Eb’ li hu ut li tzolok
Chʼol 17: Lix Iglees li Jesukristo saʼ li kutan aʼin

Chʼol 17

Lix Iglees li Jesukristo saʼ li kutan aʼin

Painting of a young boy kneeling looking up at a grove of trees. At the center of the painting is a young boy (age 14) kneeling. His hands are resting on his thighs and he looks up at a light source above his head. The boy wears grey trousers (with suspenders) and grey vest and an off-white shirt. The shirt has a collar and two button placket at the front and the sleeves are rolled. The young boy had blond hair that is slightly rumpled. The background his a grove of trees, almost all with no leaves. There are some low saplings immediately behind the boy. The foreground has rocks, twings and small plants sprouting. "Walter Rane 04" appears in the lower right corner in red.

Kiʼisiman chaq lix Iglees li Jesukristo saʼ li ruchichʼochʼ

  • Kʼaʼut naq kiʼisiman chaq lix Iglees li Jesukristo saʼ li ruchichʼochʼ kaʼchʼin chik chirix xkamik ut Xwaklijik chi Yoʼyo li Kolonel?

Naq kiwan li Jesus saʼ li ruchichoʼchʼ, kixkʼuubʼ lix Iglees, aʼan li jun ajwiʼ chi yaalil Iglees. Kixkʼuubʼ lix Iglees re naq taaruuq taakʼutmanq li yaalil naʼlebʼ re li evangelio chiru chixjunil li tenamit, ut re taaruuq teʼbʼaanumanq li kʼojobʼanbʼil kʼanjel re li evangelio chi tiik ut chi kʼeebʼil tzʼaqal li wankilal. Rikʼin lix kʼuubʼlajik aʼin, li Kristo kiru chixkʼambal li osobʼtesink re li kolbʼa-ibʼ rikʼin chixjunilebʼ li winq.

Chirix naq kitaqeʼ li Kolonel saʼ choxa, ebʼ li winq keʼxjalebʼ li kʼojobʼanbʼil kʼanjel ut li tzolʼlebʼ li kixxaqabʼ chaq Aʼan rochbʼeenebʼ lix Apostol. Saʼ xkʼabʼaʼ li qʼetok paabʼank, inkʼaʼ chik nakʼuleʼ li naʼlebʼ kʼutbʼesinbʼil xbʼaan li Dios. Li tzʼaqal Iglees maakʼaʼ chik saʼ li ruchichʼocʼh. Ebʼ li winq keʼxkʼuubʼebʼ li jalan jalanq chi iglees, li keʼxye ribʼ naq yaalebʼ aʼbʼanan jalan jalanq li tzolʼlebʼ nekeʼxkʼut. Kiwan xnaabʼalil lix sachik li naʼlebʼ ut li wechʼok-ibʼ chirix li paabʼaal. Li Qaawaʼ kiril chaq chi junxilaj naq taawanq li qʼetok paabʼank aʼin, ut kixye naq “taawulak xkutankil naq tintaqla chaq li tzʼokaak saʼ li ruchichʼochʼ, aʼbʼanan maawaʼ chirix lee wa lee rukʼaʼ, textzʼokaaq bʼan chirix rabʼinkil raatin li Qaawaʼ. … Teʼxbʼeeni ribʼ chixsikʼbʼal li raatin li Qaawaʼ … aʼbʼan inkʼaʼ teʼruhanq chixtawbʼal” (Amos 8:11–12).

  • Chan ru naq li tzʼokaak li yeebʼil resil saʼ Amos 8:1–12 naxchʼaʼajkilahebʼ li tenamit?

Li Qaawaʼ kixyeechiʼi naq tixkʼojobʼ wiʼchik lix tzʼaqal Iglees

  • Kʼaʼru li yoo chaq chi uxmank saʼ li ruchichʼochʼ li kixkawresi li bʼe re taakʼojobʼamanq wiʼchik li evangelio?

Li Kolonel kixyeechiʼi naq saʼ rosoʼjikebʼ li kutan tixkʼojobʼ wiʼchik lix Iglees. Aʼan kixye: “Laaʼin tinʼok chixbʼaanunkil jun li sachbʼa-chʼoolejil kʼanjel saʼ xyanq li tenamit aʼin, relik chi yaal, jun li sachbʼa-chʼoolejil kʼanjel ut jun li eetalil” (2 Nefi 27:26).

Chiru kʼiila chihabʼ keʼwan li tenamit saʼ musiqʼejil qʼojyin. Maare 1700 chihabʼ chirix li Kristo, ebʼ li tenamit qʼaxal wiʼchik keʼok chixsikʼbʼal xnawbʼal li yaal chirix li Dios ut chirix li paabʼaal. Wankebʼ li keʼxkʼe reetal naq li evangelio li kixkʼut chaq li Jesus maakʼaʼ chik saʼ li ruchichʼochʼ. Wankebʼ li keʼxkʼe reetal naq maakʼaʼ chik li kʼutbʼesinbʼil naʼlebʼ ut li tzʼaqal wankilal kʼeebʼil, ut naq li Iglees li kixkʼuubʼ chaq li Kristo inkʼaʼ chik natawman saʼ li ruchichʼochʼ. Ak xwulak xqʼehil naq taakʼojobʼamanq wiʼchik lix Iglees li Jesukristo saʼ li ruchichʼochʼ.

  • Chan ru naq lix kʼojobʼankil wiʼchik lix tzʼaqalil li evangelio aʼan jun li sachbʼa-chʼoolejil kʼanjel?

Lix kʼutbʼesihom li Dios chi akʼil

  • Naq kiril laj Jose Smith li Xbʼeen Kʼutbʼesink, kʼaʼru kixtzol chirix li Dios?

Saʼ xtiklajik li saqʼehil saʼ 1820, kiʼux jun rehebʼ li naʼlebʼ qʼaxal nim chalen chaq saʼ xtiklajik li ruchichʼochʼ. Ak xwulak xqʼehil naq taabʼaanumanq li sachbʼa-chʼoolejil kʼanjel ut li eetalil li kiʼaatinak wiʼ chaq li Qaawaʼ. Naq toj saaj winq, laj Jose Smith kiraj xnawbʼal bʼarwan rehebʼ chixjunil li iglees aʼan lix tzʼaqal Iglees li Jesukristo. Aʼan xkoʼo saʼ jun kʼicheʼ nachʼ rikʼin li rochoch ut kitijok chi tuulan ut chi anchal lix chʼool chiru lix Choxahil Yuwaʼ, ut kixpatzʼ re bʼarwan chi iglees tento tixjunaji wiʼ ribʼ. Saʼ li eqʼla aʼan kikʼulman jun li sachbʼa-chʼoolej. Li qaChoxahil Yuwaʼ ut li Jesukristo keʼxkʼut ribʼ chiru laj Jose Smith. Li Kolonel kixye re naq maajun iglees tixjunaji wiʼ ribʼ, xbʼaan naq li tzʼaqal Iglees maakʼaʼ saʼ li ruchichʼochʼ. Kixye ajwiʼ naq lix paabʼaalebʼ li iglees saʼ li kutan aʼan “tzʼeqbʼeetalil saʼ rilobʼaal” (Jose Smith—Resilal 1:19; chiʼilmanq ajwiʼ ebʼ li raqal 7–18, 20). Chalen chaq saʼ li hoonal aʼan ak wan wiʼchik li naʼlebʼ kʼutbʼesinbʼil chalen chaq saʼ choxa. Li Qaawaʼ ak kixsikʼ ru jun li akʼ profeet. Chalen chaq saʼ li kutan aʼan moko tzʼapbʼil ta chik ru li choxa. Toj yoo chi uxmank li kʼutbʼesink rikʼin li junjunq rehebʼ lix profeet li sikʼbʼilebʼ ru. Laj Jose aʼan li kisikʼman ru re taatenqʼanq chixkʼojobʼankil wiʼchik lix tzʼaqal evangelio li Jesukristo.

  • Kʼaʼut naq li Xbʼeen Kʼutbʼesink aʼan jun rehebʼ li naʼlebʼ qʼaxal nim li uxbʼil saʼ li ruchichʼochʼ chalen chaq saʼ xtiklajik?

Kikʼojobʼaman wiʼchik li wankilal kʼeebʼil xbʼaan li Dios

  • Kʼaʼut naq kiʼajman ru naq kikʼojobʼaman wicʼhik li tijonelil re Aaron ut re Melkisedek?

Saʼ xkʼojobʼankil wiʼchik li evangelio, li Dios kixkʼe wiʼchik li tijonelil rehebʼ li winq. Kichal laj Jwan aj Kubsihom Haʼ saʼ 1829 re xkʼeebʼal li Tijonelil re Aaron saʼ xbʼeen laj Jose Smith ut laj Oliver Cowdery (chiʼilmanq Tz. ut S. 13; 27:8). Chirix aʼan keʼchal laj Pedro, laj Santiago, ut laj Jwan, aʼebʼ li awaʼbʼejil re li Iglees saʼ najter kutan, ut keʼxkʼe re laj Jose ut laj Oliver li Tijonelil re Melkisedek ut lix lawil lix awaʼbʼejihom li Dios (chiʼilmanq Tz. ut S. 27:12–13). Moqon, keʼkʼojobʼaman wiʼchik xkomonebʼ chik lix lawil li tijonelil xbʼaanebʼ li choxahil aj taql joʼ laj Moises, laj Eliyah, ut laj Elias (chiʼilmanq Tz. ut S. 110:11–16). Saʼ xkʼabʼaʼ li kʼojobʼank wiʼchik, kisutqʼisiik li tijonelil saʼ li ruchichʼochʼ. Ebʼ li nekeʼkʼamok re li tijonelil saʼ li kutan aʼin kʼeebʼilebʼ xwankil chixbʼaanunkil li jar paay chi kʼojobʼanbʼil kʼanjel, joʼ li kubʼihaʼ. Kʼeebʼilebʼ ajwiʼ xwankil chixbʼeresinkil lix awaʼbʼejihom li Qaawaʼ saʼ li ruchichʼochʼ.

Kikʼuubʼaman wiʼchik lix Iglees li Kristo

  • Kʼaʼru junjunq li naʼlebʼ li keʼkʼulman re xkawresinkil li bʼe re taakʼuubʼamanq wiʼchik li Iglees saʼ li ruchichʼochʼ?

Saʼ 6 Abril, 1830, li Kolonel kixtaqla wiʼchik naq taakʼuubʼamanq lix Iglees saʼ li ruchichʼochʼ (chiʼilmanq Tz. ut S. 20:1). Lix Iglees, aʼan Lix Iglees li Jesukristo rehebʼ laj Santil Paabʼanel saʼ Rosoʼjikebʼ li Kutan yeebʼil re (chiʼilmanq Tz. ut S. 115:4). Li Kristo wan saʼ xjolomil lix Iglees anajwan, joʼ chanru ajwiʼ saʼ najter kutan. Li Qaawaʼ kixye naq aʼan “li junaj chi yaalil ut yoʼyookil iglees chiru lix bʼeen chixjunil li ruchichʼochʼ, li nasahoʼ wiʼ chi tzʼaqal inchʼool laaʼin, li Qaawaʼ” (Tz. ut S. 1:30).

Laj Jose Smith kixaqabʼaman joʼ profeet ut joʼ “xbʼeen li xbʼeenil” re li Iglees (chiʼilmanq Tz. ut S. 20:2–4). Moqon kikʼuubʼaman li Xbʼeenil Awaʼbʼejil, ut aʼan kixaqabʼaak xwankil joʼ Awaʼbʼej. Naq kikʼuubʼaman li Iglees saʼ xtiklajik, yal kikʼeeman xtikibʼankil lix kʼuubʼlajik. Toj yoo chi chʼolaak lix kʼuubʼankil naq yoo chi nimank li Iglees.

Kikʼuubʼaman li Iglees rikʼin ajwiʼ li jar paay chi opiis li keʼwan saʼ li najter Iglees. Saʼ lix kʼuubʼlajik aʼan, keʼwan chaq li apostol, ebʼ li profeet, li setenta, laj osobʼtesinel (li yuwaʼbʼejil aj kʼanjel), laj kʼaakʼalenel (aj jolominel), li taqenaqil aj tij, li xbʼeenil, li obiisp, laj tij, laj tzolonel, ut laj tenqʼanel. Li opiis aʼin wankebʼ ajwiʼ saʼ lix Iglees anajwan (chiʼilmanq Ebʼ lix Raqalil li Paabʼaal 1:6).

Jun li profeet naxjolomi li Iglees, ut nakʼanjelak chi bʼeresinbʼil xbʼaan li Qaawaʼ. Li profeet aʼin wan ajwiʼ choqʼ Awaʼbʼej re li Iglees. Kʼeebʼil re aʼan anchal li wankilal li naʼajman ru re xbʼeresinkil lix kʼanjel li Qaawaʼ saʼ li ruchichʼochʼ (chiʼilmanq Tz. ut S. 107:65, 91). Wibʼ aj tenqʼ aj kʼehol naʼlebʼ nekeʼxtenqʼa li Awaʼbʼej. Kabʼlaju li Apostol, aʼanebʼ sikʼbil ru aj yehol nawom chirix lix kʼabʼaʼ li Jesukristo, nekeʼxkʼut li evangelio ut nekeʼxbʼeresi li kʼaʼru naʼux saʼ li Iglees saʼ chixjunilebʼ li jar raqal re li ruchichʼochʼ. Jalanebʼ chik jolomil aj kʼanjel re li iglees nekeʼxkʼul xkʼanjelebʼ, joʼebʼ li Jolomil Obispil ut ebʼ li jar Molam rehebʼ laj Setenta, ut ebʼ aʼan nekeʼkʼanjelak chi bʼeresinbʼilebʼ xbʼaan li Xbʼeenil Awaʼbʼejil ut ebʼ li Kabʼlaju.

Saʼ li tijonelil wankebʼ li opiis joʼ rehebʼ li apostol, laj setenta, li yuwaʼbʼejil aj kʼanjel, li taqenaqil aj tij, li obiisp, li xbʼeenil, laj tij, laj tzolonel, ut laj tenqʼanel. Aʼanebʼ ajwiʼ li opiis li keʼwan saʼ li Iglees najter chaq.

Li Iglees qʼaxal wiʼchik naq xniman chiru li kiwan chaq saʼ xkutankil li Jesus. Naq yoo chi nimank, li Qaawaʼ kixkʼutbʼesi xkomonebʼ chik li jar kʼuublajik teʼwanq saʼ li Iglees. Naq ak kʼuubʼanbʼil chi tzʼaqal li Iglees saʼ jun li naʼajej, nakʼuubʼaman saʼ jar jachal, oqech yeebʼilebʼ re. Jun li awaʼbʼej re oqech ut wibʼ lix tenqʼ aj kʼehol naʼlebʼ nekeʼjolomink re li junjunq chi oqech. Saʼ li oqech wankebʼ kabʼlaju aj taqenaqil chʼutam li nekeʼtenqʼan chixbʼaanunkil lix kʼanjel li Qaawaʼ saʼ li oqech. Ebʼ li jar molam re li tijonelil re Melkisedek nekeʼkʼuubʼaman saʼ li oqech chi bʼeresinbʼil xbʼaan li awaʼbʼej re li oqech (chiʼlimanq li chʼol 14 saʼ li hu aʼin). Li junjunq chi oqech wan chi jachbʼil ru saʼ li jar jachal, teep yeebʼilebʼ re. Jun obiisp ut wibʼ lix tenqʼ aj kʼehol naʼlebʼ nekeʼjolomink re li junjunq chi teep.

Saʼebʼ li naʼajej saʼ li ruchichʼochʼ bʼar wiʼ toj yoo chi kʼuubʼamank li Iglees, wankebʼ li distrito, li chanchanebʼ ajwiʼ li oqech. Ebʼ li distrito jachbʼilebʼ ru saʼ li jar jachal, uqʼej yeebʼilebʼ re, chanchanebʼ li teep.

Keʼkʼojobʼaman wiʼchik li naʼlebʼ tzʼaqal yaal li aajelebʼ ru

  • Kʼaʼru junjunq li xninqal ru yaalil naʼlebʼ li keʼkʼeeman wiʼchik rochbʼeen xkʼojobʼankil wiʼchik li Iglees?

Li Iglees saʼ li kutan aʼin naxkʼut tzʼaqal li jar raqal chi naʼlebʼ ut naxbʼaanu tzʼaqal li kʼojobʼanbʼil kʼanjel li keʼbʼaanuman saʼ xkutankil li Jesus. Ebʼ li xbʼeen raqal chi naʼlebʼ ut kʼojobʼanbʼil kʼanjel re li evangelio aʼaneb xpaabʼankil li Qaawaʼ Jesukristo, li jalbʼa-kʼaʼuxlej, li kubʼihaʼ chi subʼbʼil, ut xkʼeebʼal li uqʼej choqʼ re li maatan re li Santil Musiqʼej (Ebʼ lix Raqalil li Paabʼaal 1:4). Ebʼ li loqʼlaj yaalil naʼlebʼ aʼin keʼsutqʼisiik saʼ xtzʼaqalil naq kikʼojobʼaman wiʼchik li Iglees.

Rikʼin lix maatan ut lix wankil li Dios, laj Jose Smith kixjaltesi ru lix Hu laj Mormon, wan wiʼ ebʼ li yaalil naʼlebʼ re li evangelio li saqen ru ut loqʼ. Chirix aʼan keʼwan chik kʼiila kʼutbʼesinbʼil naʼlebʼ li keʼtzʼiibʼaman resil choqʼ loqʼlaj hu saʼ li Tzolʼlebʼ ut Sumwank ut li Qʼol Nim Xtzʼaq (chiʼilmanq li chʼol 10 saʼ li hu aʼin).

Junjunq chik li xninqal ru yaalil naʼlebʼ li kixkʼojobʼ wiʼchik li Qaawaʼ aʼanebʼ aʼin:

  1. Li qaChoxahil Yuwaʼ aʼan jun li tzʼaqal winq, li wan xjunxaqalil tibʼ ut bʼaq okenaq, li naru nachʼeʼman ut tzʼaqobʼresinbʼil re ru, ut joʼkan ajwiʼ li Jesukristo. Li Santil Musiqʼej aʼan jun musiqʼejil winq.

  2. Laaʼo koowan saʼ jun yuʼam naq toj maakʼaʼ li ruchichʼochʼ joʼ musiqʼejil alal kʼajolbʼej chiru li Dios.

  3. Naʼajman ru li tijonelil re xkʼanjelankilebʼ li kʼojobʼanbʼil kʼanjel re li evangelio.

  4. Taakʼeheʼq li qatojbʼa-maak xbʼaan tzʼaqal li qamaak laaʼo, moko xbʼaan ta li qʼetok aatin re laj Adan.

  5. Ebʼ li kokʼal inkʼaʼ nekeʼraj ru li kubʼihaʼ toj reetal naq nekeʼru chi tenebʼaak (naq waqxaqibʼ chihabʼ xyuʼamebʼ).

  6. Wankebʼ oxibʼ chi awaʼbʼejihom re loqʼalil saʼ choxa, ut saʼ xkʼabʼaʼ li rusilal li Qaawaʼ Jesukristo, li junjunq tixkʼul xqʼajkaamunkil joʼ chanru lix bʼaanuhom saʼ li ruchichʼochʼ ut joʼ chanru li rajom xchʼool.

  7. Naru nekeʼwan li junkabʼal chi junelik, saʼ xkʼabʼaʼ li wankilal aj tzʼaponel re li tijonelil.

  8. Naʼajman ru li kʼojobʼanbʼil kʼanjel ut li sumwank re taaʼuxq li kolbʼa-ibʼ, ut naru nekeʼxkʼul li ani yoʼyo joʼ ajwiʼ li ani kamenaq.

  • Chan ru naq xjaleʼ laa yuʼam laaʼat ut xyuʼamebʼ laa was aawiitzʼin xbʼaanebʼ li yaalil naʼlebʼ aʼin?

Lix Iglees li Jesukristo maajoʼqʼe taasachmanq

  • Kʼaʼru lix kʼanjel li Iglees?

Chalen chaq naq kikʼojobʼaak wiʼchik saʼ 1830, Lix Iglees li Jesukristo rehebʼ laj Santil Paabʼanel saʼ Rosoʼjikebʼ li Kutan junpaat naq xkʼihan rajlankilebʼ lix komon. Wankebʼ li komon kaʼchʼin chik ma saʼ chixjunilebʼ li nimla tenamit saʼ li ruchichʼochʼ. Li Iglees toj taawanq chi nimank. Joʼ kixye li Kristo, “Li Evangelio aʼin re li Awaʼbʼejihom taajultikamanq saʼ chixjunil li ruchichʼochʼ, choqʼ xchʼolobʼankil xyaalal chiru chixjunilebʼ li tenamit” (Jose Smith—Mateo 1:31). Li Iglees maajoʼqʼe chik taaʼisimanq chaq saʼ li ruchichʼochʼ. Lix kʼanjel, aʼan xkʼambʼal li yaal rikʼin li junjunq chi winq ut ixq. Ak kʼiila mil chihabʼ chaq anajwan, li Qaawaʼ kixye naq “tixwaklesi chaq jun awaʼbʼejihom li maajun wa taajukʼmanq, chi moko taakanaaq rubʼel xwankil jalan chik tenamit … ut aʼan wanq xwankil chi junelik” (Daniel 2:44).

  • Chan ru naq xattenqʼan laaʼat saʼ xkʼanjel lix awaʼbʼejihom li Dios? Kʼaʼru naru taabʼaanu re naq toj yooq chi bʼaanumank li kʼanjel aʼin?

Ebʼ li loqʼlaj hu