼil hu re li Iglees. Naru ajwiʼ naqakʼut resil li evangelio rikʼin roksinkil li kʼaʼru natawman saʼ xnaʼaj li Iglees saʼ li internet, LDS.org ut Mormon.org.

Li qaChoxahil Yuwaʼ toxtenqʼa chi wank choqʼ chaabʼil aj kʼamol aatin naq laaʼo wan qachʼool chixkʼutbʼal li evangelio ut chi tijok re xkʼulbʼal qabʼeresinkil. Aʼan toxtenqʼa chixtawbʼal chan ru naq taqakʼut li evangelio chiruhebʼ li wankebʼ saʼ qasutam.

  • Kʼoxla ani nawbʼiʼl ru aabʼan li naru taakʼut li evangelio chiru. Xaqabʼ chan ru naq taabʼaanu. Kʼoxla xxaqabʼankil joʼqʼe naq taakʼut li evangelio chiru laa was aawiitzʼin aʼan.

Li Qaawaʼ naxyeechiʼi li osobʼtesink wi naqabʼaanu li kʼanjel re xjultikankil li evangelio

Li Qaawaʼ kixye re li Profeet aj Jose Smith naq ebʼ laj kʼamol aatin teʼxkʼul xninqal ru osobʼtesink. Naq yoo chiraatinankilebʼ li xbʼeenil li yookebʼ chaq chi sutqʼiik saʼebʼ lix taqlanbʼil kʼanjel, li Qaawaʼ kixye: “Osobʼtesinbʼilex, xbʼaan naq li yaal xechʼolobʼ wan chi tzʼiibʼanbʼil saʼ choxa re naq ebʼ li anjel teʼiloq re; ut ebʼ aʼan nekeʼsahoʼ saʼ xchʼool cherix” (Tz. ut S. 62:3). Aʼan kixye ajwiʼ naq ebʼ li nekeʼkʼanjelak choqʼ re xkolbʼalebʼ li jun chʼol chik teʼkuyeʼq xmaak ut teʼxkʼam chaq li kolbʼa-ibʼ rikʼin li raamebʼ aʼan (chiʼilmanq Tz. ut S. 4:4; 31:5; 84:61).

Li Qaawaʼ kixye qe:

“Ut wi taaʼuxq naq texkʼanjelaq chixjunil lee kutan saʼ xyaabʼasinkil li jalbʼa-kʼaʼuxlej chiru li tenamit aʼin, ut teekʼam chaq yal ta jun chi aamej wikʼin, kʼaʼjoʼaq xnimal xsahil eechʼool rochbʼeen aʼan saʼ li rawaʼbʼejihom lin Yuwaʼ!

“Ut anajwan, wi nimaq xsahil eechʼool rikʼin jun chi aamej li teekʼam chaq wikʼin saʼ li rawaʼbʼejihom lin Yuwaʼ, kʼaʼjoʼaq xnimal xsahil eechʼool wi teekʼam chaq kʼiila aamej wikʼin!” (D&C 18:15–16).

  • Joʼqʼe xaaweekʼa xsahil aachʼool rikʼin li kʼanjel re xjultikankil li evangelio?

Ebʼ li loqʼlaj hu

  • Tz. ut S. 1:17–23 (kitaqlaman re laj Jose Smith naq taajultikanq aatin)

  • Tz. ut S. 24:12 (li Qaawaʼ naxkʼe xmetzʼewebʼ li ani junelik nekeʼxsikʼ xchʼolobʼankil lix evangelio)

  • Tz. ut S. 38:41 (xkʼutbʼal li evangelio rikʼin qʼunil aatin ut tuulanil)

  • Tz. ut S. 34:4–6; Hechos 5:42 (tento xjultikankil li evangelio)

  • Tz. ut S. 60:1–2 (li Qaawaʼ naxtijebʼ li ani nekeʼxxuwa xjultikankil li evangelio)

  • Tz. ut S. 75:2–5 (ebʼ li nekeʼxchʼolobʼ li evangelio ut tiikebʼ chi paabʼank teʼosobʼtesiiq rikʼin li junelik yuʼam)

  • Tz. ut S. 88:81–82 (chixjunilebʼ li tijbʼilebʼ tento teʼxtijebʼ li ras riitzʼinebʼ)

  • Mateo 24:14 (taajultikamanq li evangelio naq toj majiʼ nachal li rosoʼjik)

  • Abrahan 2:9–11 (taakʼeemanq li evangelio ut li tijonelil rehebʼ chixjunil li tenamit)