2002
Keitou Lako Voli e na Vakabauta
Julai 2002


Keitou Lako Voli e na Vakabauta

Eda vakanaulu yani ki na tikina tawa kilai, ia na vakabauta e vakararamataka na sala. Kevaka eda bucina na vakabauta o ya, eda na sega ni lako e na butobuto.

E totoka na mataka ni Siga ni Vakacegu ni Epereli edaidai ni keimami vosa tiko yani. Era bula vinaka na tulip ka ra sa voleka ni seraka na kedra totoka. Na draki batabata balavu ka da nanuma se gauna cava me tekivu kina na vula itubutubu, ia sa tu oqo. Eda kila ni na yaco mai. O ya na noda vakabauta ka yavutaki mai na noda kila mai na veiyabaki sa oti yani.

E vaka kina na veika vakayalo kei na lomada. Ni ra toso e na sala ni bula na tagane se yalewa yadua e na basika mai na draki butobuto ni vakatitiqa, ni yalo lailai, ni sese na vakabauta. Ni yaco o ya e so era na ravita na kaukauwa ni nodra vakabauta, ia e vuqa era toso voli ga e na veilecayaki ka yaco me yali na nodra inuinui.

Na noqu kerekere vei kemuni e na mataka edaidai e kaci ni vakabauta, ni vakabauta e “vaka ni sa vakayacori na veika sa vakanuinuitaki, e vaka ni sa vakaraitaki na veika sa tawa kune” (Ipiriu 11:1), ni a vakamacalataka o Paula.

E na veitarataravi ni saumaki, o koya e vakaqaqa na Lotu e na rogoca vakalalai. E wlika vakalalai. E sega, e sega ni rawata, me kila na lagilagi taucoko ni kosipeli. Ia kevaka e makutu e na nona vakasaqaqara, kevaka a makutu me tekiduru e na masu, na Yalo Tabu e na vakauqeta na lomana, de vakamamada wale. E na dusia vua na sala me muria. E na raica vakalailai e so na ka e sega ni a bau raica e liu. Kevaka e kila se sega, me baleta na vakabauta, e na taura e so na ikalawa ririko. Ni oti e sa na qai rawata me kila vinaka cake na kosipeli.

E na dua na gauna makawa e liu au a cakacaka e na dua na kabani ni sala ni sitima ni vanua ka vakasala e na veiulunivanua ni yasayasa vakara. Au a dau vodotaka na sitima. O ya na gauna era se sitima yavalati e na cawa. Era a tamatama ni sitima ka totolo ka vakarerevaki. Au a dau vakasamataka se ra cakava vakacava na kena idinia e na ilakolako balavu e na bogi. Au a qai kila ni sega ni balavu ni ilakolako, ia e veitarataravi na veilakolako leleka. E dua na cina kaukauwa na idini ka vakararamataka na sala me rauta e 400 se 500 na iyate. E raica walega na idinia na balavu ni sala o ya, e sa rauta o ya ni veigauna kece e tu e matana e na bogi taucoko me yacova na kida ni mataka ni dua na siga vou.

E a sa vosa oti na Turaga me baleta na ituvatuva oqo. E a kaya: “na ka sa sega ni [veivakavulici], sa sega ni mai vua na Kalou; ia sa mai [na butobuto].

“Raica sa vu ni rarama na Kalou; ia ko koya sa kunea na rarama ka kunea tiko ga vua na Kalou, e na vakararamataki vakalevu; ia e na tubucake tiko ga na nona rarama me yacova na siga lagilagi ko ya” (V&V 50:23–24).

E vaka kina na noda ilakolako tawamudu. Eda taura na ikalawa yadua e na veigauna. Ni da cakava vaka o ya eda vakanaulu yani i na tikina tawa kilai, ia na vakabauta e vakararamataka na sala. Kevaka eda bucina na vakabauta o ya, eda na sega ni lako e na butobuto.

Me’u talanoataka e dua na tagane au kila. Au na sega ni cavuta na yacana de na maduwa. E a vakila o na watina ni dua na tiki ni nodrau bula e yali tiko. E a talanoa vua e dua na wekana ka lewe ni Lotu e na dua na siga. E a vakatutu na wekana me kacivi rau na daukaulotu. E a cakava. Ia na watina tagane a vosabeci rau ka tukuna me rau kua ni lesu tale i nona vale.

E a oti e vica na vula. E dua tale na daukaulotu vou a raica na yacadrau na veiwatini e na dua na siga ka lewa me rau veisiko tale vei rau kei na nona itokani. E a daukaulotu balavu mai California ka matau vua na dredre.

Ni rau a tukituki e katuba, a sauma o tagane. Erau a kerea, e rawa me rau curu e na veisiko ka vica na miniti? E a vakadonuya.

E a tekivuna na daukaulotu, ni vaka, “Au taro se o kila na ivakarau ni masu.” E a sauma na tagane ni kila na Masu ni Turaga. E a kuria na daukaulotu, “E vinaka dina oqori, ia au kerea me’u tukuna vei iko na sala ni cavuta na masu vakaikeda.” E sa tosoya e na vakamacala ni da tekeduru e na ivakaraitaki ni yalo malumalumu e na mata ni Kalou kei lomalagi. E a vakamurimuria na tagane. E a tomana na daukaulotu ni a kaya, “Eda vosa Vua me Tamada mai lomalagi. Eda kerea Vua na vuqa na veivakalougatataki, me baleta na bula vinaka, baleti ira na noda itokani, baleta na kakana. Eda qai kerea vua na veivakalougatataki. Eda tukuna na noda kerekere bibi e lomada me baleta na noda vakanuinui kei na veika eda gadreva. Eda kerea Vua me vakalougatataki ira era vakaloloma. Eda cakava kece oqo e na yaca ni Luve Lomani ni Kalou, na Turaga o Jisu Karisito, ka tinia e na ‘emeni.’”

E a talei dina sara vua na tagane. E a sa kunea rawa e dua na rarama lailai kei na kila, e dua na tiki ni vakabauta. E a sa vakarau me tovolea tale e dua na ikalawa.

E rau a veivakavulici vakamalua vua na daukaulotu, na iyatu vosa ka tarava na iyatu vosa. E a sauma me vaka ni tubu na nona vakabauta e na rarama lailai ni kilaka. Era a veitomani vua na itokani mai na tabana ni ra wavokiti koya ka veivakadeitaki vua ka sauma na nona taro. Era a qito tenisi vata kei koya na tagane, ka ra sureti koya kei na nona matavuvale i nodra vale e na vakayakavi.

E a papitaiso, o ya e dua na ikalawa vakaitamera ni vakabauta vua. E a sureti koya na peresitedi ni tabana me qasenivuli ni Sikauti i na va na gonetagane. Mai kea a toso tale i na veiilesilesi ka kaukauwa cake na rarama ni vakabauta e na nona bula e na veigauna kece ni rawa me veivukei kei na rawata na kilaka.

E a toso tiko ga. Edaidai e veiqaravi ni rawata me peresitedi lomani ni iteki, e dua na iliuliu vuku ka kilaka, ka kena itekiteki, ni dua e levu na nona vakabauta.

Na icolacola e sotava na lewe ni Lotu yadua me taura na ikalawa ka tarava, me ciqoma na ilesilesi e kacivi kina, ka guilecava na nanuma ni se sega ni se vakarau me taura, ka cakava e na vakabauta ni kila vakaidina ni Turaga e na caudreva na sala vua.

Me’u tukuna mada na italanoa ni ikatini kei na vakabauta e baleta e dua na yalewa mai Sao Paulo, Brazil. E a cakacaka e na gauna a vuli tiko kina me vukea na nona matavuvale. Au na vakayagataka na nona vosa vakaikoya me baleta na nona italanoa. E a kaya:

“Na univeseti ka’u vuli kina e tu na kena lawa ka vakatabuya e dua na gonevuli me veitarogi kevaka e dinau tu. E a vuna gona kina me’u dau veiwaseyaka rawa na qau isau ni cakacaka me wasei na ikatini kei na isolisoli ni bera ni wasei na isau ni vuli kei na veika tale me saumi.

“Au a nanuma e dua na gauna ni’u a … sota kei na leqa levu vakailavo. E a Siga Lotulevu ni’u a taura na qau isau. Ni’u a cakacakataka na veika me saumi e na loma ni vula, au raica ni sa veicalati ka’u na sega ni sauma rawa [ruarua] na ikatini kei na univesiti. Me’u sa na digitaka e dua ga vei rau. Na veitarogi ni veivula rua e na caka e na macawa ka tarava ka kevaka au sega ni dabeca au na rawa ni calata na yabaki taucoko ni vuli. Au a vakila na lomaocaoca levu … E a mosi na utoqu. E sa rua na digidigi e tu: me’u sauma na ikatini se bolea na sega ni rawata na itagede me’u vakatarai me’u vuli tiko ga.

“Na vakasama oqo e a vakaogai au ka tiko ga kei au me yacova na Siga Vakarauwai. Au a sa qai nanuma ni’u a ciqoma na papitaiso e na Lotu, au a vakadonuya me’u na talairawarawa i na lawa ni ikatini. Au a sa taura na veiyalayalati o ya, sega kei rau na daukaulotu, ia kei na Tamaqu Vakalomalagi. E na gauna o ya, na lomaocaoca a tekivu me seavu mai ka sosomitaka e dua na yalo vakacegu kei na vakainuinui …

“E na yakavi o ya ni’u a masu, au a kerea vua na Turaga me vosoti au e na noqu lomalomarua. E na Sigatabu, ni bera ni tekivu na Sakaramede au a qara na Bisopi vata kei na yalomarau au a sauma na noqu ikatini kei na isolisili. E a dua na siga talei. Au a yalo mamarau ka vakacegu na lomaqu ka vaka kina vua na Tamaqu Vakalomalagi.

“E na siga ka tarava au a tiko e na noqu valenivolavola, au a tovolea me’u qara e dua na sala me’u na taura rawa na veitarogi ka na tekivu e na Vukelulu ka tarava. Na levu ga na noqu vakasama, e vaka ga me sa qai yawa ga na kena iwali. E na gauna o ya au a cakacaka e na valenivolavola ni dua na loya ka itaukei ni noqu cakacaka e kilai e na nona dodonu kei na dredre ni cakacaka vata kei koya.

“Ni voleka ni cava na cakacaka ni siga a sa tekivu solia vei au o itaukei ni cakacaka na iotioti ni nona ivakaro ni siga o ya. Ni sa oti, ni sa taura tu na nona kato ni cakacaka e a vakamoce, … A vakasauri, e a tu ka vakaraici au ka kaya: ‘E vaka tiko evei na vuli?’ Au a kidacala ni’u a sega ni vakabauta na ka au rogoca mai vua. Na ka ga au a rawa ni sauma vata kei na sautanini ni domoqu: ‘E vinaka kece!’ E a wadravi au vata kei na vakasama ka vakamoce tale …

“A vakasauri a curu mai na vunivola ka kaya ni’u dua na tamata kalougata! Ni’u a tarogi koya e a kaya wale mai: ‘O itaukei ni cakacaka a se qai tukuna walega ni tekivu mai edaidai ka lako yani na kabani e na sauma na isau ni nomu vuli kei na ivola. Ni bera ni o biuta, gole yani i na noqu teveli ka tukuna vei au na isau me rawa kina ni mataka me’u solia vei iko na jeke.’

“Ni a sa biuta o koya, au a tagi e na yalo malumalumu, au a tekeduru e na vanua ga au a duri tu kina ka vakavinavinakataka vua na Turaga na nona yalo loloma, au … kaya vua na Tamaqu Vakalomalagi ni sega ni dodonu me rui vakalougatataki au sara vakalevu. Au a guta walega na isau ni sausaumi ni dua na vula kei na ikatini au a sauma e na Sigatabu e a lailai sara, ni vakatautauvatataki kei na isolisoli ka’u sa na taura! E na loma ni masu o ya na domo i Malakai e a basika e lomaqu: ‘Vakatovolei au mada kina, sa kaya na Turaga ni lewe vuqa, se’u na dolava, se segai, na katuba ni lomalagi, ka sovaraka vei kemudou na ka ni veivakalougatataki, me na sautu dina sara’ (Mal. 3:10). Me yacova na gauna o ya au a sega vakadua ni vakila na matata ni yalayala ka kune e na ivolanikalou, kei na ivakaro oqo e ivakadinadina ni loloma ni Tamada Vakalomalagi ka solia vei ira na luvena e vuravura.”

Na vakabauta e yavu kaukauwa ni cakacaka oqo. E na veivanua kecega e tauyavu kina na Lotu oqo, e na veiyasa e vuravura, e ivakadinadina. E sega ni yalani i na dua na vanua se dua na matanitu se dua na vosa se dua na kawatamata. E kune e vanua kecega. Eda sa tamata ni vakabauta. Eda sa lako voli e na vakabauta. Eda toso i liu e na noda ilakolako tawamudu, e dua na ikalawa e na dua na gauna.

E levu dina sara na yalayala ni Turaga vei ira na yalodina e veivanua kecega. E a kaya:

“Ko i au na Turaga, au sa yalo loloma ka lomani ira era sa rerevaki au, ia sa ka ni marau me’u vakalagilagi ira era sa qaravi au e na yalo sa dina ka dodonu, me yacova na ivakataotioti.

“Ia e na levu sara na kedra isau io e na tawamudu na nodra lagilagi.

“Ia au na vakatakila vei ira na veika vuni kecega, io na veika vuni kecega ni noqu matanitu, mai na gauna e liu sara kei na veigauna e na muri mai, …

“Ia era na kila talega na veika lagilagi ni bula tawamudu, …

“Raica e na levu sara na nodra vuku, ka yacovi lomalagi na nodra kilaka; ia e na yali e matadra na nodra vuku na tamata vuku.

“Raica e na vakavukui ira na noqu Yalo Tabu, io au na vakatakila e na noqu kaukauwa na veika vuni au sa lewa—io na veika sa sega na mata sa kunea, se na daliga sa rogoca, io sa sega na tamata sa kila” (V&V 76:5–10).

E rawa vakaevei me dua me kerea tale e so na ka? E sa talei dina na ilesilesi eda sa yaga tiko kina. E totoka dina na sala ni Kalou Cecere ni da lako e na vakabauta e na Nona iserau.

Na nona vakabauta e dua e vaqaqa tiko na lotu e vaka e dua na tiki ni kau drokadroka, ka viritaki yani ki na dua na buka e yameyame tiko. Ni vakatakatai mai na yameyame, sa na mamaca ka tekivu kama. Ia kevaka e kau laivi mai, sa na sega ni rawa me waqa tiko ga vakataki koya. Sa na boko yani na kena yameyame. Ia kevaka ena biu tu ga ena matadravu, sa na yaco me tekivu waqa tale vakavinaka. Vakalailai sa na yaco me tiki ni buka era waqa tiko oya, ka na vakawaqara e so tale na kau drokadroka.

E na toso tiko ga, kemuni na wekaqu, na cakacaka levu oqo ni vakabauta, ni vueti ira na tamata e na veiyasa i vuravura raraba me vakatubura na kilai ni sala ni Turaga kei na reki e levu cake ni da muria na Nona ituvatuva.

E kerei na Kalou, na Tamada Tawamudu, me vakalougatataka tikoga na Nona Matanitu, ka vakavuna me tubucake e na gauna vata eda toso kina e na vakabauta na luvena, oqo na noqu masu malumalumu e na yaca ni Turaga o Jisu Karisito, emeni.