Sa Vakabulai Ira sa Colata na iColacola Bibi ko Koya
Na kaukauwa ni veivakabulai ni Turaga ko Jisu Karisito … ena tu me baleta na veivakararawataki yadua ena bula oqo.
Sa kaya na iVakabula: “Dou lako mai vei au koi kemudou vakaaduaga sa oca ka colata na icolacola bibi, kau na vakacegui kemudou” (Maciu 11:28).
E vuqa era colata tu na icolacola bibi. Eso sa yali e dua na nona daulomani ni sa mate se me laki qaravi beka e dua ka vakaleqai tu na ituvaki ni yagona. Eso era vakamavoataki ena veisere. Eso tale era gadreva me ra vakamautaki tawamudu. Eso era vesu tu ena ivesu ni veika se na itovo e dau veivakabobulataki me vaka na yaqona ni vavalagi, na tavako, na waigaga, se na iyaloyalo kei na ivola vakasisila. Eso era tauvi paralase na yagodra se na nodra mona. Eso era bolei tu ena nodra taleitaki ira era tagane vata se era yalewa vata. Ena dua ga vei ira oqori, e vuqa era colata tu na icolacola bibi.
Vei keda yadua oqo sa solia tu na noda iVakabula na veisureti ni loloma oqo:
“Dou lako mai vei au koi kemudou vakaaduaga sa oca ka colata na icolacola bibi, kau na vakacegui kemudou. “Vakataqara vei kemudou na noqu ivua, ka vuli vei au niu sa yalomalua ka yalomalumalumu, dou na kunea kina na vakacegu ni yalomudou. Ni sa rawarawa na noqu ivua ka mamada na noqu icolacola” (Maciu 11:28–30).
E tu ena ivolanikalou e vuqa na itukutuku me baleta na nona “vakabulai” ira na colata na icolacola bibi na iVakabula. E vakavuna me ra rai na mataboko, me ra rogo na didivara, me ra vakabulai na sautaninini, na wamalai, se ko ira na paralase, me ra vakasavasavataki na vukavuka, ka ra vakasevi tani na yalo velavela. E vakavuqa ni da dau wilika ni ko ira era dau vakabulai mai na mate vakayago oqo era dau “vakataucokotaki” (me vaka ena Maciu 14:36, 15:28; Marika 6:56, 10:52; Luke 17:19; Joni 5:9).
E a vakabulai ira e lewevuqa ko Jisu mai na mate vakayago, ia e sega ni vakuwai ira era gadreva me ra “vakataucokotaki” mai na veimate tale eso. E vola ko Maciu ni a vakabula na tauvimate kecega kei na mate mai na kedra maliwa na tamata (raica Maciu 4:23; 9:35). Era sa muri Koya na lewevuqa ka sa “vakabulai ira kecega ko koya” (Maciu 12:15). E dina sara na veivakabulai oqo era okati kina o ira era tauvimate na lomadra na nodra vakasama se na yalodra. Sa vakabulai ira kecega ko Koya.
Ena Nona ivunau taumada ena valenilotu, a wilika e cake na parofisai oqo nei Aisea ko Jisu: “Ni sa lumuti au ko koya meu vunautaka na itukutuku vinaka vei ira era sa dravudravua; meu vunautaka na sereki vei ira na bobula, kei na rai tale vei ira era sa mataboko, meu vakalalagataki ira era sa mavoa” (Luke 4:18). Ni kacivaka ko Jisu ni sa lako mai me vakayacora na parofisai, e vakadeitaka ni na vakabulai ira era sa tauvimate vakayago ka na sereki ira talega na bobula, vagalalataki ira na mavoa, ka vakabulai ira e mavoa na yalodra.
Na kosipeli i Luke e koto kina e vuqa na ivakaraitaki ni veiqaravi ko ya. E tukuna na gauna “a ra sa lewe vuqa sara era sa soqoni vata mai me ra vakarogoci, [Jisu] me ra sa vakabulai talega mai na nodra malumalumu” (Luke 5:15). Ena veigauna tale eso e volai ni sa vakabulai ira ko Jisu mai na “nodra mate kei na rarawa” (Luke 7:21) ka ni sa “vakabulai ira era sa sega ni bula vinaka” (Luke 9:11). E vakamacalataka talega na nodra lako mai vakalewe levu na tamata mai Jutia kei Jerusalemi kei na baravi kei Saitoni ki na bucabuca “me ra rogoci koya, ka me ra vakabulai talega mai na nodra mate” (Luke 6:17).
Ni rairai ko Jisu vei ira na buladodonu ena Vuravura Vou, a kacivi ira ko Koya na gera se mataboko se na mate vakayago tale eso me ra lako mai. Sa vagolea na veisureti vei ira “kecega era tauvimate tu” (3 Nifai 17:7). “Kauti ira mai,” e kaya ko Koya, “kau na vakabulai ira”(t. 7). E tukuna na iVola i Momani na sala era kauta mai kina na lewe vuqa “ko ira kecega sa tauvimate se rarawa tu” (t. 9). Oqo era sa okati beka kina na tamata kecega ena veimataqali tauvimate vakayago se na tauvimate ni lomada se na veileqa ni vakasama, ka vakadinadinataka na ivolanikalou ni sa “vakabulai ira kecega” ko Jisu (t. 9).
E vakavuvulitaka na iVakabula ni da na sotava na veika dredre e vuravura, ia me da “vakacegu” baleta ni “au sa vakamalumalumutaki vuravura” (Joni 16:33). Na Nona Veisorovaki sa rawata ka sa rauta na kena kaukauwa e sega walega ni sauma na isau ni ivalavala ca, ia me vakabula na rarawa kecega vakayago. E vakavuvulitaka na iVola i Momani: “Ena lako voli ko Koya, ka vosota na ka rarawa, na veivakararawataki kei na veivakatovolei kecega; a sa yaco na veika oqo me vakayacori kina na vosa sa tukuni, ni na colata ko Koya na nodra rarawa kei na nodra ivalavala ca na Nona tamata“ (Alama 7:11; raica talega 2 Nifai 9:21).
E kila tu o Koya na noda yaluma, ka sa tu me baleti keda, ni raici keda ni da sa mavoa tu ena yasa ni sala, ena vadretitaka na noda mavoa ka qaravi keda (raica Luke 10:34). Kemuni na taciqu kei na ganequ, na kaukauwa ni Nona Veisorovaki e baleti iko, baleti kedaru, baleti keda kece.
Na Nona kaukauwa rabailevu ni veivakabulai sa kunei ena veivosa ni masumasu oqo mai na noda serenilotu, “Master, the Tempest is Raging”:
Jisu, au yalo rarawa au masu vei kemuni.
Sa tagi na lomaqu dina, au masu meu vakabulai!
Cagi ni ca kei na vutugu Luvuca na yaloqu.
Kau sa leqa! au leqa i Jisu Ni mai vakabulai au
(Hymns, naba 105, qaqana 2)
E rawa ni da vakabulai ena dodonu ni Matabete i Melikiseteki. A solia vei iratou na Nona iApositolo Le Tinikarua na kaukauwa ni veivakabulai ko Jisu “ka vakabula kecega na mate kei na malumalumu kecega“ (Maciu 10:1; raica talega Marika 3:15; Luke 9:1–2), era sa lako yani “ka vunautaka na itukutuku vinaka, ka ia na veivakabulai ena veiyasana kecega” (Luke 9:6; raica talega Marika 6:13; Cakacaka 5:16). Eratou sa talai talega yani na Vitusagavulu ena kaukauwa kei na idusidusi me ratou vakabulai ira na tauvimate (raica na Luke 10:9; Cakacaka 8:6–7).
E dina ni rawa ni vakabula na iVakabula na tamata kecega e via vakabula, e sega ni vakakina vei ira e tu vei ira na dodonu ni Nona matabete. Na kena vakayagataki na dodonu oqori ena bula oqo sa yalani koto ena nona lewa o Koya na itaukei ni matabete oqo. O koya, sa tukuni kina vei keda ni so era vakalougatataka na italatala qase, sa … lewai me mate” (V&V 42:48). Sa vakakina, ena gauna sa segata kina na iApositolo ko Paula me vakabulai mai na “votonikau sa vakalauti kina na lewequ” ka sa vakararawataki koya (2 Korinica 12:7), a sega ni mani vakabulai koya sara na Turaga. A qai vola e muri ko Paula ni vakamacalataka na Turaga, “Ni sa vakalevui na noqu kaukauwa, ni sa malumalumu e dua” (t. 9). Sa talairawarawa kina ko Paula ni vinaka cake vua me ”rekitaka na noqu malumalumu me tiko kina vei au na kaukauwa i Karisito … ia niu sa malumalumu, au sa qai kaukauwa” (tt. 9–10).
Na veivakalougatataki ni veivakabulai e yaco mai ena levu na sala, era dui ganita yadua na noda gagadre, me vaka e kila o koya e lomani keda vakalevu duadua. Ena so na gauna ena walia na noda tauvimate e dua na “veivakabulai” ena kena soli na kaukauwa kei na kila se na vosota me da colata rawa kina na icolacola e vakataqari vei keda.
O ira na tamata era dau muri Alama era a vakabobulataki mai vei ira na dau veivakararawataki. Ni ra masuta na veivuke, e kaya vei ira na Turaga ni na qai sereki ira, ia ena gauna mada ga o ya sa yalataka vei ira ko Koya me vakamamadataka na nodra icolacola, “o iko sara mada ga o na sega ni vakila e dakumu, ena gauna sara mada ga ni nomu tiko vakabobula; ia au na kitaka oqo mo dou kena ivakadinadina … ni sai au na Turaga na Kalou, kau sa dau talevi ira na noqu tamata era sa vakararawataki” (Mosaia 24:14). Ena gauna o ya a mani sega ni kau tani na nodra icolacola na tamata, ia a vakaqaqacotaki ira na Turaga me rawa kina ni “vakamamadataki na nodra icolacola, ka ra sa soli ira ena yalomarau kei na yalo vosota ki na nona lewa na Turaga” (t. 15).
Na yalayala vata oqo kei na kena mana e baleti kemuni talega na tina o ni sa dawai se sa veisere, vei kemuni na sega ni vakawati ka galili, vei kemuni na dauveisusu sa bibi na nomuni icolacola, vei kemuni na tamata sa vakabobulataki tu ena itovo eso, ka vakakina vei keda kecega se cava ga na noda icolacola. “Dou lako vei Karisito,” sa kaya na parofita, “mo dou vinaka kina” (Moronai 10:32).
Ena so na gauna eda na vakararawataki beka ni sa rui levu na noda icolacola. Ni vaka me sa cudru tiko e dua na cava ena noda bula, eda na nanuma beka ni da sa guilecavi ka kaci me vakataki iratou na tisaipeli ena gauna ni cava, “Vakavuvuli ko sa wele beka ga ni da sa mate?” (Marika 4:38). Ena veigauna vakaoqori me da dau nanuma na Nona isau ni taro: “Dou sa rere ena vuku ni cava? E vakaevei ni sa sega na nomudou vakabauta?” (t.40).
Na kaukauwa ni veivakabulai ni Turaga ko Jisu Karisito—se kauta tani na noda icolacola se vaqaqacotaki keda me da vosota ka bula vata kaya tu me vakataka na iApositolo ko Paula—ena tu me baleta na veivakararawataki yadua ena bula oqo.
Ni oti na noqu vosa ena dua na koniferedi raraba me baleta na ca ni iyaloyalo vakasisila (raica “iYaloyalo Vakasisila,” Liaona, Me 2005, 87–90), au a ciqoma e vuqa na ivola mai vei ira eso na tamata ka ra a colata tu na itovo ni veivakabobulataki oqo. Eso na ivola oqori e nodra eso na tagane ka ra sa vakamalumalumutaka na iyaloyalo vakasisila. A vola vakaoqo e dua na tamata:
“E vica na lesoni au sa vulica ena veika au sotava ena noqu lako tani mai na butobuto ni dua na ivalavala ca ka dau lewa sara na bula ni tamata e corita rawa. (1) Oqo e dua na leqa levu ka dau dredre sara ni da lako sivita… . (2) Na ivurevure bibi duadua ni veitokoni kei na igu ena ivalavala ni veivutuni sai koya na iVakabula… . (3) Era sa tiki yaga sara ni ivalavala ni veivutuni e dina na vuli ivolanikalou ena yalodina e veisiga, dau lako e veigauna ki na valetabu kei na noda vakaitavi ena cakacaka tabu vakalotu ni sakaramede. Oqo, au nanuma, baleta ni veitavi kece sara oqori era vakatitobutaka ka vaqaqacotaka na nona veiwekani vata kei na iVakabula e dua na tamata, na nona kila na Nona isoro ni veivakaduavatataki, kei na nona vakabauta e dua, na Nona kaukauwa ni veivakabulai.” (iVola ena 24 ni Okot. 2005.)
“Lako mai vei au,” e kaya na iVakabula, ka dou na kunea kina na vakacegu ni yalomudou” (Maciu 11:28–29). E a vuki vua na iVakabula na tamata e colata tu na icolacola bibi ka sa rawa ni vakakina vei keda yadua.
E vola e dua na marama ka sa voleka ni vakaleqai na nona bula vakawati ena nona vakabobulataki tu na watina ki na ivola kei na iyaloyalo vakasisila ena nona tu e yasana ena lima na yabaki mosimosi me yacova, me vaka e tukuna, “ena isolisoli talei ni Nona Veisorovaki lagilagi na noda iVakabula kei na veika e vakavuvulitaka vei au me baleta na veivosoti, sa vagalalataki kina [na watiqu]—ka vakakina o au.” Oqo e dua e sega ni gadreva na veivakasavasavataki mai na ivalavala ca, ia e dua ka vakasaqara me sereki na nona daulomani mai na veivakabobulataki, a vola kina na ivakasala oqo:
“Dau veitaratara kei na Turaga—o Koya na nomu itokani uasivi duadua! E kila o Koya na nomu mosi baleta ni sa vakila oti ena vukumu. Sa vakarau tu ko Koya me colata na icolacola oqori. Vakabauti Koya me rawa kina ni o biuta e Yavana ka laiva Vua me colata ena vukumu. Sa na qai rawa ni vakaisosomitaki na nomu yaluma ena nona vakacegu” (iVola ena 18 ni Epe. 2005).
A volavola e dua na turaga ki vua e dua na Vakaitutu Raraba me baleta na sala sa vukei koya kina na kaukauwa ni Veisorovaki ena nona leqa ni dau taleitaki ira tale tiko na tagane. Sa muduki tani oti ena vuku ni ivalavala ca bibi ka sa voroki kina na nona veiyalayalati ni valetabu kei na nona itavi vei ira na luvena. Me na digia se me tovolea me bulataka na kosipeli se me na tomana tikoga na itosotoso ka veisaqasaqa kei na kena ivakavuvuli.
“Au kila ni na dredre, a vola ko koya, “ia au sega ni kila na veika au na sotava.” E vakamacalataki ena nona ivola na lala kei na galili kei na mosi vakaitamera a sotava mai na boto ni yalona ena nona segata me lesu tale mai. A masuta vagumatua na veivosoti, ena so na gauna e dau taura sara e vica na auwa ena dua na gauna ni masumasu. A tokoni ena nona dau wilika na ivolanikalou, ena nona veitokani e dua na bisopi dauloloma, kei na veivakalougatataki ni matabete. Ia e qai basika na duidui ena nona veivuke na iVakabula. E a vakamacalataka:
“E a rawa duadua ga ena Vukuna kei na Nona Veisorovaki… . Au vakila ena gauna oqo e dua na vakavinavinaka vakaitamera. Na noqu mosi sa dau voleka ni sega niu vosota rawa ena so na gauna ia era somidi sara ni vakatauvatani kei na veika a sotava ko Koya. Na tikina ka butobuto tu ena noqu bula, sa kune kina ena gauna oqo na loloma kei na vakavinavinaka.”
E tomana: “Eso era tukuna ni rawa na veisau ka rawa duadua ga ena veiqaravi vei ira na kenadau. Era sa kila vakavinaka tu na veika oqo ka levu na ka me ra veivuke kina vei ira era sotava na dredre… , ia au ririkotaka de ra guilecava me ra okata na Tamada Vakalomalagi ena kena ivalavala. Kevaka me yaco na veisau, me yaco me vaka na loma ni Kalou. Au ririkotaka talega de levu na tamata era raica tiko na vu ni kena yaco na veitaleitaki vakatagane se vakayalewa… . E sega ni gadrevi me da via kila se cava na vuna au sotava kina na dredre oqo. Au sega ni kila seu a sucu vata mai, se a vu mai na veika e tu vakavolivoliti au. Na ka dina eke sai koya niu sotava tiko na ka dredre oqo ena noqu bula ia na veika au na vakayacora kina mai na gauna oqo ka lako yani sai koya na ka bibi.” (ivola ena 25 ni Maji, 2006.)
O ira era vola na ivola eso oqo era kila ni Veisorovaki i Jisu Karisito kei na veivakabulai e solia e levu cake sara na veika e vakayacora mai na vakarautaki walega ni veigauna ni veivutuni mai na ivalavala ca. Na Veisorovaki talega e solia vei keda na igu me da vosota na “mosi kei na veivakararawataki kei na veitemaki ena kena veimataqali kecega,” baleta ni sa taura talega Vua na noda iVakabula “na nodra rarawa kei na nodra ivalavala ca na nona tamata” (Alama 7:11). Kemuni na taciqu kei na ganequ kevaka ena sega ni vakabulai kemuni mai na dua na mate na nomuni vakabauta kei na masumasu kei na kaukauwa ni matabete, na kaukauwa ni Veisorovaki ena solia vakaidina vei iko na kaukauwa mo vosota rawa na icolacola.
“Dou lako mai vei au koi kemudou vakaaduaga sa oca ka colata na icolacola bibi,” e kaya na iVakabula, “kau na vakacegui kemudou ena yalomudou” (Maciu 11:28–29).
Ni da sotava tiko na veika dredre ni bula oqo, au masulaki keda yadua, me vaka na nona masulaka na luvena ko Moronai, na parofita ko Momani: “Me vakaukauwataki iko ko Karisito, ka mo nanuma tikoga na nona vakararawataki kei na nona mate, … na nona loloma, na nona vosota vakadede kei na inuinui ni nona veivakalougatataki kei na bula tawamudu” (Moronai 9:25).
Au vakadinadinataki Jisu Karisito, na noda iVakabula, ko koya sa sureti keda tu me da lako yani Vua ka vakataucokotaki Vua. Ena vadretitaka na noda mavoa ka na vakabulai ira era sa colata na icolacola bibi. Ena yaca i Jisu Karisito, emeni.