Vaqaqacotaka na iTikotiko kei na Matavuvale

Carol B. Thomas

iMatai ni Daunivakasala e na Mataveiliutaki Raraba ni Goneyalewa

E tolu na ivakavuvuli ka na vukei iko mo vaqaqacotaka na nomu itikotiko kei na vuvale sa i koya na veisusu, sorovaki ka, kei na masu.

Ni da sarava tiko na kena sa mai cava na Olimipiki ni Vulaibatabata, e na sega ni rawa ni da guilecavi ira na kauta i vale na koula. Sa dua na ka na levu ni dauqito ka ra sa vakavakarau vinaka tu mai era sota vata mai me ra mai veisisivi, ka ra nuitaka tu me ra mai rawata na qaqa. Ni o ni goneyalewa e na loma ni Lotu, o ni sa vakavakarau tale tikoga ka veisisivitaka tiko na metali ni rarama tu na lomamuni e na Yalo Tabu.

Na Parokaramu ni Goneyalewa e vakarautaka e dua na buturara vinaka me veivuke e na kena rawati na nomuni sasaga, ia e dau taleva tiko vei keda na yavu ni Goneyalewa ni da sega ni to duadua voli e na veisisivi. Eda lewe ni nona timi na Turaga, e na dau tu e yasada o koya me vukei keda me da kauta mai ki vale na koula.

Ni da luvena na Kalou, e na so beka vei kemuni e na levu sara na taledi ni qito e tu vua, ia o i kemuni kece o ni sa vakalougatataki tu e na veitaledi kei na veisolisoli e vuqa. E dua vei ira na isolisoli ka vakaibalebale vakalevu sa i koya na nomuni dau rawa ni “vaqaqacotaka na itikotiko kei na vuvale,”oqo e dua na malanivosa ka sa vakaikuritaki kina na yavu ni Goneyalewa. O ni na kila na malanivosa oqori? E dua na ilesilesi ka soli vei keda ni da goneyalewa ka marama e na matanitu ni Kalou sa i koya me da lomana ka vaqaqacotaka na noda vuvale.

E na bogi nikua sa noqu masu me na katakata tiko e lomamuni na Yalotabu, me na cecere cake na nomuni gagadre mo ni vaqaqacotaka na nomuni vuvale oqo ka vakavakarau me baleta na nomuni vuvale e na veigauna sa bera mai. E sinai tu na ivolanikalou e na sala eso me da vakavulici kina e na noda vaqaqacotaka na noda vuvale. E sega tale ni dua na qasenivuli e cecere cake mai vua na iVakabula. Ni o vulica na Nona ivakavuvuli ka cakava na veika e cakava, sa na rawa mo vakavinakataka cake na nomudou bula vakavuvale. Me da veivosakitaka mada na tolu na ivakavuvuli ka na vukei keda me da vaqaqacotaka na noda itikotiko kei na vuvale:

• Veisusu

• Sorovaki ka

• Masu

Veisusu

O cei e sega ni taleitaka na qito vata kei na dua na gone lailai se me roqota toka e ligana e dua na gone sucu vou? Ni da marama, eda a sucu mai vata kei na noda rawata me da lomani ira ka susugi ira na tani. Me da veisusu sa i koya me da veitokoni, me da veivakayaloqaqataki, me da veivakamareqeti ka veilomani. Eda sa vakayacora tiko beka oqo e na noda veivuvale?

Na iVakabula vakataki Koya e vakavulica vei keda me da dau veisusu. E sa dau tukuna vakavuqa o Koya, “au a nanuma vakavica me’u vakasoqoni kemudou vata me vaka na toa yalewa sa vakasoqoni ira na luvena e ruku ni tabana” (3 Nifai 10:4).

Ni o ni soqoni vata vakavuvale, e rawa ni levu sara na ka o ni vakayacora me sureti kina na yalo ni duavata. Na cava na iotioti ni gauna o a mokota kina na tinamu se tamamu ka vakavinavinakataki rau e na veika kece e rau cakava vei iko? E levu ga na veisusu era dau vakayacora na itubutubu, ia era na gadreva talega me ra susugi.

Ni da marama, e rawa ni da vakasoqoni ira vata na noda luve ni toa lalai e ruku ni tabada e na loloma kei na veikauwaitaki. E na dua na gauna lekaleka se qai oti oqo au a sarava tiko kina na nona vosa tiko vua na luvena yabaki rua e dua na tina. E tagi tiko na gone ka sega ni kila na tinana na cava e vinakata, e kaya yani na tinana, “Kua ni tagi. Vosa mai. Tukuna mai na ka o leqataka tiko.”E vakaraitaka na nona veidokai vua na gonelailai oqo ka mani dula kina, ka “vosa yani.” E vulica kina na tina oqo na ivalavala ni veisusu.

E na nona vakaveikilaitaka na iVakabula ki vuravura na Tamada Vakalomalagi, a vakaraitaka kina na veisusu vinaka e na nona vakayagataka na domo malumu. Na vosa ni ivolanikalou e tukuna, “Sa rogo mai lomalagi e dua na domo; … e sega ni domo kaukauwa se rogo levu; ia sa rogo lailai ga ka laubasikata sara na yalodra ko ira era sa rogoca” (3 Nifai 11:3)

E na noda itikotiko, oqo e rawa me ivakaraitaki ni noda vosa vei ira na lewe ni noda vuvale. Me da kakua ni vakayagataka na vosa rogolevu e na noda vosa vei ira na lewe ni noda vuvale. Me da kakua ni vosa e na domo levu, ia e na domo malumu ga e na noda vosa vei ira eda dau lomana. Oqori na ivakarau e dau vosa kina na Tamada Vakalomalagi vei ira na Luvena.

Sorovaki ka

Na ikarua ni vakavuvuli na sorovaki ka. O ni sa vulica tiko na sorovaki ka e veisiga, ni o ni goneyalewa. Keimami sa dau vakauqeti e na veika vinaka o ni dau cakava:

• O ni dau veivuke ni suka mai na vuli ni ra cakacaka na tinamuni. O ni dau veivuke e na caka ivakayakavi ka vakamoceri ira na gone.

• O ni sega ni dau lakova na veisoqo ni marau e na mua ni macawa baleta ni o ni sega ni dau sarava na iyaloyalo sega ni kilikili veitalia na kena kalasi.

• E udolu vei kemuni o ni dau yadra e na lima na kaloko e veimataka mo ni lako ki semineri ni bera na vuli.

Sa marautaki kemuni dina na iVakabula. E kila vakavinaka tu na veika o ni sotava tiko. E kila talega na kena dredre vei kemuni mo ni dau sorovaki ka. E vakavulica vei keda na iVakabula me da dau sorovaki ka. A sorovaka na nona bula me baleta na kawatamata.

Ni tucake tale mai na mate, na imatai ni ka a vakavulica vei ira na Nifaiti sa i koya na ivakarau ni nona sorovaki ka. E kaya kina: “au sa gunu mai na bilo ka solia vei au ko Tamaqu … ia au sa vakayacora na lomai Tamaqu e na veika kecega” (3 Nifai 11:11). E vakayacora na veika e vinakata Vua na Tamada Vakalomalagi.

E vinakata na Tamada Vakalomalagi me da tara cake e dua na vuvale buladodonu. E na yalana beka na nomu gagadre e na buturara ni cakacaka na nomu sa radi ni vale ka tina, ia e na rawa ni solia na vakacegu dina. Ni’u se tina gone sara, au nanuma na noqu dau vakatagitaka e dua na sere ka ratou qai danisi na noqu goneyalewa lalai. E na rogorogo yalowai beka, ia e sa tukuna sara ga na veika kece:

Ni’u sa levu mai au vinakata me’u tina ka vakavuvale:

dua, rua, tolu na noqu gonelalai vakataki au.

Na cakacaka kece, au na sega ni digia tale e dua.

Me na dua na noqu vuvale… .

Ka’u na lomani iratou e veisiga kece

Ka solia vei iratou na keke kei na sucu kei na baluni dromodromo,

Ka roqoti iratou ni yaco na leqa,

Ka talanoa vei iratou ka lagata na sere rogo vinaka.

(Janeen Brady, “I Want to Be a Mother,” e na Beloved Songs [1987], 10–13)

Au kila ni o ni sa na taura na vakasama oya. E dua na veivakalougatataki levu ni da tina, ka sega ni sorovaki ka.

Na masu

Kena i katolu, e vakavulica vei keda na iVakabula me da dau masu.

Ni o veivuke tiko mo vaqaqacotaka na nomu vuvale, sa dodonu me tiki tudei ni nomu bula na masu e veisiga. E na taqomaki iko mai na meca na masu, e na solia vei iko na vakacegu, ka na vukea na nodra veilomani vakalevu na vuvale.

Ni sikovi ira na Nifaiti na iVakabula, a vica walega na siga me vakavulica kina vei ira na taucoko ni kosipeli. E na iwase levu ni gauna oqori, a vakanamata tiko ga kina ki na masu. O sa kila beka ni e na wase 17 ki na 20 ni iKatolu ni Nifai, e cavuti beka kina vaka 44 na masu? E na vuqa na gauna a vakaroti ira kina na tamata me ra masu. E tekiduru sobu e na qele ka masulaki ira. E vakavulici ira e na masu. E vakalougatataki ira na gonelalai ka masulaki ira vei Tamana. E vakaroti ira me ra dau masu tikoga e yalodra.

E na vinaka beka ke rawa ni o kauta mai na nomu ivolanikalou e na dua na itavi qaravi ni Mutual, wilika e cake na va na wase ni ivola oya, ka toqa e na gauna e cavuti kina na vosa na masu—qai wasea na italanoa kei na ivakadinadina me baleta na kaukauwa ni masu. Au yalataka ni o na vakila na Yalo ni Turaga ka rawata e dua na ivakadinadina kaukauwa cake ni masu.

Era sa kaya na noda parofita ni ra sega ni leqataki ira na itabagone era dau masu vakarua e veisiga. Kevaka era sa sega ni leqataki keda, sa sega talega ni dodonu me da leqataki keda, me da dina ga e na noda masu vakarua e veisiga.

Rogoca mada e dua na kena italanoa talei oqo na Parofita o Josefa Simici me baleta na bogi a gole kina me la’ki taura mai na peleti koula, a talanoataka na tinana. A vola kina vaqo: “[E na bogi oya] a dede sara na noqu yadra tu… . Rauta na tinikarua na kaloko a lako mai vei au o Josefa ka taroga kevaka e tiko vei au e dua na kato ka vakaloka kei na ki… . A vaka me’u rere vakalevu ni sega ni tiko vei au e dua… . Ia e qai kaya o Josefa … ‘Veitalia, e sega ni dua na ka … e na sega ni dua na leqa.’ ”

Ni oti ga vakalailai, rau sa biubiu sara o Josefa vata kei Ema, e na qiqi dreti e na ose. Rogoca mada na ka e tukuna na tinana: “Au a masumasu tikoga e na vakatakekere e na bogi taucoko, ka ni’u a sega ni rawa ni moce e na levu ni nanamaki ni yaloqu.” Na nona cikecike e dua na tina, e dua na luvena yalewa buladodonu na Kalou, a maroroya na Parofita ka taqomaka na peleti koula. E na veiyabaki, e dau vukea na kena vaqaqacotaki na nona itikotiko kei na vuvale na nona dau masu e veigauna (raica Lucy Mack Smith, History of Joseph Smith, ed. Preston Nibley [1979], 102).

E na rawa beka vakacava mo dau vakayagataka na masu me vaqaqacotaka na nomu vuvale? Baleta ni sa rui lomani iko na Tamada Vakalomalagi, e gadreva tu mo dau vosa Vua. Se na dredre cava ga o sotava tu, e rawa ni o masulaka na ka kecega:

• E rawa ni o masulaka na veivuke me baleta na kena muri na lawa ni matavuvale, me vaka na lesu mai ki vale e na kena gauna.

• E rawa ni o masulaka mo dou gadreva vakavuvale mo dou dau vulica vata na ivolanikalou.

• E rawa ni o masulaka me vinaka na nomudou dau veitaratara kei rau na tinamu kei na tamamu.

• E rawa ni o masulaka mo dau vosota e dua na tacimu se ganemu, ka dau vukei koya me walia na nona leqa.

Dau masulaka na leqa o lomaleqataka! Kakua ni vakacauoca. E rawa veiTamada Vakalomalagi me sauma na nomu masu. E levu na noqu masu sa saumi. E so talega na noqu masu e se bera tiko ni saumi. E na dau saumi na noda masu e na nona gauna na Turaga ni da sa vakarau.

E na bogi ni kua au vosa tiko me baleta e tolu na ivakavuvuli me vukei keda me da vaqaqacotaka na noda itikotiko kei na noda matavuvale:

• Veisusu

• Sorovaki ka

• Masu

Sa vakaraitaka vei keda na sala na iVakabula, na noda Dauveisereki, ka itokani. Ni o vakatovotovotaka tiko na Nona ivakavuvuli, o na sega beka ni rawata na koula se na siliva e na Olimipiki, ia na nomu rawata na metali ni Goneyalewa e na rawa ni kauta mai e dua na icocovi cecere cake ka na vukea me na kama ka rarama tikoga na Yalo Tabu e lomamuni yadua. E na nomuni sa vulica ka lomana na ivolanikalou, sa noqu masu ni o ni na raica eso tale na sala vakaibalebale mo ni vaqaqacotaka kina na nomuni itikotiko kei na vuvale. E na yaca i Jisu Karisito, emeni.