Wase 4

Veicikevi

Na cikecike ena qarai ni gagadre savasava e rawa ni vukei keda ena tauyavu ni taledi, rawata na inaki vakayalo, ka veiqaravi vei ira na tani.

Na Bula nei Heber J. Grant

Ena nona bula taucoko, e cakacaka vakaukauwa ko Heber J. Grant me vakavinakataki koya, ka vakabauta ni “tamata yadua e rawa ni vakavinakataki koya ena veisiga yadudua, ena veiyabaki yadudua, ka levu na nona galala me vakayacora e levu na ka ena lako mai kei na lako yani ni veiyabaki.”¹ E kilai ena nona dau veicikevi, ka tukuni me baleti koya ni “sega vakadua ni bau vakalewa na malumalumu ni dua na tamata ka sasagataka me vakawabokotaka na nona.”² E tukuna na italanoa oqo me baleta na nona gauna ni itabagone ena nona vakaraitaka na totoka ni daucike:

“Ena noqu a curu ki na dua na kalavo ni tavipolo, era a qito ko ira na gone keimami yabaki vata, kei ira ka qase cake vakalailai ena imatai ni ciwa, ko ira ka gone sara ena ikatolu, kau qitovata kei ira koi au. E dua na vuna oqo niu sega ni viritaka rawa na polo mai na dua na icegu kina dua tale; e dua tale na vuna ni sega ni tu vei au na kaukauwa vakayago meu cici se tavi vakavinaka. Niu dau tomika cake e dua na polo, era na kacivaka mai vei au na gonetagane, ‘Viritaka mai ke, yalewa!’ E levu sara na lasa e yaco me baleti au mai vei ira na noqu ilala itabagone kau yalataka vakaidina niu na qito ena ciwa ka na winitaka na jabeni ni Territory e Utah.

“E a dau ciqomi ira na saumi rumu ko tinaqu ena gauna ko ya me rawa kina na bula, kau dau masia na nodra ivava me yacova niu maroroya rawa e dua na dola, kau dau volia kina e dua na baseball. Au vakayagataka e vuqa na auwa ena viritaki polo ena nona vale ni manumanu na neitou itokani, (Edwin D. Woolley) ka vakavuna me vakatokai au na gone vucesa taudua ena Thirteenth Ward. Vuqa na gauna sa dau mosi sara na ligaqu kau sega ni rawa ni moce ena bogi. Ia au kitaka tikoga meu vakaukauwa yago, ka mani yaco sara meu rawata na curu ki na ikarua ni ciwa ena neitou kalavo. Au a qai curu sara ki na dua na kalavo vinaka cake, ka yaco sara meu qito ena ciwa ka winitaka na jabeni ni Yasana. Niu sa vakayacora ka rawata na yalayala au a kitaka vei au ga, au a qai vakacegu mai na rara ni tavipolo.”

E a vakaraitaka ko Peresitedi Grant ni a “vakaoti gauna vakalailai” ena “auwa kei na siga kei na macawa kei na vula” e vakayagataka ena viritaki polo ena vale ni manumanu nona na nona itokani. E a kaya: “Au taleitaka na vakasama niu a sega… ni vakaitavi ena cakacaka levu ka rawa niu kitaka. … E dua ga na ka, kau a rawata ena noqu tavi polo, sa ikoya na vakayacori ni yalayala kau a vakayacora vei au.”³

E a cike tikoga na gone ko Heber J. Grant me yacova ni sa vulica na qito mavolo, vakavinakataka na nona vosa vakavavalagi, ka vakatorocaketaka na irairai ni nona volavola.

Ena nona vulica ni se gone na kaukauwa ni cikecike, e tomana tikoga me vakayagataka na ivakavuvuli ni sa qase cake mai. Dua na kena ivakaraitaki, e navuca me na vulica me dau lagasere. E a nanuma: Mai na gauna au sa yabaki ciwa kina, au a tovolea meu lagasere. Au a tovolea ena veigauna ka sega ni rawata. Niu sa yabaki vasagavulu katolu, e a dua na noqu vunivola ka totoka vakaoti na nona domo ni lagasere. Au a tukuna vua niu na solia e dua ga na ka ena vuravura ke rawa walega meu lagasere. E a dredre ka kaya, ‘E dua e tu vua na domo kei na cikecike e rawa me lagasere.’ Au a lesi koya sara me noqu qasenivuli ni lagasere.

“Na noqu vulisere e a tekivu sara ga ena bogi koya. Ni oti e rua na auwa na noqu vuli au se sega ga ni lagata rawa e dua na iyatu mai na sere keirau a vulica tiko. Ni oti na neirau vulica tiko e dua ga na sere ko ya me sivia e lima na udolu na gauna, au a kitaka vakaca ena noqu tovolea meu lagata e matana levu. Au vulica tiko ena ono tale na vula. Edaidai au sa rawa ni vulica e dua na sere ena vica ga na auwa.”⁴

E taleitaka ko Peresitedi Grant na nona sasaga me vulica me lagasere, ka sega ni laiva na nona cala se na dredrevaki se na veivakalewai nodra na tani me vakataotaki koya. Ena dua na nona vosa vei ira na itabagone ena Lotu, e a kaya:

“Ena noqu vulica tiko meu lagasere, au vulica e dua na sere e vakatinikarua ena dua na siga ena dua na gauna. E tolu tiko na qaqana; kau lagata e tolusagavulu kaono na qaqana, ka wiliki vakadodonu au kitaka e lima na cala ena dua na qaqana, ka tautauvata ni 180 na cala ena dua na vuli, kau sega tu ni bau kila. Niu se qai tekivu vulisere, e taura mai na tolu ki na va na vula meu vulica e rua na sere rawarawa. Au a vulica e dua na sere ena vica ga na macawa sa oti ena tolu ga na auwa—veimama na auwa na vuli ena veiyakavi ena ono na siga, kau mai rawata vinaka yani.”⁵

E dau vakavuqa na nona dau kaya ko Peresitedi Grant na vosa oqo, ka so na gauna e dau tau me baleti Ralph Waldo Emerson: “Na ka eda cikeva na cakava e vakavuna na kena rawarawa vei keda me da kitaka—e sega ni baleta ni sa veisau na veika e baleta, ia e baleta ga ni toso cake na kaukauwa ni noda kitaka.”⁶ E ivakaraitaki ni dina oqo ko Peresitedi Grant, vakauasivi ena qaravi ni Turaga. Veitalia na dredre me vaka na dravudravua kei na mate totolo nei tamana, e sega ni cegu ena muri ni ivakaro, vakayacori ni nona veikacivi ena Lotu, kei na nona kitaka na veika kece e rawata me taracake kina na matanitu ni Kalou e vuravura.

iVakavuvuli nei Heber J. Grant

E rawa ni da rawata na inaki yaga cava ga kevaka eda dau cikecike.

Au vakabauta ni rawa ni da rawata e dua ga na ka eda sa navuca ena noda vakasama me da kitaka, ka sega ni dodonu vua e dua na gonetagane se goneyalewa me dabe sobu ka kaya, baleta ni sega ni rawa ni ra kitaka vakavinaka me vaka e dua tale, ka ra na sega ni kitaka e dua na ka. Na Kalou e solia vua e so e tini na taledi; vei ira e so, e solia e dua; ia vei ira ka ra vakavinakataka na dua na taledi era na bula ka raica na siga ni ra na sivi ira ka tini na nodra taledi ka sega ni ra vakavinakataki ira.⁷

Veivakadinati, kua ni guce, kei na dei sai ira na veika talei ka na vukei iko mo qaqa ena ivalu ni bula.⁸

Au vakabauta ni vakavo ga keda gadreva kaukauwa na rawa ka ka da kitaka e so na ka eda vinakata ia ka lailai ena ivalu ni bula. Au sega ni kila e dua na ka ena gauna oqo ka rairai vei au ni ka rarawa me vaka na levu ni noda ka sa yali tiko mai vei ira na yalo ni dina kei na veiqaravi kei na gagadre ni rawa ka me ra kitaka e so na ka. E vaka vei au ni sega ni dodonu. Oi keda kece me tu vei keda na gagadre me da tubu ka rabailevu ena galala kei na kila me da kitaka e so na ka. E dina ni cakacakataki ni lewa walega, na gagadre walega, eda sega ni na rawata e dua na ka. E dodonu me da biuta vata kei na gagadre ko ya na cakacaka me rawati na veika eda gadreva. Au kila ni dua na cauravou itabagone ka sa rauti koya vinaka na ka e cakava tiko, e dina ga ni lailai sara na ka e kitaka tiko, ka sega na nona gagadre ni rawa ka me kitaka e so tale, ena tu vakadua. Ia au vakabauta ni koi keda kece e rawa me da vakavinakataki keda ena veisiga, veiyabaki, ka vuqa sara na noda galala me da kitaka e so na ka ni yaco mai ka lako yani na veiyabaki. Au vakabauta na ka ko ya ena yaloqu taucoko.⁹

Ena noda ogaoga se vuli eda yaco kina me da maqosa ena cakacaka eda kilai se matai kina ena bula, ke ka vakalotu se vakavuravura.¹⁰

Au sega ni kila e dua tale na gaunisala ni rawa ka. Cikeva, cikeva, CIKEVA; cakacaka, cakacaka, CAKACAKA—sa ikoya na ka e vakawili ena ivalu ni bula.¹¹

E taura na cikecike me da tikoga ena sala ka basika ki na bula tawamudu.

Au vakasamataka ni vinakati na sasaga wasoma vei keda yadudua me da rawa ka ena noda bula. E sega ni gadrevi na sasaga me da qiqi sobu mai na delana, ia e gadrevi dina na sasaga me kabati na delana ki cake sara. E sega ni gadrevi na sasaga ni da lako tu ena sala rabailevu ka basika ki na rusa; ia e gadrevi na sasaga me da tiko ena sala dodonu ka qiqo ka basika ki na bula tawamudu.¹²

Au vakila ni dodonu me da vulica me da kakua ni yalolailai. … Au vakabauta ni da vakadeitaka e yaloda ni ena veivakalougatataki ni Kalou na Tamada Vakalomalagi eda na rawata e so na itavi, e solia na Kalou na kila me rawati kina na itavi, ia ni da guce, ni da yalolailai, ni da raica na dela ni ulunivanua ka kaya ni dredre na yaco ki na delana, ka da sega ni sasagataka ena sega ni rawati.

E a tukuna ko Nifai vei tamana ni na lako ka kitaka na ka sa vakarota vei koya na Turaga [raica 1 Nifai 3:7], ia ena gauna eratou sa sega ni rawata mai kina na peleti na tuakana ka lesu mai e na yalolailai, e a sega ni yalolailai ko koya. … E a kaya vei iratou na tuakana: “Me vaka sa bula na Turaga ka datou sa bula talega tou na sega ni lesu ki na lekutu vei tamadatou me yacova ni datou sa rawata na ka sa vakarota vei kedatou na Turaga.” [1 Nifai 3:15.] Ia koi keda na yalododonu Edaidai e dodonu me da nanuma ni a qai rawata ko Nifai; e dodonu me da nanuma ni ena mata ni veika dau veivakataotaki sa rawata mai na peleti ka tu kina na vosa talei ni Kalou; sa rawata mai na itukutuku sega ni saumi rawa vakailavo, ka sa rui vakamareqeti vei ira na nona kawa, ia kevaka me a sega ke na dredre sara vei ira e vuqa me ra kunea na sala dodonu ka qiqo ka basika ki na bula tawamudu.

Ke dua vei ira ka volai ena iVola i Momani kau doka vakalevu ka via vakamuria na nona ivakaraitaki, sa ikoya ko Nifai ni gauna makawa; sega ni bau yalolailai, sega ni datuvu, vakarau tu ga, dau gu me cakacaka ena kena vinaka duadua e rawata me rawati kina na inaki ni Kalou.¹³

Ke ko via kila mo vakabulai vakacava, e rawa niu tukuna vei iko; sa ikoya na noda muria na ivakaro ni Kalou. E sega ni dua na kaukauwa e dela ivuravura, sega ni dua na kaukauwa e rukui vuravura me rawa ni tarovi iko se koi au se dua na Yalododonu Edaidai mai na noda vakabulai, vakavo ga koi keda vakaikeda. Sai keda na daudroini ni noda bula, sega ni o koya ga na bula eke, ia na bula sa bera mai ena tawamudu. Koi keda sara ga e rawa me da vakayacora na veitavi kece kei na yalayala ka vinakata na Kalou vua na tamata. E sega ni dua na ivakaro me a soli vei keda ka sega ni solia vei keda na Kalou na kaukauwa me da muria na ivakaro ko ya. Ke da sega ni rawata, koi keda, koi keda sara ga, e bale vei keda na kena sega ni rawa, baleta ni Kalou e solia vua na Nona tamata, me tekivu mai vua na Peresitedi ni Lotu ka lako sobu sara vua na lewe ni Lotu yalomalumalumu taudua, kei na igu na kila taucoko kei na kaukauwa taucoko ka dodonu me soli, ena yalodina, gugumatua, ka vakakina na kena veisoliyaki vakavinaka na itavi kece kei na yalayala kece ka vakataqari tu vei ira, ka sai keda, koi keda taudua sara ga, me da na saumi taro, ke da na sega ni rawata na veika oqo.¹⁴

Na vakabauta kei na kila ka ka sega ni vakatovotovo e sega na kena yaga. Na kila ka kece ni vuravura e sega ni dua na ka vakavo ga ke vakatovotovotaki na kila ka oqori. Sai keda na daudroini ka dautaravale ni noda bula, ia ke da sega ni rawata me da biuta na noda kila ka me vakatovotovo ka kitaka na itavi ka soli vei keda eda sa druka tiko ena bula.¹⁵

Ena veivuke ni Tamada Vakalomalagi e sega kina ni dua na yalayala se lawa ena Lotu ka sega ni rawa ni da sega ni vakayacora. Ena solia vei keda na Turaga na kaukauwa kei na kila me rawati na itavi kece kei na cakacaka ka vakacolati vei keda ena sala dodonu e matana. Na taro ga sa ikoya, e tu vei keda na gagadre? Au a rogoca e nanoa ni dua na [tagane] e kaya ni sega ni rawa ni biuta na gunu kofi. Au sega ni vakabauta ni tukuna na dina na tamata ko ya. Au nanuma ni lailai ga na nona gadreva me tovolea me biuta laivi na ivakarau ko ya.¹⁶

E levu kau a sotava era kaya, “Mr Grant, e rawa ni ko vakamacalataka vakacava na vuna e levu vei ira ka ra sa vakadinadinataka na nodra kila na vakalou ni cakacaka ka vakatokai na Lotu Momani, kei na vakalou ni itavi ni Parofita ko Josefa Simici, sa na qai vukitaki mai na Kosipeli ni Yalododonu Edaidai ka yaco me ra kena meca levu sara?” Au sauma ka kaya ni sega ni dua na yalayala e soli vua e dua na turaga, marama, se gone, veitalia na ivakadinadina cava e tu vei ira, se rarama kei na kila ka cava e lako mai vua na Kalou kivei ira, me rawa me ra dei ka dina tikoga kina ena sala dodonu ka qiqo ka basika ki na bula tawamudu, mai na nodra muria walega na ivakaro ni Kalou. Au sega ni kila e dua vei ira na Yalododonu Edaidai ka yalodina ena nona qarava na nona vuvale kei na masu lo, qarava na nona bose ni kuoramu kei na ka raraba, ka vakayacora na ka e kilai vei keimami me Vosa ni Vuku—au sega ni kila e dua vaka koya, me lutu mai na Lotu. Ia au kila e vuqa, veitalia na levu ni ka lelevu ka uasivi ka vakaraitaki vei ira, era lutu mai na Lotu, baleta ni ra vakaweleweletaka na nodra itavi kei na icolacola ka vakataqari vei ira me vaka ni ra Yalododonu Edaidai.¹⁷

E dua na ka levu e cakacaka kina na [meca] sa ikoya ni da dravudravua, tamata malumalumu ka kila vinaka na noda dui malumalumu, ka qai tovolea me taurivaka na noda kila ena tikina oqo me uqeti keda ena vakasama ni da sega ni vinaka kei na ka eda kitaka tiko e vakaoti gauna ka sega na betena. Ia e rawa ni da vakadeitaka ni kevaka eda tosoya tikoga na veitavi lalai ka vakacolati vei keda ena veisiga, eda na vakarau tu ena ka lelevu, ena Nona gauna na Turaga, ena lako mai vei keda na cakacaka lelevu me caka ena vuku ni Nona cakacaka.¹⁸

Au gadreva meu vakadeitaka ena nodra vakasama na itabagone ni baleta ni ra sega ni rawa ka ena gauna sa oti, se druka me ra bulataka na bula dodonu, me kua sara ni na kaya ni sega na nodra inuinui ni mataka. E sega na ivakavuvuli ni noda Turaga ka iVakavuvuli, ko Jisu Karisito, ka rawarawa me vaka e a solia me rawa ni nanumi tale kina vei keda na noda ivalavala ca e liu, vakavo ga me da veivutuni ka biuta laivi, ka qai cakacakataka vakaidina me baleta na dina.¹⁹

Me da cikecike ena vukei ira na tani.

Au sa dau tukuna vakavuqa na ka sa yaco vei Doctor Karl G. Maeser. E a talanoataka baleta e dua na dawai dravudravua ka lako mai vua kei na luvena tagane. E a vakaraitaka vei Baraca Maeser ni dua ga na luvena; ka dau laki savasava ko koya me maroroya kina na ilavo me vakauti koya ki Brigham Young University baleta ni rogoca ni rawa ni veisautaki ira na gonetagane yalo kaukauwa ko Baraca Maeser. E a tukuna vei Baraca Maeser ni sa sega ni rawa ni taura na ivakarau ni gone, ka vakakina na bisopi kei rau na nona daunivakasala eratou sa sega ni kitaka rawa e dua na ka ka ra sa raici koya kece ni dua na gonetagane ca.

Sa tekivu vuli sara na gonetagane ka sa totolo sara na nona tekivu leqa. E talanoataka ko Baraca Maeser na nona vakacacana na lawa kece ni koronivuli. E sa sega ni dua na ka era cakava rawa vua na qasenivuli, kei na nona ivakarau e sa ca sara ga e koronivuli. E lomalomarua ko Baraca Maeser me vakatalai koya baleta ni sa rui nanuma na dawai dravudravua ko ya ka a laki savasava me rawa kina ni laki vuli ko na luvena e lewe dua ga, sa mani vosota na gone dau vakaveitaliataki koya, yalo kaukauwa oqo me yacova sara ni sa qai sega ni taura rawa talega ko koya. Sa qai mani vakatalai tani mai koronivuli.

Na mataka ni siga ka tarava ena walu na kaloko, ena gauna e yaco kina ki nona valenivolavola ko Baraca Maeser, sa rogo na tukituki e katuba. Ni dolava na katuba, sa duri tu na gone tagane oqo. E tukuna ko Baraca Maeser ni gauna e raica kina na gone oqo ka vakasamataka na leqa kece e vakayacora e koronivuli, e vakila ni “via vacuki koya sara ga, ena maliwa ni matana.” Ko ya na imatai ni nona nanuma me baleta na gone ka vakatalai ena siga e nanoa.

E a kaya mai na gonetagane: “Baraca Maeser, solia tale mada vei au e dua na gauna.”

E a qai [nanuma tale e muri] ko Baraca Maeser: “Au a duri paralasi niu vakasamataka ni mai kerea na gone tagane ko ya me soli tale vua e dua na gauna. E sega ni nanuma niu na solia vua e dua tale na gauna;ka qai kaya: ‘Baraca Maeser, Baraca Maeser— solia vei au e dua tale na gauna.’”

E a luluvu ko Baraca Maeser, ena nona cici yani ki na liga vakamamasu ni gone tagane ka mokota ka reguca, ka yalataka vua e drau na gauna.

“Edaidai, ” e a kaya ko Baraca Maeser, “na cava ko nanuma—na gone tagane ko ya e sa daunivakasala vua na bisopi ena tauni sara ga ka dau vakairogorogo tu kina ena dua na gauna!”

Oqo na mataqali veivakalougatataki ka wili—veivakalougatataki talei vakatamata. Na vosota sega ni oca, masulaki ni cakacaka ka da solia vei ira na noda itabagone ka ra gadreva na veivukei, kivei ira kece talega ka ra sa kauti ira laivi mai vei keda ka sega tu ni macala na vuna, ka ra qai dau lesu mai me ra mai saumi keda ena marau sega ni tukuni rawa kei na tiko vinaka ni veiyabaki ka muri mai.

Me da cakacaka vakadede ka sega ni cegu, ena vosota, veivosoti, kei na masu vakaukauwa me baleti ira ka vakaoqo ka ra gadreva na noda veivuke!²⁰

Vakatutu ni Vuli kei na Veivosaki

Na cava so ko sa bau sotava ka vakalougatataki iko kina na Turaga ena nomu daucike?
Na cava e uqeti keda me da daucike ena noda vakayacora na noda itavi vua na Turaga?
Na veivakatarabetaki cava me da vakarautaki keda kina me da na sotava ena noda cikecike ka na vakatorocaketaki kina na noda taledi kei na ka e rawa ni da rawata? Ena kena muri na ivakaro? Ena nodra vukei na tani?
Na cava e bibi kina na cakacaka vagumatua ena bulataki ni bula savasava kei na rawa ka tawamudu? (Raica talega 1 Nifai 13:37; 3 Nifai 27:16; V&V 14:7.)
E vakaraitaka na nona qoroqoro vakaitamera ko Peresitedi Grant vua na parofita o Nifai. Erau tautauvata ena cava koi rau ko Nifai kei Peresitedi Grant? Na cava e rawa ni ko kitaka mo muria kina na nodrau ivakaraitaki?
Na sala cava e rawa ni da qaravi ira kina era sa “kauti ira laivi mai vei keda”?
Na sala cava ko sa vakalougatataki kina ena vuku ni nodra cikecike na tani?